Bijenplanten_web

26.03.2018 Views
118 bijenplanten: nectar en stuifmeel voor honingbijen

teunisbloemfamilie 119 Harig wilgenroosje (Epilobium hirsutum) Het Harig wilgenroosje behoort tot het geslacht Basterdwederik (Epilobium) van de Teunisbloemfamilie (Onagraceae). Soorten van dit geslacht lijken veel op de Grote wederik (Lysimachia vulgaris), vandaar de naam Basterdwederik. Wederik komt van het Duitse Weide (Wilg), hetgeen verband houdt met de bladvorm, die gelijkenis vertoont met die van de Wilg (Salix). De naam Epilobium heeft te maken met de bouw van de bloem. Hij is afgeleid van het Griekse epi (op), lobus, (hauw) en ion (Viooltje). De naamgever zag de bloem als een Viooltje op een hauw. In ons land komt het Harig wilgenroosje zeer algemeen voor op vochtige, niet-zure standplaatsen. Als het de kans krijgt verdringt het andere planten, mits bodem en standplaats voldoen aan bepaalde (kritische) eisen. Beschermde nectar De plant heeft een korte wortelstok en een stengel met kruisgewijs tegenoverstaande, zwak stengelomvattende bladeren met scherp getande randen. De bloemen staan in een tros aan het einde van de stengels. In juli staat het Harig wilgenroosje in volle bloei en kunnen de bijen volop nectar en stuifmeel verzamelen. In de volgende maanden blijft de bloei maar doorgaan, zelfs begin oktober is er nog gelegenheid voor de bijen nog wat te halen. De bloeiperiode is dáárom zo lang omdat er zich steeds weer nieuwe bloemen aan het einde van de tros vormen. Het lijkt alsof de bloemen op lange dikke stelen staan, maar in werkelijkheid zijn dat de onderstandige vruchtbeginsels. De bloemsteel is maar kort. Direct boven het vruchtbeginsel is de bloemas komvormig verbreed. Een dergelijke verbreding wordt ook wel een hypanthium genoemd. Dat kan ook buisvormig zijn, zoals bij de Teunisbloem (Oenothera). Aan de rand van het hypanthium staan kelk, kroon en meeldraden. Op het hypanthium ligt rond de stijl een kussenvormige discus waaruit de nectar naar buiten komt. De nectar bevat voornamelijk vruchtensuiker en druivensuiker. De vrijgekomen nectar wordt beschermd door een dichte harenkrans. Bij regenval gaan de bloemen van het Harig wilgenroosje niet dicht en buigen de bloemen zich niet omlaag, zoals bij andere soorten van het geslacht, waar de bescherming van de harenkrans ontbreekt. De bloemen hebben vier smalle kelkbladen, vier grote paarsroze kroonbladen, acht meeldraden en een vierlobbige stempel. De meeldraden staan in twee kransen. Die van de binnenkrans zijn kort en staan voor de kroonbladen, de andere vier zijn lang en staan voor de kelkbladen. De helmknoppen van de lange meeldraden gaan het eerst open. Na het vrijkomen van al het stuifmeel krommen de stempellobben zich. Als bestuiving van buitenaf achterwege blijft, buigen de stempellobben verder door en komen ongeveer op de hoogte van de helmknoppen van de lange meeldraden, waardoor alsnog zelfbestuiving kan plaatsvinden. Stuifmeel Het stuifmeel heeft bij het Harig wilgenroosje twee verschijningsvormen: het komt voor in de vorm van tetrades en in de vorm van losse stuifmeelkorrels (monaden). Bij een tetrade zijn de vier stuifmeelkorrels in hun ontwikkeling bij elkaar gebleven. Door de aanwezigheid van viscinedraden kunnen de korrels zich aan de beharing van insecten hechten. Voor de bijen is het dan blijkbaar moeilijk om het stuifmeel in compacte klompjes te verzamelen. Ze hangen in een losse structuur aan de achterpoten. De klompjes hebben een lichtgele kleur met een zweem van groen. Vermeerdering Het vruchtbeginsel heeft een zaaddrager in het centrum. De vruchtwand splijt langzaam van boven naar beneden met vier kleppen open. De zaden zijn voorzien van pluis, dat deels aan twee naast elkaar gelegen kleppen is verbonden. Bij het opengaan van de vrucht wordt het zaadpluis uiteengetrokken en worden de zaden gemakkelijk door de wind meegenomen. Behalve door zaad vermeerdert de plant zich ook sterk door de vorming van ondergrondse uitlopers. plaat 47. Harig wilgenroosje A deel van bloeiende plant; B blad onderaan plant; C kelkblad met meeldraden en beharing boven nectarium; D stuifmeelkorrel (triporaat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht, 3 tetrade met viscinedraden; E stamper; F stempels; G geopende vrucht; H zaad met zaadpluis; I zaad.

Page 3 and 4: Bijenplanten: nectar en stuifmeel v

Page 5: Inhoudsopgave Voorwoord ...........

Page 8 and 9: 6 bijenplanten: nectar en stuifmeel

Page 10 and 11: 8 bijenplanten: nectar en stuifmeel

Page 12 and 13: 10 bijenplanten: nectar en stuifmee













































Page 102 and 103: 100 bijenplanten: nectar en stuifme













































































































































































































bloemen

nectar

stuifmeel

meeldraden

staan

twee

bloem

honingbijen

bladeren

soorten

Bijenplanten_web

Delete template?

Save as template ?