Bijenplanten_web

ozenfamilie 191
Pruim (Prunus domestica)
De Pruim behoort tot het geslacht Prunus (Prunus) van
de Rozenfamilie (Rosaceae). Dit geslacht bevat veel goede
drachtplanten. De Pruim is niet in het wild bekend.
Als cultuurplant en verwilderd komt hij voor in West-Azië,
Europa, Noord-Amerika en Noord- en Zuid-Afrika. Naar de
afkomst van de Pruim zijn vele naspeuringen gedaan, maar
de resultaten daarvan zijn niet eensluidend. Aangenomen
wordt dat hij ver voor het begin van onze jaartelling ergens
in West-Azië is ontstaan door kruising van de Kerspruim
(Prunus cerasifera) met de Sleedoorn (Prunus spinosa).
Daarna zijn tal van cultivars ontstaan.
Struik of boom
De Pruim groeit als een struik of een boom. De jonge twijgen
en bladeren zijn kaal of behaard. De elliptische bladeren hebben
een fijn getande rand. Soms bevinden zich aan de bladstelen
twee extraflorale nectariën, zoals we die ook bij veel andere
soorten van het geslacht Prunus aantreffen. Meestal ontfermen
mieren zich over de zoetigheid uit deze nectariën. Ongeveer
tegelijk met de bladeren verschijnen de bloemen. Ze staan in
clusters van twee tot drie stuks bijeen aan de kortloten.
De bloemstelen zijn kaal of kort behaard. Onder aan de bloem
is de bloemas breed uitgegroeid tot een komvormige bloembodem.
Langs de rand daarvan staan vijf spitse kelkblaadjes,
vijf kroonbladen en ongeveer 20 meeldraden. De kroonbladen
wisselen af met de kelkbladen. Ze hebben een groenachtige
witte kleur. Omdat ze bijna geen ultraviolet terug kaatsen en
ongeveer gelijke hoeveelheden geel en blauw, zijn ze voor het
bijenoog bijenblauwgroen. Het vruchtbeginsel, dat niet met
de bloembodem is vergroeid, draagt een lange stijl met daarop
een platte stempel. De bloemen zijn proterogyn, wat wil zeggen
dat de stempel rijp is voordat de helmknoppen zich openen.
Over het algemeen is dat een inrichting om zelfbestuiving
zoveel mogelijk tegen te gaan. Bij de Pruim heeft dit mechanisme
echter van weinig nut, omdat de bloemen doorgaans
zelfsteriel zijn en dus bij zelfbestuiving meestal toch geen
vruchtvorming plaatsvindt.
Nectar met variabel suikergehalte
Het nectarium ligt op de binnenzijde van de bloembodem
bij de basis van de meeldraden. In de nectar zijn de suikers
saccharose, fructose en glucose in ongeveer gelijke hoeveelheden
aanwezig. De suikerconcentratie van de nectar is relatief
laag en wordt ten gevolge van de open ligging van het nectarium
sterk beïnvloed door de luchtvochtigheid. Uit onderzoek is
gebleken dat de suikerconcentratie van de afgescheiden nectar
in de loop van de dag stijgt.
Steenvrucht
Het vruchtbeginsel bevat twee zaadknoppen, waarvan er één
tot ontwikkeling komt. De vrucht is een steenvrucht bestaande
uit een steenachtige pit (steen), die door een dikke laag vruchtvlees
wordt omgeven. De steen is eigenlijk de verharde,
binnenste laag van de vruchtwand, waarbinnen zich het
relatief grote zaad bevindt.
plaat 83. Pruim
A tak met bloeiwijze; B onderzijde bloem; C meeldraden; D stuifmeelkorrel
(tricolp(or)aat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht;
E stamper; F vrucht; G pit.