Jaguar Magazine DYNAMIC – Belgian Dutch
11.01.2017 • Views
Embed Flag

Jaguar Magazine DYNAMIC – Belgian Dutch

In der Jaguar Magazine Ausgabe 02-2015 stellen wir nicht nur den neuen Jaguar XF vor, sondern auch die verantwortlichen Technik-Experten dahinter. Außerdem ist es uns gelungen, ein Treffen mit zwei der gefragtesten britischen Schauspieler zu organisieren: Idris Elba begleiteten wir auf seiner Spritztour nach Berlin im neuen XE und Benedict Cumberbatch interviewten wir über den Dächern Londons ...

In der Jaguar Magazine Ausgabe 02-2015 stellen wir nicht nur den neuen Jaguar XF vor, sondern auch die verantwortlichen Technik-Experten dahinter. Außerdem ist es uns gelungen, ein Treffen mit zwei der gefragtesten britischen Schauspieler zu organisieren: Idris Elba begleiteten wir auf seiner Spritztour nach Berlin im neuen XE und Benedict Cumberbatch interviewten wir über den Dächern Londons ...

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
storyboard.de

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

THE<br />

ROAD TRIP<br />

Idris Elba<br />

op een muzikale<br />

missie met de XE<br />

WERELDWIJD<br />

EXCLUSIEF<br />

Benedict<br />

Cumberbatch<br />

over acteren,<br />

wagens en het leven<br />

<strong>DYNAMIC</strong><br />

ISSUE<br />

EXTRA Onthulling van de nieuwe XF, hulde aan <strong>Jaguar</strong>s<br />

techniekhelden en een portret van sterkunstenaar Olafur Eliasson

www.gievesandhawkes.com

THE RUSH<br />

Oog in oog…<br />

De tweede generatie XF tilt de outillage en techniek<br />

van luxeberlines naar een hoger niveau. Zie<br />

vanaf p16 voor onze 12 pagina´s tellende exclusieve<br />

fotoserie en interviews met de sleutelfiguren<br />

achter dit superieure, dynamische voertuig...<br />

FOTO´S: David Ryle<br />

De gloednieuwe XF. Registreer je voor meer informatie online op www.jaguar.be<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 5

INHOUD<br />

<strong>DYNAMIC</strong> Welkom bij deze nieuwste uitgave van J-<strong>Magazine</strong>. Het is, in alle<br />

bescheidenheid, een knaller geworden. Het was een enorme logistieke prestatie om artikels over<br />

twee Britse Hollywoodsterren op poten te zetten <strong>–</strong> een tocht in de nieuwe XE met Idris Elba, de<br />

man die vorig jaar de hoofdrol vertolkte in het filmepos over Mandela, en een wereldwijd exclusief<br />

interview inclusief fotoshoot met de voor een Oscar genomineerde Benedict Cumberbatch. We<br />

hopen dat de lezer het allemaal de moeite waard zal vinden als hij de bladzijden omslaat. Bovendien<br />

stellen we de fantastische nieuwe XF voor, brengen<br />

een snel bezoek aan de hoogtechnologische stad<br />

Seoel, tonen de kunstwerken van de magische<br />

kunstenaar Olafur Eliasson en praten met enkele<br />

<strong>Jaguar</strong>-experts die elk hun eigen beroep<br />

uitoefenen om er collectief voor te zorgen dat<br />

toekomstige <strong>Jaguar</strong>s nóg betere wagens worden.<br />

Met andere woorden, we hebben weer een hoop<br />

dynamische onderwerpen voor je klaarstaan…<br />

62<br />

54<br />

58<br />

28<br />

BIJDRAGEN VOOR DEZE UITGAVE<br />

David Ryle fotografeerde voor The<br />

Sunday Times <strong>Magazine</strong> en Esquire. Hij<br />

benaderde de XF op dynamische wijze om<br />

hem voor deze uitgave te fotograferen.<br />

“Voor de opnames ben ik tussen de<br />

daksparren geklommen. Door een kleine<br />

opening moest ik naar<br />

de wagen beneden<br />

kijken. De studio was<br />

helemaal donker, alleen<br />

de koplampen van de<br />

XF schenen <strong>–</strong> ik nam<br />

alles plots vanuit een<br />

nieuw perspectief waar”<br />

(zie p16 en p78)<br />

Ellie Pithers is seniorredacteur<br />

nieuws en mode bij The Telegraph <strong>–</strong><br />

ze schrijft hoofdzakelijk over mode en<br />

heeft een fijn gevoel voor de nieuwste<br />

trends. Wat is de meest dynamische<br />

activiteit die ze onlangs ondernomen<br />

heeft? “Vorig jaar<br />

heb ik Debbie<br />

Harry geïnterviewd<br />

en ze vertelde me<br />

dat ze mijn laarzen<br />

leuk vond. Zo<br />

enthousiast ben ik<br />

al jaren niet meer<br />

geweest.” (zie p42)<br />

Peter Stadden is een designer uit Londen. Hij<br />

werkte voor het tijdschrift Intersection en is nu<br />

actief op het gebied van binnenhuisarchitectuur.<br />

Maar zijn liefde voor wagens en grafisch ontwerpen<br />

is er niet minder op geworden en hij heeft<br />

meegewerkt aan de infografie van Uitvindingen -<br />

verbindingen. Wat is de<br />

meest dynamische activiteit die<br />

hij onlangs ondernomen<br />

heeft? “Een fietstocht door het<br />

bevreemdende, tropische<br />

landschap van het Japanse<br />

eiland Miyakojima.” Dat<br />

kan ermee door, vinden we<br />

(zie p54)<br />

6 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

46<br />

16<br />

36<br />

42<br />

08 Ignition<br />

Ons advies voor de nieuwste kleren, wagens,<br />

restaurantjes, koopjes en bezienswaardigheden, van<br />

Zuid-Afrika tot Istanbul<br />

16 Interstellar: De nieuwe XF<br />

Geniet van de exclusieve foto’s van <strong>Jaguar</strong>s<br />

elegante en comfortabele nieuwe berline. De ontwerpers<br />

leggen alles uit<br />

28 Maak kennis met de experts<br />

We interviewen enkele van <strong>Jaguar</strong>s onbezongen helden <strong>–</strong><br />

experts op het gebied van akoestiek of techniek <strong>–</strong><br />

die de toekomstige <strong>Jaguar</strong>s tot nog betere wagens maken<br />

36 Reizen: Seoel<br />

Waarom Zuid-Korea´s hoogtechnologische stad<br />

het nieuwe technologische hart van Azië is en een<br />

dynamische toeristische bestemming<br />

42 3D-Mode<br />

Zullen we binnenkort werkelijk met onze desktop een<br />

nieuwe outfit kunnen printen? J-Mag onderzoekt de hype<br />

46 Coververhaal: Road trip!<br />

Idris Elba, de man van het moment, test de nieuwe<br />

XE op een muzikale missie van Londen naar Berlijn. Wij<br />

gaan mee<br />

54 Uitvindingen - verbindingen<br />

Een infografie van uitvindingen die de wereld<br />

veranderden (en enkele die dat niet deden)<br />

58 Kunst: Olafur Eliasson<br />

Portret van de man die magische ruimtes creëert die<br />

onze blik op onze omgeving veranderen<br />

62 Wereldwijd exclusief: Benedict Cumberbatch<br />

Boven op The Shard brengen we enkele uren door<br />

met de voor een Oscar genomineerde ster om het met<br />

hem over carrière, wagens en het leven te hebben<br />

70 De wereld rond met <strong>Jaguar</strong><br />

Kom te weten wat er bij <strong>Jaguar</strong> wereldwijd te<br />

beleven valt <strong>–</strong> van Zuid-Afrikaanse snelheidstests tot<br />

presentaties in LA<br />

72 Nieuws & Evenementen<br />

Het belangrijkste <strong>Jaguar</strong>-nieuws in jouw omgeving <strong>–</strong><br />

van evenementen bij verkopers tot de nieuwste<br />

producten en aanbiedingen<br />

78 Achter de schermen<br />

Omdat de productie van deze editie toch wel speciaal<br />

was, hebben we ervoor gekozen om je een kijkje<br />

‘achter de schermen’ te gunnen. Geniet van onze<br />

lievelingsfoto´s…<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 7

Opwarmen<br />

…EN WEGSCHEUREN<br />

V: Wat hebben <strong>Jaguar</strong>s F-TYPE met vierwielaandrijving<br />

en een jet met elkaar gemeen? A: Ze hielpen beide<br />

het Bloodhound SSC-team dat een snelheidsrecord te<br />

land wil vestigen in Zuid-Afrika bij het testen van<br />

communicatieapparatuur tegen hoge snelheden. Voor<br />

een <strong>Jaguar</strong> met een maximumsnelheid van 300km/uur<br />

is dat geen probleem. Volg de recordpoging op<br />

bloodhoundssc.com<br />

ignition<br />

Hoe draag je het<br />

DEZE COMBINATIE werd voor het eerst in de<br />

modehoofdsteden Milaan, Parijs en Londen gespot en<br />

is nu doodgewoon: de kunst om afzonderlijke broeken<br />

en jasjes te combineren als een persoonlijker alternatief<br />

voor een strak pak en een stijlvolle interpretatie<br />

van de gevreesde ‘smart casual’-dresscode<br />

HET WITTE<br />

OVERHEMD<br />

Maak je look wat<br />

zachter met een<br />

relaxed overhemd van<br />

linnen als contrast<br />

met de rest van je look.<br />

(€ 115) thomaspink.com<br />

Combineer jassen en broeken, huur<br />

kunst in plaats van er te kopen, investeer<br />

in een OP JAGUAR GEÏNSPIREERD<br />

horloge, kies een fiets uit Detroit en<br />

breng eens een bezoek aan de Zuid-Afrikaanse<br />

woestijn <strong>–</strong> of koop op zijn minst<br />

een klassiek paar woestijnlaarzen<br />

De kunst<br />

KUNST KOPEN kan intimiderend en<br />

duur zijn en de kans bestaat dat je het<br />

kunstwerk over een paar maanden niet<br />

meer apprecieert. Die problemen kan je<br />

voorkomen door te huren. Vul een<br />

formulier in om je volgens je voorkeuren<br />

te laten adviseren, of kies gewoon zelf<br />

iets moois uit, dan levert Rise Art het<br />

kunstwerk voor €35 per maand en kan<br />

het direct worden opgehangen. Wat<br />

gebeurt er als de poes haar nagels in<br />

een klassiek werk zet? Het is waarschijnlijk<br />

de moeite waard om eerst een<br />

aansprakelijkheidsverzekering af te<br />

sluiten. Riseart.com<br />

MARINEBLAUW JASJE<br />

MET TWEE RIJEN KNOPEN<br />

Een klassiek en onmisbaar<br />

kledingstuk voor elke kledingkast<br />

dat tegelijk stijlvol en<br />

casual is. (€ 772) Hackett.com<br />

GRIJZE WOLLEN<br />

BROEK<br />

Deze soepele broek<br />

van AMI heeft de<br />

juiste contrastkleur<br />

die past bij elk jasje<br />

van je garderobe.<br />

(€ 240) mrporter.com<br />

8 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

lets voor…<br />

in het weekend<br />

BEWAAR JE INVALLEN<br />

We hebben allemaal weleens briljante ideeën,<br />

die we uitvoeren of ook niet. Deze Smythson<br />

Bright Ideas-agenda van lamsleer bewaart<br />

onze geniale invallen met ironie en<br />

verleent ons bureau een stijlvol accent.<br />

(€ 45) smythson.com<br />

Opgepast...<br />

JAGUAR WORDT HUMEURIG<br />

De volgende aflevering van de <strong>Jaguar</strong>-reclamecampagne<br />

wordt deze zomer op het scherm<br />

verwacht ter promotie van de uitzonderlijke nieuwe<br />

XE. De schurkachtige plot gaat verder waar het<br />

vorige reclamefilmpje stopte. In dat filmpje<br />

waren de gelauwerde acteurs sir Ben Kingsley,<br />

Tom Hiddleston en Mark Strong te zien.<br />

DE WEEKENDSCHOENEN<br />

Niet te elegant of te nonchalant, vast,<br />

maar comfortabel <strong>–</strong> de woestijnschoen van<br />

Clarks uit 1949 behoort al decennia tot<br />

de basisgarderobe van stijlbewuste mannen. Een zandkleurig<br />

paar past overal bij. (€ 115) clarks.com<br />

DE INVESTERING<br />

Weekendjes weg zijn stukken minder leuk als je<br />

in verfrommelde kledij loopt die in een oude<br />

sporttas werd gepropt. Nu zijn hiervoor nog<br />

minder excuses, want steeds meer merken<br />

brengen een perfecte weekendtas op de<br />

markt. Deze tas van bruin leer kan het een<br />

en ander verduren en beschikt over<br />

sterkwaliteiten. (€ 3615) ralphlauren.com<br />

Mk I<br />

De tijd<br />

BREMONT E-TYPE CHRONO<br />

Omdat ze zo enthousiast waren over hun<br />

eerste ultragelimiteerde editie witgoudhorloges,<br />

hebben Bremont en <strong>Jaguar</strong><br />

twee nieuwe designs op de markt gebracht.<br />

De nieuwste Mk I- & Mk II-<br />

(chronograaf) modellen hebben<br />

een 43mm dik omhulsel uit roestvrij<br />

edelstaal, het cijferblad werd<br />

geïnspireerd op de snelheidsen<br />

toerenmeter van de wagen en<br />

de rotor lijkt op een stuur.<br />

Cool, nietwaar? bremont.com<br />

Mk II<br />

DRAKE’S<br />

De winkel die je moet bezoeken<br />

De juiste stropdas vinden is vaak niet zo eenvoudig.<br />

Tenminste als je Drake´s niet kent, de Londense<br />

stropdassen- en accessoirewinkel die er trots op is een<br />

van de omvangrijkste collecties in elke kleur en stijl in<br />

hoge kwaliteit te kunnen aanbieden. Alles is ontworpen<br />

en vervaardigd in Londen. De winkel is te vinden in<br />

de buurt van de `kleermakersmijl´ Savile Row. Een<br />

absolute must. Drakes.com<br />

SHINOLA<br />

Het merk<br />

dat je moet kennen<br />

Detroit is al decennialang bekend om<br />

zijn auto- en muziekproductie, maar<br />

het nieuwe merk voor lifestyle en<br />

accessoires laat zien dat Detroit nog<br />

meer talent in huis heeft. Het voormalige<br />

schoensmeermerk werd in 2013<br />

opnieuw gelanceerd en maakt nu horloges,<br />

fietsen, leren tassen, jassen en<br />

papierwaren. Goede kwaliteit, stijlvol<br />

design en betaalbare prijzen: een uitstekende<br />

combinatie die tot originele<br />

ontwerpen leidt. shinola.com<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 9

IGNITION<br />

Geëxposeerd:<br />

B van...<br />

BJÖRK IN HET MUSEUM: in navolging van<br />

David Bowie’s extreem succesvolle retrospectieve<br />

tentoonstelling in het Victoria &<br />

Albert Museum in Londen, wordt nu muzikante<br />

Björk op dezelfde manier geëerd. Het Museum<br />

of Modern Art in New York presenteert<br />

geluidsfragmenten, films, video´s, kostuums en<br />

optredens van de afgelopen 20 jaar. Björks<br />

leven wordt op fascinerende wijze naverteld.<br />

De twee auteurs, Björk en de IJslandse<br />

schrijver Sjón, mengen de feiten met surrealistische<br />

fictie. Tot en met 7 juni 2015. moma.org<br />

Toekomstige retro<br />

FLEXSON VINYLPLAY<br />

Als je bedenkt dat 2014 in Groot-Brittannië het beste jaar van de<br />

voorbije twee decennia was qua platenverkoop, dan verbaast<br />

het niet dat je een nieuwe generatie platenspelers aantreft<br />

die oude en nieuwe technologie combineren. Eén van de beste is<br />

VinylPlay van het Britse bedrijf Flexson, waarmee je draadloos<br />

via je netwerk thuis kunt streamen en je platencollectie<br />

naar digitale bestanden kunt converteren. O ja, en je kan er<br />

ook platen mee draaien. (€ 420) Flexson.com<br />

Reisgezel<br />

PARROT ZIK 2.0<br />

De eerste door Philippe Starck ontworpen<br />

draadloze koptelefoons van het merk Parrot<br />

Zik overtuigden door hun look en intuïtieve<br />

bediening, inclusief bedieningsknoppen aan<br />

de zijkant bij het oorpolster en de beste<br />

geluidskwaliteit. Het nieuwste model is<br />

verfijnd, lichter en goed voor zeven uur<br />

luisterplezier <strong>–</strong> daarenboven onderdrukt het<br />

ook nog eens storende omgevingsgeluiden.<br />

Iets om op je volgende lange vlucht mee<br />

te nemen? (€ 380) parrot.com<br />

tech<br />

Verbeter je golfslag,<br />

digitaliseer je oude New<br />

Jack Swing-vinylplaten,<br />

bezoek Björk in het<br />

museum en luister naar<br />

het resultaat met een<br />

nieuwe Parrot op je oren<br />

Techniek om te dragen<br />

2014 was het jaar waarin de technologische<br />

industrie maar niet kon ophouden over draagbare<br />

technologie, 2015 zal vermoedelijk het jaar<br />

zijn waarin we die technologie ook effectief<br />

beginnen dragen. Hier drie van onze favorieten:<br />

THE ALL-ROUNDER:<br />

JAWBONE UP24<br />

Deze sobere armband<br />

slaat bewegings- en slaappatronen<br />

op en waarschuwt<br />

zelfs met zachte vibraties<br />

als je vermoeid begint te<br />

raken. (€ 115) jawbone.com<br />

DE GOLFSPELER : ZEPP<br />

Het aan de handschoen<br />

bevestigde apparaat stuurt je<br />

slaggegevens door naar een<br />

app, zodat je kunt achterhalen<br />

waarom je steeds ballen de<br />

bomen in slaat. (€ 153) zepp.com<br />

Win<br />

ÉÉN VAN DE<br />

VIJF GOPRO-<br />

CAMERA’S<br />

TER WAARDE<br />

VAN ELK € 450<br />

Wat vind je van J-<strong>Magazine</strong>? Als je die<br />

eenvoudige vraag en nog een paar andere<br />

vragen in onze korte online-enquête<br />

beantwoordt, kan je één van de vijf<br />

GoPro Hero 3+ Black Edition-action<br />

camera’s winnen.Surf naar:<br />

jaguarsurveys.com/april2015<br />

10 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

musicischanging.com<br />

DSP8000SE<br />

LOUDSPEAKER OF<br />

THE YEAR CES 2015<br />

Meridian’s DSP8000 Special Edition<br />

Digital Active Loudspeaker. Now with MQA.<br />

The most lifelike-sounding loudspeakers Meridian has ever made<br />

now include MQA, bringing the true sound of the studio into your home.<br />

Experience Meridian and MQA for yourself at your nearest retailer<br />

meridian-audio.com/store-locator<br />

meridian-audio.com

Koffie<br />

direct<br />

HEB JE ER GENOEG VAN<br />

OM EEN FORTUIN IN JE<br />

STAMCAFÉ UIT TE GEVEN?<br />

Of ben je uitgekeken op de<br />

slecht gesorteerde massaproducten<br />

in je supermarkt? Het vindingrijke<br />

postorderbedrijf Kopi<br />

selecteert maandelijks een andere<br />

Single Origin-koffie uit een<br />

wereldwijd aanbod en levert hem<br />

gratis in een smal, brievenbusvriendelijk<br />

pakje,<br />

inclusief tips voor het<br />

gebruik. Dat alles voor<br />

42 cent per kop<br />

of € 10 per maand.<br />

kopi.co.uk<br />

NOMA IN KOPENHAGEN werd in 2014 tot<br />

beste restaurant ter wereld uitgeroepen, wat het<br />

ongetwijfeld nog moeilijker maakt om er een tafel<br />

te reserveren. Maar de Deense hoofdstad is rijk<br />

aan alternatieven, zoals het hippe Relae in de<br />

opgeknapte buurt Nørrebro, opgezet door twee<br />

voormalige Noma-koks.<br />

Je mag Scandinavisch<br />

met een vleugje Italiaans<br />

van chef-kok<br />

Zin in heerlijk<br />

Scandinavisch-<br />

Italiaans<br />

vanavond?<br />

Christian Puglisi<br />

verwachten, die ook in<br />

het legendarische El<br />

Bulli gewerkt heeft.<br />

restaurant-relae.dk<br />

IGNITION<br />

High Dining<br />

eten &<br />

drinken<br />

Geniet van pizza met pekingeend<br />

op de 99 e verdieping in<br />

Shenzhen, ga voor een<br />

20-gangendiner naar de<br />

wildernis van Noord-<br />

Zweden of wacht thuis op<br />

verse, exotische koffie<br />

Afgelegen<br />

dineren<br />

HAUTE CUISINE KRIJGT EEN NIEUWE<br />

BETEKENIS in de snel groeiende<br />

wolkenkrabber-scene waar een steeds<br />

heviger strijd woedt om tot de hoogste<br />

restaurants te behoren. Wenst u hoogtevrees<br />

bij uw voorgerecht, meneer?<br />

AT.MOSPHERE<br />

Burj Khalifa, Dubai<br />

442 m / 122 e verdieping<br />

Geraffineerd en verfijnd dineren<br />

met een duizelingwekkend uit zicht<br />

over de Perzische golf (links)<br />

ELBA ITALIAN RESTAURANT<br />

St Regis Hotel, Shenzhen<br />

426 m / 99 e verdieping<br />

China’s hoogste eetgelegenheid<br />

heeft pizza met pekingeend op de<br />

menukaart staan. Interessant…<br />

TWIST MEDITERRANEAN<br />

BUFFET<br />

Canton Tower, Guangzhou<br />

423 m / 106 de verdieping<br />

Dit restaurant draait ook nog,<br />

dus je zal nooit door<br />

het uitzicht verveeld raken<br />

RESTAURANTS KUNNEN NAUWELIJKS MEER AFGELEGEN<br />

LIGGEN dan Fäviken Magasinet <strong>–</strong> een voormalige graanschuur op<br />

een 8000 hectare groot landgoed in het verste noorden van Zweden.<br />

Chef-kok Magnus Nilsson kookt elke avond een 20-gangenmenu<br />

met regionale ingrediënten <strong>–</strong> voor maar 12 gasten. Moeilijk te<br />

bereiken, maar onmogelijk om te vergeten. Een diner bij Fäviken<br />

kost € 210 (SEK1750) per persoon favikenmagasinet.se/en<br />

12 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

SOURCE OF INSPIRATIONS<br />

by CARLO ORSI<br />

TASTE THEM<br />

LOVE THEM<br />

lesvinsduvalais.ch<br />

SWISS WINE

IGNITION<br />

INDIA<br />

Liever zouden<br />

we hier zijn…<br />

SRI LANKA<br />

CAPE WELIGAMA Sri Lanka’s zuidkust was sowieso al geen slechte plek om tijd door te brengen, met<br />

legendarische zeevruchten en met palmen omzoomde stranden in de historische stad Galle Fort. Maar nu komt<br />

er ook een luxueus toevluchtsoord boven de steile kust. Het stelt 40 privésuites en villa´s met adembenemend<br />

uitzicht over de Indische Oceaan ter beschikking. Privévilla´s vanaf € 400. capeweligama.com<br />

reizen<br />

Nip van lokale Shiraz in<br />

Zuid-Afrika, ontdek verse<br />

zeevruchten in Sri Lanka en voel<br />

je CREATIEF in de nieuwe tak<br />

van Soho House in Turkije <strong>–</strong><br />

zelfs als je uiteindelijk gewoon<br />

in de Cowshed op je rug ligt<br />

AFRIKA<br />

ISTANBUL<br />

TURKIJE<br />

De opening…<br />

IN 1995 opende Soho House in<br />

Londen als een gastvrije privéclub<br />

voor medewerkers van de film- en<br />

media-industrie in Soho <strong>–</strong> voor<br />

mensen met een “creatieve ziel”,<br />

zoals de club het noemt. 20 jaar<br />

later is de groep een grote<br />

wereldwijde speler (11 hotels<br />

verspreid over de VS en Europa)<br />

met grootse plannen. De nieuwste<br />

<strong>–</strong> en grootste <strong>–</strong> opening zal dit<br />

jaar in Istanboel plaatsvinden,<br />

ondergebracht in een groot<br />

historisch herenhuis in het<br />

bruisende stadsdeel Beyoglu.<br />

Het beschikt over 87 kamers,<br />

een Cecconi’s-restaurant, twee<br />

zwembaden op het dak, een<br />

Cowshed-spa en zelfs een<br />

nachtclub. Je zou er eeuwig<br />

willen blijven.<br />

sohohouseistanbul.com<br />

ZUID-AFRIKA<br />

Gourmetreis<br />

RICHARD BRANSONS NIEUWE ZUID-<br />

AFRIKAANSE WIJNLODGE Mont Rochelle in<br />

Franschhoek ligt in de fijnproevershoofdstad van<br />

de provincie West-Kaap en is een ideaal uitgangspunt<br />

voor uitstapjes in de nabijgelegen<br />

wijngaarden. De wijngaard van het hotel cultiveert<br />

Sauvignon Blanc, Chardonnay, Merlot, Shiraz en<br />

Cabernet Sauvignon, dus reken maar op<br />

proeverijen in overvloed. Vanaf € 300 per nacht.<br />

virginlimitededition.com/en/mont-rochelle<br />

14 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

Interstellar<br />

DESIGN<br />

Nieuwigheden bij de XF zijn de zachte ‘groeven’<br />

die vanaf de koplampen over de motorkap<br />

lopen, net als bij klassieke <strong>Jaguar</strong>s, en een lijn<br />

die vanaf de voorste wielkasten langs de<br />

carrosserie loopt en zo het strakkere silhouet<br />

van deze berline accentueert<br />

16 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

NIEUWE XF<br />

HET DESIGN VAN DE NIEUWE JAGUAR XF IS GEËVOLUEERD.<br />

DE TECHNOLOGIE EN REIKWIJDTE VAN ZIJN PRESTATIES <strong>–</strong> VAN SLECHTS<br />

104 g/km TOT 300 KM/H <strong>–</strong> ZIJN NIETS MINDER DAN REVOLUTIONAIR.<br />

ONTWERPERS IAN CALLUM EN ADAM HATTON VERTELLEN BEN OLIVER<br />

HOE JAGUARS BELANGRIJKSTE BERLINE GROOT IS GEWORDEN<br />

FOTO’S: David Ryle

NIEUWE XF<br />

Als je je nieuwe <strong>Jaguar</strong> XF langs<br />

achteren benadert, met je hand<br />

omhooggaat en naar de deurklink<br />

grijpt, ontwaar je in de welving<br />

aan het uiteinde van de motorkap<br />

misschien wel de geest van de allereerste sportberline, de<br />

<strong>Jaguar</strong> Mk II uit de jaren 60. Voor iedereen die dat icoon<br />

kent, is het buitengewoon om die vertrouwde welving bij<br />

zo’n moderne wagen als de nieuwe XF aan te treffen. Dit<br />

is een ultramodern design, een wagen die zowel qua vorm,<br />

prestaties als technologie naar de toekomst knipoogt.<br />

Hoofd design Ian Callum en zijn team zijn evenwel zo<br />

getalenteerd dat ze die subtiele verwijzingen kunnen<br />

integreren zonder afbreuk te doen aan het moderne<br />

karakter van de nieuwe XF. Ze amuseren zich. En ze<br />

hebben een wagen ontworpen die, zoals dat gaat bij<br />

design van de bovenste plank, sowieso al prachtig oogt,<br />

maar nog meer verrassende details zal prijsgeven als je<br />

er een tijdje mee rijdt.<br />

De uitgaande <strong>Jaguar</strong> XF is al een icoon geworden. „We<br />

hebben er dus bewust voor gekozen om het model verder<br />

te ontwikkelen,“ begint Callum. „De eerste XF transformeerde<br />

het merk en zorgde voor een nieuwe, moderne<br />

ontwerptaal,“ zegt Adam Hatton, die voor Callum het<br />

buitendesign van de nieuwe XF heeft herwerkt. Hij ontwierp<br />

ook het eerste model. „Volgens mij herken je een<br />

goed ontwerp daaraan dat als je het vervangt, het nog<br />

steeds mooi oogt op de weg en goed verkoopt. Dit is dus<br />

niet het moment om de XF drastisch te veranderen. We<br />

willen liever voortbouwen op al zijn kwaliteiten.“<br />

Sinds de eerste XF van de band rolde in 2007 is er<br />

natuurlijk heel wat veranderd. De compactere sportberline<br />

XE werd net gelanceerd, waardoor de grotere XF rustig<br />

verder kan groeien. En <strong>Jaguar</strong>s gigantische investering in<br />

nieuwe technologie resulteert in constructies met<br />

lichtgewichtaluminium, de geavanceerde nieuwe<br />

Ingenium-viercilindermotoren die <strong>Jaguar</strong> in zijn nieuwe<br />

motorenfabriek ontwikkelde, en een reeks nieuwe<br />

technologieën die op de bestuurder focussen: van het<br />

toonaangevende nieuwe InControl Touch Pro-infotainmentsysteem,<br />

dat voor sterk verhoogde connectiviteit zorgt,<br />

tot All Surface Progress Control, waarmee bestuurders<br />

zonder zorgen aan lage snelheid op een glad wegdek<br />

kunnen optrekken (de nieuwe XF is de eerste in zijn<br />

segment die dat snufje aanbiedt).<br />

De technische vooruitgang van de nieuwe XF kan je aflezen<br />

aan zijn vormen en afmetingen. De nieuwe intelligente<br />

Aluminium-Intensive Architecture die de wagen ondersteunt,<br />

is precies wat de naam doet vermoeden: een architectuur,<br />

geen stroef ‚platform‘ waaraan de carrosserie zich<br />

moet aanpassen. Het designteam kon dus in alle vrijheid<br />

met een aantal basisparameters aan de slag. Zo konden ze<br />

de wielen precies plaatsen waar ze wilden met het oog op<br />

de perfecte verhoudingen en een optimaal silhouet.<br />

Hoewel deze nieuwe wagen eigenlijk iets kleiner is dan de<br />

uitgaande XF in functie van een hoger gebruiksgemak<br />

18 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

HET ‘ZESDE LICHT’ EN DE IETS STRENGERE LIJNEN<br />

BOVEN DE KOFFER ZIJN ALLICHT DE MEEST IN HET OOG<br />

SPRINGENDE VERANDERINGEN AAN DE NIEUWE XF

NIEUWE XF<br />

AAN DE XF KAN MEN DE TYPISCHE STIJL VAN CALLUM<br />

AFLEZEN: EEN DESIGN DAT VANUIT VOGELPERSPECTIEF<br />

VOLUPTUEUS OOGT, WAARDOOR OOK DE<br />

WAARNEMING OP OOGHOOGTE WORDT BEÏNVLOED<br />

20 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

SMARTPHONE-SCHERM<br />

Het nieuwe infotainment-systeem van de XF is<br />

het nieuwste van het nieuwste en de ventilatieroosters<br />

werden naar boven opgeschoven om<br />

plaats te maken voor het capacitieve touchscreen<br />

van 8 inch (10 inch als optie) dat op dezelfde<br />

manier werkt als je smartphone. De belangrijkste<br />

instrumenten kunnen als een 12 inch-TFT-scherm<br />

in vier verschillende configuraties getoond<br />

worden. Daarbij wordt de kerninformatie via<br />

een head-updisplay met lasertechniek op de<br />

voorruit geprojecteerd.<br />

MEER HOOFDRUIMTE<br />

Ondanks zijn lagere dak biedt de nieuwe XF 24 mm<br />

meer hoofdruimte dan de uitgaande XF, en doordat hij<br />

evenveel aandacht besteedt aan de passagiers vooren<br />

achteraan, scoort hij het best in zijn klasse qua<br />

beenruimte achteraan. Vooraan loopt de door de<br />

Riva-raceboot geïnspireerde ‘sierplint’ van grote broer<br />

XJ helemaal van de deuren tot over het dashboard.<br />

Voor de interieurbekleding is een waaier aan opties van<br />

traditioneel tot modern beschikbaar. Tien mogelijke tinten<br />

LED-binnenverlichting zorgen voor sfeer in de wagen.<br />

22 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

NIEUWE XF<br />

HET NIEUWE INTERIEUR<br />

IS AFGEWERKT MET HOOG-<br />

WAARDIGE MATERIALEN<br />

EN HEEFT CAPACITIEVE<br />

TOUCHSCREENS <strong>–</strong> NET ALS<br />

EEN SMARTPHONE<br />

in de stad, ziet hij eruit als een grotere, serieuzere wagen,<br />

omdat de wielbasis verlengd werd en de wielen naar<br />

buiten zijn opgeschoven. De kortere neus vormt een<br />

tegengewicht voor de wat strenger ogende, rechtopstaande<br />

grille, waardoor de wagen zijn dynamiek behoudt,<br />

terwijl de grotere afstand tussen de voorste aslijn en het<br />

stuurwiel de wagen nog meer klasse verleent. Net de<br />

afmetingen die je verwacht van een luxeberline met een<br />

grote motor en achterwielaandrijving. „We kunnen de XF<br />

lichtjes herpositioneren omdat we nu ook de XE<br />

aanbieden,“ zegt Hatton. „De uitgaande XF was alles<br />

tegelijk. Het was de beginners wagen, de zakenauto en de<br />

vierdeurscoupé. Nu de XE er is, kon de XF zich vrijer<br />

ontwikkelen tot wat je hier ziet.“<br />

Meer afstand tussen de aslijnen zorgt uiteraard voor<br />

meer ruimte binnen in de wagen, en de nieuwe XF<br />

zal binnen zijn klasse de grootste beenruimte<br />

achteraan hebben. Het designteam heeft dat kenbaar<br />

gemaakt met een ‚zesde licht‘, een extra raam bij de C-stijl<br />

achter de achterdeuren. Dat, en de wat meer uitgesproken,<br />

strengere lijnen boven de koffer zijn waarschijnlijk de meest<br />

in het oog springende verschillen met de uitgaande XF.<br />

Maar het is pas wanneer je met de ontwerpers praat dat<br />

hun subtiele ingrepen zichtbaar worden: hoe ze licht<br />

opvangen en verdelen om een vorm tot leven te wekken en<br />

ons verliefd doen worden op een design zonder dat we<br />

helemaal weten waarom. Zoek de zachte ‚groeven‘ die<br />

vanaf de koplampen over de motorkap van de XF lopen <strong>–</strong><br />

een kenmerk van de vroegere <strong>Jaguar</strong>-berlines <strong>–</strong> maar ook<br />

een manier om lichtpunten op de motorkap te laten vallen<br />

die in het oog springen. Of misschien wel het neusje van

NIEUWE XF<br />

de zalm: de lijn die vanaf de voorste wielkasten langs<br />

de carrosserie loopt en zo het strakke karakter van deze<br />

strengere berline accentueert.<br />

„Over de Mark II liep een prachtige lijn van het voorwiel<br />

helemaal naar achteren,“ zegt Hatton. „Daar geven we nu<br />

gewoon een erg moderne invulling aan, die Ian ‚lichtspeer‘<br />

gedoopt heeft. Je kan zien dat die lijn absoluut perfect is.<br />

Ze wordt slanker naar achteren toe, heel mooi. Het<br />

verleent de wagen een elegante Britse touch en maakt hem<br />

ook lichter. De XF is een lichte wagen, en het is onze taak<br />

om dat in het buitendesign naar voren te brengen.“<br />

Callum en zijn team hebben het optimale silhouet en<br />

de perfecte proporties met slimme, subtiele details<br />

verzoend. Aan de XF kan men de typische stijl van<br />

Callum aflezen: een design dat vanuit vogelperspectief<br />

voluptueus oogt, waardoor ook de waarneming op<br />

ooghoogte wordt beïnvloed. Design bestaat echter niet in<br />

een vacuüm. Net zoals het design van de XF niet mogelijk<br />

was geweest zonder het gebruik van aluminium, heeft het<br />

designteam de ingenieurs en aerodynamicaspecialisten<br />

van <strong>Jaguar</strong> geholpen om <strong>–</strong> samen met de nieuwe XE <strong>–</strong> de<br />

meest aerodynamische <strong>Jaguar</strong> ooit te ontwerpen met een<br />

weerstandscoëfficiënt van slechts 0.26. Combineer die<br />

gladde vorm met de hoogefficiënte nieuwe Ingeniumviercilinderdieselmotor,<br />

een gewichtsverlies van ongeveer<br />

200 kg en nog een aantal brandstofbesparende verbeteringen<br />

zoals de nieuwe elektrische stuurbekrachtiging, en je<br />

komt uit bij een nieuwe XF die slechts 104 g CO 2 per<br />

kilometer uitstoot. „Daaraan hebben we bijzonder veel<br />

belang gehecht bij de nieuwe XF,“ zegt Callum. „We<br />

hebben vanaf de eerste schets met de aerodynamicaspecialisten<br />

samengewerkt. Als je het allesomvattend<br />

aanpakt en gewoon de wagen zo aerodynamisch mogelijk<br />

probeert te maken, krijg je uiteindelijk een amorf resultaat.<br />

In plaats daarvan werken we aan de details en pakken<br />

we de luchtstroom door en rond de wagen aan, zoals een<br />

racewagenconstructeur dat zou doen. Zo krijg je een veel<br />

beter resultaat, zowel qua design als qua efficiëntie.”<br />

Ze weten allebei dat ze dat perfecte resultaat hebben<br />

bereikt: een nieuwe wagen die de bijna vanzelfsprekend<br />

geworden leiderspositie van <strong>Jaguar</strong> qua design met<br />

verbazingwekkende nieuwe technologie en een buitengewone<br />

prestatieradius combineert. Hatton overziet onze<br />

fotoshoot en ook de eerste inspectie van de wagen. Dat is<br />

vaak een nerveus moment, maar hij is er gerust in. “Weet<br />

je, het is niet gemakkelijk een wagen te creëren die geen<br />

enkele minder flatterende hoek heeft,” zegt hij. “Ik ben<br />

er evenwel van overtuigd dat je van de XF geen foto kan<br />

nemen waarop hij er niet goed uitziet.”<br />

De officiële cijfers inzake het brandstofverbruik van de<br />

nieuwe <strong>Jaguar</strong> XF-modellen zullen worden vrijgegeven op<br />

basis van officiële fabrikantentests in overeenstemming met<br />

de EU-wetgeving.<br />

24 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

“WE HEBBEN VANAF DE EERSTE SCHETS<br />

MET DE AERO<strong>DYNAMIC</strong>ASPECIALISTEN<br />

SAMENGEWERKT. ZO KRIJG JE EEN<br />

VEEL BETER RESULTAAT, ZOWEL WAT<br />

BETREFT DESIGN ALS EFFICIËNTIE”<br />

Ian Callum, hoofd design<br />

ZESDE ZINTUIG<br />

De verglaasde diagonale C-stijl<br />

bovenaan accentueert van buitenaf<br />

de extra ruimte achter in de wagen<br />

en de lichte structuur van de XF.<br />

Binnenin lijkt de wagen nog<br />

ruimer dan hij is door het licht dat<br />

over je schouder binnenvalt.<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 25

THE XE OFFERS A COMPELLINGLY COMPLETE TECHNICAL<br />

PACKAGE TO SHAKE UP THE HOTLY CONTESTED<br />

PREMIUM COMPACT SALOON SEGMENT. PUT A REMINDER<br />

IN YOUR DIARY TO TEST IT YOURSELF COME SPRING 2015<br />

TESTED TO PERFECTION:<br />

The Gaydon facility features a 3.7-mile (6km) high-speed emissions circuit (below and right)<br />

plus 7.5 miles (12km) of low-speed endurance dual-carriageways and single track roads and<br />

various other uneven, potholed and unusual surfaces to ensure the XE can cope with them all<br />

EEN STRELING VOOR HET OOG<br />

Ook op de nieuwe XF prijkt het vintage achterlicht<br />

in de vorm van een zwaard. Het is een<br />

beetje verkleind en past zo optimaal bij de ultramoderne<br />

LED-koplampen. Bovendien werden<br />

de lichten voor- en achteraan behoedzaam in de<br />

wagen geïntegreerd <strong>–</strong> een duur procédé<br />

26 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

NIEUWE XF<br />

ZE WETEN DAT ZE HET PERFECTE RESULTAAT<br />

HEBBEN BEREIKT: EEN WAGEN DIE DE LEIDERSPOSITIE<br />

VAN JAGUAR QUA DESIGN MET VERBAZINGWEKKENDE<br />

NIEUWE TECHNOLOGIE EN EEN BUITENGEWONE<br />

PRESTATIERADIUS COMBINEERT<br />

Stel zelf je nieuwe XF samen op www.jaguar.be

Maak kennis<br />

met experts<br />

28 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

PEOPLE<br />

Diep in het hart van het onderzoeks- en ontwikkelingscentrum in Gaydon<br />

maken honderden techniekgenieën de toekomstige <strong>Jaguar</strong>s tot nog betere<br />

wagens. J-<strong>Magazine</strong> ontmoette zeven representatieve, zeer diverse, maar<br />

geweldige specialisten in virtuele realiteit, zelflerende auto´s en akoestiek.<br />

TEKST: Guy Bird<br />

FOTO´S: Tom Shaw

PEOPLE<br />

ORLA MURPHY, 25<br />

Beroep: Audiokalibratie-ingenieur Opleiding: Ingenieur Elektronische wetenschappen<br />

Vrijetijdsbesteding: Speelt altviool bij het filharmonisch orkest van Birmingham en camogie<br />

in teams van 15 personen (verwant met de Ierse sport hurling)<br />

Mijn werkzaamheden richten zich op klankperceptie in een auto. In een orkest hoor je alle<br />

mogelijke klanken, variërend van zeer lage frequenties van de tuba tot zeer hoge frequenties<br />

van de piccolofluit. Mijn oren weten dus goed waar ze naar moeten luisteren. Recentelijk<br />

heb ik over een onderzoek naar 3D surround sound geschreven en het is zeer opwindend om<br />

daarmee bezig te zijn, maar zonale audio <strong>–</strong> waarbij door de onderdrukking van specifiek<br />

geluid verschillende luisterzones worden gecreëerd <strong>–</strong> dat is pas echt het neusje van de zalm.<br />

Het lukt ons nu al om geluid in bepaalde delen van de wagen uit te balanceren en te vervagen,<br />

maar voor het toekomstscenario zoeken we naar mogelijkheden waarbij achter in de wagen<br />

telefonische privégesprekken mogelijk zijn zonder gestoord te worden door dat waarnaar<br />

de bestuurder luistert. Of de passagier voorin zou naar rockmuziek kunnen luisteren, terwijl<br />

de passagier achterin ongestoord van een streepje klassiek geniet. Het gaat ook niet enkel<br />

om muziek. We moeten rekening houden met spraakintegratie, parkeersensoren en elk<br />

ander geluid in de wagen.<br />

30 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

BRIAN WATERFIELD, 49<br />

Beroep: Technische leiding virtual reality<br />

Opleiding: Studie Virtual Reality & master<br />

Gametechnologie<br />

Vrijetijdsbesteding: “Ik ben met rugby gestopt<br />

omdat het raar overkomt als je steeds met een<br />

blauw oog naar je werk gaat. Nu ga ik naar de<br />

fitness en interesseer me voor TED Talks”<br />

Tijdens de inrichting was ons virtual reality<br />

cave-syteem het grootste ter wereld. Het beschikt<br />

over drie muren en een plafond. De rear-projecties<br />

hebben er een resolutie tot 4 keer HD-kwaliteit.<br />

Normaal gesproken plaatsen we een interieurmodel<br />

in de cave en visualiseren er het overige<br />

deel van de wagen omheen. Met de daartoe ontworpen<br />

bril zie je het resultaat op een schaal van<br />

1:1. Eigenlijk was de cave bedoeld voor het verpakkingsteam<br />

en ruimtemanagement. Maar er<br />

waren steeds meer afdelingen binnen JLR<br />

geïnteresseerd in het gebruik ervan, dus<br />

construeerden we een 2D en 3D power wall die<br />

met de cave in interactie treedt. De cave kan<br />

slechts een bepaald aantal personen aan, maar<br />

de power wall beschikt over een tribune met 52<br />

zitplaatsen, vanwaar mensen precies kunnen<br />

volgen wat er in de cave gebeurt. Bij een fysieke<br />

wagentest spelen veel factoren mee <strong>–</strong> op ijs of offroad<br />

ben je van het weer afhankelijk <strong>–</strong> maar in<br />

een virtuele omgeving hoef je nergens rekening<br />

mee te houden. Als we meer manieren om te<br />

simuleren ontwikkelen, zullen we in staat zijn<br />

om tijd en ruimte in alle weersomstandigheden<br />

te beheersen.

LEE SKRYPCHUK, 35<br />

Beroep: Specialist Human Machine Interface (HMI)<br />

Opleiding: Studie Elektronica & Computer en Display<br />

System-technologieën; schrijft momenteel een<br />

proefschrift over interfacesystemen voor wagens<br />

Vrijetijdsbesteding: Vader van twee kinderen en<br />

supporter van Nottingham Forrest FC<br />

Weetje: Lee’s achternaam heeft slechts één klinker <strong>–</strong><br />

die door zijn uit de Oekraïne afkomstige grootvader is<br />

toegevoegd <strong>–</strong> zodat andere Europeanen de naam<br />

eenvoudiger kunnen uitspreken.<br />

De lancering van de iPhone in 2007 veranderde de<br />

manier waarop we met personal screens omgaan. Wij<br />

willen iets maken dat even direct en begerenswaardig<br />

is, maar waar je tegelijkertijd de wagen mee kunt<br />

besturen. Mijn onderzoeksgroep concentreert zich op<br />

heel wat speculatieve zaken die al dan niet zullen<br />

doorbreken, maar we zijn wél met een team van 25<br />

personen. In 2007 waren we slechts met zijn vieren.<br />

We ontwikkelen een zogenaamde ‘off-surface touch’<br />

met een capacitief systeem dat je vinger van een<br />

afstand van 15-20cm waarneemt <strong>–</strong> je kunt bijvoorbeeld<br />

met een handbeweging het zonnedek openen of<br />

sluiten <strong>–</strong> met gebruikmaking van de sensor die ik<br />

vasthoud (zie foto). Over drie jaar zou die in productie<br />

kunnen gaan. We proberen onze systemen<br />

sympathieker te doen ogen, zodat mensen<br />

sneller van de ene taak naar de andere<br />

kunnen overgaan. We hebben<br />

allemaal in meer of mindere mate<br />

geleerd om met de wagen te<br />

rijden, maar niemand heeft ons<br />

geleerd hoe we alle andere<br />

taken tege lijkertijd moeten<br />

uitvoeren. Voor piloten is<br />

dat de normaalste zaak<br />

van de wereld, maar<br />

voor heel wat wagenbestuurders<br />

niet.<br />

32 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

PEOPLE<br />

KRIS KOBYLINSKI, 30<br />

Beroep: Research Technology Delivery<br />

Manager, zelflerend autoproject<br />

Opleiding: Meerdere masters in<br />

Computerwetenschappen<br />

Vrijetijdsbesteding: Tijd met mijn vrouw en<br />

dochter doorbrengen, voetballen, snowboarden,<br />

surfen en het volgen van lessen elektrische gitaar<br />

Inspiratie: Nikola Tesla en Albert Einstein<br />

“Vanwege hun genie en fantastische uitvindingen”<br />

Ik heb leiding over de ontwikkeling van nog niet bestaande<br />

technologieën in een team van ingenieurs inzake machinaal<br />

leren, big data-wetenschappers en ergonomiespecialisten.<br />

Ons doel is om de eerste werkelijk intelligente wagen te<br />

ontwikkelen, die elke bestuurder herkent, zijn voorkeuren<br />

leert en voorspelbare keuzemogelijkheden aanbiedt.<br />

Mijn advies voor aankomende ingenieurs die dit<br />

soort werk willen verrichten, is om een passie voor<br />

wagens te ontwikkelen <strong>–</strong> als die er nog niet mocht zijn <strong>–</strong><br />

praktijkervaring op te doen en intensief wiskunde,<br />

natuurkunde en computer wetenschappen te studeren!

PEOPLE<br />

DR THOMAS POPHAM, 33<br />

Beroep: Technisch specialist, zelflerend wagenproject<br />

Opleiding: Mechanisch ingenieur,<br />

doctorsgraad in Computerwetenschappen<br />

Vrijetijdsbesteding: Skiën en andere openluchtactiviteiten<br />

We onderzoeken machinale leertechnieken om de voorkeuren<br />

van bestuurders te leren kennen. Dit gebied is interessant<br />

omdat het zo gevarieerd is <strong>–</strong> we hebben elektronische ingenieurs<br />

en werktuigbouwkundigen, informatici, projectmanagers,<br />

psychologen enzovoort nodig. Een gedegen opleiding is een<br />

voorwaarde, maar daarnaast zijn communicatieve vaardigheden,<br />

teamwerk en doorzettingsvermogen absoluut essentieel.<br />

Voertuigintelligentie wordt een cruciale stap voorwaarts <strong>–</strong><br />

vooral wanneer wagens met elkaar en met de ‘cloud’ in<br />

verbinding komen te staan. De wagenindustrie maakt enorme<br />

vorderingen qua CO 2 -uitstoot, maar ik kijk enorm uit<br />

naar de dag dat dit probleem opgelost zal zijn.<br />

LINH NGUYEN SLATER, 29<br />

Beroep: Specialist mens-machine-interface<br />

voor zelflerend wagenproject<br />

Opleiding: Bachelor en master<br />

Vrijetijdsbesteding: Koken en eten.<br />

“Mijn vrienden noemen me de IJzeren Chef<br />

of de Vietnamese Sofie Dumont”<br />

Ik ben betrokken bij de ontwikkeling van interfaces<br />

voor kunstmatige intelligentie in de zelflerende<br />

wagen. Ingenieurs bouwen het back-end, terwijl ik<br />

me op het front-end concentreer, het design dat de<br />

klant te zien krijgt. Ik voer gebruikerstests uit om<br />

ervan verzekerd te zijn dat de interfaces die we<br />

gebruiken veilig, bruikbaar en prettig zijn. Tijdens<br />

mijn studie genees kunde kreeg ik met human factors<br />

design te maken, beter bekend als ergonomie, HMI<br />

of gebruikerservaring. Het is een specialisme dat<br />

mensen, ingenieurswetenschappen en design<br />

combineert <strong>–</strong> net iets voor een creatieve wetenschapper<br />

die van mensen houdt. Ik kijk met spanning<br />

uit naar de zelflerende wagen, die over zes jaar<br />

ontwikkeld zal zijn. Machinelerende technieken<br />

zullen voor het eerst in een wagen gebruikt worden<br />

en zullen tevens een natuurlijke overgang vormen<br />

naar autonoom rijden.<br />

34 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

JOHN PEPPERELL, 49<br />

Beroep: Senior business en product<br />

planning manager<br />

Opleiding: Diploma machinebouw<br />

Vrijetijdsbesteding: Loopt halve marathons,<br />

doet aan motorsport en voedt vier kinderen op<br />

Terwijl iedereen op school voetbal speelde,<br />

was ik bevriend met jongens die oude wagens<br />

zoals Humber Sceptres, Vauxhall Vivas en<br />

Hillman Avengers repareerden. De basisonderdelen<br />

van een motor zijn al 100 jaar<br />

hetzelfde, wat verandert is de perifere<br />

technologie. Mijn werkzaamheden richten<br />

zich veelal op de elektronische adaptie van de<br />

motor. Een motor dient onder alle omstandigheden<br />

perfect te werken, daarom moeten we<br />

de timing en de brandstofvoorziening<br />

aanpassen. Hiervoor maken we gebruik van<br />

vele sensoren en aandrijfelementen. Over 15<br />

jaar zullen er nog wel conventionele motoren<br />

zijn, maar tegen die tijd zullen hybriden tot<br />

de ‘conventionele’ technologie behoren en<br />

zullen we misschien wel leidinggevend zijn<br />

wat brandstofceltechnologie betreft.<br />

Make-up: Jodie Hyams<br />

Haar: Natasha Buchanan

TUIT DE LIPPEN<br />

Zicht vanop de Namsanuitkijktoren<br />

over de stad <strong>–</strong><br />

door een kusmond-sticker<br />

36 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

REIZEN<br />

NEW<br />

TECH<br />

CITY<br />

Zuid-Korea positioneert zich tussen voormalig<br />

technisch leider Japan en China, de<br />

potentiële nieuwe leider. Maar op dit moment<br />

is de kleine zuidelijke helft van het<br />

Koreaanse schiereiland met als hoofdstad<br />

Seoel ontegensprekelijk het<br />

technologische hart van Azië. J-Mag vond<br />

de stad een bezoek waard.<br />

TEKST & FOTOˇS: Shiraz Randeria

REIZEN<br />

Seoel beschikt nu al over het<br />

snelste bedrade internetnetwerk<br />

ter wereld. In 2006 werd hier al<br />

van 4G-technologie gebruikgemaakt<br />

(een wereldwijde primeur)<br />

en het ministerie voor ‘Toekomstplanning’<br />

werkt nauw samen met<br />

de privé-economie om een<br />

5G-netwerk te ontwikkelen dat al<br />

over vijf jaar gelanceerd moet<br />

worden.<br />

Omstreeks 2020 zal Wi-Fi zo snel zijn dat je in de metro van<br />

Seoel met je smartphone binnen een seconde een film kunt<br />

downloaden. Andere geplande 5G-applicaties zijn bijvoorbeeld<br />

holografische telefonie en 3D-fotografie. Deze extra<br />

functies zullen de batterijtechnologie ook verbeteren. Dat is<br />

de toekomst, maar als je in 2015 in de metro zit en zoals ik<br />

nu deze tekst typt, kun je observeren hoezeer de inwoners<br />

van Seoel van de technologie genieten, doordat ze nu al<br />

gebruikmaken van een snelle 4G LTE Wi-Fi-verbinding.<br />

Vorig jaar heeft onderzoek uitgewezen dat 41% van de Zuid-<br />

Koreaanse smartphonegebruikers in het bezit was van een<br />

telefoon met een scherm groter dan 5 inch, terwijl het<br />

wereldwijde gemiddelde slechts 7% bedraagt. Met een<br />

groter scherm gebruiken vrouwen de camerafunctie om<br />

make-up aan te brengen, in plaats van een gewone spiegel,<br />

terwijl iedereen veel televisie kijkt en amusementsprogramma’s<br />

en livevoetbal streamt. Technologie betekent echter<br />

niet alleen innovatie, maar ook een zo goed mogelijk<br />

gebruik van de al aanwezige technologieën. Jungmo Nam is<br />

een typisch lid van de Seoelse creatieve gemeenschap: hij<br />

heeft veel gereisd, is goed gekleed en een geroutineerd<br />

gebruiker van technische middelen om het sociale dagelijkse<br />

leven te verbeteren. Hij is grafisch ontwerper en medeoprichter<br />

van een agentschap genaamd Design Methods dat<br />

vorig jaar op het idee kwam om een hotel met 25 kamers te<br />

openen, Small House Big Door, in een uit de jaren 60<br />

omgebouwd kantoorgebouw. Het concept is minimalistisch,<br />

gebruiksvriendelijk en staat open voor technologie.<br />

Alle voor het hotel ontworpen meubels zijn ‘open source’,<br />

wat betekent dat de bouwhandleidingen gratis gedownload<br />

kunnen worden van de website van het hotel, waardoor de<br />

gasten de meubels thuis kunnen reconstrueren, inclusief alle<br />

stoelen en tafels. Kleinere items zoals lampenkappen,<br />

sleutelhangers en ‘niet storen’- deurplaatjes worden met de<br />

3D-printers van het hotel gemaakt, die in de lobby te zien<br />

zijn. “We wilden in deze ruimte technologie, kunst en<br />

cultuur op een interessante manier samenbrengen”, legt<br />

Nam uit. “We hebben ook een galerie en een kleine ruimte<br />

voor gesprekken en discussies <strong>–</strong> omdat technologie niet<br />

alleen met gadgets, maar in eerste instantie met de ideeën<br />

te maken heeft die mensen met elkaar uitwisselen.”<br />

Small House Big Door is een voorbeeld van Seoels<br />

DESIGN-HIGHLIGHT<br />

De nieuwste en wellicht grootste architectonische<br />

aanwinst voor het Seoelse stadslandschap is<br />

Zaha Hadids 65,000 vierkante meter grote<br />

Dongdaemun Design Plaza (zie onderaan). Er zijn<br />

overal gadgets en ze worden op onverwachte<br />

manieren gebruikt. Dit meisje gebruikt<br />

haar smartphone bijvoorbeeld om make-up in<br />

de metro aan te brengen.<br />

38 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

IK HOU VAN SEOEL OMDAT DE LICHTEN NOOIT<br />

DOVEN. ´S AVONDS LAAT ZIJN DE KANTOREN NOG<br />

VERLICHT OMDAT MENSEN LANG DOORWERKEN,<br />

MAAR BARS ZIJN OOK TOT ´S OCHTENDS OPEN

kleinschalige creatieve industrie. Aan de andere kant van<br />

de andere schaal zal je geen groter voorbeeld dan Samsung<br />

vinden. Naast de elektronische goederen, waar het<br />

reusachtige conglomeraat het meest bekend om is, reiken<br />

de zeer diverse producten van wagens (Samsung-Renault)<br />

en kousen (via modehuis 8 Seconds) tot het grootste<br />

recreatiepark van het land (The Everland Resort).<br />

Samsung is niet alleen economisch ongelofelijk belangrijk <strong>–</strong><br />

het bedrijf is goed voor ongeveer 20% van het Zuid-<br />

Koreaanse BBP, en nee, dat is geen drukfout <strong>–</strong> het beïnvloedt<br />

ook de cultuur. Naast bedrijven zoals Hyundai en LG<br />

profiteert het van een zeer trouwe klantenstam. Dat kan<br />

ook te maken hebben met een duidelijke maatschappelijke<br />

druk om lokale producten te kopen, wat door enorme<br />

reclamecampagnes versterkt wordt. Een noemenswaardige<br />

uitzondering is Apples aanzienlijke marktaandeel bij Seoels<br />

jonge creatieve gemeenschap. Omdat de jonge creatievelingen<br />

op hun werk of thuis een Mac gebruiken, kopen ze<br />

eerder een iPhone dan een Samsung Galaxy. De binnenlandse<br />

markt is zo sterk dat heel wat zeer succesvolle<br />

Koreaanse bedrijven en merken buiten Azië niet erg bekend<br />

zijn. Daartoe behoren ook Naver <strong>–</strong> de op vier na meest<br />

gebruikte zoekmachine ter wereld <strong>–</strong> en LINE, de op drie na<br />

grootste Instant Messaging-app ter wereld.<br />

HOOGGEAVANCEERD<br />

Heesung Jun (zie helemaal<br />

bovenaan) van 10 Corso Como<br />

Seoel (zie boven) promoot ‘slow<br />

shopping’, luxemode en kunst.<br />

Hyuna Kim, marketingmanager voor<br />

American Apparel Korea (rechts),<br />

vindt de energie van deze stad<br />

geweldig: “Mensen werken en<br />

feesten even hard.” Onder: De<br />

F-TYPE in een van <strong>Jaguar</strong>s chique<br />

nieuwe showrooms in Seoel<br />

Deze nationale loyaliteit zet zich voort in de hoofdwinkelstraten,<br />

waar niet, zoals in veel andere hoofdsteden,<br />

op elke hoek Zara, H&M en Starbucks te<br />

vinden zijn, maar wel veel interessante lokale merken zoals<br />

Innisfree en Beanpole. Stadsdeel Gangnam met zijn<br />

exclusieve winkels <strong>–</strong> beroemd geworden door de indringende<br />

melodie van het nummer Gangnam Style <strong>–</strong> staat bol<br />

van vlaggenschipwinkels van internationale merken, zoals<br />

in Aoyama in Tokio en stadsdeel Mayfair in Londen.<br />

In 2008 opende de Italiaanse multibrandstore 10 Corso<br />

Como er in het kader van een gemeenschappelijk project met<br />

de modetak van Samsung zijn eerste Aziatische filiaal. Het<br />

radicale en ontspannende ‘slow shopping’-mantra van de<br />

keten en de verbinding van luxekleding met commercie en<br />

kunst veranderde de winkelervaring van de inwoners van<br />

Seoel. In plaats van in een drukke ‘K-Pop’-omgeving gaan ze<br />

ontspannen winkelen en krijgen persoonlijk advies. Anders<br />

dan in Japan ontwikkelt de luxegoederenmarkt zich in<br />

Korea slechts met enkele inheemse merken die er ook internationaal<br />

toe doen. Maar 10 Corso Como promoot bijvoorbeeld<br />

Steve J en Yoni P, Nonagon en History by Dylan, die tot<br />

de beste merken behoren. Lee Joo Young is hoofd Digitale<br />

Inhoud bij Dazed Korea, de lokale editie van Dazed &<br />

Confused, het Britse cultmagazine voor mode, pop en<br />

cultuur, en is om die reden de perfecte gesprekspartner als<br />

het over de digitale toekomst van mode gaat. “Omdat LG en<br />

Samsung ook kledingbedrijven bezitten, is het voor hen<br />

eenvoudig om mode en elektronica te combineren”, legt hij<br />

uit. “We zijn een natie die zich graag digitaal uitdrukt,<br />

daarom komen bij ons meer convergente gadgets en draagbare<br />

technologieën succesvol op de markt.” Via de Apple<br />

Watch over Samsung’s Gear tot Nike-hardloopschoenen, die<br />

40 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

TRAVEL<br />

>> IK HOU VAN SEOEL OMDAT…<br />

JE HIER MAKKELIJK 24 UUR<br />

PER DAG ACTIEF KUNT ZIJN

42 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE<br />

De toekomst van<br />

MODE?

TECHNOLOGIE<br />

3D-PRINTING wordt tegenwoordig als de technologische<br />

para digmaverschuiving beschouwd die de meeste<br />

invloed op de mode-industrie zal hebben. Maar<br />

wordt de transformatieve kracht ervan niet overschat?<br />

Ellie Pithers ging op onderzoek uit<br />

Wapperen maar: Een geprinte<br />

3D-jurk van Noa Raviv (links) en<br />

Medusa-schoenen (onder) van Iris<br />

Van Herpen voor United Nude<br />

zouden zeker niet op een andere<br />

manier gemaakt kunnen worden<br />

Jammer voor de bescheiden kledingkast,<br />

die nu wel snel uit de slaapkamers zal<br />

verdwijnen. Heb je het nog niet gehoord?<br />

3D-printen zal die vervangen. In plaats<br />

van te zoeken naar een onvindbare bloes<br />

of een paar schoenen en met kleerhangers<br />

en mottenballen in de weer te zijn, zal het<br />

aankleden in een ideale toekomst heel<br />

simpel verlopen <strong>–</strong> namelijk door op een knop te drukken.<br />

Koop en download een design, pas het aan de afmetingen<br />

van je lichaam aan en print een kledingstuk precies volgens<br />

jouw maat en smaak.<br />

Dat mag dan wel radicaal klinken, maar de technologie<br />

achter deze manier van pijlsnelle productie is niet nieuw.<br />

Grote bedrijven printen al jaren 3D-prototypes. Dat proces<br />

wordt ‘additive manufacturing’ genoemd, waarbij een vorm<br />

wordt opgebouwd uit verschillende lagen materiaal (anders<br />

dan machinale fabricage, dat een subtractief proces is).<br />

Maar modeontwerpers maken nog bijna geen gebruik van<br />

deze techniek. De grote uitzondering is Iris Van Herpen,<br />

een 30-jarige Nederlandse modeontwerpster die al sinds<br />

2009 met 3D-printtechnieken werkt en een soort uithangbord<br />

voor deze techniek is geworden. “Ik heb architect<br />

Daniel Widrig uit Londen leren kennen, die goed was in 3Dprogrammering,<br />

en we zijn beginnen experimenteren”, legt<br />

Van Herpen met een zachte stem via de telefoon vanuit haar<br />

studio in Amsterdam uit. “In het begin was het slechts een<br />

nevenproject, maar ik vond dat de driedimensionaliteit en<br />

complexiteit van het proces me zoveel vrijheid gaven dat ik<br />

een aantal jurken voor mijn collectie ontworpen heb. Ik<br />

combineer nu ontwerpen in 3D-print met handenarbeid. Ik<br />

zie het gewoon als een extra stuk nuttig gereedschap.“<br />

Haar collectie sculpturale ontwerpen werd in 2010 gelanceerd.<br />

Het waren meteen de eerste 3D-prints die ooit op de<br />

catwalk te zien waren. Haar nieuwste collectie, met de<br />

prachtige naam Magnetic Martian, brengt een geprinte 3Djurk<br />

van plastic hars onder de aandacht. Die werd in samenwerking<br />

met architect Niccolo Casas ontwikkeld. De jurk<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 43

Voor coutureklanten die<br />

iets perfect in hun<br />

maat, passend bij hun<br />

lichaam wensen,<br />

is 3D-printen perfect<br />

TECHNOLOGIE<br />

wekt de indruk dat er een laag kristal over het lichaam van<br />

het model groeit. Het lijkt op een couturecreatie <strong>–</strong> ook omdat<br />

je er niet mee kan gaan zitten. “Er bestaan enkele<br />

flexibele, printbare materialen die qua comfort dicht bij een<br />

[normale] jurk komen, maar momenteel kan ik nog geen<br />

jurk in zijn geheel printen die flexibel en echt comfortabel<br />

is”, geeft Van Herpen toe. Ze kan ook niet op zijde of katoen<br />

printen. “Ik geloof dat die materialen er wel zullen komen,<br />

maar het hangt er ook van af of een groot [mode]huis met<br />

3D gaat werken.” Als het gestimuleerd wordt, schat ze dat<br />

het “minimaal vijf jaar” zou duren vooraleer comfortabele<br />

stoffen met 3D-techniek geprint kunnen worden <strong>–</strong> ondanks<br />

de experimenten van onderzoekers naar de constructieve<br />

be wegingen van zijderupsen, ter verkenning van de<br />

artificiële reproduceerbaarheid van het zijdeweven. Daar<br />

knelt het schoentje: dit is geen draagbare mode. Haar<br />

naaste neef is de haute couture, die luxueuze, ouderwetse<br />

mode van op maat gemaakte, met de hand genaaide,<br />

afzonderlijke stukken, vroeger geliefd bij de superrijke<br />

Europese en Amerikaanse high society en nu vooral het<br />

voorrecht van welgestelde Russen en Arabieren. “Voor<br />

coutureklanten die iets perfect in hun maat, passend bij hun<br />

lichaam wensen, is 3D-printen perfect”, stemt Van Herpen<br />

toe. “Maar ik denk niet dat de techniek in de nabije toekomst<br />

voor massaproductie zal worden gebruikt. Daarvoor is het<br />

kostenplaatje te hoog.”<br />

Als het evenwel om maatwerk gaat, kan 3D-printen<br />

wel een significante verandering teweegbrengen.<br />

“Voor mij is de komst van 3D-printen geen fundamentele<br />

revolutie qua fabricage. Het kan alleen een revolutie<br />

in de personalisering zijn”, zegt Will Seymour, senior analist<br />

bij Future Foundation, een Londens agentschap voor trendprognoses.<br />

“Deze technologie zou beschouwd moeten<br />

worden als een kans om de klantenservice te revolutioneren.<br />

De mode-industrie moet zich op een jongere generatie klanten<br />

richten die heel graag met designs wil spelen en mogelijkheden<br />

wil uitproberen. Merken zouden klanten moeten uitnodigen<br />

om te vragen ‘Is het mogelijk om hiervan een zwart<br />

exemplaar te maken?’ in plaats van ‘Ik zoek dit en dat’.”<br />

Designers van accessoires spelen daarop in. Rem D Koolhaas<br />

<strong>–</strong> een neef van superster-architect en naamgenoot Rem<br />

Koolhaas zonder D <strong>–</strong> is van architectuur op schoendesign<br />

overgestapt. Hij maakt al meer dan 15 jaar gebruik van<br />

3D-printen bij het ontwerpen van prototypes van schoenconcepten<br />

en hakken voor zijn schoenmerk United Nude. In<br />

2013 werkte hij zelfs met Van Herpen samen aan een dramatisch<br />

paar Medusa-schoenen, dat eruitzag alsof het uit<br />

honderden boomwortels of tentakels van kwallen bestond.<br />

“We ontwerpen ook minder angstaanjagende, eenvoudigere<br />

schoenen, die op de veel kleinere machines geprint kunnen<br />

worden die sommige mensen zelfs thuis hebben staan”, legt<br />

Koolhaas uit. Tegelijkertijd geeft hij toe dat ze “geen vervanging<br />

voor conventionele schoenen zijn” en hij voegt eraan<br />

toe: “3D-printen zal niet in de nabije toekomst, en wellicht<br />

nooit, serieproductie vervangen, maar het is een geweldige<br />

aanwinst voor de gereedschapskist van de ontwerper.”<br />

Elders wierpen Nikes experimenten met 3D-print vruchten<br />

af met Vapor Ultimate Cleat, een lichte, op een kous lijkende<br />

voetbalschoen, terwijl Continuum, een Design Lab uit New<br />

York, een lijn geprinte 3D-polyurethaansandalen verkoopt,<br />

geïnspireerd op Bernini’s standbeeld van Apollo en<br />

Daphne. Je wordt gemakkelijk door de utopie in vervoering<br />

gebracht. Zou ‘zie een jurk en print hem!’ niet de ideale<br />

oplossing voor kledingkastdilemma´s zijn? De realiteit is<br />

echter dat we jaren verwijderd zijn van de meeste 3D-objecten<br />

voor thuis. Alex Newson, die als curator van The Future<br />

is Here <strong>–</strong> een reizende tentoonstelling van het Londense<br />

Design Museum <strong>–</strong> de vraag onderzoekt of digitale technologieën<br />

de volgende industriële revolutie teweeg zouden<br />

kunnen brengen, noemt daarvoor een belangrijk argument:<br />

“Het proces waarmee iets vervaardigd wordt, is grotendeels<br />

niet relevant voor consumenten. Waar wij ons mee<br />

bezighouden is hoe het werkt, wat het kost en hoe het<br />

eruitziet.” Momenteel speelt 3D-printen in de mode slechts<br />

44 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

Draagbare techniek van Borre Akkersdijk (links) met Wi-Fi-,<br />

GPS- en Bluetooth-componenten maakt de drager tot een<br />

wandelende internettoegang. Sportieve voorbeelden van<br />

Nike zijn bijvoorbeeld de HyperAgility-voetbalschoen (boven)<br />

en de complex geweven Vapor Ultimate Cleat-schoen (boven<br />

rechts). Van Herpens 3D-jurk en -schoenen (rechts)<br />

in de niche van de prototypes een rol. Zolang de materialen<br />

waaruit kleren gemaakt worden, niet mooi worden <strong>–</strong> in<br />

plaats van alleen maar tevredenstellend en in de meeste<br />

gevallen totaal oncomfortabel <strong>–</strong> zullen ze nauwelijks worden<br />

gebruikt. Maar bij het 3D-weven en 3D-breien zijn al vorderingen<br />

gemaakt. Stof wordt in samenhangende slangen<br />

geweven en op verschillende hoogten gestapeld om een<br />

derde dimensie te genereren. Dergelijke ontwikkelingen<br />

zouden de acceptatie van draagbare techniek wellicht<br />

kunnen verhogen. Het BB.pak van de Nederlander Borre<br />

Akkersdijk is gemaakt van 3D-geprinte stoffen. De vezels<br />

bevatten Wi-Fi-, GPS- en Bluetooth-componenten, waarmee<br />

de drager een wandelende internettoegang wordt. Als je<br />

met elektrisch geleidend garen print en de chips, die voor<br />

een internettoegang zonder kabel nodig zijn, in de gleuven<br />

tussen de stofslangen stopt, zou kleding inderdaad netwerkcapabel<br />

kunnen worden. Hoe lang zal het nog duren voordat<br />

je sweatshirt je bonkende hart opmerkt en je met een onlinedatingbureau<br />

verbindt? Of tot je T-shirt een vleug transpiratie<br />

ontdekt en je naar de verkoelende airconditioning leidt?<br />

We bevinden ons weer in de utopie. Misschien moet we ons<br />

daarom aan de rauwe werkelijkheid van printers herinneren:<br />

dat ze de meest vervelende apparaten van het moderne<br />

leven kunnen zijn. Lege inktpatronen, geen papier, verkeerd<br />

ingestelde marges, vastzittend papier, oververhitting <strong>–</strong><br />

printers kunnen de vloek van het kantoor zijn. Alleen al<br />

voor onze bloeddruk is het misschien best dat 3D-printen<br />

een droombeeld blijft. Je profiteert er onbewust van <strong>–</strong> in<br />

eerste instantie dan toch.<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 45

ROAD TRIP<br />

Superstar<br />

transport<br />

IDRIS ELBA is nu een gevierd<br />

acteur, maar vroeger monteerde<br />

hij banden en werkte hij aan<br />

een assemblagelijn, dus hij kent<br />

<strong>–</strong> en koestert <strong>–</strong> wagens. J-<strong>Magazine</strong><br />

vergezelde hem op een epische<br />

road trip in de nieuwe XE van<br />

Londen naar Berlijn via Spa<br />

voor een uitgebreide babbel over<br />

motoren, muziek en missies<br />

TEKST: Sam Peters<br />

FOTO’S: Charlie Gray<br />

46 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

IN DE CHAUFFEURSSTOEL<br />

De ster van de geprezen film<br />

Mandela: Long Walk to<br />

Freedom bereidt zich op zijn<br />

volgende missie voor achter<br />

het stuur van de nieuwe XE

IDRIS EN ZIJN WAGENS<br />

Wanneer raakte je in wagens geïnteresseerd?<br />

“In de wagen van mijn pa. Mijn pa en mijn oom<br />

reden veel. Ik zat dan gezellig achterin, achter<br />

de passagiersstoel, naar het stuur te kijken.<br />

Dat was mijn uitzicht. En ik had kleerhangers<br />

in de wagen hangen die ik als stuur gebruikte.<br />

Mijn oom had een paar Ford Cortina’s; mijn pa<br />

had een Hillman Avenger <strong>–</strong> zulke wagens<br />

maken ze niet meer! Hij had er zelfs twee”<br />

Je eerste rijervaring?<br />

“Er stond een wagen bij mij in de buurt<br />

waarvan de sleutels altijd in het contact<br />

zaten. Het was een Ford Granada en de kinderen<br />

sprongen er gewoon in en reden er het<br />

blokje mee rond. Geen idee van wie die<br />

wagen was, maar ik weet nog dat ik er mijn<br />

eerste kick van kreeg. Man, ik was er dol op”<br />

Weet je nog wanneer je voor het eerst een<br />

<strong>Jaguar</strong> zag?<br />

“Mijn eerste <strong>Jaguar</strong> zag ik niet op straat, maar<br />

in The Sweeney, een politieserie uit de jaren<br />

70, met de springende jaguar op de motorkap,<br />

en ik kon alleen maar denken: wat een<br />

luxewagen. Ik was nog zo jong, ik besefte<br />

toen niet eens dat het een Britse klassieker<br />

was. Toen ik veertien was, wist ik al beter.<br />

Telkens wanneer een <strong>Jaguar</strong> werd binnengebracht<br />

voor een bandenwissel, zei mijn<br />

baas: Nee hoor, die raak je niet aan”<br />

Je eerste wagen?<br />

“Ik kocht een rode Mini Cooper. Ik betaalde er<br />

50 pond voor via Loot (een advertentiekrant).<br />

Ik reed ermee naar huis <strong>–</strong> ik kon nauwelijks<br />

rijden <strong>–</strong> en ging ermee naar school. Ik parkeerde<br />

hem aan de achterkant en at er mijn lunch<br />

in met een paar vrienden. Ik was 14! Ik had<br />

geen rijbewijs, maar ik kon rijden en genoot<br />

ervan. Ik werkte ’s zaterdags ook bij een<br />

bandencentrale, en dan kruip je al eens in de<br />

wagens en rijdt er wat mee rond. Ik heb met<br />

zoveel verschillende wagens gereden. Het<br />

was hard fysiek labeur, maar ik was jong. Het<br />

was van zes tot zes. Zo werd ik een expert<br />

inzake grootte, grip, Pirelli versus Dunlop. Ik<br />

had de smaak te pakken”<br />

Jouw verschrikkelijkste wagen?<br />

“Zo heb ik er een paar gehad. Die waar ik het<br />

meest mee heb afgezien? Dat was waarschijnlijk<br />

mijn Amerikaanse wagen. Ik had een<br />

Chevrolet Astro-busje. Het zag er geweldig<br />

uit. Een grote oude teddybeer: een monovolume<br />

met plaats voor zes personen, een<br />

groot vierkant ding. En ik had een sport model<br />

met lichtmetalen BBS-velgen en gouden<br />

randen. Maar hij viel constant stil”<br />

(vervolg op pagina 50)<br />

“Mijn eerste<br />

<strong>Jaguar</strong> zag ik<br />

NIET OP STRAAT, MAAR IN<br />

THE SWEENEY, EEN TV-POLITIE-<br />

SERIE UIT DE JAREN 70. IK<br />

KON ALLEEN MAAR DENKEN:<br />

WAT EEN LUXEWAGEN”<br />

48 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

ROAD TRIP<br />

HANNOVER<br />

ENGELAND<br />

BERLIJN<br />

LONDEN<br />

BELGIË<br />

SPA<br />

DORTMUND<br />

DUITSLAND<br />

HET KANAAL<br />

DOVER<br />

CALAIS<br />

FRANKRIJK<br />

IDRIS ELBA<br />

Nationaliteit: Brits<br />

Leeftijd: 42<br />

Job: Acteur,<br />

filmproducent, DJ<br />

Overige interesses:<br />

Muziek, mentoraten<br />

en (rij)missies<br />

CHILLEN<br />

Linksboven: Voor zijn road trip echt van start gaat, neemt<br />

Elba de tijd om zijn oude school in Londen te bezoeken <strong>–</strong><br />

The National Youth Music Theatre <strong>–</strong> voor een babbel met<br />

en wat goede raad voor de huidige studenten. Onderaan:<br />

De XE in de Eurostartrein op weg naar Frankrijk<br />

De man met de muts laat zijn vingers<br />

over het hightechdashboard glijden<br />

en mompelt goedkeurende woorden.<br />

Zijn waarderende hoofdknik spreekt<br />

boekdelen: dit boordsysteem is top.<br />

“Het is aanrakingsgevoelig, maar<br />

toch praktisch. Je kunt ook nog extra<br />

zaken aansluiten”, stelt de stijlvol geklede, 1,93 meter lange<br />

wagenfreak vast terwijl hij naar een USB-ingang wijst die in<br />

de armleuning van de chauffeur verstopt zit. Zijn persoonlijke<br />

muziekbibliotheek is slechts een klik verwijderd. “Dat<br />

vind ik fijn. Ik wil niet uitsluitend op mijn telefoon of<br />

computer aangewezen zijn. Ik doe het graag zelf. Ik zal dus<br />

waarschijnlijk mijn iTunes synchroniseren en al luisterend<br />

het muzikale kaf van het koren scheiden.”<br />

Idris Elba is op missie. Die missie omvat wagens en beats,<br />

Autobahnen en autostrades, het savoureren van muziek en<br />

drank, het draaien van plaatjes en wielen, en pitstops op<br />

een ijzig Formule 1-circuit en in een hippe omgebouwde<br />

elektriciteitscentrale. Dit is een road trip, maar dan wel een<br />

aparte. Vier landen, 72 uur, 1200 kilometer en een paar<br />

omwegen met plankgas. Elba maakt echter niet te veel<br />

show. Eén ding staat vast: de acteur zit achter het stuur van<br />

wat algemeen wordt beschouwd als de belangrijkste <strong>Jaguar</strong><br />

uit de 80-jarige geschiedenis van het bedrijf <strong>–</strong> de XE, een<br />

sportberline die werd ontworpen met het oog op nooit<br />

geziene eco-efficiëntie. Show zal er trouwens sowieso nog<br />

zijn voor we Londen verlaten. En al helemaal zeker aan het<br />

einde van de trip, op een kolkende dansvloer in Berlijn.<br />

We ontmoeten Elba op een koude zondagochtend in<br />

Zuidwest-Londen. Hij is terug in zijn alma mater, het<br />

National Youth Music Theatre (NYMT). Tegenwoordig mag<br />

de 42-jarige acteur dan wel schitteren op het witte doek (hij<br />

gaf een briljante vertolking van Nelson Mandela weg in de<br />

biopic van vorig jaar), op het kleine scherm (het klassieke<br />

Amerikaanse misdaaddrama The Wire, de geweldige<br />

BBC-politieserie Luther) en op het reuzenscherm (de<br />

blockbusters Thor (2011), Prometheus (2012) en Pacific Rim<br />

(2013), toch was hij pakweg 25 jaar geleden een doodgewone<br />

tiener uit Oost-Londen met een job in de Ford-fabriek<br />

Dagenham en een passie voor acteren. Een beurs voor de<br />

NYMT bleek het begin van een succesvolle carrièrerit. Ook<br />

vandaag vormt het eerwaardige theaterinstituut het startpunt<br />

van de trip. Na een ochtendlijke workshop met een<br />

aantal huidige studenten van het NYMT gaan Elba en de<br />

XE de baan op. Op het programma staan Folkestone, de<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 49

ROAD TRIP<br />

IDRIS EN ZIJN WAGENS... vervolg<br />

Ook goede Amerikaanse wagens gehad?<br />

“Een Dodge Ram 1500. Mijn duurste wagen<br />

tot dusver <strong>–</strong> toen ik de serie The Wire had<br />

binnengehaald, heb ik zowat mijn complete<br />

eerste loon aan die wagen gespendeerd. Ik<br />

heb ‘m nog steeds en hij is momenteel zelfs<br />

naar mij onderweg. Ik heb ‘m van Amerika<br />

naar Engeland laten overbrengen, en ik ga<br />

ermee naar (mijn huis in) Frankrijk rijden”<br />

Welke wagens heb je nog?<br />

“Een Range Rover Autobiography, een<br />

prachtig ding. En groot. Massa’s plaats”<br />

Wat vind je van het merk <strong>Jaguar</strong>?<br />

“Het merk is historisch verweven met de<br />

Britse cultuur. Het heeft getoond dat het<br />

zichzelf kan heruitvinden zonder<br />

commerciële toegevingen en zonder<br />

gezichtsverlies. <strong>Jaguar</strong>s zijn heel stijlvolle,<br />

elegante wagens. Ik krijg heel wat aanbiedingen<br />

om met wagenmerken samen te<br />

werken, maar ik heb altijd voor <strong>Jaguar</strong><br />

gekozen. De <strong>Jaguar</strong> en ik hebben heel wat<br />

gemeen. Per slot van rekening reizen we<br />

allebei graag en zijn we typische Brits”<br />

Beste rijervaring ooit?<br />

“Ik zou er niets op tegen hebben om<br />

Amerika te doorkruisen. Dat heb ik nog<br />

nooit gedaan. Ik ben wel al een keer naar<br />

New York gereden met de Gumball<br />

Rally. Die ging via Londen, Amsterdam,<br />

Stockholm, Boston en Toronto naar New<br />

York. Dat was de moeite. Ik reed de rally<br />

met een Aston Martin DB9”<br />

Slechtste rijervaring ooit?<br />

“Ik vervoerde vroeger een DJ-geluidsinstallatie<br />

met een klein Ford Escort-busje<br />

en op een keer viel een luidspreker<br />

achteraan bijna uit de wagen. Ik moest het<br />

ding vasthouden terwijl ik reed. Er was<br />

nog een andere kerel bij me, maar het was<br />

zes uur ’s morgens en hij lag te slapen als<br />

een marmot. Ik moest die verdomde<br />

luidspreker vasthouden en ik reed op de<br />

autostrade, dus ik kon niet stoppen. Het<br />

was een nachtmerrie”<br />

Strafpunten op je rijbewijs?<br />

“Nee”<br />

Zou je de delen onder een motorkap<br />

precies kunnen benoemen?<br />

“Tot op zekere hoogte: zeker en vast”<br />

Extra interview door Jenny Buchholz<br />

Kanaaltunnel, Frankrijk, het Formule 1-circuit van Spa in<br />

België, een rit dwars door Duitsland en, tot slot, een DJ-set<br />

op het Europese lanceringsfeest van de XE in Berlijn.<br />

Alles bij elkaar toch een serieuze trip. Waarom heeft Elba<br />

eigenlijk met zo’n odyssee ingestemd?<br />

“Ik doe dit gewoon omdat ik van wagens hou, bedankt”,<br />

grijnst hij. Hij vertelt hoe <strong>Jaguar</strong> hem benaderde en zei:<br />

“Hier heb je een wagen, Idris, kan je ermee rijden, je ermee<br />

amuseren en kijken wat je ervan vindt?”<br />

Maar hij is er de man niet naar om half werk te leveren.<br />

“Eigenlijk heb ik het razend druk”, gniffelt Elba terwijl hij<br />

zich in de chauffeursstoel installeert van een XE die rechtstreeks<br />

uit de fabriek komt gereden en nog zo goed als geen<br />

kilometers op de teller heeft staan. Het NYMT verspreidt<br />

het geluid van zingende jongeren. De XE ver spreidt het<br />

bedwelmende aroma van innovatief <strong>Jaguar</strong>-design.<br />

“Ik ben een drukbezet man”, gaat hij verder. “En om eerlijk<br />

te zijn, moeten <strong>Jaguar</strong> en ik nog een band met elkaar<br />

opbouwen. Ik heb voorgesteld: ‘Kijk, wat als ik er nu eens<br />

een testrit mee maak, een extreme testrit dan wel, van<br />

Londen naar Berlijn? En onderweg een aantal dingen doe?’<br />

Daarom ook dat ik naar het National Youth Music Theatre<br />

wou komen. Hier is het voor mij allemaal begonnen, dus ik<br />

heb met een aantal jongeren samengezeten en dat hebben<br />

we gefilmd, gewoon super.<br />

Daarna rij ik naar België en dol ik een beetje met dit bakje<br />

op het circuit van Spa. Even flink op de proef stellen en<br />

kijken wat het zoal te bieden heeft.” Elba heeft een afspraak<br />

met Martin Brundle, de gewezen F1-piloot die dankzij zijn<br />

rijervaring als tv-autoriteit inzake autosport geldt. “Hij denkt<br />

dat hij me kan tonen hoe ik snel een rondje kan afleggen.”<br />

Elba snuift en laat die informatie even bezinken. “Ach, ik<br />

weet het niet”, zegt hij alvorens hij een grappige Marlon<br />

Brando-imitatie ten beste geeft. “We zullen wel zien.”<br />

Zoals de meesten wel weten, heeft Elba een passie<br />

voor alles wat snel is. Dit is tenslotte de man die in<br />

2013 de tweedelige tv-documentaire King of Speed<br />

maakte. Voortbouwend op die passie werkt hij momenteel<br />

aan een serie voor Discovery Channel. “Ik doe een aantal<br />

zeer, zeer gevaarlijke dingen”, zegt hij. “De serie bestaat<br />

uit vier delen, en ik ben in de weer met motorboten, vliegtuigen,<br />

parachutes ...”<br />

Heeft hij zoiets voordien al gedaan? “Nee <strong>–</strong> en ja, ik ben<br />

‘bezorgd’ (eigenlijk gebruikt hij een term die minder vatbaar<br />

is voor publicatie). Ik weet niet waarom ik heb gezegd dat<br />

ik het zou doen, maar ik doe het”, lacht hij. Toch heeft alles<br />

zo zijn voordelen: door de Discovery-serie heeft Elba nu<br />

een all-inverzekering, met inbegrip van alle mogelijke<br />

50 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

SPA-KUUR<br />

Elba trekt op de tweede<br />

dag van zijn road trip naar<br />

het Formule 1-circuit van<br />

Spa in België. De sneeuw<br />

dreigt roet in het eten te<br />

gooien, maar voormalig<br />

Formule 1-piloot Martin<br />

Brundle (foto boven)<br />

geeft hem professioneel<br />

advies over de ideale lijn<br />

Elba raast<br />

met de XE<br />

OVER HET NATTE CIRCUIT<br />

EN HAALT OP DE RECHTE<br />

STUKKEN SNELHEDEN<br />

TOT 210 KM/H.<br />

HIJ VERLAAT HET<br />

CIRCUIT ZICHTBAAR<br />

ONDER STROOM<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 51

Vier landen<br />

72 UUR, 1200 KILOMETER<br />

EN EEN PAAR OMWEGEN<br />

MET PLANKGAS DIT IS<br />

EEN APARTE ROAD TRIP<br />

Bekijk de spannende road<br />

trip van Idris in de nieuwe<br />

XE op www.xe-circle.be<br />

SMOOTH OPERATOR<br />

Na de opwinding op het racecircuit een dag eerder<br />

in België doet Elba het rustig aan op de Duitse<br />

Wagenbahn. Hij ontdekt de geneugten van de vlotte<br />

versnellingspook en de comfortabele rijpositie<br />

calamiteiten. Ongetwijfeld een geruststelling voor de<br />

<strong>Jaguar</strong>-ingenieurs die hun waardevolle XE nog voor de in<br />

mei geplande commerciële lancering het testterrein in<br />

Gaydon lieten uitrijden.<br />

Heeft hij eigenlijk veel ervaring op een racecircuit? “Nee,<br />

niet echt. Maar zoals iemand ooit tegen me zei, ‘rij ermee<br />

alsof je hem gestolen hebt!’” Noot voor het <strong>Jaguar</strong>-hoofdkwartier:<br />

grapje. Denk ik. Hoe het ook zij, Elba treuzelt niet.<br />

Nadat we Londen net na lunchtijd verlieten, zijn we tegen de<br />

vooravond al het Kanaal over en in Frankrijk onderweg. Hij<br />

rijdt stevig door terwijl we België binnenrijden en de 340<br />

kilometer tussen Calais en onze bestemming van vanavond<br />

afleggen. Als we de Ardennen naderen, remt de sneeuwval<br />

onze snelheid echter af. Als we de eerste overnachtingsplaats<br />

van onze trip bereiken, een hotel aan het racecircuit<br />

van Spa, kunnen we echt wel een borrel gebruiken.<br />

De volgende dag leggen we de korte rit naar de startplaats<br />

van het circuit af, en Elba kan niet wachten<br />

om erin te vliegen. De acteur ademt wagens. Zijn<br />

overleden vader was vakbondsafgevaardigde bij Ford, en de<br />

jonge Idris volgde hem naar de assemblagelijn in Dagenham.<br />

Hij zou echter al snel naar New York vertrekken om daar als<br />

acteur zijn kans te wagen. Heeft het werk in de fabriek zijn<br />

enthousiasme voor wagens aangewakkerd <strong>–</strong> of in de kiem<br />

gesmoord? “Ach, nee, het heeft mijn enthousiasme aangewakkerd,<br />

net als mijn interesse in wagens en het productieproces”,<br />

herinnert hij zich. “Wat een goede wagen van een<br />

slechte onderscheidt. Pas als je ziet hoe een wagen in elkaar<br />

wordt gestoken, kan je ten volle appreciëren wat dit is”, zegt<br />

hij terwijl hij op het stuur van de XE slaat. “Als klant stap je<br />

in zo’n wagen en dat is super, hij is echt comfortabel en doet<br />

wat hij moet doen. Maar het feit dat 20 verschillende teams<br />

die wagen als een puzzel in elkaar hebben gestoken,” merkt<br />

hij vol bewondering op, “toont aan dat zo’n bolide echt een<br />

ongelooflijk staaltje vakmanschap is.”<br />

Vanmiddag wordt dat staaltje vakmanschap op de proef<br />

gesteld. Na twee instructierondjes met Brundle raast Elba<br />

met de XE over het snelle, natte circuit en haalt daarbij op<br />

de rechte stukken snelheden tot 210 km/h. Hij verlaat het<br />

52 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

ROAD TRIP<br />

MUZIEK IN DE OREN<br />

Na een rit van drie<br />

dagen vanuit Londen<br />

steekt Elba met<br />

een DJ-set vol house<br />

het vuur aan de lont<br />

op de party in Berlijn<br />

circuit zichtbaar onder stroom. “Ik zou nu wel een whiskeycola<br />

lusten”, blaast hij. Toch zal een warme pepermuntthee<br />

met honing moeten volstaan. Hij moet vandaag nog 340<br />

kilometer afleggen en morgen wacht een nog pittigere rit<br />

door Duitsland van 435 kilometer. Veel tijd om te rusten<br />

zal er niet zijn. We eten een snelle hap in een McDonald’s<br />

McCafé en rijden verder. Hoe beviel de rit tot nu toe?<br />

“Dik in orde”, knikt Elba. “Het is echt comfortabel, een<br />

aangename rit. Goeie rijpositie. Deze wagen heeft een<br />

dieselmotor die gelijkmatig optrekt en erg prettig rijdt.” Als<br />

we gas geven om via de oprit de Autobahn op te rijden,<br />

heeft Elba nieuwe energie getankt en staat hij opnieuw<br />

onder stroom. “We can’t go on together, with suspicious<br />

minds...” zingt hij terwijl we de laatste 40 kilometer naar<br />

Berlijn aansnijden. Elvis zal vermoedelijk niet in zijn DJ-set<br />

opduiken vanavond. Maar hoe ziet de playlist eruit?<br />

“Ik heb mijn set al een beetje voorbereid, maar we zijn<br />

gisterenavond zo laat teruggekomen van Spa dat ik gewoon<br />

te moe was om die af te maken. Ik heb waarschijnlijk al mijn<br />

uur muziek <strong>–</strong> maar ik plan mijn sets steeds zorgvuldig. Ik<br />

overloop elke song en elke mixoptie. Ik sta echt te popelen<br />

om één bepaalde song te spelen: Dangerous van David<br />

Guetta, maar dan in de fantastische remix van Kevin<br />

Saunderson. Het is echt boem boem boem boem <strong>–</strong> house.<br />

Duitsland weet een goeie houseset wel te smaken.”<br />

Tegen 10 uur die avond heeft Idris Elba de wielen tegen<br />

platen ingeruild. Op de Duitse lanceerparty voor de XE in<br />

Umspannwerk Alexanderplatz, een slim omgebouwd<br />

industrieterrein, bedient hij de draaitafels met veel energie<br />

en uitstraling. Hij springt mee op het ritme van zijn partyset<br />

en grijpt zijn kans om alles los te laten na drie dagen<br />

autorijden. Het publiek, dat volledig uit exclusief uitgenodigde<br />

<strong>Jaguar</strong>-vrienden bestaat, toont zijn appreciatie<br />

door massaal de kinetische dansvloer te betreden. Het is<br />

een aanrakingsgevoelig lichtplatform dat het ritmische<br />

voetengestamp in energie omzet. Net als de toekomstgerichte<br />

wagen die hem hiernaartoe heeft gebracht, is het<br />

een energiebesparend wonder.<br />

Wat na al die kilometers in de chauffeursstoel de volgende<br />

vraag oproept: dankzij zijn documentaireprojecten wisten<br />

we al dat de topacteur op snelheid kickt. Maar kickt hij ook<br />

op zuiniger rijden (hij verbruikte tijdens de trip trouwens<br />

slechts 4,3 liter per 100 km)? Elba lacht: “Wel, ik ben daar<br />

eigenlijk steeds meer mee bezig. Dat was een van de<br />

stimulansen om voor deze wagen met <strong>Jaguar</strong> samen te<br />

werken. Het is namelijk de bedoeling dat hij zeer, zeer<br />

zuinig en milieuvriendelijk wordt. Want we verspillen echt<br />

(brandstof). Ik heb veel tijd in Afrika doorgebracht, waar<br />

het moeilijk is om je te verplaatsen, laat staan als je brandstof<br />

verspilt. Het is dus mooi dat wagenfabrikanten zich<br />

daar heel erg bewust van zijn. We proberen steeds verder<br />

te komen in het leven, maar we willen dat met minder<br />

brandstof doen. Daar hebben we uiteindelijk allemaal baat<br />

bij.” En als we tegelijkertijd een stijlvolle rit in het gezel<br />

schap van een stijlvolle kerel kunnen maken, dan is dat<br />

mooi meegenomen.<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 53

1500 - 1799 1800 - 1899<br />

Uitvindingen <strong>–</strong><br />

verbindingen<br />

Een visuele geschiedenis van uitvindingen die de<br />

wereld veranderden (en enkele die dat niet deden)<br />

STETHOSCOOP (1816)<br />

Akoestische apparatuur om naar de inwendige<br />

geluiden van een dier of mens te luisteren.<br />

Uitvinder: René Laënnec (Frankrijk)<br />

Het eerste niet-dodelijke instrument ter<br />

verkenning van de interne anatomie. Toon<br />

je de volgende keer dus maar dankbaar<br />

als jouw arts een koude stethoscoop op je rug<br />

plaatst en “inademen” zegt.<br />

Weetje: Als levensredder was het apparaat<br />

niet bedoeld, maar gewoon om erachter te<br />

komen of iemand al dood was.<br />

Onderzoek: SAMIM ABBAS & STEPHEN GRAHAM<br />

Infografie: PETER STADDEN<br />

MICROSCOOP (1590)<br />

Een instrument om objecten te observeren<br />

die te klein zijn voor het blote oog.<br />

Uitvinder: Zacharias Janssen (Nederland)<br />

De microscoop veranderde de geneeskunde<br />

en effende het pad voor elektronenen<br />

lichtmicroscopen, die wetenschappers<br />

in staat stelden om ook de allerkleinste<br />

deeltjes te ontdekken.<br />

Weetje: Janssen is de uitvinder van de<br />

microscoop en de telescoop, hoewel de<br />

term microscoop pas ontstond nadat de<br />

Italiaan Galileo Galilei in 1625 zijn samengestelde<br />

microscoop had gebouwd. Hij<br />

noemde het toestel ’occhiolino’ of ’oogje’.<br />

SPINNING JENNY (1764)<br />

Spinmachine met meerdere klossen.<br />

Uitvinder: James Hargreaves<br />

(Engeland). Omdat één arbeider<br />

volstond om acht Spinning Jennymachines<br />

tegelijkertijd te bedienen,<br />

namen de kosten en moeite voor de productie<br />

van garen voor stof drastisch af.<br />

Weetje: Volgens een mythe werd de<br />

machine naar Hargreaves’ dochter of<br />

vrouw genoemd, maar niemand uit<br />

zijn familie heette Jenny! Waarschijnlijk<br />

is het een afleiding van het woord<br />

‘engine’, Engels voor ‘machine’.<br />

STOOMMACHINE (1606)<br />

Een motor die door middel van stoom mechanisch werk verricht.<br />

Uitvinder: Jerónimo de Ayanz y Beaumont (Spanje). Hoewel Ayanz<br />

houder van het originele patent was, ontwikkelde Thomas Newcomen<br />

(Engeland) het eerste commerciële gebruik als pomp in een mijn en<br />

ontwikkelde James Watt (Schotland) de machine verder om<br />

locomotiefmotoren aan te drijven. Droger mijnwerk en sneller transport<br />

op de lange afstand waren de vroege positieve resultaten.<br />

Weetje: Watt vormde het woord ‘paardenkracht’ om het vermogen<br />

van de stoommachines met trekpaarden te vergelijken. Een energieeenheid<br />

werd naar hem genoemd.<br />

ANTISEPTICUM (1867)<br />

Antimicrobiële substantie die<br />

op de huid of op lichaamsweefsel<br />

wordt aangebracht om de<br />

mogelijkheid van een infectie te<br />

verminderen.<br />

Uitvinder: Joseph Lister<br />

(Engeland). Toen Lister in het<br />

ziekenhuis van Glasgow begon<br />

te werken, stierf nog bijna de<br />

helft van alle patiënten na een<br />

operatie. Nadat Lister antiseptica<br />

had ontdekt, zakte het percentage<br />

sterfgevallen naar 15%.<br />

Weetje: Lister heeft nog meer<br />

belangrijke medische bijdragen<br />

geleverd, zoals een methode om<br />

knieschijven met behulp van<br />

metalen draden te repareren.<br />

DRUKPERS (1450)<br />

Een werktuig om inkt gelijkmatig op<br />

een medium te drukken.<br />

Uitvinder: Johannes Gutenberg<br />

(Duitsland). De verspreiding van de<br />

drukpers wordt als één van de<br />

invloedrijkste gebeurtenissen in de<br />

menselijke geschiedenis beschouwd.<br />

Het revolutioneerde de manier waarop<br />

mensen de wereld waarin zij leven beschrijven<br />

en luidde de moderne tijd in.<br />

Weetje: De grotere snelheid en lagere<br />

kosten van tekstproductie effenden<br />

wereldwijd het pad voor de oprichting<br />

van kranten en leidden zo tot het<br />

begrip ’de pers’.<br />

FOTOGRAFIE (1829)<br />

De bewaring van een camera-afbeelding.<br />

Uitvinder: Nicéphore Niépce (Frankrijk)<br />

De verkorting van de belichtingstijd van<br />

oorspronkelijk acht uur verhoogde de<br />

verspreiding van camera´s en foto´s.<br />

Weetje: De Camera Obscura bestond<br />

sinds de 16e eeuw, maar Niépce<br />

slaagde erin om het geprojecteerde<br />

beeld te bewaren, doordat hij het op<br />

papier richtte dat met lichtgevoelige<br />

chemicaliën gecoat was.<br />

RADIO (1873)<br />

Een apparaat om geluid over te brengen.<br />

Uitvinder: James Clerk Maxwell (Schotland)<br />

Maxwell was de eerste die aantoonde dat<br />

elektromagnetische golven door vrije ruimte<br />

kunnen bewegen, maar het was Guglielmo<br />

Marconi (Italië) die radiotechniek in 1894 bij het<br />

grote publiek introduceerde. Radiotechniek als<br />

communicatiemiddel nam tijdens de Eerste<br />

Wereldoorlog toe en de publieke omroepen<br />

begonnen vanaf 1920 uit te zenden.<br />

Weetje: Tijdens het zinken van de Titanic in 1912<br />

speelde radiotechniek al een belangrijke rol,<br />

omdat de radiotechnici van het schip konden<br />

communiceren met schepen in de buurt.<br />

Legende<br />

Gezondheid<br />

Wetenschap<br />

Media<br />

Transport<br />

Industrie<br />

Communicatie<br />

Ontspanning<br />

Economie<br />

Vrije tijd<br />

Huis<br />

PAPERCLIP (1867)<br />

Een clip van gebogen draad om<br />

documenten bij elkaar te houden.<br />

Uitvinder: Samuel B. Fay (VS)<br />

Ondanks talrijke varianten is<br />

deze paperclip vanwege zijn<br />

eenvoud nog steeds een succes.<br />

Weetje: Fay heeft niet de<br />

huidige paperclip met ronde<br />

hoeken ontworpen. Dat ontwerp<br />

was van de hand van Gem,<br />

die er echter nooit een patent<br />

op heeft genomen.<br />

TELEFOON (1876)<br />

Een apparaat om spraak<br />

onvertraagd elektronisch over te<br />

brengen (buiten gehoorsafstand).<br />

Uitvinder: Alexander Graham Bell<br />

(Schotland). De mogelijkheid om<br />

wereldwijd gesprekken te voeren,<br />

creëerde een revolutie op<br />

communicatief vlak.<br />

Weetje: Tijdens zijn succesvolle experiment<br />

riep Bell de volgende<br />

beroemde woorden tegen zijn assistent<br />

in de kamer ernaast: “Meneer<br />

Watson, kom hier, ik wil je zien.”<br />

54 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

1900 - 1939<br />

RÖNTGENSTRALING (1895)<br />

Elektromagnetische straling die door zowel ondoorzichtige<br />

als ook transparante materialen heen kan gaan,<br />

om een fotografische of digitale afbeelding van de<br />

interne compositie van iets te maken <strong>–</strong> met name van<br />

het menselijk lichaam.<br />

Uitvinder: Wilhelm Röntgen (Duitsland). De mogelijkheid<br />

om de binnenkant van menselijke lichamen te zien<br />

had een ingrijpend effect op de diagnose. De voortrekker<br />

van het gebruik van röntgenfoto´s op medisch<br />

vlak was de Engelsman Major John Hall-Edwards.<br />

Weetje: Hall-Edwards was in 1908 genoodzaakt om<br />

zijn linkerarm te laten amputeren, omdat zich daar<br />

röntgendermatitis verspreidde.<br />

TECHNOLOGIE<br />

PENICILLINE (1928)<br />

Antibiotisch medicijn ter bestrijding van<br />

bacteriële infecties.<br />

Uitvinder: Sir Alexander Fleming (Schotland). Nadat<br />

Dorothy Crowfoot Hodgkin in 1945 de chemische<br />

structuur van penicilline had vastgelegd, werd een<br />

methode voor massaproductie ontwikkeld.<br />

Weetje: Als Fleming andere wetenschappers met meer<br />

succes had weten te overtuigen, was het medische<br />

gebruik van penicilline wellicht jaren eerder ontwikkeld.<br />

ASPIRINE (1899)<br />

Een geneesmiddel tegen pijn,<br />

ontstekingen en koorts.<br />

Uitvinder: Felix Hoffmann (Duitsland)<br />

Vanwege de veelzijdigheid van het geneesmiddel<br />

wordt het nog steeds gebruikt.<br />

Weetje: Onderzoek heeft uitgewezen<br />

dat een lage dosis aspirine het risico op<br />

hartaanvallen reduceert.<br />

AUTOMOBIEL (1886)<br />

Dat is ons bekend, nietwaar?<br />

Uitvinder: Carl Benz (Duitsland)<br />

Dit was raak: van A naar B komen<br />

zonder het achterste van een<br />

paard te moeten volgen.<br />

Weetje: De eerste auto met de<br />

naam ‘<strong>Jaguar</strong>’ werd in 1935 door<br />

William Lyons ontwikkeld; zijn<br />

bedrijf Swallow Sidecars had tot<br />

dan toe enkel zijspanwagentjes<br />

voor motorfietsen geproduceerd.<br />

VLIEGTUIG (1903)<br />

De eerste vliegmachine ‘voor een<br />

lange vlucht’.<br />

Uitvinder: Orville and Wilbur Wright (VS)<br />

Waarom is dit belangrijk? Denk er maar<br />

eens over na tijdens je vlucht in een<br />

jet naar je favoriete Caraïbische eiland…<br />

Weetje: De gebroeders Wright hadden<br />

ervaring met fietsen en dat deed hen<br />

geloven dat het mogelijk moest zijn om<br />

een instabiel voertuig als een vliegmachine<br />

onder controle te krijgen en uit te balanceren.<br />

TELEVISIE (1927)<br />

Apparaat om bewegende beelden over<br />

te brengen en te ontvangen.<br />

Uitvinder: Niemand komt individueel<br />

de eer toe, maar zowel Philo Farnsworth<br />

als Charles Francis Jenkins (beiden<br />

uit de VS) waren pioniers. De overdracht<br />

van bewegende beelden transformeerde<br />

huiskamers wereldwijd.<br />

Weetje: Op 20 juli 1969 werd de eerste<br />

tv-uitzending vanaf de maan gemaakt.<br />

600 miljoen mensen keken ernaar.<br />

GLOEILAMP (1878)<br />

De eerste commerciële<br />

elektrische gloeilamp.<br />

Uitvinder: Thomas Edison (VS)<br />

De geboorte van licht zonder<br />

tientallen kaarsen.<br />

Weetje: De lampen van Edison<br />

werden voor het eerst in 1880<br />

op het Amerikaanse stoomschip<br />

Columbia gebruikt.<br />

KOELKAST (1913)<br />

Elektrisch huishoudelijk apparaat om<br />

voedsel te koelen.<br />

Uitvinder: Fred W. Wolf (VS). Voedsel<br />

(en andere dingen) bleven in de keuken<br />

eenvoudiger koel en vers.<br />

Weetje: Wolf verdient alle eer met de<br />

eerste commercieel haalbare elektrische<br />

koelkast, maar pas toen General Motors<br />

een klein koelkastbedrijf kocht, het de<br />

naam Frigidaire gaf en massaproductietechnieken<br />

zoals in de auto-industrie<br />

toepaste, nam de verkoop toe.<br />

Voortzetting op de volgende dubbele pagina

1940 - 1969<br />

1970 - 1989<br />

PACEMAKER (1952)<br />

Een medisch toestel om de hartslag te reguleren.<br />

Elektroden zenden elektrische impulsen die de<br />

hartspieren doen samentrekken.<br />

Uitvinder: Paul Zoll (VS)<br />

De vorderingen van Zoll en andere onderzoekers<br />

in de jaren 50 werden snel en breed toegepast<br />

en maakten bijgevolg de ontwikkeling van<br />

coronary care-afdelingen mogelijk.<br />

Weetje: Pessimisten, let op: nadat dokter Zoll zijn<br />

werk tijdens een wetenschappelijke conferentie<br />

had voorgesteld, richtte een goede vriend en<br />

vooraanstaande cardioloog uit Boston zich tot<br />

diens vrouw en zei dat het toestel slechts een<br />

speeltje van weinig medische waarde was.<br />

ENDOVASCULAIRE STENT (1985)<br />

Een implantaat dat de coronaire vaten<br />

openhoudt ter voorkoming van hartaanvallen.<br />

Uitvinder: Julio Palmaz (Argentinië)<br />

Binnen vier jaar na goedkeuring in de VS<br />

werden de vaatprothesen in meer dan<br />

80% van de percutane coronaire<br />

interventies gebruikt om het bloed beter<br />

door de hartvaten te laten stromen.<br />

Weetje: Palmaz’ patenten voor vaatprotheses<br />

doorstonden een 12 jaar lange strijd van<br />

Johnson & Johnson (die het patent van Palmaz<br />

afkochten). De gigantische medische industriereus<br />

won en ontving een van de grootste<br />

schadevergoedingen uit de geschiedenis van<br />

het patentrechtproces (1,725 miljard dollar).<br />

SINCLAIR C5 (1985)<br />

Elektrische eenzitter.<br />

Uitvinder: Sir Clive Sinclair (Engeland)<br />

Vanwege de beperkingen van het<br />

voertuig <strong>–</strong> een lage actieradius en een<br />

maximale snelheid van slechts 24 km<br />

per uur, een accu met een lage looptijd<br />

en een gebrek aan bescherming<br />

tegen weersomstandigheden<br />

<strong>–</strong> voldeed het niet aan de behoeftes<br />

van de meeste mensen.<br />

Weetje: Gelukkig werd Clive twee jaar<br />

daarvoor geridderd voor zijn prestaties<br />

bij de ontwikkeling van rekenmachines<br />

en vroege pc’s (waaronder de ZX81).<br />

GEMOTORISEERDE<br />

SURFPLANK (1948)<br />

Een surfplank met een bevestigbare<br />

motor.<br />

Uitvinder: Joe Gilpin (VS)<br />

Omdat er geen behoefte was om met<br />

een surfplank sneller door het water<br />

te komen of daarna het zware gevaarte<br />

te sjouwen, slaagde dit product niet.<br />

Bovendien hebben traditionele surfers<br />

aan golven genoeg.<br />

Weetje: Surfen werd voor het eerst in<br />

1779 in Hawaï gedocumenteerd. Destijds<br />

hadden ze ook geen gemotoriseerde<br />

versie nodig.<br />

BETAMAX (1975)<br />

Videocassetteformaat.<br />

Uitvinder: Sony (Japan)<br />

Sony probeerde een industriële<br />

standaard voor video´s aan<br />

andere elektronicabedrijven<br />

op te leggen, maar rivaal JVC<br />

weigerde en won uiteindelijk<br />

de verkoopstrijd met zijn<br />

eigen formaat VHS.<br />

Weetje: Betamax heeft zijn<br />

naam aan de Griekse letter<br />

beta (β) ontleend omdat de<br />

cassettespoelen erop leken.<br />

Aan beta werd de afgekorte<br />

vorm van het woord<br />

’maximum’ toegevoegd om<br />

iets groots te suggereren.<br />

SONY WALKMAN (1979)<br />

Draagbare audiocassetterecorder.<br />

Uitvinder: Nobutoshi Kihara (Japan)<br />

Persoonlijke muzieksamenstelling voor<br />

onderweg werd snel een succes.<br />

Weetje: Akio Morita, grote baas en<br />

medeoprichter van Sony, had een hekel<br />

aan de naam Walkman en wilde die<br />

veranderen. Hij stelde zich echter<br />

gematigder op toen medewerkers hem<br />

informeerden dat een reclamecampagne<br />

met die benaming al liep en een<br />

verandering te duur zou worden. Goed zo.<br />

SMELL-O-VISION (1960)<br />

Een technologie waarbij een<br />

filmrol synchroon met cruciale<br />

filmmomenten bepaalde geuren<br />

liet vrijkomen.<br />

Uitvinder: Hans Laube<br />

(Zwitserland). De enige film<br />

waarbij gebruikgemaakt werd van<br />

Smell-O-Vision was Scent of<br />

Mystery van Mike Todd Jr uit 1960,<br />

dat speciaal voor deze techniek<br />

werd geschreven. Aan het<br />

resultaat hing een <strong>–</strong> voorspelbaar<br />

<strong>–</strong> reukje, en Smell-O-Vision werd<br />

nooit meer gebruikt.<br />

Weetje: Smell-O-Vision was niet<br />

de enige methode om geur en<br />

film te combineren. Een<br />

gelijkaardig proces, Aromarama,<br />

werd enkele weken daarvoor<br />

tijdens een film gepresenteerd,<br />

waarop The New York Times<br />

deze geuroorlog de “Slacht van<br />

de Stinkers” doopte.<br />

PERSONAL COMPUTER (1977)<br />

Een apparaat waarmee digitale gegevens<br />

opgeslagen, bewerkt en georganiseerd<br />

kunnen worden.<br />

Uitvinder: John Blankenbaker (VS)<br />

Zijn Kenbak-1 is voor velen de eerste<br />

personal computer ter wereld, hoewel de<br />

IBM-pc uit 1981 meer lijkt op wat we<br />

tegenwoordig onder desktopcomputer<br />

verstaan. Microprocessoren deden<br />

vervolgens de pc-kosten dalen en maakten<br />

het mogelijk om op het werk grotere<br />

hoeveelheden gegevens op te slaan en te<br />

verwerken. Door de toegenomen vraag<br />

naar internet- en e-mailtoegang thuis,<br />

maakten de pc’s ook hun entree in<br />

privéhuishoudens.<br />

Weetje: De IBM-pc werd in 1982 door<br />

Time <strong>Magazine</strong> tot “Man of the Year”<br />

uitgeroepen.<br />

voortzetting van de vorige dubbele pagina<br />

56 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

1990 - 1999 2000 - present<br />

VIRTUAL BOY (1995)<br />

Virtual reality-speelbril.<br />

Uitvinder: Nintendo (Japan)<br />

Het volumineuze rode masker, dat door de<br />

spelindustrie enthousiast werd ontvangen,<br />

legde volledig beslag op het gezicht van<br />

de speler. Bovendien werden de spellen in<br />

rudimentaire 3D-grafiek weergegeven.<br />

Weetje: Virtual Boy was slechts zes<br />

maanden te koop. Toen besloot Nintendo<br />

om zijn pijlen op de Nintendo 64 te richten.<br />

TECHNOLOGIE<br />

SEGWAY PT (2001)<br />

Motorvoertuig met twee wielen dat<br />

zichzelf in evenwicht houdt.<br />

Uitvinder: Dean Kamen (VS)<br />

De Segway is een voertuig, maar geen<br />

volledig ontwikkeld product. Hoewel<br />

hij door sommigen even revolutionair als<br />

de pc werd genoemd, is hij nooit groot<br />

en beroemd geworden.<br />

Weetje: De ‘PT’ in Segway PT<br />

staat voor ‘personalised transporter’.<br />

WORLD WIDE WEB (1989)<br />

Een systeem van hypertekstdocumenten,<br />

toegankelijk via het<br />

internet.<br />

Uitvinder: Sir Tim Berners-Lee<br />

(Engeland). Berners-Lee maakte de<br />

opslag van de kennis van deze wereld<br />

mogelijk en toegankelijk voor iedereen<br />

met een internetverbinding. De<br />

eerste webbrowser voor PC- en Macgebruikers<br />

was Mosaic in 1993, die<br />

een explosie van ‘www’ teweegbracht.<br />

Weetje: ‘Het web’ en het internet zijn<br />

niet hetzelfde <strong>–</strong> ‘Het web’ is een service<br />

van het internet <strong>–</strong> net als e-mail.<br />

GOOGLE (1998)<br />

Diverse internetdiensten, waarvan de<br />

belangrijkste de ‘zoekmachine’ is.<br />

Uitvinders: Larry Page & Sergey Brin<br />

(VS). Googles missie om in het web van<br />

digitale documenten <strong>–</strong> binnen seconden<br />

<strong>–</strong> te vinden wat je zoekt, is nog steeds<br />

indrukwekkend, zelfs als je te jong bent<br />

om je nog de microfiches in de<br />

plaatselijke bibliotheken van de 20e<br />

eeuw te herinneren.<br />

Weetje: Google heeft overigens ook de<br />

wereld gefotografeerd (Google Earth<br />

and Maps) en keurt momenteel ook het<br />

prototype van een zelfrijdende auto om<br />

deze plaatsen beter te kunnen bereiken.<br />

APPLE IPOD (2001)<br />

Draagbaar digitaal muziekapparaat<br />

Uitvinder: Jonathan Ive (Engeland)<br />

Goed voor “1000 songs in je<br />

zak” volgens Apples co-oprichter<br />

Steve Jobs.<br />

Weetje: Meer dan driekwart van alle<br />

verkochte muziekspelers wereldwijd<br />

zijn iPods. De verkoop verliep in het<br />

begin echter traag, omdat de iPod<br />

alleen met de Mac compatibel was.<br />

FACEBOOK (2004)<br />

Een sociaal netwerk.<br />

Uitvinder: Mark<br />

Zuckerberg (VS)<br />

Gebruikers krijgen<br />

toegang tot een<br />

wereldwijde onlinegemeenschap<br />

van<br />

vrienden. Voor<br />

adverteerders gaat<br />

het om de toegang<br />

tot je gegevens.<br />

Weetje: Zangeres<br />

Shakira verzamelde<br />

als eerste meer<br />

dan 100 miljoen<br />

‘likes’ op haar<br />

Facebook-pagina.<br />

TABLET-PC VAN<br />

MICROSOFT (2001)<br />

Een tabletcomputer<br />

(zonder toetsenbord).<br />

Uitvinder: Een indrukwekkend<br />

staaltje technologie van<br />

Microsoft <strong>–</strong> negen jaar ouder<br />

dan de iPad. De wereld<br />

was wellicht nog niet klaar<br />

voor computers zonder<br />

toetsenbord.<br />

Weetje: De tablet werd met<br />

een stift bediend, niet via een<br />

touchscreen.<br />

APPLE IPHONE (2007)<br />

Smartphone.<br />

Uitvinder: Jonathan Ive (Engeland)<br />

De gebruiksvriendelijke en intuïtieve<br />

interface bliezen de smartphone<br />

nieuw leven in.<br />

Weetje: Gigantische wereldwijde<br />

verkoopcijfers <strong>–</strong> circa 600 miljoen<br />

op zeven jaar tijd <strong>–</strong> droegen ertoe<br />

bij dat Apple een van de meest<br />

waardevolle beursgenoteerde<br />

bedrijven ter wereld is.<br />

OCULUS RIFT VR (2015)<br />

Virtual reality head-mounted display (beeldscherm<br />

dat op het hoofd gedragen wordt).<br />

Uitvinder: Palmer Luckey (VS). Hoewel er<br />

nog geen gebruikersversie bestaat, wordt<br />

Rift nu al als de volgende nieuwe doorbraak<br />

getipt die in diverse bedrijfstakken een rol<br />

zal spelen (en waarmee ook videospellen<br />

intensiever beleefd kunnen worden).<br />

Weetje: Vroeger onafhankelijk, maar nu in<br />

het bezit van Facebook.

PEOPLE<br />

WAAR NIETS IS<br />

WAT HET LIJKT<br />

Olafur Eliasson, een van de belangrijkste<br />

kunstenaars van zijn generatie, transformeert de<br />

openbare ruimte door installaties die de<br />

perceptie van onze omgeving op speelse wijze<br />

veranderen. J-Mag portretteert het<br />

werk van deze meester van kleur en licht.<br />

TEKST: Ralf Eibl<br />

58 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

VERSTEKELINGEN<br />

De bezoekers van<br />

Eliassons installatie uit<br />

2010, getiteld Your<br />

blind passenger, in het<br />

Arken Museum voor<br />

Moderne Kunst in<br />

Kopenhagen, werden<br />

een dichte, gekleurde<br />

nevel in gezonden <strong>–</strong><br />

een spel met de<br />

zintuiglijke waarneming.

PEOPLE<br />

Wat bepaalt of iets goede kunst is?<br />

Het antwoord ligt hoofdzakelijk<br />

in het oog van de aanschouwer,<br />

maar als de rangorde door mijn<br />

kleine dochtertje bepaald zou<br />

worden, zou Olafur Eliasson beslist tot de top tien behoren.<br />

Al op haar vierde was ze diep onder de indruk van de<br />

optische trucs en speciale effecten van zijn tentoonstelling<br />

in de Martin Gropiusbau in Berlijn. Kinderen zijn dol op de<br />

kunst van Eliasson: als je voor zijn lachspiegels staat of in<br />

zijn vertrekken vol nevel en schaduwen speelt, krijg je als<br />

toeschouwer het gevoel dat je door een sprookje wandelt.<br />

Je zal hard je best moeten doen om niet geraakt te worden<br />

(of onder de indruk te zijn).<br />

Eliassons werk is nu wereldwijd in de meest gerenommeerde<br />

musea te bezichtigen, maar de oorsprong ervan ligt wel nog<br />

steeds in een kinderlijke nieuwsgierigheid en een sterke<br />

onderzoeksdrang. Het vervagen van ruimte en kunst,<br />

binnen en buiten, feit en fictie, dat zijn de kernthema´s van<br />

zijn kunst. Wat bijvoorbeeld tot uitdrukking komt in een met<br />

gele nevel volgepompt kunstmuseum of een Stockholmse<br />

rivier waarin hij een giftig uitziende groene kleur kieperde.<br />

In de botanische tuin van de Duitse stad Gütersloh creëerde<br />

Eliasson een tunnel vol sterk ruikende planten <strong>–</strong> een soort<br />

positief geuroffensief <strong>–</strong> terwijl hij in Utrecht de zon in de<br />

‘verkeerde’ richting van de hemel onder liet gaan, door<br />

gebruik te maken van een glasraam van vier meter diameter<br />

en speciale lichteffecten. In München creëerde hij een<br />

monumentale sculptuur, Umschreibung genaamd, voor de<br />

hoofdkantoren van een toonaangevend adviesbureau. Het<br />

kunstwerk bestaat uit twee lange, verstrengelde trappen die<br />

elkaar kruisen. Eliassons creatie uit 2008 in New York City<br />

leek bijna een overdrijving <strong>–</strong> de installatie van vier artificiële<br />

en spectaculaire watervallen. 110 dagen lang, elke dag van<br />

zeven uur ´s ochtends tot 10 uur ´s avonds, stortte 13 miljard<br />

liter water in de East River neer. Als je voor dit kunstwerk<br />

stond, kreeg je steeds de indruk van een doorgedraaide<br />

wereld die op zijn kop stond.<br />

Eliassons werk heeft meestal een dergelijk effect <strong>–</strong> niets is<br />

wat het lijkt. Maar je kunt zijn grote caleidoscoop van kleur<br />

en licht evengoed appreciëren zonder er diep over na te<br />

denken (vandaar ook het effect op zeer jonge kinderen).<br />

Daar lijkt ook de Deen zelf zich in te kunnen vinden. Als hij<br />

het over zijn 368 pagina´s dikke kookboek heeft dat rijk<br />

geïllustreerd is met afbeeldingen van zijn kunstwerken, zegt<br />

hij dat hij “koken apprecieert als het scheppen van realiteit<br />

en niet als het mystificeren van dingen.” Ik ben er zeker van<br />

dat mijn negenjarige dochter daarmee zou instemmen.<br />

OLAFUR ELIASSON<br />

Nationaliteit: Deens-IJslands<br />

Leeftijd: 48<br />

Beroep: Kunstenaar<br />

Weetje: Eliassons atelier<br />

in Berlijn is een<br />

omgebouwde oude<br />

brouwerij die hij Het<br />

kunstlaboratorium noemt.<br />

BRIDGE OVER TROUBLED WATER (helemaal boven)<br />

Een van Eliassons beroemdste installaties is zijn<br />

kunstmatige waterval onder Brooklyn Bridge, één van<br />

vier installaties die in 2008 110 dagen lang in New York City<br />

te zien waren en waarbij meer dan 13 miljard liter water<br />

in de East River neerstortte.<br />

SOMEWHERE OVER THE RAINBOW (boven)<br />

De gigantische installatie Your rainbow panorama uit 2011<br />

is een 150 meter hoge ronde wandelweg over het dak<br />

van het ARoS-museum in Aarhus (Denemarken). Het<br />

kunstwerk bestaat uit 116 glasramen in 42 verschillende<br />

kleuren, om bezoekers het gevoel te geven dat ze over<br />

<strong>–</strong> of eerder door <strong>–</strong> een regenboog lopen.<br />

60 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

LONDEN LICHT OP In 2003 creëerde Eliasson voor Tate Modern in Londen The weather project, een<br />

artificiële zon met krachtige neonbuizen die aan het einde van de 35 meter hoge Turbine Hall<br />

bevestigd waren. Door gebruik te maken van een bespiegeld plafond kwam de ruimte nog groter over.<br />

EEN KROKODIL IN HET PARK?<br />

Deze tijdelijke installatie voor<br />

de Londense Serpentine<br />

Gallery uit 2007, die eruitzag als<br />

een gigantische krokodil in<br />

afwachting van zijn lunch, werd<br />

mee ont worpen door Kjetil<br />

Thorsen. De grote ‘tanden’ vormden<br />

een gordijn waar bezoekers<br />

ont spannen achter zaten,<br />

misschien wel onder het genot<br />

van hun eigen lunchpakket.

WRAP UP<br />

Cumberbatch kleedt<br />

zich warm aan voor onze<br />

fotoshoot op de 72e<br />

verdieping van The Shard<br />

62 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

WORLD EXCLUSIVE<br />

Wereldtop<br />

De zojuist voor een Oscar genomineerde Britse<br />

acteur Benedict Cumberbatch bevindt zich<br />

op de top van zijn carrière. J-<strong>Magazine</strong> sleepte<br />

een exclusief interview in de wacht om het<br />

met hem over carrière, wagens en het leven te<br />

hebben <strong>–</strong> uiteraard op een passende toplocatie.<br />

TEKST: Guy Bird<br />

FOTO´S: Tomo Brejc

WORLD EXCLUSIVE<br />

“IN DEZE STAD BEN<br />

IK THUIS EN HET<br />

IS HIER BOVEN<br />

WAANZINNIG<br />

INSPIREREND. ZELFS<br />

MET DIT DIFFUSE<br />

LICHT RAAK JE DOOR<br />

DE PROPORTIE VAN<br />

DEZE GEWELDIGE<br />

STAD SPRAKELOOS”<br />

BENEDICT CUMBERBATCH<br />

Nationaliteit: Engels<br />

Leeftijd: 38<br />

Beroep: Acteur<br />

Overige interesses: Rusten,<br />

lezen en met F-TYPEs rijden<br />

We bevinden ons op halve hoogte<br />

van het hoogste gebouw van West-<br />

Europa in één van de meest<br />

luxueuze nieuwe hotels in Londen<br />

en wachten op één van ´s werelds<br />

meest beroemde acteurs. Als we<br />

ook maar even aan het eerstgenoemde zouden twijfelen,<br />

zou een korte blik uit de hoge ramen van de hoeksuite over<br />

het gigantische stadslandschap die twijfel meteen wegnemen,<br />

terwijl de afbeelding die ons uit de actuele uitgave van<br />

Engelands meest vooraanstaande krant The Times aankijkt,<br />

het laatstgenoemde bevestigt.<br />

Maar hoewel de 38-jarige Benedict Cumberbatch de<br />

voorpagina siert, is er minder opzien dan je wellicht zou<br />

verwachten als de meest essentiële Engelse acteur van deze<br />

tijd de suite van het Shangri-La in The Shard betreedt.<br />

Casual gekleed en incognito met muts begroet hij<br />

iedereen snel en na een korte ontmoeting met de stylist en<br />

make-upartiest, stapt hij in de snelle lift naar onze<br />

exclusieve fotoshoot. We hebben het platform The View<br />

from The Shard op 244 meter hoogte <strong>–</strong> op de cameracrew<br />

en het personeel na <strong>–</strong> helemaal voor ons alleen en kunnen<br />

het 360-graden-openluchtpanorama van Londen helemaal<br />

alleen savoureren.<br />

Ook voor een acteur die schijnbaar de wereld aan zijn<br />

voeten heeft, is het eerste bezoek aan dit nu al iconische<br />

gebouw, dat officieel in 2012 geopend werd, een indrukwekkende<br />

ervaring. “Ik kom uit deze stad en het is hier<br />

boven waanzinnig inspirerend. Zelfs met dit diffuse licht<br />

raak je door de proportie van deze geweldige stad<br />

sprakeloos.” Om nu te zeggen dat het momenteel wel goed<br />

gaat met de carrière van Cumberbatch, zou een enorm<br />

understatement zijn. Na zijn doorbraak in Atonement<br />

(2007) kreeg hij de hoofdrol in het wereldwijde TV-succes<br />

Sherlock en speelde hij in Tinker, Tailor, Soldier, Spy en<br />

Warhorse (allebei 2011), evenals in 12 Years a Slave (2013),<br />

terwijl hij in blockbusters als Star Trek en The Hobbit-serie<br />

voor diepgang zorgde. Dit jaar sleepte hij een Oscarnominatie<br />

voor zijn hoofdrol in The Imitation Game in de wacht.<br />

Privé verloofde hij zich eind 2014 en zal hij in 2015 vader<br />

worden. Is het moeilijk om op de 72e verdieping met beide<br />

voeten op de grond te blijven staan? “Ik ben me er zeer goed<br />

van bewust hoe buitengewoon alles momenteel is,” begint<br />

64 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

“DOOR TE ACTEREN HEB IK ALS<br />

KIND OVERTOLLIGE ENER-<br />

GIE KUNNEN KANALISEREN.<br />

GEWOON GEWELDIG! IK BEN<br />

GEBOREN MET NIETS DAN LIEFDE<br />

EN VEEL GELUK, MAAR OP SCHOOL<br />

WAS IK EEN STOORZENDER”

WORLD EXCLUSIVE<br />

hij. “Het is een oud cliché dat je door succes verwend kan<br />

raken. Ik hoop dat dat voor mij niet het geval zal zijn. Ik<br />

omring me met mensen die me er voortdurend aan herinneren<br />

wie ik ben. Gisteravond zat ik tijdens een prijsuitreiking<br />

naast James McAvoy; hij is in dat opzicht een lichtend<br />

voorbeeld. Hij neemt het allemaal niet te serieus en blijft<br />

zichzelf altijd en overal trouw.”<br />

Acteren zit Cumberbatch in het bloed <strong>–</strong> zijn vader Timothy<br />

was sinds de jaren zestig professioneel acteur op TV en<br />

toneel en trad op in series zoals A Family at War en Executive<br />

Stress <strong>–</strong> terwijl zijn moeder glamoureuze rollen speelde<br />

in Britse cultkomedies zoals Carry On Up The Khyber<br />

(1968). In de late jaren tachtig en vroege jaren negentig<br />

speelde ze Rodney Trotters schoonmoeder in de legendarische<br />

televisieserie Only Fools and Horses. De optredens van<br />

zijn moeder maakten al vroeg grote indruk op de jonge<br />

Benedict en bepaalden de richting van zijn carrière. “Ik was<br />

vaak in de kleedkamer en zag hoe ze zich klaar maakte.<br />

Dan veranderde plotseling de atmosfeer, een deur ging<br />

open, gevolgd door een lichtvloed, hitte en het bruisende<br />

applaus van het publiek. Ik herinner me nog de uitjes met<br />

school naar de stad en hoe trots ik was dat dit de wereld van<br />

mijn ouders was. Ik wilde er ook ooit deel van uitmaken.”<br />

Maar daar zaten zijn ouders niet op te wachten. “Ze zagen<br />

alles zitten behalve dat,” lacht hij. Hij overwoog advocaat te<br />

worden, maar nadat hij enkele niet al te enthousiaste<br />

advocaten ontmoet had, liet hij dat plan varen en begon hij<br />

het acteren serieuzer te nemen. “Waarom zou je je<br />

oorspronkelijke droom opgeven?” vraagt hij. “Tegen het<br />

einde van mijn puberteit wist ik wat ik wilde. Vanaf dat<br />

moment heb ik een tandje bijgestoken.”<br />

Zoals hij zelf toegeeft, was hij een `brutaal´ kind en vormde<br />

acteren een goede uitlaatklep: “Het hielp me uitstekend om<br />

mijn overtollige energie te kanaliseren. Ik ben geboren met<br />

niets dan liefde en groot geluk, maar op school was ik een<br />

stoorzender.”<br />

Als je naar invloeden vraagt, noemt hij snel een<br />

lange lijst vertolkingen die onuitwisbare herinneringen<br />

nalieten, zoals die van Colin Firth in de<br />

BBC-televisiefilm Tumbledown (1988) over de<br />

Falklandoorlog, en Judy Dench, “in bijna alles waarin ik<br />

haar gezien heb, en natuurlijk Brando, De Niro, Hepburn,<br />

Newman… en Grant vanwege zijn stijl.” Hoewel hij vóór<br />

zijn filmcarrière een grondige opleiding als theateracteur<br />

gevolgd heeft, geeft hij aan geen voorkeur voor film of<br />

theater te hebben. “Mijn CV geeft daar uitsluitsel over,” zegt<br />

hij snel, voordat hij verder vertelt. “Je maakt gebruik van<br />

twee zeer verschillende technieken die allebei op hun<br />

manier verrijkend en moeilijk zijn; daarom zal ik altijd<br />

proberen theater en film te combineren. Ik denk dat ze<br />

elkaar inspireren. Momenteel speel ik Richard III, een<br />

klassiek Engels stuk van Shakespeare, maar in de film is het<br />

spreken naar de camera zeer direct. Tegelijkertijd maakt die<br />

The Shard is niet het nieuwste gebouw in Londen<br />

(het opende in 2012), maar met 310 meter is het wel het<br />

hoogste van de stad en zelfs van West-Europa<br />

donkere lens de ervaring veel kouder en heb je geen<br />

rechtstreeks contact met je publiek. Maar het voordeel is dat<br />

ik op deze manier naar de camera kan spreken [hij praat<br />

zachtjes, dan roept hij], ‘IN PLAATS VAN MIJN STEM TE<br />

MOETEN VERHEFFEN’.”<br />

Naast het acteren herinnert Cumberbatch zich dat hij, wat<br />

betreft autocultuur, meer in een ‘reguliere’ dan in een<br />

‘enthousiaste’ familie opgroeide. Hoewel hij het er graag<br />

over heeft dat hij als scholier Tamiya-modelwagens met<br />

afstandsbediening in elkaar zette. “Ik had een offroadwagen<br />

met een lange wielbasis, waardoor hij snel ergens<br />

bleef hangen. Als je het goed deed, vlogen ze een beetje en<br />

landden daarna weer. Ze hadden van die zware NiCadaccu´s.<br />

Ken je ze nog? Na 24 uur opladen beschikte je over<br />

30 minuten rijplezier, maar het was echt leuk. Dat was mijn<br />

eerste rijervaring.” Voor zijn geboorte hadden zijn ouders<br />

een MG-sportwagen. Nadat hij bij de eerste poging al zijn<br />

rijbewijs haalde, was zijn eerste wagen een oude Mini, die<br />

hij met zijn moeder deelde. Hij heeft het minder graag over<br />

een Mitsubishi Colt die hij van zijn oma erfde en een Mazda<br />

MX-5, de enige wagen die hij van zijn eigen geld kocht. “Het<br />

was een kleine tweedehandscabrio met softtop, de wagen<br />

van een kapper,” glimlacht hij. “Het was een leuke wagen,<br />

maar ik werd vaak uitgelachen en reed er weinig in. En toen<br />

kwam <strong>Jaguar</strong> in mijn leven en mijn ervaring met wagens<br />

kreeg een boost van jewelste. Het is een beetje zoals met<br />

mijn carrière. Ik beschikte over veel rijervaring, dus was ik<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 67

WORLD EXCLUSIVE<br />

aan de weg en het omgaan met een wagen gewend, maar<br />

plotseling in een <strong>Jaguar</strong> zitten voelde als een van die<br />

ongelofelijke rollen die ik speel. Er is een parallel. Het was<br />

een gigantische vooruitgang.”<br />

Door zijn relatie met <strong>Jaguar</strong> <strong>–</strong> hij stelt zijn stem<br />

beschikbaar voor recente reclamecampagnes en<br />

is een van de ambassadeurs van het merk <strong>–</strong> heeft<br />

hij het geluk om met enkele van de meest opwindende<br />

<strong>Jaguar</strong>s te mogen rijden. Bijvoorbeeld met de F-TYPE<br />

Coupé over de beroemde Pacific Coastal Highway in<br />

Californië: “een spannende rit met de meest verbazingwekkende<br />

serpentinestraten en een adembenemend uitzicht<br />

aan beide kanten. Een spectaculaire combinatie van<br />

geografie en voertuig.” Momenteel rijdt hij met de F-TYPE<br />

Coupé: “voor mij heeft deze wagen het helemaal, en met<br />

zijn hardtop voelt hij direct als een volwassen sportwagen<br />

aan.” Cumberbatch houdt ervan als de soundtracks bij<br />

dergelijke missies passend cinematografisch zijn <strong>–</strong> hoe kan<br />

het ook anders? Hij noemt Sigur Rós en wat klassieke<br />

muziek en kerkgezang voor de meer kalme en rustgevende<br />

momenten en Young Fathers en Jungle voor andere<br />

gelegenheden. Zou een man met zo´n zijdezachte stem<br />

mogelijk slecht rijgedrag kunnen vertonen? Mocht het zo<br />

zijn, dan lost hij er in ieder geval niet veel over. “Mijn<br />

slechtste rijgedrag is dat ik me druk maak over het slechte<br />

rijgedrag van anderen,” steunt hij. “Ik moet het leren<br />

loslaten. Ik verbaas me altijd over de grote tolerantie van<br />

professionele chauffeurs als ik achterin zit. Soms krijg je<br />

met iemand te maken die op het punt staat psychotisch te<br />

worden, maar over het algemeen weet ik niet hoe mensen<br />

dit beroep dagelijks kunnen uitoefenen, echt niet.”<br />

Nu dalen we in het hotel af naar onze laatste fotoshoot<br />

achterin de XJ, die buiten het drukke hotel staat (met een<br />

“IK BESCHIKTE AL OVER VEEL<br />

RIJERVARING, MAAR PLOTSELING<br />

IN EEN JAGUAR ZITTEN, VOELDE<br />

ALS DIE ONGELOFELIJKE ROLLEN<br />

DIE IK SPEEL. ER IS EEN PARALLEL.<br />

HET WAS EEN GIGANTISCHE<br />

VOORUITGANG”<br />

zeer kalme bestuurder voorin). Zijn ster is zo hoog gerezen<br />

dat het voor Cumberbatch onmogelijk is om zich aan de<br />

aandacht te onttrekken. Eerder, boven in de foyer, verschijnt<br />

een vrouw uit het niets, onderbreekt onze conversatie en<br />

duwt pen en papier in zijn hand terwijl ze zegt “Mijn zoon is<br />

een grote fan van u, zijn naam is Joe, J-O-E, hartelijk dank”<br />

en verdwijnt even snel als ze gekomen was. In de lift vergezellen<br />

we een gegoede Aziatische familie die in een van de<br />

exclusieve suites van het hotel logeert. Als hun frank valt en<br />

ze Cumberbatch herkennen, begint de moeder-van-ergensin-de-dertig<br />

te buigen, glimlachen en de lift uit te schuifelen,<br />

alsof ze zojuist een god aanschouwde. Cumberbatch<br />

blijft de hele tijd door onfeilbaar beleefd. En dan <strong>–</strong> enkele<br />

foto´s en conversaties later <strong>–</strong> is het tijd voor Cumberbatch<br />

om naar zijn volgende afspraak gechauffeerd te worden.<br />

Hoewel dit wel allemaal ontzettend leuk voor hem zal zijn,<br />

heb ik de indruk dat Cumberbatch een kleine time-out zou<br />

appreciëren. Wat zou hij doen op een vrije dag? “Werkelijk<br />

zeer weinig. Momenteel is vrije tijd een vreemd concept<br />

voor me,” geeft hij toe. “Ik zou gaan wandelen, trainen en<br />

iets lezen dat niets met werk of het nieuws te maken heeft.<br />

Gewoon voor het plezier.”<br />

Zicht van een dynamisch gebouw op een dynamische stad<br />

DRAMATISCHE GESCHIEDENIS Shakespeare’s<br />

Globe is een volledig werkende reproductie van<br />

een Elizabethaans theater, waarin de stukken van<br />

de grote schrijver in het begin van de 17e eeuw<br />

opgevoerd zouden zijn. De originele Globe lag<br />

ongeveer 200 meter verder landinwaarts dan<br />

de nieuwe versie met haar prominente standplaats<br />

aan de zuidoever van de rivier de Theems<br />

WETENSCHAPPELIJKE DOORBRAKEN<br />

Uitvinder John Logie Baird heeft het<br />

eerste, bewegende televisiebeeld vanuit<br />

zijn laboratorium in 22 Frith Street in<br />

Soho uitgezonden. Het eerste ‘gezicht<br />

op TV’ was William Taynton <strong>–</strong> hij werd<br />

toevallig uitgekozen omdat hij beneden<br />

in een kantoor werkte<br />

68 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

EVEN OP ADEM KOMEN Cumberbatch neemt<br />

tussen zijn hectische programma door even<br />

rustig de tijd achterin de luxueuze XJ, die buiten<br />

het Shangri-La hotel at The Shard staat<br />

Make-up: Donald McInness Styling: Joe Woolfe<br />

FINANCIËLE STUWENDE KRACHT De City of<br />

London <strong>–</strong> ook bekend als de Square Mile omdat het<br />

gebied de grens van het oude Londen vormde <strong>–</strong><br />

is een stad in een stad en nu een van de belangrijkste<br />

financiële centra ter wereld. Met karakteristieke<br />

gebouwen zoals 30 St Mary Axe, bekend als “The<br />

Gherkin” en genoemd naar de ingelegde augurk die<br />

dezelfde vorm heeft, maar anders is gebouwd.<br />

BEROEMDE BOUWWERKEN Weinig bouwwerken in<br />

Londen zijn beroemder dan Tower Bridge <strong>–</strong> genoemd naar<br />

de bijna even markante Tower of London aan zijn linkerzijde.<br />

De bouw werd in 1894 voltooid. Voortaan leidde een nieuwe<br />

weg over de rivier de Theems, waarbij door middel van een<br />

beweegbaar middenstuk schepen met hoge masten<br />

doorgelaten konden worden. Tot op de dag van vandaag<br />

gaat de brug honderden keren per jaar omhoog

DETROIT VS<br />

Begin januari werd op<br />

de autoshow in Detroit<br />

de benaming F-PACE<br />

voor een nieuw<br />

crossover-model<br />

bekendgemaakt; vanaf<br />

medio 2016 komt de<br />

wagen in de handel<br />

NEW YORK VS<br />

De gloednieuwe,<br />

luxueuze XF-zakenberline<br />

wordt enthousiast<br />

ontvangen op de New<br />

York Auto Show in april<br />

LOS ANGELES VS<br />

Tijdens de LA Auto Show<br />

presenteert <strong>Jaguar</strong> de<br />

nieuwe F-TYPE met<br />

vierwielaandrijving, naast<br />

de versie met handmatig<br />

schakelmechanisme<br />

BRUSSEL België<br />

14 januari 2015 <strong>–</strong> De gloednieuwe<br />

JLR-vertegenwoordiging<br />

Brussels East in Zaventem<br />

opende zijn deuren in<br />

het kader van de wereldwijde<br />

uitrol van prachtig vormgegeven<br />

showrooms <strong>–</strong> de ideale<br />

omgeving om met de nieuwe<br />

<strong>Jaguar</strong> kennis te maken<br />

ITATIAIA Brazilië<br />

In november startte JLR met<br />

de bouw van een installatie<br />

voor de fabricage van auto´s<br />

in de Staat Rio de Janeiro.<br />

<strong>Jaguar</strong> Brazilië boekte met<br />

500% in twee jaar tijd de<br />

snelste omzetgroei in het<br />

premiumsegment<br />

De wereld<br />

van <strong>Jaguar</strong><br />

Van de XF in New York tot een<br />

snelheidsrecord te land in<br />

Zuid-Afrika <strong>–</strong> een spannend<br />

overzicht van de nieuwste <strong>Jaguar</strong>evenementen<br />

wereldwijd<br />

SIMOLA HILL, KNYSNA<br />

Zuid-Afrika<br />

<strong>Jaguar</strong> is hoofdsponsor van<br />

de Simola Hillclimb, die in mei<br />

in een van de mooiste<br />

gebieden van Zuid-Afrika<br />

wordt gehouden. Klassieke<br />

uitvoeringen van de meest<br />

uiteenlopende fabrikanten<br />

nemen aan de bergrace deel<br />

70 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

KAART<br />

SOLIHULL UK<br />

In januari wordt aangekondigd<br />

dat <strong>Jaguar</strong> met de fabricage<br />

van de nieuwe crossover<br />

F-PACE 1300 nieuwe banen in<br />

de West Midlands creëert<br />

ZUID-KOREA<br />

JLR boekt in 2014 een sterke<br />

omzetgroei in sleutelregio<br />

Korea met 6677 verkochte<br />

wagens, een stijging met 33%<br />

CHANGSHU CHINA<br />

<strong>Jaguar</strong> Land Rover (JLR)<br />

investeerde £1 miljard en<br />

opende in november een<br />

productie-installatie om de<br />

groeiende Chinese markt<br />

te bedienen<br />

HAKSKEEN PAN DESERT<br />

Zuid-Afrika<br />

De <strong>Jaguar</strong> F-TYPE R Coupé<br />

met vierwielaandrijving maakte<br />

afgelopen november de<br />

succesvolle uitvoering van een<br />

belangrijke communicatietest<br />

mogelijk t.b.v. de voorbereidingen<br />

van het Bloodhound<br />

SSC-team voor een nieuw<br />

snelheidsrecord te land<br />

AUSTRALIË<br />

In 2014 stegen de verkoop -<br />

cijfers in Australië met bijna<br />

één vijfde tot 11 273 stuks<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 71

NIEUWS<br />

DE SHOWROOM VAN DE TOEKOMST<br />

Wie binnenkort de deur van een<br />

JAGUAR-SHOWROOM opent,<br />

stapt voor een stukje de toekomst<br />

binnen. Een toekomst waarin de<br />

klant meer dan ooit centraal staat,<br />

en die volledig is opgetrokken<br />

uit design en merkbeleving.<br />

Uw vertrouwde <strong>Jaguar</strong>-concessie<br />

zal er binnenkort heel<br />

anders uitzien. Ze krijgen<br />

namelijk op termijn allemaal<br />

een nieuw design aangemeten. <strong>Jaguar</strong><br />

kiest wereldwijd voor een consistente<br />

architecturale lijn. Daarbij dient gezegd<br />

dat deze operatie veel verder gaat dan<br />

een nieuw interieur én exterieur. Met<br />

het redesign verandert ook de manier<br />

waarop u, de klant, een bezoek aan<br />

<strong>Jaguar</strong> beleeft. Zo’n bezoek zal van een<br />

rondleiding evolueren naar een ontdekkingsreis,<br />

waarbij de klant zelf de<br />

touwtjes in handen neemt.<br />

WAAROM EEN NIEUW DESIGN?<br />

De automotive sector gaat net zo hard<br />

vooruit als de wagens die het van de<br />

band doet rollen. Sinds de vorige designaanpassing<br />

zijn <strong>Jaguar</strong> en Land Rover<br />

dichter naar elkaar toegegroeid. Die<br />

symbiose moet zich nu ook doorzetten<br />

in de showrooms. “Het mag duidelijk<br />

zijn dat er veel veranderd is binnen de<br />

organisatie”, zegt Ton van der Vleuten,<br />

Dealer Development Manager van<br />

<strong>Jaguar</strong> Land Rover in de Benelux. “We<br />

zijn door de jaren heen steeds meer<br />

uitgegroeid tot een ‘dual brand’,<br />

waarbij twee sterke merken worden<br />

vertegenwoordigd: <strong>Jaguar</strong> en Land<br />

Rover. De samensmelting van deze<br />

twee merken zal in de toekomst nóg<br />

intenser worden, en dat is de reden<br />

waarom we dit één op één gaan terugzien,<br />

tot in de showrooms.”<br />

“Een andere reden is de nieuwe designrichting<br />

die beide merken zijn ingeslagen”,<br />

vervolgt Ton van der Vleuten. Hij<br />

doelt hiermee op de recentere modellen<br />

van <strong>Jaguar</strong> en Land Rover, en<br />

natuurlijk naar de modellen van de<br />

toekomst. “Om het hele plaatje<br />

compleet te maken, dienen we deze lijn<br />

overal consequent door te trekken. Dus<br />

ook in de ‘winkel’ waar je de producten<br />

kan kopen. Kortom: de totaalbeleving<br />

moet kloppen bij de nieuwe weg die<br />

FOTOˇS: JAN VAN DE VEL (5)<br />

72 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

“DE NIEUWE<br />

INKLEDING BIEDT<br />

ONZE KLANTEN<br />

COMPLEET NIEUWE<br />

DIMENSIES OM<br />

DE MERKEN<br />

TE BELEVEN”<br />

minder met glas gewerkt om energieverlies<br />

tegen te gaan. Tegelijk is er een<br />

slimmer gebruik van daglicht en wordt<br />

er volop ingezet op betere isolatie en<br />

energiezuinige LED-verlichting.<br />

<strong>Jaguar</strong> Land Rover is ingeslagen.<br />

Tenslotte is onze identiteit een zeer<br />

belangrijk onderdeel van de eerste<br />

kennismaking die een klant met onze<br />

organisatie heeft. En die eerste indruk,<br />

die moet meteen overtuigend zijn.”<br />

GEHEIME HANGAR<br />

Een creatief designbureau ging de<br />

uitdaging aan om een nieuwe tijdloze<br />

en iconische stijl uit te tekenen. Het<br />

resultaat van al die uren rond de tekentafel<br />

kwam voor het eerst tot uiting in<br />

Engeland. In een geheime hangar werd<br />

een hele showroom, tot in de kleinste<br />

details, opgetrokken. Na een succesvol<br />

pilootproject in Frankfurt, is het nu tijd<br />

om de nieuwe stijl overal in te voeren.<br />

De ‘showrooms 2.0’ zullen erg strak<br />

ogen: sterke grijze rechthoekige<br />

blokken kenmerken de buitenkant als<br />

was het een boog. Zilveren<br />

raamwerken moeten de aandacht<br />

vestigen op de wagens in de etalage.<br />

Binnenin zijn het slim gebruik van<br />

lichte open ruimtes en de wisselwerking<br />

tussen houten vloeren en<br />

kera mische tegels dan weer de blikvangers.<br />

Al betekent dat niet dat alle<br />

showrooms er hetzelfde zullen uitzien.<br />

Omdat er gewerkt wordt met bestaande<br />

panden, krijgt elke showroom zijn<br />

eigen accenten.<br />

Wat wél hetzelfde zal zijn in alle<br />

showrooms, is de aandacht voor het<br />

milieu. In de ontwerpen wordt bewust<br />

HET BELANG VAN MERKBELEVING<br />

“De nieuwe inkleding biedt onze<br />

klanten compleet nieuwe dimensies om<br />

de merken te beleven”, klinkt Ton van<br />

der Vleuten opgetogen. “Denk bijvoorbeeld<br />

aan de inzet van een multimediastrategie,<br />

waarbij tot wel acht<br />

monitoren, verdeeld over het hele<br />

dealerbedrijf, je afzonderlijk meenemen<br />

in de wereld van <strong>Jaguar</strong> en Land<br />

Rover.”<br />

“Om te garanderen dat elk merk zijn<br />

eigenheid kan behouden, is er een<br />

scheiding gemaakt”, benadrukt van der<br />

Vleuten. “Dit is in het hele concept<br />

terug te zien. Neem bijvoorbeeld de<br />

showroom: er is één centrale ingang<br />

waarachter op een soort centrale as de<br />

gebieden zijn gelegen voor de<br />

ontvangst, het wachten en de colour &<br />

trim-configuratie van de auto. Deze as<br />

deelt de showroom in tweeën, waarbij<br />

aan één zijde de <strong>Jaguar</strong>-modellen<br />

tentoon worden gesteld en aan de<br />

andere zijde de Land Rover-modellen.<br />

Hierdoor blijven de verschillende<br />

werelden die <strong>Jaguar</strong> en Land Rover<br />

heten, toch behouden. Zij het in een<br />

veranderde vorm.”<br />

Het resultaat ziet u binnen afzienbare<br />

tijd dus ook bij uw <strong>Jaguar</strong>-verdeler.<br />

Aarzel vooral niet om eens binnen te<br />

springen en het met eigen ogen te<br />

bekijken.<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE j 73

NIEUWS<br />

KLANT IN DE KIJKER<br />

GEERT DE VLIEGER<br />

Rij je ook wel eens op circuit?<br />

Nee, maar ik heb ooit wel eens een paar<br />

rondjes meegereden met een professionele<br />

autocoureur op het circuit van<br />

Zolder. Ik kan je zeggen: het was heftig.<br />

Net zoals ik als voetbalprof specialist<br />

was in mìjn vak, laat je het besturen<br />

van onstuimige bolides best over aan<br />

specialisten die uitblinken in hún vak.<br />

Hoeveel mogelijkheden zo’n wagen<br />

écht heeft, daar kom je pas achter eens<br />

zo’n piloot plaatsneemt achter het<br />

stuur. Het vraagt heel wat rijkunst om<br />

zo’n beest onder controle te houden op<br />

een circuit. Dan ben ik eerder een leek.<br />

U kent hem waarschijnlijk als<br />

de doelman die tussen 1990<br />

en 2011 het Belgisch voetbal<br />

heeft gekleurd. Anderlecht,<br />

Manchester City, Club Brugge, …<br />

het lijstje van clubs waarvoor<br />

GEERT DE VLIEGER de netten<br />

heeft verdedigd, oogt<br />

indrukwekkend. Maar wist u dat<br />

de man die ook bij de Rode<br />

Duivels als een gestrekte kat<br />

ballen uit zijn doelvlak ranselde,<br />

een voorliefde heeft voor het<br />

merk met de gestrekte<br />

katachtige op het embleem?<br />

Want laat er geen twijfel over<br />

bestaan, Geert De Vlieger is<br />

een <strong>Jaguar</strong>-fanaat. In ons<br />

gesprek heeft hij het over zijn droomwagen,<br />

de kunst van het niet-spookrijden<br />

in Engeland en weggedrukt<br />

worden in de passagierszetel van een<br />

sportwagen, terwijl de autocoureur<br />

naast je het gaspedaal nog wat dieper<br />

indrukt.<br />

Geert, met welke wagen rij je nu?<br />

Ik rij met de <strong>Jaguar</strong> XF Sportbrake, zo’n<br />

twee jaar al ondertussen.<br />

Hoe ziet jouw autogeschiedenis<br />

eruit?<br />

Ik heb vroeger altijd gereden met<br />

leasewagens van de clubs waar ik<br />

speelde. Er zijn maar weinig merken<br />

waar ik in al die jaren niet mee gereden<br />

heb. Maar wanneer je stopt, moet je<br />

zelf een keuze maken. Mijn oog is toen<br />

op <strong>Jaguar</strong> gevallen.<br />

Hoe heeft <strong>Jaguar</strong> je kunnen<br />

overtuigen?<br />

Je kan niet om de strakke lijnen van het<br />

merk heen. Ik had meteen het gevoel<br />

dat de Sportbrake bij me paste: hij is<br />

sportief, maar straalt toch iets uit. Het<br />

is ook een wagen die je niet zo vaak<br />

tegenkomt, dat exclusieve kantje sprak<br />

me ook wel aan. En dan is er uiteraard<br />

nog de rijervaring: het is zacht en<br />

rustig cruisen met een <strong>Jaguar</strong>.<br />

Is dat het belangrijkste argument<br />

voor jou?<br />

Aangezien ik toch heel wat kilometers<br />

rij, zoek ik vooral comfort. Vaak moet<br />

ik voor mijn job als co-commentator op<br />

zondagavond naar Luik. Wel, als ik dan<br />

’s avonds laat de lange weg terug naar<br />

huis rij over verlaten autostrades, met<br />

een rustig muziekje op … dát zijn de<br />

automomenten waar ik het meest van<br />

geniet.<br />

Met welke droomwagen zou je wel<br />

eens over een verlaten autostrade<br />

willen cruisen?<br />

Dan denk ik meteen aan de <strong>Jaguar</strong><br />

F-TYPE. In zijn categorie heeft hij ook<br />

weer dat exclusieve. Er zijn veel sportwagens<br />

die je zo vaak tegenkomt. Maar<br />

de F-TYPE heeft zowel qua vormgeving<br />

als inhoud dan toch dat tikkeltje meer.<br />

Vind je jezelf dan geen goede<br />

chauffeur?<br />

Nee, dat dan weer niet. Ik schat mezelf<br />

vooral in als een heel ervaren chauffeur.<br />

Je moeten weten: ik heb heel snel<br />

mijn rijbewijs gehaald omdat ik het<br />

nodig had om elke dag op de training<br />

te geraken. Ik was toen 18 jaar en ben<br />

nu 43. Ik denk dat ik elk jaar minstens<br />

40.000km gereden heb, reken zelf<br />

maar uit …<br />

Een snelle rekensom leert dat dat op<br />

de kop 1 miljoen kilometer is. Gefeliciteerd<br />

met de mijlpaal!<br />

Zo zie je maar: qua ervaring op de weg<br />

kan dat tellen. Natuurlijk ben je nooit<br />

veilig voor onvoorziene omstandigheden,<br />

maar de reflexen die ik in het<br />

voetbal nodig had, zijn ook al van pas<br />

gekomen in het verkeer.<br />

Moet ik dat interpreteren als: ik rij<br />

ietsje sneller omdat ik over snelle<br />

reflexen beschik?<br />

Nee hoor (lacht). Dan gaat het over<br />

inspelen op onverwachte situaties.<br />

Natuurlijk heb ik ook wel eens de fout<br />

gemaakt om te snel te rijden, maar dat<br />

heb ik met ouder worden achter me<br />

gelaten. Daarbij komt: als je zoveel<br />

kilometers doet als ik, is het niet<br />

verstandig om elke dag opnieuw<br />

risico’s te nemen in het verkeer.<br />

Je hebt tijdens je carrière twee jaar<br />

in Engeland gespeeld, de bakermat<br />

van <strong>Jaguar</strong>. Hoe was dat?<br />

Het voetballen op zich was fantastisch,<br />

maar het leven in de prachtige groene<br />

FOTOˇS: THOMAS DE BOEVER; PIERRE RAOULT<br />

74 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

“EN DAN IS ER UITERAARD<br />

NOG DE RIJERVARING:<br />

HET IS ZACHT EN RUSTIG<br />

CRUISEN MET EEN JAGUAR.”<br />

DISCOVER THE<br />

NEW JAGUAR XE AT<br />

rand rond Manchester net zozeer. Ik ben een beetje<br />

terughoudend vertrokken, maar die vrees bleek onterecht.<br />

We hebben er twee jaar gewoond en er een fantastische<br />

tijd beleefd. Je mag gerust stellen dat we ons hart<br />

zijn verloren aan Engeland. Dat <strong>Jaguar</strong> voor dezelfde<br />

waarden staat, zal wel geen toeval zijn. Misschien is de<br />

voorliefde voor het merk daar wel beginnen sluimeren …<br />

Je hebt er ook twee jaar met de wagen gereden.<br />

Met het stuur aan de ‘verkeerde’ kant?<br />

Nee, ik reed rond met een Belgische wagen. De aanpassing<br />

was al moeilijk genoeg, dus was ik blij dat ik toch al<br />

op dat vertrouwde stukje kon terugvallen. Gouden tip:<br />

als je plots overvallen wordt door twijfel of je juist rijdt,<br />

kijk dan even door je linker venstertje. Zie je de<br />

stoeprand, dan zit je nog goed (lacht).<br />

Je laatste cap bij de Rode Duivels dateert uit<br />

die Engelse periode. Denk je nog vaak terug aan je<br />

interlandcarrière?<br />

Natuurlijk. De ambities lagen toen heel wat lager, maar<br />

we hebben ook mooie dingen gedaan. Ik behoorde lang<br />

tot de laatste Belgische generatie die een WK had<br />

gehaald. Maar we kunnen en mogen ons niet vergelijken<br />

met de huidige generatie, want die scheert pas écht hoge<br />

toppen.<br />

Hoe ver zie je ze geraken?<br />

Ze beschikken over zodanig veel talent .... Dat komt maar<br />

eens in de zoveel jaar voor. Ik kijk nu al uit naar het EK<br />

dat eraan komt. Of het dan een finale wordt of net niet,<br />

dat valt nog af te wachten. Maar ze zijn zeker in staat om<br />

mee te doen voor de prijzen. Let maar op!<br />

Doen we!

JAGUAR MAGAZINE<br />

THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE<br />

Redactie<br />

Hoofdredacteur Guy Bird<br />

Creatief directeur Michael Darling<br />

Eindredacteur Stephen Graham<br />

Art director Andreas Meiler<br />

Beeldbewerking Martina Hemm<br />

Productiedirecteur Marie Bressem<br />

Productieredacteur Thomas Saible<br />

Projectmanager Suzanne Counsell<br />

Vertaalmanagement Elke Link<br />

Vertaling Janet Blanken, Michiel Vanhee (XF / Idris Elba)<br />

Tekst Guy Bird, Jenny Buchholz,<br />

Ralf Eibl, Will Hersey,<br />

Uwe Killing, Ben Oliver,<br />

Stephen Graham, Sam Peters,<br />

Ellie Pithers, Shiraz Randeria<br />

Onderzoek Samim Abbas<br />

Omslag Idris Elba von Charlie Gray<br />

Foto´s Tomo Brejc, Shiraz Randeria,<br />

David Ryle, Tom Shaw, Peter Stadden<br />

Met speciale dank aan<br />

Adam Nickson, Josh Sellers, Ian Armstrong,<br />

Nina Crowe, Adam Hatton, Ian Callum, Juliet Fairbairn, Maria Edwards,<br />

Steph Brown, Simon Bickerstaffe, Joe Tomlinson, Nick O’Donnell,<br />

Michael Johns, Emma Bishop, Orla Murphy, Brian Waterfield,<br />

Lee Skrypchuk, Kris Kobylinski, Dr. Thomas Popham, Linh Nguyen Slater,<br />

John Pepperell, Rebecca Martin and Karen Newbold. Marta Warren,<br />

Ania Zdunek and Moun Idriss @ The Shangri-La Hotel At The Shard.<br />

Cassie Davision and Stacey Wright @ The View from The Shard<br />

Advertenties<br />

Ad sales director Angelo Careddu<br />

Ad sales manager Leonardo Careddu<br />

Oberon Media, 73, Holland Park Road<br />

London W14 8HL, T +44 77 66 25 6830<br />

www.oberonmedia.com<br />

acareddu@oberonmedia.com<br />

<strong>Jaguar</strong> <strong>Magazine</strong><br />

Geproduceerd voor <strong>Jaguar</strong> door Spark44<br />

Tel +44 121 740 1300<br />

E-Mail j-magazine@spark44.com<br />

Website www.jaguar.be<br />

Credits<br />

Pagina 5: David Ryle, pagina 6: Tomo Brejc;<br />

Feng Li/Getty Images; Peter Stadden, Tom<br />

Shaw, auteurs (3), pagina 7: David Ryle;<br />

Shiraz Randeria, Charlie Gray, PR, pagina 8:<br />

PR(4), kunstwerk van Kate Kessling, pagina<br />

9: PR(9), pagina 10: PR(6), pagina 12: PR(5),<br />

pagina 14: PR(3), pagina 16-27: David Ryle,<br />

pagina 28-35: foto: Tom Shaw; make-up: Jodie<br />

Hyams; kapsel: Natasha Buchanan, pagina<br />

36-41: Shiraz Randeria, pagina 42: Ron Kedmi,<br />

pagina 43: PR, pagina 44: instagram@<br />

byborre, pagina 45: PR(2); Catwalking/Getty<br />

Images, pagina 46-53: Charlie Gray, pagina<br />

54-57: Peter Stadden, pagina 58-59: Feng Li/<br />

Getty Images, pagina 60: Till Janz; Keyur<br />

Khamar/Bloom berg via Getty Images; Lars<br />

Aarø, pagina 61: Fotofusion/UIG via Getty<br />

Images; View Pictures/UIG via Getty Images,<br />

pagina 62-69: foto: Tomo Brejc; make-up:<br />

Donald McInness; styling: Joe Woolfe, pagina<br />

67: Cultura Travel/Richard Seymour/Getty<br />

Images, pagina 68: PR, pagina 69: Tomo<br />

Brejc; PR, pagina 78: Tom Shaw; Martina<br />

Hemm (3); Charlie Gray; Michael Darling<br />

Juridische kennisgeving: Gehele of gedeeltelijke herdruk is verboden tenzij de uitgever hiervoor vooraf<br />

toestemming heeft gegeven. Er is zorgvuldig op toegezien dat de inhoud van het <strong>Jaguar</strong> <strong>Magazine</strong> geheel juist is,<br />

maar de uitgever en drukker zijn niet aansprakelijk voor fouten en onvolledigheden.<br />

JAGUAR 2015 BRANDSTOFVERBRUIK EN UITSTOOT<br />

XF**<br />

Binnen bebouwde kom 16,9 <strong>–</strong> 5,8 l/100 km<br />

Buiten bebouwde kom 8,6 <strong>–</strong> 4,4 l/100 km<br />

Gecombineerd 11,6 <strong>–</strong> 4,9 l/100 km<br />

CO 2-uitstoot 129 <strong>–</strong> 270 g/km*<br />

XJ<br />

Binnen bebouwde kom 16,9 <strong>–</strong> 7,1 l/100 km<br />

Buiten bebouwde kom 8,6 <strong>–</strong> 5,5 l/100 km<br />

Gecombineerd 11,6 <strong>–</strong> 6,1 l/100 km<br />

CO 2-uitstoot 159 <strong>–</strong> 270 g/km*<br />

F-TYPE<br />

Binnen bebouwde kom 16,2 <strong>–</strong> 11,7 l/100 km<br />

Buiten bebouwde kom 8,5 <strong>–</strong> 6,5 l/100 km<br />

Gecombineerd 11,3 <strong>–</strong> 8,4 l/100 km<br />

CO 2-uitstoot 199 <strong>–</strong> 269 g/km*<br />

XE<br />

Binnen bebouwde kom 4,4 <strong>–</strong> 5,0/5,1 l/100 km<br />

Buiten bebouwde kom 3,4 l/100 km<br />

Gecombineerd 4,1 <strong>–</strong> 3,8 l/100 km<br />

CO 2-uitstoot 99 <strong>–</strong> 199 g/km*<br />

*Alle gegevens betreffende brandstofverbruik zijn gemeten in overeenstemming met de geldende Europese wetgeving. Bij normaal gebruik kan het brandstofverbruik van een<br />

voertuig afwijken van het verbruik dat tijdens de testprocedure werd gemeten, afhankelijk van rijgedrag, weg- en verkeersomstandigheden, milieufactoren en staat van het voertuig.<br />

Neem in geval van twijfel contact op met uw dealer. Cijfers gelden voor voertuigen met actuele VK-specificaties. Alle informatie was op het moment van publicatie correct.<br />

** Voor de gloednieuwe XF zijn gecertificeerde milieugegevens vanaf april 2015 beschikbaar. Raadpleeg uw dealer of ga naar jaguar.be voor meer informatie.<br />

76 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

Daniel Gordon<br />

Portrait with Gatsby Tote,<br />

in Red and Blue<br />

zagliani.com - #zagliani<br />

#zaglianilovesdanielgordon<br />

Atelier Palazzo Durini Via Durini, 24 Milano atelier@zagliani.com +39 02 36599500

DE LAATSTE PAGINA<br />

...achter de schermen<br />

Het was alsof J-<strong>Magazine</strong> zich een paar maanden in een ROETSJBAAN<br />

bevond met sessies met twee superster-acteurs en twee superster-<strong>Jaguar</strong>s,<br />

dus besloten we om enkele foto´s van onze werkwijze te delen...<br />

EXPERTS IN BEELD Nadat de ware sterren van deze<br />

fotoshoot waren weggegaan (zie p28) konden zij die het<br />

mogelijk hadden gemaakt niet weerstaan aan de verleiding<br />

om even snel een foto te maken. Van links naar rechts:<br />

Natasha Buchanan & Jodie Hyams (haar & make-up), Josh<br />

Sellers (<strong>Jaguar</strong>), Martina Hemm (beeldredacteur), Stephen<br />

Graham (eindredacteur), Adam Nickson (<strong>Jaguar</strong>), Tom<br />

Shaw (fotograaf), Joseph Tomlinson (<strong>Jaguar</strong> Global Comms)<br />

en Guy Bird (hoofdredacteur)<br />

ETEN, DRINKEN, NADENKEN<br />

Het Oktoberfest was de perfecte plek om<br />

onder het genot van bier en peperkoeken<br />

harten (zie foto) over ideeën voor de nieuwe<br />

uitgave te brainstormen. We waren slim<br />

genoeg om notities te maken om het geheugen<br />

de volgende dag weer op te frissen<br />

OP EEN MISSIE Superster Idris Elba<br />

‘scheurde’ op zijn road trip voor deze<br />

uitgave met de XE in een pijlsnel tempo<br />

langs het formule 1-parcours in Spa<br />

XXXXXXXXXX thTurit acepuda<br />

suntempel eostotatur<br />

aruptio santotatur molupis-<br />

Mus endero vollabore nu<br />

KIJKGAT David Ryle tijdens<br />

het ingewikkelde proces<br />

waarbij hij de XF van<br />

boven fotografeert <strong>–</strong> door<br />

het plafond van de studio<br />

NIET ELKE DAG heb je The View from The Shard exclusief voor<br />

jou alleen (voor onze wereldwijd exclusieve ontmoeting met<br />

Benedict Cumberbatch). Tomo Brejc zoekt de perfecte instelling, terwijl<br />

Ben Parks (links) en Jem Rigby (met muts) hem assisteren.<br />

78 j THE <strong>DYNAMIC</strong> ISSUE

www.artioli.com ARTIOLI BOUTIQUE IN LONDON: 36 HANS CRESCENT, KNIGHTSBRIDGE

Executive Dual Time<br />

Self-winding. Patented time zone quick setting.<br />

Black ceramic bezel and 18 ct rose gold case.<br />

Water-resistant to 100 m. Rubber band.<br />

ULYSSE-NARDIN.COM<br />

For a catalog, call 561-988-8600 or<br />

usa78@ulysse-nardin.com<br />

ULYSSE NARDIN SA - Le Locle - Switzerland<br />

T. +41 32 930 7400 - info@ulysse-nardin.ch

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!