Voorstudie 35: Organen en rechtspersonen rondom de centrale

H. Rechtspersoonlijkheid
Het bezit van rechtspersoonlijkheid staat qeheel 10s van het
bezit van overheidsbevoegdheden. Er zijn vele organen met
openbaar qezag die niet over eiqen rechtspersoonlijkheid
beschikken. In de meeste gevallen maken zij dan deel uit van
het openbaar lichaam Staat. Toch vormt het samenvallen van
rechtspersoonlijkheid en overheidsbevoegdheden veelal een
indicatie van een betrekkelijk qrote mate van zelfstandiq-
heid.
I. Financien
De beweqinqsruimte van een orqaan met openbaar qezaq wordt
feitelijk mede bepaald door de omvanq van de beschikbare
financien en de mate waacin een orqaan daarover zelfstandiq
kan beschikken. Relevant zijn in dit verband enerzijds de
eventuele salarierinq, vacatieqeldenregelinq en/of onkosten-
verqoedinq ten behoeve van de ambtsdraqers, anderzijds het
budqet van het orqaan zelf. In bepaalde qevallen beschikken
functionele organen over eigen inkomstenbronnen, bijvoor-
beeld door middel van heffinqen.
De bovenqenoemde cateqorieen van qeqevens
betreffen de orqanen met openbaar qezaq. De weerqave van
geqevens van de rechtspersonen is eenvoudiqer qehouden.
Daarop is reeds in hoofdstuk 1 inqeqaan. Deze beschrijving
kan ook minder uitqebreid zijn omdat de onderlinqe ver-
schillen tussen de diverse rechtspersonen kleiner zijn.
Binnen elke cateqorie,. bijvoorbeeld de cateqorie overheids-
stichtinqen, bestaat een qrotere uniformiteit dan bij orqa-
, nen met openbaar qezaq. Enkele categorieen van qeqevens zijn
ook minder relevant bij de rechtspersonen, in het bijzonder
"bevoegdheid" en "rechtsbescherminq". Voor wat betreft de
bevoeqdheid qeldt, dat de pr ivaatrechteli jke rechtspersoon-
lijkheid vanzelf de bevoeqdheid inhoudt om allerlei privaat-
rechtelijke rechtshandelinqen te verrichten. De rechtsbe-
scherminq wordt in het qeval van de privaatrechtelijke
rechtshandelinqen vrijwel steeds qeboden door de burqerlijke
rechter. Er zijn slechts enkele uitzonderinqen. Orndat de
cateqorie privaatrechtelijke bevoegdheden ontbreekt is de
reqelinq van de bijkomende bevoeqdheden en verplichtinqen
vaak zeer summieri M e t inachtneming van het bovenstaande
.zijn de onderstaande categorieen gehanteerd bij de rechts-
personen.
A. Instellinq en opr ichtinq
B. Doelstellingen en taken
C. Samenstellinq en inrichtinq
D. Politiek-bestuurlijke controle
E. Beroep; bezwaar
F. Interne organisatie
G. Financien.