Bijenplanten_web

wijnruitfamilie 271
Skimmia japonica
Skimmia’s behoren tot de Wijnruitfamilie (Rutaceae).
Deze familie omvat 150 geslachten met ongeveer 900 soorten.
Het geslacht Skimmia telt zo’n zeven soorten, die inheems
zijn in Oost-Azië. Twee daarvan worden bij ons als sierplant
aangetroffen: Skimmia japonica en S. reevesiana. Zoals de
naam al doet vermoeden, is eerstgenoemde afkomstig uit
Japan. Daar komt de naam van het geslacht ook vandaan:
die is afgeleid van de Japanse naam van de plant (Miyama
shikimi).
Bosplant
Skimmia japonica werd in 1838 in Engeland in cultuur genomen.
In 1861 werd de soort opnieuw geïntroduceerd vanuit
Japan. Zoals alle soorten van het geslacht is ook Skimmia
japonica bladhoudend. Het is van origine een bosplant en
gedijt daarom ook het beste op een enigszins beschaduwde
plaats met een goed doorlatende, voedselrijke bodem.
Tweehuizig
De 5 tot 10 centimeter lange bladeren staan dicht bij elkaar
aan het einde van de stengels. Ze zijn lang en ovaal van vorm.
De bovenzijde is donkergroen en heeft een matte glans.
Over het gehele bladoppervlak verspreid liggen kleine doorschijnende
olieklieren, die de bladeren bij kneuzing sterk
aromatisch maken. Skimmia japonica is tweehuizig. Er zijn
mannelijke en vrouwelijke bloemen, die op verschillende
planten voorkomen. De bloemen staan in pluimvormige
bloeiwijzen. De mannelijke bloeiwijze is veel groter dan de
vrouwelijke. In de mannelijke bloemen komen vier of soms
vijf meeldraden tot ontwikkeling. De vrouwelijke bloeiwijzen
bevatten bloemen met een stamper, maar ook bloemen waarin
naast de stamper nog onderontwikkelde meeldraden aanwezig
zijn. Soms komen in vrouwelijke bloemen ook enkele meeldraden
tot ontwikkeling die stuifmeel produceren. De bloemen
hebben vier of soms vijf witte kroonbladen.
Bijenbezoek
Als er nog maar een paar bloemen open zijn, beginnen de
struiken al een heerlijke kruidachtige geur te verspreiden en
komen de bijen er op af. Ze verzamelen zowel nectar als stuifmeel;
het lijkt wel of ze geen enkel bloemetje overslaan. De
stuifmeelklompjes zijn geel tot lichtbruin. De stuifmeelkorrels
hebben vijf langwerpige kiemopeningen. Het korrel oppervlak
is striaat; de ribbels lopen parallel met de kiem openingen.
Sierwaarde op haar hoogtepunt
In augustus en september zijn de vrouwelijke planten op hun
mooist. Dan tooien de struiken zich met rode, bes-achtige
steenvruchten. Per vrucht komen maximaal vijf zaden tot ontwikkeling.
De vruchten blijven lang aan de plant; kennelijk
zijn ze niet erg in trek bij vogels. In het najaar raken de
vruchten verscholen achter het nieuwe groen.
Vermeerdering
Vermeerdering van de plant kan geschieden door zaad en
door stekken van nog niet volledig tot ontwikkeling gekomen
scheuten. Het laatste is voorbehouden aan vaklieden.
plaat 123. Skimmia japonica
A tak van mannelijke plant met bladeren en bloeiwijze; B bloeiwijze
van vrouwelijke plant; C mannelijke bloem; D meeldraad; E stuifmeelkorrel
(stephanocolporaat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht,
3 korreloppervlak (focus boven en in tectum); F vrouwelijke
bloem; G vruchten; H zaad.