PETER VAN STRAATEN

8 DE PERSMUS
Joep Bertrams over Peter van Straaten:
“Elke prent
- meteen goed!”
Joep Bertrams werd in
1989 politiek tekenaar bij
Het Parool toen Peter van
Straaten wilde stoppen met
politiek in de krant om zich
helemaal te wijden aan zijn
rubriek ‘Het Dagelijks leven’.
Een tekening met één regel
tekst.
Joep: “Volgens mij hield hij niet zo van politiek,
zoals Opland bijvoorbeeld wel. Hij
heeft ooit dat boek Bij ons in het dorp gemaakt.
Politici teruggebracht tot straatschoffies, zo
dacht ie er wel over. Internationale politiek
deed hij denk ik ook vooral omdat het moest.
Hoewel, die laatste prent voor de Volkskrant,
getekend met minder zekere pen, dat tweetal
aan het strand met als onderschrift; ‘Daar lag
vroeger Engeland.’ Iets als Brexit zo klein maken,
dat kon hij zeldzaam goed.”
Peter van Straaten introduceerde Joep in het
wereldje van de politieke tekenaars, dat zich
formeel heeft verenigd in de stichting Pers en
Prent en aanmerkelijk minder formeel in de
Kaatje-groep. Genoemd naar het restaurant
Kaatje bij de Sluis waar het gezelschap jaarlijks
eet. “Ik heb dat restaurant naar een ster
geschreven”, zei Van Straaten nog wel eens.
Overigens behoorde bij bepaald niet tot de
luidruchtigste van de groep. Rob Wout – Opland
– barstte nog wel eens uit in pseudo-Russische
liederen, niet de stijl van Peter, “geen
man van het hoogste woord.”
Hiërarchie
Bertrams: “Er was en is in die groep geen sprake
van hiërarchie, er was geen enkele competitie.”
De grand gold man was Peter evenmin.
“Frits Muller leefde nog, Opland ook. Die kwamen
daar meer voor in aanmerking. Nee, Fritz
Behrendt niet, die zagen we bij Kaatje maar
één keer, die hield niet van eten.” Theo Gootjes,
ook lid van het Prent-genootschap, onttrok
zich naar verluidt eveneens aan Kaatje.
Argument: zolang er nog zoveel onrecht in de
wereld is, ga ik niet in een sterrenrestaurant
zitten eten…
Misschien was er toch wel iets van rangorde:
“Als we met Arend van Dam naar Kaatje reden
zat Frits Muller naast Arend. Toen Frits
overleden was werd dat de vanzelfsprekende
plaats van Peter.”
Stak Joep nog iets op van Peter? Niet eens zozeer:
“De manier waarop hij keek, dat visuele
geheugen, zijn interieurs, dat kan ik gewoon
niet. Nee, geen jaloezie, het is de jaloezie
voorbij. Heel lang maakte hij nauwelijks een
schets, het was meteen goed. En toen hij de
laatste jaren toch eerst die schets moest maken,
constateerde hij dat zelf niet met vreugde.
Met inkt was Peter niet te evenaren. ”
Foutje maken
Bertrams vindt de reeks ‘Het dagelijks leven’
het beste dat Van Straaten ooit heeft gemaakt.
“Zijn wat uitgebreidere teksten zoals in Agnes,
nu teruggebracht tot één kernachtige,
essentiële regel, met die treffende tekening.
Geweldig.”
Verder nog iets aan Peter gehad? “Zeker. Hij
bracht me in contact met zijn agent, Gerard
van Lennep. En hij leerde me dat je bij commerciële
opdrachten altijd een fout moet maken
in je tekening. Daar begint de opdrachtgever
dan over. Je verbetert die fout en daarmee
is de discussie dan meteen beëindigd.” ■