Bijenplanten_web

ozenfamilie 177
Cotoneaster franchetii
De keuze van de bijenplanten in voorliggend assortiment is
sterk beïnvloed door wat er in de bijenweide van het Morskwartier
van Leiden te vinden was. Er hoeft echt niet altijd
gereisd te worden met de bijen om honing te kunnen winnen.
Zeer geschikte bijenplanten voor de stedelijke bijenweide
zijn de soorten van het geslacht Dwergmispel (Cotoneaster).
Plannenmakers voor openbaar groen hebben keuze genoeg.
Alle gekweekte soorten zijn zonder uitzondering uitstekende
bijenplanten, die weinig eisen stellen. De grond mag alkalisch
of zuur zijn, droog of vochtig. De meeste soorten verlangen
wel veel zon, sommige verdragen halfschaduw. Er zijn lage en
hoge vormen, soorten geschikt als bodembedekker, haag of
muurbeplanting, als solitair, ‘vakkenvuller’ (incl. bloembakken)
of groep. De meeste soorten zijn goed winterhard en vele zijn
groenblijvend. Een opgaande struik is Cotoneaster franchetii.
Uit China
Het geslacht Dwergmispel behoort tot de Rozenfamilie
(Rosaceae). Het telt ongeveer 50 soorten, die in de gematigde
streken van het noordelijk halfrond voorkomen, hoofdzakelijk
in China en in de Himalaya. Cotoneaster franchetii is afkomstig
uit de bergachtige gebieden van West-China. Hij groeit
daar op een hoogte van 2000 tot 3000 meter. In 1895 is de
plant in Frankrijk in cultuur genomen. De soortnaam verwijst
naar A. Franchet (1834-1900), een botanicus die veel onderzoek
in China heeft gedaan.
vormig bladeren staan verspreid aan de takken. Zowel aan de
basis als aan de top zijn ze spits. De bovenzijde heeft een matte
glans en is weinig behaard. De onderzijde is grijs en dik viltig
behaard. De bloemen staan in trossen aan het eind van korte
bebladerde zijtakjes. Wat de sierwaarde betreft moet de plant
het niet van de bloemen hebben, want die zijn maar klein.
Hoofdzakelijk nectar
De korte bloemsteel en de kelk met driehoekige slippen zijn
sterk behaard. De bloemkroon heeft een bolle vorm en bestaat
uit vijf kleine komvormige rozerode kroonbladen. Doordat de
bloemopening maar klein is, worden de meeldraden bijna
geheel door de bloemkroon omhuld. Er zijn 10 lange en
10 korte meeldraden. Ze staan op de rand van de bloembodem
en zijn sterk naar binnen gebogen. Het nectarium ligt op de
wand van de bloembodem, tussen de meeldraden en de
vruchtbeginsels. Honingbijen verzamelen hoofdzakelijk
nectar; ze vliegen af en aan als de struik in juni in bloei staat.
Schijnvrucht
De bloem heeft drie vruchtbladen, die aan de rugzijde met de
bloembodem zijn vergroeid. Aan de bovenzijde zijn de vruchtbeginsels
behaard. De stampers zijn niet met elkaar vergroeid.
Bij het rijpen van de zaden groeit de bloembodem rond de
vruchtbeginsels en vormt een bes-achtige oranjerode schijnvrucht.
De vruchtbladen verharden en vormen elk een nootje.
De vruchten geven sierwaarde aan de plant, zij het dat die van
korte duur is.
In december zijn de meeste al door de vogels verorberd.
Die zorgen ook voor de verspreiding van de zaden, die op
allerlei plaatsen gemakkelijk tot ontkieming komen.
Overhangende takken
Cotoneaster franchetii is een ongeveer anderhalve meter hoge
struik met sierlijk overhangende takken. De plant is goed
winterhard en voor een groot deel groenblijvend. De ellipsplaat
76. Cotoneaster franchetii
A tak met bladeren en bloemen; B bloem; C bloem waarvan een deel
van kelk, bloemkroon en meeldraden is verwijderd; D meeldraden;
E stuifmeelkorrel (tricolp(or)aat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal
aanzicht; F stamper met deel bloembodem; G vruchten; H doorsnede
‘bes’; I nootje; J kiemplant.