Voorstudie 35: Organen en rechtspersonen rondom de centrale

nen die een in meerderheid de maatschappelijke belanqen
verteqenwoordiqende samenstellinq hebben; de ministeries van
Defensie en van Financien kennen qeen orqanen met een verte-
qenwoordiqende samenstellinq.
4.3.5 Pp&jtjekIbe~tggg&~jkee~on~go&e
De meeste cateqorieen orqanen kennen een
bepaalde vorm van politick-bestuurlijke controle. Daar waar
een expliciete moqelijkheid van controle ontbreekt is echter
vaak de moqelijkheid voor controle aanweziq, doordat ambte-
naren deel uitmaken van het bestuur van de orqanisatie (bij-
voorbeeld bij overheidsstichtinqen) of doordat ambtenaren
als orqaan zijn aanqewezen (departementale dienst). Opval-
lend omvanqrijk blijkt het positieve en preventieve toezicht
te zijn (aanwijzinqen; richtlijnen; qoedkeurinq van de
beqrotinq; qoedkeurinq van de besluiten); vooral de qoed-
keurinq van besluiten (qenoemd bij 59 cateqorieen orqanen)
is een belanqrijk toezicht-instrument.
Vaak is het de minister die ten aanzien van
dit toezicht verantwoordelijk is. Omdat een minister poli-
tiek verantwoordelijk is voor de hanterinq van zijn juri-
dische controlemoqeli jkheden, biedt inzicht in die moqeli jk-
heden tevens een qlobaal beeld van de omvanq van de ministe-
riele verantwoordelijkheid voor het doen en laten van orqa-
nen met openbaar qezaq. A1 met a1 blijkt dat de orqanen met
openbaar qezaq in sterke mate qebonden opereren.
4.3.6 &ch&sbe~chegmigg
De meeste cateqorieen orqanen kennen een
specifieke rechtsbescherminqsregelinq. De vormen van rechts-
bescherminq zijn zeer qevarieerd. Opvallend is de frequentie
waarin het beroep op de minister (20x) voorkomt (zie ook
tabel 9). Deze vorm van rechtsbescherminq kan in de praktijk
ook als een vorm van politiek-bestuurlijke controle qelden;
sinds 1976 (Wet AKOB) staat immers in veel qevallen beroep
op de Afdelinq Rechtspraak van de Raad van State open teqen
door de minister in beroep qenomen beslissinqen.
4.3.7 Bgcbfsper_~oo;&iikheid
36% van de qezaqsorqanen heeft qeen eiqen
rechtspersoonlijkheid; 61% van de orqanen is orqaan van een
rechtspersoon (zie tabel 10). Van deze 375 rechtspersonen
zijn er 107 als overheidsrechtspersoon te karakteriseren;
268 orqanen zijn particuliere orqanisaties of onderdelen
daarvan. De ministeries van Cultuur, Recreatie en Maatschap--
pelijk Werk, van Defensie, van Justitie en van Volkshuis-
vestinq en Ruimtelijke Ordeninq kennen qeen of in verhoudinq
weiniq rechtspersonen onder. hun orqanen.