17 magazine Leef!

INFORMATIEMAGAZINE
VOOR ALLE NOORDWIJKERS
VOORJAAR 2018
NR 17
We moeten het
samen doen!
Participatie en
zelfredzaamheid
in de wijken
Glaskunstenaar
Joost Wijnberg
Ik krijg een kick
van wat ik doe
Muziek
Beste medicijn
tegen eenzaamheid
Opmaat
We zien geen
beperkingen
alleen talenten
Hardlopen
met een doel

Weten wat
uw tuin nodig
heeft!
Wij zijn een compleet tuincentrum en
bieden een breed assortiment aan.
U kunt bij ons terecht voor uw gehele tuin,
van tuingereedschap tot tuinmeubelen, voor
uw huis en dier.
Daarnaast verkopen wij barbecues van o.a.
Weber én bent u ook voor sfeerartikelen en
leuke kado’s bij ons aan het goede adres.
Kom langs en laat u inspireren en adviseren!
Alles voor dieren!
In ons tuincentrum vindt u alles voor uw
honden, katten, knaagdieren, vogels en vissen.
Heeft u advies nodig over welke producten
geschikt zijn voor uw huisdier?
Op de dieren afdeling van Tuinextra loopt altijd
iemand rond die u er alles over kan vertellen.
Van Berckelweg 51, Noordwijk
www.tctuinextra.nl | Tel. 071 - 361 21 77
Heeft u al onze klantenpas?
Geniet van voordelen en speciale acties!
Informeer bij onze kassa!

Doe Mee regeling voor pensioengerechtigden
Zo kunt u wel meedoen!
Het aanschaffen van een computer, kooktoestel, koelkast of wasmachine. Het deelnemen
aan activiteiten. Gaat dit lastig vanwege uw financiële situatie? Voor gepensioneerden die
krap bij kas zitten heeft de gemeente Noordwijk de ‘Doe mee regeling’. De regeling is
bedoeld om u tegemoet te komen in de kosten die u maakt. In deze publicatie krijgt u
uitleg over deze regelingen en wanneer u hiervoor in aanmerking komt.
Voorwaarden
• u heeft een zelfstandige woonruimte
• u heeft alleenstaand of heeft gezamenlijk met uw
partner een inkomen tot maximaal 120% van de
bijstandsnorm
• u woont alleen en heeft niet meer dan € 500,- eigen
vermogen
• u woont samen met uw partner en heeft gezamenlijk
niet meer dan € 800,- eigen vermogen
• u woont minimaal 1 jaar in Noordwijk en heeft zich
ingeschreven bij de gemeente.
Meedoen met een leuke activiteit
U wilt meedoen bij een sportvereniging, een training
laag geletterdheid, naar schilderles, een uitje naar het
theater, of een andere activiteit? Voor dit soort activiteiten
kunt u gebruik maken van een tegemoetkoming van
maximaal € 125,- per kalenderjaar. Deze regeling vindt
plaats op declaratiebasis.
Meedoen met goede huishoudelijke apparaten
U wilt een wasmachine, kooktoestel, koelkast aanschaffen
of is deze aan reparatie toe? Voor deze kosten kunt u
1x per 3 jaar een tegemoetkoming van maximaal € 400,-
aanvragen. Deze regeling vindt plaats op declaratiebasis.
Meedoen met een computer, printer of smartphone
U wilt een computer, printer of smartphone aanschaffen
of deze laten repareren? Voor deze kosten kunt u 1x per
3 jaar een tegemoetkoming van maximaal € 400,-.
Ook deze regeling vindt plaats op declaratiebasis.
Meedoen in de samenleving
U wilt meedoen in de samenleving door op de hoogte
1 2
Meedoen met
een leuke
goede
activiteit
te blijven door middel van een lidmaatschap, een abonnement,
een kortingspas van bijvoorbeeld Arriva of door
een andere activiteit? Voor deze kosten kunt u per kalenderjaar
een tegemoetkoming ontvangen van € 100,-.
Aanvragen
De aanvragen voor de doe mee regeling kunnen
1x per jaar worden ingediend. U kunt een formulier van
de ‘Doe mee regelingen’ aanvragen op telefoonnummer:
071-366 0000 of deze afhalen bij de balie van het
Lokaal Loket van het gemeentehuis, Voorstraat 42 te
Noordwijk.
Na het invullen van het formulier kunt u het inleveren bij
het Lokaal Loket van de gemeente.
Bent u handig met de computer? Dan kunt u het
formulier digitaal aanvragen of inleveren bij
doemeeregelingen@noordwijk.nl
Wat heeft u nodig bij de aanvraag?
• een kopie van de uitkeringsspecificatie
• een kopie van uw identiteitsbewijs en indien van
toepassing van uw partner
• het laatste afschrift van uw spaarrekening en indien van
toepassing van uw partner
• de afschriften van al uw rekeningen van de laatste twee
maanden
• het IBAN-nummer van uw betaalrekening
Moeite met het invullen van het formulier?
Heeft u moeite met het invullen van het formulier?
Op maandagochtend en vrijdagochtend van 8:30 uur tot
12:30 uur is in het Lokaal Loket van de gemeente de
formulierenbrigade aanwezig om u daarbij te helpen.
Meedoen met
een computer,
printer of
smartphone
3
Meedoen met
huishoudelijke
apparaten
4
Meedoen
in de
samenleving
pas

INFORMATIEMAGAZINE
VOOR ALLE NOORDWIJKERS
4
VOORJAAR 2018
NR 17
IS
op
g
an
r
ubtour,
r.
k ook!
ss.nl
We moeten het
samen doen!
Participatie en
zelfredzaamheid
in de wijken
Glaskunstenaar
Joost Wijnberg
Ik krijg een kick
van wat ik doe
Muziek
Beste medicijn
tegen eenzaamheid
Opmaat
We zien geen
beperkingen
alleen talenten
Hardlopen
met een doel
4
09-03-18 13:56
coverfoto: Buro Binnen
Colofon
Magazine Leef! is een uitgave van Buro Binnen
in opdracht van stichting Welzijn Noordwijk
Magazine Leef! verschijnt vier keer per jaar.
Editie 18 verschijnt juni 2018.
REDACTIE: Yvonne Andrée Wiltens, Harm
Dragt, Frans van Duijn, May-Lisa de Laat,
Caroline Spaans en Marieke Voorn.
CONCEPT, VORMGEVING EN FOTOGRAFIE:
Pauline de Ruiter en Thomas Steenvoorden
Buro Binnen, Noordwijk
REDACTIEADRES EN ADVERTEREN:
Redactie Magazine Leef!
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk
thomas@burobinnen.nl
Tel. 06 54 96 17 16
www.welzijnnoordwijk.nl
VERSPREIDING: Magazine Leef! wordt gratis huis
aan huis verspreid in heel Noordwijk, 12.000 expl.
© Magazine Leef! 2018. Niets uit deze uitgave mag
op welke manier dan ook worden gereproduceerd
zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming
van de uitgever.
Nieuwe
buurtwerker
Marjanne van Dijk
4
Jo van der Lippen
2
Magazine Leef! is een uitgave namens
stichting Welzijn Noordwijk.
Dit huis-aan-huis magazine wordt elk kwartaal
gratis bezorgd bij alle Noordwijkers en
is de spreekbuis van haar participanten als
het gaat om communicatie in het sociale
domein. Daarnaast zoekt de redactie naar
onderwerpen die betrekking hebben op
het welzijn van de Noordwijkers in de
meest brede zin van het woord. Ideeën
of suggesties? Laat het ons weten!
3
4
Dagbesteding
Opmaat

Inhoud
10 Ken je Straatnaam
13 Bronsgeest, wijk van de
toekomst
16 Wijkvereniging De Zuid
18 10 van Noordwijk,
hardlopen is een feest
24 Bluesgitarist JJ van Duijn
30 Achtzaamheid in Noordwijk
34 Kunstenaar Joost Wijnberg
38 Puzzel
40 Kringloopwinkel
42 Het verhaal van
Arnoud Schippers
44 Dagbesteding Opmaat
1
Coverstory
Priiatn
03 Bibliotheek
4 Welzijn Noordwijk
6 Gemeente Noordwijk
12 Ouderenbonden
14 ‘s Heeren Loo
22 Noordwijkse Woningstichting
26 Samenwerkende Zorgverleners
28 Grand Hotel Huis ter Duin
32 Groot Hoogwaak
Avroil
21 We take care
36 Ivonne Clemens Uitvaartverzorging
46 Lex Mulder Orthomanueel arts
Vowod
voja 08- umr1
De kwaliteit van
de leefomgeving
en uw buurt
Het valt mij op dat als we praten over de kwaliteit
van de leefomgeving we het meestal hebben over
de kwantiteit ervan: als we aan de normen voldoen
is het goed. De neiging bestaat om kwaliteit in
meetbare, harde getallen uit te drukken. En daar
zijn we in Nederland heel goed in, voor alles hebben
we normen: de parkeernorm, de norm voor
geluidshinder, voor luchtkwaliteit, voor groen in
de wijk, om er maar eens een paar te noemen.
Maar wat bepaalt nu eigenlijk echt de kwaliteit van
onze leefomgeving? Dat is toch hoe we als mensen
met elkaar omgaan. Hoe we omzien naar elkaar?
‘We moeten het samen doen’ is de titel op pagina 6
van het artikel in dit 17 e nummer van Leef! Dat is
inderdaad de kern van het verhaal: we kunnen wel
van alles verwachten van de overheid, maar we
kunnen er zelf ook heel veel aan doen. Gelukkig
gebeurt dat ook. Interessant is dat er naast de al
jaren bestaande wijkverenigingen ook nieuwe
worden opgezet: met ondersteuning vanuit de
buurtwerker van Welzijn Noordwijk gaan bewoners
zelf aan de slag in Boerenburg en Calorama. Ongetwijfeld
zullen ze daarmee het sociale klimaat in
hun wijk vriendelijker maken: een verbetering van
de kwaliteit van hun directe leefomgeving die telt.
Trouwens, met dat oogmerk is ook ons magazine
Leef! opgezet: met een sociaal betrokken redactie
een magazine maken om zo een bijdrage te leveren
aan de kwaliteit van uw Noordwijkse leefomgeving!
Geen dank! En mocht u tips hebben of ideeën
voor een artikel in ons magazine,
neem dan contact op met de
redactie!
Priiatnvnmgzn ef!
Gemeente Noordwijk • Welzijn Noordwijk • De ouderenbonden
ANSV, KBO en PCOB • Woonzorgcentrum Groot Hoogwaak
• ‘s Heeren Loo, zorg voor mensen met een verstandelijke
beperking • Samenwerkende zorgverleners • Bibliotheek
Bollenstreek • Grand Hotel Huis ter Duin
FasBunel
redactievoorzitter en secretaris
Welzijn Noordwijk

Marjanne van Dijk is sinds februari 2018 als buurtwerker
in dienst van Welzijn Noordwijk. Of eigenlijk moeten
we zeggen als ‘community builder’. Daar waar
Sara Bruinsma als pionierende freelancer de toon
heeft gezet binnen Boerenburg, neemt Marjanne
haar rol over. ‘Nee, ík kom niet zelf met initiatieven,
uitgewerkte plannen en voorstellen. Dat is juist níet de
bedoeling, de bal ligt niet bij mij. Ik haal de vragen en
wensen van de Noordwijkers op en functioneer dan
vooral als verbindende schakel. Hun behoefte in de
woonomgeving, dát is waar het om draait.
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS BEELD BURO BINNEN
Mensen samenbrengen?
Daar ga ik
de straat voor op!
4
De kracht van community building

Welzijn Noordwijk
Welzijn Noordwijk past perfect
De enthousiaste 38-jarige moeder van 3 kinderen - die over
het algemeen veel jonger wordt ingeschat - praat vol passie
over haar werk. ‘Ik heb sinds 2005 in de regio in het jongerenwerk
gezeten. Ik kom zelf oorspronkelijk uit Katwijk, heb gewoond
in Sassenheim en woon nu in Hillegom. Daarnaast
heb ik in Hillegom/Lisse gewerkt en nog een korte periode in
Voorhout. Ik ken de omgeving en het werkveld dus wel goed.
Ze schetst dat het tijd werd om te verkassen toen de jongeren
haar ‘mevrouw’ gingen noemen. ‘Als je geen deel meer mag
uitmaken van hun belevingswereld, dan wordt het tijd om
plaats te maken voor een ander, voor een jonger iemand.’
Vandaar haar overstap naar de functie van buurtwerker.
‘Mijn naam stond onder die vacature. De visie en methodiek
van Welzijn Noordwijk passen perfect bij mij. Werken vanuit
de behoefte, niet vanuit het aanbod. Aansluiten bij wat er is,
en vooral veel dóén.’
Noordwijk is veel ondernemender
en een beetje eigenwijs.
En dat vind ik heel erg fi jn.
Egoïstische wensen
In het werken met jongeren was ze altijd bezig met het benutten
van talenten en het aanbod laten aansluiten op de behoefte.
En dat is direct ook de parallel met het buurtwerk. ‘Ja, ik wil
dat mensen zo egoïstisch mogelijk denken. Heel goed luisteren
naar hun éigen wensen en behoefte. Dat klinkt misschien raar
als je mooie resultaten in de buurten en wijken wilt realiseren.
Maar zij moeten niet komen met vragen of plannen waar ‘men’
mogelijk behoefte aan heeft. Wat willen ze zélf, wat is hun
wens? En wíj moeten vooral luisteren, doorvragen en mensen
met elkaar in contact brengen. Met de gemeente, met een
wijkregisseur, met elkaar, etc. In dat opzicht vinden mensen
het vast weleens lastig dat ik geen concrete plannen maak.
Nee, ik kan niet vooraf aangeven wat ik de komende maanden
ga doen. Dat hangt af van de initiatieven en wensen van mensen.
Dát zijn mijn plannen.’
mooie initiatieven kunnen ondersteunen. Mensen denken over
het algemeen bij vragen of problemen snel in spullen, in materiële
oplossingen. Als ze elkaar niet kennen en de kinderen niet
samen buiten spelen, dan vragen ze bijvoorbeeld om 3 nieuwe
wipkippen. Dán zal het wel beter gaan. Maar daardoor verandert
het nog niet. Je wilt dat er contact ontstaat, dat mensen
elkaar leren kennen en samen initiatieven ontwikkelen. En daar
kunnen wij in ondersteunen. Maar het zwaartepunt ligt echt bij
de bewoners zelf. OK, in zo’n eerste fase doen wij wat extra,
komen wij weleens met een suggestie, maar de bewoners zijn
echt zélf aan zet.’ Ze lacht. ‘En dan geef ik graag dat extra zetje.
Ik zeg weleens ‘ik sta graag aan het begin van het sneeuwbaleffect’.’
Noordwijk is een beetje eigenwijs
Marjanne komt oorspronkelijk uit Katwijk. ‘Maar ik ben een
gevluchte Katwijker hè. Het dorp past me niet. Voor mij
overheerst daar de ‘stel je voor dat iemand iets van mij vindt’
mentaliteit. En dat past niet bij mij, ik moest daar echt weg.
Noordwijk is veel ondernemender en een beetje eigenwijs.
En dat vind ik heel erg fijn. Ook de gemeente probeert vraaggedreven
te werken. Van oudsher denken zij nog in ‘vraag
en antwoord’ aanpak, maar dat verschuift zeker. Wat ik heel
belangrijk vind is dat we elkaar binnen Noordwijk allemaal
weten te vinden. De bewoners, de gemeente, de wijkverenigingen,
de wijkregisseur, Welzijn Noordwijk…Alle partijen die
een bijdrage kunnen leveren aan het creëren en onderhouden
van een fijne woonomgeving. Van een thuis. Waarin mensen
elkaar een beetje kennen en iets voor elkaar over hebben.
En dat we daaraan werken op basis van kansen en mogelijkheden.
Wat er wél kan. Met zoveel mogelijk effect en zo min
mogelijk bemoeienis.’
Aanwezig in de wijk
‘Sara heeft als pionier heel goed werk gedaan in Boerenburg.
Er is een wijkverenging opgericht en er zijn clubjes van bewoners
ontstaan die samen leuke dingen doen, een behoefte met
elkaar delen. En zo moet het eigenlijk gaan. Nu zijn we begonnen
in Calorama, hartstikke leuk om daar energie te bundelen.
Om wensen te inventariseren. Ja, daar ga ik echt de straat voor
op. Aanbellen en om informatie vragen. Met een sandwichbord
om door de straten. Kijken of we vanuit dat contact in de buurt
5

We moeten het samen doen!
Overzicht wijkverenigingen
6
Binnenhof Binnen
We zijn creatief, actief en betrokken en
functioneren als verbindende schakel
tussen inwoners van wijk ‘Binnenhof’
en de gemeente. We proberen bewoners
(jong en oud) middels verschillende
activiteiten -verspreid over het jaarmet
elkaar in contact te brengen.
Vrijwel alle bewoners zijn lid van de
wijkvereniging én in grote getale aanwezig
bij verschillende activiteiten,
zoals een jaarlijkse winterbarbecue/
nieuwjaarsborrel, burendag/zomerstraatfeest,
Halloween en een running
dinner. Ook zetten we ons graag in voor
anderen, bijvoorbeeld met een High
Tea voor bewoners van Zorgcentrum
Jeroen, verzorgd door kinderen uit
onze wijk. Ook doen we mee aan de
Opschoondag/strandjutten. Trots en blij
zijn we dat we na intensieve gesprekken
met de gemeente twee prachtige speeltuintjes
met heemtuintjes hebben weten
te realiseren in de straat; een mooie
ontmoetingsplek. Als kleine wijkvereniging
worden we niet altijd gezien. Wij
willen door de gemeente graag direct
op de hoogte worden gehouden over
ontwikkelingen die onze wijk aangaan
(bijv. plannen supermarkt hoek Raadhuisstraat
- Bronckhorststraat).
binnenhofbinnen@gmail.com
Voorzitter Indra Pieters
Secretaris Sylvia van Stijn
Vinkeveld
Wij zijn een verbindende wijkvereniging
en organiseren veel activiteiten,
voor jong en oud, het hele jaar door.
Ook waken wij over de uitstraling van
de wijk. Vinkeveld is een groene wijk
en dat willen we graag zo houden.
We planten bollen, onderhouden het
groen en hebben veel contact met de
gemeentelijke groenafdeling. We zijn
erg trots op onze eigen ruimte die we
willen uitbouwen tot een ontmoetingsplaats
waar iedereen terecht kan voor
een kop koffie, een spelletje, een boek
of een gezellig praatje. We zijn ook erg
trots op onze vrijwilligers die zich iedere
dag inzetten voor het wel en wee van de
wijk. Via Facebook en Instagram houden
we iedereen op de hoogte van de
gebeurtenissen. Om nog meer leuks te
kunnen organiseren hebben we meer
vrijwilligers én geld nodig en moeten
we actiever werven. Dus bij deze maken
we van de gelegenheid gebruik…Wie
doet er mee?
www.wijkverenigingvinkeveld.nl
Voorzitter Martin Bruchner
Secretaris Milou Wakka

Gemeente Noordwijk
Participatie en zelfredzaamheid in de wijken
Hans van Deuren is wijkregisseur van de
gemeente Noordwijk. Dé contactpersoon als
het gaat om zaken in de fysieke leefomgeving,
die de leefbaarheid in de wijken bevorderen
of belemmeren. Van nieuw parkeerbeleid tot
verkeersveiligheid of het vervangen van het
openbaar groen; het zijn items waar Hans over
schakelt met wijkverenigingen, gemeentelijke
afdelingen en andere partijen.
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS BEELD BURO BINNEN
Alles draait om contact
Op een ijskoude donderdagochtend vertelt Hans op kantoor in
Katwijk over de functie van wijkregisseur. In Katwijk? Jawel, daar
blijkt de gemeente Noordwijk een locatie te hebben op een industrieterrein,
waar de medewerkers Openbare Werken en Beheer
gehuisvest zijn. ‘Die locatie gaat veranderen. De wijkregisseur
– of hoe de functie na de fusie ook gaat heten- moet dichter
op de inwoners van Noordwijk zitten en ook makkelijk de wijk in
kunnen gaan als dat nodig is. Of schakelen met collega’s van
andere afdelingen, of bijvoorbeeld Welzijn Noordwijk. Daar is
inmiddels een buurtwerker in dienst en wij kunnen elkaar heel
mooi aanvullen. De wijkregisseur meer voor het technische, beheersmatige
en beleidsmatige, zij meer voor de sociale samenhang
binnen een wijk. Ja, eigenlijk misten we een sociale versie
van mijn functie, dus mooi dat we elkaar nu kunnen versterken.’
Betrekken van wijkverenigingen
Toen Hans acht jaar geleden in dienst trad, nam hij het stokje over
van een interim wijkregisseur. ‘Naar mijn mening is het grootste
verschil tussen toen en nu dat de wijkverenigingen zich veel nadrukkelijker
op de kaart hebben gezet én dat wij hen als gemeente
ook actief betrekken bij plannen en ontwikkelingen. Het gebeurde
in het verleden nog weleens dat we in een te laat stadium
aan de wijkverenigingen dachten. Dan waren we eigenlijk al bezig
met de uitvoering van plannen. Moesten we ‘alleen nog even’ de
bewoners informeren. Tja, dat is niet heel handig natuurlijk. Alles
draait immers om participatie en draagvlak, zeker met een terugtredende
overheid. We hebben elkaar gewoon heel hard nodig.
Zowel in de ontwikkeling van nieuw beleid als in de realisatie van
projecten. Van de allereerste fase van brainstormen en de eerste
schetsontwerpen tot aan de realisatie en evaluatie. Dus dat we ze
vergeten te betrekken, dat komt echt niet meer voor.’
Het Oude Zeedorp
Wij willen de saamhorigheid en leefbaarheid
binnen de wijk vergroten, o.a.
door het organiseren van activiteiten
met en voor alle bewoners en ondernemers
in de wijk. We hebben een Facebookpagina
om bewoners en vrijwilligers
te bereiken. We zijn trots op de
oorsprong van het Zeedorp, trots op
onze wijk. En we zijn trots en blij dat
er binnen afzienbare tijd een aantal
shame-plekken wordt opgeknapt.
We houden nieuwe ontwikkelingen en
bouwprojecten in de gaten en zijn een
kritische partner van zowel bewoners,
ondernemers als de gemeente. Wij
streven met een positieve insteek naar
een samenleving waarin plaats is voor
iedereen. Samen met bewoners, ondernemers,
school, instellingen, gemeente,
politie werken we aan verbeterpunten;
openbaar groen, verlichting, parkeren,
tijdelijke huisvesting, bouwplannen en
natuurlijk overlast van hondenpoep.
Onze wijkvereniging maakt een herstart,
met nieuwe leden en vrijwilligers.
Daarbij kunnen we altijd extra hulp
gebruiken. Dus draag jij onze wijk
een warm hart toe? Meld je aan!
www.hetoudezeedorp.nl
Voorzitter Klaas van der Wiel
Secretaris Alexandra Dik
Duinpark, Auteurswijk en
Prinsessenbuurt.
Het belangrijkste doel van onze wijkvereniging
is om onze bewoners te
motiveren om gezamenlijk iets te ondernemen
en om te participeren bij
activiteiten in onze wijken. Een ander
belangrijk doel is om het onderlinge
contact en de zorg voor elkaar te stimuleren,
dit kan bijvoorbeeld door de organisatie
van burenhulp. Wij zijn er trots
op dat er veel animo en waardering is
voor de activiteiten die wij organiseren.
Ook hebben we een eigen Facebookpagina
en een verenigingsblad: De
Duinparker. Voor ons blad zoeken we
mensen uit de wijk die het leuk vinden
om een stukje aan te leveren; zo wordt
De Duinparker nog meer van ons allemaal.
Wat beter kan? Wij denken dat de subsidie
die wij van de gemeente krijgen wel
wat omhoog zou moeten gaan, activiteiten
kosten nu eenmaal geld. Daarnaast
roepen we met name jongere
bewoners op om zitting te nemen in
het bestuur van onze vereniging.
freek.roelandse@planet.nl
Voorzitter Guus Caspers
Secretaris Freek Roelandse
De Zuid
Het doel van onze wijkvereniging is het
unieke van een open duinlandschap
en de leefbaarheid van deze wijk te behouden,
en waar nodig te bevorderen.
7

Wijkgericht werken
De gemeentelijke wijkregisseur kan helpen met de oprichting
van een wijkvereniging. Die wijkvereniging is voor de gemeente
dé ‘graadmeter’ in de wijk en gesprekspartner bij projecten en
beleidsontwikkelingen. Over zaken als het vergroten van de leefbaarheid
in de wijken, de leefomgeving en sociale samenhang.
Hans heeft vanuit zijn functie geen structureel overleg met de
wijkverenigingen. ‘De wijkverenigingen functioneren prima binnen
Noordwijk, heel zelfstandig. De gegevens van de gemeente
zijn bij hen bekend en ze weten ons ook echt te vinden als het
nodig is, dat heeft de praktijk wel uitgewezen. We werken tegenwoordig
meer vraaggedreven, niet op basis van aanbod vanuit
de gemeente. En als wíj iets te vragen of melden hebben, dan
nemen we uiteraard contact met hen op.’ Hans is zeer tevreden
over de kracht van de wijkverenigingen. ‘Zelfredzaam, belangstellend
en betrokken. Ik ken bij andere gemeentes niet zulke sterke
wijkverenigingen. Sowieso vind ik binnen Noordwijk de sociale
samenhang groot. Mensen hebben -over het algemeen-veel
voor elkaar over.’
Hondenpoep
Vanuit de gemeente worden er ook wijkavonden georganiseerd,
waarbij een informeel gesprek met het college centraal staat.
Hans: ‘Dat geeft altijd positieve energie, het is nuttig en gezellig.
Ik vind zeker dat die avonden werken. Wat er ter sprake komt?
Van alles en nog wat. Van problemen met bestrating tot verkeersveiligheid
en duurzaamheid. En hondenpoep natuurlijk. Niet sexy,
maar overlast door hondenpoep op straat of op speelterreinen is
echt een grote ergernis binnen de wijk.’ Hans schetst dat je als
gemeente niet altijd de mogelijkheid hebt om problemen op te
lossen of vragen in te willigen. ‘Je moet best vaak ‘nee’ verkopen.
Maar als je dat op een goede manier doet, eerlijk en met begrip
voor de vraag, dan scheelt dat enorm. Bovendien kun je hen vragen
mee te denken over alternatieven, ze komen vaak met hele
creatieve oplossingen. Het is belangrijk dat mensen snappen dat
we uiteindelijk echt hetzelfde willen; een wijk waar het fijn wonen
en leven is. Voor iedereen.’
Na de fusie
‘Vanzelfsprekend zal er in de aanloop naar de fusie ook het nodige
veranderen als het gaat om wijkgericht werken en de functie
van de wijkregisseur. Daar moeten we gezamenlijk invulling aan
geven. Maar naar mijn idee is het niet een kwestie van ‘er komen
wat wijkverenigingen bij’. Juist in deze tijd waarin participatie en
het vergroten van zelfredzaamheid een must is en we niet zonder
elkaar kunnen, moeten we ook samen vorm geven aan wijkgericht
werken. En ruimte geven aan initiatieven van inwoners, hen
meer inspraak en zeggenschap geven. Maar ja, dat zijn we als
overheid van huis uit natuurlijk niet zo gewend. Het gemeentelijk
apparaat was ‘vroeger’ sterk voorschrijvend en beheersmatig
ingericht. Dan is het wennen als het gaat om échte participatie.
Als je de inwoners serieus neemt en invulling geeft aan hún wensen,
dan moet je ook zaken los durven laten. En minder in problemen
denken, meer in oplossingen. Ik zie de komende tijd in ieder
geval als een kansrijke tijd voor de gemeente én de inwoners.
Met mooie nieuwe uitdagingen.’
Hans van Deuren vertrekt binnenkort in verband met een externe
nieuwe functie. Hij blijft dus niet betrokken bij de ontwikkelingen,
de invulling van het beleid en functies binnen het gefuseerde
Noordwijk.
Vervolg overzicht wijkverenigingen
8
Ongeveer 75% van de wijkbewoners is lid
en neemt graag deel aan activiteiten. Het
informatieve en sociale aspect is van
groot belang. We organiseren jaarlijkse
activiteiten, zoals de Algemene Ledenvergadering
in voor- en najaar, de
Nieuwjaarsreceptie en de Nationale Burendag.
We zijn o.a. gesprekspartner van
de gemeente bij de ontwikkeling en
handhaving van het bestemmingsplan,
het strandbeleid, natuurbeheer en de
(verkeers)veiligheid. Een van de belangrijke
resultaten is ons convenant met
Noordwijk. Op basis hiervan zijn beleidsregels
vastgelegd dat geen medewerking
meer wordt verleend aan het uitbreiden
van bouwmassa’s t.o.v. het bestemmingsplan.
We willen het bewustzijn
vergroten/versterken dat de Zuidduinen
en onze wijk uniek, kwetsbaar en onvervangbaar
zijn en hoe belangrijk het is
(mede-) verantwoordelijkheid te nemen
dit gebied te beschermen en versterken.
Daarover hebben we recent een boekje
uitgebracht, digitaal te bekijken via onze
Facebookpagina.
voorzitter@wijkvereniging-dezuid.nl
Voorzitter Reinier Brakema
Secretaris Liesbeth Pruijs
De Oude Dorpskern (DOD)
We zijn een belangen- en activiteitenvereniging
in de kern van Noordwijk
Binnen. We houden ons bezit met bescherming
van het historisch erfgoed,
het uitdragen van culturele waarden, het
organiseren van culturele activiteiten,
het bevorderen van de leefbaarheid.
DOD is in 1985 opgericht om de leefbaarheid
in de wijk te verbeteren en het
historisch dorpsgezicht te behoeden
voor de slopershamer. Dat leidde in 1992
tot de status ‘Beschermd Dorpsgezicht’.
Sindsdien heeft DOD zich ontwikkeld tot
een actieve vereniging met bijna 400
leden (ook woonachtig buiten de wijk).
We zijn trots op: het 100-puntenplan
(opgesteld met leden en bewoners) | het
rapport Evaluatie 25 jaar Beschermd
dorpsgezicht i.s.m. de Gemeente Noordwijk,
met goede aanbevelingen voor
de toekomst | vele vrijwilligers die de
volgende activiteiten mogelijk maken:
torenklimmen, historische rondwandelingen,
de jaarlijkse ‘Markt onder de
Linden’, de Kinderkerstwandeling en de
muzikale kerstwandeling. Een punt van
zorg blijft de leefbaarheid op het punt
van parkeren, het gebruik van de pleinen
en overlast door hondenpoep.
www.deoudedorpskern.nl
Voorzitter Paul de Vreede
Secretaris Babs Cassee

Gemeente Noordwijk
ASJ ASJ EIWNR EIWNR EIU EIU EM EM NIVLIGGETAN
NIVLIGGETAN
HÚNWNE, A OTJ O AE O UVNLTN.
Grashoek
Onze wijkvereniging is opgericht in
1981, dus we bestaan al meer dan 35
jaar. We houden ons vooral bezig met
het organiseren van activiteiten voor de
Grashoekbewoners. We zijn blij dat de
opkomst voor die activiteiten over het
algemeen zeer goed is. Verder hebben
we een website, een wijkkrant (De Grasduiner),
een app van onze wijk en een
Facebookpagina. Die pagina wordt actief
gebruikt voor het delen van foto’s,
het doen van (praktische) oproepen en
het delen van informatie, bijvoorbeeld
over het project Snippergroen.
Wat er nog beter zou kunnen binnen
onze wijkvereniging? We organiseren
relatief weinig activiteiten voor ouderen
in de wijk; de bijeenkomsten zijn met
name op kinderen gericht (denk aan
paaseieren zoeken).
www.grashoek.nl
Voorzitter Wibe Hofland
Secretaris Wim van Kan
Boechorst
Wij zijn een actieve, creatieve en betrokken
wijkvereniging en functioneren
als de verbindende schakel tussen de
inwoners en de gemeente. Daarnaast
organiseren we met elkaar vele activiteiten;
van een lentemarkt tot een
buitenspeeldag, van een bingo tot een
disco voor de kids. Onze wijkvereniging
brengt thema’s als een veilige en schone
wijk regelmatig onder de aandacht
bij bewoners, gemeente, politie, en andere
officiële instellingen. Bovendien
zijn we trots op onze goedwerkende
Buurtpreventie-App. HELP! Er is nog
geen vervanging gevonden voor
de huidige voorzitter Michelle van
Bohemen (vertrek medio april), en penningmeester
Raymond Salman (vertrek
eind 2018, na overdracht van taken).
Zonder nieuwe bestuurders houdt onze
wijkvereniging tot onze grote spijt op
te bestaan. Dat is toch doodzonde! Met
een tijdsbelasting van gemiddeld 1 uur
per week moeten er toch wijkbewoners
zijn te vinden die het bestuur willen en
kunnen gaan vormen. Onze wijkvereniging
kan niet bestaan zonder bevlogen
vrijwilligers én bestuurders.
www.boechorstwijkvereniging.nl
Groot Dobbelmannduin
www.grootdobbelmannduin.nl
Voorzitter Tom Duin
Secretaris Leon van Reisen
Boerenburg – in oprichting
(nog geen gegevens bekend)
9

Wa’si
Straatnaam?
Je eigen straatnaam
klinkt vertrouwd, maar ken je
ook het verhaal áchter die naam?
Van de week ging ik de straat
op, waarbij ik aan Noordwijkers
steeds dezelfde vraag stelde:
weet je wie de persoon is naar
wie jouw straat is vernoemd?
TEKST FRANS VAN DUIJN
BEELD BURO BINNEN
10
WILLEM
VAN LEEUWEN

Pieter Coermanstraat
Ken je straatnaam
Willem van Leeuwen woont al vijfendertig
jaar in de Pieter Coermanstraat. Op
mijn vraag reageert hij aarzelend. ‘Pieter
Coerman, eh… nee, daar weet ik eigenlijk
niks van, maar misschien heeft het te
maken met de straten hier in de buurt,
de Abraham Rademakerstraat en de Van
Struykstraat?’ Dan schiet zijn vrouw hem
te hulp. ‘Waren die drie geen dichters?’
Met behulp van het Straatnamenboek
van Noordwijk breng ik voor hen licht in
de duisternis. Hun straat is genoemd
naar de man die tenminste vijftig jaar (!)
huisarts is geweest in Noordwijk. In zijn
tijd (1758-1841) werd dat trouwens chirurgijn
genoemd. Ook maakte hij twintig
jaar deel uit van het dorpsbestuur.
Andere mooie feiten. Toen Coerman in
1828 zeventig jaar werd, schonk hij de
hervormde kerk in ‘Binnen’ een zilveren
doopbekken. En bij zijn vijftigjarig
ambtsjubileum gaf hij nóg eens zo’n
doopbekken aan de hervormde kerk in
‘Zee’.
‘Ach, dat is leuk om te weten,’ zegt
Willem van Leeuwen. ‘Ja, het is eigenlijk
wel gek: ik gebruik die naam al zo lang
en dan weet je niet over wie het gaat.
Vroeger stond er trouwens op de straatnaambordjes
nog enige informatie, maar
nu niet meer. Straatnamenboek? Is dat
nog te koop?’ Jawel, beste Willem van
Leeuwen en allen die dit lezen, voor een
tientje is het verkrijgbaar bij boekhandel
Van der Meer.
ik weet het niet. Eigenlijk heb ik geen
idee.’ Voornoemde boek brengt weer
uitkomst. Het gaat hier om de allereerste
ereburger van Noordwijk, in 1970 onderscheiden
vanwege haar vele verdiensten
voor de gemeenschap. De geboren Rotterdamse
leefde van 1885 tot 1975 en was
onder meer voorzitter van het Groene
Kruis, het Koningin Wilhelmina Fonds
en het Kraamcentrum voor Noordwijk
en omstreken. Toos Houwaart heeft geinteresseerd
geluisterd: ‘Je bent nooit
te oud om te leren,’ meent ze. ‘En het is
goed om te weten wie die mensen op
de straatnaamborden zijn. Zo houd je ze
ook in ere, toch?’
Van Panhuysstraat
Pond vlees en krentenbrood
Ik neem afscheid van mevrouw
Houwaart en ga door naar de Van
Panhuysstraat, waar ik in gesprek raak
met Annemieke van der Werf. Sinds zes
jaar woont zij aan de Van Panhuysstraat.
‘Ik weet dat Van Panhuys burgemeester
was,’ zegt zij. ‘Alleen weet ik niet precies
wanneer. Wel weet ik dat er in Den Haag
ook een Van Panhuysstraat is. Gaat dat
om dezelfde persoon?’ Haar laatste vraag
moet ik negatief beantwoorden.
Jonkheer Willem Constantijn van
Panhuys (1870-1929) is weliswaar in
Den Haag geboren, maar heeft het daar
niet tot een straat geschopt. Wel werd
hij in 1908 tot Noordwijks burgemeester
benoemd, waarbij hij z’n inhuldiging
vierde met een feestelijk cadeau: elk arbeiders-
of vissersgezin (dat waren er
toen 877) kreeg een pond vlees en een
krentenbrood. Tussen Annemieke en
burgemeester Panhuys blijkt overigens
een onverwachte band te bestaan. Op
instigatie van Van Panhuys werd in 1919
een begin gemaakt met de aanleg van
de Beeklaan, de laan waaraan haar oma
jarenlang woonde. Zelf woonde de burgervader
aan de Pickéweg, de huidige
Erasmusweg, waar Annemieke’s schoonouders
gehuisvest zijn. ‘Wat een toeval,’
zegt zij met een lach.
Jawel, zo gaat dat in een dorp; verleden
en heden zitten erg dicht op elkaar. Honderden
van onze voorouders moeten
gedoopt zijn in de zilveren schalen van
Pieter Coerman, net zoals ze gesmuld
moeten hebben van het vlees en krentenbrood
dat Van Panhuys hen schonk.
En het was te danken aan An van Gilse,
dat in de vorige eeuw zoveel maatschappelijke
zaken op rolletjes liepen. Voor nu:
dank voor uw aandacht, een volgende
aflevering bezoek ik de Derk Bolhuisstraat,
het Extersslop en de Susanna van
Ettenstraat.
An van Gilsehof
Rembrandt en An van Gilse
Goed, verder naar de An van Gilsehof.
Bewust sla ik het zeeheldenkwartier en
villawijk de Zuid over, want dáár weten
de bewoners het uiteraard wel: De Ruyter,
Piet Hein, Beethoven, Rembrandt,
Erasmus, dát zijn nog eens klinkende
namen, maar ja, zo’n beetje elk dorp of
stad heeft dergelijke namen op de straatnaambordjes.
Daar is niks eigens aan.
Het gaat mij juist om de namen van
Noordwijkers, om lokale historie.
In de An van Gilsehof stuit ik op Toos
Houwaart. Zij woont met haar man al
sinds 1995 in dit hofje. Na mijn vraag
antwoordt ze spontaan: ‘An van Gilse,
was dat geen burgemeester?’ Na mijn
hoofdschudden vervolgt ze: ‘Of eh… nee,
BRAND DE WITTE SCHOOL
In de nacht van 8 op 9 juli 2000
werd De Witte School aan de van
Panhuysstraat 19 getroffen door
een enorme uitslaande brand.
Het gebouw onder de rieten kap
werd totaal verwoest. Na vele
inspanningen werd uiteindelijk
het besluit genomen de school
te herbouwen in min of meer
oorspronkelijke staat.
Op 16 januari 2004 werd het
startsein gegeven voor de bouw
van de nieuwe school. Op
donderdag 23 december 2004
werd de school officieel opgeleverd.
Een markant gebouw is
behouden voor Noordwijk.
11

De Ouderenbonden
Waarom lid zijn/worden van een ouderenbond ?
Tja, wa arom zou je lid van een ouderenbond willen zijn?
Wij voelen ons immers niet oud, ook al zegt de kalender dat
wij meer dan vijftig jaar op aarde zijn. Vroeger waren de mensen
op de leeftijd al aardig bejaard, nu staan wij midden in het
leven en doen aan alles mee.
Toch is een lidmaatschap van een ouderenbond niet het toegeven
aan het (niet te ontkomen ) feit dat wij niet meer piepjong
zijn. Het betekent dat wij investeren in de samenleving
zoals wij die willen zien als wij echt oud zijn én degenen die dat
nu al zijn ondersteunen bij het zo prettig mogelijk maken van
hun leven, b.v. om eenzaamheid buiten hun leven te houden.
Bovendien heeft dat lidmaatschap het voordeel dat u korting
kunt krijgen op b.v. de zorgverzekering en dat u de Vuurtorenpas
kunt aanvragen waarmee u korting krijgt op de consumpties
in de dienstencentra De Wieken en Het Trefpunt én bij
slagerij Knijnenburg, de HEMA en het zwembad.
Het lidmaatschap van een van de Noordwijkse ouderenbonden
geeft u ook het recht om deel te nemen aan de door hen
georganiseerde activiteiten, inclusief die van het samenwerkingsverband
DBO. Voor niet-leden geldt bij deelname aan
DBO-activiteiten een extra toeslag per keer. Op die manier
heeft u de contributie er zeer snel uit en verdient u er bovendien
mee.
Over verdienen gesproken, als uw inkomen niet boven de genoemde
bedragen, die u elders in Leef! kunt lezen, is dan kunt
u gebruik maken van de belastingservice van de ouderenbonden
en in veel gevallen kunt u daardoor eventueel teveel betaalde
belasting terugkrijgen. Dat is toch mooi meegenomen?
Kortom: Waarom niet lid worden van een ouderenbond ?
12
• Actief voor u en samen met u
• Veelzijdig en hulpvaardig
• Bladen : Nieuwsbrief 50+ en
KBO-PCOB magazine
• Gratis Noordwijkse Vuurtorenpas
• Lidmaatschap 2018; per adres
1 e lid € 24,00 p.j., 2 e lid € 20,00 p.j.
Informatie via Ledenadministratie :
Dhr. Herman (H.C.) Bogaards
Goohorstlaan 31, 2203 BC Noordwijk
Tel. (071) 36 157 78
ledenadministratie@kbonoordwijk.nl
www.kbonoordwijk.nl
Gemeenschappelijk actief
• Plaatselijke ouderenbond op
protestants christelijke grondslag
• Belangenbehartiging op tal van
terreinen
• 3 x per maand een programma
in de Vinkenhof
• Gratis tijdschrift Perspectief
Voor nadere informatie:
Leon Guijt
Tel. 071 3620751 of 06 20370408
E-mail: irlguijt@gmail.com
Nieuwe senioren vereniging
in Noordwijk:
• Voor alle gezindten
• Belangenbehartiging zoals
belastinghulp, adviezen van
ouderenadviseurs en hulp bij
thuisadministratie
• Bewegen zoals fietsen,
biljarten en bowlen.
• Cursussen en recreatie
Voor meer informatie bel onze
secretaris:
Henriette van der Gugten
Tel. 071 8884884
Website: www.ansv.nu

De wijk van de toekomst
Enpahkn menBoses ebue orjn nod
Bronsgeest
Noordwijk telt momenteel twee zogenaamde uitleglocaties. Het betreft de nieuwe woonwijk
Offem Zuid, waar de werkzaamheden voor fase 1 al zijn gestart en Bronsgeest dat qua omvang,
indeling en typen huizen nog ontworpen moet worden. De laatste biedt een prachtige kans om
na te denken over een wijk waar jong en oud alles vinden dat zij wensen.
TEKST HARM DRAGT BEELD PR
.
.
Iedereen die op zoek is naar woonruimte
kijkt in eerste instantie naar een huis
dat voldoet aan zijn en/of haar woonwensen.
Maar de buurt en omgeving
zijn net zo doorslaggevend om serieus
koop of huur te overwegen. Het is niet
voor niets dat makelaars in hun aanbod
praten over rustig gelegen, veel groen
en scholen en winkels op loopafstand.
Maar linksom of rechtsom het blijft
kiezen uit al bestaande zaken en omstandigheden.
Bij Bronsgeest bestaat
de geweldige kans om na te denken
over dé wijk van de toekomst en om
de elementen van succesvolle wijken
elders in de wereld samen te brengen.
Dat heeft, de in Noordwijk geboren,
architect Bart Akkerhuis gedaan toen hij
op eigen initiatief een ontwerp maakte
voor de nieuwe woonwijk die moet
verrijzen tussen de Gooweg, de Van
Berckelweg en de N206.
“Ons bureau is gevestigd in Parijs maar
wij doen vaak en met plezier uiteenlopende
projecten in Nederland en
Noordwijk. Bronsgeest is een apart
geval want wij hebben geen opdracht
gekregen om mee te denken over de
nieuwe wijk of om een ontwerp te
maken. Toch hebben wij er veel tijd
in gestoken om te onderzoeken welke
kansen en mogelijkheden er zijn en hoe
de wijk aantrekkelijk kan zijn voor jong
en oud. Daarbij heb ik geput uit voorbeelden
van succesvolle wijken elders
in de wereld. Zoals in Amiens Frankrijk
waar een wijkje is gebouwd waar de
bewoners naast een eigen tuin ook een
zodanig aantrekkelijk gezamenlijke
binnentuin hebben dat de sociale
contacten enorm bevorderd worden.
Een ander mooi voorbeeld vind ik een
wijk met een zodanige indeling van
de huizen dat buren van elkaar kamers
kunnen kopen en verkopen als er
behoefte is aan meer ruimte of juist
minder ruimte in een levensfase.
In Alcabideche Portugal is een wijkje
waar ouderen en jongeren naast elkaar
wonen en waar de ouderen door middel
van verschillende gevelverlichting kunnen
aangeven dat zij even hulp nodig
hebben. Sociale aspecten zijn belangrijk
en daarom stellen wij voor om in
Bronsgeest een centraal buurthuis te
bouwen waar iedereen van alles kan
organiseren. Met een knipoog naar de
oude Kuip. Maar natuurlijk is er ook
gekeken wat er past in Noordwijk en
wat de toekomstige inwoners zouden
willen aantreffen. Wij hebben ook een
aantal wijken in Noordwijk grondig
bestudeerd om vast te stellen wat er wel
en niet goed aan is. Ook is er zorgvuldig
gekeken naar de directe omgeving van
de nieuwe wijk Bronsgeest waaronder
de bossen en de bollenvelden. In het
ontwerp zijn die als het ware de wijk
ingetrokken. Er is voor gekozen om de
BART AKKERHUIS
openheid te behouden waar het kan en
dicht te bebouwen waar het er toe doet.
Dat laatste is met name het geval in het
hart van de wijk. Naar de randen wordt
de bebouwing steeds dunner. Mooi
aspect is de grote waterpartij bij de entree
die het open karakter verstevigt en
zorg draagt voor genoeg waterberging.
Alle auto’s van de inwoners worden
onder de grond of overdekt geparkeerd,
zodat ze wegvallen uit het straatbeeld.
Ook bestaande elementen zijn creatief
verwerkt. Zo is over de gasleiding die in
Bronsgeest onder de grond ligt en de
daarnaast liggende gronden de infrastructuur
gepland waaronder bijvoorbeeld
een joggingparcours.”
Als het aan Akkerhuis ligt zal er voor
alle leeftijden levensloopbestendig gebouwd
gaan worden tot een maximum
van 600 woningen op de 15 hectaren
die beschikbaar zijn.
INTERGENERATIONELE BALANS
SAMENLEVEN
SOCIALE MIX
PROJECTEN
REFERENTIES
NOORDWIJK NIEUW OOST BRONSGEEST MASTERPLAN
STUDIO AKKERHUIS | ARCHITECTS
studioakkerhuis.com
13

‘s Heeren Loo
Noordwijk heeft meerdere wijken, een van die wijken is Noordwijkerduin. Hier ligt,
deels in de duinen aan de zuidkant van Noordwijk, het zorgpark Willem van den
Bergh. Hier wonen al sinds 1924 mensen met een verstandelijke beperking.
’s Heeren Loo ondersteunt hen hier in alle facetten van hun leven, denk daarbij
aan wonen, werken, vrijetijd en specialistische zorg en behandeling.
TEKST COMMUNICATIE ‘S HEEREN LOO BEELD BURO BINNEN
Wat gebeurt er in en om Noordwijkerduin?
14

Op het zorgpark wordt op veel verschillende manieren gewerkt
aan het leggen van verbinding met de omgeving. Zo worden
op dagbestedingslocaties als De Berghshop, het Lunchcafé Eat
& Meet en de Bakkerij producten en diensten aangeboden voor
mensen van het park en daarbuiten. Hier werken deelnemers
(i.p.v. cliënten van ’s Heeren Loo) onder begeleiding.
EAT & MEET
De Berghshop heeft zich ontpopt tot een populaire kringloopwinkel.
Mensen uit Noordwijk en omgeving komen hier graag
om spullen in te leveren of te kopen. Deelnemers knappen
ingekomen spullen zo nodig op, eventueel met een vers likje
verf. Het lunchcafé Eat & Meet is een plek waar je even lekker
van een kopje koffie of heerlijke lunch kan genieten. In de
naastgelegen supermarkt vind je dagelijkse boodschappen.
De Bakkerij bakt voor klanten zoals bejaardenhuizen in de buurt
en particulieren. Taarten, koek en ander lekkers wordt dagelijks
vers gebakken. Ook bij Eat & Meet worden deze verkocht.
In februari is een nieuwe winkel op het park geopend, de
Berghbloem. Hier worden dagelijks mooie boeketten gemaakt
door de deelnemers en begeleiders. Deze winkel biedt net als
de andere locaties een opstap naar ander werk en geeft deelnemers
een kans om in een veilige omgeving ervaring op te
doen.
DE BAKKERIJ
Oude tijden herleven
Vroeger kwamen veel gezinnen met hun kinderen naar de
speeltuin, in het zorgpark vlak achter de duinen. Deze is een
aantal jaar weggeweest, maar dankzij diverse sponsoren is
nu weer een start gemaakt met het aanleggen van een nieuwe
speeltuin, die hopelijk weer dezelfde aantrekkingskracht heeft
als vroeger. Ook is er in 2017 een trimcourt aangelegd waar je
lekker in de buitenlucht kunt sporten. Samen met de kinderboerderij
biedt ook dit deel van het park fijne recreatiemogelijkheden.
In de buurt zijn deelnemers en begeleiders actief aan het werk
om Noordwijk schoon te houden, zo onderhouden cliënten de
diverse kleine milieustraatjes en de opgangen naar het strand.
Waarbij de cliënten van ‘s Heeren Loo steeds meer en bewuster
zichtbaar zijn in Noorwijk en haar omgeving.
DE TRIMBAAM
Paspartoe cadeauwinkels met ateliers en kunstuitleen (Albertus
van Velsenstraat 2) is al jaren een begrip in Noordwijk. Ze hebben
een uitgebreid assortiment kunst en originele cadeaus van
hoogwaardige kwaliteit. Denk aan schilderijen, handbeschilderd
servies, houtproducten, gedecoreerd kinderspeelgoed,
textiel, potten, seizoenartikelen en nog veel meer. Gemaakt
door creatieve en vaak getalenteerde deelnemers. De kunstwerken
laten de persoonlijke kenmerken en talenten van de
maker zien. Hier is altijd wel een origineel cadeau te vinden.
Dit is slechts een deel van de mogelijkheden. Meer informatie
over de wijk kunt u bekijken op www.noordwijkerduin.nl.
DE BERGHBLOEM
15

Wjvrngn
matzc tr or
‘De Zuid’
REINIER BRAKEMA
s
Wanneer je in een wijk woont
die echt bijzonder is, wil je er alles
aan doen om dat zo te houden. Dat is
ook de opstelling van het bestuur van
wijkvereniging ‘De Zuid’. Het zet zich in
om het wellicht unieke karakter van de
villawijk in de duinen te behouden.
TEKST HARM DRAGT
BEELD BURO BINNEN
16

Mijn buurt
OKI EWJ E
GLEDWNEGBE
VO LENODIKR
C
Het verzilveren van de kansen om het karakter van de wijk
te behouden en het te niet doen van bedreigingen die het
tegenovergestelde kunnen bewerkstelligen kan alleen als
iedereen er voor gaat. Daarom is het bestuur op pad gegaan
om in gesprekken met alle betrokkenen, waaronder natuurlijk
ook de eigen bewoners, het behoud van het karakter van de
wijk veilig te stellen. Voorzitter van de wijkverenging Reinier
Brakema gaat in op het waarom en hoe. In een onlangs uitgegeven
boekje laat het bestuur optekenen hoe uniek de wijk is
en welke kansen en bedreigingen er zijn. Reinier Brakema:
“De wijk ligt in een open duinlandschap dat zijn natuurlijke
karakter voor een groot deel behouden heeft. Dat moeten wij
zo zien te houden want de wijk is onvervangbaar. Een woonwijk
in de duinen zou je tegenwoordig nergens meer mogen
bouwen.” De wijk is onderdeel van het Nationaal Park Hollandse
Duinen en is omsloten door natuurgebieden, strand,
duinen, zee, de Coepelduynen en bollenvelden. De flora en de
fauna in de bermen en tuinen zijn van grote waarde. Plantenliefhebbers
uit heel Nederland komen naar Noordwijk om de
bermen in De Zuid met de daarin onder meer de bedreigde
plantensoort de blauwe bremraap en andere zeldzame soorten
te bekijken. Ook is de wijk een geliefd wandelgebied voor
alle Noordwijkers. “Onze missie kent twee pijlers: het behoud
van het open duinlandschap in de wijk en beperking van de
bouwmassa. Voor dat eerste is het van belang dat de doorzichten
in alle richtingen en de natuurlijke fauna en flora
behouden blijven. Dat betekent dat bij mogelijke activiteiten
zoals nieuwbouw of verbouwingen het natuurlijke landschap
behouden blijft of na de ingreep weer hersteld wordt. Er moet
voor gezorgd blijven worden dat de duinen in de tuinen blijven
doorlopen en dat de tuinafscheidingen beperkt van omvang
blijven. Heel belangrijk is dat de bouwmassa’s blijven
passen in het duinlandschap. In 2013 dachten wij met een
convenant geregeld te hebben dat de gemeente niet meer
mee zou werken aan afwijkingen van het bestemmingsplan.
Maar die afspraak is door de gemeente opgezegd naar aanleiding
van de nieuwe Omgevingswet. Het is daarom zaak om
de gemeente en de huidige en toekomstige bewoners te wijzen
op hun verantwoordelijkheden. Verkaveling van huidige
percelen is een reëel gevaar dat kan leiden tot een ongewenst
verlies van duinlandschap. Bij de gemeenteraad hebben wij
een luisterend oor gevonden. Maar ik besef mij dat wij nog
een flinke weg te gaan hebben. De gemeente moet zijn rol
nemen, boven de partijen blijven staan. De bewoners kunnen
het niet alleen, en de gemeente kan het niet alleen. We
kunnen dit alleen samen doen. Naast onze inwoners willen
wij ook hun architecten en hoveniers voor onze zienswijze
winnen. Natuurlijk gaan wij verder met ons overleg met de
gemeente, andere overheden en natuur- en andere belangenorganisaties.
Aan iedereen die er toe doet zullen wij onze
boodschap overbrengen. Want deze zo bijzondere wijk moet
voor Noordwijk behouden blijven. Ook voor toekomstige
generaties bewoners en bezoekers, Noordwijkers en niet-
Noordwijkers.”
TERUG IN DE TIJD
Het ontstaan van de wijk ‘De Zuid’ is 1 op 1 terug te voeren
op de ontwikkeling van badplaats Noordwijk. Die ontwikkeling
komt pas echt op gang als burgemeester Cornelis
Pické in 1882 het initiatief neemt tot oprichting van de
‘Maatschappij Noordwijk tot exploitatie van duingronden’.
Het doel van de maatschappij is om alle duingronden van
de staat rond het toen nog vissersdorp op te kopen en die
in te zetten om de badplaats tot bloei te brengen. De aanschafactie
lukt. Voor het zuidelijk deel, later bekend als
‘De Zuid’ wordt door de maatschappij tuinarchitect Dirk
Wattez ingehuurd om een ontwerp te maken. Zijn al aangelegde
parken kenmerken zich door slingerende paden met
flauwe, langgerekte bochten. Dat wordt ook de blauwdruk
van ‘De Zuid’ die tot de dag van vandaag herkenbaar is. In
het aangedragen plan tekent Wattez een imposant kurhaus,
een laiterie, weiden en wegen die perfect passen bij de
duinpartijen. Het kurhaus komt er niet maar in 1885 wordt
wel, een dan nog klein, Huis ter Duin gebouwd. De aanzet
wordt gegeven voor de bouw van vakantievilla’s in het
duinlandschap. Op een kaart uit 1912 is te zien dat er nog
sprake is van incidentele villabouw. De Boerhaaveweg is
nog een voetpad. De Atjehweg, de Dennenweg, de Javaweg,
de Ligusterweg en de Surinameweg zijn op die kaart nog
niet ingetekend. Tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog
verandert alles in rap tempo. Veel huizen die nu nog te
vinden zijn werden toen gebouwd. Na WO II worden de open
plekken verder bebouwd maar zonder het open duinlandschap
geweld aan te doen. Vakantiehuizen zijn ruim daarvoor
al verruild voor permanente woningen.
Terug kijkend kan vastgesteld worden dat ‘De Zuid’ de eerste
nieuwbouwwijk ooit in Noordwijk aan Zee is geweest.
17

Trainers stomen bedrijven klaar voor Tien van Noordwijk
Hardlopen
is een feest
(ja, ook voor jou!)
Inspirerende verhalen vertellen én
kilometers maken vormen de basis voor het
project TienBuilding. Daarin brengen vier
hardlooptrainers in acht weken hun liefde
voor het hardlopen over op deelnemers van
bedrijven, die in juli gaan meedoen aan de 10
van Noordwijk. Hardlopen moeilijk of zwaar?
Welnee, met de juiste begeleiding wordt het
al snel een feest.
TEKST MARIEKE VOORN
BEELD BURO BINNEN EN PR
V
Tel alles bij elkaar op en ze hebben al
duizenden hardloopkilometers afgelegd.
Paul Barnhoorn bijvoorbeeld, die vijftien
marathons liep, waaronder die in New
York. “Dat klinkt veel, maar dat was verspreid
over 28 jaar. Dan valt het aantal
wel mee.” Ook Rob van Rooijen heeft een
flink aantal marathons achter zijn naam
staan. Hij traint nog steeds vier tot vijf
keer in de week, maar doet het dit jaar
rustig aan. Volgend jaar staat er wellicht
weer een langere wedstrijd op het programma.
Hans Wesseling is na jarenlang
triatlon overgestapt naar de kortere afstanden.
Als middenafstandsloper is hij
onder andere in zijn leeftijdscategorie
Nederlands kampioen op de 1500 meter.
Lieke van Leeuwen gaat juist voor de
langere afstanden. De oprichtster en
trainster van de Noordwijkse Loopgroep
heeft de marathon van Amsterdam al
uitgelopen en traint nu voor de tweede
keer voor de 42,195 km lange wedstrijd
te volbrengen.
18
VLNR: ROB, HANS,
LIEKE EN PAUL
Deze vier hardlopers vormen samen het
team van TienBuilding. TienBuilding is
een project voor bedrijven, die hun medewerkers
in juli mee willen laten doen
aan de 10 van Noordwijk. De vijf of tien
kilometer ongetraind afleggen is dan
geen goed idee. Daar springt TienBuilding
op in, vertelt Paul. “We bieden een
pakket aan bedrijven aan, waarmee ze

coverstory
medewerkers of zakenrelaties een
basis bieden om de 10 van Noordwijk
te lopen.“
Gezonde en gelukkige werknemers
Het idee ontstond vorig jaar, voorafgaand
aan de vijfde editie van het
Noordwijkse hardloopevenement.
Paul: “Mijn drijfveer was -en is- om
mensen wat te vertellen en training te
geven. Ik heb een handvol diploma’s van
de Atletiekunie, maar heb daar nooit wat
meegedaan. Ik had geen tijd, was zelf zes
tot zeven avonden aan het trainen. En
bij een club training geven was niet zo
interessant, omdat ik vaak merkte dat
de lopers niet echt een doel hadden.
Daarentegen verzorgde ik wel al tien
jaar projecten bij grote bedrijven als
PriceWaterhouseCoopers en Nike voor
de marathon en halve marathon. Ik
trainde medewerkers, zodat ze optimaal
voorbereid aan de start stonden.”
Dat laatste past perfect in het plaatje voor
de 10 van Noordwijk. “Welke ondernemer
wil niet dat zijn werknemers zich
fitter voelen en gezond en gelukkig zijn?
Daarnaast is hardlopen ook goed voor
een stukje teambuilding. Dat willen we
allemaal overbrengen met TienBuilding.
Voor ons als trainers is het ook het leuk,
want de deelnemers werken binnen
twee maanden echt toe naar een einddoel.“
Stok achter de deur
TienBuilding gaat in juni van start.
Bedrijven kunnen hun medewerkers een
zeven weken durende workshop hardlopen
aanbieden. Het is een basiscursus
hardlopen, waarbij tijdens de wekelijkse
training de deelnemers tips en uitleg
krijgen. Daarnaast wordt van ze verwacht
dat ze ook zelf trainen om zich
optimaal voor te bereiden. Paul: “Een tot
twee keer in de week lopen is te weinig.
Het systeem in je lichaam protesteert
dan elke keer, want het moet iedere keer
op gang komen. Het is beter om twee
tot drie keer per week te lopen. Een half
uurtje is dan al genoeg. Jouw systeem
en spieren zeggen dan veel sneller: hé,
dit gaat lekker!”.
Vorig jaar deden in totaal veertig mensen
mee. “Die groep was een geweldige mix
van allerlei ondernemers en werknemers.
We hebben ontzettend gelachen.
Tijdens loopscholing, maar ook met
heuveltraining en intervallen. Ze hadden
zoveel plezier. En wij daardoor ook!”
Het was voor de trainers wel even
schakelen. Ze hadden gedacht vooral
werknemers te treffen die al enige loopervaring
hebben. Het doel was in eerste
instantie dan ook dat de deelnemers de
tien kilometer zouden rennen. Tot hun
eigen verrassing deden juist ook mensen
mee die nog geen trainingskilometer in
de benen hadden. “Die zagen het project
IN 2017 VOLGDEN RUIM 40 LOPERS MET
VEEL PLEZIER DE HARDLOOPTRAINING
DENMR
RKN
GÏNPRED
DO NE
HRLO-
VRAE
echt als een stok achter de deur. Dat was
ontzettend mooi.” Het noopte wel tot een
aanpassing: de een rende in juli de tien
kilometer, de ander de vijf kilometer.
Inspiratie door verhalen
Het succes zorgt voor een tweede editie
van TienBuilding. “Na afloop waren veel
bedrijven enthousiast en dus was het
besluit makkelijk om dit jaar nog een
keer door te gaan. Het liefst natuurlijk
met nog meer bedrijven.”
Tijdens de trainingsavonden worden
de deelnemers op niveau ingedeeld.
“We lopen natuurlijk zelf ook mee.
Mensen vinden het leuk om onze verhalen
te horen en raken daardoor geïnspireerd.
En juist dat is nog een drijfveer.
Ze vinden het boeiend om met echte
hardlopers met die tien kilometer bezig
19

paspoort
te zijn. Ze zien ons dan een beetje als
voorbeelden. Dat is ook wel goed trouwens.
Uit onderzoek blijkt dat als je vaker
traint met iemand met een mooi bewegingspatroon,
dat je hersenen dat overnemen.
Dan kun je dus het beste achter
iemand met een mooie loopstijl lopen.”
Geen excuses
Niemand heeft een excuus om niet mee
te doen, vinden de trainers. Hardlopen is
de makkelijkste sport die er is. Je trekt je
schoenen aan, stapt de deur uit en gaat
een rondje lopen. Het kost je maar dertig
tot veertig minuten en dan ben je weer
thuis. Paul: “Je geniet van de buitenlucht,
het hoofd wordt door het lopen even
helemaal leeg en het zorgt voor ontspanning.
Nog een voordeel: na afloop
voel je je nog veel fitter.” Bovendien
heeft Noordwijk een van de mooiste
trainingsgebieden van Nederland.
Hans: “Door de duinen lopen is het mooiste
dat er is”. Paul knikt. “In deze omgeving
sporten is gewoon een feestje”.
Missie
Deelname voor werknemers kost bedrijven
95 euro per persoon. Dat is inclusief
het startgeld voor de Tien van Noordwijk
en deelname aan de Star Balm Strandloop
als voorbereiding. Op de wedstrijddag
zijn de trainers aanwezig voor een
warming-up, is er een lunch en genoeg
sportdrank. Ook gaat 5 euro van dit
bedrag naar de Edwin van der Sar Foundation.
Paul: ”We vinden het fijn om te zien hoeveel
voldoening mensen uit lopen halen.
Je merkt tijdens de cursus al dat ze soms
bevlogen raken. Dan kom je ze later bij
andere wedstrijden tegen. Als ze blijven
hardlopen, dan is onze missie geslaagd.
Hans Wesseling (1961) heeft 34 jaar
ervaring als triatlon atleet, maar richt
zich tegenwoordig op de 800 en 1500
meter. Het levert hem veel succes op:
hij is in zijn leeftijdscategorie Nederlands
kampioen 1500 meter, werd
derde op zowel het NK 800 meter en
op het NK Cross. De 10 van Noordwijk
is perfect voor Hans: “Aangezien ik
meer een middenafstandsloper ben,
richt ik me op de 5 tot 10 kilometer,
en niet meer op het langere werk van
de triatlon.” In het dagelijks leven is
Hans opleider bij Menzies Aviation
op Schiphol.
Rob van Rooijen (1965) is al 28 jaar
actief in de atletiek en loopt nog met
enige regelmaat een marathon. Daarvoor
traint de directeur van Habithuis
makerlaardij en hypotheken tussen de
vier en zes keer per week. Rob is lid
van atletiekvereniging NSL. Trainen
voor een marathon vindt hij heerlijk.
“Zeker in deze omgeving, dat is gewoon
een feestje.” Dit jaar loopt Rob
in mei mee in de Roparun, de jaarlijkse
estafetteloop van ruim 500 kilometer,
waarbij deelnemers in teamverband
van Parijs of Hamburg naar Rotterdam
lopen. Met de Roparun wordt geld
opgehaald voor mensen met kanker.
FOTO: RONALD VAN DER LAAN
Paul Barnhoorn (1956) is gecertificeerd
atletiektrainer/coach en een
zeer ervaren atleet en coach. Hij liep
meerdere internationale marathons
en schreef tijdens die jaren over zijn
belevenissen in meerdere tijdschriften.
Verhalen vertellen doet hij nog steeds
graag. Tijdens TienBuilding wil hij de
deelnemers enthousiasmeren voor de
loopsport door zijn belevenissen en
kennis te delen. Dit jaar is Pauls persoonlijke
doel om halve marathons te
lopen. “Ik wil mijn trainingen zo afstemmen,
dat ik binnen twee tot drie maanden
kan pieken. Dat je dan echt lekker
loopt en dat het voelt alsof alles klopt.”
Lieke van Leeuwen (1986) is beweging-
en ademtherapeut. Ook geeft ze
runningtherapie, waarbij hardlopen
wordt ingezet als therapie om te zorgen
voor minder stress en meer ontspanning.
Lieke heeft dus een passie
voor hardlopen, die ze ook graag overbrengt
op anderen. Na haar verhuizing
naar Noordwijk richtte ze de Noordwijkse
Loopgroep op. “Niets mooiers
dan lopen op het strand en in de duinen.
Toen ik hier kwam wonen, dacht
ik: zo’n loopgroep moet toch aanslaan?”
Dat blijkt, want ondertussen zijn
er tien groepen en vier trainers actief.
20
Ook als bedrijf met
werknemers en/of zakenrelaties
meedoen met TienBuilding?
Voor aanmelding of meer
informatie, neem contact op
met Paul Barnhoorn via
paul10vannoordwijk@ziggo.nl
of bel 06 5496 8566.
Individuele lopers kunnen zich ook
inschrijven voor de 10 van Noordwijk.
Kijk op: www.10vannoordwijk.nl

We
take
care
We take care is een vriendelijke en
open organisatie. Wij hebben een
sterke lokale focus en staan dicht bij
onze cliënten, zorgverleners en sociale
partners. Door inhoudelijke kwaliteit,
efficiënte werkwijze en oplossingsgericht
vermogen te combineren zijn wij een
betrouwbare zorgaanbieder. Door ons
open karakter kiezen wij bewust voor
een begrijpende en heldere manier van
communiceren zodat u begrijpt waar wij
voor staan en weet wat u van ons mag
verwachten: vaste dagen en tijden, vaste
medewerker(s) en één aanspreekpunt.
Ons doel? kwalitatief goede zorg- en
hulpverlening bieden.
Hulp bij het huishouden
Huishoudelijke ondersteuning bieden wij voor iedereen die
moeite heeft om zelfstandig het huishouden te voeren door
bijvoorbeeld ziekte of ouderdom. Onze medewerkers gaan
op basis van een ondersteuningsplan doelgericht te werk.
De ondersteuning kan bestaan uit stof afnemen, afwassen,
stofzuigen, soppen van sanitair en keuken, opruimen, het
doen van de was en het opmaken en verschonen van
bedden.
Hulp bij het huishouden kan op particuliere basis worden
geleverd en vanuit de WMO (Wet Maatschappelijke
Ondersteuning).
*Hulp bij het huishouden is ook mogelijk voor
mantelzorgers via de zorgpauze (Mantelzorgpas)
Begeleiding
Zorg door er te zijn! Op die manier biedt We take care
individuele begeleiding.
De begeleiding kan variëren van gezelschap houden, samen
boodschappen halen, Aanwezigheid dag en/of nacht, klusjes
doen of samen op pad gaan. Deze vorm van begeleiding kan
een uitkomst zijn voor senioren die niet meer zelfstandig iets
ondernemen door bijvoorbeeld ouderdom of dementie.
Particuliere begeleiding is mogelijk op particuliere basis.
Aanvragen
Voor het aanvragen van Hulp bij het
huishouden via de WMO kunt u terecht
bij het lokaal loket Noordwijk. Voor
particuliere aanvragen kunt u direct
met ons contact opnemen. Wij
maken graag een vrijblijvende
afspraak.
contact
Tel. 06 40 76 30 15
Email: info@we-takecare.nl
Website: www.we-takecare.nl
wetakecare
21

Noordwijkse Woningstichting
DE MEEUWEN VLIEGEN OP, ALS
PETER ROOS HUN POTENTIËLE
NESTELPLEKKEN INSPECTEERT.
NWS: diervriendelijk optreden tegen vogeloverlast
Onrust in de kraamkamer van de meeuw
22
De klim naar het dak van seniorencomplex
De Eendracht in Noordwijk blijft niet
onopgemerkt. Met veel gekrijs geeft een
groep meeuwen aan dat ze geen prijs stelt op
onverwacht bezoek. Het tovert een glimlach
op het gezicht van Peter Roos van D&P
Gevelonderhoud uit Rijswijk, ook befaamd om
zijn vogelweringssystemen. “Zo’n welkom ben
ik wel gewend.”
TEKST EN BEELD NWS
D&P is ingeschakeld door de Noordwijkse Woningstichting om
het dak van De Eendracht aan de De la Bassecour Caanstraat
minder aantrekkelijk te maken als broedplaats voor meeuwen.
Want zoals het er nu bij ligt, constateert Roos, is het de perfecte
kraamkamer. “Een plat dak met grind en een mooie opstaande
rand, zodat de rondscharrelende jongen niet direct naar beneden
kukelen.” Onder de rand van de glazen punt van het atrium
dat in het midden van het dak oprijst, kunnen de nesten bovendien
droog en beschut worden gebouwd. “Ook ideaal”, zegt
Roos, die met zijn vriendelijke uitstraling niks weg heeft van een
vogelverschrikker.
Als meeuwen eenmaal een dak hebben uitgekozen om hun
kroost groot te brengen, wordt dit gezien als ingenomen territorium.
De kans is groot dat diezelfde meeuw steeds naar deze
plek terugkeert en datzelfde geldt voor hun jongen. Indringers
worden niet geduld: wie het nestelgebied betreedt, kan rekenen
op een agressieve ontvangst. Zeker wanneer er jongen zijn,
kunnen meeuwen schel krijsend duikvluchten uitvoeren om
indringers te verjagen.

Broedseizoen
De vos heeft de meeuw uit het duingebied naar het dorp gedreven.
De karakteristieke vogel hoort ook bij een kustgemeente,
maar op sommige plekken wil je ze toch liever niet hebben,
zegt Meine de Lange, coördinator Vastgoed van de Noordwijkse
Woningstichting. “Wij hebben ook te maken met huurders,
die bij ons klagen over de overlast. In het broedseizoen begint
het gekrijs vaak al om vier in de ochtend. En het agressieve
gedrag van een grote kolonie kan ronduit angstaanjagend zijn.”
Een dak helemaal meeuwenvrij maken, lukt niet. Maar bij De
Eendracht mag het allemaal wel wat minder aantrekkelijk. Peter
Roos wil in elk geval de ideale kraamkamers onder de dakrand
van het atrium onbereikbaar maken voor de broedende stelletjes.
Met een meetlint en grote passen markeert hij het gebied
dat moet worden afgezet. De NWS neemt het op zich om
andere aantrekkelijke beschutte plekjes – zoals op en rond de
technische installaties die op het dak staan – voor de vogels af
te sluiten.
“Februari en maart zijn de beste maanden om deze maatregelen
te treffen”, legt Roos uit. “Momenteel zijn ze zich aan het
oriënteren op goede plekken. In mei/juni beginnen ze dan te
nestelen en vaak doen ze na de zomer ook nog aan een tweede
leg.”
Obstakels
Er zijn allerlei methoden om vogels te weren van plekken
waar je ze niet wilt hebben, maar D&P is van mening dat het
aanbrengen van weer- en windbestendige obstakels het best
werkt. “Een valkenier sorteert alleen effect als hij langere tijd
achter elkaar aanwezig is. En zodra zijn contract afloopt,
komen de meeuwen gewoon weer terug.” Meeuwen zijn
bovendien slimme dieren. “Van geluid- of lasersystemen
schrikken ze maar één keer.”
Het aanbrengen van obstakels is vaak maatwerk. “Als ik een
situatie heb opgemeten, wil ik graag ook bij de uitvoering
aanwezig zijn”, zegt Roos. “Dan weet ik zeker dat het wordt
zoals ik het heb bedoeld.” De systemen die hij laat aanbrengen
vormen een diervriendelijke barrière, vogels kunnen zich er niet
aan bezeren. De vogelwering mag ook geen afbreuk doen aan
de uitstraling van het gebouw of de woning.
DUIVENPOEP EN
MUSSENVIDES
De meeuw is niet de enige vogel die de
Noordwijkse Woningstichting wel eens hoofdbrekens
bezorgt. Ook de duif kan, in meerdere opzichten, een lastpak
zijn. Bij de eengezinswoningen in de wijk Boerenburg zijn de
afgelopen maanden daklijsten aangepast, om de plekken
minder aantrekkelijk te maken voor de broedende vogels.
De overlast die bewoners van de vogels ervaren varieert.
Soms is het het ‘sloopgedrag’ van bepaalde soorten, veel
vaker zijn het de uitwerpselen (tot wel tien kilo per vogel per
jaar, meldt D&P) waardoor daken, muren en tegels worden
besmeurd. De vogelnesten zelf kunnen ook weer ongedierte
aantrekken.
Is de NWS dan alleen maar bezig om vogels te weren?
Nee, dat niet. Op plekken waar het geen kwaad kan, bieden
we ze als sociale volkshuisvester ook een gerieflijk onderdak.
Zo worden er in bepaalde complexen op advies van de
Vogelbescherming nestkastjes voor zwaluwen of
zogenaamde ‘mussenvides’ geplaatst. Dat zijn, simpel
gezegd, prefab nestkasten die over de hele breedte van
het dak kunnen worden aangebracht.
Bij de woningen aan de Egmonderstraat, bijvoorbeeld,
kun je zien dat het werkt.
Meeuwen, duiven en kauwen zijn de soorten die D&P het
meeste werk bezorgen. Roos: “Maar in Den Haag had ik ook
een keer een specht, die de muur van een zorgcomplex
had ontdekt. Hij pikte gaten in het granol, om daarna het
isolatiemateriaal eruit te slopen. Die gaten werden daarna
door andere vogels gebruikt om in te nestelen. Hij was in
feite de bouwer. Het leek wel of hij in opdracht werkte.”
VASTGOEDCOÖRDINATOR MEINE DE
LANGE VAN DE NWS (LINKS) NEEMT
MET PETER ROOS DE MATEN VOOR
HET VOGELWERINGSYSTEEM OP.
ARGWAAN BIJ DE VASTE BEZOEKERS
VAN HET DAK VAN DE EENDRACHT.
OPEN DAKLIJSTEN VORMEN EEN IDEALE
BROEDPLAATS VOOR DUIVEN.
23

‘Ik heb vaak genoeg m’n gitaar
aan de wilgen willen hangen’
24
Zowel muzikant als luisteraar vindt troost in muziek, nog altijd
één van de beste medicijnen tegen eenzaamheid, liefdesverdriet,
rouw en nog veel meer. Bluesgitarist Jacob Jan van Duijn (34)
heeft plezier in z’n gitaarwerk, maar er is wel een keerzijde.
‘Voor mij is m’n spel nooit goed genoeg, nooit!’
.
TEKST FRANS VAN DUIJN BEELD BURO BINNEN
.
Hoe is het begonnen tussen jou en
de gitaar?
‘Mijn moeder vond dat ik te weinig
deed als tienjarig ventje en wees me
op gitaarlessen in JOIN, de voormalige
Noordwijkse jeugdclub. Er was thuis een
Westerngitaar beschikbaar, want mijn
oudere broer z’n muzikale ambities waren
gestrand. Met die gitaar, eigenlijk
veel te groot voor mij, begon ik groepslessen
in JOIN te volgen, wat aanvankelijk
geen succes was. Er zaten namelijk
louter volwassenen in de groep, waardoor
ik me een buitenbeentje voelde.
Bovendien vond ik de muziek niet leuk.
Het tweede seizoen sloot zich echter een
jonge gast aan, Tom Verveld. Hij was een
paar jaar ouder dan ik en bracht hardrock
mee: Guns and Roses, Metallica, dat
werk. Hierdoor raakte ik alsnog gemotiveerd
en met een elektrische gitaar ben
ik volop in de hardrock gedoken.’
En na JOIN?
‘Op een gegeven moment was de
muziekles in JOIN voorbij. Een poosje
heb ik geen les meer gevolgd, totdat
Herman, mijn oudere broer, me belde
en zei: misschien is het leuk om les te
nemen bij je neef Dirk. Ik kende die Dirk
van Duijn helemaal niet. Hij bleek thuis
les te geven en als gastje van vijftien
kwam ik toen voor het eerst in aanraking
met Jimi Hendrix en Stevie Ray Vaughan,
bluesgitaristen. Ik vond het helemaal
te gek en ik kreeg het gevoel dat
er een cirkel werd gesloten: als kleine
jongen luisterde ik graag naar cd’s van
mijn vader, BB King, Muddy Waters, dat
soort gasten. Mijn vader kreeg die bluesy
cd’s van mijn moeder op z’n verjaardag,
maar volgens mij luisterde hij er nooit
naar! Maar ik dus wel. En zo viel het
allemaal op z’n plek.’
Toen kwamen de eerste bandjes,
toch?
‘Het is met Jan Aandewiel begonnen,
nog steeds een van mijn beste maatjes.
Inmiddels heeft hij een muziekwinkel
in de Keyserswey, de Music All In. Ik zat
bij hem in de brugklas en samen met
andere vrienden maakten we muziek in
de garage bij hem thuis. Eigenlijk was het
gewoon lekker herrie maken, want we
konden er nog niet veel van. We begonnen
een coverbandje met de schitterende
naam Who Cares. Volgens mij hebben
we slechts één optreden gedaan, in The
Champ was dat. Later zijn we Infamous
begonnen, waarmee we
vooral harde muziek in allerlei jongerencentra
in de streek maakten. Als bluesfan
was ik een beetje verdwaald in die ‘metal’,
maar mijn leeftijdgenoten hielden niet
van de Blues. Meer serieuze bandjes had
ik niet, totdat ik in 2006 Big Blind begon.’
Met Big Blind werden jij en de
andere bandleden professionele
bluesmuzikanten. Een contract bij
Cool Buzz Records, twee cd’s, optredens
bij Radio 3 FM en Raymann Is
Laat. Dat gaf je vast een goed gevoel.
‘Ja, met ons vieren konden we de wereld
aan. Ik zal de jongens even bij naam
noemen: Dirk van Duijn op basgitaar,
Niels Duindam op drums en Wesley
Werkhoven met zang en bluesharp.
Ikzelf was ondertussen afgestudeerd aan
de Rockacademie in Tilburg, dus nu was
ik officieel beroepsmuzikant, wat ook wel
een soort druk gaf. Ineens móét je, want
het is je werk en ben je dan wel goed
genoeg? Voor mij is dat altijd een gevecht
gebleven, want ik ben niet gauw tevreden
en zeker niet over mijn gitaarspel. Ik zou
vele niveaus verder willen zijn dan ik nu
ben. Maar ja, misschien ben ik wel niet
talentvol genoeg of misschien heb ik er
niet hard genoeg voor gestudeerd, ik
weet het niet. Het blijft altijd een ding
voor mij: voor mij is m’n spel nooit goed
genoeg, nooit! Ach, ik heb vaak genoeg
mijn gitaar aan de wilgen willen hangen.’
Is dat jouw blues?
‘Pfff, na een optreden, waarbij ik voor
mezelf niet goed genoeg presteerde, kon
ik dagenlang doodziek zijn. Dan wilde
ik ook nooit meer een podium op. Ja,
ik ontwikkelde een soort podiumangst.
Nu gaat het gelukkig een stuk beter, maar
nog steeds zijn er optredens waarbij ik
voor mijn gevoel niet goed genoeg presteer.
Nou, dan moet je na afloop bij me
uit de buurt blijven! (lacht). Maar over een
hoop dingen ben ik wel tevreden, hoor.
Het is leuk dat we bij een mooi label cd’s
hebben uitgebracht en op leuke festivals
hebben mogen spelen. Daar ben ik dankbaar
voor, maar ik ben er niet trots op of
zo. Dat vind ik moeilijk om te zeggen.’
Zegt de man die zelfs met z’n
tanden gitaar kan spelen, net als
Jimi Hendrix! Ik zag het zelf op
televisie bij De Week van Filemon.
‘Tja, hoe ze aan mij kwamen, geen flauw
idee! Nee, het is zeker niet makkelijk en
ik had het ook nooit eerder gedaan, maar
ik dacht: gewoon doen, lachen! Ik ging
oefenen op het Amerikaanse volkslied,
want dat lied heeft de legendarische
Hendrix dus met z’n tanden gespeeld.
Afijn, ik kreeg het onder de brandende
tv-lampen voor elkaar, maar ik denk
niet dat ik het ooit nóg een keer ga doen.
Het voelt niet fijn aan je tanden.’

mijn passie
In 2010 hield Big Blind op te bestaan.
Met de nieuwe band, The Dynamite
Blues Band, hadden jullie een optreden
bij De Wereld Draait Door.
Vlak voor dat optreden kreeg je een
blessure aan je hand.
‘Ja, een dag voor dat tv-optreden sneed
ik met een stanleymes zowat mijn vingertop
eraf bij het snijden van een tapijt.
Heel lullig. Het was echt geen pretje en
ik bloedde als een rund. Het eerste wat ik
schreeuwde was: ‘De Wereld Draait Door
morgen!’ Ik zag al gebeuren dat we af
moesten zeggen. Zeker, ik wist meteen
dat het niks zou worden. Daarom heb ik
Dusty Ciggaar, een bevriende gitarist,
gevraagd om in het nummer voorafgaand
aan de uitzending te spelen.
Daar zaten vrij complexe solo’s in. In het
befaamde ‘minuutje’ heb ik zelf nog wel
een solo met drie vingers gedaan. Ach,
dat ging redelijk.’
Een beroepsgitarist die tapijt gaat
snijden. Onverantwoord!
‘Jawel, maar het was voor een goed doel.
We waren bezig met de verbouwing van
House of Music in Katwijk, waar ik gitaarles
geef en waarvan ik deels eigenaar
ben. In 2011 hebben we deze muziekschool
opgericht. En naast docent ben ik
dus gitarist in The Dynamite Blues Band,
die ook alweer bijna vijf jaar bestaat. We
hebben inmiddels onder meer op de
Azoren én op het Zwarte Cross Festival
in Lichtenvoorde gespeeld. Onze bezetting
is hetzelfde als bij Big Blind op de
bassist na. Dat is nu Renzo van Leeuwen.
En Jan Aandewiel is tweede drummer.’
Jullie credo is ‘rock the blues’. En dan
helemaal naar de Azoren. Eenzaam
zeker?
‘Ha, we hebben geen enkel nummer
over eenzaamheid! Ik kan me echter
goed voorstellen dat je op lange tournees,
die wij niet hebben, eenzaam kunt
zijn in hotels en zo. Als jonge gast sta je
daar niet zo bij stil, maar nu ik als dertiger
met mijn vriendin Bibi sinds 25 februari
vorig jaar een kleine heb, Buddy,
begrijp ik dat only the lonely gevoel een
stuk beter.
25

Dementie
TIP
Boek “Laat je hersenen
niet zitten” van Erik Scherder
Boek “Ma” van Hugo Borst
Film “Still Alice” met Julianne Moore
Film “Het doet zo zeer”
van Heleen van Rooijen
Iets vergeten? Ja, dat doen we allemaal wel eens. Naar de supermarkt gaan om een pak melk te halen en
met van alles terugkomen, behàlve die melk. Je plotseling herinneren dat het gísteren de verjaardag was van
een goede vriend. Altijd weer je IBAN nummer moeten opzoeken omdat je het maar niet kunt onthouden.
Herkenbare situaties, toch? Je hebt het druk, te veel aan je hoofd, je bent moe, je zit niet zo lekker in je vel…
Het zijn allemaal oorzaken voor het gevoel dat je een geheugen hebt als een zeef. Kan gebeuren, niets
aan de hand. Maar soms kan het zo zijn dat jij zelf of je omgeving opmerkt dat je de laatste tijd wel érg veel
vergeet. Vooral als je wat ouder bent, kun je je dan ongerust gaan maken. “Ik zal toch niet dement worden…?”
TEKST CORRIE VLIET VLIELAND, HUISARTS
26
Wat is nou eigenlijk dementie?
Dementie is meer dan zomaar vergeetachtigheid. Bij dementie
treedt de vergeetachtigheid veel vaker op, in allerlei situaties:
vergeten wat iemand net heeft verteld of wat er gisteren
is gebeurd. Of kennissen op straat niet meer herkennen. Of
niets nieuws meer kunnen leren, zoals het bedienen van een
nieuwe televisie of wasmachine. Daarnaast kan het zo zijn dat
je vaak niet meer op een woord kan komen, dat het bereiden
van een warme maaltijd niet goed meer lukt of dat je vaak
dingen kwijt bent (en dan soms denkt dat iemand spullen
van je wegneemt). Er kunnen ook lichamelijke verschijnselen
optreden zoals afvallen of slechter lopen. De stemming kan
somber of angstig worden, je verliest je interesse in dingen.
Daardoor is het ook moeilijker om sociale contacten te
onderhouden.
Dementie is een verzamelnaam
Dementie kan verschillende oorzaken hebben. De meest
bekende en meest voorkomende is de ziekte van Alzheimer.
Bij iemand met de ziekte van Alzheimer zijn er in de hersenen
eiwitophopingen ontstaan, die de verbindingen tussen de
hersencellen beschadigen. De precieze oorzaak van die eiwit
‘plaques’ is niet bekend. Een andere bekende vorm is de
vasculaire dementie. Door hart- en vaatziekten worden de
bloedvaatjes in de hersenen ook aangetast, waardoor vaak
ongemerkt meerdere kleine beroertes optreden. Die geven
beschadigingen, waardoor bepaalde delen van de hersenen
niet goed meer functioneren. Dat uit zich niet zozeer in verlammingen,
maar wel in klachten van dementie. Overigens is
het zo dat veel mensen verschijnselen van zowel de ziekte
van Alzheimer als vasculaire dementie hebben.
Wat kun je doen om dementie te voorkomen of te
behandelen?
Dementie is een aandoening die helaas niet echt te behandelen
is. Als de hersenschade eenmaal is ontstaan, kan die niet
meer ongedaan gemaakt worden. Omdat de oorzaak van
de ziekte van Alzheimer nog niet bekend is, is het ook niet
mogelijk om de ziekte te voorkómen. Dat is anders bij de
vasculaire dementie. Hoe minder je last hebt van hoge bloeddruk,
een hoog cholesterol of suikerziekte, hoe kleiner te kans
op het ontstaan van vasculaire dementie. Dat betekent dus:
regelmatige controles bij de huisartsenpraktijk en de voorgeschreven
pillen innemen. Maar vooral betekent dat: gezond
leven! Niet roken, veel bewegen, gezond eten. En dingen
doen die het brein prikkelen: een cursus volgen, puzzelen,
meedoen aan quizprogramma’s op tv, naar een concert of
museum gaan, familie en vrienden bezoeken en ontvangen
etc. Actief blijven dus.
Als er sprake is van dementie…
…wie kunnen er dan allemaal helpen? In Noordwijk zijn er veel
zorgprofessionals die de patiënt met dementie, maar zeker
óók diens naasten, ondersteuning kunnen bieden. Heel belangrijk
daarbij is samenwerking: door veel overleg met elkaar
èn met de patiënt en diens familie kan zo veel mogelijk zorg
op maat geleverd worden. Gelukkig hebben we dat in Noordwijk
best goed voor elkaar!

Samenwerkende zorgverleners
De huisarts
U gaat naar de huisarts als u of uw familie zich zorgen maakt
over uw geheugen. De huisarts zal allerlei vragen stellen over
uw klachten, maar ook praten over uw zorgen of angst. De
bloeddruk wordt gemeten en wordt een bloedonderzoek
gedaan om te kijken hoe het is met uw bloedsuiker, cholesterol,
nierfunctie, schildklier, ijzergehalte en vitamines. Voor
een geheugentest zal de huisarts u doorgaans een afspraak
laten maken bij de praktijkondersteuner. De huisarts kan u ook
verwijzen naar de speciale geheugenpolikliniek in het ziekenhuis.
In sommige situaties, bijvoorbeeld als er sprake is van
depressie, onrust of gedragsproblemen, verwijst de huisarts
naar de specialist ouderengeneeskunde van een instelling
voor geestelijke gezondheidszorg (Rivierduinen). In enkele
huisartspraktijken is eens in de drie weken een specialist ouderengeneeskunde
aanwezig. Die adviseert huisarts en praktijkondersteuner
over bepaalde patiënten en legt zo nodig
ook een huisbezoek af. En ja, het is geen gemakkelijk gespreksonderwerp,
maar toch is het belangrijk om met uw huisarts
te praten over de vooruitzichten van uw ziekte en uw wensen
of ideeën omtrent het levenseinde.
De praktijkondersteuner
In veel huisartspraktijken is een praktijkondersteuner voor
GGZ (geestelijke gezondheidszorg) en/of een praktijkondersteuner
Kwetsbare ouderen aanwezig. De praktijkondersteuner
zal één of meerdere tests bij u afnemen om er achter te
komen hoe het met uw geheugen gesteld is. Soms wordt er
ook een test gedaan om te kijken of misschien angst of depressie
een rol spelen bij de vergeetachtigheid. Als dat zo is,
kunnen medicijnen helpen. Daarnaast zal de praktijkondersteuner,
samen met u en uw familie, nagaan in hoeverre uw
klachten problemen opleveren in het dagelijks leven. Dan kan
bijvoorbeeld de thuiszorg, de wijkverpleegkundige, de diëtiste
of de fysiotherapeut worden ingeschakeld. De zorg voor een
dementerende patiënt kan voor familie of buren wel eens
erg zwaar zijn. De POH GGZ kan de –dreigend- overbelaste
mantelzorger ondersteunen.
De thuiszorg
Heel belangrijk in de zorg voor patiënten met dementie zijn
de wijkverpleegkundigen. Naast de dagelijkse verzorging hebben
zij ook een belangrijke signalerende taak: loopt het allemaal
thuis nog een beetje naar wens? Zijn er aanpassingen
nodig in de woning, blijft het gewicht op peil, zijn er wondjes?
Hoe is het met de mantelzorg: zijn kinderen of buren in de
g e l e g e n h e i d h u l p t e b i e d e n e n k u n n e n d i e h e t n o g w e l a a n?
Als de diagnose dementie gesteld is, krijgt elke patiënt een
zogenaamde “casemanager”, dat is een gespecialiseerde
wijkverpleegkundige die het aanspreekpunt is voor patiënt
en mantelzorgers. Hij of zij helpt oplossingen te vinden
voor lastige problemen en situaties. Zo kan de casemanager
bijvoorbeeld dagopvang of dagbehandeling regelen, of – als
het thuis echt niet meer gaat – een permanente opname in
een instelling voor psychogeriatrie.
De diëtist
De diëtist adviseert over een gezonde voeding. Want als
bloedsuiker, cholesterol, bloeddruk en gewicht goed zijn,
helpt dat om hart- en vaatziekten en daarmee vasculaire dementie
zo veel mogelijk te voorkomen. Ook als er eenmaal
dementie is vastgesteld is een goede voeding van belang,
zeker als iemand niet meer voor de eigen maaltijd kan zorgen
of geen trek heeft en daardoor afvalt. Sámen eten kan dan
overigens heel goed helpen!
Samenwerkingsverband
Noordwijk-Binnen is:
Huisartsenpraktijken:
Irisplein, Vinkeveld
Noordwijkse apotheken
Fysiotherapiepraktijken:
Paramedisch Centrum
Noordwijk en Vinkeveld
Diëtistenpraktijk:
Barbara van Eeden
Psychologen:
L. Debicki en Merel Hovestad
www.svn-b.nl
Samenwerkingsverband
Wantveld is:
Gezondheidscentrum Wantveld:
Huisartsenpraktijk Wantveld
Fysiotherapie Wantveld
Diëtisten praktijk Wantveld
Psychologen PEP Junior en
PEP Wantveld
Noordwijkse apotheken
www.wantveld.nl
De fysiotherapeut
Vaak gaan mensen met dementie minder en slechter bewegen.
De fysiotherapeut kan helpen met oefeningen om de
conditie van de spieren op peil te houden of te verbeteren.
Sterkere spieren en een goede balans verminderen de kans op
valpartijen. Want als je valt ben je al gauw letterlijk ‘verder van
huis’. De fysiotherapeut kijkt ook of er aanpassingen in huis
nodig zijn, of de schoenen stevig genoeg zijn en of de rollator
goed is afgesteld.
De apotheek
De medewerkers van de apotheek merken soms aan de balie
of aan de telefoon dat iemand met geheugenklachten meer
moeite krijgt met het juiste gebruik van de medicijnen. Sommige
mensen moeten erg veel pillen slikken en dan ook nog
op allerlei verschillende tijdstippen. Soms zien de pillen er
ineens anders uit omdat ze van een andere fabrikant komen.
Best ingewikkeld allemaal. De apotheek kan de patiënt (én de
mantelzorgers en thuiszorg) helpen door de medicijnen in
een tweewekelijkse medicatierol te leveren (de “baxter”).
Daarnaast houden de apothekers in de gaten welke mensen
medicijnen gebruiken die verwardheid of vergeetachtigheid in
de hand werken. Met de huisartsen zijn afspraken gemaakt
om dan een vervangend middel voor te schrijven.
De psycholoog
Als er bij beginnende of milde dementie sprake is van angst
of depressie, of als er onverwerkte gebeurtenissen uit het
verleden naar boven komen, dan kan de psycholoog door
gesprekken en adviezen proberen weer meer controle te
krijgen.
TIP voor
mantelzorgers
www.welzijnnoordwijk/diensten/
mantelzorgondersteuning
www.mantelzorgpasnoordwijk.nl
Aanbevolen
websites:
www.geheugentest.nl
www.thuisarts.nl
www.dementie.nl
27

Grand Hotel Huis ter Duin
GOED omgaan met dementie:
Geruststellen, Oogcontact maken,
Even meedenken en Dankjewel
28
In Grand Hotel Huis ter Duin was 22 februari de
aftrap voor een ‘Dementievriendelijk Noordwijk’.
Ruim honderd belangstellenden waren aanwezig
om te horen wat precies gedaan moet worden
om als gemeente het predicaat te krijgen om
dementievriendelijk te zijn. Want er is actie nodig:
dementie dreigt volksziekte nummer één te
worden. Een treurige eerste plaats, met landelijk
naar schatting 270.000 patiënten. Over tien jaar is
dit aantal verdubbeld. Eén op de vijf mensen krijgt
(een vorm van) dementie. Bij vrouwen is de kans
nog groter: één op de drie.
TEKST CAROLINE SPAANS
BEELD SAMENDEMENTIEVRIENDELIJK.NL
Stephan Stokkermans, Managing Director Grand Hotel
ter Duin: “Wij vinden het belangrijk om actief te zijn en onze
betrokkenheid te tonen in het maatschappelijk domein; het
beleid op het gebied van onder meer zorg en welzijn. Hierin
valt ook een dementievriendelijke organisatie. Als hotel willen
wij voorop lopen in het bewust zijn van de maatschappij over
mensen met dementie. In samenwerking met Roderik Reinstra
hebben we besloten om mee te werken aan cursussen voor
onze medewerkers. We lanceren 28 maart het landelijke
initiatief: Samen dementievriendelijk in de horeca.”
Het project ‘Samen dementievriendelijk in de horeca’ wordt
getrokken door Roderik Reinstra, relatiemanager bedrijven
& gemeenten van de organisatie Samen Dementievriendelijk.
De voormalig hockey hoofdklasse-speler Reinstra groeide op
in Zeewolde, maar is een goede bekende van Huis ter Duin:
zijn ouders hebben er elkaar leren kennen op de werkvloer.
Zijn vader was chef-patissier en zijn moeder trad hier eind
jaren ’60 vaak op als zangeres. Reinstra’s latere salescarrière
stopte tijdelijk, toen hij mantelzorger werd voor zijn moeder:
“In die periode startte deze campagne en zocht de organisatie
iemand voor bedrijven en daar ben ik inmiddels bijna fulltime

Op dementie heerst
vaak een taboe,
waardoor een diagnose
soms laat wordt gesteld
mee bezig. Samen dementievriendelijk is een gezamenlijk
initiatief van Alzheimer Nederland, pensioenuitvoeringsorganisatie
PGGM en het ministerie van VWS”, ligt Reinstra toe.
Y
“Het is een landelijk vijfjarig programma en is gericht op het
vergroten van kennis en vaardigheden in de hele samenleving
in het herkennen en omgaan van mensen met dementie. Wij
richten ons op twee pijlers: algemeen publiek en gemeente
en bedrijven. En dan bedrijven waarbij medewerkers direct
‘klantcontact’ hebben, zoals bijvoorbeeld in de horeca. Maar
dat geldt ook voor de supermarkt op de hoek en in het openbaar
vervoer. De achterliggende gedachte daarbij is: iemand
met dementie wil zo lang mogelijk op een goede manier deel
uitmaken van de samenleving.”
Mensen met dementie leven gemiddeld acht jaar, waarvan zes
jaar thuis. Het is vaak niet zo dat zij niets meer kunnen; zeker
in de beginfase is dat niet het geval. Stokkermans: “Ze hebben
alleen wat extra hulp nodig. In samenwerking met Roderik
willen wij helpen door onze medewerkers training te geven.”
Reinstra: “Wij bieden ook gratis online trainingen. Deze duren
15 minuten en zijn branche-gerelateerd: in de winkel, in de
taxi, in de thuiszorg en nog veel meer. Samen dementievriendelijk
in de horeca ontbrak nog en deze wordt dus, zoals
Stephan al zei, 28 maart gepresenteerd in Huis ter Duin.”
Stokkermans: “Al onze medewerkers, van kelner tot kok, actief
zowel voor- als achter de schermen, krijgen trainingsvideo’s
te zien. En het mes snijdt natuurlijk aan twee kanten: de informatie
die je krijgt, kan ook heel nuttig zijn voor thuis, omdat
zoveel mensen ook helaas in hun privésituatie worden geconfronteerd
met dementie. Naast de video’s is er voor
iedereen ook de meer algemene instructie die op de website
samendementievriendelijk.nl staat. Alle medewerkers zijn binnenkort
getraind hoe om te gaan met gasten met dementie.
Wij lopen hiermee voorop in het bewustzijn van dementie in
de maatschappij.”
Voor de groep senioren-gasten, wil je ook dat zij een fijne
tijd hebben. Niet alleen als individu, maar juist ook als ze als
familie bij ons verblijven. Dat de kinderen weten dat ze hier
ook welkom zijn met bijvoorbeeld een dementerende ouder.
Want: in ons hotel weet ons personeel hoe ze daarmee om
moet gaan. En dat geldt niet alleen voor onze buitenlandse
gasten, of de gasten uit Zuid-Limburg, maar ook voor de
mensen uit Noordwijk die hier van de lounge of (een van de)
restaurants gebruik willen maken. Zeker bij dementie in het
beginstadium, is het zo belangrijk dat je met elkaar nog leuke
en gezellige activiteiten kan ondernemen. En hoe fijn is het
dan niet, dat daar dan vanuit de plek waar je verblijft, ook
begrip is en er niet raar gekeken wordt.”
MENSEN MET DEMENTIE (NAAR SCHATTING):
Nederland: nu 270.000, 310.000 (2020), 550.000 (2040)
Zuid-Holland: nu 56.000, 63.000 (2020), 110.000 (2040)
Noordwijk/Noordwijkerhout: nu 720, 910 (2020), 1.830 (2040)
Van het huidige landelijke aantal is 12.000 mensen jonger dan
65 jaar. Hiervan woont ruim 70.000 in verpleeg- of
verzorgingshuizen en heeft ruim 100.000 mensen nog
geen diagnose.
Ieder uur krijgen vijf mensen in Nederland dementie.
Erkenning duurt echter lang. Gemiddeld duurt het 14 maanden
voordat de diagnose wordt gesteld. Bij jonge mensen duurt
dit gemiddeld meer dan vier jaar. De zeven belangrijkste
beïnvloedbare risicofactoren van dementie zijn: lage mentale
activiteit (tijdens het leven weinig uitdagingen in werk, hobby,
sociale activiteiten en opleiding), roken, weinig bewegen,
depressie, hoge bloeddruk (vanaf middelbare leeftijd),
diabetes en sterk overgewicht (vanaf middelbare leeftijd).
Bron: Alzheimer Nederland
Reinstra: “Situaties in een hotel of in een restaurant zijn weer
even net iets anders dan in een supermarkt. Het verontrustend
aantal groeiende cijfers, laat zien dat het in elke omgeving
kan voorkomen. Het is zó belangrijk dat je daar goed mee
omgaat. Schaamte is ook zoiets. Op dementie heerst vaak een
taboe. Waardoor een diagnose soms laat wordt gesteld. Het
bespreekbaar maken is een van onze speerpunten. Een stukje
vriendelijkheid is daarin ook zo belangrijk. We hebben daarin
een ezelsbruggetje bedacht met het woord GOED: Geruststellen,
Oogcontact maken, Even meedenken en Dankjewel.
Stokkermans: “Wij willen een eigentijds hotel zijn, en daarnaast
wél een hotel dat voor alle generaties geschikt is.
Met de huidige levensstandaard hebben we al te maken
met vier generaties: kind, ouder, groot- én overgrootouder.
29

Enlitrn o na ntepronikcnat
Meer achtzaamheid
in de samenleving nodig
Eenzaamheid is een gevoel dat je hebt
als je ervaart dat mensen uit jouw naaste
omgeving er niet (meer) voor je zijn.
Je geen oprechte aandacht geven. Je
voelt je niet gehoord en niet gekend.
Het is van alle leeftijden en kent vele
oorzaken, zoals overlijden van een partner,
echtscheiding of werkloosheid. “Het taboe
op eenzaamheid is groot. Mensen voelen
het als falen. Ze willen niet klagen of zielig
doen, want dan krijgen ze helemaal geen
positieve aandacht meer. De kans op een
negatieve spiraal is groot”, vertelt Mirjam
Paap. Drie jaar geleden richtte zij samen
met vriendin en compagnon Fleur van den
Horn de stichting Achtzaam op. “Wist je
dat 1 op de 3 mensen in Nederland tijdelijk
of langdurig eenzaam is? Dat vinden wij
verschrikkelijk. Met onze stichting willen
wij meer achtzaamheid in de samenleving
brengen. Want samen kunnen we het
verschil maken en de eenzaamheid
doorbreken. Eenzaamheid is van iedereen,
maar achtzaamheid ook!”
TEKST MAY-LISA DE LAAT
BEELD BURO BINNEN
30

achtzaam
Week voor Achtzaamheid
Stichting Achtzaam werkt inmiddels met een team van 5 vrijwilligers
aan het terugdringen van de eenzaamheid in het hele
land. Sociale winst behalen noemen zij dat. Bijvoorbeeld door
het bespreekbaar maken van eenzaamheid, door gemeenten te
motiveren eenzaamheid in hun gemeente aan te pakken en
door het creëren van een netwerk van ambassadeurs en vrijwilligers
met dezelfde doelstelling. Regelmatig publiceert Achtzaam
artikelen op de website om te delen. In de afgelopen drie
jaar wisten steeds meer samenwerkingspartners en individuele
mensen in de regio, maar ook daarbuiten de stichting te vinden.
Ook helpt Achtzaam andere partijen mee om mooie ontmoetingen
te organiseren, onder meer tijdens de Week voor
Achtzaamheid. Die is heel bewust gepland in de periode vlak
voor de (voor kwetsbare ouderen vaak stille) zomerweken.
“Vrijwilligers bezoeken samen met kinderen van een lokale
school of kinderopvang, de ouderen in een verzorgingshuis.
Met geknutselde cadeautjes en lokaal gesponsorde lekkernijen
bezorgen ze kwetsbare ouderen een moment van oprechte
aandacht. Die ervaren daardoor dat ze niet vergeten worden.
En dat is voor eenzame mensen een ervaring waar ze vaak
nog lang met veel plezier aan terugdenken.”
Eenzaamheid maakt ziek
De laatste jaren is er meer aandacht voor eenzaamheid en
wordt er meer onderzoek naar gedaan. In Nederland onder
andere door neuropsycholoog Prof. Dr. Erik Scherder van de
VU in Amsterdam. Hierdoor weten we dat langdurige eenzaamheid
een vernietigend effect heeft op de gezondheid,
zowel lichamelijk als geestelijk. Het leidt – net als bij stress –
tot de aanmaak van cortisol in de hersenen die niet meer
op de juiste manier wordt afgebroken. Met een verminderde
weerstand en het ontstaan van ontstekingen tot gevolg. In
ernstige gevallen is eenzaamheid zelfs aanleiding voor hartziekten
of de ziekte van Alzheimer. Mensen die eenzaam zijn,
voelen zich niet gelukkig. Ze ervaren leegte en zijn ontevreden
over hun leven. De negatieve emoties, maken mensen
mentaal ziek. Ze trekken zich nog verder terug en komen in
een isolement terecht. Een negatieve spiraal waar ze vaak
moeilijk zelf uitkomen.
Alle beetjes helpen
Uit de praktijk weet Mirjam Paap hoe je positief de oorzaken
van eenzaamheid kunt aanpakken. Een paar tips:
Kom in actie: Ervaar je eenzaamheid, dan zal je zelf de eerste
stap moeten zetten. Door het te erkennen en hulp te zoeken.
Dat is niet altijd eenvoudig, maar wel de enige manier. Want
anders verandert er niets.
Bied een luisterend oor: Omstanders raadt Mirjam aan om
vooral echt te luisteren naar eenzame mensen. “Iedereen is
druk, vooral met zichzelf. En dat mag natuurlijk of is soms
nodig. Maar kijk ook eens om je heen, naar de mensen in je
omgeving. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen.
Je kunt je bijvoorbeeld voornemen om er een uurtje in de
week aan te besteden. Vraag iemand: Hoe gaat het met je?
En probeer dan oprecht en actief te luisteren. Dat kan tijdens
een persoonlijke ontmoeting, maar ook telefonisch. En je
zult zien, het effect is groot. Professionele hulp kan hier niet
tegenop.”
ACHTZAAMHEID IN NOORDWIJK
Tijdens de Week voor Achtzaamheid in 2017 waren er in
het hele land diverse initiatieven. In Noordwijk traden
(net als in 2016) De Zingende Koffiemeisjes op voor de
bewoners van Groot Hoogwaak. Kinderen van groep 6/7
van basisschool Wakersduin brachten de senioren een
bezoekje en zij deelden zelfgemaakte bloemen uit. Er
werd gelachen, gezongen en zelfs de polonaise gedanst.
De chemie tussen jong en oud was duidelijk zicht- en
voelbaar, met vele blije gezichten als gevolg.
Ga samen: Als voor iemand de drempel te hoog is om naar
een activiteit toe te gaan, ga dan samen. Blijf erbij en herhaal
dit een paar keer. Of het nu gaat om een cursus, wandelclub
of koor. Zolang iemand maar weer onder de mensen durft
te komen en positieve ervaringen (en nieuwe contacten!)
opdoet. Zo kan iemand langzaam weer een eigen sociaal
netwerk ontwikkelen.
Oordeel niet: Oprechte aandacht aan iemand geven, betekent
niet oordelen. “Oudere mensen hebben bijvoorbeeld vaak nog
hele bijzondere (en wijze!) verhalen te vertellen. De combinatie
jong en oud, werkt vaak voor beiden heel positief. Mensen
op leeftijd vinden het heerlijk om samen te zingen, te knutselen
of een spelletje te doen. En kinderen genieten daar net zo
hard van. Ook zijn er goede voorbeelden te noemen van gecombineerd
wonen van studenten en senioren. Studenten
wonen daar dikwijls tegen een gunstig tarief. In ruil daarvoor
spreken zij af om klusjes te doen, gezelschap te bieden of te
helpen met de maaltijd bijvoorbeeld.
APP SAM - GRATIS APP VOOR
PERSOONLIJKE ONTWIKKELING
Met deze app kun je zelf, anoniem en in je eigen tempo
werken aan je eigen ontwikkeling op 6 deelgebieden.
Je krijgt informatie, tips en oefeningen van professionals.
Bijvoorbeeld over gezondheid, financiën en werk. De app is
ontwikkeld door de oprichters van Achtzaam en draagt o.a.
bij aan het voorkomen van eenzaamheid. “Want pas als je
lekker in je vel zit, heb je ruimte om goed voor jezelf én
voor anderen te zorgen.”
31

Groot Hoogwaak
Cliënten Groot Hoogwaak blij met
Tovertafel en huiskatten
Onlangs zorgde de Stichting Vrienden van
Groot Hoogwaak voor een heel mooi cadeau
voor de bewoners: een Tovertafel! Daarmee kwam
een lang gekoesterde wens in vervulling.
TEKST ISABEL VERHART / MARLIES WALHOUT
BEELD JELL FOTOGRAFIE
32

De Tovertafel is specifiek ontwikkeld voor én met mensen in
de midden- tot late fase van dementie. De interactieve spellen
stimuleren bij cliënten zowel de lichamelijke als geestelijke
activiteit en lokken samenwerking met elkaar uit.
De Tovertafel is een kastje dat aan het plafond opgehangen kan
worden boven de tafels in de verschillende huiskamers en liftpleintjes.
De technische dienst zorgt ervoor dat de Tovertafel
om de zoveel dagen rouleert, zodat al onze cliënten er van
kunnen genieten.
De kleurrijke projecties reageren op hand- en armbewegingen.
Zo kan er gekozen worden voor bewegende bloemen, die aangetikt
kunnen worden waardoor ze van kleur veranderen. Allerlei
vissen kunnen aangeraakt worden, waarna ze snel weer weg
zwemmen. Er kunnen Oudhollandse liedjes gekozen worden.
Eerst verschijnt er één regel van een liedje op de tafel en met
elkaar zingen we het hele versje. Er kan uit heel veel mogelijkheden
gekozen worden. Beweging, plezier en samenspel staan
bij de spellen voorop. De Tovertafel brengt de cliënten van
Groot Hoogwaak, hun familieleden en medewerkers daarmee
vele waardevolle momenten!
Een ideaal gezelschapsdier
voor mensen met dementie
MEER INFORMATIE
Voor alle vragen over de zorg en diensten van
Groot Hoogwaak en tarieven kunt u terecht bij onze
cliëntadviseurs. In de combinatie zit onze kracht;
er kan soms meer dan u denkt. Tel. 071-368 87 89
clientadviseur@groothoogwaak.nl
Of kijk op www.groothoogwaak.nl
Daarnaast wonen er sinds kort bij Kleinschalig Wonen twee
nieuwe huiskatten. Deze katten zijn speciaal ontwikkeld voor
de ouderenzorg. Ze zien er niet alleen levensecht uit, maar
voelen en klinken ook net als echte katten. Met hun heerlijke
zachte vacht, kalmerend gespin en gezellig gemiauw zijn zij
een prachtige aanwinst voor iedereen die van dieren houdt.
Door de ingebouwde sensoren reageren deze katten op aaien,
knuffelen en beweging, net als echte katten.
Als je de kat aait op zijn rug, draait hij uiteindelijk om zodat je
zijn buik kan strelen. Als je de kat over de linkerwang aait, dan
zal hij z’n kopje naar je hand bewegen. Op een gegeven moment
zal de kat ontspannen de ogen sluiten en genieten van
de knuffelsessie. Na een paar minuten zonder aandacht valt
de robotkat in slaap. Een klopje op de rug maakt de kat weer
wakker.
Een ideaal gezelschapsdier voor mensen met dementie: wel
de ‘lusten’ maar niet de ‘lasten’ van het verschonen van een
kattenbak of allergieën. De bewoners van Kleinschalig Wonen
zijn er maar wat blij mee!
33

JotWjbr:
enbvoe
Nodikrde
pahieknt
mat
“Ik krijg een
echte kick
van wat ik doe”
34
Elke gemeente herbergt pareltjes die nagenoeg anoniem aanwezig zijn. Joost Wijnberg is
daar een goed voorbeeld van. Hij woont sinds 1987 in Noordwijk, maakt prachtige glas in lood
kunstwerken en heeft een beperkte maar wel zeer trouwe schare aan leerlingen. Toch moet je
menigeen uitleggen wie hij is. De hoogste tijd voor een nadere kennismaking. Dat kan overigens
ook tot 14 mei in Museum Noordwijk waar Wijnberg zijn kunstwerken tentoon stelt.
s
TEKST
HARM DRAGT BEELD BURO BINNEN
s

kunst & cultuur
Joost Wijnberg (63) is zoals velen van ons via de nodige
uitstappen uiteindelijk terecht gekomen in een werkomgeving
waar hij lekker in zijn vel zit. Of zoals hijzelf zegt: “Het is
helemaal fantastisch hoe ik nu al jaren kan werken.” Opgeleid
als graficus heeft hij gewerkt bij grotere en kleinere grafische
ondernemingen maar echt op zijn plaats voelde hij zich nergens.
De ommekeer kwam toen een voormalige collega hem
vroeg om hem te helpen bij zijn eigen glas in lood atelier.
“Al na een paar dagen dacht ik: dit is wat ik altijd gewild heb.
Ik vond het zo leuk.” Toen zijn echtgenote een baan kon krijgen
bij het voormalige Sole Mio verhuisde het echtpaar naar
een flatje aan de Lavendelhof waar hij een kamertje inrichtte
om verder te kunnen werken. “Bij Join heb ik gevraagd of zij
het zagen zitten om door mij glas in lood lessen te laten geven.
Dat vonden ze een goed idee maar uiteindelijk bleek het
aantal leerlingen te gering om daarmee door te gaan. Ik heb
toen toestemming gevraagd en gekregen om met mijn eerste
leerlingen Heleen van der Spek en Herman Steenvoorde in
mijn eigen huis een doorstart te maken. Via het lesgeven bij
de K&O-vestigingen Oegstgeest en Katwijk kon ik het aantal
cursisten opvoeren. Nog steeds is de lijst niet lang maar wel is
het zo dat zijn cursisten hem heel trouw zijn. “Sommigen zijn
al 10 jaar wekelijks bij mij. Niet alleen om zich te bekwamen
maar vooral ook omdat ze het leuk vinden.” Dat laatste geldt
overigens ook voor mij. Ik vind het nog steeds hartstikke leuk
en er is nog geen dag geweest dat ik met tegenzin bezig ben
geweest.
Wijnberg en Escher
Naast het geven van cursussen maakt Wijnberg zelf kunstwerken
in glas in lood. Sinds 1985 is de wereldberoemde
Nederlandse kunstenaar M.C. Escher zijn voorbeeld. “In 1960
kocht mijn vader, ik was toen 6, een boek en een werk van
Escher. Sindsdien ben ik in de ban van Escher.” De oneindig
lijkende studies met in elkaar passende vlakverdelingen die
geleidelijk in volstrekt verschillende vormen veranderen en
kijkers op het verkeerde ben zetten hebben wereldwijd bewondering
geoogst. “In 1985 heb ik als eerste een nooit helemaal
afgemaakt werk van Escher in glas in lood gevangen.
Daarna zijn er nog zo’n veertig gevolgd. Hoewel de werken
zeer herkenbaar zijn is glas in lood heel wat anders dan een
ontwerp op papier te zetten. Door het verschil in technieken
kan er dan ook geen sprake zijn van een regelrechte kopie.
“Ik voeg er mijn eigen zaken aan toe. Naast een andere
dimensie heb je het ook over de kleurstelling.” Geen enkele
uitdaging gaat Wijnberg uit de weg. “Gaandeweg ga je steeds
verder om de grenzen op te zoeken. Mijn streven is om het
op het oog onmogelijke toch mogelijke te maken. Eschers
werken zijn namelijk niet zonder veel nadenken en gepuzzel
te vangen in glas in lood. Om een werk van hem goed tot zijn
recht te laten komen ben ik nu met een drie dimensionaal
glas in lood kunstwerk bezig. Ik maak op de computer tekeningen
en speel er net zo lang mee tot ik op een realiseer
kunstwerk uit kan komen.” Zijn collectie is uniek in de wereld.
“Ik ben nog nergens iemand tegen gekomen die hetzelfde
doet als wat ik doe.” Benieuwd naar zijn oeuvre? De kunstwerken
van Joost Wijnberg zijn tot 14 mei te zien in Museum
Noordwijk.
DE GESCHIEDENIS VAN GLAS IN LOOD
Het werken met glas in lood begon eind 8e eeuw. De oudste
nog bestaande glas in lood ramen dateren uit 1500. Eeuwen
van grote populariteit werden afgewisseld door periodes
waarin glas in lood veel minder gewild was. Zo beleefde de
toepassing een bloeitijd in de Renaissance en werd met de
introductie van de Barok stijl (de roep om veel licht en dus
heldere ramen) de weg naar beneden weer ingeslagen. Je
zag de wisselingen ook in het straatbeeld. In de jaren dertig
werden de huizen standaard van glas in lood bovenlichten
voorzien. Later, in de jaren zeventig en tachtig werden ze er
weer uitgesloopt omdat ze versleten waren, weinig isolatie
boden en vernieuwen of repareren te duur werd. Kunstenaars
zijn door alle eeuwen heen gefascineerd gebleven van glas in
lood. Joost Wijnberg is een hedendaagse aanhanger.
Hij werkt met de techniek die de Amerikaan Louis Comfort
Tiffany begin 1900 heeft ontwikkeld. Tiffany verving lood
door het veel fijnere koperfolie, waardoor er veel meer
detaillering in de voorstelling kan worden aangebracht. Het
koperfolie maakt het mogelijk om de verschillende stukken
en stukjes glas aan elkaar te solderen. Verder kenmerken de
beroemde Tiffany lampen zich door bonte glassoorten en
ronde vormen. Wijnberg heeft binnen zijn collectie ook een
lamp gemaakt maar wel, zoals al zijn andere kunstweken met
een werk van M.C. Escher als uitgangspunt. De unieke lamp is
ook tot 14 mei te zien in Museum Noordwijk.
35

Voorjaar brengt vernieuwing bij
Ivonne
Clemens
Uitvaartverzorging
Een mooie, persoonlijke uitvaart die past bij de
overledene én de wensen van de familie. Dat is waar
Ivonne Clemens Uitvaartverzorging al jaren voor staat. In
Noordwijk, maar ook in de regio daaromheen. Onlangs
is Walter Steenvoorden bij Ivonne in dienst getreden.
“Walter is geboren en getogen in Noordwijk en neemt
naast zijn ervaring, ook zijn netwerk mee. De uitbreiding
van ons team biedt meer mogelijkheden en flexibiliteit”,
laat Ivonne trots weten. “Bovendien is het prettig om af
en toe zaken af te stemmen, te sparren”, voegt Walter
toe. Naast Ivonne en Walter bestaat het team uit de
dames Marian van Bohemen, Elly Duivenvoorden,
Jeannette Kottier, Marina Pot en Len Cohen.
TEKST MAY-LISA DE LAAT BEELD BURO BINNEN
VLNR: ELLY DUIVENVOORDEN, JEANNETTE KOTTIER,
LEN COHEN, WALTER STEENVOORDEN, MARINA POT,
MARIAN VAN BOHEMEN EN IVONNE CLEMENS
36

Ivonne Clemens
Huiselijke opbaarsuites
Sinds vorige maand zijn twee opbaarsuites in De Vinkenhof,
Achterzeeweg 1 te Noordwijk in gebruik genomen.
Ivonne: “De Vuurtoren is een modern ingerichte suite en de
suite Zeemeeuw een meer klassieke. Beide ruimten zijn huiselijk
en warm ingericht, goed geïsoleerd en voorzien van een
eigen toegang. De familie kan hier in alle rust zelf bij de overledene
zijn op de momenten dat zij dat wil, 24 uur per dag. Ze
ontvangt daarvoor een eigen sleutel. De inrichting is sfeervol
met echte planten, een comfortabele zithoek en praktisch
keukenblok. Met eigen voorwerpen en accessoires zijn deze
opbaarsuites nog persoonlijker te maken. Denk bijvoorbeeld
aan foto’s, knuffels of een geliefd schilderij.”
Walter: “De locatie van de opbaarsuites is ideaal vanwege de
ligging direct naast de kerkzaal van De Vinkenhof en met de
begraafplaatsen in ons dorp op loopafstand. Er is dus geen
extra vervoer nodig, wat zorgt voor meer rust tijdens de dag
van het afscheid.” De opbaarsuites zijn ook door andere uitvaartondernemers
te huur. Dus ook als u de uitvaart niet
door Ivonne Clemens laat verzorgen, kunt u er gebruik van
maken.
Warm en betrokken
De werkwijze bij Ivonne Clemens Uitvaarverzorging is bijzonder.
“Wij organiseren een persoonlijk afscheid op maat dat past bij de
stijl van de overledene én aansluit bij de wensen van de familie.
Dat kan alleen als we alle tijd en rust nemen om goed kennis te
maken, te luisteren naar de wensen en om emoties de ruimte te
geven. We denken mee en in overleg komen we uiteindelijk tot
een prachtig afscheid dat voldoet aan ieders wensen. Iedere dag
bezoek ik persoonlijk de familie om te vragen hoe het met ze
gaat en of er nog nieuwe wensen of ideeën zijn. Op een derde
of vierde dag na het overlijden komen vaak andere suggesties
voor de uitvaart naar voren, dan op dag een of twee. Ook na het
afscheid maken we een afspraak om rustig na te praten en om te
horen of alles naar wens is verlopen.”
Uitvaartwinkel
In de uitvaartwinkel aan de Van Limburg Stirumstraat zijn allerlei
accessoires verkrijgbaar om herinneringen aan een dierbare te
bewaren. Zo vindt u er verschillende stijlen, soorten en maten
urnen, sieraden om een beetje as in bij u te dragen en diverse
mooie kaarten. Ook voor kinderen zijn er speciale gedenktekens
te koop. De vriendelijke gastvrouwen adviseren u graag.
Open Huis
31 maart 2018
Opbaarsuites in De Vinkenhof,
Achterzeeweg 1, Noordwijk.
Van 10.00 tot 16.00 uur.
Stap gerust eens binnen.
U bent van harte welkom!
www.ivonneclemensuitvaartverzorging.nl
j
B B
C
37

Puzzel
Puzzel mee
met Leef!
PUZZELMAKER: FRANS VAN DUIJN
24
135 3 118 2 19 96 85 65 8 17 85 18 32 11 77 29 4 55 28 67 133 112 104 125

Horizontaal:
1. Bijnaam Jacoba Klinkenberg-van Duin (1897-1974), dochter van
Cees van Duin en Antje van der Niet. 10. Bijnaam Arie van der
Weijden (1879-1961) uit Bronckhorststraat 21. 20. Boek met landkaarten.
21. Geen deskundige. 23. Ongewerveld dier. 24. Uitspraak
van de Kamer over beleid minister of kabinet. 25. Tijd van 12.00 tot
13.00 uur. 26. Schotse geruite rok. 27. Meisjesnaam. 29. Roem.
31. Stof van dierenhuid. 32. Grote pan. 33. Voornaam van advocaat
Radhakishun. 34. Opstandig mens. 36. Boonvormig orgaan. 38. Verdwenen
tv-talkshow. 39. Voorzetsel. 40. Dierentuin. 41. Rijstbrandewijn.
43. Bedrijf. 45. Stomdronken. 47. Persoonlijk voornaamwoord.
48. Specerij. 49. Dienares in harem. 50. Inhoudsmaat. 52. Bijnaam
van Koos Barnhoorn senior uit de Schoolstraat nummer 11. 53. Wij
sniffen, ik… (vul in). 54. Meisjesnaam. 56. Muziekinstrument. 57. Klap.
58. Iemand met voorkeur voor seks met kinderen. 60. Jongensnaam.
62. Onregelmatigheidstoeslag, afk. 63. Onderdeel schip.
65. Gevaar voor schade of verlies. 67. Internationale schakelklas, afk.
69. Netvlies. 71. Frans lidwoord. 72. Drank. 74. Groente. 75. Kompanen.
78. Romeinse groet. 79. Toestel om dieren te vangen. 80.
Gewrichtsziekte. 82. Kletspraat. 84. Landzoom langs rivier. 85.
Nederlands dorp. 86. Engelse titel. 88. Grote verzekeraar. 89. Op …
(vul in) koken. 91. Niet vast. 93. Noot van toonladder. 95. Flottielje.
97. Sukkelig. 99. Sint, afk. 100. Deel van een schip. 102. Non-redactionele
bekendmaking in media. 105. Producent elektronische apparaten.
107. Zoete stof uit suikerriet. 109. Echtgenoot of echtgenote.
110. God (Latijn). 111. Rookwaar. 112. Aan braadspit geroosterd
vlees. 113. Ei van een rog. 114. Maand van het jaar. 115. Hummel.
117. Kledingstuk. 118. Insecten (lange ij in één vakje!). 119. Lutsk
National Technical University, afk. 121. Tennisterm. 122. Beeldbuis.
123. Ruime japon in 18de eeuw. 125. Romeins keizer. 127. Vrouwen.
129. Sneeuwhut. 131. Het rechte pad (Chinees). 132. Huisjesslak uit
Noordzee. 134. Verkorting van voetbaltoto. 136. Hok met gaas of
traliewerk. 137. Boom. 138. Geluid van bel of klok. 139. Voornaam
VVD-icoon. 141. Ziekenhuisterm. 143. Langdurige ziekte van de
luchtwegen. 144. Periodieke opbrengst van belegde gelden. 145.
Onderdeel muziekinstrument. 146. Vis uit de zee.
Verticaal:
1. Beroemd Nederlands schrijver. 2. Kleinst denkbare hoeveelheid.
3. Plaats. 4. Engelse jongensnaam. 5. Boom. 6. Zwarte goud.
7. Meisjesnaam. 8. Tennisterm. 9. Persoonlijk voornaamwoord.
11. Bezittelijk voornaamwoord. 12. Cake van Arretje… (vul in). 13.
Sap. 14. Vlaamse kreet. 15. Sadomasochisme, afk. 16. Bergpas. 17.
Iemand die aan maaltijd deelneemt. 18. Recent. 19. Groep terroristen.
22. Huis van spin. 26. Beker. 27. Uitgeput. 28. Taai. 30. Lacherig.
33. Populaire, demagogische stroming. 34. Ontvangtoestel. 35. Eenmanszeilboot.
37. Verstandelijk. 40. Overtuigd. 42. Omheen. 44.
Landbouwgronden. 46. Baarmoeder. 48. Kluit. 51. Knaagdier. 53.
Droog. 55. Een zekere. 58. Meisjesnaam. 59. Stuk bevroren water.
61. Halt! 64. Planeet. 66. Groente. 67. Zweedse meubelgigant. 68.
Leuk op z’n Noordwijks. 70. Jongensnaam. 71. Typisch Noordwijkerhoutse
achternaam. 73. Afkorting van penarie. 76. Symbool van zilver.
77. Rijksuniversiteit Limburg (1976-1996), afk. 79. Huid. 81. Halfgeleider
met twee elektroden. 83. Bek. 85. Weg in Noordwijk. 86.
Groente. 87. Daad van roof. 89. Voorzien van een tuit. 90. U in het
Duits. 92. Straat in Noordwijk. 94. Kroes. 96. Nog te vorderen
bedrag. 97. Niet van hetzelfde gevoelen zijnde. 98. Leiding. 100.
Gezet. 101. Aanplant op landerijen in Indië. 103. Scandinavische
jongensnaam. 104. Mensen met blauw bloed. 105. Airconditioning,
afk. 106. Door lever afgescheiden vloeistof. 108. Ruimteschip. 111.
Om gebroken ledematen vast te zetten. 116. Eivormige schelp. 118.
Schepen. 120. Uitwendige melkklieren bij zoogdieren. 122. Zus of
schoonzus van iemands vader of moeder. 124. Kleefkruid. 126. Toeverlaat.
128. Snijdinstrument. 130. Gewicht. 131. Meisjesnaam. 133.
Klein chemisch afval, afk. 135. Grootmoeder. 137. Horeca-etablissement.
138. Voorzetsel. 140. Rivier in Noord-Brabant. 142. Vader.
143. Meisjesnaam. 144 Rooms-katholiek, afk.
Oplossing vorige keer LANG LEVE ONS UNIEKE STRAND
Winnaars puzzel WSN Leef! 16-2017 Gefeliciteerd!
De volgende personen hebben een halve verse rookworst
gewonnen, aangeboden door keurslager Krijn van der Bent:
Nonnie van Katwijk, Loes van Duijn- van den Hoonaard,
Sylvia van Kouwen, Yvonne Rhijnsburger, Ria Hoogeveen-
Warmerdam, Jan Smeltink, Agnes Slats, Leo van Houten,
J.M. Wijnands en Tilly v. Zuijlen.
Winnaars kunnen prijs ophalen bij:
Keurslager Krijn van der Bent, Kerkstraat 50, Noordwijk
PUZZELPRIJS
Als deelnemer aan de
puzzel maakt u kans
op een kopje koffie
met een gebakje
naar keuze voor
2 personen.
Aangeboden door:
Tuincentrum De Mooij
Noordwijkerweg 36
2231 NL Rijnsburg
www.tuincentrumdemooij.nl
Zo doet u mee
Los het kruiswoordraadsel op en breng
letters uit het raadsel over naar de
gelijkgenummerde vakjes in het kleine
diagram. Daar ontstaat bij juiste invulling
een slagzin. Om mee te dingen naar één
van de prijzen, moet uw oplossing voor
1 juni 2018 binnen zijn.
De oplossing kunt u als volgt insturen:
Per mail: redactie@wsnleef.nl
Per (brief)kaart: WSN Leef!,
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk
Vergeet niet uw naam en
contactgegevens
te vermelden.
39

kringloopwinkel
We moeten hier helemaal niets
Stichting Kringloopwinkel Noordwijk-Noordwijkerhout
40
Heb je eind december ook zo genoten van de VPRO-serie ‘Het
succes van de kringloopwinkel’? Dan weet je dat het succes
niet alleen zit in het hergebruik van de spullen die je er kunt
kopen, maar vooral in de mooie mensen die er werken én hun
bijzondere verhalen. In Noordwijk en Noordwijkerhout hebben
we met de Stichting Kringloop ook een sociaal succesverhaal
binnen onze gemeentegrenzen.
r
750 m² snuffelplezier
Het eerste wat opvalt bij binnenkomst
in de kringloopwinkel Noordwijk, is de
enorme ruimte en het keurig geordende
assortiment. Maar liefst 750 m² tweedehands
goederen; van kleding tot cd’s,
van huisraad tot witgoed, van spelletjes
tot boeken. Trotse oprichter en rasechte
Noordwijker Sjaak van Schie geeft een
rondleiding door het pand aan de Limburg
van Stirumstraat, waar eerder
Music All In en Boreas Sports waren
gevestigd. We beginnen en eindigen
het rondje in de gezellige koffiehoek.
Vol trots showt Sjaak de verschillende
afdelingen met halfhoge stellingkasten
(‘die komen uit de bibliotheek van Katwijk’),
de ruimte waar ‘alles met een
stekker’ wordt getest en de ‘sorteerhoek’.
Grote bananendozen met diverse prijsstickers
staan opgesteld langs de wand.
Alle goederen worden bij binnenkomst
gesorteerd, de kleding in de gymzaal
aan de Stakmanbossestraat. Te vieze of
kapotte artikelen worden uiteraard weggegooid,
maar de rest wordt keurig geprijsd
en vindt zijn weg naar de winkel
in Noordwijk of Noordwijkerhout.
Kringloopwinkels zitten vaak op industrieterreinen,
maar deze winkels liggen
in het centrum. Sjaak: ‘Dat komt de
saamhorigheid, het sociale aspect wel
ten goede. Winkeliers in de buurt zijn
ook blij met onze aantrekkingskracht.
Het geeft toch extra reuring in de omgeving.
We krijgen heel veel positieve
feedback.’
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS
BEELD BURO BINNEN
r
Dít is wat ik wil!
We vragen Sjaak hoe de kringloopwinkel
is ontstaan. ‘Heb je even?’ Hij lacht.
‘Ik heb 24 jaar lang in de revalidatiemiddelen
gezeten en allerlei banen daar
bekleed, zowel commercieel als technisch.
Maar ik heb altijd de drang gevoeld
om ooit ‘iets’ voor mijzelf te beginnen.
Ik ben handig, wat mijn ogen
zien, dat kunnen mijn handen maken.
Maar ik had gewoon geen flauw idee
wat ik wilde. Tot ik in 1985 voor het
eerst een kringloopwinkel binnenliep,
op Texel. Mijn gevoel ‘Wat moet ik met
die oude troep’ sloeg heel snel om in ‘dit
is het’. Maar ik had een vaste baan, dus
er gebeurde in eerste instantie nog
niets.’ Tijdens een biertje met zijn maat
Ed de Ridder (die nu bedrijfsleider in de
vestiging Noordwijkerhout is-red.) spraken
ze samen over de vraag ‘wat wil jij
de rest van je leven doen?’. ‘Ed was de
eerste aan wie ik vertelde dat ik eigenlijk
een grote kringloopwinkel wilde beginnen.
En hij vroeg: ‘waarom doe je dat
niet?’ En zo ben ik rond 20010 echt in
beweging gekomen.’ Hij sprak met
bekende Noordwijker Jan de Ridder
en werd via Cindy van Leeuwen van
de gemeente doorverwezen naar de
Stichting OndernemersKlankbord.
Zij verwezen hem door naar Paul de
Vreede in Noordwijk; een door de wol
geverfde cijferman. Aan die gesprekken
met Paul heeft Sjaak heel veel gehad.
Helaas kwam hij tijdens zijn oriëntatie
langdurig thuis te zitten met een flinke
burnout, wat voor grote vertraging
zorgde in de uitvoering van zijn
plannen.
Morgen is ook goed
‘Ik zal je de details van mijn traject besparen,
maar door een mooie afscheidsconstructie
met mijn voormalig werkgever
had ik uiteindelijk begin 2012 niet alleen
een goede en noodzakelijke bakwagen,
maar ook een mooie basis voor het aangaan
van een huurcontract op deze locatie.
Toen hadden we een pand, een bus
en een stichting. Waarom een stichting?
Als eerste omdat ik nog nooit een particuliere
kringloop ben tegengekomen die
goed functioneert, en ik heb er heel wat
bezocht. Je hebt veel mankracht nodig,
en dat kan simpelweg niet met betaalde
krachten. Daar zijn je opbrengsten te laag
voor. En verder omdat ik niks mooier
vind dan mensen een steuntje te geven.
Ik heb immers zelf ook ‘langs de kant’
gezeten. Dan heb je een weg terug nodig.
Of het nou gaat om werkzoekenden,
statushouders, ‘gewone’ vrijwilligers of
mensen met een taakstraf; iedereen kan
bij ons terecht. Die sociale functie vind
ik echt heel belangrijk. Ik wil er zijn voor
mensen die ‘buitenspel staan’. Bij ons
moet helemaal niks. Ik heb zo’n hekel
aan dat woord moeten. Wat hier vandaag
niet lukt komt morgen wel. Of overmorgen.
We worden niet gedreven door geld.
Dus relax!’
Ook complete ontruimingen
Mensen brengen hun overbodige
spullen langs, of de vrijwilligers halen ze
op. Minder bekend is dat de Kringloop
ook complete ontruimingen verzorgt,
bijvoorbeeld in opdracht van een woningcorporatie.
Ook bij overlijden, op
verzoek van kinderen, erven of een begrafenisondernemer.
‘Wij nemen alles
mee hè, niet alleen wat we kunnen gebruiken.
Desnoods gooien wij spullen
weg, maar we ontzorgen volledig. Wat
mensen nog niet weten is dat we er ook
voor kunnen zorgen dat het pand weer
wordt teruggebracht in de oude staat.
Door het tapijt of laminaat eruit te halen,
wanden te sauzen en kroonsteentjes op

WGEE
E ESN
BI AE,
DTI Ó OI
O EDE
de lichtpunten te plaatsen. Wij verzorgen
naar wens het complete pakket,
waar we een heel redelijk tarief voor
vragen. En we doen alles met onze vrijwilligers.
We ontruimen ook storages.
Als mensen langer dan 6 maanden niet
hebben betaald, dan halen wij op verzoek
van de verhuurder die ruimtes
leeg. Kosteloos, maar de inhoud is dan
voor ons. Het is vaak gewone huisraad,
maar soms ook weleens witgoed. Dan
hebben we mazzel.’
Zonder winstoogmerk
Op beide locaties werken in totaal zo’n
100 vrijwilligers die worden ingezet
voor het ophalen van spullen, het leeghalen
van woningen of opslagruimtes,
het sorteren van ingebrachte spullen,
het testen, het prijzen, het verkopen, het
thuisbezorgen, etc. ‘Het is een mooi
signaal dat mensen die hier ooit min of
meer ‘verplicht’ zijn begonnen (bijvoorbeeld
vanuit een taakstraf) blijven komen.
Ze willen niet meer weg. Dat geldt
ook voor Ruud, de ‘vader’ van de vrijwilligers.
Hij begon in 2012 en zegt ‘ik stop
ermee als ik niet meer ken of dood ben’.
De Stichting Kringloop Noordwijk heeft
geen winstoogmerk, alleen Sjaak van
Schie en Ed de Ridder zijn betaalde
krachten. De rest van de inkomsten
doneren ze aan lokale goede doelen.
Verenigingen en stichtingen kunnen
een aanvraag indienen, die worden dan
beoordeeld door het bestuur. ‘Krijgen
we een donatieverzoek van 2 muziekkorpsen?
Dan geven we alle 5 de korpsen
van Noordwijk en Noordwijkerhout
eenzelfde bedrag. Weggeven en mensen
blij maken, dat is zó mooi om te
doen. We geven ook weleens noodzakelijke
spullen weg, voor iemand die het
echt niet kan betalen. Maar dat doen we
alleen als bijvoorbeeld De Voedselbank
die vraag bij ons neerlegt. We moeten
zeker weten dat het goed zit met die
aanvraag.’
Vind je het leuk om minimaal 3 uur per
week als vrijwilliger de handen uit de
mouwen te steken in Noordwijk of
Noordwijkerhout? Kom eens langs voor
een kop koffie bij Sjaak of Ed.
RUUD VAN SCHIE
MET VRIJWILLIGER
ALBERT KELIE
ED DE RIDDER EN RENATE
DEN HAAN SORTEREN DE
ZOMERKLEDING IN DE
KRINGLOOPWINKEL
NOORDWIJKERHOUT
41

Htvralvncrièrsice
Arnoud
Schippers
In lunchcafé Eat & Meet op
zorgpark Willem van den Bergh
spreken we Arnoud Schippers. Hij
komt uit het bedrijfsleven en werkt nu
met veel plezier bij zorgorganisatie
’s Heeren Loo. Gaandeweg het gesprek
komen we erachter wie Arnoud is en
wat zijn drijfveren zijn. Een bijzonder
gesprek met een mooi mens!
TEKST WILLEKE VAN UDEN
BEELD BURO BINNEN EN PRIVÉ
42
TINY
DE

carrièreswitch
Arnoud (53) vertelt: “Al op mijn vijfendertigste
dacht ik erover om rond mijn
vijftigste het roer volledig om te gooien.
En dat heb ik ook gedaan, nu al weer
drie jaar geleden heb ik bewust afscheid
genomen van een situatie waarin ik,
vanuit een constante drive vanuit mijzelf
en zeker vanuit de verwachtingen
van de werkgever, geleefd werd. Het
was tijd voor een periode van zelfreflectie
en een leven met meer zingeving.
MJ AG
GKETRE
WN OG
ZARE A
D RKICE
BZAE
Later dat jaar vroeg Frans me of ik interesse
had om drie maanden mee te
draaien op de nieuw opgezette dagbestedingslocatie
supermarkt Spar, de
bakkerij en restaurant Eat & Meet. De
opdracht die ik meekreeg was een plan
van aanpak te schrijven. Bjørns appartement
was ondertussen klaar en ik had
besloten om het voorlopig als vakantiewoning
te verhuren aan toeristen.
Meteen een fijne inkomstenbron!
Tijd voor reflectie en voor actie
Mijn scheiding in 2012 leek, gezien de
financiële gevolgen, dit voornemen in
de weg te staan. Maar mijn lang gekoesterde
wens woog zwaarder dan de praktische
bezwaren. Daarbij kwam dat ik
mijn internationale baan niet gecombineerd
kreeg met het co-ouderschap.
Dat maakte dat ik mijn baan opzegde
en koos voor een andere weg. In de
periode die volgde kon ik extra aandacht
geven aan mijn verstandelijk
beperkte zoon Bjørn en nadenken over
hoe verder mijn toekomst in te vullen.
Daarnaast gaf het me de tijd om de aanbouw
aan mijn woonhuis in orde te
maken. Deze aanbouw zou in de toekomst
fungeren als woning voor Bjørn
zodat hij dichtbij kon blijven.
Fietsend door Noordwijk
Voor Bjørn zijn levensgeluk heb ik mezelf
altijd voorgenomen dat hij zich zo
zelfstandig mogelijk kan bewegen, hij
zichzelf accepteert en dat zijn omgeving
hem accepteert! Zo zijn we Bjørn
gaan leren fietsen en we hebben hem
geleerd zich sociaal te gedragen in
groepen. Tegelijkertijd hebben we ook
actief aansluiting gezocht met de buurt
waarin hij zelfstandig kan functioneren.
Inmiddels heeft Bjørn (21) een zeer
groot sociaal netwerk en beweegt hij
vrijelijk op de fiets rond in Noordwijk.
Het is nu zelfs zo dat hij op de voetbal,
tennis of andere plekken mij introduceert
als zijn vader. In ons huishouden
kreeg hij ook taken en verantwoordelijkheden.
Van het in- en uitruimen
van de wasmachine, bijhouden van de
voorraad toiletrollen tot het afvoeren
van papier, plastic en glas. Voor deze
laatste klus, die hij ongeveer eens in de
2 weken doet, krijgt hij van mij € 2. Door
mond-tot-mond reclame is dit uiteindelijk
uitgegroeid naar een eigen bedrijfje
voor Bjørn met zo’n 16 vaste klanten.
Hij onderhoudt zelf de contacten
via zijn mobiel en maakt de afhaalafspraken
rond zijn andere bezigheden.
Ondernemen en doorpakken
Dit initiatief was voor mij de aanleiding
om contact te zoeken met ’s Heeren Loo
om het idee te bespreken rondom het
afhalen van papier, plastic en glas.
We zouden hier wellicht een dagbestedingsactiviteit
mee op kunnen zetten.
Frans van Kouwen (manager zorg) heeft
mij toen op sleeptouw genomen langs
verschillende dagbestedingslocaties.
Ik zag al snel in dat het professioneel en
verantwoord invullen van dagbesteding
echt een vak apart is. Bovendien heb ik,
met mijn opgedane ervaring ook kunnen
zien, dat er geen 10 Bjørn’s rondlopen.
Zo hebben al onze deelnemers
(zo noemen we cliënten die bij de dagbesteding
werken) hun eigen en specifieke
kwaliteiten.
Mijn geluk zit hem niet in de
financiële beloning, maar in de
emotie die met dit werk gepaard
gaat. Zo vind ik het prachtig als er
in de ochtend een deelnemer mij
zwaaiend en springend staat op te
wachten of als ik zie hoe een
timide meisje zich tot een
zelfstandig werkende dame
ontwikkelt. De kers op de taart is
om te zien hoe blij deelnemers
worden van het gevoel dat ze
erbij horen! Kom eens langs voor
een kopje koffie met iets lekkers!
Zorgpark Willem van den Bergh,
Rechthoeklaan 10, Noordwijk.
Frans stelde zijn vraag precies op het
juiste moment. Dit was een ideale
gelegenheid om een andere branche
te leren kennen en tegelijkertijd de mogelijkheid
mijn commerciële ervaring
te delen. Na drie maanden presenteerde
ik mijn plan en kreeg het aanbod om in
vaste dienst te komen zodat we het plan
samen uit konden gaan voeren.
In 2015 is besloten om de supermarkt,
de bakkerij en het restaurant samen te
voegen tot één dagbestedingslocatie.
Als team hebben we ervoor gezorgd
dat deze locatie uit de rode cijfers is. Er
werken zo’n 9 medewerkers (coaches)
die dagelijks ongeveer 25 deelnemers
met een beperking begeleiden.
Werk en lol maken
Naast het samen werken, organiseren
we ieder jaar een teambarbecue en we
bezochten we de afgelopen twee jaar
de gehandicapte dag van Ajax. Enorm
leuke en verbindende activiteiten waar
iedereen ten volste van geniet.
43

D patna ekvo ogowsee e uim
‘We zien geen beperkingen, alleen talenten’
44
Veel jongvolwassenen met autisme vallen uit op school, zitten
dagen thuis en verzanden in een gameverslaving. Tot voor kort
was er nergens in de regio een plek voor hen. Janine Passchier
en haar man Niels vinden dat het anders moet en kan. Met
dagbesteding de OpMaat geven ze deze jongeren een betere
kans op een baan én een plek in de maatschappij.
In de Molenstraat staat het eerste project
al in de etalage: een salontafel van sloophout,
met in het midden grijze tegels.
Aan de zijkant staan twee bijzettafeltjes
in felle kleuren. “Die zijn hierachter in
de werkplaats gemaakt,” zegt Janine
Passchier. Sinds december zijn de deuren
van dagbesteding OpMaat geopend.
Een project van Janine en haar man
Niels, waar ze trots over vertellen aan de
tafel in de werkplaats. Het is er erg fris
tijdens een van de koudste weken van
het jaar. De verwarming laat nog wat te
wensen over. “We zijn ook nog maar net
open,” zegt Niels.
Sociaal isolement
In december werd de OpMaat geopend
door wethouder Marie-José Fles en hun
eigen zoon Nils (22). Hij heeft autisme en
is een van de deelnemers bij de dagbesteding.
NILS PASSCHIER (RECHTS)
TEKST MARIEKE VOORN BEELD BURO BINNEN
I
Tot twee jaar terug volgde hij een HBOstudie,
nadat hij zijn vwo-diploma had
gehaald. De studie ging aanvankelijk
goed, maar in zijn tweede jaar kreeg Nils
een negatieve beoordeling. “Hij kon niet
goed samenwerken, werd er gezegd,”
vertelt zijn vader nog zichtbaar teleurgesteld.
“Je merkte dat de docenten niet
goed konden omgaan met jongens zoals
hij. Uiteindelijk moest hij mede daardoor
stoppen.” Vervolgens zat Nils bijna twee
jaar thuis, vooral achter zijn computer,
want de gamewereld is aanlokkelijk.
En hij is niet de enige, legt Janine uit.
Ze werkt al dertig jaar met jongeren met
autisme, onder andere als ambulante
begeleider, en ziet regelmatig soortgelijke
gevallen. “Veel jongeren met een Autisme
Spectrum Stoornis (ASS, red.) verzanden
in een gameverslaving. Het geeft ze een
doel en een ritme, ook al is het een fout
ritme. Ze zitten in een sociaal isolement.
Ze vallen buiten de maatschappij, die niet
echt naar ze omkijkt.”
Het bracht Janine en Niels op het idee
voor een dagbesteding voor jongeren
tussen de 18 en 27 jaar die autisme hebben.
Ze zijn uniek in de Bollenstreek.
Het plan zat al langer in het hoofd, maar
afgelopen zomer besloten ze er werk van
te maken. Niels had net een heftige periode
met zijn gezondheid achter de rug.
Na het plaatsen van een aantal bypasses,
kreeg hij een herseninfarct. Daar bovenop
raakte hij ook zijn baan kwijt. Hij zit in
de ziektewet. Geen makkelijke tijd, maar
het echtpaar kijkt vooral naar wat er wel
kan, vertelt Janine. “Dat doen we bij deze
jongeren ook. We zien geen beperkingen,
alleen talenten.”
Niet anders, wel meer prikkels
De dagbesteding moet niet alleen zorgen
dat de jongeren een ritme krijgen, maar
ook om hen te begeleiden naar een betaalde
baan. Want dat deze jongeren dat
kunnen, daar zijn de initiatiefnemers
van overtuigd. “Ze zijn niet anders dan jij
en ik, maar hebben alleen moeite met het
begrijpen van de wereld. En de wereld
begrijpt hen ook niet. Dat is een groot
probleem. Ze kunnen het wel, maar alleen
op een veel lager tempo dan waar
onze maatschappij tegenwoordig in
draait. Er zijn veel te veel prikkels. Het
gevoel van druk werkt bij hen averechts.
Als ze iets moeten, dan komt er juist niets
uit hun handen.”
Voor de initiatiefnemers reden genoeg
om het anders aan te pakken. Bij hun
dagbesteding kunnen per dagdeel maximaal
zes tot acht deelnemers in hun eigen
tempo aan de slag met onderdelen
waar ze interesse in hebben. Momenteel
is de werkplaats ingericht voor de reparatie
van scooters en fietsen en er is houtbewerking
voor maken en opknappen
van meubels. Ook is er een computerhoek,
waar oude computers voor de
kringloopwinkel worden gerepareerd.
In de winkel komen de opgeknapte en
zelfgemaakte meubels te staan voor de
verkoop. De jongeren leren onder begeleiding
niet alleen de technische vaardigheden.
Ook is veel aandacht voor de
sociale vaardigheden, want juist dat
belemmert veel jongeren met autisme in
hun kans op een reguliere baan. “Hoe je
het ook wendt of keert, je moet in iedere
baan communiceren. Met collega’s, met
je team, en met je werkgever.”
Opmaat naar werk
Voordat die stap gezet kan worden, gaan
de jongens aan de slag met doelen behalen.
In de komende maanden stelt Janine
voor iedere deelnemer een individueel
plan op. Langzaam wordt met de jongeren
die dat aankunnen, toegewerkt naar
een stageplek. Janine en Niels hopen op
veel animo van werkgevers. “We gaan
tijdens deze onbetaalde stage niet alleen
de jongere begeleiden, maar ook de
werkgever en het team. Die willen we
ook handvatten geven hoe ze met deze
jongere het beste kunnen omgaan.

dagbesteding opmaat
Zo ontstaat er wederzijds begrip. Dat is ook
de hele doelstelling van de dagbesteding.”
Niets voor niets is daarom gekozen voor de
naam De OpMaat. “Het is een opmaat naar
werk, en daarnaast bieden we individuele
begeleiding, die helemaal op maat is.” Dat
de M in het logo muzieknoten zijn, is daarbij
ook niet verwonderlijk. De hele familie,
inclusief de twee dochters, zijn lid van
fanfare Excelsior. Janine is ook voorzitter.
“Die muzieknoten moesten er gewoon in,”
lacht ze.
Daarnaast zit Janine ook nog in de gemeenteraad.
Het is de reden dat ze geen
startsubsidie hebben aangevraagd. “Ik wil
een schijn van belangenverstrengeling
absoluut voorkomen,” zegt ze resoluut. De
verbouwing van het oude pand naar een
dagbesteding hebben ze zelf bekostigd.
De begeleiding draait op de inkomsten uit
de Persoons Gebonden Budgetten (PGB’s)
van de deelnemers. Die krijgen voor een
bepaald aantal dagdelen een budget toegewezen
voor dagbesteding. Rijk gaan Janine
en Niels daar niet van woorden. “Het is
op dit moment nog echt liefdewerk oud
papier. Daarom werk ik er daarnaast ook
nog bij als ambulant begeleider. Dat moet
wel, we moeten thuis ook nog de rekeningen
kunnen betalen.”
Blij met de buurt
Het is ook de reden dat ze blij zijn met de
reacties uit de buurt. Niels: “De mensen
vinden het allemaal een supermooi initiatief.
Ik heb nog geen negatief woord gehoord.
Er zijn zelfs mensen die spullen
aanbieden, omdat ze het zo geweldig vinden.”
Met de fietsenmaker uit de straat is
een goede samenwerking. In hun werkplaats
mogen ze oude fietsen opgknappen.
Met de kringloopwinkel is afgesproken dat
computers gerepareerd worden bij de
OpMaat, daarna weer terug gaan om verkocht
te worden. De OpMaat neemt ook
opdrachten van inwoners aan. Zo heeft de
buurvrouw gevraagd om haar tuintafel
op te knappen. Met het kleine bedrag
dater met die opdracht wordt verdiend
–de dagbesteding mag geen winst maken–
wordt nieuw materiaal aangeschaft.
JANINE EN NIELS PASSCHIER
De OpMaat begint steeds meer te draaien.
Zorgbemiddelaars zoals het ServicePunt
Werk en de ISD Bollenstreek hebben al
interesse getoond. En nog iedere dag
zijn Janine en Niels blij dat ze voor de
Molenstraat hebben gekozen. “We wilden
geen locatie achteraf. Buiten het dorp was
genoeg te huur, en ook veel goedkoper.
Maar juist hier zitten de jongeren midden
in het dorp. Zo hebben ze ook een zichtbare
eigen plek in de samenleving.”
45

Sportarts Mulder
Dr. A. Mulder
Praktijk voor orthomanueleen
sportgeneeskunde
Van de Mortelstraat 204
2203 JL Noordwijk
Tel. (071) 362 0582
www.sportmed.nl
Lex Mulder is sporten
orthomanueel
arts in Noordwijk.
Steeds meer mensen
wisten eerder de weg
naar zijn praktijk te
vinden. Vooroordelen
over deze vorm van
geneeskunde bestaan,
maar veel mensen die
eenmaal zijn langs
geweest, ervaren de
andere kant. ‘Mond
tot mond reclame is
nog altijd de beste
reclame’, zegt Mulder.
TEKST MARIEKE VOORN
BEELD BURO BINNEN
‘Mensen die na jaren met klachten, eindelijk weer pijnvrij zijn.
Dat geeft voldoening’
46
Natuurlijk gaat hij niet meteen aan de slag met een hamertje.
Dokter Mulder kent het beeld dat bestaat van de orthomanuele
geneeskunde maar al te goed. “Ik snap het ook wel,” zegt hij
wijzend naar de kast in zijn behandelkamer waar de instrumenten
liggen. “Mensen schrikken van het uiterlijk en ook van het
geluid. Maar zet je het apparaat eenmaal op de huid, dan vinden
ze het allemaal meevallen.”
Het is niet voor niets dat Mulder al bijna dertig jaar een succesvolle
praktijk heeft. Die begon hij nadat zijn werk als bedrijfsarts
bij de gemeente Den Haag geen voldoening meer gaf. Daar
was Mulder gaan werken nadat hij zijn studie geneeskunde aan
de Universiteit van Amsterdam had afgerond. Hij ging door in
de sportgeneeskunde, toentertijd een nieuw specialisme. Met
een achtergrond in sport – hij rondde eerder al de Sportacademie
af- was hij de ideale kandidaat. Mulder volgde vier jaar lang
onderwijs in diverse specialismen als orthopedie, cardiologie,
inspanningsfysiologie en huisartsengeneeskunde, en liep op
alle afdelingen ook langere tijd mee. Het legde de basis voor
zijn brede kennis waar hij tot op de dag van vandaag nog veel
profijt van heeft.
Direct en duidelijk
In 1989 opende de deuren van de Sportmedische praktijk
Noordwijk. Na een eerdere opleiding Manuele Geneeskunde in
Eindhoven, kreeg hij in 2001 de tip over de methode Sickesz
(zie kader). “Mevrouw Sickesz was oorspronkelijk huisarts en
een bijzondere vrouw. De methode was spectaculair, de resultaten
waren van begin af aan fantastisch. Al was zij verschrikkelijk
eigenwijs, ” zegt hij op zijn kenmerkende directe manier.
Wie met Mulder in gesprek gaat, valt op dat hij er niet omheen
draait. “Ik maak het niet mooier dan het is en ben duidelijk in
mijn verhaal naar de patiënten toe. Ook als ik denk dat er wellicht
een andere oorzaak van de klacht is. “ Sommigen schrikken
daar van, anderen vinden dat juist prettig. “Die zijn blij dat
ze soms na jaren eindelijk weten wat er aan de hand is. Vaak
lopen ze al langer met klachten voordat ze bij mij komen. “
Twee tot drie behandelingen
Orthomanuele geneeskunde richt zich op het bewegingsapparaat
van de mens. Door scheefstaande gewrichtsdelen in de
wervelkolom kunnen pijnklachten ontstaan. Vaak gaat het om
rug- en nekklachten, maar ook mensen met tennisellebogen,

taalcoach
‘Daar kunnen heel wat Nederlanders een voorbeeld aan nemen!’
jaar doet. Dan heb je ze een beetje op weg geholpen en dan
switch je weer naar de volgende. Maar dat heb ik niet gedaan.
Ik heb goed contact met deze mannen. Ik heb besloten ze te
blijven helpen, totdat ze hun inburgeringsexamen moeten
doen. Ik wist daar, voordat ik taalcoach werd, niets van af.
Ik ben er zomaar aan begonnen. Halverwege heb ík ook een
cursus gedaan, speciaal voor vrijwilligers die taalcoach zijn
of willen worden en dat kan ik iedereen aanbevelen!’
Voor de inburgeringscursus gaan Majed en zijn broer drie
keer in de week naar Leiden. Zo’n cursus bestaat uit zes onderdelen:
schrijf-, spreek-, lees- en luistervaardigheid, kennis
van de Nederlandse maatschappij en oriëntatie Nederlandse
arbeidsmarkt. Slaagt iemand voor alle onderdelen, dan is hij
ingeburgerd en krijgt hij een inburgeringsdiploma.
Als je je goed gedraagt en aanpast,
dan zijn de mensen ook goed voor jou
Majed en zijn broer zijn goed opgeleid; Majed zelfs hoog,
hij is advocaat. Het probleem is echter dat beide broers geen
Engels spreken. Dat maakt de overstap naar de Nederlandse
taal een stuk lastiger.
‘Ik vind de taal het moeilijkst’, bevestigt Majed, die ook bij het
gesprek aanwezig is. Ondanks dat hij nagenoeg alles begrijpt
wat wij zeggen, is het spreken lastig. Maar ook wij begrijpen
hem. Hij spreekt voor de korte tijd dat hij in Nederland is,
uitstekend Nederlands. ‘Ik zou heel graag willen werken’,
vervolgt hij, ‘maar dat lukt helaas niet op het niveau dat ik
gewend was in Syrië. Nu kan ik alleen aan de slag gaan als
schoonmaker. Dat is de enige baan die er momenteel voor
mij is.’ Hij lacht: ‘Ik heb gevraagd om een iets hogere baan,
misschien lukt het in de horeca of op een kantoor. Ik zou zo
graag nog naar school willen hier, zodat dat lukt!’
land. Vanuit Duitsland zijn ze met een busje naar Nederland
gekomen,’ vult Leo aan. Hij kent het verhaal van de broers
inmiddels ook.
Majed ervaart hier geen discriminatie: ‘Ik denk dat je ook
wordt gediscrimineerd op basis van gedrag. Als je je goed
gedraagt en aanpast, dan zijn de mensen ook goed voor jou.
De Nederlandse mensen zijn prachtig! Iedereen wil ons helpen.
Maar ik heb rechten gestudeerd en ben advocaat. Hier
begin ik weer bij nul. Dat maakt het leven wel moeilijk soms.’
Leo: ‘Vergis je niet: veel van de (Syrische) vluchtelingen hebben
in vier, vijf verschillende AZC’s gezeten. Majed en zijn
broer begonnen in Ter Apel, daarna Zwolle, Doetinchem en
daarna in Katwijk. Allemaal binnen in een jaar tijd. In dat jaar
heb je niets mogen leren. Pas in Katwijk werden ze statushouder
en kregen ze via de gemeente Noordwijk een mooie
bovenwoning aangewezen. Ook kregen ze de hulp van een
maatschappelijk werkster. Petje af voor onze gemeente wat
dat betreft, want dat was piekfijn geregeld allemaal.’
Wat Leo ook is opgevallen is dat deze jongens zo enorm
beschaafd zijn. ‘Dat respect dat ze voor ouderen hebben,
is echt opvallend. Ze houden altijd de deur voor me open
en laten me altijd voor gaan. Ze zijn ook altijd op tijd, komen
echt nooit te laat.’
Ondanks dat Majed enorm zijn best doet om zich hier aan
te passen aan onze regels, normen en waarden, heeft hij een
grote wens: ‘Ik hoop dat de oorlog in Syrië snel voorbij is.
Dan ga ik terug naar mijn land en mijn familie in AlHassaka.’
Majed kende Nederland niet voordat hij hier naartoe vluchtte.
De Syrische burgeroorlog begon in 2011 als een gewapende
opstand waartegen de regering van de Syrische president
Bashar al-Assad hard ingreep. Voor mannen tot 40 jaar gold
een dienstplicht, maar omdat Majed en zijn broer niet wilden
vechten in het leger van Assad, zijn zij net als velen met hen,
hun thuisland ontvlucht. Een barre tocht: ‘Onze vlucht duurde
ongeveer 2 maanden. We zijn eerst naar Turkije gegaan.
En daarna met een boot naar Griekenland.’ De overtocht mislukte
drie keer, waardoor ze heel veel persoonlijke bezittingen
zijn kwijtgeraakt. ‘Eenmaal in Athene konden ze met een bus
naar Macedonië en van daaruit te voet via Servië naar Duits-
47

‘Het zit in mijn genen’
De Ridder Schoenen, succesvolle ondernemersfamilie
48

andere uitstralingsklachten of blessures maken een afspraak.
Orthomanuele artsen richten zich op het in de juiste stand
brengen van de wervels en gewrichten, zodat de pijn vermindert
of verdwijnt. Dat kan vaak al binnen twee of drie behandelingen.
Daarnaast behoren injectietechnieken of het voorschrijven van
medicijnen tot de behandelmethode. Heeft dat geen effect,
dan volgt nader radiologisch onderzoek , en/of verwijzing naar
andere specialisten, waar hij goed contact mee heeft. “Na twee
tot drie behandelingen zou al sterke vermindering van de pijnklachten
moeten zijn. Is dat niet zo, dan kijk ik naar andere
mogelijkheden. Dat kan zijn naar neuroloog, neurochirurg ,
orthopeed of fysiotherapeut. Indien vereist gaat dit via de huisarts.
Aan de andere kant sturen zij soms ook patiënten mijn kant
op. Het is een goede wisselwerking.”
Onterechte vooroordelen
Mulder volgde in de praktijk bij mevrouw Sickesz de opleiding
van tweeënhalf jaar. Daarna nam het aantal patiënten in zijn
eigen praktijk toe. Huisartsen waren echter huiverig om door te
verwijzen. “Die vonden het alternatief en eng. Ze kenden het
niet, dus waren ze sceptisch.” Dat het stempel ‘alternatief’ steeds
meer naar de achtergrond verdwijnt, blijkt wel uit een recente
grote studie van het VU Medisch centrum. Uit een landelijk onderzoek
onder 3.200 patiënten zijn de eerste resultaten bekend:
zeventig procent van de deelnemers zegt een jaar na de twee
tot drie behandelingen nog steeds tevreden te zijn. “Dat is een
mooie bevestiging voor mij en mijn collega’s. Al zien wij dit
natuurlijk dagelijks tijdens ons werk.”
Inmiddels werkt dokter Mulder al bijna dertig jaar zijn praktijk
en is hij met zijn zeventig jaar pensioengerechtigd. Hij voelt
zich echter thuis in zijn vak. “Ik zie veel mensen die al jaren met
pijnklachten rondlopen, en die na twee tot drie behandelingen
terugkomen en dan vertellen dat ze voor het eerst in jaren weer
pijnvrij zijn. Dat geeft ontzettend veel voldoening.”
Tot slot nog even terug naar dokter Sickesz. Zij werkte door
totdat ze eenennegentig jaar was. Zit dat er voor Mulder ook in?
“Zolang ik gezond blijf, zou dat best wel eens kunnen.”
De basis van de OrthoManuele Geneeskunde werd in 1965
gelegd door de Amsterdamse arts M. Sickesz (1923- 2015).
Zij stelde vast dat veel klachten van het bewegingsapparaat
te maken hebben met zeer kleine, corrigeerbare
afwijkingen in het bekken en de wervelkolom.
Sickesz ontwikkelde een correctiemethode voor effectieve
behandelingen. De methode is in de loop der jaren verfijnd
en uitgebreid. | Bron: omgned.nl
Valpartij of ongeluk
Een bezoek aan zijn praktijk is zoals ieder medisch consult.
“We bespreken de eerst de klacht: hoe lang heeft de patiënt als
last, hoe ernstig is het en zijn er andere pijnpunten. Daarna stel
ik een van de belangrijkste vragen in de orthomanuele geneeskunde:
heeft u onlangs een valpartij of ongeluk gehad? Dat kan
belangrijk zijn om een bepaalde afwijking in de wervelkolom
te vinden. Een val, maar ook een onverwachte beweging of
vertillen, kunnen pijnklachten veroorzaken.” Ook medicijngebruik,
operaties en andere aandoeningen worden besproken.
Daarna gaat Mulder verder met het lichamelijke onderzoek.
Dat is een standaard orthopedisch/neurologisch onderzoek
gevolgd door meer specifiek orthomanueel onderzoek. Er komt
een ander ‘vooroordeel’ ter sprake. Patiënten dienen zich, op
hun ondergoed na, uit te kleden. Het is echter nodig om een
diagnose te kunnen stellen. “Het zorgt soms voor een verkeerd
beeld. Maar voor ons als arts is het echt van belang. Met kleding
aan kun je niet alles zien. Bovendien tekenen we ook op de huid
om de contouren van de botten te zien. Dat kan niet met een
shirt en broek aan.”
Nieuwe naam, dezelfde behandeling
Om het pad naar algehele acceptatie te versnellen, is sinds
januari 2017 de naam orthomanuele geneeskunde veranderd
in Musculoskeletale geneeskunde (MSK). Die laatste sluit beter
aan bij de internationale terminologie. “Aan de methode zelf is
niets veranderd, die blijft hetzelfde. Alleen moet ik mijzelf nu
MSK-arts noemen. Alle voorwaarden blijven hetzelfde, net als
voor andere artsen. Ook wij zijn verplicht net als iedere arts
ieder jaar veertig uur aan nascholing te volgen.” De orthomanuele
behandelingen zijn erkend en worden vergoed door de
zorgverzekering in de aanvullende verzekering. Patiënten
kunnen met en zonder verwijzing bij Mulder terecht.

Uw activiteit of
evenement promoten?
Welzijn Noordwijk biedt een platform om bekendheid
te geven aan uw activiteit. Op die manier
kunnen wij, samen met u, een zo compleet mogelijk
aanbod tonen van de activiteiten die bijdragen aan
het welzijn en plezier van de Noordwijkse inwoners.
De agenda op de website van Welzijn Noordwijk biedt een
overzicht van alle niet-commerciële activiteiten in Noordwijk.
Dit is makkelijk wanneer u op zoek bent naar een leuke activiteit
of een evenement.
Hoe werkt het?
Wilt u graag uw activiteit op onze agenda plaatsen?
Dat kunt u zelf doen via de website van Welzijn Noordwijk
op www.welzijnnoordwijk.nl.
Het plaatsen van de activiteit moet aan een aantal
voorwaarden voldoen:
• De activiteit heeft geen commerciële doelstelling.
• De activiteit vindt plaats in Noordwijk.
• De activiteit staat open voor de elnemers.
• De weergegeven informatie is juist en actueel.
• De activiteit draagt bij aan het welzijn van de
inwoners van Noordwijk
Voorjaarskleuren voor je huis
OOK
VOOR AL UW
GLAS-
REPARATIES
Profiteer van onze jarenlange ervaring en advies op maat!
www.verfspecialistlassooy.nl

Moeite met de digitale
overheid?
VOLG DE CURSUS
DIGISTERKER IN
DE BIBLIOTHEEK!
Een afspraak maken bij de gemeente, belastingaangifte
doen of huurtoeslag aanvragen: tegenwoordig gebeurt
dat allemaal online. Best lastig voor wie niet zo handig
is met de computer. De cursus Digisterker helpt mensen
van hun ‘digitaalangst’ af.
Piet Boekhoudt
“In vier bijeenkomsten leert de cursist stap voor stap kennismaken met de diensten
van de digitale overheid. Wat is een DigiD? Hoe maak ik een DigiD aan? Hoe werkt
MijnOverheid? Niet alleen de landelijke overheid, ook gemeentes regelen hun
zaken steeds meer via het internet. Dan moet je er wel voor zorgen dat mensen
weten hoe ze van die digitale diensten gebruik kunnen maken.” Daarom ontwikkelde
Piet Boekhoudt, directeur van Stichting Digisterker, enkele jaren geleden op
verzoek van de overheid de cursus ‘Werken met de e-overheid’. Inmiddels wordt
Digisterker in 8 op de 10 bibliotheken overal in het land gegeven. “De cursus staat
open voor elke volwassene, maar in de praktijk zie je vaak 65-plussers. Meer dan
7000 mensen hebben de cursus al gevolgd.”
Over drempel heen helpen
De naam zegt het al: het doel van Digisterker is om cursisten digitaal zelfredzaam
te maken. “Een van de deelnemers zei dat hij eerst ‘digitaalangst’ had. Onze
docenten, allemaal getraind in het omgaan met de doelgroep en met privacygevoelige
gegevens, helpen mensen over een drempel heen. Door zelf actief aan de slag
te gaan met verschillende digitale overheidsdiensten, merken cursisten dat het
niet zo moeilijk is als ze dachten. Hun zelfvertrouwen neemt toe. Zo vertelde een
cursiste me dat ze nu weet dat ze eigenlijk niets fout kan doen en altijd terug kan
om iets ongedaan te maken. Voor de cursus riep ze altijd de hulp in van haar zoons,
maar nu zoekt ze het gewoon zelf uit. Anderen hebben na de cursus een mobiele
telefoon aangeschaft of skypen naar hartenlust met hun kleinkinderen. Voor veel
mensen is er een wereld opengegaan.”
2 e persoon gratis
Op 2 mei begint er een nieuwe cursus
Digisterker in de Bibliotheek van
Noordwijk. Bibliotheekleden betalen
€ 15,- voor deze cursus; niet-leden
€ 20,-. Wilt u graag meedoen, maar
niet alleen? Maak dan gebruik van onze
speciale aanbieding: 2 voor de prijs van 1.
Op vertoon van deze pagina schrijft u
zich met zijn tweeën in, maar betaalt u
maar voor een persoon!
Volg ons ook via
Akkerwinde 1 A 2201 MC Noordwijk Tel. (071) 361 17 10
www.bibliotheekbollenstreek.nl

Kennismakingsmiddag
ouderwets gezellig sporten
GRATIS
Deelname op
donderdag
29 maart van
14 tot 17 uur
Programma donderdag 29 maart: 14.00 uur, ontvangst met kopje thee of koffie. Daarna een clubtour,
gevolgd door samen sporten. Dan nog even ontspannen en samen afsluiten rond 17.00 uur.
Meld u aan met uw naam en telefoonnummer op receptie@azzurrowellness.nl. Bellen kan natuurlijk ook!
Meld u aan: 071-3612221 • www.azzurrowellness.nl • info@azzurrowellness.nl
Azzurro Wellness • Oude Zeeweg 57 • Noordwijk