Info Wat? Een wedstrijd, wie de mooiste body heeft maakt kans op fantastische prijzen! Wanneer inzenden? Tot en met 15 augustus 2009. Hoe? Stuur zes foto’s van je body zoals in het artikel beschreven naar: demooiste@m-<strong>auto</strong>.nl Voorbeelden hoe je de body op de foto moet zetten. 8 M-<strong>auto</strong> ijn snelle looks heeft de Spektrum DX8S Compleet afgekeken van het vlaggenschip de DX8R. Zoals wel vaker met materiaal uit de Horizon Ondanks dat er maar één letter verschil groep wordt ook de DX8S behoorlijk compleet geleverd. Naast de zender vind je in de zit tussen de beide zenders en ze uiterlijk erg veel op elkaar lijken is dit niet zo. De DX8R is verpakking ook twee 3-kanaals ontvangers, een pure racezender met al de bijbehorende vier AA batterijen en twee temperatuursensoren, één voor brandstofgebruik en één voor instelmogelijkheden en voorzien van DSM2, de DX8S beschikt over het gewone DSM en wordt gebruik op een elektromotor. Verder wordt er door Spektrum geadviseerd als vervanger van nog een toerental/snelheidssensor inclusief je RTR-set of als sportzender. Dit betekent niet de nodige bevestigingsmaterialen meegeleverd en drie verschillende handvat inserts dat je geen wedstrijden kan rijden met de DX8S, want dat is geen enkel probleem. Sterker nog, waarmee je het handvat aan de grootte van je door de aanwezige telemetrie is de zender hier hand kunt aanpassen. Deze laatste mogelijkheid juist perfect geschikt voor, er is alleen een klein lijkt misschien een beetje vergezocht, maar is probleem en dat is regel 8.6.10 van het EFRA als je wat kleine of grote handen hebt behoorlijk (European Federation of Radio operated model prettig. Automobiles) handboek. In deze regel staat dat Info er geen enkele vorm van actieve telemetrie mag EFRA rule 8.6.10. zijn tussen het model en een externe bron tijdens het rijden. Deze regel vind je ook terug bij transmission. Clarification: It is not allowed for any wireless It is not allowed to use any form of telemetry with active de lokale bonden in België en Nederland, de FBA signals to be transmitted from the car to an external source en Nomac. De DX8S lijkt dus niet geschikt voor during the race that is judged to give the driver a competitive competitiegebruik, maar niets is minder waar. advantage during that particular race! Verderop lees je waarom niet. 46 M-<strong>auto</strong> juni/juli 2009 Tweede en derde prijs, keuze uit een serie spuitbussen of een serie airbrush! Let op Welk merk? De body mag gespoten zijn met ieder merk mdat steeds meer body’s kant-en-klaar uit Technisch reglement verf, spuitbus en/of airbrush. Het gebruik van de doos komen en op de <strong>auto</strong> gaan, leek We gaan het eenvoudig houden, alle lexaanbody’s die aan de binnenzijde zijn gespoten, van toegestaan want we willen spectaculaire masks, of speciale verftechnieken zijn zeker het ons een goed idee om te laten zien dat er nog zoveel meer mogelijk is en dat een body schaal 1:4 tot 1:28 zijn toegestaan. De body mag body’s te zien krijgen. die je zelf naar je eigen persoonlijke smaak hebt gespoten zijn met ieder merk verf, spuitbus en/ gemaakt nog veel leuker is als een mooie uit het of airbrush. Het gebruik van masks, of speciale rek. Wat is er nu beter dan daar een wedstrijd aan verftechnieken zijn zeker toegestaan want we willen spectaculaire body’s te zien krijgen. Omdat het Om de body’s goed te kunnen beoordelen is het Foto’s te koppelen en jullie zo nog iets meer motiveren om foto’s van je body in te sturen. Je hoeft niet hier gaat om het stimuleren van zelfgespoten body’s gaat het voornamelijk om de ‘paintjob’ en niet insturen. De body mag op een <strong>auto</strong> gemonteerd de bedoeling dat jullie zes foto’s van de body speciaal een body te gaan maken voor deze wedstrijd, misschien heb je jaren geleden al eens een om extra’s als LED-verlichting, blinkende uitlaatjes zijn, maar het hoeft niet. De zes foto’s bestaan uit schitterende body gespoten voor je <strong>auto</strong> en staat en meer. Dat betekent echter niet dat ze verboden een birdview, een zijaanzicht (links èn rechts), een die al een tijdje te pronken. Dan is dit het moment zijn. Je mag dus gerust dingen toevoegen om de foto schuin van voren (links èn rechts) en ook een om hem aan iedereen te laten zien. Natuurlijk body helemaal af te krijgen, maar bedenk wel dat foto van de binnenzijde van de body. Bij de voorbeelden kun je zien hoe we het precies bedoelen. wordt niet alleen de allermooiste body beloont we vooral zullen beoordelen op het spuitwerk. Als met een prijs, de hele top tien van mooiste body’s laatste nog dit, we zullen beoordelen op de foto’s, valt in de prijzen, gesponsord door Ghiant. maar we verwachten wel dat de top drie naar de prijsuitreiking zal komen mèt de body. De jury zal www.m-<strong>auto</strong>.nl Wanneer? overigens bestaan uit Jan De Pooter van Ghiant, www.ghiant.com De wedstrijd is al vanaf de vorige uitgave van Peter Boots van M-<strong>auto</strong> en Vesa Ily, één van www.v-dezign.net M-<strong>auto</strong> geopend, maar omdat er het nodige werk Europa’s bekendste RC-airbrushers die zijn sporen www.meritracing.nl zit in het spuiten van een body krijgen jullie tot en verdiend heeft met het werken voor Xray en veel met 15 augustus de tijd om je deelname in te sturen. In dit nummer van M-<strong>auto</strong> een overzicht van De Protoform body’s worden gesponsord bekende internationale rijders. de huidige inzendingen, maar alle body’s zullen door Merit Racing, importeur van binnenkort op onze website verzameld worden. Protoform voor de Benelux. 4e prijs: basisverf, chroom en lijm. 5e prijs: chroom en lijm. 6, 7, 8, 9, 10e prijs: chroom. juni/juli 2009 M-<strong>auto</strong> 9 M-<strong>auto</strong> Dit vragen we altijd aan een rijder, wat was je allereerste RC-<strong>auto</strong>? Vesa Mijn eerste RC-<strong>auto</strong> was een Tamiya Grasshopper en ik kreeg hem toen ik ongeveer 10 jaar oud was. M-<strong>auto</strong> En weet je nog wat je eerste wedstrijd<strong>auto</strong> was? een body voor Team Associated in de kleuren van Vesa Juho Levanen, deze body is gebruikt voor de TC5 Ja, die vergeet je niet. Ik kocht mijn eerste competitie<strong>auto</strong> in 1994 en het was een Team Losi XX. een aantal showbody’s voor een grote RC-firma, belangrijkste is dat je vernieuwend werkt en niet kit verpakking. Op dit moment ben ik bezig met Met deze buggy heb ik mijn allereerste wedstrijd maar daar kan ik je lezers nog niets van laten zien. het werk van andere gaat kopiëren. Tenminste, zo Groskamp stelt ons voor aan Vesa en noemt hem De Carpet Ripper 2.0. gereden. De wedstrijd werd gereden op het offroadcircuit in Vaasa waar later in 2007 het elektro M-<strong>auto</strong> probeer ik altijd te werken. één van de sympathiekste rijders van het veld. Vesa blijkt niet alleen sympathiek en de vaste off-road EK is gereden. Ik deed het trouwens niet Tijdens het EK 2006 in Türkheim reden er heel wat M-<strong>auto</strong> airbrushartiest van Xray op dat moment, maar hij zo slecht en finishte als zevende. rijders rond met een V-Dezign body, weet je nog Is je stijl van werken veel verandert in de loop van is ook verantwoordelijk voor het airbrushwerk op welke? de jaren? de body’s van een flink aantal rijders tijdens dit M-<strong>auto</strong> EK. Via het internet (V-Dezign.net) blijven we Vesa We hebben de lezers al vertelt dat we je in 2006 Vesa Vesa volgen en zien zo dat hij in 2007 een geheel in voor het eerst hebben ontmoet. En je toen voor Ik weet nog dat er drie in de A-finale stonden, Ja, duidelijk. Toen ik begon maakte ik body’s met eigen beheer vervaardigde upgradekit voor het Xray het airbrushwerk deed, dit betekent dat ook namelijk die van Teemu Leino, Steen Graversen en erg veel details en schaduw die je op het circuit 1:12 Associated chassis op de markt brengt. Deze de promotiebody’s die we op internet zien en de Simo Ahoniemi maar verder geen idee. (Nadat ik niet meer terugzag. Tegenwoordig zijn mijn kit gaat door het leven onder de naam Carpet Ripper ‘07 en is erg succesvol in de handen van Andy Kun je zeggen welke modellen een V-Dezign body komt hij aan 10 à 13 body’s waar hij verantwoor- goed contrasterende heldere kleuren. verpakking van de Xray kits van jouw hand zijn. Vesa een deelnemerslijst van het EK heb laten zien body’s veel simpeler van ontwerp en gebruik ik Griffiths en Vesa. Andy wordt er Brits kampioen hebben? delijk voor is). in de 1:12 Stock en Modified mee en tijdens het M-<strong>auto</strong> EK dat gereden wordt in Zweden leggen Andy en Derde maal Vesa M-<strong>auto</strong> Ik heb weleens gelezen dat je Lightweight body’s Vesa beslag op de vierde en tiende plaats. Het is weer februari, maar dan in 2009 als we Vesa Ik heb in die tijd ongelooflijk veel body’s voor Xray Wat is volgens jou het allerbelangrijkste bij het een drama vindt om te spuiten. Waarom? voor de derde keer ontmoeten. Ditmaal is het gemaakt, die over de hele wereld zijn gebruikt airbrushen van een body? Tweede maal decor het Europees Kampioenschap 1:12 Stock tijdens evenementen, shows en beurzen. Bij de Vesa In februari 2008 ontmoeten we Vesa voor de tweede Spec gereden op het fraaie MACH indoorcircuit. body’s uit die tijd die door Xray zijn gebruikt Vesa Dat is waar, Lightweight body’s zouden geen maal, ditmaal tijdens de Masters of 12scale die gereden wordt op het helaas inmiddels gesloten circuit Ripper, namelijk de Carpet Ripper 2.0 en eindigt denken aan de XB8, XB8T, T2 en de 1:18 body’s. natie het belangrijkste. Het patroon dat je maakt worden om mee te racen en als rijders er niet mee Vesa rijdt hier met de laatste versie van de Carpet om de producten te promoten moet je vooral Bij een wedstrijdbody is een goede kleurcombi- probleem geven als ze niet gebruikt zouden van Racing Paradise. Er wordt gereden in een Stock- dit weekend net naast het podium op een vierde Mensen denken vaak dat ik alleen voor Xray heb moet goed herkenbaar zijn en niet te veel details zouden crashen, maar dat gebeurt wel. Ik gebruik en een Modifiedklasse en Vesa behaalt met de plaats. Net als voorgaande keren verontschuldigt geairbrushed, maar ik heb ook een aantal body’s bevatten. Bij showbody’s is dat heel anders daar vaak Liquid mask en snijd het patroon dan op Carpet Ripper ‘07 in beide klassen een derde plaats. hij zich voor de kwaliteit van het airbrushwerk voor onder andere Corally, Robitronic en Serpent gaat het juist om de details en effecten, die maken de body en bij Lightweight body’s geeft dat op zijn eigen 1:12 body en net als de voorgaande gemaakt die gebruikt zijn op hobbyshows. Ook dan juist het verschil. Maar ik denk dat het aller- eerder een zwakke plek waardoor de body sneller keren denk ik dat ik mijn airbrush maar verkoop, want zelfs op een heel goede dag kom ik nog niet in de buurt van wat ik zie. Interview Omdat we Vesa tijdens het EK hebben weten te strikken als jurylid voor de M-<strong>auto</strong> Bodywedstrijd lijkt het ons wel een goed plan om wat meer achtergrondinformatie over deze sympathieke Fin te geven en een interview is daarvoor de beste manier. EK 2006, Teemu Leino. EK 2006, Steen Graversen. EK 2006, Simo Ahoniemi. 16 M-<strong>auto</strong> juni/juli 2009 M-<strong>auto</strong> 17 Mogelijkheden een elektromotor zie ik zo snel geen oplossing De DX8S beschikt naast de telemetriemogelijkheden ook over voldoende gewone instel- Maar niet getreurd, want je kunt de DX8S ook zo voor het meten van het toerental. mogelijkheden waaronder een geheugen voor instellen dat niet het toerental wordt weergegeven maar de snelheid waarmee je rijdt, inclusief tien modellen, de servo uitslag voor alle drie de kanalen is apart instelbaar. Dit instellen gaat erg de maximum snelheid in de rijsessie. makkelijk, nadat je via het menu in het travelinstelmenu bent gekomen scroll je met de scrollknop naar het kanaal dat je wilt veranderen en Zolang je gebruik maakt van de telemetrie van EFRA, FBA en Nomac geschikt klik je de knop in waardoor de instellingen actief de DX8S zal je tijdens een wedstrijd die gereden wordt volgens de regels van bovenstaande worden en je beide servorichtingen tegelijk kunt verhogen of verminderen. Als je nu bijvoorbeeld organisaties gediskwalificeerd worden. Nou zijn alleen de reminstelling wilt veranderen dan zorg er een aantal oplossingen voor dit probleem: 1. je eerst dat de TH (throttle) instelling actief is, je koopt een andere zender, probleem opgelost, daarna rem je en klik je de scrollknop in, nu zijn 2. je rijdt niet mee, probleem ook opgelost, 3. je beide kanten van het kanaal apart instelbaar, als sluit de sensoren niet aan, probleem bijna opgelost want er komt nog wel informatie binnen, na- je klaar bent dan klik je nog een keer en zijn beide kanalen weer gekoppeld. Alle andere menu’s melijk over de spanning van je ontvangerpack, werken volgens hetzelfde principe van scrollen 4. in plaats van de SR3300T ontvanger gebruik en klikken om te actieveren. Naast model- en je de extra meegeleverde SR300 ontvanger, servouitslag kun je ook instellen of de servo’s deze heeft geen telemetriefunctie en is dus de normaal of reverse moeten werken, kun je met oplossing voor het probleem. Je kunt nu tijdens subtrim de servo’s precies in het midden zetten, de vrije trainingen probleemloos informatie kun je het derde kanaal instellen als tweede verzamelen voor de beste afstelling van je <strong>auto</strong> stuurservo of kiezen voor een vooruit/achteruitschakeling. De timer is instelbaar om op- of af men komt. zonder dat je op de wedstrijddag in de proble- te tellen en je kunt instellen hoe snel je servo’s reageren rond het middenpunt, handig als je Conclusie weinig grip hebt of een lang recht eind en een Net als bij de DX8R wordt ook bij deze DX8S snelle stuurservo. Nadat je je door alle menu’s het modelnummer en de ontvanger aan elkaar hebt gewerkt kun je de zender van expert op gekoppeld waardoor je dus eigenlijk voor elk standaard zetten en worden er een flink aantal model een andere ontvanger moet aanschaffen. functies verborgen, het is dan bijvoorbeeld niet Een andere manier is om dezelfde ontvanger te meer mogelijk om een model te verwijderen. gebruiken en deze opnieuw te binden, maar dan onder een ander modelnummer zodat je wel je Telemetrie instellingen kunt bewaren. Verder denk ik dat De meerwaarde van de DX8S is de ingebouwde Spektrum zichzelf te kort doet door de DX8S in telemetrie die ervoor zorgt dat je altijd op de te zetten als RTR vervanger en sportzender, de hoogte bent van de spanning in je ontvangerpack, de huidige temperatuur van je motor met rijder interessant genoeg. Zeker als je nog niet telemetrie functies zijn ook voor een wedstrijd- apart de maximale temperatuur die de motor zo bedreven bent in het afstellen van je motor heeft bereikt tijdens de rijsessie. Je kunt hierbij kunnen de meetgegevens en het instelbare kiezen voor een uitlezing in Celsius of Fahrenheit. Voor zowel het voltage als de temperatuur en dan is de zender snel terugverdiend. Voor de alarm van onschatbare waarde blijken te zijn kun je een waarde instellen waarbij de zender elektrorijder biedt de telemetrie minder voordelen, maar ook deze kunnen hun voordeel halen een alarmsignaal moet geven. Ook het toerental van je motor kun je meten en ook hier blijft het uit motortemperatuur en snelheid. maximaal behaalde toerental tijdens de rijsessie bewaard. Bij een nitromotor is het meten van het toerental redelijk simpel, door één van de Specificaties meegeleverde kleine stickertjes op het vliegwiel te plakken en de sensor hierop af te stellen. DX3S Het vliegwiel zit tenslotte direct op de krukas gemonteerd, dus elke keer als het stickertje langs Importeur : MCM Distribution Fabrikant : Spektrum de sensor komt heeft de motor één omwenteling Adviesprijs : € 209,– gemaakt. Anders wordt het als er geen vliegwiel aanwezig is zoals bijvoorbeeld bij een elektromotor of een benzinemotor. Bij een benzinemo- www.mcmdistribution.com www.spektrumrc.com tor zou je het stickertje en de sensor nog op de koppelingsklok kunnen gebruiken, maar voor M-<strong>auto</strong> 47 Redactioneel Dure hobby! Na ruim vijf jaar alleen maar met RC-<strong>auto</strong>’s bezig te zijn geweest vind ik dat het tijd wordt om even te ontspannen en een hobby van zo’n twintig jaar geleden weer op te pikken, namelijk het vissen op karper! Om mij te orieënteren, want er zal best wel wat veranderd zijn bij deze tak van de visserij, reis ik af naar één van de grotere hengelsportzaken van Nederland. Daar aangekomen weet men wel raad met mijn vraag wat ik nodig heb om vandaag de dag een karper te vangen. Het blijkt dat het vissen op grote afstand met meerdere hengels dè manier is om karper te vangen. Er is al een set van twee hengels met alle toeters en bellen in de aanbieding voor nog geen 100 euro, dat valt dus reuze mee. Aan lijn, haken werplood, landingsnet en andere zaken ben ik nog eens 210 euro kwijt, maar volgens de verkoper is dit het nog niet, deze visserij lukt alleen maar als je ook echt veel uren wilt maken. Kortom, zonder een comfortabele stoel gaat het niet lukken en voor als het regent een bivvy, ik dacht dat hij zo’n worstje bedoelde maar het blijkt een soort tentje te zijn. Bingo... weer 200 euro, tel daar nog een kleine 100 euro bij op aan voer en de teller staat op 607 euro. Er blijkt nog één ding te ontbreken aan mijn uitrusting, want om het voer en de haak daar te brengen waar de vis zit moet je echt een radiografisch bestuurde voerboot hebben. Voor de prijs van een knappe 1:8 buggy wordt hij mijn eigendom. Terwijl ik mij sta af te vragen hoe ik dit thuis ga verklaren pak ik mijn pinpas, op de achtergrond hoor ik gepiep... het lijkt wel een lader die klaar is. Op dat moment schrik ik wakker en zie dat mijn ontvanger LiPo vol zit. Gelukkig, ik heb alles gedroomd, behalve het deel dat ik naast RC-<strong>auto</strong>’s ook weleens iets anders wil doen. Groet, Fred Boots Bouw-/testverslagen 14 Xray T2’009 24 Kyosho Birel 34 LRP S8TX 48 Mugen MBX-6 56 X-Factory X-6 2 Interview 16 Vesa Ily Fotoreportage 11 Eerste inzendingen ‘Bodywedstrijd’ 60 Hobma Modelbouwdagen Scoop 7 Zillion Body Parts ‘No more holes’ Slotracen 31 Flycam One 2 op de racebaan 38 SlipStream 10 jaar 42 Revell Audi Sport Quattro Techniek 20 Futaba 4PK 2.4G 28 Blitz body’s 45 LRP soldeerstation 46 Spektrum DX3S 51 Ninja JX21 B01A 58 robbe Duo Power 8S EQ 62 Body’s spuiten, deel 10 66 Hudy off-road set-up system Virtual RC Racing 72 VRC nieuws Wedstrijden 69 Indoor Stockcars, Horst 69 2 e BNK, Kampenhout 70 Dutch Tamiya Challenge 71 Tamiya Euro Cup België 73 KWC-Holland, Gouda Vaste rubrieken 4 Redactioneel 4 Inhoud 12 Nieuws 26 Abonnementen 52 In de regio 68 Organisaties 74 Colofon 74 De volgende uitgave EERSTE PRIJS Dat M-<strong>auto</strong> Magazine zijn vijfjarig bestaan viert mag niet onopvallend voorbijgaan en dit is dan ook het perfecte moment voor een wedstrijd. Samen met Ghiant, de fabrikant van RC Car colours en RC Tech onderhouds- en verbruiksproducten voor RC-rijders, organiseren we een wedstrijd waarbij de maker van de mooiste body een fantastisch prijzenpakket wint! Eerst maar wat weetjes over Finland of het land van de duizend meren, zoals het ook wel genoemd wordt. Dit is trouwens niet waar, want Finland telt ruim 180.000 meren. Finland ligt hier ongeveer 1700 km vandaan, heeft iets meer dan vijf miljoen inwoners, is 8x groter dan Nederland en 11x groter dan België. In snelheidssporten zijn Finnen vaak succesvol, motorsportliefhebbers kennen zeker de namen Teuvo Länsivuori, Jarno Saarinen en tegenwoordig Mika Kallio. Bij de F1 zijn het Mika Häkkinen, Keke Rosberg en Kimi Räikkönen die samen goed zijn voor vier wereldtitels. Maar de meeste successen halen de Finnen bij het WRC, maar liefst veertien wereldtitels worden er in de afgelopen 30 jaar behaald door onder andere Marcus Grönholm, Tommy Makinen, Juha Kankkunen en Ari Vatanen. Allemaal mooi natuurlijk, maar hoe doen ze het in de RC-wereld? Zeker op Europees niveau doen ze het niet slecht met rijders als Teemu Leino, Juho Levanen en de broers Sakke en Simo Ahoniemi. En zo zijn er al de nodige titels richting Finland verdwenen. Wat wel opvalt is dat dit altijd titels in de elektroklasses zijn. Heb je je weleens afgevraagd wie die prachtige body’s die op de verpakkingen van RC-<strong>auto</strong>’s staan maken? De Fin Vesa Yli is er één van, maar hij is niet alleen airbrush artiest. Spektrum DX3S Iedereen vraagt zich wel eens af hoe heet zijn motor wordt of hoeveel toeren de motor maakt tijdens het rijden. Ook de conditie van het ontvangerpakket is voor veel brandstofrijders een hot item. Met de Spektrum DS8S zijn dit geen vragen meer, maar heb je door de ingebouwde telemetrie de antwoorden op het scherm staan. Z VOORBEELDEN Doe mee met de Bodywedstrijd en maak kans op een fantastisch Ghiant prijzenpakket! Vesa Yli nze eerste kennismaking met Vesa Yli is in 2006 tijdens een Europees Kampioen- namelijk het compleet verregende Oschap, 1:10 Elektro Kampioenschap in Türkheim (D). Jilles De Spektrum DX3S houd je tijdens het rijden keurig op de hoogte van temperatuur, voltage en toerental van je <strong>auto</strong>. TWEEDE PRIJS O & 8 Wedstrijd LAAT JE TALENT ZIEN DERDE PRIJS DOE NET ZO VAAK MEE ALS JE WILT Profiel Racer, Airbrush artiest en meer... 16 Techniek 46 4 M-<strong>auto</strong>
Inhoud 34 LRP S8TX 48 Mugen Seiki MBX-6 juni/juli 2009 M-<strong>auto</strong> 5
Change language