Beoordeling fysieke belasting van schoffelwerkzaamheden

2. Leidinggevenden
Een belangrijke schakel in dit geheel zijn de leidinggevenden, assistent leidinggevenden en meewerkende
voormannen. Zij hebben dagelijks contact met de medewerkers, stemmen de planning en taakroulatie af
met de voormannen en zien hoe de werkzaamheden worden uitgevoerd. Zij kunnen verkeerde
werksituaties herkennen en bij klachten of verzuim nagaan wat de mogelijke oorzaak daarvan is. Ook
hebben zij de mogelijkheid om de arbocoördinator of bedrijfsarts in te schakelen. Hiervoor zouden zij extra
training en voorlichting moeten ontvangen via een “train de trainer” programma.
3. Medewerkers
Om de bewustwording op een begrijpelijke manier voor de medewerkers over te brengen zal de instructie
moeten worden afgestemd op het intelligentie- en belevingsniveau van de medewerkers. Foto’s van
verkeerde houdingen en het zelf ervaren van ongunstige werksituaties hebben meer resultaat dan veel
tekst.
Bij de instructie moeten de volgende zaken aan bod komen:
• Wat zijn de risicovolle handelingen en bewegingen
• Wat kan de medewerker er aan doen
• Juiste afstelling van de schoffel
• Schoffel regelmatig schoonmaken en slijpen
• Geen onbedoeld gebruik van de schoffel
• Bij klachten direct melden aan de leidinggevende zodat deze kan beoordelen wat de mogelijke
oorzaak kan zijn (verkeerde houding, geen taakroulatie, verkeerde afstelling ed.)
Naast bovengenoemde werkgerelateerde aspecten is het belangrijk dat de medewerkers inzicht krijgen in
hun eigen fysieke belastbaarheid en hoe die te verbeteren of te vergroten is. Hiervoor zullen aspecten van
gezondheid en leefwijze aan bod komen zoals:
• Gezond gewicht (streven naar een BMI < 25)
• Gezonde en ongezonde voeding
• Risico’s van roken
• Gezond bewegen
• Fysiek welbevinden
Gezien het hoge aantal oudere medewerkers en de hoge mate van fysieke belasting bij
schoffelwerkzaamheden is voor deze groep extra aandacht nodig. Vooral om dat veel ouderen in een
vorige baan al zijn afgekeurd, meestal door fysieke overbelasting. Dit kan door het opstellen van senioren-
of ouderenbeleid. Arbo Informatieblad 52 ( Ouderen en arbeidsrisico’s) kan hieraan een bijdrage leveren
voor een goede implementatie.
Risicofactoren voor ouderen zijn:
• Ouderen zijn minder fysiek belastbaar en hebben een langer hersteltijd na een fysieke belasting.
• Correctiefactor van capaciteitsafname voor een 55-jarige medewerker is 0.76 voor één handig
duwen en trekken.
• Functieleeftijd is een belangrijkere voorspeller van ziekteverzuim dan de echte leeftijd.
• Fysiek welbevinden
Gezien het aantal aanbevelingen is het belangrijk om er een prioritering in aan te brengen.
Beoordelingscriteria hiervoor zijn de mate van urgentie, kosten aspect en realisatietijd. Daarbij is de
volgende prioritering te stellen:
1. Maak de medewerkers bewust van de risico’s tijdens het schoffelen met een voorover gebogen rug
voordat het schoffelseizoen weer begint (begin maart). Begin gelijktijdig met het oefenen van links-
en rechtshandig schoffelen.
2. Onderzoek naar alternatieve manieren of gereedschappen voor onkruidbestrijding
3. Start het vervolg onderzoek op naar metingen van duwkracht en trillingen
4. Zoek naar mogelijkheden om de kritische factoren te verminderen
5. Zoek naar alternatieve werksoorten om werkroulatie te bevorderen
6. Onderzoek of schoffel met tweede handvat een alternatief is
Beoordeling fysieke belasting van schoffelwerkzaamheden 39