Bijenplanten_web
178 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen
ozenfamilie 179 Eenstijlige meidoorn (Crataegus monogyna) Er wordt wel beweerd dat honingbijen armoe lijden als ze op de bloemen van Meidoorn vliegen (honger maakt rauwe bonen zoet). Diverse malen heb ik echter bijen zien vliegen op Meidoorn die in de directe nabijheid van zeer aantrekkelijke bijenplanten stonden. Hier werd ook druk op gevlogen, dus van gebrek aan bloeiende bijenplanten was geen sprake. Er zal nog veel wetenschap moeten worden bedreven om er achter te komen waarom bijen een bepaalde soort wel bezoeken en een andere niet. Variabele soorten Het geslacht Meidoorn (Crataegus) behoort tot de Rozenfamilie (Rosaceae) en telt ongeveer 200 soorten. Deze komen voor in de gematigde streken van het noordelijk halfrond, vooral in Noord-Amerika. Meidoorns zijn zeer variabel en bovendien hybridiseren veel soorten makkelijk. Twee inheemse soorten In ons land komen twee soorten voor: de Eenstijlige meidoorn (Crataegus monogyna) en de Tweestijlige meidoorn (C. laevigata). De Eenstijlige meidoorn is de meest algemene. Deze soort komt voor op jonge (holocene), zandige of licht kleiige grond. De struik- of boomvormige plant gedijt ook goed op andere grondsoorten, als deze maar niet te arm aan voedsel en niet te nat zijn. De Eenstijlige meidoorn is een echte cultuurvolger. Hij wordt vaak aangeplant in bosplantsoenen. Zowel de bloemen als de vruchten hebben sierwaarde. Door de aanwezigheid van takdoorns is een Meidoorn-begroeiing moeilijk toegankelijk. De soort wordt daarom veel gebruikt voor beplanting van taluds van wegen bij opritten van viaducten en bruggen, mede omdat hij luchtverontreiniging goed verdraagt. Bloei in mei en juni In de tweede helft van mei en begin juni is de Eenstijlige meidoorn overdekt met een witte bloemenpracht. De bloemvorm is rond en vertoont weinig geledingen doordat de kroonbladen elkaar overlappen. De bloem heeft geen optisch nectarmerk. Doordat ze in een vertakte tuil staan vormen de bloeiwijzen tussen het groen een opvallende verschijning voor bezoekende insecten. De bloemen zijn proterogyn, wat wil zeggen dat de stempel rijp is voordat het stuifmeel vrijkomt. In een bloem vinden we meestal 20 meeldraden. De stamper bestaat uit één vruchtblad. De soortnaam monogyna is afgeleid van mono (één) en gyne (vrouw, stempel). Er zijn twee zaadknoppen, waarvan er één onvruchtbaar is. Geur Over het algemeen wordt aangenomen dat geurstoffen van bloemen bij de oriëntatie van insecten pas dienst gaan doen als deze de bloem op korte afstand zijn genaderd. Bij de Meidoorn zal de geur ongetwijfeld ook op grotere afstand al een bijdrage leveren, want hij is op tientallen meters al duidelijk waar te nemen. De bloemen verspreiden een zware zoete geur, die niet door iedereen wordt gewaardeerd. De geurstof bevat namelijk trimethylamine, dat naar urine en ammoniak ruikt. Honingbijen verzamelen stuifmeel en nectar op de bloemen. Wanneer ze uitsluitend stuifmeel verzamelen, is het bloembezoek van korte duur. De kleur van de stuifmeelklompjes varieert van geel tot vuilgeel. Het nectarium ligt op een vlakke discus rond de stamper. In de beharing op de basis van het vruchtbeginsel kan de nectar zich verzamelen. In de nectar domineren vruchtensuiker en druivensuiker. De bloemen worden ook veel bezocht door Zandbijen (Andrena) en Groefbijen (Halictus). Vruchten in oktober In oktober prijken de rode vruchten aan de bomen en struiken. Het zijn bes-achtige schijnvruchten, waarvan het vruchtvlees melig is. Ze zijn gekroond met de restanten van de bloemkelk. De pitten, elk één zaad bevattend, worden door vogels verspreid, die van de vruchten eten. De zaden kiemen in het voorjaar. plaat 77. Eenstijlige meidoorn A tak met bladeren en bloeiwijze; B takdoorns; C bloem; D onderzijde bloem; E stamper; F meeldraden; G stuifmeelkorrel (tricolporaat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht; H vruchten; I doorsnede ‘bes’; J pit; K zaad.
- Page 130 and 131: 128 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 132 and 133: 130 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 134 and 135: 132 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 136 and 137: 134 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 138 and 139: 136 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 140 and 141: 138 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 142 and 143: 140 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 144 and 145: 142 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 146 and 147: 144 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 148 and 149: 146 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 150 and 151: 148 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 152 and 153: 150 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 154 and 155: 152 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 156 and 157: 154 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 158 and 159: 156 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 160 and 161: 158 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 162 and 163: 160 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 164 and 165: 162 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 166 and 167: 164 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 168 and 169: 166 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 170 and 171: 168 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 172 and 173: 170 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 174 and 175: 172 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 176 and 177: 174 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 178 and 179: 176 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 182 and 183: 180 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 184 and 185: 182 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 186 and 187: 184 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 188 and 189: 186 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 190 and 191: 188 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 192 and 193: 190 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 194 and 195: 192 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 196 and 197: 194 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 198 and 199: 196 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 200 and 201: 198 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 202 and 203: 200 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 204 and 205: 202 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 206 and 207: 204 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 208 and 209: 206 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 210 and 211: 208 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 212 and 213: 210 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 214 and 215: 212 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 216 and 217: 214 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 218 and 219: 216 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 220 and 221: 218 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 222 and 223: 220 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 224 and 225: 222 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 226 and 227: 224 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 228 and 229: 226 bijenplanten: nectar en stuifme
178 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen
Change language