PETER VAN STRAATEN

6 DE PERSMUS
Tekenen kón hij,
rekenen minder
DOOR PAUL ARNOLDUSSEN
De dood van Peter van Straaten leverde
veel zeldzaam uitgebreide, mooie in
memoriams op, prachtig geïllustreerd natuurlijk.
Zijn jeugd in Arnhem, zijn liefde voor vogels,
zijn opleiding, zijn eerste reportagetekeningen
in Het Parool, zijn strip Vader en Zoon
en het vele andere werk dat hij voor Het Parool
maakte, zijn bijdragen aan Vrij Nederland, de
Volkskrant, zijn Agnes waaruit bleek dat hij
ook nog prima kon schrijven, zijn bewondering
voor Jo Spier, zijn boeken, zijn rechtbanktekeningen.
Het is allemaal genoemd.
Nu is het in dergelijke stukken vrij ongebruikelijk
erg uit te pakken over de minder succesvolle
aspecten van iemands werk, maar in het
geval Peter van Straaten was men eenstemmig.
Laten we het maar samenvatten: Hij was
geniaal.
Opland, Woldhek, Yrrah, of welke krantentekenaar
ook, zij hebben of hadden naast veel
bewonderaars altijd een aantal critici. Maar
men zal tevergeefs zoeken naar iets als: “nou,
die Peter tekent niet zo lekker”, of “wat is die
humor misplaatst.” Peter van Straaten stond
op een hoogte waarbij degeen die kritiek op
hem zou uiten zichzelf diskwalificeerde. “Die
Rembrandt maakte zich er ook vaak met een
Jantje van Leiden van af”, dat zeg je evenmin.
Controversieel was hij nooit. Nooit geweest
ook. Bij Het Parool, de krant waarvoor ik werkte,
heeft medewerker Simon Vestdijk wel eens
een zuur briefje thuis gekregen, recensent
H.A. Gomperts kreeg de wind van voren toen
hij iets onaardigs durfde te zeggen over W.F.
Hermans, redactrice Jeanne Roos is meerdere
malen aan het huilen gemaakt. Niets van dit
alles is Peter overkomen.
Toen hij, vrij verrassend en gedurfd, erotische
tekeningen bundelde kirden zelfs de meest
preutse figuren uit zijn publiek van enthousiasme
en was er alleen een bibliotheekhouder
uit de Alblasserwaard die zijn rug rechtte.
Verslaafde zoon
Hij was een spontane slungel die zich presenteerde
vol onbevangen jongensachtigheid.
Het droeg alleen maar bij tot zijn respectabiliteit
die slechts te vergelijken valt met die van
Simon Carmiggelt. Met hem heeft Peter ook
veel samengewerkt. Hij zocht die respectabiliteit
helemaal niet, die kwam over hem. Hij
deed wat hij wilde, hij tekende wat hij wilde.
En dat hoefde geen ironie te zijn. Kees Tamboer,
lange tijd adjunct-hoofdredacteur van
Het Parool, mailde dezer dagen over stukken
die hij ongevraagd toegestuurd kreeg van iemand
die later het pseudoniem Jan Woelre zou
krijgen, aangrijpende verhalen over zijn aan
heroïne verslaafde zoon. Tamboer: “Ik dacht:
Peter van Straaten! Een jaar eerder had ik hem
ingeschakeld om een reeks groepsgesprekken
met werklozen te illustreren. We hadden toen
lang zitten praten over het noodlot dat zoveel
mensen en gezinnen in de economische crisis