Bijenplanten_web

ozenfamilie 185
Malus sargentii
Het geslacht Appel (Malus) behoort tot de Rozenfamilie
(Rosaceae). Het is opgesplitst in secties, die op hun beurt
weer in series zijn verdeeld. Malus sargentii behoort tot de
Oost-Aziatische serie Sorbomalus. Deze groep bevat een aantal
mooie sierplanten. Malus sargentii is afkomstig uit Japan
en Korea, en werd in 1892 in de Verenigde Staten ingevoerd.
De soort is vernoemd naar C.S. Sargent (1811-1927), de
stichter en eerste directeur van het Arnold Arboretum in
Boston. Hij schreef onder meer de Forest Flora of Japan.
Twee bladvormen
Malus sargentii is een breed uitgroeiende struik van twee tot
vier meter hoog. Geënt komt hij ook als ‘boom’ voor.
De soort heeft twee bladvormen. De kortloten (korte zijtakjes
waaraan ook de bloemen verschijnen) dragen langwerpige, tot
ongeveer acht centimeter lange bladeren. Aan de langloten
(twijgen die voor de groei van de struik zorgen) zijn ze drielobbig.
De randen van beide zijn scherp gezaagd. De bladsteel
en onderzijde zijn licht behaard. Aan het einde van de kortloten
staan vaak doorns.
Overweldigende bloei
In mei is de struik wit van de overvloedige bloemen. Deze
staan in bundels aan de kortloten en zijn ongeveer twee centimeter
in doorsnede. Ze staan op een lange kale steel en zijn
meestal vijftallig. De spitse kelkbladen staan langs de rand van
de bloembodem. De ellipsvormige kroonbladen zijn lichtroze
in knop en helderwit tijdens de bloei. De bloemen zijn evenals
die van alle andere appelsoorten proterogynisch, dat wil
zeggen dat de stempels rijp zijn voordat het stuifmeel wordt
vrijgegeven. Zo wordt zelfbestuiving tegengegaan.
De stampers zijn aan de basis met elkaar verbonden; even
boven de plaats waar ze bij elkaar komen zijn ze zacht behaard.
De 15 tot 20 meeldraden staan in twee rijen langs de rand van
de bloembodem. De nectariën liggen op de binnenwand van
de bekervormige bloembodem. Als we afgaan op het drukke
bijenbezoek moeten we constateren dat er rijkelijk nectar
wordt geproduceerd.
Ook zaad zonder bevruchting
Zonder twijfel zullen bijen een aanmerkelijke bijdrage leveren
aan de bestuiving. Bij Malus sargentii treedt ook apomictie op.
Hierbij vormt zich kiemkrachtig zaad zonder dat bestuiving
en bevruchting hebben plaatsgevonden. Nakomelingen uit
dit zaad zijn gelijk aan de moederplant. Deze vorm van zaadvorming
is bij nog een aantal wilde appelsoorten uit Oost-Azië
gevonden. Apomictie kan ook spontaan optreden bij sommige
cultivars.
Rode vruchten
In het najaar heeft de struik opnieuw sierwaarde in de vorm
van verkleurende bladeren en kleine rode appeltjes op lange
stelen. Rond de lichtbruine, overlangs gegroefde pitten vormt
zich een dikke laag steencellen in het vruchtvlees. Bij koel
weer blijven de vruchten lang aan de struik zitten, soms tot in
december.
plaat 80. Malus sargentii
A bloeiwijze; B blad aan kortlot; C blad aan langlot; D onderzijde
bloem; E meeldraden; F stuifmeelkorrel (tricolp(or)aat): 1 polair
aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht; G stamper; H vruchten; I pit.