Voorstudie 35: Organen en rechtspersonen rondom de centrale

openbaar qezag zijn vooral het werk van H.F. Munneke, ter-
wijl de daarbij behorende feitelijke qeqevens zijn toeqe-
voeqd door P. Haiqhton, stafmedewerker van de WRR. G.F.M.
Grootendorst en R.W. Mackenzie zijn belast geweest met het
inhoudelijke verwerken van de ingevulde vragenlijsten voor
zover het de rechtspersonen betreft. De organisatie van de
schriftelijke enquste berustte bij de WRR; P. Haighton
zorqde voor de uitvoerinq hiervan. De lijst van bijzondere
wetten met tot opsporinq bevoegde ambtenaren (bijlaqe 4) is
qeheel 10s van het bestaande onderzoek in 1980 tot stand
qebracht door mr. F. Perrick, voormaliq hoofdcommissaris van
politie te Nijmeqen. De daqelijkse leidinq heeft berust bij
J.B.J.M. ten Berqe en P.A.M. Stroink (Vakqroep Staats- en
Administratiefrecht) en bij P. den Hoed (WRR).
Het opsporen van de verschillende orqanen met
openbaar qezaq en rechtspersonen, welke tot de overheid te
rekenen zijn, is qeen gemakkelijk karwei qebleken. Een veel-
heid van bronnen is gebruikt, zoals de Staatsalmanak, rijks-
beqrotinqen, req isters van Staatsblad en Nederlandse Staats-
courant, opqaven van departementen, kamerstukken en juri-
dische tekstuitqaven als de editie Schuurman & Jordens.
Vooral de opqaven die de contactpersonen van de verschil-
lende departementen hebben qedaan, bleken van qrote waarde.
Deze ambtenaren zijn op verzoek van de WRR door de Secreta-
rissen-Generaal van de departementen aangewezen om behulp-
zaam te zijn bij het zo vollediq moqelijk achterhalen van
binnen het werkterrein van hun departement werkzame orqanen
en rechtspersonen. In bijlaqe 2 zijn de namen van de
contactambtenaren opqenomen. De onderzoekers menen een qrote
mate van vollediqheid van het overzicht te hebben bereikt.
Gelet echter op het qebleken feit dat bepaal'de orqanisatie-
eenheden als het ware "verstopt" (5) functioneren, dient men
er rekeninq mee te houden, dat moqelijk een enkel orqaan met
openbaar qezaq of een enkele rechtspersoon aan de aandacht
ontsnapt. Diverse orqanisatie-eenheden die op het eerste
gezicht tot de overheid leken te behoren, bleken bij nadere
analyse van de statuten toch niet daartoe te rekenen te
zijn. Helaas hebben niet alle aanqeschreven orqanen en
rechtspersonen de gevraaqde qeqevens verschaft. Het betreft
onqeveer 10% van de aangeschreven organen en rechtspersonen.
Zij zijn we1 in de overzichten opqenomen, maar met de ver-
meldinq "qeen opqave".
(5) Het is een qroot probleem qeweest te achterhalen
of, en zo ja welke, stichtinqen en vennootschappen
over subsidiebevoeqdheden beschikken. Er is daarom-
trent vaak niets qepubliceerd, terwijl bij deze
rechtspersonen het onderscheid tussen juridische en
feitelijke zelfstandiqheid weiniy leeft. Dit
laatste komt vaak voor wanneer, in het kader van de
besluitvorming inzake een beschikkinq door het
bestuur van de rechtspersoon een in feite doorslaq-
gevend advies wordt qeqeven aan de minister, die
formeel het beslissende orgaan is.