Bijenplanten_web
142 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen
vlinderbloemenfamilie 143 Gewone rolklaver (Lotus corniculatus) De Gewone rolklaver behoort tot de Vlinderbloemenfamilie (Fabaceae). Het geslacht Rolklaver (Lotus) telt ongeveer 100 soorten, waarvan de meeste inheems zijn in het Middellandse-Zeegebied. In ons land is de Gewone rolklaver een algemene soort. De plant heeft een uitgebreid wortelstelsel met een penwortel. Hierdoor is hij goed bestand tegen langdurige droogte. Je ziet de plant dan ook veel in droge duinvegetaties. Tussen de andere planten is de Gewone rolklaver een opvallende verschijning. De bloemen hebben een heldergele kleur, soms rood aangelopen als ze nog in knop zijn. Voor het bijenoog zijn de bloemen bijengeel. Wanneer een koe veel bloemen van de plant eet, komt de gele kleurstof in de melk, die dan een heldergele boter levert. In ons land zal zich dat niet vaak voordoen. meel door de meeldraden naar buiten wordt gedrukt. Soms is te zien dat een bij tijdens het nectar puren met haar poten de kiel omlaag drukt en het stuifmeel in de korfjes aan de achterpoten werkt. Het stuifmeel is kleverig en blijft gemakkelijk tussen de beharing hangen. Wanneer de druk op de kiel toeneemt, komt ook de stamper naar buiten en in aanraking met de onderzijde van de bij. Daarbij komt zelfbestuiving of kruisbestuiving tot stand. Na het bezoek komt de kiel weer terug in zijn oorspronkelijke stand. Dit kan zich 8 tot 10 keer herhalen. Kruisbestuiving belangrijk Bij kruisbestuiving vormen zich de meeste zaden. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat bij zelfbestuiving (bijvoorbeeld door bijen) maar 0,6-5% van de zaadknoppen tot zaden uitgroeien. Wordt kunstmatig stuifmeel van het ene bloem op de stamper van een andere bloem in hetzelfde bloemhoofdje gebracht, dan is de kans op zaadvorming 3-18%. Bij bloemen van verschillende bloemhoofdjes van dezelfde plant is de kans 12-40%, en bij kruisbestuiving 46-83%. Hieruit blijkt weer de belangrijke rol die bijen hebben bij de zaadvorming. Veevoer In de Verenigde Staten wordt Gewone rolklaver geteeld voor veevoer. Voor de zaadteelt wordt daar veel waarde gehecht aan het werk van bijen en van de Honingbij in het bijzonder. Vermeerdering De plant vermeerdert zich door zaad. In een vruchtbeginsel kunnen 10 of soms meer zaden tot ontwikkeling komen. De vrucht is een peul. Als de zaden rijp zijn, worden ze door de spontaan openspringende en oprollende vruchtkleppen van de peul weggeslingerd. Kiel met speciale functie De bloemkroon bestaat uit een vlag, twee zwaarden en een kiel. In de kiel bevinden zich de stamper en de 10 meeldraden. Eén daarvan staat los, de andere zijn aan de basis met elkaar vergroeid en vormen een kokertje rond de stamper. Doordat die ene meeldraad los staat, is het kokertje niet helemaal gesloten. De bijen kunnen door de spleet de nectar bereiken, die aan de basis van het vruchtbeginsel wordt afgescheiden. Voor de bestuiving heeft de kiel een bijzondere functie. In het knopstadium van de bloem openen zich de helmhokken en wordt het stuifmeel als een kleverige massa in het bovenste deel van de kiel gebracht. Op dit moment zijn de meeldraden alle even lang. Ze zitten in twee kransen van vijf in de bloem. Nadat het stuifmeel is vrijgekomen vormen zich onder de helmknoppen van de vijf meeldraden van de buitenkrans kegelvormige verdikkingen. Bovendien worden deze meeldraden langer. Het stuifmeel wordt daarbij naar de top van de kiel gedreven. De kiel heeft daar een kleine opening. De bijen gebruiken de kiel als landingsplaats. Door het gewicht wordt deze iets omlaag gedrukt, met als gevolg dat een beetje stuifplaat 59. Gewone rolklaver A deel van bloeiende plant; B bloem; C bloeiwijze van boven; D kelk met kiel; E meeldraden met stamper; F meeldraden: 1 helmknop van korte meeldraad, van twee zijden, 2 helmknop van lange meeldraad; G stuifmeelkorrel (tricolporaat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht; H stamper; I opengesprongen peulen; J zaden.
- Page 94 and 95: 92 bijenplanten: nectar en stuifmee
- Page 96 and 97: 94 bijenplanten: nectar en stuifmee
- Page 98 and 99: 96 bijenplanten: nectar en stuifmee
- Page 100 and 101: 98 bijenplanten: nectar en stuifmee
- Page 102 and 103: 100 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 104 and 105: 102 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 106 and 107: 104 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 108 and 109: 106 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 110 and 111: 108 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 112 and 113: 110 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 114 and 115: 112 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 116 and 117: 114 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 118 and 119: 116 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 120 and 121: 118 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 122 and 123: 120 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 124 and 125: 122 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 126 and 127: 124 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 128 and 129: 126 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 130 and 131: 128 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 132 and 133: 130 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 134 and 135: 132 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 136 and 137: 134 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 138 and 139: 136 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 140 and 141: 138 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 142 and 143: 140 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 146 and 147: 144 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 148 and 149: 146 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 150 and 151: 148 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 152 and 153: 150 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 154 and 155: 152 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 156 and 157: 154 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 158 and 159: 156 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 160 and 161: 158 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 162 and 163: 160 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 164 and 165: 162 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 166 and 167: 164 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 168 and 169: 166 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 170 and 171: 168 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 172 and 173: 170 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 174 and 175: 172 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 176 and 177: 174 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 178 and 179: 176 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 180 and 181: 178 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 182 and 183: 180 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 184 and 185: 182 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 186 and 187: 184 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 188 and 189: 186 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 190 and 191: 188 bijenplanten: nectar en stuifme
- Page 192 and 193: 190 bijenplanten: nectar en stuifme
142 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen