DIGITAAL

FANFARES ALS
IMMATERIEEL
ERFGOED IN
OOST-NEDERLAND
De jeugd moet de liefde voor de fanfare willen overnemen.
Je kunt je hele leven lang bij de fanfare spelen.
‘De fanfare mot
blieven, die mag
nit vot’
TEKST Jip Lensink
FOTO’S Fanfare Orpheus
Fanfares maken meer dan muziek. Ze zijn diep verbonden met het dorpsleven en allerlei tradities
door het jaar heen. Sinds antropologiestudente Jip Lensink met haar opa de film Fanfare van
Bert Haanstra bekeek, laat het onderwerp haar niet meer los. Tijdens een onderzoeksstage bij de
IJsselacademie vergeleek zij de fanfares in Bathmen, Lettele-Okkenbroek en Aalten op aspecten
als jeugdbeleid, activiteitenprogramma, kleding en dorpsrol. Haar centrale onderzoeksvraag was in
hoeverre fanfaremuzikanten zichzelf ook als dragers van immaterieel erfgoed beschouwen.
Fanfares bestaan in Nederland en de
rest van de Benelux al meer dan honderdvijftig
jaar en kunnen vanwege de
samenstelling van koperblazers aangevuld
met saxofonisten als uniek
worden gezien.
Maar hoeveel toekomst heeft deze
vorm van muziekbeoefening nog?
Welke bedreigingen liggen er op de loer?
Welke rol zien de fanfares nog voor
zichzelf weggelegd?
De fanfaremuzikanten uit Oost-Nederland
vertellen over de rol van de fanfare
in het dorp vroeger en nu en over de
betekenis van de fanfare voor henzelf en
de dorpsbewoners.
Samenstelling en jeugdbeleid
De grootste bedreiging van de fanfare is
het gebrek aan jeugdaanwas. De onderzochte
fanfares gaan verschillend met
dit probleem om. Fanfare Orpheus uit
Bathmen en De Eendracht uit Aalten
hanteren een uitgebreid jeugdbeleid met
opleidingsorkesten en samenwerkingsverbanden
met muziek – en basisscholen
om op deze manier de jeugd aan zich
te binden: ‘Ze groeien op in het gezin
Orpheus.’ Er wordt veel tijd, energie
en geld in het jeugdbeleid gestoken om
de aanwas te waarborgen: ‘De jeugd
is gewoon je winst, als je jeugd hebt,
dan kan je orkest en vereniging blijven
4 Immaterieel Erfgoed 2016 nummer 3 Immaterieel Erfgoed 2016 nummer 3
5