Beoordeling fysieke belasting van schoffelwerkzaamheden

7 Aanbevelingen
Vanuit de conclusies zijn een aantal aanbevelingen te geven die de fysieke belasting kunnen verminderen.
Deze aanbevelingen zijn niet alleen maar beperkt voor LANDER, maar kunnen ook gelden voor de SWbranche
en de branche van hoveniers en groenvoorzieners.
Bij de arbeidshygiënische strategie wordt allereerst uitgegaan van bronaanpak, daarna collectieve
maatregelen en tot slot individuele maatregelen. Bij deze stappen hebben technische maatregelen de
voorkeur boven organisatorische.
Bronaanpak
Buiten de scope van het onderzoek zijn er nog een aantal maatregelen te noemen om de bron aan te
pakken. Zo kan de hoeveelheid onkruid beperkt worden door:
• Hogere beplantingsgraad en / of beplanting die de bodem bedekt.
• Geen plantsoenen op lastige plaatsen of op een helling zoals bij een talud.
• Helemaal geen plantsoenen, zoals bijvoorbeeld in Amerika, maar overal grasperken (bijkomend
risico: fysieke belasting van trillingen van de maaimachine).
• Inspraak in het zichtbestek. (zichtbestek A vergt wel het meeste werk, maar door de intensieve
manier van schoffelen blijft de grond los. Deze losse grond beperkt de duwkracht aanzienlijk. Dit
heeft wel een verhoging van het aantal uren als gevolg waardoor de kosten voor de
opdrachtgevers stijgen).
• Mix van bovengenoemde factoren (plantsoenen op de mooie locaties in de plaats met zichtbestek
A en op andere locaties geen plantsoenen, maar grasperken).
Een ander aspect van bronaanpak is het reduceren van de duwkracht en trillingen door:
• Uitvoeren van de krachtmeting waarbij ook een vergelijk gemaakt wordt met verschillende vormen
en materialen van schoffelbladen om de schoffel met een minimale duw- en stootkracht te
ontwikkelen. Om duw- en trekkrachten tijdens schoffelwerkzaamheden te meten zal voorafgaand
aan de meting een keuze gemaakt worden voor de meetapparatuur en een meetprocedure. In de
meetprocedure worden de randvoorwaarden opgesteld waaraan de meting moet voldoen. Zie
bijlage J.
• Uitvoeren van een meting om trillingen en schokken om de waarde hiervan vast te stellen. Bij deze
metingen moeten de verschillende vormen van schoffelbladen zoals halfrond en hartvormig
worden meegenomen. Dit omdat het aannemelijk is dat bij het stoten tegen een plant of vervuiling
de stootbelasting minder is door de afbuigende beweging van halfronde of schuine snijvlakken. De
verende schoffel zal hierin ook worden meegenomen.
Collectieve maatregelen
Hierbij moeten we uitgaan van maatregelen voor alle medewerkers.
• Om de krachten te verdelen, zou niet alleen maar afgewisseld moeten worden tussen links en
rechts, maar zou de schoffel voorzien kunnen worden van een tweede draaiend handvat. In de
hobbysfeer zijn daar initiatieven ondernomen (eziMate 32 ), maar die kunnen voornamelijk gebruikt
worden bij recht vooruit schoffelen omdat de hoek 90° ten opzichte van steel vast staat. Bijkomend
voordeel van deze schoffel is dat het handvat tevens zorgt voor het werken met een rechtere rug.
Zie bijlage I.
• Om trillingen en schokken aan de schoffel te reduceren kan de hilt voorzien worden van een
rubberen handvat met demping.
• Zo veel als mogelijk het optimale schoffelmoment te kiezen.
• Alternatieve werksoorten onderzoeken zodat er meer gerouleerd kan worden. (vuilprik rondes,
beheer natuurgebieden).
• Voorkom oneigenlijk gebruik van de schoffel (geen kanten en takken afsteken).
• Onderzoeken of het ziekteverzuim goed wordt geregistreerd en in de juiste categorie (griep met
spierpijn in plaats van overbelaste spieren) vermeld wordt.
• Medewerkers inzicht geven in de belastende handelingen en stimuleren om de meest gunstige
houding aan te nemen. Dit kan door scholing en opleiding, maar ook tijdens werkoverleg of
specifieke instructiebijeenkomsten. Laat dit een onderdeel worden van de beroepsopleiding (BB en
BBL).
• Om medewerkers nog meer bewust te maken zou er ook een thema gekozen kunnen worden
waaruit over het hele jaar verspreid, korte voorlichtingsbijeenkomsten zijn. Medewerkers worden
periodiek voorzien van een nieuwsbrief. Voorbeeld van een dergelijk thema kan zijn: Schoffel niet
verder dan je schoffel lang is (om voorover buigen met de rug te voorkomen)
32 http://www.ezimate.com
Beoordeling fysieke belasting van schoffelwerkzaamheden 37