Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
( 192 )<br />
den arbeidet weder gelegenheid tot werk ; de kemelhaartwijnderij~<br />
bleven, even als het 'Vorige , ook dit jaar geheel stilstaan: - Dek<br />
langrijke tapijtenfabriek te Deventer had overvloedig werk en werl<br />
zoo voordeelig, dat, behalve den opleg voor het reservefonds van~<br />
naamlooz.e maatschappij, nog ruim zes ten honderd aan de deelh~<br />
hers kon worden uiti;ekeerd.<br />
De zijdenweverij te Breda, in 1848 opgerigt, was zeer bedrijvig~<br />
beloofde uitbreiding in werkkring. De zijdetwijnderijen te Amers1<br />
foort ve1·keerden in kwijnenden toestand. Gunstig waren de berigt~<br />
omtrent de hoedenfabrieken in Noordbrabant.<br />
In Gelderland bekleeden onder de fabrieknijverheid den eerst~<br />
rang de papiermolens aan de Veluwe. Zij verkeeren in Lloeijend~<br />
toestand. Uit Apeldoorn alleen werden 6696 riemen papier naa<br />
Oost -In die verzonden. De meest uitgebreide is de fabriek l'a<br />
machinaalpapier van den heer I". VAN GERREVlNK te Wapenvel~<br />
onder Heerde. - Ook in Limburg hadden de papierfabrieken 1<br />
Roermond steeds overvluedig werk. - De papiermolens aan de Zaa<br />
werkten echter niet voordeelig. De fabriek van behangselpapier 1<br />
Leyden werkte niet onvoordeelig ; die in Limburg strekken door har<br />
Uitmuntende voortbrengselen hare handelsbetrekkingen meer en ID!(j<br />
üit. Ook werd in dit jaar te 's Hertogenbosch eene fabriek van~~<br />
kleurd papier op eene vrij groote schaal opgerigt.<br />
Min gunstig was het over het algemeen gesteld met de leerlooijer~'e11<br />
welke in de provincien Noordbrabant, Gelderland , Groninrren e<br />
Limburg worden aangetroffen. Het best handhaafden zich die 1<br />
Zuidholland te Gouda en te Delft ; hoewel ook deze den invloed d~<br />
vreemde mededinging gevoelden. De huiden, hoewel laag in prij1<br />
stonden in geene verhouding tot de leerprijzen. De achterui~an<br />
der leerlooijerijen wordt in Groninnen toegeschreven aan hP.t mmde<br />
gebruik van tuigledet< voor de paarden , vooral in Duitschland e~<br />
Frankrijk, een gevolg van het ve_rmeerderen der spoorwegen. M~<br />
tle fabriek van verlakt leder en gewast linnen te Maastricht was h~<br />
gunstig gesteld. Zij verbetert steeds hare voortbrengselen en .~·oei<br />
zich hierdoor in staat om met het buitenland te wedijveren. N1eul<br />
opgerigt werd te Leyden eene fabriek van gedrukt of 3eperst maro~<br />
kijnleder' welke tak van nijverheid met het beste cevolg wora<br />
uitgeoefend. .<br />
In l_\;oordbrabant behoorden de kaarsenmakerijen onder de fabriek.e<br />
wier toestand als gunstig wordt opgegeven. Ue fabriek van bou~~<br />
de l' étoile te Breda klaagt over belemmering van hare werkzaami<br />
heden door de hooge regten op de stearine. - Groot vertier daare~<br />
tegen had de was- en stearine-kaarsenfabriek te Amsterdam , zoo d 00 ,<br />
binnenlandsch debiet als door lmitenlandsche verzending, zoodat ~<br />
naauwelijks aan de talrijke bestellingen '\'Oldoen kou.<br />
( 193 )<br />
Gazfabrieken. De twee fabrieken te Amsterdam en die te Maastricht<br />
ien haar vertier voortdurend toenemen.<br />
De potten-, pannen- en steenbakkerijen waren gunstig werkzaam' in<br />
~oordbrabant en Gelderland, ongunstig in Overijssel en Limburg . .-<br />
n Gelderland werden vele steen en van de Waal tot het claarstellen<br />
an nieuwe werken aan de Emhderhaven naar buiten'slands gevoerd, •<br />
~n slechts te Elburg, Harderwijk en Nijkerk tigchelsteenen uit andere<br />
~rovincien aangebragt. - De kwijnende toestand der pannen- en<br />
ottenbakkerijen te Tegelen bij Venlo wordt aan het oprigten van<br />
akkerijen in Re1gie en Pruissen toegeschreven. - In Gronin«en<br />
~adden de sreenbakkerijen een zeer goed debiet, ofschoon tot ee::ig-<br />
~ns verlaagde prijzen. In Drenthe had de steenbakkerij te Wierdinge,<br />
~emeente Emmen , een zoo groot debiet, dat niet aan alle aanvraten<br />
kon worden voldaan ; terwijl die te ter Heil, gemeente Roden,<br />
egens den voorhanden voorraad der vervaardigde fahriek?ten , niet<br />
eelt gewerkt. De kalkbranderijen in Overijssel kwijnden door cle<br />
~edeclinging van het buitenland. Min rrunstig was eveneens de toetand<br />
der pijpenfabrieken in Noordbraba~t en vporal te Gouda, daar<br />
e verzendingen naar het buitenland jaarlijks verminderen.<br />
De ,qlas- en aardewerkfabrieken te Maastricht, welke in I 848 door<br />
e tijdsomstandigheden stremming hadden ondervond.in , herkregen<br />
ar~n vorigen bloei. In de glasfabriek werd een vierde ·oven in ge<br />
~mk gebragt, ingerigt ter vervaardiging van rö,1de, lanáwerpige en<br />
1erkante stolpen, voorwerpen tot dusverre in ons land niet vervaarigd.<br />
Ook de aardewerkfabriek kreeg door het l)laatsen yan een<br />
erde stoomwerktuig eene grootere uitbreiding. - De belanr,rijke<br />
lasblazerij te. Vuren. in Gelderland bleef, door den grooten ~ftrek<br />
an.haar fabnekaat, m volle werking. - De toestand
Change language