Pijpelogie nr 46

More documents

Recommendations

Info

DE LOTELING door L. van den Berg Vanaf 1795 tot ver in de 20e eeuw werden jonge mannen opgeroepen om door middel van loting de dienstplicht te vervullen. Was men vrijgeloot en armlastig dan kon men tggen bepaalde voorwaarden de dienstplicht voor een ander vervullen. Zo is een geval bekend uit 1830 waarbij Teunis van Son, een 32-jarige pijpenmaker uit Gouda, optreedt als plaatsvervanger voor Cornelis van der Velde, bouwmansknecht te Oudshoorn die heeft geloot voor de rustende schutterij van Oudshoorn. In een notariele acte worden de volgende bepalingen vastgelegd: I Zodra de schutterij in werkelijke dienst wordt gesteld, zal Teunis aan alle daaruit voortvloeiende verplichtingen voldoen. 2 Teunis ontvangt 50 gulden bij indiensttreding en nogmaals 50 gulden bij ontslag. Als de schutterij in werkelijke dienst is, ontvangt hij wekelijks !2,50. 3 Als Teunis mocht komen te overlijden, stopt de wekelijkse uitkering. (I) De lotelingen hielden er verschillende tradities op na. De groep die niet was vrijgeloot, ging zich vooral te buiten aan het Schiedammer vocht. Een oud-collega vertelde mij, dat in zijn jeugd (1920-1925) de lotelingen in Friesland zich lieten fotograferen met een lange Goudse pijp (het kaLkeneintsje) in de hand. Diegene die het geluk was beschoren om het goede lot (afb.l) te trekken, kocht uit vreugde hierover een glazen wandelstok, die samen met het ingelijste lootbriefje aan de muur werd opgehangen. Deze uit massief- of holglas vervaardigde wandelstokken heten dan ook zeer toepasselijk LoteLingen. (2) Deze gewoonte komt meer in de Zuidelijke Nederlanden voor. Ret loten voor de militie werd ook veelvuldig op sigarenzakjes afgebeeld. Meestal staat hierop een loteling afgebeeld en is het lotnummer als zoekplaatje verwerkt in de tekening. Deze zakjes stammen uit het einde van de 19e en het begin van de 20e eeuw. (afb. 2) (Voor de oplossing van het zoekplaatje zie blz. 148 ) NO TEN Met dank aan J. van der Meulen voor de verstrekte gegevens. Bron: Algemeen Rijksarchief Den Haag. Notarieel archief Oudshoorn inv. <strong>nr</strong>. 391, 20 november 1830 2 H. Scheepers, De loteling. Verzamelkrant mei 1988 4e jrg. no . 2 6 , b 1 z . I 8 . 144
--.. -- ·~· SCHUTTERUEN. I Loti11g 1873. . Jaar 1848. FRIESLANR · l Gemee:I~ ·JJaa/i.r~//d- N'. d ~'~ '-- - -------,--- i: Gcnllen op I ~ ATIONALE MIL;TIE.~ r N , . I I LiJ.tmg 1907.- PROI'JSC'JC Fl.'JESL J.SJJ. Gemf"tll lt G:\ .\~TERL.\\U. l i l = • 0 I 1\,_ l" 96 . . Zeseudert•g.V afb. 1 W aar is llet N urn mer van de LoteHnu . afb. 2 145
Page 1 and 2: » 12e jaargang nr46 «
Page 3 and 4: 12e JAARGANG NR. 46 INHOUD VERZAMEL
Page 5 and 6: B c C' D /_:: - - .-. \ \.~1~ afb.
Page 7 and 8: (-)'y . n 1 I~ IJ f1 'Zf Q 5.'J.
Page 9 and 10: afb. 6 gesteld. Er komen vele vlekk
Page 11 and 12: -=afb. 8 B6 Voorts is door Von Rout
Page 13 and 14: klei. De binnenzijde is door het ui
Page 15 and 16: Conclusies - Typologie Er is nog ve
Page 17 and 18: van de patten. Voor het naar huis g
Page 19: 22 Smiesing, P.K. en Brinkerink, J.
Page 24: eenhoorns terug. Volgens "Van DaZe~

Pijpelogie nr 46

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?