Beoordeling fysieke belasting van schoffelwerkzaamheden

ver vooroverbuigen gebeurt in het plantsoen, maar ook als de medewerker door het verder
schoffelen neigt op verharding of een grasperk te blijven staan.
• Als de grond na een natte periode door snelle droging een hele harde toplaag heeft: “vals
gedroogd”, wordt deze laag meestal eerst doorbroken door middel van een hak of met één kant
van het schoffelblad.
• Op moeilijke plaatsen zoals in het talud langs een oprit of een gracht staat de medewerker onder
een hellingshoek te werken. Dit is extra fysiek belastend en verhoogt het risico op valgevaar.
Samenvatting manier van schoffelen
• De meeste medewerkers schoffelen zijdelings (naar rechts) waarbij de hilt van de schoffel meestal
met de rechterhand wordt vastgepakt. Andere medewerkers schoffelen recht naar voren.
• Een klein gedeelte van de medewerkers (ongeveer 20 %) kan de werkslag maken met de rechter-
en linkerhand. Tijdens de werkzaamheden worden deze afgewisseld. Soms vanzelf, maar meestal
als er klachten ontstaan.
• Het is opmerkelijk dat alleen de rechtshandigen afwisselen
De resultaten zijn weergegeven in tabel 15
Medewerker is links of
rechts handig
Werkslag
links of rechts
Linkshandig 15 % 10 % links
5 % rechts
Rechtshandig 85 % 5 % links
80 % rechts
Schoffelrichting Afwisselen
links / rechts
Vooruit 5 % Nee
(0-45°)
Nee
Zijdelings 10 % Nee
(45-90°)
Nee
Vooruit 45 % Ja, 15 %
(0-45°)
Nee
Zijdelings 40 % Ja, 5 %
(45-90°)
Nee
Tabel 15. Manier van schoffelen bij geïnterviewde groep LANDER sector groen
4.2.3 Video-opnames
De video-opnames zijn gemaakt bij twee ploegen en één solomedewerker. In de ene ploeg waren vijf
medewerkers werkzaam in de andere drie. Zij waren aan het werk in een plantsoen in de gemeente Tiel.
Per ploeg is ongeveer vijftien minuten opgenomen terwijl zij aan het schoffelen waren. Van de
solomedewerker, die alleen schoffelt in kleine beplantingsranden, 5 minuten van zijn werkzaamheden
opgenomen.
Tijdens het bekijken en analyseren van de beelden zijn de volgende gegevens verzameld:
• Er wordt veel met een iets voorovergebogen rug gewerkt ( tussen 10° en 20°) en regelmatig met
een ver voorovergebogen rug (soms tot 45°) Dit gebe urt als de medewerker op de verharding of
graskant wil blijven staan en te ver weg schoffelt of bij hardere grond om met nog meer kracht de
harde bovenlaag te doorbreken. Hierbij wordt de hand die de steel vastpakt gebruikt om extra druk
naar beneden te geven.
• Het vooroverbuigen van de rug is niet alleen maar naar voren, maar ook zijdelings met een
gedraaide rug van 40° tot 60°
• Om zicht te houden op de werkzaamheden moet de nek tussen de 40° en 50° voorover gebogen
worden
• De vochtige grond koekt regelmatig aan op het schoffelblad en wordt door de medewerker
schoongeveegd met een aardappelschilmesje of langs de trottoirband
• Soms wordt er voorover gebukt om onkruid op een lastige plek uit de grond te trekken. Dan wordt
de schoffelsteel gebruikt om op af te steunen.
• In een plantsoen met een grasrand worden de graskanten met de schoffel afgestoken.
• Schoffelfrequentie varieert van 30 tot 100 slagen per minuut
• Een gedeelte van de medewerkers maakt lange werkslagen (30 - 40 cm) terwijl anderen korte
werkslagen maken (15 - 20 cm)
• Repeterendheid van uitharken varieert tussen 30 tot 50 slagen per minuut.
• Opscheppen tijdens opruimen is 10 keer per minuut.
26 Beoordeling fysieke belasting van schoffelwerkzaamheden