Bijenplanten_web

26.03.2018 Views

96 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen

toverhazelaarfamilie 97 Corylopsis spicata De winter is nog niet voorbij of de eerste tekenen van het nieuwe voorjaar vertonen zich aan de struiken van Corylopsis spicata. Eind februari, nog voordat de bladeren zich hebben ontwikkeld, zijn ze getooid met heldergele bloemen. Schijnhazelaar De naam Corylopsis is een samenvoeging van de Corylus (Hazelaar) en het Griekse opsis (voorkomen, uiterlijk). De bladeren van Corylopsis-soorten vertonen veel gelijkenis met die van de Hazelaar (Corylus avellana). Corylopsis, daarom ook wel Schijnhazelaar genoemd, behoort tot de Toverhazelaar familie (Hamamelidaceae). De meeste van de 22 soorten zijn inheems in Midden- en Zuid-China. Enkele komen uit Japan. Corylopsis spicata groeit daar in bossen in het gebergte rond Nagasaki. Von Siebold Omstreeks het midden van de negentiende eeuw werd Corylopsis spicata in Nederland geïntroduceerd door Jhr. Dr. Ph.F.B. von Siebold, die als arts werkte in een handelspost op het kunstmatige eilandje Decima in de haven van Nagasaki. Hij had de opdracht om naast zijn medische werk gegevens te verzamelen over land en volk. Hij heeft zich met zorg van die taak gekweten en bracht een gigantische collectie bijeen: honderden zoölogisch items, meer dan 700 soorten planten, ruim 400 soorten zaden en een uit schenkingen bestaande collectie waardevolle kunst- en gebruiksvoorwerpen. Dit alles bracht Von Siebold naar Nederland, waar het nu in diverse musea in Leiden zorgvuldig wordt bewaard. Bovendien zijn van het levend overgebrachte materiaal nog 15 authentieke planten te vinden in de Leidse Hortus Botanicus. Siergewas Corylopsis spicata is met nog een aantal naaste verwanten als sierplant in cultuur genomen. De struik wordt twee meter hoog en doet het heel goed als solitair. In bloei ziet hij geel van de hangende bloemtrossen. De bloemen ontwikkelen zich op het eenjarige hout. Elke tros bevat 7 tot 12 bloemen. Als deze nog in knop zijn, steken de twee stampers reeds langs de nog opgevouwen kroonbladen naar buiten, klaar om stuifmeel te ontvangen. De vijf roodgekleurde helmknoppen zijn dan nog gesloten. Daarna groeien kroonbladen en meeldraden verder uit. De kroonbladen zijn citroengeel. Ze verschillen in grootte. Aan de buitenzijde van de tros zijn ze volledig ontwikkeld, aan de binnenzijde veel kleiner. Onder gunstige weersomstandigheden wordt eind februari al door honingbijen stuifmeel verzameld. De stuifmeelklompjes zijn lichtroestbruin van kleur. Bij het verzamelen van het stuifmeel werd een opvallend gedrag waargenomen. Tijdens rustpauzes, hangend aan een bloem, werd het in de klompjes verzamelde stuifmeel met de middelste poten regelmatig aangedrukt. Het leek wel alsof de bijen bang waren dat ze de klompjes zouden verliezen. Het verzamelen van nectar heb ik niet kunnen waarnemen. De nectariën liggen op staminodiën. Dat zijn meeldraden die niet tot ontwikkeling zijn gekomen. Ze staan in een krans binnen de meeldraden. Doosvrucht De bloei duurt voort tot in april. Dan beginnen ook de bladeren tot ontwikkeling te komen. Als de struik volledig in blad staat, behoudt hij zijn sierwaarde door de mooie glanzende bladeren. De vrucht is een tweehokkige doosvrucht die met vier kleppen openspringt. In iedere vrucht kunnen twee eivormige zaden tot ontwikkeling komen. Vermeerdering kan het best geschieden door middel van afleggers. plaat 36. Corylopsis spicata A bloeiwijze; B bloem gezien vanuit de binnenzijde van de tros; C stamper; D meeldraden en staminodiën; E stuifmeelkorrel (tricolpaat): 1 polair aanzicht, 2 korreloppervlak (focus boven, in en onder tectum); F blad en vruchten; G zaden; H winterknoppen.

96 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!