Voorstudie 35: Organen en rechtspersonen rondom de centrale

Voorstudie 35: Organen en rechtspersonen rondom de centrale Voorstudie 35: Organen en rechtspersonen rondom de centrale

10.12.2012 Views

Het inventarisatierapport vormt eveneens de empirische basis vormt voor het onderzoek van de vakgroep Staats- en Administratiefrecht, waarvan de resultaten over ongeveer een half jaar zullen verschijnen onder de titel Spreiding van overheidsgedraq (uitgave Samsom, Alphen aan den Rijn). Daarin wordt onder andere dieper ingegaan op de grondslagen van de gehanteerde indelingscriteria en.op de relatie van de "periferie" met het "centrum" van de centrale overheid terwijl voorts daarin meer geaggregeerde informatie is opgenomen over de onderhavige organen met openbaar gezag en de overheids-rechtspersonen. Voor nadere achtergronden van het thans voorliggende inventarisatierapport zij naar deze publikatie verwezen. In de hierna opgenomen theore- tische inleiding en in het hoofdstuk met de samenvattende gegevens en conclusies wordt hierop vooruitgelopen. Ten slotte dient - wellicht ten overvloede - te worden vermeld dat het inventarisatierapport de situatie weergeeft per 1 januari 1982 .

2. THEORETISCHE I NLEIDING 2.1 Waarom een onderzoek naar de "periferie" (1) De Grondwet bevat de qrondslaqen en hoofd- lijnen van de overheidsorqanisatie. Daarin zijn vooral qere- geld de voornaamste orqanen die qerekend worden tot de centrale overheid (wetqever, Kroon, ministers, Raad van State en Alqemene Rekenkamer). Voorts treft men daarin aan de qrondslaqen van de territoriale en functionele decentra- lisatie: provincies, qemeenten, waterschappen en andere openbare lichamen. De orqanisatiestructuur van de overheid is inqewikkelder dan men uit de Grondwet af zou kunnen leiden. Een qroot deel van de bestuurlijke orqanisatie heeft zich buiten de Grondwet om ontwikkeld, zonder overiqens daarmee in stri jd te zijn. Het is de verdienste van M. Scheltema qeweest dat hij in zijn uit 1974 daterende oratie met de titel "zelfstandiqe bestuursorqanen" (2) op dit vri jwel onontqonnen terrein heef t qewezen. Het is eiqenlijk heel merkwaardiq qesteld met de kennis omtrent hetqeen wij in dit rapport aanduiden als de '*periferie van de centrale ovec- heid". De betrokkenen bij de deze orqanen en rechtspersonen rondom de centrale overheid zijn we1 op de hooqte van het orqanisatierecht van de instantie. Zo kan men bijvoorbeeld voor informatie over de Ziekenfondsraad het beste het secre- tariaat van deze raad zelf raadpleqen. Wetenschap en, blij kens onze ervarinq, ook de departementen hebben echter qeen omvattend overzicht van wat er aan orqanen met openbaar gezag en rechtspersonen rondom de overheid functioneert. Dat qebrek aan kennis manifesteert zich vooral bij de wetqever, wanneer deze alqemene administratieve wetqevinq tot stand brenqt. Artikel 11, tweede lid, Wet AROB, artikel 1, vierde lid, Besluit openbaarheid van bestuur en artikel 1, eerste lid, onder b, Wet Nationale Ombudsman bevatten alledrie de zinsnede "bij alqemene maatreqel van bestuur aan te wijzen administratieve organen". In alledrie de qevallen strekt de werkinq van de wet of een bepaald artikel zich niet auto- matisch uit tot alle orqanen met openbaar qezaq, doch tot enkele (in ieder qeval steeds de ministers). Stapsqewijs kan het toepassinqsbereik van de betreffende bepalingen worden uitqebreid. Met die administratieve orqanen wordt in ieder qeval steeds ook qedoeld op die zoqenaamde zelf standiqe bestuursorqanen van de centrale overheid. Het feit dat men die orqanen niet automatisch onder de werkinq van die bepaalde wet of dat bepaalde artikel laat vallen, heeft voor (1) De periferie omvat niet uitsluitend de qezaqsor- qanen en de rechtspersonen die in deze publikatie worden beschreven, maar ook de externe adviesor- qanen van de centrale overheid. (2) M. Scheltema, zelfstandiqe bestuursorqanen, Groninqen, 1974.

Het inv<strong>en</strong>tarisatierapport vormt ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s <strong>de</strong><br />

empirische basis vormt voor het on<strong>de</strong>rzoek van <strong>de</strong> vakgroep<br />

Staats- <strong>en</strong> Administratiefrecht, waarvan <strong>de</strong> resultat<strong>en</strong> over<br />

ongeveer e<strong>en</strong> half jaar zull<strong>en</strong> verschijn<strong>en</strong> on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> titel<br />

Spreiding van overheidsgedraq (uitgave Samsom, Alph<strong>en</strong> aan<br />

d<strong>en</strong> Rijn). Daarin wordt on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re dieper ingegaan op <strong>de</strong><br />

grondslag<strong>en</strong> van <strong>de</strong> gehanteer<strong>de</strong> in<strong>de</strong>lingscriteria <strong>en</strong>.op <strong>de</strong><br />

relatie van <strong>de</strong> "periferie" met het "c<strong>en</strong>trum" van <strong>de</strong> c<strong>en</strong>trale<br />

overheid terwijl voorts daarin meer geaggregeer<strong>de</strong> informatie<br />

is opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> over <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhavige organ<strong>en</strong> met op<strong>en</strong>baar gezag<br />

<strong>en</strong> <strong>de</strong> overheids-rechtsperson<strong>en</strong>. Voor na<strong>de</strong>re achtergrond<strong>en</strong><br />

van het thans voorligg<strong>en</strong><strong>de</strong> inv<strong>en</strong>tarisatierapport zij naar<br />

<strong>de</strong>ze publikatie verwez<strong>en</strong>. In <strong>de</strong> hierna opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> theore-<br />

tische inleiding <strong>en</strong> in het hoofdstuk met <strong>de</strong> sam<strong>en</strong>vatt<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

gegev<strong>en</strong>s <strong>en</strong> conclusies wordt hierop vooruitgelop<strong>en</strong>. T<strong>en</strong><br />

slotte di<strong>en</strong>t - wellicht t<strong>en</strong> overvloe<strong>de</strong> - te word<strong>en</strong> vermeld<br />

dat het inv<strong>en</strong>tarisatierapport <strong>de</strong> situatie weergeeft per 1<br />

januari 1982 .

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!