MAGMA 3-2017

invasieve kankers 5,2‰ (1.450/280.582
deelnemers). De adenomadetectiegraad
was 32,6‰ (9.151 adenoma/280.582 deelnemers).
Dit betekent dat door hun deelname
aan het bevolkingsonderzoek per
1.000 deelnemers bij 5 personen een in
situ en bij 5 personen een invasieve kanker
werd ontdekt en per 1.000 deelnemers bij
33 personen een adenoma. In de Stichting
Kanker Registratie (SKR) wordt de grootte
(bijvoorbeeld: ≥1 cm) van adenomen niet
geregistreerd, aangezien dit niet consequent
wordt doorgegeven. De detectiegraad van
adenomen met villeuze component, hooggradige
dysplasie en in situ-carcinomen
samen was 12,3‰ (3.452/280.582). De
detectiegraad voor kankers en adenomen
samen was 39,7‰. Ofwel: per 1.000 deelnemers
(ongeacht het resultaat van de
test) werd bij 40 personen een adenoma of
kanker ontdekt door hun deelname aan het
bevolkingsonderzoek.
De detectiegraad voor andere letsels, zoals
poliepen, inflammatie en divertikels – indien
geen adenoma of kankers voorkwamen –
bedroeg 5,3‰. Per 1.000 deelnemers waren
er 2 personen met een afwijkende FIT bij
wie tijdens de coloscopie geen enkel letsel
werd gevonden.
Sarah Hoeck (themaverantwoordelijke dikkedarmkankeropsporing Vlaanderen) en Patrick Martens (directeur) van
het Centrum voor Kankeropsporing in Vlaanderen.
Niet-deelnemers
Bij niet-deelnemers (wél uitgenodigd voor
BVO DDK in 2014) werd bij vervolg via
de SKR en het cyto-histopathologie register
(CHP) slechts bij 12 personen (per 1.000
niet-deelnemers) een adenoma of kanker
ontdekt (versus 40 bij deelnemers).
Opvallend is dat vooral adenoma en in situkankers
minder gedetecteerd werden bij de
niet-deelnemers (2014: respectievelijk 9 en 1
per 1.000 niet-deelnemers) dan bij de deelnemers
(2014: respectievelijk 33 en 5 per
1.000 deelnemers). Dit toont aan dat deelname
aan het bevolkingsonderzoek de kans
vergroot om voorstadia of vroege stadia van
DDK op te sporen.
Positief voorspellende waarde (PVW) bij
coloscopie na afwijkende FIT
Van de deelnemers met een afwijkende FIT
die een coloscopie lieten uitvoeren, bleek
er bij 70% een letsel in de dikke darm aanwezig
te zijn en bij 62% dáárvan was dit een
adenoma of een kanker. In 2014 bedroeg
de positief voorspellende waarde (PVW)
voor adenoma 48% (9.151/18.940), voor
adenomen met een villeuze component,
hooggradige dysplasie en/of in situ-kanker
(hoog risico I en II adenoma) 18,2%
(3.452/18.940), voor in situ-kanker 7,5%
(1.430/18.940), en 7,7% voor invasieve
kanker (1.450/18.940).
Opvolging
Uit de resultaten blijkt dat in 2014 ongeveer
12,5% van de deelnemers met afwijkende
FIT geen opvolging heeft gehad en dat
circa 6% niet de optimale opvolging heeft
gekregen (maar onvolledige coloscopie of
tweede stoelgangtest). Omdat een coloscopie
het enige aangeraden vervolgonderzoek
is na een afwijkende FIT, werd in de loop
van 2015 en 2016 via CvKO en de huisartsenvereniging
Domus Medica gecommuniceerd
met de huisartsen om hen aan te
moedigen personen met een afwijkende FIT
door te verwijzen voor een volledige coloscopie
en bij hen geen tweede stoelgangtest
te laten uitvoeren. Het cijfer van het aantal
deelnemers bij wie 2 testen zijn uitgevoerd,
is licht gedaald (4,7% in 2013 naar
4,1% in 2014), maar meer maatregelen zijn
noodzakelijk om dit cijfer in de toekomst
verder te doen dalen. In 2017 lopen verschillende
onderzoeken om in kaart te brengen
wat redenen en motieven zijn om geen
coloscopie te laten uitvoeren (via kwantitatief
en kwalitatief onderzoek bij deelnemers
en (huis)artsen).
Knelpunten
Een coloscopieregister is noodzakelijk,
zodat er toezicht is op de kwaliteit van
coloscopieën, de administratieve vertraging
zal worden beperkt én er verschillende
kwaliteitsindicatoren met betrekking tot
coloscopieën uitgevoerd in Vlaanderen (en
MAGMA 123