Bijenplanten_web

26.03.2018 Views
346 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen

lipbloemenfamilie 347 Hondsdraf (Glechoma hederacea) Hondsdraf behoort tot de Lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Het is een van de drie soorten van het geslacht Glechoma en komt in ons land zeer algemeen voor. Samen met enkele dovenetels (Lamium) behoort Hondsdraf binnen de familie tot de soorten die het meest schaduw verdragen en direct licht mijden. Toch is de soort niet kieskeurig wat betreft de groeiplaats. We vinden haar op droge en natte standplaatsen, zowel in de volle zon als in diepe schaduw. Zij weet zich goed te handhaven in dichte begroeiingen. De plant is overblijvend en heeft kruipende stengels, die op de knopen wortels en rechtopstaande bloeistengels vormen. De kruidig geurende bladeren staan kruisgewijs tegenover elkaar en zijn ook ’s winters aanwezig. Ze zijn niervormig tot hartvormig en hebben een gekartelde rand. Alle groene delen van de plant zijn behaard. Bloemen in een schijnkrans Van april tot juni staat Hondsdraf in bloei. De blauwviolette bloemen verschijnen in okselstandige bijschermen. De bijschermen van twee tegenoverstaande bladeren vormen samen een schijnkrans. De kroon bestaat uit een rechte bloembuis met twee lippen: een korte uitgerande bovenlip met teruggeslagen randen en een lange drielobbige onderlip. De middenlob van de onderlip vertoont een purper of violet vlekkenpatroon dat zich tot in de buis voortzet. Met uitzondering van een vlek aan de basis van de middenlob reflecteert de bloemkroon zwak ultraviolet. De uv-vrije vlek vormt samen met de vlekkentekening het optisch nectarmerk van de bloem. bestuiving, want ze kunnen alleen met stuifmeel van de tweeslachtige planten bestoven worden. Tweeslachtige bloemen hebben vier meeldraden, twee lange en twee korte, die aan de bovenzijde op de bloembuis zijn ingeplant en dicht tegen de bloemkroon liggen. De langste reiken tot halverwege de bovenlip. De meeldraden liggen tegen elkaar. Op het moment dat het eerste stuifmeel vrijkomt, ligt de stijl nog met samengevouwen stempels achter de meeldraden. In een later stadium groeit de stijl verder uit tot voorbij de bovenlip en heeft dan twee naar buiten gebogen stempels. Deze opeenvolging vergroot de kans op kruisbestuiving. Nectar purende insecten komen in het begin van de bloei met de rugzijde in aanraking met het stuifmeel en in een later stadium met de rijpe stempels. Aan de voorzijde van het vierdelige vruchtbeginsel ligt een kussenvormig nectarium. Bijenbezoek Hondsdraf wordt regelmatig door honingbijen bezocht. Uit waarnemingen is me gebleken dat ze alleen nectar puren in de vrouwelijke bloemen, die een kortere kroonbuis hebben dan de tweeslachtige bloemen. Ze kunnen wel terecht op tweeslachtige bloemen als hommels een gaatje bij het nectarium hebben gemaakt. Vermeerdering De vruchten rijpen in de blijvende kelk, die in dat stadium omlaag gericht is. De vrucht is een splitvrucht bestaande uit vier bruine nootjes. Als de nootjes op de grond vochtig worden, verslijmen de cellen van de opperhuid. Er vormt zich een doorzichtige schuimachtige laag rond het nootje, waardoor de nootjes makkelijk door dieren verspreid kunnen worden. De vermeerdering geschiedt ook door de vorming van wortels op de knopen van de kruipende stengels. Door deze vegetatieve vermeerdering kan Hondsdraf zich goed handhaven in dichte vegetaties. Twee typen bloemen Hondsdraf heeft twee typen bloemen: tweeslachtige en functioneel vrouwelijke. Meestal komen ze op verschillende planten voor, soms op dezelfde. Door het ontbreken van volledig ontwikkelde meeldraden in de vrouwelijke bloemen is een eventuele bevruchting bijna altijd een gevolg van kruisplaat 161. Hondsdraf A en B stengel met respectievelijk tweeslachtige en vrouwelijke bloemen; C vrouwelijke bloem; D tweeslachtige bloem; E meeldraden; F stuifmeelkorrel (stephanocolpaat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal zicht, 3 korreloppervlak (focus boven en in tectum); G stamper; H vruchtbeginsel met nectarium; I stempels; J nootje.

Page 3 and 4: Bijenplanten: nectar en stuifmeel v

Page 5: Inhoudsopgave Voorwoord ...........

Page 8 and 9: 6 bijenplanten: nectar en stuifmeel

Page 10 and 11: 8 bijenplanten: nectar en stuifmeel

Page 12 and 13: 10 bijenplanten: nectar en stuifmee













































Page 102 and 103: 100 bijenplanten: nectar en stuifme













































































































































































































bloemen

nectar

stuifmeel

meeldraden

staan

twee

bloem

honingbijen

bladeren

soorten

Bijenplanten_web

Delete template?

Save as template ?