CDJA Interruptie 4 2015

NR. 4 

JAARGANG: 27 

2015 

MIGRATIE 

EN ASIEL 

www.cdja.nl 

JASPER KUIPERS (VLUCHTELINGENWERK 

NEDERLAND) OVER OPLOSSINGEN VOOR 

HET VLUCHTELINGENVRAAGSTUK 

DE NOODZAAK VAN EEN 

GEMEENSCHAPPELIJK EUROPEES 

MIGRATIE- EN ASIELBELEID 

IN MEMORIAM: WILLEM AANTJES

Cover 

#RefugeesWelcome 

demonstratie in Den Haag 

Beeld: Dirk Hol 

gezocht: 

Redactieleden 

De redactie van Interruptie is blijvend op zoek naar nieuw talent! 

Wij zoeken iemand met: 

- Uitstekende schrijfvaardigheden 

- Journalistieke affiniteit 

- Interesse in politieke en maatschappelijke thema’s 

- Creativiteit en lef 

Lijkt het je leuk om samen te werken met een enthousiast team van 

redacteuren? Wil je journalistieke ervaring opdoen en je netwerk 

binnen en buiten het CDJA uitbreiden? Dan is de redactie van 

Interruptie de juiste plek voor jou. Ook als je net lid bent geworden, of 

tot nu toe nog niet actief bent binnen de vereniging, bieden we je graag 

de mogelijkheid op deze manier actief te worden binnen het CDJA. 

Heb je interesse of wil je meer informatie, neem dan contact op met de 

hoofdredacteur: hoofdredacteur@cdja.nl. Solliciteren kan door een 

korte motivatie te mailen, samen met een door jou geschreven artikel 

dat aansluit bij de inhoud en het publiek van Interruptie. 

Volgende 

Interruptie 

De volgende Interruptie verschijnt in 

maart 2016; het thema zal later bekend 

gemaakt worden. Wil jij ook een bijdrage 

leveren aan deze editie? Neem dan tijdig 

contact op met de hoofdredacteur: 

hoofdredacteur@cdja.nl. 

De auteursinstructies vind je op 

www.cdja.nl/interruptie. Ingezonden 

stukken hoeven niet noodzakelijk 

thema-gerelateerd te zijn. 

Gezocht: 

‘Freelance redateuren’ 

Om nog meer mensen de gelegenheid te geven een bijdrage te leveren 

aan Interruptie introduceerde de redactie een nieuw concept: freelance 

redacteuren. Als freelance redacteur maak je geen deel uit van de 

redactie, maar zullen we je wel af en toe vragen een stuk te schrijven, 

over een thema dat jou interesseert en/of waar je veel van weet. 

Interesse? Stuur dan een mail naar hoofdredacteur@cdja.nl waarin je in 

elk geval vermeldt wat je achtergrond is en over welke thema’s je 

eventueel zou willen schrijven. Als je nog niet eerder voor Interruptie 

geschreven hebt, dan graag ook een artikel van jouw hand bijvoegen, 

zodat we een goede indicatie hebben van je schrijfvaardigheden. 

Per editie zullen we kijken welke freelancers mogelijk een interessante 

bijdrage kunnen leveren, waarbij we qua vorm en inhoud zo veel 

mogelijk vrijheid willen geven. En komt het een keer niet uit? Dan kun je 

altijd bedanken voor de eer. 

2 CDJA - INTERRUPTIE - NR. 4

REDACTIONEEL 

EEN ODE AAN DE LOKALE 

POLITIEK 

In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen 

in 2014, en bij het werken aan 

de verkiezingsspecial Generatie2014, 

hoorde ik vaak uitspraken in de trant 

van: ‘de gemeenteraad staat van alle 

vormen van bestuur toch het dichtste bij 

de burger. Of: ‘de thema’s waar de lokale 

politiek over gaat, raken de burgers 

vaak direct.’ Lokale politiek is tastbaar 

en zichtbaar, en in het ideale geval ook 

voor iedere burger bereikbaar. 

Maar toen ik onlangs met een andere redacteur nadacht over een 

nieuw thema voor Interruptie, kwamen we beiden tot de conclusie 

dat we de thema’s die we behandelen vaak vanuit de landelijke 

politiek benaderen. Nu is dat niet zo vreemd. De landelijke politiek 

spreekt voor velen toch meer tot de verbeelding. Het Haagse 

gebeuren brengt over het algemeen heel wat meer spanning en 

sensatie met zich mee dan de ingedutte lokale politiek – althans, zo 

wil het vooroordeel. Want intussen staat er ook op lokaal niveau 

dusdanig veel op het spel, dat er zeker meer aandacht aan besteed 

dient te worden. 

Tot op heden ontbrak het dus vaak aan aandacht voor de lokale 

politiek in Interruptie. Een gemiste kans, zo besloten we, temeer 

gezien het talent aan lokale bestuurders dat we als vereniging in 

huis hebben. En zo kwam dit themanummer over lokaal bestuur 

tot stand, een ode aan de lokale politiek. Uiteraard is het 

onmogelijk om in één nummer alles wat ook maar met de lokale 

politiek te maken heeft aan de orde te laten komen. Maar laat het 

een mooie aanleiding zijn om ook in komende Interrupties het 

thema ook vanuit het lokale perspectief te benaderen. 

Dat neemt niet weg dat in deze editie vele onderwerpen de revue 

passeren. Dat is allereerst te danken aan de verschillende jonge 

raadsleden binnen het CDJA. Zo schrijft Jan Pieter van der Schans 

over zijn bevindingen rond het koopzondagreferendum in Ede, 

schrijft Jos van Ginneken over zijn strijd voor betaalbare jongerenhuisvesting 

in Terneuzen en beschrijft Dennis Chafiâ in de rubriek 

CDA Gedachtegoed vanuit een tweetal praktijkvoorbeelden hoe de 

christendemocratische waarden op lokaal niveau een rol spelen. 

Zo zie ik het trouwens graag: een diverse inbreng door verschillende 

leden van het CDJA. Alleen met die inbreng kunnen we er als redactie 

voor zorgen dat Interruptie echt een ledenblad is. Of het nu gaat om 

een eenmalige inzending, of je wat vaker wilt meewerken als 

‘freelance-redacteur’ of vanuit een vaste plek in de redactie. Wellicht 

zelfs als nieuwe hoofdredacteur? Enfin, zie de vacatures in dit 

nummer. Ik reken op jullie! 

INHOUD 

4 ESSAY 

IDEOLOGIE IN DE GEMEENTEPOLITIEK 

6 INTERVIEW 

PROF. MR. REMCO NEHMELMAN 

8 STRAATINTERVIEWS 

‘IK HEB NIET ZOVEEL BEHOEFTE AAN 

BURGERPARTICIPATIE IN MIJN 

EIGENEN WIJK ‘ 

10 THEMA ONDERZOEK 

DEMOCRATISCHE VERNIEUWING IN 

DE LOKALE POLITIEK 

15 LUIS IN DE PELS 

HOUD DE KLOOF TUSSEN DE POLITIEKE 

ELITE EN DE BURGER NIET IN STAND 

16 FOTOPAGINA 

18 INTERVIEW 

REMCO VAN DOOREN 

20 CDA GEDACHTEGOED 

CHRISTENDEMOCRATISCHE WAARDEN 

IN DE PRAKTIJK 

22 LOKAAL BESTUUR 

SAMENWERKINGSVERBANDEN 

TUSSEN GEMEENTEN BRENGEN 

LOKAAL BESTUUR IN GEVAAR 


VERLIES AAN GELOOFWAARDIGHEID 


HET GAAT OM DE HUURDERS, 

NIET DE BESTUURDERS! 

25 DE MENS 

CARINA VAN OS 

26 OPINIE 

WAAROM WIJ HET ‘NEDERLANDERSCHAP’ 

MOETEN INNOVEREN 

28 CDJA INSIDE 

HET CDJA IN EUROPA 


‘ THERE SEEMS TO BE SOMETHING 

ALWAYS MAKING OUR ORGANIZATIONS 

GO ALONG’ 


STANDPUNTEN SEPTEMBER 

31 COLOFON 

32 TERPSTRA’S TOUCH 

Johannes ten Hoor - hoofdredacteur@cdja.nl 

CDJA - INTERRUPTIE - NR. 4

INTERVIEW 

BEELD: DIRK HOL 


‘Mensen 

moeten 

door kunnen 

gaan met 

leven, 

ze hebben 

perspectief 

nodig’ 

VluchtelingenWerk Nederland heeft het 

drukker dan ooit. In de afgelopen twee 

maanden heeft de organisatie 10.000 nieuwe 

aanmeldingen van vrijwilligers ontvangen, 

bovenop de 7500 die al ingeschreven stonden. 

Jasper Kuipers, adjunct-directeur van 

VluchtelingenWerk Nederland, vertelt over 

de rol van het maatschappelijk middenveld in 

het vluchtelingenvraagstuk en de algehele 

situatie rondom vluchtelingen in Nederland. 

Door Joyce Esser en Anne Zandberg 

‘Al die nieuwe aanmeldingen voor vrijwilligers, dat vind ik mooi,’ 

vertelt Jasper Kuipers. ‘Het zegt iets over het draagvlak in de 

samenleving. Er zijn niet alleen maar mensen die tegen vluchtelingen 

zijn, maar ook mensen die hun handen uit de mouwen 

willen steken.’ VluchtelingenWerk Nederland is een professionele 

vrijwilligersorganisatie die vluchtelingen begeleidt en 

ondersteunt in en na de asielprocedure. 

Tijdens het begeleiden van vluchtelingen werkt Vluchtelingen- 

Werk nauw samen met de overheid. Hier ontvangen ze ook 

subsidie voor. ‘Toch zijn we meer dan alleen een welzijnsorganisatie,’ 

vertelt Kuipers. ‘Als ons iets opvalt waarvan we denken: 

dat kan beter, dan kunnen we niet stil blijven zitten. Daarom 

doen we actief aan politieke lobby en draaien we ook deels op 

particuliere financiering. De overheid betaalt namelijk niet alles. 

Een vluchteling die naar Nederland komt heeft bijvoorbeeld recht 

op gezinshereniging, maar dit is een ingewikkelde procedure. 

Onze vrijwilligers helpen hen met het invullen van de formulieren.’ 


Het klinkt bijna als een decentralisatie; de overheid die de 

begeleidingstaak uitbesteedt aan jullie. Is het begeleiden van 

vluchtelingen in beginsel een taak voor de overheid of voor het 

maatschappelijk middenveld? 

‘Aan de uitbesteding aan VluchtelingenWerk heeft een liberale 

visie ten grondslag gelegen: men vond dat de samenleving zelf 

ook best wat kon doen. Je kunt het lekker makkelijk en goedkoop 

vinden om alles over te laten aan vrijwilligers, maar toch heeft 

het maatschappelijk middenveld een meerwaarde. Het integreren 

van vluchtelingen is niet iets is wat je door een ambtenaar 

kunt laten doen. Het gaat veel beter als een vrijwilliger zegt: ik 

kom jou ondersteunen, omdat ik vind dat jij hier welkom bent. 

Onze vrijwilligers leggen bijvoorbeeld ook uit hoe je een 

ov-chipkaart aanschaft of hoe een Nederlandse supermarkt 

werkt. Onze filosofie is dat integratie van twee kanten moet 

komen: de vluchteling moet zich aanpassen, maar de samenleving 

moet ook openstaan. Anders vraag je niet om integratie, 

maar om assimilatie.’ 

Wordt hulp zo niet té afhankelijk van bereidwillige vrijwilligers, 

terwijl het opvangen van vluchtelingen een overheidsplicht is? 

‘VluchtelingenWerk is ontstaan in de jaren ’70, toen er veel 

Vietnamese bootvluchtelingen naar Nederland kwamen. Er was 

amper migratie- of opvangbeleid en dus namen mensen zelf 

vluchtelingen in huis. Later is opvang een primaire taak van de 

overheid geworden. Wij zien dat als een verworvenheid. Opvang 

is ingewikkeld, dat kan je niet van de samenleving vragen. 

Bovendien kunnen wij ons daarom hierdoor richten op wat we 

echt belangrijk vinden. Bescherming is namelijk niet alleen het 

geven van een verblijfsvergunning.’ 

‘Onze filosofie is dat het doel van opvang zou moeten zijn om 

mensen voor te bereiden op integratie. Dat is een zeldzame 

filosofie, maar het is een feit dat mensen na de opvang hun 

leven weer op moeten pakken. Zelfs als ze niet blijven in de 

Nederlandse samenleving, zullen ze moeten herintegreren in 

het land van herkomst. Dat is iets waar je rekening mee moet 

houden in de opvang. Het klinkt efficiënt om opvang te organiseren 

als een bedrijfsmatig proces; iedereen in een gaarkeuken 

laten eten is goedkoper dan een declareersysteem. Als je echter 

twee jaar lang niet zelf mag koken, doet dat wat met je als mens. 

Wij zeggen: leer mensen om zelfredzaam te blijven en bereid ze 

voor op integratie.’ 

Hoe ziet u de huidige praktijk in dat licht? 

‘In de jaren ’90 hadden we 84.000 mensen die in een opvang 

zaten. Na de invoering van de nieuwe Vreemdelingenwet en het 

generaal pardon van 2007 is het Centraal Orgaan opvang 

Asielzoekers (COA) een krimporganisatie geworden. Dat is ook 

logisch; je laat niet 80.000 bedden leeg staan, omdat er over tien 

jaar een oorlog in Syrië zou kunnen uitbreken. Deze oorlog duurt 

echter al vijf jaar. De overheid is niet visionair en proactief bezig 

geweest met het opvangbeleid. Te lang hebben we gedacht: daar 

komen nog tien mensen, waar kunnen we tien bedden vinden?’ 

‘Nederland had zich moeten voorbereiden op deze groeiende 

toestroom. We zitten in een situatie waarin we aan extra 

gymzaaltjes denken en niet aan integratie. Maar de mensen die 

in die gymzaaltjes zitten, zijn Syriërs en Eritreeërs. We weten dat 

die mensen hoogstwaarschijnlijk een status krijgen en dat ze in 

ieder geval tijdelijk moeten meedoen in onze samenleving. Juist 

dan is het belangrijk om na te denken over taallessen, diploma’s 

en werk. Ik heb heel lang de pro-activiteit gemist op het buffervraagstuk 

en nu mis ik die pro-activiteit op het integratievraagstuk.’ 

‘Daarnaast heerst er een electoraal gevoel dat we soberheid 

moeten uitstralen om aanzuigende werking te voorkomen. We 

weten dat het idee van een aanzuigende werking niet waar is, 

maar het doet het electoraal goed. We breken alles af wat op 

integratie lijkt en creëren daarmee problematiek. Met de 

gastarbeiders in de jaren ’50 hebben we gedacht: die mensen 

blijven hier niet lang, we gaan hen geen Nederlands leren. Drie 

generaties later levert dat nog steeds maatschappelijke problematiek 

op. Het vluchtelingenvraagstuk is niet op alle vlakken 

verglijkbaar, maar we kunnen wel constateren dat de politiek 

geen les heeft getrokken uit de afgelopen decennia. Integreren is 

investeren, of mensen hier nu blijven of dat ze terugkeren naar 

hun land van herkomst om aan de heropbouw te gaan werken. 

Goedkoop is duurkoop, zowel financieel als moreel.’ 

‘Als je twee jaar lang 

niet zelf mag koken, 

doet dat wat met je als 

mens’ 

CDJA - INTERRUPTIE - NR. 4 

5

INTERVIEW 


‘Het integreren 

van vluchtelingen 

is niet iets is wat 

je door een 

ambtenaar kunt 

laten doen’ 

Hoe kan het maatschappelijk middenveld bijdragen aan een 

positievere toon in het maatschappelijk debat? 

‘Het debat over migratie heeft altijd golfbewegingen. Een dood 

jongetje op het strand raakt iedereen, maar de opening van een 

Asielzoekerscentrum zonder informatievoorziening vindt ook 

niemand kunnen. We hebben allemaal de aarzeling of we dit 

aankunnen en tegelijkertijd het gevoel dat we een mensen in 

nood moeten helpen. De opgave voor het maatschappelijk 

middenveld is om een toon te vinden die die beide gevoelens 

honoreert. Ook VluchtelingenWerk is erg aan het experimenteren 

met hoe het debat gevoerd moet worden. Iedereen is op zoek 

naar de balans tussen aarzeling en medemenselijkheid: het 

maatschappelijk middenveld, de politiek, maar ook ieder in zijn 

eigen persoonlijke omgeving. Wij willen dat doen door hier 

eerlijk over te zijn. Mensenrechten zijn geen linkse hobby. In een 

land als Nederland zouden mensenrechten neutraal moeten zijn. 

We moeten terug naar het gesprek waarin we kunnen uitleggen 

dat de waarde die ten grondslag ligt aan mensenrechten 

universeel en politiek kleurloos is.’ 

‘Als vrijwilligersorganisatie hebben we de kennis om tot 

oplossingen te komen die moreel en praktisch toereikend zijn. 

Migratie is echter sinds gebeurtenissen als 9/11 of de moord op 

Theo van Gogh geframed in een angstcultuur. Daardoor is het niet 

meer mogelijk om te komen tot een debat over redelijke oplossingen 

en moet je de rest overschreeuwen door enerzijds bijvoorbeeld 

te stellen dat mensen alleen komen voor een ooglidcorrectie 

of anderzijds foto’s te delen van een verdronken kind op een 

strand.’ 

Kunt u een voorbeeld noemen van zo’n oplossing waarin 

moraliteit en praktijk elkaar ontmoeten? 

‘Wij stellen al jaren opvang in de regio voor. Mensen die vluchten 

zijn fundamenteel anders dan andere, economische migranten. 

Ze hebben de hoop dat de oorlog overgaat en dat ze ooit terug 

naar huis kunnen. Veel vluchtelingen dachten eerst: we gaan 

binnenkort terug. Daarna legden ze zich neer bij de gedachte dat 

Libanon of Turkije hun nieuwe thuisland zou worden. Maar de 

kinderen kunnen daar niet naar school en er is geen medische 

hulp. De situatie in Syrië verbetert niet en we komen nu in een 

fase dat mensen denken: ik heb helemaal niets meer te verliezen, 

ik ga naar Europa. Je kunt veel kwalijks zeggen over de kwaliteit 

van opvang in bijvoorbeeld Libanon, maar hun staatsschuld loopt 

maandelijks enorm op, omdat zij alle opvang zelf financieren. We 

hadden als Europa tegemoet moeten komen aan de behoefte om 

dicht bij huis opgevangen te worden.’ 

U zegt dus: opvang in de regio is de oplossing. Is die stelling 

houdbaar ten opzichte van jullie andere stellingen, namelijk dat 

er geen aanzuigende werking is en dat we de grenzen ook niet 

moeten sluiten? 

‘Ons uiteindelijk doel als NGO is onszelf opheffen. Maar het 

vluchtelingenvraagstuk is een complex probleem: vluchtelingen 

verschillen enorm. Ten eerste zijn er de mensen met een 

individueel vluchtmotief, zoals politieke of religieuze vervolging. 

Daarnaast heb je enorme groepen mensen die voor oorlog 

vluchten. En dan is er ook nog de derde categorie met een 

andere, economische reden om te migreren. De stroom naar 

Europa is zeer gemixt. De eerste categorie mensen verdient onze 

bescherming; zeker als we de ‘westerse’ waarden waarvoor we 


INTERVIEW 


zeggen te staan, willen uitdragen. De tweede groep heeft echter 

primair behoefte aan opvang in de regio. Dat vereist dat we 

omliggende landen ondersteunen met geld, hulp en kennis. Ook 

in deze categorie zijn zeer kwetsbare vluchtelingen vertegenwoordigd, 

zoals alleenstaande minderjarigen of mensen met een 

medische noodzaak. Voor hen is Europese opvang vereist.’ 

Maar zijn het niet juist de rijkste vluchtelingen die Europa weten 

te bereiken? Pleit dat niet voor een ander systeem? 

‘Je kunt van omliggende landen niet verwachten dat zij hun 

grenzen openhouden, terwijl wij de onze sluiten. Libanon heeft 

2,5 miljoen inwoners en moet nu 2 miljoen Syriërs opvangen. Er 

zal iets van solidariteit moeten zijn in aantallen. Veel mensen 

denken bij grenzen aan hekken en prikkeldraad, maar een 

vluchteling vindt altijd wel weer een betonschaar. Het gaat hier 

om de visumgrenzen, daar moeten we over nadenken. Er is nu 

nog geen veilige en legale manier om mensen te identificeren en 

toe te laten. Ik vraag mij af hoe het kan dat we dat in 2015 nog 

niet hebben weten te realiseren.’ 

Wat vindt u dan van Buma’s voorstel: realiseer veilige kampen en 

verleen daar ter plekke al de visa? 

‘Prikkeldraad en militaire bescherming is alleen oplossing voor 

kortdurende conflicten. Mensen moeten door kunnen gaan met 

leven, ze hebben perspectief nodig. Als jullie in zo’n kamp ook 

onderwijs en arbeidsafspraken met de gastlanden willen 

realiseren, ben ik daar voor. Toch blijft het zo dat er soms te veel 

mensen zijn of dat er kwetsbare gevallen zijn die ook in een 

dergelijk kamp niet de benodigde bescherming krijgen. Moet een 

homoseksueel uit Iran dan via zo’n kamp Europa binnen komen? 

Het is geen kwestie van grenzen open of dicht, maar van een 

serie maatregelen die in totaliteit in de richting gaan die je wilt 

bereiken. Maar dat is een kwestie van de lange adem en politiek 

geen lekker hapje. Dat is waarom Angela Merkel zegt: dit is een 

van de meest fundamentele vraagstukken van deze tijd.’ 

Heeft u nog verdere oplossingen? 

‘Naast opvang in de regio kunnen we het uiteraard hebben over 

criteria en misschien ook wel over de hoeveelheid mensen. Dan 

kom je ook bij de absorptiecapaciteit, hoewel ik denk dat we 

daarin nog lang niet de max hebben bereikt. Daar zijn we laf in, 

we zijn nog nooit zo rijk geweest. We hebben politiek leiderschap 

nodig om op een gezaghebbende manier te laten zien dat het 

mogelijk is. Je kunt niet stil blijven zitten en een ontstaan 

sentiment vervolgens alleen electoraal gebruiken.’ 

Maar zijn die sentimenten en angsten ook niet reëel? 

‘Veel zorgen gaan over andere vraagstukken dan vluchtelingen 

alleen, denk aan werkeloosheid of sociale woningbouw. Het is 

opportunistisch om in angstpolitiek te verzakken en problemen 

die er al waren op het conto van de vluchteling te zetten. Dat de 

woningmarkt stagneert, is niet te wijten aan vluchtelingen. 

Vluchtelingen leggen enkel het probleem bloot. Het is een 

politieke opdracht om het over het totaalgesprek te hebben. De 

vluchtelingenproblematiek is slechts een puzzelstuk. We gaan 

met dit ene puzzelstukje heel verkrampt om, maar zwijgen over 

het totaalplaatje. Mensen maken zich zorgen over het gebrek aan 

politiek leiderschap op alle dossiers en op dit dossier komt de 

stoom eruit. Maar zodra je het een gezicht geeft, zit medemenselijkheid 

in ons.’ 

VluchtelingenWerk 

Nederland 

VluchtelingenWerk Nederland is een non-profitorganisatie 

die is opgericht in 1980. Het werk van 

VluchtelingenWerk bestaat uit twee takken: 

belangenbehartiging en begeleiding. Jasper 

Kuipers is als adjunct-directeur verantwoordelijk 

voor de belangenbehartiging; een taak die 

politieke lobby, persvoorlichting en 

publiekscampagnes behelst. Daarnaast is VluchtelingenWerk 

actief bezig met het begeleiden van 

vluchtelingen; zo wordt er voorlichting geboden 

tijdens de asielprocedure en biedt Vluchtelingen- 

Werk hulp bij integratie indien er een verblijfsvergunning 

wordt verstrekt. 


7

INTERVIEW 


‘Het is opportunistisch 

om problemen die er 

al waren op het conto 

van de vluchteling te 

zetten’ 

Wat kan ik 

doen? 

Iedereen kent het machteloze gevoel: je 

wilt wel iets doen, maar wat? Wij 

vroegen het aan Jasper Kuipers. 

1. Praat erover en wees kritisch. 

Bewustwording is zo belangrijk; het 

gesprek moet overal gevoerd worden. 

Het probleem is groot, maar de Afsluitdijk 

is er ook gekomen. 

2. Handel. Word vrijwilliger via een van 

de vele 

organisatie, of doe iets op eigen 

initiatief. Ga eens voetballen in een AZC 

of bel aan bij je nieuwe buren. 

3. Geef. Mocht je weinig tijd hebben, 

maar wil je wel wat doen, kun je altijd 

nog donateur worden bij een van de vele 

organisaties in Nederland die vluchtelingen 

helpen. 


INTERVIEW 

BEELD: MAARTJE SCHOLTEN 

‘Ik zal nooit meer 

terug kunnen 

naar Syrië, dat 

is uitgesloten’ 

De 37-jarige Fadi al Qontar is afkomstig uit 

Syrië. Zestien maanden geleden is hij naar 

Europa gevlucht omdat hij met zijn vrouw en 

twee kinderen niet langer veilig kon leven in 

Syrië. Sinds een aantal maanden is hij 

statushouder en heeft hij een vaste 

woonplaats. 

Door Carina van Os en Maartje Scholten 

Fadi spreekt voor de korte tijd dat hij in Nederland verblijft goed 

Nederlands, maar als we elkaar niet begrijpen mag ik overgaan 

op het Engels, Filipijns of Frans. Of hij daarvoor gestudeerd 

heeft? Nee. ‘Geleerd van vrienden terwijl ik werkte als designer’. 

Waarom bent u gevlucht? 

‘In Syrië waren mijn gezin en ik niet veilig. Wij zijn geen moslim. 

Wij zijn Druzen (een kleine religieuze gemeenschap in het 

Midden-Oosten, red.). Dit werd door een deel van de moslims niet 

geaccepteerd. Ik ben vanuit Syrië naar Libanon gegaan en van 

daar uit heb ik zestig uur met een boot gereisd om bij Italië te 

komen. Vanuit Italië ben ik in Nederland terecht gekomen waar 

ik werd opgevangen in een asielzoekerscentrum in Utrecht. Een 

paar maanden na mijn aankomst konden mijn vrouw en kinderen 

veilig met het vliegtuig naar Nederland komen. Ik zal nooit meer 

terug kunnen naar Syrië, dat is uitgesloten. Als ik mijn ouders 

weer wil ontmoeten, zal dat in Libanon moeten gebeuren.’ 

Hoe gaat het nu met u en uw gezin? 

‘Het gaat goed. We hebben nu bijna vijf maanden een vaste 

verblijfsplaats. Ik leer Nederlands en werk een aantal dagen in 

de week. Mijn kinderen gaan hier naar school en ze kunnen 

prima meekomen. Ze pakken de taal snel op en zijn erg ruimdenkend. 

Thuis praten ze al Nederlands onderling. Dat vind ik fijn, zo 

leer ik het ook beter. Ik hoop dat het zo goed met ze blijft gaan en 

ze later kunnen gaan studeren. Ook hoop ik dat ik straks een 

baan kan vinden in Nederland. Over drie jaar ben ik veertig; ik 

betwijfel of ze me dan nog wel aan willen nemen. Ik leer hard 

voor de lessen Nederlands, zodat mijn spraak geen belemmering 

vormt voor mijn potentiële werkgever.’ 

Hebt u een idee hoe de problemen in Syrië aangepakt 

kunnen worden? 

‘Alles is problematisch in Syrië. Ik heb geen idee hoe dit allemaal 

veranderd kan worden. De hulp van Europese landen in Syrië 

vind ik goed, omdat ze er in Syrië zonder anderen niet uit gaan 

komen.’ 

Wat vindt u van de protesten tegen vluchtelingen en de aanval op 

een opvang hier in de buurt? 

‘De protesten doen mij niets. Ik ben er niet van geschrokken en ik 

begrijp ook niet waarom ze zoiets hebben gedaan. Toen ik hoorde 

van de aanval was ik even ongerust. Ik heb een bekende gebeld 

die in de desbetreffende opvang verbleef. Ze zei dat het weer 

rustig was en ik me geen zorgen hoefde te maken.’ 

Wat viel u op in Nederland? 

‘De mensen, het water en het weer. De mensen zijn erg aardig en 

behulpzaam. Ik voelde me welkom.’ 

Na afloop van het gesprek lopen we het druilerige herfstweer 

weer in en pakken we de fiets. Of we binnenkort een keer op de 

koffie komen? Natuurlijk. Brengen we gelijk de Interruptie mee. 


9

LOKAAL BESTUUR 


Wat is de impact van het vluchtelingenvraagstuk 

op lokaal niveau? En hoe gaan christendemocratische 

bestuurders daarmee om? Burgemeester 

Bram van Hemmen uit Sliedrecht en CDA-fractievoorzitter 

Mark Buck uit Nijmegen reageren 

vanuit hun ervaringen. 

Solidariteit als daad 

Het vluchtelingenvraagstuk doet een groot 

beroep op onze barmhartigheid en 

solidariteit. De tijden lijken weinig 

barmhartig en solidair te zijn, maar het is 

aan ons om daar een verschil in te maken. 

Afgelopen tijd heeft de Rijksoverheid een 

beroep gedaan op de gemeente Nijmegen 

om 3000 vluchtelingen op te vangen in 

een noodopvanglocatie op Heumensoord. 

De stad heeft zich barmhartig en solidair 

getoond, en uiteraard gold dat ook voor 

onze CDA-fractie. 

Waarom? Omdat het antwoord dat we 

hebben gegeven het enige humane 

antwoord is. Het antwoord op een meer 

pragmatische dan ideologische vraag, 

naar mijn idee. Of zoals onze burgemeester 

Hubert Bruls het beeldend verwoordde: 

‘De vraag is niet of we deze mensen in 

een noodopvang willen zien maar of we 

ze op straat willen laten slapen’. We 

vangen vluchtelingen in onze stad op, 

omdat we onze ogen niet kunnen sluiten 

voor de ellende die zich in de wereld 

afspeelt. 

In die overtuiging ben ik de afgelopen 

maanden gesterkt door twee dingen. 

Allereerst zijn dat de honderden initiatieven 

van inwoners die binnenkwamen bij 

de gemeente. De Radboud Universiteit, 

verschillende maatschappelijke instellingen 

en onnoemelijk veel inwoners van 

onze stad hebben zich gemeld om 

alsjeblieft te mógen helpen bij het 

omgaan met deze kwestie. Ja, heb ik 

dikwijls gedacht, het is de samenleving 

die de draad oppakt waar onze Rijksoverheid 

en de overheden in Europa de 

knopen onvoldoende kunnen doorhakken. 

De tweede kracht zat in een toespraak bij 

de opening van het Academisch Jaar in 

Leuven. Rector Rik Torfs zei daar: 

‘Solidariteit is een daad. Ze houdt niet op 

met retoriek zoals ze er evenmin mee 

hoeft te beginnen. We mogen bovendien 

in geen geval vluchtelingvriendelijke 

retoriek aanwenden om bewust of 

onbewust aan zelfverheerlijking te doen, 

door via een verbale keuze voor de 

zwakken onze eigen goedheid in de verf te 

zetten. Opkomen voor de vluchtelingen is 

geen kwestie van goedheid, zij is een 

morele plicht. Ook minder goede mensen 

vervullen die. Daar is dus niets bijzonders 

aan.’ 

En dat is de positie die onze partij dient in 

te nemen, zeker op lokaal niveau. Niet 

hard schreeuwen tegen alles wat 

onbekend is en mensen afschilderen alsof 

ze minder zouden zijn dan dat. Maar ook 

niet zichzelf op de borst kloppend omdat 

we een partij zouden zijn van alleen maar 

goede mensen. Onze partij is barmhartig 

en solidair, omdat we eenvoudigweg niet 

anders kunnen. Misschien zou dat vaker 

moeten gelden. 

Mark Buck 

Fractievoorzitter CDA Nijmegen 

Het is de samenleving 

die de draad oppakt 

waar de overheid de 

knopen onvoldoende 

kan doorhakken 


De waarde van 

kleinschalige 

vluchtelingenopvang 

Op een maandagochtend stelde ons 

college een basisschool ter beschikking 

als crisisnoodopvang voor vier weken. 

Woensdagavond zouden de vluchtelingen 

al komen. Het verzoek van COA aan onze 

regio zouden we samen met andere 

gemeenten kleinschalig invullen. 

We maakten daarbij de fundamentele 

keuze dat alle investeringen ten goede 

komen van de lokale ondernemers. De 

opvang heeft invloed op ons dorp en dan 

mag men er ook wat voor terugzien. Een 

computerwinkel op loopafstand regelde 

Wifi, TV en internet. Een installatiebedrijf 

zorgde voor douches en keukenvoorzieningen. 

En een lokaal beveiligingsbedrijf 

voorziet in de bewaking. 

Tegelijk werd Sliedrecht geïnformeerd. 

Een paar honderd brieven werden 

bezorgd bij de andere huurder van het 

gebouw, ondernemers uit nabijgelegen 

winkelstraat, omwonenden en verenigingen. 

Ze werden uitgenodigd voor een 

bewonersavond. 

Dinsdagavond verzamelde zich zo’n 100 

mensen in het gemeentekantoor. Deels 

boos, deels nieuwsgierig, deels bezorgd 

en iedereen uitte dat op zijn eigen manier. 

En dat mag, daar moeten we niet zo 

spannend over doen. Niet iedere voorstander 

is een ‘Gutmensch’ en niet elke 

tegenstander is een ‘racist’. Als je die 

typeringen los laat, kom je erachter wat 

mensen echt dwars zit. En kun je reageren, 

ook als je iets niet weet. Op social 

media zag ik het zelfde. Racistische 

teksten bleken oprechte zorgen, beschuldigingen 

van landverraad moest ik niet 

persoonlijk nemen en er ontstonden 

gesprekken tussen voor en tegenstanders. 

Op woensdag was Sliedrecht er klaar voor. 

Scepsis, enthousiasme, zorgen, angst, ze 

waren er nog steeds, maar men wist waar 

men terecht kon. Rond 20.30u kwam de 

bus met 37 mensen uit Syrië. Christenen, 

Moslims, kinderen, pubers en ouderen. 

Hoog, midden en laag geschoold. Ze 

hadden een ding gemeen, ze waren 

gevlucht voor een oorlog waar geen 

goodguys zijn, waar zij per definitie de 

verliezers zijn. 

Onze vorm van opvang is misschien iets 

minder goedkoop en efficiënt. Tegelijk 

moet je niet alleen kijken naar de directe 

kosten, maar naar het totaal van maatschappelijke 

kosten én opbrengsten. En 

de opbrengsten zijn prachtig. 

Een paar voorbeelden. Vrijwilligers geven 

drie uur taalles per dag, nemen de 

mensen mee naar wedstrijden van de 

lokale sportverenigingen, eten samen, 

maken muziek, nemen ze mee naar de 

kermis, etc. Een lokale ondernemer regelt 

gratis kinderbrillen, er waren er een paar 

verloren toen de boot omsloeg! Bij de 

intocht van Sinterklaas vierden ze het 

feest mee en wisselden hun angst en 

zorgen met Sliedrechters over het geweld 

in Parijs. Er ontstaan vriendschappen, 

men leert elkaar begrijpen en verstaan. 

De integratie is daarmee begonnen en we 

leren beide hoe zuinig we op onze vrijheid 

moeten zijn. Zo is de opvang geen 

verloren wachttijd, maar een investering 

in mensen. 

Ondertussen stelt de internationale 

gemeenschap en de EU helaas nog steeds 

geen orde op zaken. Vorige week besloten 

we om de opvang minimaal twee 

maanden te verlengen. Vier weken lang 

geen overlast, veel draagvlak en verbondenheid 

zorgden voor zeer warme en 

positieve reacties. En dan ben ik zo trots 

op #mooiSliedrecht en onze Nederlandse 

Joods/Christelijke/Humanistische 

waarden! 

Bram van Hemmen 

Burgemeester van Sliedrecht 

De integratie is 

begonnen en we 

leren beide hoe zuinig 

we op onze vrijheid 

moeten zijn 

CDJA - INTERRUPTIE - NR. 4 11

ESSAY 

BEELD: LENNART TANGE, ‘TOGETHER’ (FLICKR CREATIVE COMMONS 2.0) 

Het Nederlandse 

post-multiculturalisme 

geïntroduceerd 

Op het vorige najaarscongres van het CDA 

kreeg de Limburgse CDA’ers Dave Ensberg de 

Jan Peter Balkenende Award (JPB Award) 

uitgereikt. Volgens de Jury had hij met zijn 

artikelen ‘op een enthousiaste wijze veel 

mensen weten mee te krijgen op thema’s als 

de multiculturele samenleving’. Dat is vier en 

een half jaar nadat de toenmalige CDA-leider 

Maxime Verhagen stelde: ‘De multiculturele 

samenleving is mislukt’. Wat is het antwoord 

op spanningen die gepaard gaan met deze 

multiculturele samenleving en hoe hangt dit 

met burgerschap samen? 

Door Kiza Magendane 

De recente toestroom van vluchtelingen of migranten op het 

Europese continent maakt het debat over de multiculturele 

samenleving weer relevant. De hamvraag is: leidt de komst van 

zoveel migranten naar Europa op korte en lange termijn niet tot 

veel spanningen in de samenleving? Het antwoord over hoe om 

te gaan met deze spanningen komt verassend dichtbij: van Özdils 

pleidooi voor wederkerige acceptatie en niet van Kuypers notie 

van soevereiniteit in eigen kring. 

STRUCTURELE UITSLUITING 

Volgens publicist Zihni Özdil is Nederlanderschap nog steeds 

een exclusief concept. Zo constateert hij dat ‘Özdil’ nog steeds 

geen Nederlandse naam is en dat wij met ‘allochtonen’ mensen 

bedoelen die geen witte huidskleur hebben. In zijn pamflet 

‘Nederland mijn vaderland’ dat in oktober bij de Bezig Bij 

verscheen, neemt hij het multiculturalisme onder de loep. Onder 

de mom van ‘tolerantie’, stelt Özdil, vindt er binnen het Nederlandse 

multiculturalisme een structurele uitsluiting plaats van 

minderheidsgroepen. 

Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen multicuturaliteit 

en multiculturalisme. Het eerste is een feit, namelijk dat 

er culturele verschillen bestaan, terwijl het tweede een ideologie 

is, het idee dat je naar een samenleving moet streven waar 

verschillen geconsolideerd worden. Het is vanuit dit geloof dat 

progressief Nederland migranten heeft ‘getolereerd’ en etnische 

segregatie door de vingers heeft gezien, stelt Özdil. Dit staat echt 

burgerschap in de weg. Multiculturaliteit als fenomeen op zich 

kun je lastig bestrijden terwijl multiculturalisme als ideologie 


vrij discutabel is, zoals het uit Özdils kritiek blijkt. Daarom is 

Özdil niet de enige in Nederland die het multiculturalisme onder 

de loep heeft genomen. 

EXCESSEN VAN HET MULTICULTURALISME 

Professor Paul Scheffer heeft met zijn klassieke werk ‘Land van 

aankomst’ ook het multiculturalisme bekritiseerd. Volgens 

Scheffer is er een gemeenschappelijk ‘wij’ nodig om de Nederlandse 

democratie en verzorgingsstaat op de lange termijn te 

laten functioneren. Maar voordat dit kan worden gerealiseerd 

moeten de spanningen die gepaard gaan met pluriformiteit 

worden geconfronteerd en erkend. Een geluid dat Scheffer in de 

recente discussie over de toestroom van vluchtelingen naar 

Europa herhaaldelijk op diversie podia naar voren brengt. 

Een andere criticaster van het multiculturalisme is NRC-publicist 

Bas Heijne. In zijn veelgeprezen werk ‘Moeten we van elkaar 

houden?’ stelt Heijne net als Özdil en Scheffer dat progressief 

Nederland het debat over en de excessen van het multiculturalisme 

te lang heeft genegeerd. ‘Het duurde ook lang voordat men 

die excessen onder ogen kon zien – ze pasten eenvoudig niet in 

het progressieve wereldbeeld’ stelt Heijne. 

‘WE MOGEN ELKAAR ZELFS HATEN’ 

Binnen dat progressieve wereldbeeld staat de term ‘tolerantie’ 

centraal. Onder dit concept verstaan wij het vermogen van 

verschillende groepen die elkaar eigenlijk niet mogen maar wel 

vreedzaam co-existeren. Daarom is Heijnes boek zeer treffend 

getiteld: ‘Moeten we van elkaar houden?’. ‘We hoeven helemaal 

niet van elkaar te houden,’ concludeert Heijne. Özdil gaat nog een 

stap verder: ‘We mogen wat mij betreft elkaar zelfs haten’ stelt 

hij. 

Maar aan dat ‘elkaar haten’ zijn voorwaarden verbonden, wat 

Özdil betreft. Haten moet mogen en acceptatie is een voorwaarde 

voor co-existeren, betoogt Özdil. Weg met tolerantie. ‘Ik wil niet 

getolereerd worden in mijn eigen land. Ik wil gelijkheid.’ Özdil is 

niet de eerste in Nederland die voor dit geluid pleit. Zo heeft de 

politieke partij DENK een dergelijk geluid in haar politieke 

manifest laten horen. De analyse van Özdil is echter interessant. 

Tolerantie, stelt hij, is niets anders dan een manier van progressief 

Nederland om segregatie in stand te houden. Onder het mom 

van tolerantie wonen ‘allochtonen’ en ‘autochtonen’ niet in 

dezelfde wijken en wordt het bestaan van witte en zwarte 

scholen gerechtvaardigd. 

Zihni Özdil stelt dus acceptatie voor in plaats van tolerantie. ‘De 

Nederlandse vlag is ook mijn vlag. Nederland is ook mijn 

vaderland. Zihni is ook een Nederlandse naam. Het wordt hoog 

tijd dat we dat met z’n allen gaan begrijpen.’ Özdil claimt zijn 

Nederlanderschap en eist acceptatie, want Nederland is ook zijn 

vaderland. 

EEN NIEUWE FORMULE 

Özdils eis voor burgerschap en zijn afkeur van tolerantie 

contrasteren met Kuypers notie van ‘soevereiniteit in eigen kring’. 

Volgens Abraham Kuyper moet men elkaar de ruimte geven om 

anders te zijn. Leef en laat leven, stelt hij. Maar juist met deze 

mythe wil Özdil afrekenen. Want onder het mom van soevereiniteit 

in eigen kring werd de verzuiling uitgevonden en katholieken 

als tweederangsburgers behandeld. De verzuiling maakte plaats 

voor het multiculturalisme, maar nu blijkt dat deze ‘formule niet 

meer werkt’, zoals Angela Merkel liet weten. Net als zij en 

Verhagen hebben meerdere conservatieve leiders zoals Cameron 

en Sarkozy het multiculturalisme ook dood verklaard. Kortom, we 

hebben een nieuwe formule nodig. Wat is die formule? 

‘It is demography, stupid’, stelde Dave Ensberg op christendemocraat.nl 

in zijn analyse naar aanleiding van de gemarginaliseerde 

electorale positie van het CDA in grote steden. Nederland 

transformeert en Ensberg roept het CDA als volkspartij op om 

snel vaart te maken met een inclusieve politieke cultuur en 

uitstraling. Kennelijk is Ensbergs boodschap terecht aangekomen 

en daarom is hij beloond met de JPB Award. 

HET POST-MULTICULTURALISTISCHE TIJDPERK 

De politieke elite in Nederland moet een post-multiculturalistische 

visie voor een inclusief burgerschap formuleren. Özdils 

appel voor acceptatie is de moeite waard om mee te nemen in 

onze zoektocht naar duurzame co-existentie van verschillen 

binnen de Nederlandse democratie en verzorgingsstaat. Wetend 

dat deze acceptie een wederkerig karakter kent: de dominante 

cultuur accepteert ‘Özdil’ als een Nederlandse naam en daar 

tegenover spreekt Özdil uit dat Nederland zijn vaderland is. 

Nederland als een politiek lichaam kan het zich niet permitteren 

om geen gebruik te maken van al haar onderdelen. Geen 

soevereiniteit binnen eigen kringen, maar soevereiniteit binnen 

het politieke lichaam. Geen tolerantie maar wederkerige acceptie 

is nodig om echt inclusief burgerschap te realiseren. Dit perspectief 

inzien kan het begin zijn van een post-multiculturalistisch 

tijdperk te introduceren. 

Geen tolerantie maar 

wederkerige acceptie is 

nodig om echt inclusief 

burgerschap te realiseren 


THEMA ONDERZOEK 

De noodzaak van een gemeenschappelijk 

Europees migratieen 

asielbeleid 

Binnen de Europese Unie wordt al jarenlang 

gewerkt aan gemeenschappelijk migratieen 

asielbeleid. Een nuttige en noodzakelijke 

stap. De huidige vluchtelingenstroom vraagt 

van ons de puntjes op de i te zetten, in plaats 

van het afbreken van dit beleid. 

Door Johannes ten Hoor 

Het Gemeenschappelijk Europees Asielbeleid heeft een langere 

geschiedenis dan je wellicht zou denken. Al in 1986 werd er een 

Europese werkgroep opgericht om te kunnen samenwerken op 

het gebied van immigratie. Wel op intergouvernementeel niveau, 

dus op basis van vrijwillige samenwerking tussen lidstaten. Dat 

leidde onder andere tot overeenkomsten op het gebied van 

regulering van asielaanvragen en visa voor niet-EU-burgers. 

Maar deze samenwerkingsvorm had een groot nadeel: beslissingen 

moesten unaniem genomen worden en voorgenomen beleid 

kon niet worden afgedwongen. In de praktijk was het effect van 

dit asielbeleid dus beperkt. 

INDIVIDUEEL BELEID IS ONMOGELIJK 

Tegelijkertijd nam de externe druk op Europese lidstaten toe. 

Nationale overheden waren steeds minder goed in staat controle 

uit te oefenen op mondiale migratie, en daarmee op wie hun 

grenzen passeert. Door het wegvallen van de interne grenzen in 

Het gemeenschappelijke 

asielbeleid kwam er juist 

omdat individuele landen 

geen controle meer hadden 

over migratiestromen 


Europa is het voor lidstaten vrijwel onmogelijk geworden 

individueel beleid te ontwikkelen op het gebied van mondiale 

migratie. Niet in het minst omdat het beleid van de ene lidstaat 

van invloed kan zijn op de situatie in andere lidstaten. Met de 

huidige vluchtelingenstroom naar Europa werd dat maar weer al 

te duidelijk. Om de negatieve gevolgen van individueel beleid te 

voorkomen is een gemeenschappelijk beleid vereist. 

Om deze reden werden er in Europa stappen gezet naar supranationaal 

beleid op het gebied van migratie en asiel, en in 1999 

werd in het Verdrag van Amsterdam vastgelegd dat de EU ging 

werken aan een Gemeenschappelijk Asielbeleid. Dat betekende 

onder meer dat de Europese Commissie het mandaat kreeg om 

beleid voor te stellen, en dat beleidsvoorstellen ook met een 

meerderheid in plaats van met unanieme stem aangenomen 

kunnen worden. Bovendien werd het mogelijk om het aangenomen 

beleid ook af te dwingen bij de lidstaten. Zo werd Griekenland 

de afgelopen jaren regelmatig op de vingers getikt door de 

Europese Commissie omdat het Griekse asielbeleid niet aan de 

Europese maatstaven voldeed. Dat leidde er onder andere toe dat 

Europese lidstaten geen asielzoekers meer terug mochten sturen 

naar Griekenland, omdat het Europese Hof van Justitie oordeelde 

dat de Griekse overheid de mensenrechten van vluchtelingen niet 

kon waarborgen. 

TIKKENDE TIJDBOM 

Stel dat die mogelijkheden er vandaag de dag nog steeds niet 

waren. Dan was het de afgelopen weken nooit gelukt om 

afspraken te maken over de verdeling van vluchtelingen over 

Europese lidstaten. Ook was het niet mogelijk geweest om landen 

formeel aan te spreken op hun verplichtingen, zowel tegenover 

andere lidstaten als tegenover individuele vluchtelingen. Dat had 

in deze dagen waarschijnlijk geleid tot een tikkende tijdbom 

onder de toch al gespannen diplomatieke verhoudingen tussen 

Europese lidstaten. Landen als Griekenland en Bulgarije zouden 

geen enkele reden hebben om de enorme instroom van vluchtelingen 

in hun land in te dammen en de doorstroom naar andere 

lidstaten te beperken. Het gaat me te ver om te stellen dat het 

zou uitlopen op oorlog, maar hoogoplopende diplomatieke 

spanningen rond incidenten aan de grens is het minste wat we in 

een dergelijke situatie zouden kunnen verwachten. 

In dat opzicht is de oproep van Sybrand Buma onlangs in Trouw 

zeer terecht: als we echt aan concrete en realistische oplossingen 

voor het asielvraagstuk willen werken, zullen we ook bereid 

moeten zijn op dit vlak nog meer bevoegdheden af te staan aan 

Europa. Ja, dat is een gevoelig punt. ‘De politieke elite doet 

Nederland in de uitverkoop’ roepen bepaalde politici en hun 

aanhangers dan. ‘Gewoon de grenzen sluiten’ en ‘het Europese 

asielbeleid is failliet’. 

Zeker, perfect is het huidige asielbeleid niet. Maar wie schampert 

over de mislukking van het Europese migratieen asielbeleid 

moet ook de mogelijke consequenties van het volledig ontbreken 

van dit beleid onder ogen zien. Daarmee had Europa er echt niet 

mooier uitgezien. En als we het als Nederlanders helemaal op 

eigen houtje zouden proberen? Een naïeve gedachte, ook gezien 


15

INTERVIEW 

BEELD: MARJOLEIN VAN DEN BERKMORTEL 

‘Margarita 

moet blijven!’ 

Het zijn spannende dagen voor Margarita Alexandrova en 

haar moeder omdat ze ieder moment het bericht kunnen 

krijgen dat ze niet in Nederland mogen blijven. Margarita is 

protestants-christelijk en komt uit Oezbekistan. Haar 

geboorteland staat op de vijftiende plek in de Ranglijst 

Christenvervolging van Stichting Open Doors. Margarita: ‘Of 

we in Nederland mogen blijven of terug moeten naar 

Oezbekistan, God is erbij!’ 

Door Wietske van Klaarbergen 

en Anne Adema 

Als Margarita tien jaar oud is vlucht ze 

met haar moeder naar Nederland. Op de 

basisschool in Oezbekistan werd Margarita 

geïntimideerd en werd haar kruisje 

van haar nek gerukt. Ook werd er door 

veiligheidsagenten gevraagd welke 

invulling de familie in de privésfeer geeft 

aan godsdienstbeleving. Margarita’s 

moeder ziet geen andere mogelijkheid 

dan te vluchten en geeft tienduizenden 

euro’s uit om het land uit te kunnen 

komen. Eenmaal aangekomen op Schiphol 

worden Margarita en haar moeder enkele 

weken in detentie genomen. 

Langdurige verhoren 

In korte tijd doorloopt Margarita de 

laatste klassen van de basisschool en 

behaalt ze later haar havodiploma. Anders 

dan haar klasgenoten woont Margarita in 

een AZC in Dronten. Haar moeder wordt 

in diezelfde tijd onderworpen aan 

langdurige verhoren van de Immigratieen 

Naturalisatiedienst (IND). ‘Sommige 

verhoren duren zes uur lang zonder 

onderbreking.’ Na een uitspraak van de 

meervoudige kamer waarin wordt 

beargumenteerd dat Margarita en haar 

moeder mogen blijven, gaat de IND in 

hoger beroep. 

‘Ik lees veel reacties op internet dat we 

hier zelf zolang zijn gebleven en nu niet 

moeten zeuren dat we misschien terug 

moeten’ doet Margarita haar verhaal. 

‘Maar de meeste procedures zijn aangespannen 

door de IND’. Burgemeester 

Koelewijn stuurt namens de Kamper 

gemeenschap tweemaal een brief met het 

dringende verzoek aan de staatssecretaris 

om de zaak Margarita te heroverwegen. 

Ander kerkgenootschap 

De IND heeft zich in de zaak van Margarita 

en haar moeder op het standpunt 

gesteld dat zij zich kunnen aansluiten bij 

een ander kerkgenootschap in Oezbekistan 

opdat zij eventueel veilig zijn. 

Hiermee gaat de IND in tegen de uitspraak 

van het Hof van Luxemburg dat van 

vreemdelingen geen terughoudendheid 

mag worden gevraagd bij het belijden van 

hun geloof in het land van herkomst. 

‘Enerzijds verwachten ze dat je integreert 

maar aan de andere kant krijg je het 

verwijt dat je niet meewerkt aan terugkeer. 

Wanneer wij in Oezbekistan de 

beslissing van de staatssecretaris moeten 

afwachten komen we dat land niet meer 

uit.’ De procedure bij Dienst Terugkeer & 

Vertrek staat momenteel stil maar zal 

direct worden hervat wanneer de 

‘De meeste procedures zijn 

aangespannen door de IND’ 

staatssecretaris aangeeft geen gebruik te 

willen maken van zijn discretionaire 

bevoegdheid. 

‘Jut ze maar op!’ 

Recent heeft onze CDJA-afdeling meegelopen 

met een wandeltocht van de actiegroep 

‘Margarita Moet Blijven’. Het CDJA 

IJsseldelta vindt het vreemd dat de 

staatssecretaris van inwoners in de 

gemeente Kampen verlangt dat ze een 

warm hart hebben voor de huidige 

vluchtelingen maar de roep uit de Kamper 

samenleving dat ‘Margarita moet blijven’ 

lijkt te negeren. Individuele bestuursleden 

van het CDJA IJsseldelta hebben samen 

met opiniemakers een open brief 

gepubliceerd op The Post Online. Oudfractievoorzitter 

Willem Aantjes vond het 

prachtig dat CDJA’ers zich het lot van 

vervolgden aantrekken: ‘Goed voor de 

moederpartij’ en ‘Jut ze maar op!’ 


DE MENS 

BEELD: CARINA VAN OS 

De mens: 

Karsten Roelofs 

Naam 

Karsten Roelofs 

Leeftijd 

20 jaar 

Opleiding of werk 

Bachelor Nederlands Recht, 

Rijksuniversiteit Groningen. 

Beoefen je een sport? 

Ik doe aan fitness. 

Waarom ben je lid geworden van het 

CDJA? 

Naast mijn lidmaatschap bij een studentenvereniging 

was ik op zoek naar 

inhoudelijke politieke discussies. 

Wat zijn je voornaamste activiteiten tot nu 

toe binnen het CDJA? 

Beoefen je een sport? 

Ik doe aan fitness. 

Waarom ben je lid geworden van het 

CDJA? 

Naast mijn lidmaatschap bij een studentenvereniging 

was ik op zoek naar 

inhoudelijke politieke discussies. 

Wat zijn je voornaamste activiteiten tot nu 

toe binnen het CDJA? 

Omschrijf je karakter eens 

Openhartig en betrouwbaar. 

Wat zijn je voornaamste activiteiten tot 

nu toe binnen het CDJA? 

Ik ben secretaris bij het CDJA Groningen. 

Wat zijn je ambities binnen het CDJA? 

Inhoud waarborgen, discussies voeren en 

gezelligheid. 

Christendemocratie betekent voor jou 

Een kleine overheid waar de maatschappij 

het opvangt. 

Van welke partij zou je lid zijn geworden 

als het CDJA niet bestond? 

Voor Nederland. Een klassiek liberale 

partij. 

Wie is jouw grootste voorbeeld? 

Epicurus. Hij vond genieten belangrijk, 

alleen wel met mate. 

Je bent minister-president, welke actie 

onderneem je als eerste? 

Meer geld richting defensie. 

Waar geloof je in? 

Ik ben atheïst; ik geloof in de wilskracht 

van het individu. 

Stel dat je zou besluiten te emigreren, 

naar welk land zou dat zijn? 

Engeland, vanwege de mooie taal, oude 

gebouwen, rust en het idee dat je op een 

eiland woont. 

Welk boek heb je voor het laatst gelezen? 

Inleiding Nederlands Recht en Mooie 

Barend van Wilfred Scholten. 

Met 1000 euro ga je: 

Mijn studieschuld afbetalen. 


17

FOTOPAGINA’S 

18 FOTOPAGINA’S - BEKIJK: WWW.CDJA.NL/FOTOS 

Generatie2014-2015 diner / CDA-congres


CDJA najaarscongres in Enschede 

19

LUIS IN DE PELS 


Handen uit 

de mouwen 

met Leviticus 

Als politieke jongerenorganisatie zeggen 

we de luis in de pels te zijn van onze 

moederpartij. Maar wie is de luis in onze 

pels? Als ‘journalistiek geweten van het 

CDJA’ bieden we graag een podium aan een 

frisse, kritische kijk op onze vereniging. In 

deze rubriek laten we een lid van een 

andere (politieke) jongerenorganisatie 

reageren op de standpunten van het CDJA. 

CDJA’ers en PerspectieF’ers kunnen goed met elkaar praten als 

het gaat over de vluchtelingenkwestie. Veilige opvanglocaties 

vlak buiten de EU, selectie aan de poort en genoeg geld voor de 

lidstaten aan de grens om dit alles te behappen. Tegelijkertijd 

moeten de Nederlandse deuren wagenwijd openblijven voor 

mensen op de vlucht. 

Door Erik-Jan Hakvoort 

De eensgezindheid klinkt nog wel het mooist door in het 

CDJA-raadsstuk over het Nederlandse asielbeleid, geschreven 

door de schrijfgroep begin 2014: ‘Als er een vreemdeling bij jullie 

in het land komt wonen, dan mogen jullie hem niet slecht 

behandelen. Een vreemdeling moet net zo behandeld worden als 

een Israëliet. Jullie moeten net zoveel van hem houden als van 

jezelf. Want jullie zijn [zelf ook] vreemdelingen geweest in 

Egypte.’ (Leviticus 19: 33-34). 

LIEFDE VOOR VREEMDELINGEN 

De verzuchting van sommigen dat de C van het CDJA op losse 

schroeven staat, blijkt maar weer eens niet geheel terecht. Ook 

CDJA’ers laten hun geloof niet aan de kapstok hangen. Samen de 

handen uit de mouwen steken en vreemdelingen net zo behandelen 

als onszelf. En belangrijker, houden van hen zoals van 

onszelf. 

In dat licht schrik ik wel een beetje van de oproep van het AB in 

april dit jaar (resolutie vluchtelingen- en grensbeleid, red.): er is 

vrij weinig Leviticus in terug te vinden. De christendemocratische 

bron wordt slapjes omschreven door solidariteit en waardigheid. 

De oproep getuigd bepaald niet van een beleid op basis van 

liefde voor de vreemdeling. Opvang in de regio’? Wat is er 

wenselijk aan opvang daar? Prima die ‘humanitarian corridors’, 

maar wat heeft dat op zichzelf te maken met ‘net zoveel van 

vreemdelingen houden als van jezelf’? 

OPLEIDEN VOOR TERUGKEER 

Ik denk dat het gesprek met Leviticus in de hand totaal anders 

wordt. Waarom is het goed aan de poort te selecteren? Dat heeft 

niets met oneerlijkheid te maken, of met de zogenaamde 

wenselijkheid van opvang in de regio, of met het argument dat 

Europa de stroom niet aan zou kunnen. Zij kan wel tegen een 

stootje. De kern zit wat mij betreft in het feit dat we evenveel van 

hen moeten houden als van onszelf. Gaat het dan om het 

afwijzen van rijken? Van gelukszoekers? Nee, dan gaat het om 

een oog voor de toekomst: wie zijn er nodig bij de wederopbouw 

van Irak en Syrië? Juist, goed opgeleide jongeren, professionals, 

rijken en gezinnen. 

Vang vluchtelingen op, zoveel mogelijk. Vertel hen dat ze later 

nodig zijn bij terugkeer, leid hen daartoe op. Juist als politieke 

jongeren kunnen we daar een bijdrage aan leveren. Een eerste 

stap? Houd het niet bij resoluties en raadsstukken, maar denk na 

over een concrete bijdrage aan de wederopbouw daar, door op dit 

moment iets te betekenen voor vluchtelingen hier. Wij doen 

graag mee! 

De kern zit wat 

mij betreft in het 

feit dat we evenveel 

van vluchtelingen 

moeten houden 

als van onszelf 


INTERVIEW 

BEELD: JONAH THOMPSON 

Goedkoop 

studeren in 

Nederland 

‘Go Dutch and save yourself £50.000’ 

(ruim Ð67.000). Dit was de titel van een 

artikel over onderwijsmigratie in the 

Guardian van 5 september 2015. Een 

groeiend aantal studenten uit het 

Verenigd Koninkrijk komt naar Nederland 

om te studeren vanwege hoge collegegeldkosten 

die universiteiten in VK 

hanteren voor studenten. Zo ook Jonah 

Thompson. 

Door Peter de Vrieze 

Het aantal studenten uit het Verenigd 

Koninkrijk is in het studiejaar 2015-2016 

gestegen van 135 tot 285 en zal naar 

verwachting nog meer stijgen. Een van de 

studenten is Jonah Thompson. Hij studeert 

International and European Law en is 

gekozen als lid van de Universiteitsraad in 

Groningen namens Studentenorganisatie 

Groningen. Speciaal voor deze editie van 

interruptie maakt hij tijd vrij om te 

vertellen over zijn redenen om naar 

Nederland te komen. 

WARM ONTHAAL OP SCHIPHOL 

De kwaliteit van het Groninger onderwijs 

is de belangrijkste aantrekkingskracht 

voor internationale studenten om in 

Groningen te studeren. Grote plussen zijn 

volgens Jonah de goede juridische 

achtergrond van docenten, het studieprogramma 

dat aansluit op de wensen van 

studenten en de aanmoediging van docenten 

om artikelen te schrijven. 

Naast de kwaliteit van het onderwijs 

speelt de aantrekkingskracht van 

Nederland een belangrijke rol. De open en 

tolerante samenleving wordt gewaardeerd 

en Nederlanders spreken over het 

algemeen goed Engels. In Nederland is 

het mogelijk om met veel mensen 

contacten te leggen en vriendschappen op 

te doen waar je de rest van je leven profijt 

van hebt. Jonah prijst ook de manier 

waarop hij onthaald werd op Schiphol. 

Een universiteitsteam wachtte hem op bij 

poorten van de internationale luchthaven 

Schiphol om hem van harte welkom te 

heten. 

PUSHFACTOREN 

De belangrijkste reden om het Verenigd 

Koninkrijk te verlaten zijn de hoge 

collegegeldkosten. Voor een jaar studeren 

moet omgerekend al snel Ð9000,- per jaar 

betaald worden. Onzekerheid onder 

studenten over het verloop van de studie 

en kansen na het behalen van een 

diploma maakt het aantrekkelijker om 

goedkopere universiteiten te kiezen in de 

Europese Unie. Het onderwijs in het 

Verenigd Koninkrijk is sterk gericht op een 

bepaalde groep uit de samenleving, wat 

duidelijk naar voren komt in de hoge 

kosten en de strenge toelatingscriteria die 

universiteiten hanteren. Jonah heeft veel 

toelatingsbrieven moeten schrijven 

zonder resultaat, wat ertoe heeft geleid 

dat hij uiteindelijk heeft gekozen om een 

studie in Nederland voort te zetten. 

Zonder financiële belemmeringen had 

Jonah liever in het Verenigd Koninkrijk 

willen studeren, in bijvoorbeeld Bristol of 

Manchester. 

De invloed van ranglijsten ter vergelijking 

van universiteiten wereldwijd bij de 

opleidingskeuze is vooral in de beginfase 

groot. De Rijksuniversiteit Groningen 

stond altijd hoog aangeschreven en dat 

deed hem besluiten om naar Groningen te 

komen. Universiteiten in landen als 

Zwitserland, Frankrijk en Denemarken 

vielen af omdat de kosten te hoog zouden 

worden. Na de opleidingskeuze werden 

de ranglijsten steeds minder belangrijk. 

Stadsmarketing speelde geen rol, wel stelt 

Jonah dat als hij had geweten dat 

Groningen zo zou bruisen hij het Verenigd 

Koninkrijk meteen links had laten liggen. 

In dat opzicht is de aantrekkingskracht 

van een stad belangrijker in de fase na de 

opleidingskeuze. 


21

THEMA 


Krimp in 

de regio 

Migratie kan zich ook binnen 

landsgrenzen afspelen. 

Dan hebben we het uiteraard 

over de bevolking die vanuit 

de regio naar de stedelijke 

gebieden trekt. CDJA’ers uit 

Groningen, Limburg en 

Friesland laten hun licht 

schijnen over het fenomeen 

‘krimp in de regio’. 

bedrijven daar zo gunstig mogelijk te maken. Daarnaast liggen er 

enorme kansen over de oostelijke grens. Ook hierop zullen de 

lokale en provinciale bestuursorganen zich moeten richten. 

Grensoverschrijdende samenwerking is van groot belang in het 

bestrijden van de Groningse krimp. 

Door Izaäk van Jaarsveld en Ohannes Vartinian 

NOORDOOST GRONINGEN BLIJFT KAMPEN MET 

AFNAME JONGEREN 

Westland heeft echter wel het worden van de meest duurzame 

Met een dikke 8% kent de provincie Groningen het op één na 

hoogste werkloosheidspercentage van Nederland. Als gevolg van 

het tekort aan banen trekken vooral jongeren weg naar lager 

gelegen oorden op zoek naar economische voorspoed. Uit 

onderzoek door het Sociaal Planbureau Groningen is gebleken 

dat Noordoost Groningen sterk te kampen heeft met een afname 

van het aantal jongeren. Groningen kent drie grote krimpgebieden: 

De Marne, Oost-Groningen en de DEAL gemeenten. In 

alle drie die krimpgebieden zien we dat een gebrek aan banen 

hieraan ten grondslag ligt. Dit nijpende probleem zou moeten 

worden aangepakt. 

Binnen de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanze Hogeschool 

worden, in ons verdwaalde stukje randstad, tevens onze 

hoofdstad, vele hoogopgeleide jongeren klaargestoomd om na 

hun studie elders hun heil te zoeken. Binnen verschillende 

MBO-instellingen wordt ook voor lager opgeleide banen massaal 

geproduceerd. Van die enorme hoeveelheid kennis die in 

Groningen wordt overdragen wordt in het Noorden relatief 

weinig gebruik gemaakt. 

Het enige echte antwoord op de krimp is het creëren van 

werkgelegenheid in het Groningse ommeland. Aan de provincie 

en de gemeenten is nu de taak om het investeringsklimaat voor 

ANGST VOOR HET ‘K-WOORD’ 

In Limburg is het K-woord al bijna een taboe in de gemeentehuizen, 

zo groot is de angst voor Franse toestanden. Die angst is niet 

helemaal ongegrond: er is vergaande vergrijzing, het aantal 

banen groeit minder dan in de rest van het land, en veel Limburgers 

zoeken hun carrière buiten de provincie. Dit is niet anders in 

andere ‘perifere’ regio’s in heel Europa. 

Toch zie ik kansen. Volgens het CBS is Limburg de meest exportgerichte 

regio van Nederland. De ligging, op steenworp afstand 

van de grootste havens en markten van Europa en op nauwelijks 

een uur rijden van Brussel, Keulen en het Roergebied, maakt dat 

het dé logistieke en industriële hotspot van Noordwest-Europa is. 

De werkloosheid hier is nu al de laagste in Nederland, met 

tienduizenden vacatures die de komende jaren moeten worden 

opgevuld. Vooral technisch personeel is keihard nodig om de 

economische motor van Nederland te laten ronken. En vergeet 

niet dat de grootste technische universiteit van Europa letterlijk 

aan de grens ligt: de RWTH in Aken heeft meer studenten dan 

Eindhoven, Twente en Delft bij elkaar! 

We moeten dan wel nu handelen. Het niveau van Duits moet 

omhoog, administratieve grenzen weg, en overbodige regels 

overboord. Zo creëren we nieuwe banen, een nieuwe toekomst 

en krijgen jonge Limburgers de kansen die ze verdienen. 

Door Jimmy Bastings 


LOKAAL BESTUUR 

BEELD: FREDERIK HARDEMAN 

Het enige echte antwoord 

op de krimp is het creëren 

van werkgelegenheid 

DE JONGE FRIES VERTREKT RICHTING GRONINGEN 

VOOR ONDERWIJS 

Krimp in Friesland is al een paar jaar het onderwerp van 

discussie in Friesland, en sinds kort mag de regio waar ik 

vandaan kom ook aanspraak maken op de vergoedingen die 

horen bij een krimpregio. 

Er zijn meerdere redenen waarom de mensen wegtrekken uit 

Friesland. Ten eerste begint dat voor jongeren bij het onderwijs; 

alhoewel sommige opleidingen in de provincie hoog staan aangeschreven 

(als het gaat om het toerisme, horeca, landbouw en 

watertechnologie) en bedrijven en studenten aantrekt, is dit 

natuurlijk maar een beperkt werkveld. Voor vele andere hboopleidingen 

en zeker voor de universiteit, vertrekt de jonge Fries 

dan ook al op jonge leeftijd richting Groningen, of verder het 

land in. 

KANS OP EEN BAAN 

Een probleem wat daar bij komt kijken is dat qua werk wat 

aansluit op dit opleidingsniveau er weinig te bieden is in 

Friesland, en anders de concurrentie vrij fors is. De kans op een 

baan voor hoogopgeleiden is in de randstad of elders in het land 

gewoon groter. 

Dan tot slot is er nog de neiging van jongeren om naar de stad te 

trekken, door de vele voorzieningen die er in de buurt zijn. 

Vergrijzing en verstedelijking zorgt er voor dat bepaalde dorpen 

veel minder aantrekkelijk worden, wat bijdraagt aan de vicieuze 

cirkel van meer jongeren die vertrekken. 

Door Wiebe Strikwerda 


IN MEMORIAM 


Bevlogen pleitbezorger 

voor christelijk-sociale 

politiek 

Op 22 oktober overleed Willem Aantjes, 

de gewezen fractieleider van het CDA en 

eerder de ARP. Na eerst hoge pieken te 

hebben gekend als zeer gewaardeerd 

politicus blies hij na een slopende tweede 

levenshelft zijn laatste adem uit, thuis in 

Utrecht. Een korte terugblik op het interview 

dat Sandra van de Weide en ikzelf in het 

voorjaar van 2012 met hem hadden voor 

Interruptie en een ‘ter nagedachtenis’ 

aan een groot christendemocraat. 

Door Barend Tensen 

Tot op het allerlaatste moment bemoeide Willem Aantjes zich 

volop met de christendemocratie. Ook had hij specifieke ideeën 

over de rol van het CDJA binnen het CDA. CDJA-voorzitter Julius 

Terpstra bezocht hem het afgelopen jaar enkele keren: ‘Willem 

was enthousiast over het CDJA en las met interesse de Interruptie. 

Wel vond hij dat we naast jongerenthema’s wat meer 

aandacht moesten hebben voor de zwakkeren in de samenleving 

en voor de positie van Israël.’ 

Julius kwam in aanraking met Aantjes toen hij ongeveer anderhalf 

jaar geleden voor zijn bachelorscriptie over de Boerenpartij 

informatie uit de eerste hand zocht. Julius: ‘Die middag hebben 

we het slechts tien minuten over de Boerenpartij en over boer 

Koekoek gehad, de rest stond in het teken van de christendemocratie. 

Hij was benieuwd naar mijn drijfveren, mijn kijk op de rol 

van het christelijk-sociaal denken binnen de partij en in hoeverre 

jongeren betrokken werden bij het CDA. Hij was onder de indruk 

van de Generatie 2014-2015 projecten.’ 


LUIS IN DE PELS 

Enthousiast reageerde hij ook toen Sandra van der Weide en ik 

hem in het voorjaar van 2012 benaderden voor een interview 

voor Interruptie. Onder het mom van ‘Mastodonten omdat het 

moet’ togen we naar Utrecht om de mastodont in kwestie aan de 

tand te voelen. De destijds 89-jarige Aantjes maakte toen al 

lichamelijk een zeer broze indruk en zag slecht. De geest 

functioneerde echter nog prima. 

In die periode was het CDA nog aan het bijkomen van het 

inmiddels befaamde partijcongres in de Rijnhallen in Arnhem, 

waar door een tweederde meerderheid van de aanwezige leden 

aan de partijtop het fiat werd gegeven om aan de hand van een 

gedoogconstructie in zee te gaan met de PVV. Aantjes wilde van 

de gelegenheid gebruik maken om zijn ongenoegen over deze 

gang van zaken te uiten. Opvallend genoeg, en wellicht illustratief 

voor zijn intense betrokkenheid met de partij in al haar 

facetten, bleek zijn grootste struikelblok niet de inhoudelijke 

agenda van de PVV: ‘Wat de samenwerking met de PVV betreft 

was voor mij het belangrijkste en enige punt het niet-democratische 

karakter van die partij. Het is een grote teleurstelling 

geweest dat de partijleiding voor dat bezwaar niet ontvankelijk 

bleek. Het CDA-programma van uitgangspunten sluit samenwerking 

met niet-democratisch georganiseerde partijen uit. Dus of je 

houdt je aan het programma van uitgangspunten, of je stelt aan 

het congres voor dit te veranderen.’ 

Kort spraken we in het verlengde hiervan nog over de volgens 

hem schandelijke manier waarop er met de ‘dissidenten van 

Arnhem’ is omgegaan en over de negatieve wijze waarop oudere 

kritische CDA’ers als hijzelf en oud CDA-premier Piet de Jong 

soms werden benaderd. Onder andere via Twitter – ook tijdens 

het interview was de iPad nimmer buiten handbereik – bleef hij 

tot op zeer hoge leeftijd een luis in de pels van het CDA. Vaak 

kreeg hij te horen dat hij eens op moest houden. Volgens hem 

bewees de interesse van het CDJA, het feit dat wij hem kwamen 

interviewen, het tegendeel. 

Julius Terpstra: 

‘Aantjes was onder 

de indruk van de 

Generatie 2014-2015 

projecten’ 

EEN VERWOEST LEVEN 

Tot zover hetgeen destijds in Interruptie nummer 2 van 2012 werd 

geplaatst. De uitwerking van het interview besloeg slechts één 

bladzijde: 550 woorden. Een vraaggesprek van een half uurtje 

maximaal zou je denken. De waarheid is echter dat we bijna twee 

uur in de huiskamer van de heer Aantjes hebben doorgebracht. 

Voordat we onze initiële doelstelling – achterhalen wat deze 

CDA-mastodonten nu eigenlijk dreef – konden bereiken spraken 

we geruime tijd over de gebeurtenis die zijn leven verwoestte: 

zijn kortstondige lidmaatschap van de Germaansche SS op het 

einde van de oorlog. We ontkwamen er eigenlijk niet aan dit te 

bespreken. Hoogstwaarschijnlijk omdat hij er zelf niet aan 

ontkwam en er eigenlijk nooit aan ontkomen is. Als ik het mij 

goed herinner bracht hij het onderwerp zelf ter sprake. De 

onbetekenende jeugdzonde die slechts diende als middel om een 

voortijdig einde aan een onvrijwillig dienstverband in Duitsland 

te forceren. Van enige sympathie met het nazisme was allerminst 

sprake. De naam van Loe de Jong, de toenmalige directeur van 

het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie die onterecht 

beweerde dat de toen 21-jarige Aantjes lid was van de Waffen SS, 

viel enkele malen. We hebben dit gedeelte niet meegenomen in 

onze uitwerking. Er was inmiddels wel genoeg over gesproken. 

Hij werd echter, nu vooral via sociale media, nog regelmatig met 

deze duistere periode geconfronteerd. 

Roelof Bouwman, auteur van de uitstekende biografie ‘De Val van 

een Bergredenaar: Het politieke leven van Willem Aantjes’ uit 

2002, beschreef de reden hiervan treffend: ‘Het is verleidelijk om 

Aantjes’ val in de context te plaatsen van de door moreel 

absolutisme en simplisme gedomineerde omgang met de Tweede 

Wereldoorlog zoals die sinds de jaren zestig in Nederland post 

had gevat. Maar daarbij dient wel bedacht te worden dat de 

gebeurtenissen van november 1978 niet werden veroorzaakt door 

dit geestelijke klimaat, maar (overwegend) tegen die achtergrond 

werden beoordeeld.’ Deze beoordeling kan alleen maar omschreven 

worden als een volksgericht. 

De fout van De Jong werd uiteindelijk publiekelijk gerectificeerd. 

Het waren echter die twee letters, SS, die bij het grote publiek 

bleven hangen en maakten dat het leven van Aantjes na 1978 

voor een aanzienlijk deel in het teken stond van een zekere mate 

van (eer)herstel. Aantjes legde de lat voor zichzelf niet al te hoog 

meer. ‘Iets bestuurlijks’, gaf hij meerdere malen aan te ambiëren. 

Nadat de grootste moeite was gedaan, niet in de laatste plaats 

door hemzelf, om een raad te vinden die geen bezwaar maakte 

tegen zijn komst, moest hij zoals bekend genoegen nemen met 

het voorzitterschap van de Kampeerraad (simpelweg omdat er 

nog geen zittende leden waren die bezwaar konden maken). 

Bouwman, in de eerder aangehaalde biografie: ‘Zowel qua status, 

zwaarte als qua salaris was het voorzitterschap van de Kampeerraad 

een functie die in geen enkel opzicht aansloot bij waar 

Aantjes recht op meende te hebben.’ Doordat het wel een 

Kroonbenoeming betrof, had Aantjes de stille hoop dat er een 

precedentwerking van zou kunnen uitgaan. Tevergeefs: dit 

voorzitterschap bleek zijn laatste officiële functie. 


25

OPINIE 


Aantjes: 

‘Geen plaats voor 

christelijke politiek? 

De wereld hunkert 

naar christelijke 

politiek!’ 

HUNKERING NAAR CHRISTELIJKE POLITIEK 

Een onbetamelijk maatschappelijk einde voor de begaafde 

politicus. Hij was een van de laatste ware pleitbezorgers voor 

christelijke politiek. Op het eerste CDA-congres, op 23 augustus 

1975, toen de secularisatie de Antirevolutionairen, de Christelijk 

Historische Partij en de Katholieke Volkspartij electoraal al had 

genoopt tot vergaande samenwerking, parafraseerde hij de 

evangelietekst uit Mattheüs 25. Het was een poging om het 

evangelie te behouden als richtsnoer voor christelijke politiek. 

Met veel gevoel voor retoriek gaf hij eerst toe dat het evangelie 

geen rechtstreekse richtlijnen geeft voor het politieke handelen, 

om vervolgens te stellen dat het wel richtlijnen geeft voor het 

rechtstreekse politieke handelen, alvorens over te gaan op de 

parafrase: 

‘De hongerigen worden niet gevoed; zij sterven als ratten langs 

de wegen van hun uitgedroogde landen. (…) En de vreemdelingen 

worden niet gehuisvest. Zij worden gediscrimineerd en 

uitgewezen. En wij laten ze uitwijzen, tenzij we ze nodig hebben 

om het werk te doen waaraan geen Nederlander ondanks 

honderdduizenden werklozen zijn handen vuil wenst te maken. 

(…) Geen plaats voor christelijke politiek? De wereld hunkert 

naar christelijke politiek!’ 

HET LAATSTE OORDEEL 

Het is echter zijn streng gereformeerde opvoeding die maakte dat 

Aantjes tot op het laatste moment van zijn leven vreesde voor het 

laatste oordeel. Tijdens ons interview voor Interruptie refereerde 

hij er al aan door aan te geven ‘blij te zijn dat hij dit oordeel niet 

hoefde te vellen’. Hij heeft deze vrees voor- en nadien meerdere 

malen uitgesproken voor diverse media. Het is een paradox: 

enerzijds streed hij in zijn gloriedagen met een aan fanatisme 

grenzende passie voor een belangrijke rol voor evangelie in de 

politiek, anderzijds worstelde hij met de onzekerheden van het 

laatste oordeel en de zelfafwijzing op dat vlak die hij vanuit het 

gereformeerde bondsmilieu meekreeg. Een worsteling die voor 

Aantjes misschien nog wel iets zwaarder was dan de worsteling 

met de gevolgen van een buiten proporties opgeblazen jeugdzonde. 

Willem Aantjes werd 92 jaar. 

AANGEHAALDE BRON: 

Roelof Bouwman, De val van een Bergredenaar: 

Het politieke leven van Willem Aantjes, 

Uitgeverij Boom (2002). 

Zijn interpretatie van deze evangelietekst voelt vandaag de dag, 

40 jaar na dato in een samenleving verwikkeld in crises variërend 

van economisch tot moreel, niet gedateerd aan. Er werd 

door de leden uiteindelijk besloten om niet de grondslag, maar 

het programma het richtsnoer te laten zijn voor het politieke 

handelen van de partij. De rede van Aantjes maakte echter diepe 

indruk, vooral bij zijn eigen gereformeerde AR-achterban. 


CDJA INSIDE 


Kennismaken: 

nieuwe bestuursleden 

Gerben ter Veen: 

POLITIEK & INTERNATIONAAL 

Mijn naam is Gerben ter Veen, sinds het 

najaarscongres in Enschede Dagelijks 

Bestuurslid Politiek en Internationaal. Ik 

kom uit Groningen stad en ben sinds 2007 

lid van het CDJA. De afgelopen jaren ben 

ik namens de afdeling Groningen actief 

geweest in het Algemeen Bestuur. Ik hoop 

in het komende jaar in goede samenwerking 

met de werkgroepen te mogen werken 

aan mooie resoluties en visiestukken. 

Voor mij is de opdracht geslaagd als ik 

over een jaar kan terugkijken op een nog 

grotere ledenbetrokkenheid in de 

totstandkoming van onze politieke 

mening! Ik nodig daarom iedereen uit om 

met mij en de werkgroepen mee te 

werken. We vergaderen normaal gesproken 

de derde woensdag van de maand in 

Utrecht. Iedereen kan aansluiten, voor 

een langere periode of voor een enkele 

keer. Je kan zelf ideeën aandragen of 

helpen bij het schrijven van standpunten. 

Er is een open sfeer, waarbij iedereen 

welkom is. Wil je meer informatie of ben 

je benieuwd of het iets voor jou is? Mail 

mij op: politiek@cdja.nl. 

Tom van den Brink: 

COMMUNICATIE & CAMPAGNE 

Mijn naam is Tom van den Brink, en ik zal 

het komende jaar de taak van Communicatie 

& Campagne binnen het CDJA vervullen. 

Ik ben sinds 2013 lid van het CDJA, en 

ik ben veelal actief geweest in de 

provincie Flevoland en de gemeente 

Zeewolde. Ook ben ik de afgelopen twee 

jaar Algemeen Bestuurslid namens de 

provincie geweest. In het dagelijks leven 

ben ik student Bestuurs- en Organisatiewetenschap 

aan de Universiteit Utrecht, 

de stad waar ik ook woonachtig ben en ik 

een balletje trap bij een studenten 

zaalvoetbalvereniging. 

Het komende jaar hoop ik scherp in te 

spelen op de actualiteit door middel van 

ludieke acties, en zal ik samen met de 

promotiecommissie onze vereniging naar 

buiten toe presenteren. Geïnteresseerd 

om een steentje bij te dragen in deze 

prachtige commissie? Laat het mij weten! 

Je kunt mij bereiken via: communicatie@ 

cdja.nl. 

Jorden van der Haas: 

SECRETARIS 

Mijn naam is Jorden van der Haas, ik ben 

21 jaar oud en woon en studeer in Utrecht. 

Na anderhalf jaar voorzitter te zijn 

geweest van de werkgroep OCW, ben ik nu 

sinds 21 november Secretaris van onze 

mooie vereniging. Ik wil graag dienstbaar 

zijn aan de vereniging door als aanspreekpunt 

te fungeren voor bijvoorbeeld 

procedures en andere ‘statutaire aangelegenheden’. 

Daarnaast hoop ik mijn 

steentje te kunnen bijdragen aan de 

CDJA-Raad om te zorgen dat zij de status 

van belangrijk orgaan binnen onze 

vereniging weer volledig kan waarmaken. 

Ook wil ik ervoor zorgen dat de Interruptie 

net zo mooi en inhoudelijk sterk blijft 

als deze was. Continuïteit, dienstbaarheid 

en duidelijkheid, dat zijn voor mij 

kernbegrippen bij het uitvoeren van mijn 

functie. Ik kijk uit naar een mooi jaar met 

het bestuur en natuurlijk met alle leden! 


27



Generatienetwerk 

‘14/’15 

van start 

Op vrijdagavond 6 november 2015 

organiseerde het CDJA in samenwerking 

met de CDA-bestuurdersvereniging een 

bijeenkomst voor talentvolle CDJA raadsen 

Statenleden. Onder leiding van de 

Tweede Kamerleden Martijn van Helvert, 

Hanke Bruins Slot, Pieter Heerema en 

partijvoorzitter Ruth Peetoom spraken 

lokale en provinciale volksvertegenwoordigers 

met elkaar over de toekomst 

van het CDA, de rol van volksvertegenwoordigers 

en de lancering van het 

generatienetwerk. 

Door Peter de Vrieze 

Martijn van Helvert opende de avond en sprak over zijn ervaring 

als jonge politicus in Limburg en zijn drijfveren om de landelijke 

politiek te gaan. De avond stond verder in het teken van de 

lancering van het Netwerk Generatie ‘14/’15, een samenwerkingsverband 

tussen alle verkozen deelnemers van de Generatie2014 

en Generatie2015 projecten. Dit netwerk geeft aan jonge 

kandidaten de mogelijkheid om op kieslijsten te staan en bevat 

een trainingstraject voor scholing en ondersteuning bij de 

verkiezingscampagne. 

Het generatiediner is een voortzetting van het generatienetwerk 

na de Provinciale Statenverkiezingen. De belangrijkste doelstelling 

is het bij elkaar brengen van jonge raadsen Statenleden 

onder de 31 jaar. Deze samenwerking wordt op dit moment op 

provinciaal niveau verder ingevuld, en daarbij is alle hulp 

welkom. Per provincie wordt er gekeken naar de behoeftes en 

actuele thema’s die daar spelen. Daarnaast zal het netwerk een 

informeel karakter hebben waarin het draait om de uitwisseling 

van kennis en ervaring door middel van informele laagdrempelige 

activiteiten. 

Vanuit de CDA bestuurdersvereniging zal contact opgenomen 

worden met mensen die hebben aangegeven in hun eigen 

provincie een samenwerkingsverband op te zetten. Op landelijk 

niveau zorgt het CDA voor de verdere invulling van activiteiten. 

De bevlogenheid en het enthousiasme waarmee de huidige 

generatie Tweede Kamerleden te werk gaat blijkt uit de tafelgesprekken 

en straalt af op de lokale en regionale vertegenwoordigers. 

De Kamerfractie gaat als team te werk en toont leiderschap 

door aansluiting te zoeken bij het generatienetwerk. Als het 

generatienetwerk functioneert dan zou de rol van de volksvertegenwoordiger 

nog beter tot zijn recht kunnen komen. Met deze 

werkwijze win je het vertrouwen terug van mensen in het CDA. 

Kortom: wordt vervolgd. 




De invloed 

van het CDJA 

op het eerste 

kabinet Lubbers 

‘De betrokkenheid van het CDJA bij de 

politieke besluitvorming ten tijde van 

Lubbers I? Dat moet dan wel in de marge zijn 

geweest’, aldus Jan Schinkelshoek (hoofd 

communicatie CDA 1982-1994) op de vraag of 

het CDJA invloed heeft weten uit te oefenen 

op de besluitvorming van het Kabinet Lubbers 

I in de periode tussen 1982 en 1986. In mijn 

onderzoek heb ik de eventuele aantoonbare 

invloed van het CDJA op het eerste kabinet 

Lubbers onderzocht. 

Door Julius Terpstra 

Politieke jongerenorganisaties (PJO’s) kennen verschillende 

functies, zoals politieke vorming en scholing. Eveneens proberen 

PJO’s om eigen standpunten kenbaar te maken aan de moederpartij 

en daarmee onderdeel te laten uitmaken van het landelijke 

politieke discours. Standpunten worden onderdeel van politieke 

programma’s, rapporten ofwel verkiezingsprogramma’s. Wanneer 

de moederpartij zitting heeft in de regering en de eigen PJO een 

standpunt inbrengt, zou dit zelfs omgezet kunnen worden naar 

kabinetsbeleid. 

HERVORMINGEN EN PROTEST 

De jaren tachtig van de twintigste eeuw begonnen voor Nederland 

met economische moeilijkheden. De werkloosheid in 

Nederland was hoog, de economische groei viel tegen en de 

staatsschuld was groot. Het kabinet Lubbers, bestaande uit het 

CDA en de VVD, kondigde forse bezuinigingen en hervormingen 

aan om uit deze malaise te komen. Dit leverde de nodige 

maatschappelijke protesten op. 

Het CDJA probeerde 

het CDA dicht bij haar 

christendemocratische 

wortelen te houden. 

Naast een strenge economische agenda kreeg het kabinet te 

maken met de vraag van de NAVO om 48 Toma-Hawk kruisraketten 

te plaatsen in Woensdrecht. Ook tegen de kruisraketten kwam 

fel verzet vanuit de Nederlandse bevolking. Het kabinet had zich 

voorgenomen het noodzakelijke te doen om Nederland er weer 

bovenop te helpen. Dit betekende dat binnen het kabinet Lubbers 

I verzakelijking en pragmatisme de boventoon voerden in plaats 

van ideologisch gedreven politiek. Juist het gebrek aan ideologisch 

gedreven politiek was waar het CDJA in deze periode op in 

speelde. 

DWALENDE MOEDERPARTIJ 

In mijn onderzoek heb ik gekeken naar de politieke besluitvorming 

rondom het plaatsen van de kruisraketten, de invoering van 

de basisbeurs en de omgang met het Apartheidsregime in 

Zuid-Afrika. Kon het CDJA aantoonbaar invloed uitoefenen? De 

studie heeft aangetoond dat het CDJA ten tijde van Lubbers I niet 

veel haar eigen standpunten verwezenlijkt heeft weten te krijgen 

in daadwerkelijk beleid. De gewetensvolle rol die het CDJA innam 

ten opzichte van het kabinet is echter wel opvallend. Het CDJA 

probeerde het CDA dicht bij haar christendemocratische wortelen 

te houden. 

Het CDJA keerde zich tegen de plaatsing van kruisraketten en 

ageerde tegen het CDA beleid betreffende de Apartheid in 

Zuid-Afrika. Slechts bij de invoering van de basisbeurs probeerde 

het CDJA intern te onderhandelen met onderwijsminister 

Deetman. Dit liep op niets uit. De rol die het CDJA vervulde bij de 

invoering van de kruisraketten en de omgang met het apartheidsregime 

in Zuid-Afrika was aantoonbaar van invloed op de 

standpunten van het CDA. Dit waren echter niet direct standpunten 

van de Nederlandse regering. De rol van het CDJA binnen het 

CDA wordt pas echt relevant wanneer de jongeren wijzen op het 

dwalen van de moederpartij wanneer het gaat om de christendemocratische 

principes. 


29



Standpunten 

afgelopen kwartaal 

Door Marlien Ligtenberg 

EUROPESE DEFENSIE EN NUCLEAIR AKKOORD IRAN 

Tijdens de vergadering van het Algemeen Bestuur in oktober 

stonden buitenlandse zaken centraal. De werkgroep Europa 

schreef een resolutie over Europees Defensiebeleid, waarin 

uitgesproken wordt tegen een Europees leger en een pleidooi 

wordt gedaan voor het (budgettair) serieus nemen van Defensie 

door Europese lidstaten. De werkgroep Buitenlandse Zaken en 

Defensie droeg een resolutie voor over het nucleair akkoord dat 

gesloten is met Iran. Vanwege de tijdelijkheid van het akkoord en 

de financiering van Iran aan terreurorganisaties, spreekt het 

CDJA zich uit tegen dit akkoord. 

VISIESTUK PUBLIEKE OMROEP EN VISIESTUK ZORG 

In november stonden er twee visiestukken op de agenda van 

het Algemeen Bestuur. Een visiestuk over de kwaliteit van zorg is 

aangenomen. Daarin staan standpunten over de toekomst van 

ons zorgstelsel. Het CDJA spreekt zich uit voor de kwaliteit van 

zorg en aandacht voor het einde van het leven. Niet het aantal 

verrichtingen moeten centraal staan, maar de kwaliteit en de tijd 

voor de patiënt. Ook moet er aandacht komen voor palliatieve 

zorg. 

Het visiestuk over de publieke omroep spreekt zich uit voor een 

omroep van de samenleving. Dat betekent dat het CDJA staat voor 

invloed van de omroepen in het NPO bestuur, en dat het primaat 

van de inhoud van programma’s ook bij de omroepen ligt. Verder 

staat het CDJA voor drie televisienetten, die zo een pluriform 

stelsel vertegenwoordigen. 

RESOLUTIES OP HET CDA CONGRES 

Het CDA hield op 7 november haar congres in Utrecht. Ook het 

CDJA had weer een actieve bijdrage in de politieke discussie door 

het indienen van vijf resoluties. Een resolutie over de toekomst 

van de universiteiten, Europees Defensiebeleid, de samenwerking 

met dictators en over het basisinkomen kwamen van de 

hand van de werkgroepen. Vanaf de afdeling Limburg kwam er 

een pleidooi voor het geven van Duits op het vmbo, wat vooral 

relevant is voor de grensstreken in Nederland. De resolutie over 

samenwerking met dictators redde het niet, maar de andere vier 

zijn, na goede discussies in de deelsessies en plenair, overgenomen 

door het CDA. 

NIEUWE WERKGROEPVOORZITTER: JANNO MEIJER 

Afgelopen zomer is Jur Limburg afgetreden als voorzitter van de 

werkgroep Buitenlandse Zaken en Defensie. Janno is tijdens de 

vergadering van het Algemeen Bestuur in oktober gekozen tot 

de nieuwe werkgroepvoorzitter. 

Nieuwsgierig geworden 

naar de activiteiten 

van de werkgroepen? 

Kom eens een keer kijken! 

Er is altijd een werkgroep 

die bij jouw interesses past. 

Vragen? Stuur gerust een 

mailtje naar politiek@cdja.nl 

30

COLOFON 

Interruptie is een uitgave van het CDJA 

en verschijnt vier keer per jaar onder 

verantwoordelijkheid van de CDJAredactiecommissie 

bestaande uit: 

Hoofdredacteur: 

Johannes ten Hoor 

Joyce Esser 

Barend Tensen 

Carina van Os 

Peter de Vrieze 

Maarten Zoutendijk 

Adviserend lid: 

Michelle Makkinje (DB) 

Aan deze editie werkten mee: 

Anne Zandberg, Maartje Scholten, Mark Buck, 

Bram van Hemmen, Kiza Magendane, Wietske 

van Klaarbergen, Anne Adema, Karsten 

Roelofs, Erik-Jan Hakvoort, Izaäk van 

Jaarsveld, Ohannes Vartinian, Wiebe 

Strikwerda, Jimmy Bastings, Gerben ter Veen, 

Julius Terpstra 

Foto’s: 

Dirk Hol, Diversen 

Ontwerp en lay-out: 

Studio Piraat (bno), Den Haag 

Druk: 

SENEFELDER MISSET B.V. 

Doetinchem 

Redactie-adres: 

Johannes ten Hoor 

Lange Slachterijstraat 90 

2060 Antwerpen 

tel. +31 (0)6 21 90 81 66 

hoofdredacteur@cdja.nl 

Abonnement: 

12,50 euro (4 nrs.) Leden van het 

CDJA ontvangen Interruptie gratis. 

Advertentiemogelijkheden 

op aanvraag. 

De redactie behoudt zich het recht voor 

stukken te weigeren, te redigeren of in 

te korten. Inzending geeft de redactie 

het recht een bijdrage ook via internet, 

databank of anderszins openbaar te 

maken. Eventuele auteursrechten 

blijven berusten bij de schrijver. 

www.cdja.nl 

Dit ledenblad is gedrukt op milieuvriendelijk papier. 

LEDEN 

WERVEN 

LEDEN 

CDJA SECRETARIAAT 

Bezoekadres 

Buitenom 18 

2512 XA Den Haag 

Postadres 

Postbus 30453 

2500 GL Den Haag 

tel. +31 (0)70 34 24 851 

fax +31 (0)70 36 43 417 

secretariaat@cdja.nl 

DAGELIJKS BESTUUR 

Voorzitter 


+31 (0)6 229 02 489 

voorzitter@cdja.nl 

Secretaris 

Jorden van der Haas 

+31 (0)6 20 47 45 02 

secretaris@cdja.nl 

Penningmeester 

Ard Warnink 

+31 (0)6 237 87 760 

penningmeester@cdja.nl 

Communicatie en Campagne 

Tom van den Brink 

+31 (0)6 51 34 51 56 

communicatie@cdja.nl 

Politiek en Internationaal 

Gerben ter Veen 

+31 (0)6 23 26 14 02 

politiek@cdja.nl 

Organisatie en Scholing 

Anne Zandberg 

+31 (0)616004668 

organisatie@cdja.nl 

www.cdja.nl 

http://twitter.com/ 

CDJAInterruptie 

Het CDJA is een politieke 

jongerenorganisatie 

speciaal voor jongeren die 

zich naast hun studie of 

baan willen met politiek 

bezig willen houden. Jij 

bent natuurlijk al lid, maar 

je kent vast wel mensen in 

jouw eigen omgeving die 

zich net als jij willen 

inzetten voor de toekomst 

van jongeren. Als je dit 

kaartje opstuurt ontvangen 

jullie allebei een 

cadeau. Sta je te discussiëren 

over wat er om je heen 

gebeurt, wacht dan niet 

langer en maak ook je 

vrienden lid van het CDJA. 

Kijk voor meer informatie 

over deze actie op www. 

cdja.nl 

Maak je vrienden lid van het CDJA! 

Jullie ontvangen allebei een (welkomst-)cadeau! 

Na je aanmelding nemen we contact met je op en sturen we een lidmaatschapformulier. 

NAAM: 

ADRES: 

WOONPLAATS: 

TEL: 

EMAIL- ADRES: 

NAAM: 

ADRES: 

WOONPLAATS: 

TEL: 

EMAIL- ADRES: 

ALGEMEEN BESTUUR 

Drenthe 

Stefan Smith 

stefansmith@home.nl 

Flevoland 

Andries Fikkert 

acfikkert@gmail.com 

Fryslân 

Wiebe Strikwerda 

wstrikwerda@hotmail.com 

Gelderland 

Gerjan van de Weg 

gerjanvdweg@hotmail.com 

Groningen 

Hinke de Groot 

hinkedegroot@hotmail.com 

Limburg 

Jimmy Bastings 

jimmy_bastings@hotmail.com 

Noord-Brabant 

Remco van Dooren 

remcovandooren@hotmail.com 

Noord-Holland 

Jan Beelen 

info@janbeelen.nl 

Overijssel 

Marc Dorst 

marcdorst93@gmail.com 

Utrecht 

Martijn van den Berg 

martijn.van.den.berg@live.nl 

Zeeland 

Leen Moerland 

leenmoerland@gmail.com 

Zuid-Holland 

Bob van Meijeren 

bobvanmeijeren@gmail.com 

Vrijgekozen 

René Linde 

rené.linde@gmail.com 

Hans van den Heuvel 

hpl.vandenheuvel@gmail.com 

Berent Stapelkamp 

b.stapelkamp@gmail.com 

NIEUW LID: 

LID: 

WERKGROEPEN 

OCW 

Vacant 

ocw@cdja.nl 

JBB 

Gineke Wiggers 

jbb@cdja.nl 

BZD 

Janno Meijer 

bzd@cdja.nl 

Europa 

Vacant 

europa@cdja.nl 

SEF 

Maarten Andriol 

sef@cdja.nl 

VWS 

Wolter van Dam 

vws@cdja.nl 

MIL 

Martijn Sanders 

mil@cdja.nl 

COMMISSIES 

Vormingscommissie 

Thomas van Meijeren 

vocie@cdja.nl 

Redactiecommissie 

Vacant 

hoofdredacteur@cdja.nl 

Organisatiecommissie 

Sabrina Besuijen 

oc@cdja.nl 

Promotiecommissie 

Robert de Wit 

promotiecommissie@cdja.nl 

HRM-commissie 

Vacant 

hrm@cdja.nl 

Internationaal Secretaris 

Lotte Schipper 

lad.schipper@cdja.nl

Terpstra’s TOUCH 

Het CDJA najaarscongres (#CDJAnjc) zit er weer op. We danken 

Enschede voor de gastvrijheid en de mooie locatie in de Grote Kerk. 

Het was wederom weer een prachtig congres met een hoge opkomst en 

goed politiek debat. De aanslagen in Parijs doen mij realiseren dat we 

zeer dankbaar mogen zijn voor de onbegrensde vrijheid en democratie 

die we hier in Nederland kennen. Terroristen hebben haatgevoelens 

jegens deze essentiële kernwaarden van onze samenleving en vechten 

om deze kapot te maken. Door als politieke jongeren bij elkaar te komen 

op een congres als deze, maken we als het ware een statement voor 

vrijheid en democratie. Dat moeten we blijven doen! 

Tegelijk mogen we niet naïef zijn. Om kernwaarden als vrijheid 

en democratie te waarborgen moeten we hier ook voor opkomen. 

Dit betekent dat we fors moeten investeren in onze krijgsmacht maar 

ook in de capaciteit van politie en justitie. Op deze posten is de afgelopen 

periode te gemakkelijk bezuinigd. Het CDJA heeft de CDA-fracties in 

zowel de Eerste als Tweede Kamer dan ook opgeroepen om tegen het 

belastingplan van staatssecretaris Wiebes te stemmen. Het is van groot 

belang dat er van deze vijf miljard eerst substantieel geïnvesteerd wordt 

in onze veiligheid. In deze onzekere periode gaat veiligheid voor fiscale 

aardigheidjes. 

Naast het fatsoenlijk optuigen van onze veiligheidsketen mogen we 

echter niet vergeten dat veel geradicaliseerde jongeren ‘gewoon’ bij ons 

om de hoek wonen. ‘Het front van de strijd tegen terreur ligt niet alleen 

in Syrië en Irak, maar ook in onze wijken, dorpen en steden’, aldus de 

kersverse fractievoorzitter Gert-Jan Segers van de ChristenUnie in een 

reactie op Sybrand Buma. Er moet een gezonde mix bestaan tussen 

repressie en preventie, en ik hoop dat de Islamitische gemeenschap in 

Nederland dat laatste ziet als haar verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd 

hoop ik dat wij als samenleving de ruimte bieden voor eenieder zijn 

mening. Uitsluiting van bepaalde groepen is namelijk een gevaarlijke 

voedingsbodem voor radicalisering. 

In alle hectiek, angst en boosheid moeten we te allen tijde proberen om 

kalm te blijven. Het zou onverstandig zijn om overhaaste maatregelen 

te nemen die op het randje zitten van wat onze rechtstaat kan toestaan. 

Ook moeten we niet vergeten dat het bewaren van de rust een typerende 

eigenschap is voor een geciviliseerde samenleving als Nederland. 

Maar het kabinet doet nu in ieder geval te weinig. Doordachte actie, 

het tegengaan van polarisatie en het bewaren van de rust moet de 

prioriteit hebben bij het nemen van vervolgstappen richting het 

aanpakken van terroristen en het beschermen van onze waarden. 

www.cdja.nl 

Tot slot wens ik jullie allen veel goeds toe aankomende feestdagen 

en graag tot volgend jaar! 


Voorzitter CDJA 

32

CDJA Interruptie 4 2015

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?