De Reformatie in jouw dorp

Golgotha. Coccejus had veel geleerd van de rabijnen
en had een enorme kennis van het hebreeuws en het
grieks. Hij meende dat het Oude Testament van een
andere orde was dan het Nieuwe en zodoende voor
ons vandaag niet meer zo relevant. En die gedachte
komen we vandaag ook nog steeds tegen!
Over de wetten van Mozes had hij uitgesproken
ideeën die knap verkeerd vielen bij degenen die in de
lijn van Calvijn dachten. Het vierde gebod, over het
onderhouden van de sabbath, schreef hij toe aan de
situatie tijdens de woestijnreis. Hij meende dat wij de
rustdag niet meer zo behoefden te onderhouden. Het
was prima om op zondag naar de kerk te gaan, maar
die dag was ook geschikt voor andere zaken.
Als je bedenkt dat Voetius juist het accent probeerde
te leggen op een nieuwe, Nadere Reformatie – omdat
hij zag dat Reformatie een voordurend proces moest
zijn – dan snap je zijn probleem met Coccejus wel.
De theologische verschillen tussen Voetius en
Coccejus werden steeds groter en hadden ook hun
weerslag op het ‘gewone kerkvolk’. Bij het beroepingswerk
speelde dat bijvoorbeeld een grote rol. Als de
ambachtsheer of het stadsbestuur anti-Voetius was,
mochten er alleen coccejaanse predikanten worden
beroepen!
Het zou interessant zijn om eens uit te zoeken hoe
dat bij de familie Van Heymenberg zat: opa Johannes
was een goede vriend en leerling van Voetius; vader
Casparus liep nog mee in Voetius’ begrafenisstoet.
Maar het lijkt erop dat kleinzoon Casparus Henricus
juist goede vrienden had tussen de coccejanen.
Maar, om je niet verder te vermoeien met deze oude
theologische visies, laten we het hierbij. De twee
kernpunten nemen we mee ter overweging:
1. Hoe kijk jij aan tegen het Oude Testament?
2. Vind jij ook dat Reformatie een voordurende proces
in het kerkelijk leven moet zijn?
Gisbertus Voetius (1589-1676).
Jacobus Coccejus (1603-1660.
Hoofdstuk 8 - Ds. Johannes van Heymenberg | 61