Uitvaart Gids Friesland 2017
Alles over uitvaart in Friesland
Alles over uitvaart in Friesland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
UITVAART<br />
<strong>Gids</strong> <strong>Friesland</strong> <strong>2017</strong><br />
Alles over uitvaart in <strong>Friesland</strong> | NR01 | <strong>2017</strong><br />
NIEUWS<br />
& TRENDS<br />
IN DE<br />
UITVAART<br />
Inhoud o.a.:<br />
Afscheidswaden<br />
Waardevol afscheid in een afscheidswade<br />
Cuperus Gedenken<br />
Vormgeven aan herinneringen<br />
Nederlandse Transplantatie Stichting<br />
Je doet het ook voor je nabestaanden<br />
Humanistische <strong>Uitvaart</strong>begeleiding<br />
Sprekers bij uitvaarten
UITVAART GIDS FRIESLAND<br />
UITVAART<br />
De dood. Hoe confronterend de dood ook is, we komen er niet onderuit. De dood is immers onvermijdelijk, en dit geld voor<br />
ons allemaal. Of u nu zo gezond bent als en vis, of juist kamt met ernstige gezondheidsklachten, jong en fit bent, of al op een<br />
respectabele leeftijd. Het is niet onverstandig om eens een moment stil te staan bij uw overlijden en uitvaart.<br />
Samen met betrokken bedrijven uit de uitvaart branche in <strong>Friesland</strong> hebben we voor u De <strong>Uitvaart</strong> <strong>Gids</strong> <strong>Friesland</strong> samengesteld.<br />
Een gids vol met informatie waaruit u inspiratie kunt opdoen voor uw uitvaartwensen.<br />
We hopen dat u dit met interesse zult lezen, en dat de deze uitgave voor u van toegevoegde waarde zal zijn.<br />
Met vriendelijke groet, en veel leesplezier,<br />
De uitgever.<br />
w
UITVAART GIDS FRIESLAND | Index<br />
INHOUD O.A.:<br />
Afscheidswaden<br />
Waardevol afscheid in een afscheidswade<br />
Cuperus Gedenken<br />
Vormgeven aan herinneringen<br />
Gemeente Heerenveen<br />
Herinneringen verbinden<br />
Stalhouderij Stûkhúster<br />
Een afscheid met liefde en respect<br />
Natuurbegraafplaats <strong>Friesland</strong><br />
Eén worden met de natuur<br />
COLOFON:<br />
Eminent Helpt<br />
Wie helpt er na de uitvaart?<br />
Uitgever:<br />
Novum Media, Drachten.<br />
T. (0512) 546 038<br />
E. info@novummedia.nl<br />
Teksten:<br />
Memories <strong>Uitvaart</strong>muziek<br />
De magie van muziek<br />
Marco Diepeveen<br />
Cederlaan 7<br />
3904 KC Veenendaal<br />
T. (0318) 78 43 18<br />
Vormgeving:<br />
Nederlandse Transplantatie Stichting<br />
Je doet het ook voor je nabestaanden<br />
Novum Media (studio)<br />
Druk:<br />
Novum Media<br />
Hutting Natuursteen<br />
Steen met ongekende mogelijkheden<br />
Op de inhoud van dit magazine rust copyright. Niets mag op enigerlei<br />
wijze worden vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming<br />
van Novum Media. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen<br />
rechten worden ontleend.<br />
Gemeente Smallingerland<br />
Voor ieder wat wils met begraven of<br />
asbestemmingen<br />
e
Afscheidswaden<br />
Voor een persoonlijk en liefdevol afscheid<br />
www.afscheidswaden.nl<br />
Honestus<br />
Dragersteam en uitvaartondersteuning<br />
Gegevens van Honestus<br />
Balsem 24<br />
9285 KD BUITENPOST<br />
Telefoon: +31(0)621867525<br />
Telefoon (b.g.g.): +31(0)629305272<br />
E-mail: info@dragersteam-honestus.nl<br />
Internet: www.dragersteam-honestus.nl<br />
<strong>Uitvaart</strong>ondersteuning van Honestus<br />
BUITENPOST – Het flexibele team van Honestus biedt de uitverzorger extra ondersteuning<br />
waar nodig, zodat deze alle aandacht op de nabestaanden kan richten.<br />
“<strong>Uitvaart</strong>verzorgers, maar ook families, kunnen contact met ons opnemen voor<br />
ondersteuning op maat,” vertelt Johan Driessen. “Wij kunnen dragers leveren, we kunnen<br />
de laatste verzorging uitvoeren, op het huis passen tijdens de uitvaart en assistentie bieden<br />
tijdens de dienst.”<br />
Een Dragersteam van Honestus kan zowel uit mannen als uit vrouwen bestaan. Schouderen<br />
(de kist op de schouders dragen) is mogelijk en ook de kleding kan aan de wensen van de<br />
nabestaanden worden aangepast. “Honestus betekent ‘eervol’. Wij verrichten onze taken<br />
op een eervolle, respectvolle en betrokken manier. Men waardeert onze flexibiliteit, één<br />
telefoontje en wij regelen alles”.<br />
Het aanbod van diensten en het werkgebied van Honestus wordt steeds uitgebreider.<br />
Kijk op www.dragersteam-honestus.nl voor alle informatie.
UITVAART GIDS FRIESLAND | Afscheidswaden<br />
Waardevol<br />
afscheid in een<br />
afscheidswade<br />
WIJNJEWOUDE – Begraven of gecremeerd worden in een lijkwade is (nog) niet zo gebruikelijk in Nederland.<br />
Maar het creëert wel een heel bijzondere en serene sfeer rondom een afscheid. Yvet Post van het bedrijf<br />
Afscheidswaden in Wijnjewoude vervaardigt deze opvallende doeken.<br />
De traditie van lijk- of afscheidswaden komt uit het<br />
Midden-Oosten, waar mensen in witte doeken worden<br />
begraven. Sinds 1991 is het ook in ons land<br />
mogelijk om een uitvaart te laten verzorgen zonder<br />
kist.<br />
Natuurlijke materialen<br />
De gebruikte stof moet biologisch afbreekbaar<br />
zijn. Vandaar dat Afscheidswaden kiest voor natuurlijk<br />
linnen, molton of een combinatie van beide<br />
materialen. Kleuren variëren, maar de dessins zijn<br />
uitsluitend effen. De afmetingen van de afscheidswaden<br />
zijn royaal genoeg voor de meeste mensen.<br />
In overleg kan daarvan worden afgeweken (bijvoorbeeld<br />
als het om een kind gaat). Kleding onder<br />
een wade past, maar hoeft niet.<br />
‘Denk dan aan een afscheidswade’, zegt Yvet.<br />
‘Maar ook met een kist kan het lichaam in zo’n<br />
doek worden gewikkeld. De overledene wordt bedekt,<br />
terwijl de lichaamscontouren zichtbaar blijven.<br />
Nabestaanden kunnen zo’n niet-traditioneel<br />
afscheid als persoonlijker en toegankelijker ervaren.’<br />
‘Wij leveren op bestelling en uit voorraad via onze<br />
site. Dat laatste is mogelijk ná een overlijden.<br />
Steeds meer mensen kiezen al bij leven een afscheidswade.<br />
Die bewaar je thuis tot het moment<br />
daar is.’<br />
t<br />
Afscheidswaden<br />
Hagerank 11<br />
9241 EL Wijnjewoude<br />
T.: 06-83 54 22 32<br />
E.: info@afscheidswaden.nl<br />
I.: www.afscheidswaden.nl
Vormgeven aan<br />
herinneringen<br />
SNEEK/DOKKUM/DRACHTEN – Cuperus Gedenken is met dertien vestigingen een van de grootste<br />
natuursteenbedrijven van Noord- en Midden-Nederland. Toch is het persoonlijke en traditionele<br />
karakter van het familiebedrijf altijd gebleven.<br />
Niets is zo persoonlijk als een graf- of urnenmonument.<br />
‘Wij proberen de herinnering aan een<br />
overledene te vangen in een gedenkteken’, zegt<br />
Mariët Cuperus, die samen met haar broer als<br />
zesde generatie aan het roer staat van het in 1840<br />
opgerichte familiebedrijf. ‘De nabestaanden begeleiden<br />
wij bij het maken van de juiste keuze.’<br />
met uitvaartondernemers en crematoria. ‘Omdat<br />
we regionaal actief zijn, beschikken we over een<br />
groot netwerk en kennen we de uitvaartgebruiken<br />
van de streek.’<br />
De meeste materialen worden geleverd uit China<br />
en India. ‘Daarnaast kopen we ook veel in Europa<br />
in. Alles van duurzame en waardevolle kwaliteit.<br />
Als de familie daar prijs op stelt, mag ze meekijken<br />
bij het ontwikkelingsproces.’<br />
3D-ontwerp<br />
Het ontwerp komt tot uitdrukking in een realistische<br />
3D-tekening. Nabestaanden kunnen ook zelf<br />
schetsen aanleveren. Bijzonder is een traditionele<br />
Friese paal als grafmonument.<br />
Cuperus Gedenken werkt rechtstreeks voor particulieren.<br />
Daarnaast ook in samenspraak<br />
Naast diverse soorten natuursteen kan men<br />
kiezen uit rvs, glas, hout of een combinatie van<br />
materialen. Cuperus Gedenken levert niet uit voorraad,<br />
omdat het vrijwel altijd maatwerk realiseert.<br />
Met een onderhoudscontract neemt u nabestaanden<br />
een zorg uit handen. Informatie over de<br />
openingstijden en meer vindt u op de site.<br />
Cuperus Gedenken<br />
Sneek: (0515) 41 28 07 - sneek@cuperusgedenken.nl<br />
Dokkum: (0519) 29 50 57 - dokkum@cuperusgedenken.nl<br />
Drachten: (0512) 51 26 08 - drachten@cuperusgedenken.nl<br />
www.cuperusgedenken.nl<br />
y
UITVAART GIDS FRIESLAND | gemeente Heerenveen<br />
Herinneringen<br />
verbinden<br />
- Begraafplaatsen in Heerenveen -<br />
Wie de begraafplaatsen van de gemeente<br />
Heerenveen betreedt, komt in een<br />
prachtige groene omgeving. Elke<br />
begraafplaats heeft een eigen charme en<br />
vormt een oase van rust in het groen.<br />
Uw dierbare dichtbij<br />
De gemeente Heerenveen kent acht algemene<br />
begraafplaatsen waar begraven wordt en waar<br />
het mogelijk is om de as van een overledene te<br />
plaatsen. Een begraafplaats is een plek waar<br />
u herinneringen kunt op halen en voelt dat uw<br />
dierbare nog heel dichtbij is. De begraafplaatsen<br />
bieden volop keuzemogelijkheden voor een mooie<br />
rustplaats. U bent het hele jaar door van harte<br />
welkom om de begraafplaatsen te bezoeken<br />
zodat u de juiste keuze kunt maken.<br />
Rust en ruimte<br />
Begraafplaats Schoterhof is één van de begraafplaatsen<br />
in de gemeente Heerenveen. De begraafplaats<br />
ligt in het houtsingellandschap van het<br />
dorp. De begraafvlakken bevinden zich tussen de<br />
“Voor iedereen is hier wel een<br />
aansprekende plek te vinden”<br />
oorspronkelijke houtsingels, bomen en planten.<br />
Ze zijn ingedeeld in verschillende compartimenten<br />
met elk hun eigen uitstraling. Voor iedereen is<br />
hier wel een aansprekende plek te vinden. Bijzonder<br />
is het authentieke monumentale kerkje met<br />
klokkenstoel. Het kerkje kan ook gebruikt worden<br />
voor de uitvaartdienst.<br />
Persoonlijke wensen<br />
Als een dierbare overlijdt, dan hebben de nabestaanden<br />
de emotionele taak om het afscheid te<br />
regelen. Persoonlijke wensen van de overledene<br />
spelen daarbij een belangrijke rol. Daarom is het<br />
zinvol om die op tijd met elkaar te bespreken<br />
en vast te leggen, zodat de nabestaanden daar<br />
rekening mee kunnen houden. De keuze voor een<br />
graf of de bestemming van de urn is een van de<br />
persoonlijke beslissingen die in droevige omstandigheden<br />
binnen enkele dagen genomen moet<br />
worden. Begrafenissen worden in de gemeente<br />
Heerenveen verzorgd in samenwerking met de<br />
uitvaartverzorger.<br />
Vragen en contact<br />
Met persoonlijke vragen, specifieke vragen over<br />
de locatie of onderhoud kunt u bellen met Hendrik<br />
Althuisius via telefoonnummer: 14 0513 of kijk op<br />
heerenveen.nl.<br />
begraafplaats Schoterhof<br />
u
- <strong>Uitvaart</strong>verzekering Informatie Platform -<br />
‘<strong>Uitvaart</strong>verzekeraars<br />
adviseren<br />
uitvaartverzorgers<br />
zonder keurmerk’<br />
Nabestaanden hebben vaker klachten over uitvaartverzorgers. Uit onderzoek van UvW, een uitvaartverzekeringen-portaal,<br />
blijkt dat uitvaartverzekeraars nabestaanden doorsturen naar uitvaartverzorgers zonder<br />
keurmerk. Wanneer nabestaanden ontevreden zijn over een uitvaartonderneming zonder keurmerk,<br />
hebben zij geen ombudsman of klachteninstituut om op terug te vallen en staan er dan dus alleen voor.<br />
Ombudsman <strong>Uitvaart</strong>wezen Marliz Schellekens waarschuwt nabestaanden dan ook om goed te controleren<br />
wat voor uitvaartonderneming ze inschakelen. Dat deze is geadviseerd door een uitvaartverzekeraar,<br />
zegt dus niet per definitie iets over de kwaliteit.<br />
Het is gebruikelijk voor uitvaartverzekeraars om<br />
prijsafspraken te maken met uitvaartondernemingen.<br />
Wanneer iemand een natura-uitvaartverzekering<br />
heeft afgesloten, betaalt de verzekeraar bepaalde<br />
specificaties van de uitvaart. Uit hetzelfde<br />
onderzoek blijkt echter dat mensen meer vertrouwen<br />
hebben in uitvaartondernemingen die geadviseerd<br />
zijn door hun uitvaartverzekeraar, wat dus<br />
onterecht is. Daarbij geven sommige uitvaartverzekeraars<br />
op hun site aan dat zij veel ervaring hebben<br />
met de uitvaartverzorgers die zij aanraden en<br />
daarom een goede reputatie hebben. Wanneer de<br />
nabestaanden dit anders ervaren kunnen zij echter<br />
noch terecht bij de uitvaartverzekeraar, noch bij<br />
een ombudsman om klachten te behandelen en<br />
hen in hun recht te stellen.<br />
Klachten hebben voornamelijk betrekking op problematiek<br />
bij factureren en fouten bij de uitvaart<br />
en begeleiding. Enkele opvallende klachten die<br />
naar voren kwamen in het onderzoek gingen over<br />
het annuleren van een crematie op het laatste moment<br />
en het ongeautoriseerd gebruik van foto’s<br />
van een overledene.<br />
Stichting Keurmerk <strong>Uitvaart</strong>zorg<br />
Wanneer klachten ontstaan bij uitvaartondernemingen<br />
met een keurmerk kunnen nabestaanden<br />
hier gemakkelijker werk van maken zonder hiervoor<br />
een rechtszaak aan te spannen. Stichting<br />
Keurmerk <strong>Uitvaart</strong>zorg (SKU) is het meest gerenommeerde<br />
keurmerk met ruim vierhonderd uitvaartondernemers<br />
onder zich. Zo’n twintig procent<br />
van alle uitvaartondernemingen werkt zonder<br />
keurmerk. Een uitvaartonderneming krijgt een<br />
keurmerk wanneer voldaan wordt aan zes zekerheden.<br />
De zes zekerheden hebben betrekking op<br />
heldere afspraken met de nabestaanden, transparante<br />
kostenbegroting, goede organisatie van de<br />
uitvaart, bekwaam personeel, doelmatige klachtenafhandeling<br />
en klanttevredenheidsonderzoek.<br />
i
UITVAART GIDS FRIESLAND | <strong>Uitvaart</strong>verzekering Informatie Platform<br />
Verschil tussen uitvaartverzekeraars<br />
Ook in het opzicht van aangesloten uitvaartondernemers<br />
is er verschil tussen uitvaartverzekeraars.<br />
“Een uitvaartverzekeraar als Monuta heeft<br />
bijvoorbeeld een geheel eigen uitvaartverzorging<br />
met een keurmerk van SKU en werkt niet samen<br />
met externe uitvaartondernemingen. Dit wil zeggen<br />
dat wanneer iemand een klacht heeft over de<br />
uitvaartverzorging van Monuta, men hiermee naar<br />
de ombudsman kan stappen. Daarmee is Monuta<br />
in dit opzicht de veiligste keuze. Ook Yarden doet<br />
het goed op dit vlak. Net als Monuta heeft Yarden<br />
voornamelijk eigen uitvaartverzorgers met keurmerk.<br />
In tegenstelling tot Monuta werkt Yarden<br />
ook samen met externe uitvaartverzorgers, deze<br />
dienen dan ook voorzien te zijn van het keurmerk.<br />
Daarbij biedt Yarden ook meer vrije keuze dan<br />
Monuta. Dit wil zeggen dat nabestaanden op eigen<br />
initiatief ook andere partijen mogen inschakelen,<br />
ook als deze geen keurmerk hebben. Yarden maakt<br />
dus op voorhand alleen afspraken met uitvaartverzorgers<br />
met keurmerk. Net als Monuta en Yarden<br />
heeft DELA ook een eigen uitvaartverzorging. Ook<br />
deze zijn aangesloten bij het keurmerk van SKU.<br />
Ook DELA verwijst enkel door naar uitvaartverzorgers<br />
met keurmerk. Nabestaanden kunnen ook<br />
hier externe maatschappijen inschakelen zonder<br />
“Ook Yarden doet het goed op dit vlak”<br />
keurmerk. <strong>Uitvaart</strong>maatschappijen die in dit opzicht<br />
minder goed naar voren kwamen zijn Ardanta,<br />
Nuvema en GUV. De eerste twee zijn uitvaartverzekeraars<br />
zonder eigen uitvaartverzorgers, en<br />
werken dus enkel met externe uitvaartverzorgers.<br />
Voor deze verzekeraars is het niet noodzakelijk<br />
om samen te werken met uitvaartverzorgers met<br />
een keurmerk. Dit geldt niet alleen wanneer nabestaanden<br />
zelf een bepaalde uitvaartverzorger<br />
willen, maar ook voor de uitvaartverzorgers waar<br />
de uitvaartverzekeraars op voorhand al afspraken<br />
mee hebben gemaakt. GUV heeft, net als Monuta,<br />
Yarden en DELA ook eigen uitvaartverzorging,<br />
maar heeft geen keurmerk op hun verzorging”<br />
aldus mw. Simonse van het Uitvaarverzekering Informatie<br />
Platform.<br />
Dit is een origineel bericht van <strong>Uitvaart</strong>verzekering Informatie Platform<br />
o
Stalhouderij StÛkhÚster<br />
Fam. Landheer<br />
Op een stijlvolle en<br />
waardige manier<br />
afscheid nemen van<br />
uw dierbare<br />
www.stukhuster.nl<br />
Op een stijlvolle en waardige<br />
06-27362844
UITVAART GIDS FRIESLAND | Memories <strong>Uitvaart</strong>muziek<br />
De magie van muziek<br />
ALDEBOARN – Nee, ze kunnen het verdriet<br />
niet wegnemen. Maar met de kracht van<br />
hun muziek wel voor een glimlach, een<br />
mooie herinnering of een stuk troost zorgen.<br />
Memories <strong>Uitvaart</strong>muziek brengt live<br />
muziek bij begrafenissen en crematies.<br />
Sommige artiesten treden bij gelegenheid op bij<br />
uitvaarten. Maar een organisatie die daarin is<br />
gespecialiseerd, mag vrij uniek heten. Peter en<br />
Aisha Krako vormen de gezichten achter Memories<br />
<strong>Uitvaart</strong>muziek, dat op locaties in heel<br />
Nederland live muziek verzorgt.<br />
‘Zeker op een uitvaart komt muziek enorm<br />
binnen’, zegt Aisha. ‘Geliefde nummers van de<br />
overledene roepen een betekenisvolle herinnering<br />
op. Zo wordt een verdrietig moment tegelijk een<br />
waardevol moment. Voor de artiesten is de wisselwerking<br />
met het publiek hartverwarmend.’<br />
Professionele artiesten<br />
Peter is professioneel en afgestudeerd musicus.<br />
Hij begeleidt onder andere Willeke Alberti. ‘Van<br />
Stef Bos tot Bach, van harp tot band, wij kunnen<br />
alles live ten gehore brengen. Peter is uitvoerende,<br />
of we doen een beroep op ons netwerk van<br />
andere professionele musici, waaronder ook<br />
bekende namen. Zij weten precies wat er van hen<br />
wordt verlangd.’<br />
Dat betekent dat Memories <strong>Uitvaart</strong>muziek<br />
razendsnel kan schakelen. ‘De smaak en wensen<br />
van de overledene en nabestaanden staan centraal<br />
in de muziek die wij live ten gehore brengen.<br />
Geen detail zien we over het hoofd. Zo stemmen<br />
we het repertoire en de kleding precies af op de<br />
gelegenheid.’<br />
Uw muziekwensen voor de uitvaart kunt u ook<br />
bij leven kenbaar maken. Memories <strong>Uitvaart</strong>muziek<br />
regelt desgewenst een opname, live video<br />
streaming vanuit het buitenland en een humanitair<br />
spreker.<br />
s<br />
Memories <strong>Uitvaart</strong>muziek<br />
Wjitteringswei 14<br />
8495 JP Aldeboarn<br />
Telefoon: 0566-75 08 89<br />
Mobiel: 06-11 87 37 72<br />
info@memoriesuitvaartmuziek.nl<br />
www.memoriesuitvaartmuziek.nl
Eén worden met de natuur<br />
NIEUWEHORNE – Zacht ruist het gebladerde, voor de rest overheerst de stilte. Genieten van landschappelijke<br />
schoonheid en stilstaan bij een overledene gaan hier samen op. Een bosgebied in Nieuwehorne is<br />
vorig jaar geopend als natuurbegraafplaats. De eerste en enige van <strong>Friesland</strong>. Een plaats waar de mens<br />
letterlijk en figuurlijk opgaat in de natuur, als onderdeel van de kringloop van het leven.<br />
Schapenboeren en natuurbeheerders Ab van Middelkoop<br />
en Harry Elzinga kochten het bosgebied.<br />
Aanvankelijk niet met de gedachte er een natuurbegraafplaats<br />
van te maken. ‘Het idee pikten we op in<br />
Groningen’, vertelt Van Middelkoop. ‘In Groot-Brittannië<br />
ligt de oorsprong ervan. Zo is prinses Diana<br />
begraven op een natuurbegraafplaats.’<br />
Eenvoudige markeringen<br />
Het bos beslaat een oppervlakte van 12 hectare.<br />
Van het parkeerterrein slingeren diverse paden<br />
tussen de groene pracht. Slechts een eenvoudig<br />
houten paaltje, boom, struik of zwerfkei met eventueel<br />
een tekst markeert de verscholen graven.<br />
Daartussen liggen ook urnengraven, op dezelfde<br />
manier in harmonie met de natuur. Alle materialen,<br />
inclusief urnen en kisten, zijn duurzaam en milieuverantwoord<br />
en worden geleverd door de beide<br />
exploitanten. Een natuurbegraafplaats huldigt immers<br />
biologische en ecologische principes.<br />
d
UITVAART GIDS FRIESLAND | Natuurbegraafplaats <strong>Friesland</strong><br />
‘We willen geen wildgroei van grafversieringen.<br />
Lantaarns, plastic bloemen en foto’s zijn taboe.<br />
De overledenen liggen ook niet te dicht bij elkaar<br />
“We willen geen wildgroei van<br />
grafversieringen”<br />
zoals op een regulier kerkhof. Een natuurgraf meet<br />
25 vierkante meter, een urnengraf 10. De gewenste<br />
plek wijs je zelf, bij leven en welzijn, aan.’<br />
Eeuwigdurend grafrecht<br />
De belangstelling is groot. Met ruimte voor 1.200<br />
begrafenissen, zijn al 250 graven gereserveerd of<br />
in gebruik. ‘Een natuurgraf betekent eeuwenlang<br />
grafrust. Dat is een voordeel ten opzichte van traditioneel<br />
begraven: daar wordt een graf na zoveel<br />
jaar geruimd. Bovendien vereist dat ook periodiek<br />
onderhoud.’<br />
Net als bij cremeren zien mensen bij een natuurbegraafplaats<br />
af van het belasten van de nabestaanden.<br />
Qua kosten zit een natuurgraf in aanvang<br />
tussen cremeren en regulier begraven in. Wie kiest<br />
voor een ecologisch einde, hoeft ook geen rekening<br />
te houden met verlenging van het grafrecht.<br />
Er wordt eenmalig een bedrag betaald.<br />
In principe gaat de natuur zijn gang op de natuurbegraafplaats.<br />
Alleen ongewenste beplanting wordt<br />
verwijderd en paden vrijgehouden. Via GPS-coördinaten<br />
zijn alle natuurgraven te traceren, mocht<br />
vegetatie de markeringen aan het oog onttrekken.<br />
Van iedereen staat exact geregistreerd waar hij of<br />
zij ligt of komt te liggen.<br />
Overdag is het bos vrij toegankelijk, omdat het<br />
ook de functie heeft van natuurgebied. Honden<br />
moeten aan de lijn op de paden blijven. Een open<br />
terrein met houten bankjes leent zich voor de<br />
plechtigheden. Dit voorjaar wordt er een houten<br />
overkapping geplaatst om ook bij slecht weer een<br />
buitenceremonie te kunnen houden.<br />
Natuurbegraafplaats <strong>Friesland</strong><br />
Achtste Wijk 7<br />
Nieuwehorne<br />
T.: 06-50 40 64 67<br />
E.: info@natuurbegraafplaatsfriesland.nl<br />
I.: www.natuurbegraafplaatsfriesland.nl<br />
f
Hulp na overlijden<br />
van een dierbare<br />
Rust na overlijden, tijd om te rouwen<br />
Eminent Helpt, staat u bij om met u de<br />
financiële administratie na een<br />
overlijden op orde te brengen.<br />
Samen zoeken we naar een manier<br />
om uw leven vorm te geven zonder<br />
nabijheid van uw dierbare.<br />
Meer informatie? | Eminenthelpt.nl Tel. 085 065 3925 | Email: info@eminenthelpt.nl<br />
Uniek, betaalbaar & naar wens<br />
De KistemaKKer<br />
Marsherne 8 | 9013 CG Poppenwier ( <strong>Friesland</strong> ) | info@dekistemakker.nl | www.dekistemakker.nl | Tel.: 06 - 148 256 77
UITVAART GIDS FRIESLAND | Eminent Helpt<br />
Wie<br />
helpt<br />
er na de<br />
uitvaart?<br />
DE WESTEREEN – Ook na de uitvaart is er hulp<br />
beschikbaar. Ook dan moeten er veel zaken<br />
worden geregeld. Eminent Helpt is als enige<br />
administratiekantoor in deze regio gespecialiseerd<br />
in nabestaandenzorg op zowel emotioneel<br />
als zakelijk gebied. pvallende doeken.<br />
Desiree Kuiken & Anke Wijbenga<br />
Anke Wijbenga en Desiree Kuiken zijn begin dit jaar<br />
Eminent Helpt gestart. Eminent Helpt staat klaar<br />
voor mensen die nabestaandenzorg nodig hebben<br />
of graag ondersteuning willen ontvangen bij<br />
administratieve zaken (praktische administratieve<br />
thuishulp).<br />
Nabestaanden<br />
‘Na de uitvaart komt er veel op de nabestaanden<br />
af’, zegt Anke. ‘Ondanks dat er tijd moet zijn om<br />
te rouwen, moeten er veel zaken worden geregeld.<br />
Bijvoorbeeld het aanpassen/opzeggen van verzekeringen<br />
en toeslagen of het afwikkelen van de<br />
nalatenschap.’<br />
Het op weg helpen van de nabestaanden na het<br />
overlijden van een dierbare behoort tot de taken<br />
van de nabestaandenbegeleiders van Eminent<br />
Helpt. Na het op orde hebben van de administratie<br />
en het wegnemen van onzekerheden is er tijd om<br />
te rouwen.<br />
Ouderen<br />
‘Van ouderen wordt steeds meer verwacht dat zij<br />
langer zelfredzaam zijn. Door onze individualiserende<br />
maatschappij en bezuinigingen in de zorg is<br />
dit niet gemakkelijk. De laatste tijd merken wij dat<br />
ouderen steeds meer behoefte hebben aan administratieve<br />
thuishulp.<br />
Gezien er van deze mensen op korte termijn wordt<br />
verwacht dat zij zelf ook gaan internetbankieren,<br />
verwachten wij dat deze zorgvraag alleen maar<br />
groter zal worden. Eminent Helpt biedt ook deze<br />
groep graag passende hulpverlening.’<br />
Eminent Helpt<br />
Fogelsang 69<br />
9271 GC De Westereen<br />
T.: 085-06 539 25<br />
E.: info@eminenthelpt.nl<br />
I.: www.eminenthelpt.nl<br />
h
UITVAART GIDS FRIESLAND<br />
NIEUWS & TRENDS<br />
- in de uitvaart -<br />
DE BIOS URN TM<br />
De Bios Urn is een biologisch afbreekbare urn die speciaal<br />
ontworpen is om uit de as van uw dierbare een boom, struik of<br />
plant te laten groeien. De as, de voedingsbodem en zaailing<br />
of zaad groeien samen uit tot een herinneringsboom, een<br />
tastbare herinnering aan uw geliefde.<br />
www.biologische-urn.nl<br />
BIO KIST<br />
Onora heeft een totaal nieuw type uitvaartkist ontwikkeld. Een bio-kist<br />
gemaakt uit 100% natuurlijke materialen. De kist is hierdoor volledig<br />
biologisch afbreekbaar of geschikt is voor cremeren, met tot wel 75%<br />
minder emissies.<br />
Dit samen met de zachte vormgeving en mogelijkheden om hem te personaliseren<br />
maakt deze kist uniek. Onora de bewust andere uitvaartkist.<br />
www.onora.eu<br />
UITVAARTLEGO<br />
<strong>Uitvaart</strong>lego is een product dat goed ingezet<br />
kan worden om met kinderen op laagdrempelige<br />
manier over de dood en de bijbehorende rituelen.<br />
uitvaartlego wordt exclusief door Rouw& geleverd.<br />
www.rouwenadvies.nl<br />
j
UITVAART GIDS FRIESLAND | NIEUWS & TRENDS<br />
Fotoprint XL<br />
Fotoprint XL is een nieuwe techniek om een foto naar wens<br />
op een uitvaartkist te printen. Op elke houtsoort, ruw of<br />
glad kan een afbeelding geplaatst worden. De houtstructuur<br />
blijft zichtbaar waardoor een heel natuurlijke afbeelding met<br />
mooie overgang naar het kist-deksel verkregen wordt.<br />
www.dekistemakker.nl<br />
BALLONVERSTROOIING<br />
Laatste Vlucht verzorgt ballonverstrooiingen.<br />
Een unieke asbestemming, waarbij de as van de<br />
overledene in een grote heliumballon naar de wolken<br />
zweeft.<br />
Het letterlijk loslaten en het nakijken van de ballonnen<br />
op een plek van uw keuze is heel bijzonder.<br />
Voor meer informatie, foto’s en filmpjes kunt u<br />
terecht op:<br />
www.laatstevlucht.nl<br />
NATUUR<br />
BEGRAVEN<br />
Er is steeds meer interesse in begraven op een natuurbegraafplaats. Hier zijn<br />
een aantal voordelen aan verbonden. Een graf is eeuwigdurend. Onderhoud is<br />
niet nodig en zelfs niet gewenst. Een natuurgraf dient op te gaan in de omgeving.<br />
De kosten voor een natuurlijk graf staan in dezelfde verhouding als bij een<br />
“gewoon“ graf.<br />
www.natuurbegraafplaatsfriesland.nl<br />
k
Yarden <strong>Uitvaart</strong>zorg<br />
Fryslân:<br />
in alle rust<br />
afscheid<br />
nemen<br />
In de provincie <strong>Friesland</strong> vindt u twee prachtige locaties van Yarden. Aan de rand van<br />
Leeuwarden, omgeven door majestueuze bomen, ligt Yarden Crematorium en <strong>Uitvaart</strong>centrum<br />
Goutum. Midden in het oude Friese weidelandschap, aan de rand van Heerenveen,<br />
bevindt zich Yarden Crematorium Schoterhof. De rustgevende, landelijke ligging en<br />
het weidse uitzicht zijn kenmerkend voor deze mooie locatie. In een prettige omgeving<br />
met intieme aula’s en koffiekamers kunt u samen in alle rust en op uw eigen manier<br />
afscheid nemen.<br />
Crematorium en <strong>Uitvaart</strong>centrum<br />
Goutum<br />
Yndijk 1, 9084 AV Goutum<br />
Telefoon: 058 288 3558<br />
cre-goutum@yarden.nl<br />
www.yarden.nl/goutum<br />
AD.0013.JAN17<br />
Crematorium en <strong>Uitvaart</strong>centrum Goutum<br />
Het crematorium Goutum biedt veel mogelijkheden<br />
om met muziek, licht, kleuren en<br />
beeld een eigen sfeer te creëren die past bij<br />
de overledene en bij u als nabestaande. Zodat<br />
u in een passende omgeving en in alle<br />
rust afscheid kunt nemen. Het crematorium<br />
beschikt over een huiskamer, een aula, een<br />
familiekamer en een mooie koffiekamer,<br />
waar tevens het afscheid kan plaatsvinden.<br />
‘Alle ruimten in ons crematorium zijn zo<br />
ingericht dat onze gasten zich er snel op<br />
hun gemak en welkom voelen’, vertelt Henk<br />
Meijer, locatiemanager in Goutum. ‘Onze<br />
huiskamer en aula vormen een passende<br />
omgeving voor een sfeervol afscheid. De<br />
huiskamer is vooral bedoeld voor een afscheid<br />
in een klein gezelschap.’<br />
Condoleance<br />
De condoleance kan ook plaatsvinden in de<br />
koffiekamer. Henk Meijer: ‘Na de plechtig-<br />
‘Wij geven nabestaanden<br />
alle tijd en ruimte<br />
om afscheid te nemen<br />
van hun dierbare’<br />
heid bieden wij hier de gelegenheid om<br />
na te praten en iets te eten en te drinken.<br />
Naast koffie en thee kunnen wij uitgebreide<br />
horeca-arrangementen serveren, zoals<br />
een lunch- of borrelarrangement. Dankzij<br />
het prachtige uitzicht over de omliggende<br />
weilanden stralen de koffiekamer en het<br />
aangrenzende buitenterras een aangename<br />
rust en ruimtelijkheid uit.<br />
Tijd, rust en ruimte<br />
Bij onze medewerkers en uitvaartverzorgers<br />
van Centrum voor <strong>Uitvaart</strong>zorg<br />
Goutum staan de zorg en aandacht voor de<br />
overledene en diens familie voorop. ‘Wij<br />
geven nabestaanden alle tijd en ruimte<br />
om afscheid te nemen van hun dierbare’,<br />
legt Henk Meijer uit. Het uitvaartcentrum<br />
van Yarden Crematorium en <strong>Uitvaart</strong>centrum<br />
Goutum is recent volledig gerestyled.<br />
Nabestaanden kunnen afscheid nemen in<br />
de mooie, warme opbaarkamers met de<br />
namen Fryske Mar, Liwwadden, ‘t Wad,<br />
‘t Riet, de Zee, de Greide, de Heide en de<br />
Oldehove. Typerend voor alle kamers zijn<br />
muurvullende foto’s van het betreffende<br />
Friese landschap. Deze zorgen voor een<br />
aangename, lokale sfeer.<br />
Ook op de dag van de plechtigheid krijgen<br />
de nabestaanden bij ons alle tijd om het afscheid<br />
vorm te geven. Wij willen u als nabestaande<br />
tijd, rust en ruimte bieden. Zodat u<br />
op een persoonlijke en comfortabele wijze<br />
afscheid kunt nemen van uw overleden geliefde.’<br />
l
Crematorium Schoterhof<br />
In Crematorium Schoterhof heerst een<br />
rustieke en intieme sfeer. ‘Onze medewerkers<br />
en uitvaartverzorgers stellen alles in<br />
het werk zodat u in alle rust afscheid kunt<br />
nemen, op de manier zoals ú het wilt. Wij<br />
weten hoe belangrijk dit voor u is. Zorg en<br />
aandacht staan bij onze medewerkers voorop’,<br />
vertelt Janet de Vries, locatiemanager<br />
in Heerenveen.<br />
Condoleance<br />
Zowel in Crematorium Schoterhof als in <strong>Uitvaart</strong>centrum<br />
De Schans is er ruimte om elkaar<br />
te spreken, condoleances uit te wisselen<br />
en samen iets te drinken. Dit kan op vele<br />
manieren. Van een kop koffie tot een uitgebreide<br />
lunch. En van een broodje kaas tot<br />
een complete rijsttafel. Is de plechtigheid in<br />
de namiddag of avond, dan is ook een receptie-<br />
of een tapasarrangement mogelijk.<br />
‘Eigen invulling<br />
van wensen,<br />
daar gaat het om’<br />
Eigen wensen staan centraal<br />
Eigen invulling, daar gaat het om’, vertelt<br />
Janet de Vries. ‘We leven in een andere tijd,<br />
de dood wordt steeds meer bespreekbaar<br />
en eigen wensen worden ook vaker uitgesproken.<br />
Belangrijk is dat onze medewerkers<br />
dit weten te faciliteren, wat de<br />
wensen ook mogen zijn.’<br />
<strong>Uitvaart</strong>centrum De Schans<br />
Janet de Vries vervolgt: ‘In ons vernieuwde<br />
<strong>Uitvaart</strong>centrum De Schans geven wij u<br />
alle tijd en ruimte om afscheid te nemen<br />
van uw overleden dierbare. Wij beschikken<br />
over drie sfeervolle 24-uurs opbaarkamers.<br />
Zo kunt u 24 uur per dag de overledene bezoeken.<br />
U kunt de kamers met persoonlijke<br />
items inrichten. Dit zorgt voor een eigen,<br />
intieme sfeer. Nieuw is het ‘afscheid zonder<br />
tijd’. Dit betekent dat u als nabestaanden<br />
zelf bepaalt hoelang u van de ruimte gebruik<br />
wilt maken. Ook kunt u onze nieuwe,<br />
intieme familie-aula bezoeken. Wij bieden<br />
u, naast ons Crematorium Schoterhof, nu<br />
een tweede plek in Heerenveen waar wij u<br />
faciliteren en ondersteunen. Centraal staat<br />
dat u op een persoonlijke manier, die bij<br />
u past, afscheid kunt nemen van uw overleden<br />
dierbare.’<br />
Voor het melden van een overlijden<br />
bel onze <strong>Uitvaart</strong>zorg 058 212 3990,<br />
dag en nacht bereikbaar<br />
Yarden Crematorium Schoterhof<br />
en <strong>Uitvaart</strong>centrum De Schans<br />
Rotstergaastweg 45<br />
8452 LA Nieuweschoot<br />
Telefoon: 0513 633 088<br />
cre.schoterhof@yarden.nl<br />
www.yarden.nl/heerenveen-schoterhof<br />
Agenda Crematorium Goutum<br />
en Crematorium Schoterhof<br />
• Valentijn herinneringsbijeenkomst<br />
14 februari van 19.30 tot 21.30 uur<br />
Meer informatie vindt u op<br />
yarden.nl/herinneren<br />
• op 12 maart bent u tussen<br />
11.00 en 15.00 uur welkom op de<br />
open dag in het Yarden Crematorium<br />
en <strong>Uitvaart</strong>centrum Goutum en in<br />
het Yarden Crematorium Schoterhof<br />
en <strong>Uitvaart</strong>centrum De Schans.<br />
;
Herinneringen verbinden<br />
Begraafplaatsen in Heerenveen<br />
Een oase van rust in het groen. En met elk een eigen charme. Op de algemene begraafplaatsen<br />
van de gemeente Heerenveen haalt u in stilte herinneringen op en voelt u dat uw dierbare<br />
nog heel dichtbij is. Ook vindt u hier volop keuzemogelijkheden voor een mooie rustplaats.<br />
U bent het hele jaar door van harte welkom om de acht begraafplaatsen te bezoeken zodat<br />
u de juiste keuze kunt maken.<br />
Meer weten? Kijk op www.heerenveen.nl/burgerzaken/overlijden/begraafplaatsen
UITVAART GIDS FRIESLAND | <strong>Uitvaart</strong>sprekers<br />
- Uit de praktijk van de Humanistische <strong>Uitvaart</strong>begeleiding Fryslân -<br />
Sprekers bij uitvaarten<br />
Dominique heeft alles uit het leven gehaald...<br />
Zij heeft de wereld gezien<br />
Grenzeloos gereisd<br />
Gevlogen over vrijwel alle continenten<br />
Dominique heeft geleefd<br />
Ervaren, wat Grote Liefde betekent<br />
Verliefd zijn...<br />
Dominique was genoeg verliefd<br />
Voor de rest van haar leven...<br />
persoonlijke aandacht, vertrouwen en ervaring als<br />
het gaat om het spreken tijdens een uitvaartceremonie.<br />
In gesprek met de nabestaanden zetten we ons in,<br />
om woorden te vinden die recht doen aan het leven<br />
van de overledene. In zo’n verdrietige tijd, meteen<br />
na het overlijden, bieden we de helpende hand en<br />
luisteren vooral. We gaan in gesprek met de nabestaanden<br />
en schrijven het levensverhaal dat we<br />
uitspreken tijdens de uitvaartceremonie.<br />
In toenemende mate is er behoefte aan verdieping<br />
en verbeelding. Dit kan vorm krijgen door rituelen<br />
te verwerken in de ceremonie. Een aantal sprekers<br />
van de Humanistische <strong>Uitvaart</strong>begeleiding Fryslân<br />
beschikt over deze deskundigheid en ervaring als<br />
Ritueel Begeleider.<br />
Daarnaast kiezen steeds meer mensen ervoor,<br />
om zelf over hun afscheid na te denken. Het kan<br />
rust geven, te weten dat de inhoudelijke kant van<br />
de uitvaart - al tijdens het leven - naar eigen wens<br />
is geregeld. Door met elkaar in gesprek te gaan,<br />
kunnen wij daarbij helpen.<br />
Ella van Halderen<br />
Dit is het begin van het In Memoriam dat ik tijdens<br />
de afscheidsceremonie voor Dominique heb uitgesproken.<br />
Want, zomaar... op een zomerdag overleed<br />
ze, 20 jaar oud. Wij kunnen ons onmogelijk<br />
voorstellen wat haar plotselinge dood betekent<br />
voor haar ouders, haar zusje en voor haar Grote<br />
Liefde, ver weg aan de andere kant van de Aarde.<br />
Dominique is dood. En er is alleen maar ontreddering...<br />
Dan, op dat moment, zijn er ineens allemaal<br />
vragen: “Wat moet er geregeld worden? Wanneer<br />
is de uitvaart? Wie vertelt haar levensverhaal?”<br />
Mijn naam is Ella van Halderen en ik ben Spreker<br />
bij <strong>Uitvaart</strong>en.<br />
Samen met mijn 30 collega’s van de Humanistische<br />
<strong>Uitvaart</strong>begeleiding Fryslân, staan we voor<br />
Dominique. Ondanks haar sterven op 20-jarige leeftijd,<br />
was het de wens van de familie, om haar leven<br />
te vieren. En zo gebeurde het.<br />
Dominique<br />
Je hebt geleefd en eruit gehaald wat er in zat<br />
En je hebt het hartstikke goed gedaan...<br />
We zijn trots op je<br />
Want jij hebt jouw leven geleefd<br />
Op jouw manier<br />
En dat is goed<br />
Nu, aan het eind van je reis<br />
Zien we jou<br />
We zien je<br />
Zo mooi, zo gelukkig,<br />
Zo gewoon jezelf...<br />
Dat mooie, gelukkige beeld....<br />
Dat nemen we met ons mee<br />
voor altijd...<br />
2!<br />
Tekst:<br />
Ella van Halderen - <strong>2017</strong><br />
Spreker bij uitvaarten<br />
Humanistische<br />
<strong>Uitvaart</strong>begeleiding Fryslân<br />
T.: 0517 - 41 77 99<br />
Om privacyredenen zijn namen<br />
en situaties gewijzigd.
UITVAART GIDS FRIESLAND<br />
Crowdfunding<br />
uitvaart<br />
geen optie<br />
Online crowdfunding voor een begrafenis of crematie haalt regelmatig het nieuws,<br />
maar ruim 70 procent van de Nederlanders zegt daar nooit een bijdrage aan te<br />
zullen leveren. Dat blijkt uit een enquête van Multiscope onder 1000 mensen in<br />
opdracht van uitvaartverzekeraar Nuvema. Onder bekenden van de overledene<br />
kan een inzameling wel op bijna de helft van de mensen rekenen. Bijna niemand<br />
ziet crowdfunding als optie voor de eigen uitvaart of die van een dierbare.<br />
Met de opkomst van social media is het makkelijker<br />
geworden om online geld in te zamelen.<br />
Bijvoorbeeld voor nabestaanden die niet voldoende<br />
geld hebben om een uitvaart te betalen. Het<br />
succes van zo’n crowdfunding loopt uiteen en is<br />
onder andere afhankelijk van de media-aandacht.<br />
1 op de 10 jongeren kreeg al eens te maken met<br />
een online geldinzameling voor een begrafenis of<br />
crematie. Van alle mensen die bereikt worden met<br />
crowdfunding besluit 20 procent te doneren.<br />
Persoonlijk scoort<br />
Uit het onderzoek blijkt dat mensen iets positiever<br />
kijken naar crowdfunding voor een uitvaart als het<br />
gaat om bekenden. Zo zou ruim de helft online geld<br />
doneren voor het afscheid van een familielid. Toch<br />
houdt gemiddeld 40 procent ook als het om bekenden<br />
gaat de hand op de knip. 85% van de jongeren<br />
zegt voor familie juist wel<br />
te doneren en drie kwart<br />
draagt ook aan de uitvaart<br />
van vrienden en kennissen<br />
een financieel steentje bij.<br />
Ouderen weigeren als het<br />
familie betreft nog steeds<br />
vaak om geld te doneren<br />
met crowdfunding (56%).<br />
Liever lenen voor uitvaart<br />
Mochten mensen zelf<br />
in de problemen komen<br />
met het betalen van een<br />
uitvaart, dan is crowdfunding<br />
bijna nooit een<br />
alternatief (2,6%). Alleen<br />
bekenden (14%) wordt<br />
2@
UITVAART GIDS FRIESLAND<br />
misschien gevraagd om financiële steun. Ruim<br />
de helft zou het bedrag liever lenen en daarnaast<br />
zoekt 30 procent haar heil bij de gemeente. Uit eerder<br />
onderzoek van de Christelijke Hogeschool Ede<br />
bleek al dat het aantal gemeentelijke uitvaarten in<br />
2015 toenam met 15 procent tot 2100 gevallen.<br />
Als oorzaak van deze toename werd het tekort aan<br />
financiële middelen bij nabestaanden genoemd.<br />
Eigen uitvaartkosten<br />
Als het gaat om de kosten van onze eigen uitvaart<br />
is crowdfunding door nabestaanden ook bijna<br />
nooit gewenst (1%). Bijna de helft van de ondervraagden<br />
beschikt over een uitvaartverzekering en<br />
30 procent denkt voldoende spaargeld na te laten.<br />
Een klein deel (3,5%) geeft aan dat nabestaanden<br />
wel geld hebben voor hun begrafenis of crematie.<br />
“ De helft van de jongeren zegt niet te weten hoe hun uitvaart nu<br />
betaald zou moeten worden ”<br />
De helft van de jongeren zegt niet te weten hoe<br />
hun uitvaart nu betaald zou moeten worden. De<br />
groep die crowdfunding het meest ziet zitten zou<br />
er mogelijk dus zelf ook op aangewezen zijn. Bekijk<br />
alle feiten en cijfers in de infographic op:<br />
www.nuvema.nl.<br />
UITVAART GIDS FRIESLAND | Stalhouderij Stûkhúster<br />
Stalhouderij Stûkhúster<br />
Voor een afscheid met liefde en respect is<br />
het van belang dat de uitvaart plaatsvindt<br />
op een manier die passend is bij u en uw<br />
dierbare. Met een professionele houding,<br />
hand in hand met zorgvuldigheid en<br />
oprechte betrokkenheid, kan Stalhouderij<br />
Stûkhuster u daarmee van dienst zijn.<br />
Met onze prachtige zwarte rouwkoets kunt u op<br />
een waardige manier afscheid nemen van uw dierbare.<br />
De koets wordt getrokken door twee Friese<br />
paarden met traditionele rouwkleden en mutsen<br />
met pluim.<br />
Onze authentieke boerenwagens, er zijn twee verschillende<br />
uitvoeringen, kunnen voor een stijlvolle<br />
begrafenis worden ingezet. Een boerenwagen<br />
wordt op traditionele wijze, in de “losse strengen”,<br />
getrokken door een Fries paard.<br />
Ook rouwvervoer met de zogeheten Miedemawagen,<br />
getrokken door twee Friese paarden, behoort<br />
tot de mogelijkheden.<br />
Voor de uitvaart van een kind of jongere hebben<br />
we speciaal een kleine boerenwagen, getrokken<br />
door een witte pony.<br />
Landheer is koetsier in stijl. Bij de boerenwagens<br />
loopt hij ernaast. “Dat zijn rituelen, horend bij rouwvervoer.<br />
Uiteraard kunnen de mensen zelf zeggen<br />
wat ze willen, maar we vertellen altijd de tradities.”<br />
www.stukhuster.nl<br />
2#
Timna Rauch: “Je doet het<br />
De moeder van Timna Rauch (32) uit Hilversum was kerngezond. Als een donderslag bij heldere hemel<br />
kreeg zij eind 2012 een hersenbloeding en overleed kort daarna. Dat ze haar organen heeft gedoneerd is<br />
voor Timna een enorme steun geweest voor het verwerken van haar dood.<br />
Tegen middernacht ging Timna’s telefoon. “Het<br />
was mijn vader, het ging niet goed met mama.<br />
Mijn vriend en ik waren bij hen wezen eten, maar<br />
ze was naar bed gegaan omdat ze zich niet lekker<br />
voelde. Hij had haar laat op de avond nog paracetamol<br />
gegeven tegen de hoofdpijn, en toen hij zelf<br />
wilde gaan slapen, kreeg ze ademhalingsproblemen.<br />
Toen bleef haar hart stilstaan. Mijn zusje belde<br />
een ambulance, terwijl mijn vader mijn moeder<br />
reanimeerde.”<br />
In het ziekenhuis bleek het foute boel. Timna’s<br />
moeder Rina had een bloeding in haar hersenstam<br />
gehad. “De vooruitzichten waren heel slecht,” zegt<br />
Timna, “maar ze was pas 54 en gezond, dus wilden<br />
ze een drain plaatsen tegen de druk op haar<br />
hersenen. Maar ’s ochtends bleek dat ze niet meer<br />
te redden was.”<br />
Zwarte humor<br />
Timna vergeet nooit hoe de familie het slechte<br />
nieuws hoorde. “Heel bizar,” zegt ze, “zo’n klinisch<br />
kamertje met slechte koffie, waar de arts zijn<br />
handen vouwt, diep zucht en vertelt dat ze weinig<br />
meer kunnen doen. Later, toen de donorvraag<br />
kwam, was er opnieuw slechte koffie, een te hard<br />
tikkende klok en de arts die zijn handen vouwt en<br />
diep zucht. Net een film. Later konden we daar wel<br />
2$
UITVAART GIDS FRIESLAND | Nederlandse Transplantatie Stichting<br />
ook voor je nabestaanden”<br />
om lachen, we zijn wel van de zwarte humor.”<br />
Timna’s moeder was als donor geregistreerd. “Dat<br />
wisten we niet, maar we waren ervan uitgegaan en<br />
ik was ervoor. Later vertelde mijn vader dat hij het<br />
met mijn tante al had besproken. Mijn zusje had<br />
er moeite mee, maar accepteerde mijn moeders<br />
wens.”<br />
Respectvol<br />
Timna werd aangenaam verrast door de begeleiding<br />
tijdens de donatieprocedure. “De transplantatiecoördinator<br />
nam alles rustig met ons door. Een<br />
donorregistratie is een laatste wilsbeschikking,<br />
maar wij mochten er ook wat van vinden. We werden<br />
stap voor stap meegenomen in mijn moeders<br />
keuzes, en de geschiktheid van haar organen werd<br />
besproken. In dit proces zijn we heel respectvol<br />
behandeld en dat maakte veel indruk op ons. Zo<br />
werd het een beetje de keus van ons allemaal in<br />
plaats van alleen van mijn moeder.”<br />
Bij elkaar<br />
De crematie was razend druk, vertelt Timna. “Het<br />
was thuis altijd een zoete inval. Iedereen kon meeeten,<br />
vriendinnen met problemen bleven slapen…<br />
Ze bracht mensen bij elkaar. Met haar donatie<br />
heeft ze ook na haar einde nog mensen samengebracht,<br />
families bij elkaar gehouden. Ze heeft<br />
mensen iets kunnen geven. Dat maakte haar plotselinge<br />
dood minder zinloos.”<br />
“ Ze heeft ook na haar einde families bij elkaar gehouden ”<br />
De orgaandonatie heeft Timna geholpen bij de<br />
rouwverwerking. “Het klopt met hoe ik mijn moeder<br />
zie als mens. Wij hebben er als familie enorm<br />
veel aan gehad. We zien wat het heeft gegéven,<br />
niet wat het heeft weggenomen.”<br />
Betrokken<br />
Timna is iets opgevallen: “Op tv gaat het meestal<br />
over ontvangers van organen, nabestaanden<br />
hoor je weinig. Die zouden meer aandacht moeten<br />
krijgen. Mijn overtuiging van orgaandonatie<br />
is veranderd: donor ben je niet alleen omdat het<br />
je een goed mens maakt, je doet het ook voor je<br />
nabestaanden. Zij hebben veel aan het proces eromheen.<br />
Het is geen lichtzinnige beslissing en er<br />
wordt ook totaal niet lichtzinnig mee omgegaan.<br />
Dat nabestaanden zo betrokken worden en zo<br />
goed begeleid, had ik nooit verwacht. Ook maanden<br />
later nog. Ik heb twee lessen geleerd over orgaandonatie:<br />
het geeft steun bij de verwerking en<br />
de overledene komt goed terecht.”<br />
Weet ú het?<br />
U hebt misschien al eens gepraat over de uitvaart van uzelf, uw partner of uw ouders. Over begraven of cremeren, en welke<br />
muziek er moet klinken, bijvoorbeeld. Maar hebt u ook een keuze gemaakt over orgaandonatie? En weet u wat uw familie<br />
daarover heeft besloten? Veel mensen worden verrast door de dood van hun dierbare. Als er geen registratie in het Donorregister<br />
is, moeten zij deze lastige keuze maken: wel of geen donatie… Praat erover met uw naasten, weet van elkaar of het ja<br />
of nee is. En iedereen die zijn keuze vastlegt in het Donorregister, helpt zijn nabestaanden. Die worden dan niet geconfronteerd<br />
met deze beslissing op dat onmogelijke ogenblik. Het kan iedereen zomaar overkomen, net als Timna.<br />
Kijk voor informatie op transplantatiestichting.nl<br />
2%
UITVAART GIDS FRIESLAND | Hutting Natuursteen<br />
met ongekende mogelijkheden<br />
- Hutting Natuursteen -<br />
LEEUWARDEN – Een graf- of urnenmonument<br />
van Hutting Natuursteen is een herinnering<br />
voor het leven. Een waardige en waardevolle<br />
verwijzing naar het leven van de overledene.<br />
De Friese steenhouwerij zorgt ervoor dat de<br />
nabestaanden hun dierbare hierin kunnen<br />
herkennen.<br />
Bij Hutting Natuursteen staat al weer de vierde<br />
generatie aan het roer van het familiebedrijf. Huidig<br />
directeur Max Hutting: ‘Mijn overgrootvader<br />
Harmannus vervaardigde in 1930 zijn eerste grafsteen,<br />
nadat hij jarenlang als restaurateur in het<br />
Paleis op de Dam had gewerkt.’<br />
2^
‘Zelf heb ik een opleiding gevolgd in een Italiaans<br />
beeldhouwersatelier. Ook in Duitsland ben ik in<br />
de leer geweest; daar heb ik onder andere mogen<br />
werken aan middeleeuwse kathedralen. Mijn vader<br />
en ik mogen ons Meester Steenhouwer en Technieken<br />
noemen. Dat geeft wel aan hoeveel passie<br />
en kennis eruit ons ambacht voortvloeit.’ Als één<br />
van de weinige bedrijven draagt Hutting Natuursteen<br />
het keurmerk Natuursteen.<br />
Toonzaal en monumententuin<br />
Vandaar dat Hutting Natuursteen niet vergelijkbaar<br />
is met de eerste de beste steenhandelaar. ‘Daar<br />
mist de klant soms de zekerheden waar hij wel op<br />
rekent. Wij zijn een echte steenhouwerij, met alle<br />
benodigde expertise en werkzaamheden in huis.<br />
We kennen de eigenschappen en de uitstraling van<br />
onze materialen tot in de finesses.’<br />
De collectie grafmonumenten is eindeloos. Elke<br />
stijl en kleurstelling is mogelijk. Dat geldt ook<br />
voor samenstelling van materialen, zoals rvs, glas,<br />
versteend hout en natuursteen. Bezoek de royale<br />
toonzaal en monumententuin voor inspiratie en<br />
ideeën. Hier staan meer dan vijfhonderd verschillende<br />
monumenten opgesteld. Toonzaal en monumententuin<br />
zijn zes dagen per week geopend.<br />
Bezoek is mogelijk zonder afspraak.<br />
‘Voor elk budget creëren wij een passende en<br />
persoonlijke oplossing. Ook desgewenst uit voorraad.<br />
Daarop zit gemiddeld enkele weken levertijd.<br />
Steeds vaker zoeken mensen bij leven een monument<br />
uit. Dat ‘ontlast’ de nabestaanden en geeft<br />
tevens rust voor de persoon in kwestie. Samen<br />
met een tekenaar/adviseur vertaal je precies je<br />
wensen en smaak in een passend en persoonlijk<br />
monument. Een eigen schets aanleveren is altijd<br />
mogelijk.’<br />
Interieur en bouw<br />
Vanzelfsprekend leent natuursteen zich niet alleen<br />
voor de uitvaartbranche. Zo vervaardigt Hutting<br />
Natuursteen ook vloer- en wandtegels, aanrechten<br />
tafelbladen, vensterbanken en sculpturen in<br />
opdracht van kunstenaars.<br />
Hutting Natuursteen<br />
Archimedesweg 9<br />
8912 AK Leeuwarden<br />
Telefoon: 058-21 30 180<br />
E.: info@huttingnatuursteen.nl<br />
I.: www.huttingnatuursteen.nl<br />
2&
2*
UITVAART GIDS FRIESLAND | Gemeente Smallingerland<br />
Voor ieder wat wils met<br />
begraven of asbestemmingen<br />
- Gemeente Smallingerland -<br />
SMALLINGERLAND – De gemeente Smallingerland heeft met ingang van dit jaar wijzigingen doorgevoerd bij haar<br />
vier algemene begraafplaatsen. Er worden nieuwe graven uitgegeven, reserveren van gewenste plekken is mogelijk<br />
en op meer locaties kunnen urnen worden bijgezet of as verstrooid.<br />
Smallingerland telt vier gemeentelijke begraafplaatsen:<br />
De Waldhôf in Opeinde, Slingehof en de<br />
Zuiderbegraafplaats in Drachten en Jezus Leeft<br />
in Drachtstercompagnie. Allemaal met een eigen<br />
identiteit en sfeer, van modern tot historisch.<br />
As verstrooien en persoonlijke strooivelden<br />
Niet alleen op de Zuiderbegraafplaats, ook op De<br />
Waldhôf en Slingehof is een persoonlijk strooivak<br />
voortaan te huren. Dit is een vak van 1 bij 1 meter<br />
waarop de as van maximaal twee overledenen<br />
mag worden uitgestrooid. Plaatsing van een gedenkteken<br />
is toegestaan. Voorheen stond de gemeente<br />
alleen asverstrooiing toe op een bestaand<br />
graf.<br />
Reserveren<br />
Nieuw is de mogelijkheid om een gewenste begraafplek,<br />
bijzetplek of strooivak bij leven al te<br />
reserveren. Ook kunt u meerdere plekken naast<br />
elkaar laten vastleggen bij de gemeente. Voor reserveringen<br />
betaalt u een jaarlijks reserveringstarief<br />
(dus niet de normale huurprijs voor meerdere<br />
jaren).<br />
Weer begraven op Zuiderbegraafplaats<br />
Op de Zuiderbegraafplaats konden enkele jaren<br />
geen nieuwe graven worden uitgegeven. Vanaf<br />
begin <strong>2017</strong> is dat weer beperkt mogelijk. De uitgifte<br />
stopt als de nu beschikbare graven allemaal in<br />
gebruik of gereserveerd zijn. Er zijn velden voor individuele<br />
personen en dubbele graven en er is een<br />
apart gedeelte met kindergraven. Op het achterste<br />
deel is nu een veld beschikbaar voor urnengraven<br />
en persoonlijke strooivakken.<br />
De Slingehof en de Zuiderbegraafplaats beschikken<br />
over een algemeen strooiveld. Nabestaanden<br />
kunnen op het bijbehorende gedenkmonument<br />
een naamplaatje van de overledene laten plaatsen,<br />
voor de duur van tien jaar. Nabestaanden betalen<br />
alleen de kosten van het verstrooien van de as (en<br />
eventueel het naamplaatje). Van huurkosten is dus<br />
geen sprake.<br />
2(<br />
>
UITVAART GIDS FRIESLAND | Gemeente Smallingerland<br />
Sierurnentuin<br />
Op de Slingehof ligt een groenstrook met struiken<br />
en bomen. Daar wordt een sierurnentuin ingericht.<br />
Op een locatie van 1 bij 1 meter kunnen maximaal<br />
twee urnen in het groen worden geplaatst.<br />
Voorwaarde is wel dat de sierurn van duurzaam en<br />
“ Daar wordt een sierurnentuin ingericht ”<br />
weersbestendig materiaal is gemaakt en niet kan<br />
omvallen of omwaaien. Dit omdat de urn boven de<br />
grond in de buitenlucht staat.<br />
De graven op de algemene begraafplaatsen worden<br />
uitgegeven voor vijf (alleen asbestemmingen),<br />
tien, twintig of veertig jaar. Na afloop van deze<br />
termijn kan de huur met minimaal vijf jaar worden<br />
verlengd.<br />
Kijk voor meer informatie op de<br />
gemeentelijke website:<br />
www.smallingerland.nl<br />
Of bel met de gemeente:<br />
T. 0512-58 12 34<br />
3)
UITVAART GIDS FRIESLAND | Monuta Vroom & Keijzer<br />
- Monuta Vroom & Keijzer -<br />
<strong>Uitvaart</strong>verzorging<br />
tot in elk<br />
detail<br />
Cisca Keijzer<br />
LEEUWARDEN – Een begrafenis of crematie echt van A tot Z verzorgen. Monuta Vroom & Keijzer in Leeuwarden<br />
neemt alle taken op zich. Met Cisca Keijzer als vast aanspreekpunt. Wel zo fijn en wel zo vertrouwd.<br />
<strong>Uitvaart</strong>verzorger Cisca Keijzer ís een vertrouwd<br />
gezicht in de regionale uitvaartbranche. Sinds medio<br />
2014 is zij franchisenemer van uitvaartorganisatie<br />
Monuta. Toen nam ze het bedrijf van haar<br />
voorganger Vroom over.<br />
‘Ik doe alles zelf, van de aanname tot de zorg achteraf.<br />
Mijn dochter ontwerpt op verzoek rouwkaarten<br />
met een prachtige tekening en mijn zoon helpt<br />
in het bedrijf achter de schermen. We verzorgen<br />
ook multiculturele uitvaarten, natuuruitvaarten en<br />
het afscheid van baby’s en kindjes.’<br />
Steeds vaker doet Cisca gesprekken vooraf. Dit als<br />
mensen hun wensen vast willen leggen of hun uitvaart<br />
willen bespreken omdat ze niet meer beter<br />
zullen worden. Hiermee ontlasten ze hun omgeving<br />
en weten met wie hun nabestaanden te maken<br />
krijgen.<br />
Gevoel<br />
Cisca voelt zich uitermate sterk betrokken bij de<br />
familie. ‘Hoewel ik uiteraard professioneel te werk<br />
ga, leg ik er heel veel gevoel in. Ik heb een antenne<br />
voor het vervullen van persoonlijke wensen. Ik wijs<br />
op alle mogelijkheden, waarvan mensen soms niet<br />
op de hoogte zijn.’<br />
“ U hoeft niet per se bij Monuta verzekerd te zijn ”<br />
U hoeft niet per se bij Monuta verzekerd te zijn.<br />
Ook niet-verzekerden of verzekerden bij een andere<br />
maatschappij kunnen bij Monuta Vroom &<br />
Keijzer terecht, alles natuurlijk met dezelfde toewijding.<br />
Cisca Keijzer bewijst dat een uitvaartondernemer<br />
zich ook eigentijds en verfrissend kan presenteren.<br />
Maar altijd met respect en discretie in de<br />
dienstverlening.<br />
Monuta Vroom & Keijzer<br />
Leeuwerikstraat 38<br />
8916 CE Leeuwarden<br />
Telefoon: 058-21 317 15<br />
Mobiel: 06-51 80 28 52<br />
E.: info@monutavroomenkeijzer.nl<br />
I.: www.monutavroomenkeijzer.nl<br />
3!
De steun bij iedere uitvaart.<br />
Monuta Vroom & Keijzer staat dag en nacht voor u<br />
klaar, ook als u niet verzekerd of eldersverzekerd bent.<br />
Heeft u behoefte aan meer informatie of een persoonlijk<br />
gesprek? Neem dan gerust, geheel vrijblijvend, contact<br />
met ons op.<br />
Cisca Keijzer<br />
T. 058 - 2131715<br />
M. 06 - 51802852<br />
E. info@monutavroomenkeijzer.nl<br />
Uitgeverij • Drukwerk • Vormgeving • Webdesign & Advies<br />
www.novummedia.nl<br />
Novum Media<br />
- offline and online publishing -<br />
www.no<br />
Marien<br />
9202 GA<br />
T. 0512<br />
E. info@
UITVAART GIDS FRIESLAND | De notaris aan het woord<br />
Wat er al niet<br />
mis kan gaan<br />
- Hoekstra & Partners Notarissen -<br />
Afgelopen week was het weer eens zo ver. Een cliënt, zoon van een overledene, vertelde mij dat hij nu al jaren lang<br />
geen enkele informatie kreeg van de partner van zijn overleden vader. Toch had hij het idee dat hij wel de (mede-)<br />
erfgenaam van zijn vader was. De verhouding tussen vader en de kinderen was goed. Er was geen enkele reden om<br />
aan te nemen dat hij onterfd zou zijn. Dus of via een testament of via de wet zou hij toch erfgenaam moeten zijn.<br />
Vader was hertrouwd en de 2e echtgenote heeft<br />
ook kinderen. Volgens de wet hebben vader en zijn<br />
2e echtgenote dus verschillende erfgenamen. Ik<br />
heb aangeboden eerst maar eens te onderzoeken<br />
of en zo ja, wat voor testament er door deze vader<br />
gemaakt is. Pas als je dat weet kun je een goed<br />
oordeel geven over wat er wel en niet gedaan had<br />
moeten worden.<br />
Nu kun je je afvragen hoe het kan dat dit kind in<br />
zo’n grote onzekerheid verkeert. De reden ligt vaak<br />
in het feit dat veel mensen menen dat een vererving<br />
op een bepaalde manier werkt en dat ze dus<br />
niet meer informatie hoeven in te winnen bij een<br />
expert. Men weet het immers al. Ook hier was er<br />
een ongetwijfeld goed bedoelende kennis bezig<br />
geweest met de afwikkeling. Bij navraag bleek dat<br />
deze persoon geen notaris was. Het is dus ook<br />
maar de vraag of hij voldoende kennis van het erfrecht<br />
heeft gehad om de afwikkeling op een goede<br />
wijze te doen.<br />
Net als bij auto’s is het in het afwikkelen van nalatenschappen<br />
zo dat een beunhaas vaak meer fout<br />
dan goed doet en dat de kosten van het inschakelen<br />
van een notaris vaak meer dan opwegen tegen<br />
de ellende die voorkomen wordt.<br />
Dit kind is nu boos, vertrouwt de 2e echtgenote<br />
eigenlijk niet meer, terwijl hoogstwaarschijnlijk<br />
straks zal blijken dat er helemaal geen kwade bedoelingen<br />
waren. Als er nu direct na het overlijden<br />
of in ieder geval binnen een redelijke termijn op de<br />
juiste manier en door de juiste persoon informatie<br />
was verstrekt aan alle betrokkenen, was dit helemaal<br />
niet nodig geweest.<br />
De leer die ik uit dit verhaal wil trekken is, dat het<br />
in zo gevoelige zaken als de afwikkeling van een<br />
nalatenschap toch wel zeer de moeite waard is om<br />
een professional in te huren. De kosten zullen u<br />
“ De kosten zullen u overigens best mee vallen ”<br />
overigens best mee vallen. Meestal kan volstaan<br />
worden met het opstellen van een verklaring van<br />
erfrecht en het vaststellen van erfdelen. Soms<br />
moet er meer worden gedaan, maar dan is er vaak<br />
ook sprake van fiscale voordelen die daardoor te<br />
behalen zijn.<br />
De bedoeling van het testament komt namelijk<br />
vaak pas tot uiting nadat het op de juiste manier<br />
is afgewikkeld. Notarissen stellen testamenten op,<br />
laat ze die dan ook afwikkelen. Overigens hoeft u<br />
absoluut niet naar dezelfde notaris terug die het<br />
testament heeft afgewikkeld. U heeft een volledige<br />
keuzevrijheid. Dus kies vooral een notaris die u een<br />
goed advies geeft: praten kost niets!, maar levert<br />
dus vaak wel wat op.<br />
Dit artikel is geschreven door<br />
mr. C. Krijger van het notariskantoor<br />
Hoekstra & Partners<br />
Notarissen en is reeds eerder<br />
gepubliceerd in het Friesch<br />
Dagblad.<br />
3#
UITVAART GIDS FRIESLAND | Leegruimen woning<br />
Hulp bij<br />
leegruimen<br />
Een praktische uitkomst na overlijden<br />
Een woning leegruimen na het overlijden van een dierbare is vaak een emotionele aangelegenheid. Maak het<br />
uzelf en uw familie makkelijk met uw eigen verhuisregisseur van Ontzorgd Verhuizen, die u alle praktische<br />
verhuiszaken uit handen kan nemen. Terwijl u zich bezighoudt met de uitvaart, regelt de verhuisregisseur alles<br />
wat ú geregeld wilt hebben. Binnen enkele dagen, als dat nodig is. Zo heeft u de tijd om in alle rust afscheid te<br />
nemen.<br />
Uw persoonlijke verhuisregisseur is uw aanspreekpunt<br />
die alle zaken rond de leegruiming plant, coördineert,<br />
regelt en begeleidt. Helemaal op maat: u<br />
bepaalt wat u zelf wilt doen en wat u aan Ontzorgd<br />
Verhuizen overlaat.<br />
Natuurlijk zorgt de verhuisregisseur voor een<br />
vlekkeloze verhuizing van de inboedel. Wilt u een<br />
deel niet bewaren? Bruikbare spullen gaan naar<br />
de kringloopwinkel. Geen tijd om spullen meteen<br />
uit te zoeken? Dan gaan ze naar de beveiligde opslag.<br />
U kunt alles dan uitzoeken op het moment<br />
dat het u past. Maar de verhuisregisseur kan nog<br />
veel meer voor u doen. Denk aan het verwijderen<br />
van vloerbedekking, schoonmaken, meterstanden<br />
doorgeven, opleveren van de woning en abonnementen<br />
en verzekeringen beëindigen.<br />
Ontzorgd Verhuizen heeft altijd een vestiging bij<br />
u in de buurt. Bel voor meer informatie naar 085-<br />
0410101 of mail naar info@ontzorgdverhuizen.nl.<br />
3$
Natuurbegraafplaats Fryslân wenst u een kalm <strong>2017</strong><br />
De stilte der natuur heeft veel geluiden<br />
en is toch vol van rust voor ziel en zinnen<br />
die druppelt zacht en ongemerkt naar binnen<br />
tot in ons hart een zilv’ren toon gaat luiden<br />
gelijk met haar.<br />
Als we dan weer beginnen<br />
te denken aan wereld-dingen en ze te duiden<br />
merken we dat een kracht, als die van kruiden<br />
in ons gekomen is en ons kalm doet minnen.<br />
(fragment uit een gedicht van Henriëtte Roland Holst)<br />
Natuurbegraafplaats <strong>Friesland</strong><br />
Achtste Wijk 7, Nieuwehorne | 06 5040 6467<br />
info@natuurbegraafplaatsfriesland.nl | www.natuurbegraafplaatsfriesland.nl
Hutting natuursteen<br />
• Ambachtelijke kwaliteit<br />
• Persoonlijk contact<br />
• Beste materialen<br />
• Snelle levering<br />
• Onderhoud en verzorging<br />
Kom gerust eens kijken in onze showroom<br />
met maar liefst 500 monumenten !<br />
Archimedesweg 9<br />
8912 AK Leeuwarden<br />
058 - 2130 180<br />
info@huttingnatuursteen.nl<br />
Openingstijden:<br />
Maandag t/m vrijdag: 9:00 tot 17:00<br />
5252-C4D Hutting_Env. A4 11-06-12 13:43 Pagina 1<br />
Zaterdag ook open van: 9:00 t/m 17:00<br />
sinds 1930<br />
hutting<br />
steenhouwerij natuursteen b.v.<br />
AL 4 GENERATIES VERTROUWD<br />
www.huttingnatuursteen.nl<br />
www.grafstenendirect.nl