Gay&Night Januari 2014

Interview / Paul Haenen
Zijn ze wel veranderd in de
loop van de tijd?
Jazeker. Ze worden allebei minder
extreem, zoals ik zelf ook minder
extreem word. Misschien een beetje
in tegenspraak met wat ik net zei
maar dat komt omdat ik aan een
voorstelling werk waarin ik weer
eens de hele avond als mezelf op
het toneel sta. Ik heb wel zin om
het gevaar weer eens op te zoeken.
Ik heb dat de afgelopen zomer ook
gedaan met dominee Gremdaat op
de Parade. Dat was een fantastische
ervaring. Een strak halfuur en dat in
vier dagen vier keer op een avond. In
het totaal zijn er in die periode meer
dan negenduizend mensen langs
geweest. Ik hoop het komend jaar
weer te doen.
Moet je jezelf dwingen je
comfortzone te verlaten?
Soms wel. Dat is toch het gevaar dat
schuilt in een eigen theater, hè. Het
is bij ons zo gezellig dat je jezelf af
en toe moet dwingen om eropuit te
trekken. Maar als je dan bijvoorbeeld
in Heerlen of Groningen bent dan is
het meteen weer ontzettend leuk. Het
fijne is dat er goed publiek op mijn
voorstelling afkomt waardoor het na
afloop van een voorstelling ook nog
fijn nazitten is.
Je doet de afgelopen jaren
wel meer dingen die je
nog niet eerder deed. Je
hebt bijvoorbeeld voor het
eerst een toneelvoorstelling
geregisseerd: In bed is het
fijn toeven.
Ja, dat vond ik ook heel erg spannend
om een keer te doen. Vroeger,
eigenlijk bij alle twintig toneelstukken
die ik geschreven heb, was ik
afhankelijk van een regisseur. Dan
moet je je eigen humor uitleggen en
verdedigen. Nu had ik direct contact
met de spelers en kon ik samen met
hen aan een ideale voorstelling
werken. Dus niet: `het werkt niet,
haal het er maar uit`. Maar veel
meer: `werkt het misschien wel bij
een andere intonatie, of als je iets
meer pauze neemt`. Ik heb mijn eigen
onzekerheid daarin overwonnen door
een soort nieuwe bevlogenheid die ik
heb gevonden.
Je staat al meer dan dertig
jaar op de planken, je zit
tjokvol anekdotes. Heb je
ooit overwogen een soort
memoires te gaan schrijven?
Ik heb een keer serieus het plan gehad
om stukken van mijn dagboeken
uit te geven. Ik hield vanaf mijn
twaalfde dagboeken bij, nu doe ik
dat niet meer. Ik maakte van mijn
dagboek een soort tijdschrift, met
allerlei rubrieken: ‘Op de planken’,
‘TV, de afgelopen week’ ‘Journaal’
en ook ‘Ik ben ook een mens’ over
mijn homoseksualiteit. Soms maakte
ik Telegraafkoppen boven mijn
verslag: papa en mama gaan scheiden,
exclusief!. In de rubriek ‘Ik ben ook
een mens’ deed ik verslag van mijn
coming-out, stap voor stap. Hoe ik het
merkte, wie het al wisten, wie het nog
moesten weten en hoe ik dat ging
vertellen.
Waarom ging dat plan niet
door dan?
Uitgeverij Podium had het al in de
aanbieding opgenomen en er waren
al meer dan vijfduizend bestellingen
maar op het laatste moment heb ik
toch van dat plan afgezien. Ik vond
het toch te privé en ik kwam er niet
helemaal uit in welke vorm ik die
boeken dan wilde uitgeven. Maar ik
heb het nog niet losgelaten.
Een jaarlijks terugkerende
traditie is de kerstshow van
Dolman en Gremdaat, die je
net voor de negentiende keer
hebt gedaan. Bereid je die
nog wel voor, of kan je die
puur op routine spelen?
De kerstshow bestaat uit heel veel
improvisatie. En we gebruiken elk
jaar inderdaad dezelfde constructie:
Gremdaat neemt het jaar door en
houdt een preek, na de pauze is
het Dolman met zang, satire en een
gruwelijk kerstverhaal maar ook met
verhalen van mensen uit de zaal. De
opzet is ieder jaar hetzelfde maar de
uitwerking is ieder jaar weer anders.
Het nieuws, de mensen en de verhalen
zijn elk jaar anders.
Elk jaar trekt die voorstelling
meer mensen. Kan jij
verklaren waarom?
Mensen hebben herinneringen aan
hoe leuk het de vorige keer was. Het
zijn gezellige avonden, en ik maak
heel rechtstreeks contact met het
publiek. Er zijn verschillende manieren
waarop je een kerstshow vorm kan
geven. Je kan het een beetje campy
doen, zoals Mike en Thomas of Alex
Klaasen. Je kan als een cabaretier
het jaar in een conference gieten.
Maar ik vind het op deze manier
fijner: een beetje actualiteit, een
paar chansons, wat bespiegelingen
en veel interactie. Dat is blijkbaar een
formule die veel mensen aanspreekt.
We creëren voor een paar uur een
heel hechte alternatieve familie, die
naar een alternatieve kerkdienst
gaat. Veel mensen doen spiritueel
gezien niets meer aan Kerstmis, maar
De voorstelling
Dolman & Gremdaat
Live hervat
zijn tournee door
het land weer op
1 februari 2014
en is in april in
Het Betty Asfalt
Complex te zien.
Daarnaast starten
ook in het
voorjaar try-outs
van een nieuwe
theatervoorstelling
waarin Paul
Haenen puur als
Paul Haenen op
het toneel staat.
Vanaf 3 februari
weer op OUTTV
een nieuwe serie
van Margreet
Dolman begrijpt
Het en er komt
ook een nieuw
toneelstuk met
o.a. Mike Starink
en Jeroen Bos
aan (beiden
waren eerder te
zien in Haenens
productie In
bed is het fijn
toeven).
hebben toch behoefte aan een soort
reflectie. Misschien bied ik dat wel.
Het Betty Asfalt is voor menigeen een
soort moderne vluchtkerk. Ik denk
dat het publiek het fijn vindt dat we
geen hypocriete kerstsfeer hebben.
Geen kersttakjes, geen kerstmuziek,
maar wel oprechte gezelligheid. Dat
spreekt een breed publiek blijkbaar
aan.
Zou je gek worden als je een
paar dagen met Dammie
thuis op de bank moest
zitten?
Wel tijdens de kerstdagen, ja. Ik
heb er een enorme hekel aan: die
opgelegde gezelligheid, dat gedoe. Ik
kan echt in december in een enorme
winterdepressie verdwijnen als ik
niet oppas. Eind november voel ik
hem dan weer aankomen: ik denk
`wat heb ik toch, ik voel me beroerd,
wat heb ik een kutleven`. Ik kan er
niets aan doen. Een maand lang de
decembershow spelen voelt echt als
een bevrijding. Ik zou er zelf ook heen
gegaan zijn, als ik niet op het podium
hoefde te staan.
Denk je ooit aan stoppen?
Aan pensioen?
Nee, echt niet.
Veel artiesten klagen dat het
zwaarder wordt naarmate ze
ouder worden.
Misschien dat ik iets selectiever word
met verzoeken voor losse optredens,
of benefietdingen. Ik kan zeker in het
Betty Asfalt alles zelf plannen, ook
de hoeveelheid voorstellingen. Een
tournee plan je wel weer langer van
tevoren. En ik heb er nog zo veel lol
in. Dammie en ik maken wel bewuster
meer tijd om samen veel te reizen. We
gaan regelmatig gewoon een weekje
naar Parijs of Londen, of naar ons
huisje bij Avignon. De wereld is zo
klein: een paar uur met de trein en je
bent er. Het is ook lekker om alles hier
achter je te kunnen laten. Het Betty
Asfalt draait nu ook wel een weekje
door als wij er niet zijn. Dat is wel een
geruststellende gedachte.
10