Oorlogswinter (Jan Terlouw) in pdf

Het gerucht moest van Zwanenburg gekomen zijn. Zwanenburg
had een boerderij pal naast de kazerne. Hij had het gezegd tegen
de melkrijder en de melkrijder had het aan wel tien mensen gezegd,
op zijn tocht langs de melkbussen. Al gauw wist het hele dorp het.
Om half zeven, die ochtend, waren er schoten gehoord in de kazerne.
Een heleboel tegelijk, zoals wanneer een executiepeloton een salvo
afvuurt.
Michiel en zijn moeder en Erica liepen met gezichten bleek van de
doorwaakte nacht en van de spanning, door het huis. Ook zij hadden
het gerucht gehoord .
'Ik ga weer naar de kazerne,' zei mevrouw Van Beusekom . 'We
moeten zekerheid hebben.'
Het bleek niet nodig te zijn.
Vóór ze weg was, om acht uur, plakten soldaten een bekendmaking
op de muur van de kerk. Er stond op dat die ochtend vier van de
tien gijzelaars waren doodgeschoten. Indien de volgende morgen de
dader van de moord op de Duitser niet bekend was, zouden de
,andere zes volgen. De vier ongelukkigen waren: ae gemeentesecretaris,
de dierenarts, het hoofd van de school, en een meneer uit de
stad, die na zijn pensionering in de Vlank was komen wonen. De
vrouwen van deze mannen kregen keurig een brief thuisbezorgd,
met veel officiële stempels. Daarin werd hun correct de dood van
hun man bevestigd. De administratie van het Duitse leger was
perfect. En niet alleen dat. 's Middags werden de dode lichamen
van de mannen thuisgebracht in doodkisten. Het was alsof je in het
dorp een dreigend gegrom hoorde, de onderdrukte kreet van een
woede, die ieder ogenblik tot uitbarsting kon komen. Geen Duitser
waagde zich die dag alleen op straat en vooral de NSB-ers en
landverraders bleven angstvallig binnenshuis. In de huizen van de
families van de zes overgebleven gijzelaars had de angst de mensen
lamgeslagen . Ze waren moe. Ze konden niet meer ordelijk nadenken.
Iedere dag gaat voorbij, ook deze drieëntwintigste november 1944.
Opnieuw een slapeloze nacht, nu soms afgewisseld door korte perioden
van een soort bewusteloosheid, veroorzaakt door uitputting.
61