Bijenplanten_web

klimopfamilie 395
Klimop (Hedera helix)
Klimop behoort tot de Klimopfamilie (Araliaceae). De soort
komt algemeen in ons land voor en stelt geen specifieke eisen
aan de bodemgesteldheid.
Drie soorten takken
Klimop is een groenblijvend houtgewas met kruipende,
klimmende takken en bloeitakken. Als kruipende takken
tegen een min of meer verticaal substraat groeien, vormen zich
opeen staande hechtwortels en worden het klimtakken.
Onder gunstige omstandigheden kunnen deze wel 20 meter
lang worden. Bij oude planten vormen zich aan de uiteinden
takken zonder hechtwortels, waaraan zich de bloemen vormen.
Voorwaarde voor het vormen van bloeitakken is dat er voldoende
licht is. Takken en bladeren zijn dicht bezet met sterharen.
De bladvorm is variabel. Aan de kruipende en klimmende
takken zijn de bladeren drie- tot vijflobbig, met een
hart vormige voet. Aan de bloeitakken zijn ze eivormig en
hebben een toegespitste punt. Alle bladeren voelen leerachtig
aan en hebben een glanzende bovenzijde.
hokken open en komt het stuifmeel vrij, daarna zijn de
stempels rijp om stuifmeel te ontvangen.
Insectenbezoek
De Klimop behoort tot de allerlaatste soorten waar honingbijen
nog terecht kunnen voor nectar en stuifmeel voordat ze
aan hun winterzit moeten beginnen. De bloemen worden
bezocht door honingbijen, wilde bijen en wespen. De Klimopbij
(Colletus hederae) is een monolectische wilde bij, die
uitsluitend op de Klimop vliegt. Stuifmeel wordt door honingbijen
verzameld in lichtbruine klompjes. Pas open bloemen
worden druk bezocht. Ze bewerken de helmknoppen met hun
monddelen om zo veel mogelijk stuifmeel in hun beharing te
kunnen verzamelen. Het stuifmeel is rijk aan eiwitten. Door
de open ligging is de nectar gemakkelijk bereikbaar. Het suikergehalte
van de nectar is 13 tot 16%. Het gehalte aan glucose
in de nectar is groter dan dat van de saccharose en fructose.
Dit heeft tot gevolg dat de honing snel kristalliseert en hard
wordt. In de winter kan dat een ongunstige invloed hebben,
omdat dergelijke honing moeilijk door de bijen is op te nemen.
Vermeerdering
Klimop vermeerdert zich door zaad en vegetatief door de
vorming van wortels aan de kruipende takken. De blauwzwarte
besachtige steenvruchten bevatten 3 tot 5 zaden en
rijpen in de winter. In het voorjaar worden ze door spreeuwen
en lijsters gegeten.
Bloeiende struiken
Wanneer bloeitakken worden gestekt, resulteert dit meestal in
struiken die alleen uit bloeitakken bestaan. Deze zogenoemde
Hedera helix arborea wordt tot groot genoegen van de stadsimker
veel aangeplant in gemeentelijke plantsoenen.
Bloemen in schermen
Klimop bloeit van september tot in november. De bloemen
staan in afgeplatte bolvormige schermen die op hun beurt
in een trosvormige bloeiwijze staan. De ongeveer anderhalve
centimeter lange bloemstelen zijn ook met sterharen bezet.
De tweeslachtige bloemen zijn vijftallig en hebben een onderstandig
vruchtbeginsel. Aan de rand daarvan staat een korte
kelkzoom met kleine driehoekige kelkslippen. De omlaag
gebogen groene kroonbladen zijn vlezig. De meeldraden staan
afwisselend met de kroonbladen. Op het vruchtbeginsel ligt
een kussenvormige discus, die een verbreding van de stijl is.
Het rest van de stijl is kegelvormig, met aan het uiteinde de
met elkaar verbonden stempels. Op de discus zijn de nectariën
gelegen. De bloemen zijn proterandrisch: eerst gaan de helmplaat
185. Klimop
A tak met hechtwortels en bladeren; B bloeiwijze; C blad van bloeitak;
D bloem; E meeldraad; F stuifmeelkorrel (tricolporaat): 1 polair
aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht, 3 korreloppervlak (focus boven en
onder tectum); G vruchten; H zaad; I kiemplant.