Bijenplanten_web
204 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen
ozenfamilie 205 Gewone braam (Rubus fruticosus) De Gewone braam is in ons land een belangrijke drachtplant. Voor een imker, die zijn bijen in het duingebied heeft staan, kan de Gewone braam een flinke honingoogst leveren. Het pollenaandeel van deze struik in de honing kan oplopen tot 50%. Veel soorten De Gewone braam behoort tot de Rozenfamilie (Rosaceae). Over het algemeen spreken we van de Gewone braam, maar dat is dan eigenlijk een verzamelnaam voor veel ‘kleine’ soorten. De struik heeft een korte stam, waaruit zich de stengels ontwikkelen. In het voorjaar is de groei langzaam, maar in augustus volgt een snellere groei. In het eerste jaar hebben de stengels alleen bladeren. In het volgende jaar ontwikkelen zich uit de okselknoppen zijtakjes met bladeren en bloemen. Na het tweede jaar sterven de stengels meestal af. De bloemen De bloeiwijze is een losse vertakte tros. Het merendeel van de bramensoorten begint in de periode van half juni tot half juli te bloeien. De bloemen zijn vijftallig, met een losbladige kelk en kroon, waarvan de kleur varieert van wit tot donkerroze. De talrijke meeldraden staan in kransen binnen de bloemkroon. De stampers staan op een kegelvormige verhoging. Tussen de stampers en de meeldradenkransen ligt een schijfvormige discus die de nectar afscheidt. Nadat een bloem zich heeft geopend, gaan eerst de helmknoppen van de buitenste meeldraden open. Tegelijkertijd zijn de stampers rijp. Met het openen van de helmknoppen buigen de meeldraden naar buiten, ver van de stampers verwijderd. Voor de bestuiving is daarom insectenbezoek nodig. Zijn alle meeldraden naar buiten gebogen, dan ligt de discus met de nectar geheel vrij. Van een aantal bloemen heb ik bij wijze van proef eens alle stampers verwijderd. De bijen raken daardoor in de war en vliegen meestal meteen weer op als ze in zo’n gehavende bloem nectar willen halen. Soms zoeken ze aan weerszijden van de meeldradenkransen naar nectar. Waarschijnlijk zijn ze er op getraind dat de nectar tussen de meeldradenkransen en de stampers te vinden is. De bloemen van de braam, waarop ik op Terschelling een tijdje bijenbezoek heb geobserveerd, hadden een geur die aan rozen deed denken. Die geur moet voor de oriëntatie van de bijen erg belangrijk zijn, want tijdens mijn waarnemingen zag ik dat ook een afgevallen kroonblaadje, dat door bijen werd bevlogen. Nectar en stuifmeel Het suikergehalte van de nectar varieert van 12 tot 49%. De hele dag komt er stuifmeel beschikbaar. Van de in ons land voorkomende bramensoorten is maar een (klein) deel van de stuifmeelkorrels kiemkrachtig. Vegetatieve voortplanting De vrucht is een steenvrucht. De dicht bij elkaar staande vruchten vormen een samengestelde bes. De steenkern is sterk gegroefd. Het zaad wordt apogaam gevormd, dat wil zeggen dat het zich ontwikkelt zonder dat bevruchting plaatsvindt. Toch is bestuiving nodig, want die geeft de prikkel tot zaadvorming. Vegetatieve voortplanting vindt plaats wanneer de loten in het tweede jaar ombuigen en met de top de grond raken. Het einde dringt zich dan in de grond en richt zich daarna weer op. Er ontstaan wortels die met de eindknop overwinteren, om in het volgende jaar tot een nieuwe plant uit te groeien. plaat 90. Gewone braam A tak met bladeren en bloeiwijze; B stampers; C stamper; D meeldraden; E stuifmeelkorrel (tricolp(or)aat), polair aanzicht; F vruchten; G steenvrucht; H steen.
- Page 156 and 157: 154 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 158 and 159: 156 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 160 and 161: 158 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 162 and 163: 160 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 164 and 165: 162 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 166 and 167: 164 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 168 and 169: 166 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 170 and 171: 168 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 172 and 173: 170 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 174 and 175: 172 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 176 and 177: 174 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 178 and 179: 176 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 180 and 181: 178 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 182 and 183: 180 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 184 and 185: 182 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 186 and 187: 184 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 188 and 189: 186 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 190 and 191: 188 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 192 and 193: 190 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 194 and 195: 192 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 196 and 197: 194 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 198 and 199: 196 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 200 and 201: 198 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 202 and 203: 200 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 204 and 205: 202 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 208 and 209: 206 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 210 and 211: 208 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 212 and 213: 210 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 214 and 215: 212 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 216 and 217: 214 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 218 and 219: 216 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 220 and 221: 218 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 222 and 223: 220 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 224 and 225: 222 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 226 and 227: 224 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 228 and 229: 226 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 230 and 231: 228 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 232 and 233: 230 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 234 and 235: 232 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 236 and 237: 234 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 238 and 239: 236 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 240 and 241: 238 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 242 and 243: 240 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 244 and 245: 242 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 246 and 247: 244 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 248 and 249: 246 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 250 and 251: 248 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 252 and 253: 250 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 254 and 255: 252 bijenplanten: nectar en stuifme
204 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen