viWTA Is er plaats voor hernieuwbare energie in Vlaanderen?

““Is er plaats voor hernieuwbare energie in Vlaanderen?” viWTA- studie 2004 – PE03 -1
BIJLAGE 5
Technisch potentieel voor fotovoltaïsche zonne-energie in België
In diverse Europese studies werd het technisch potentieel van fotovoltaïsche zonne-energie in de
Europese lidstaten geraamd; voor België worden daarin afzonderlijke cijfers opgegeven. Het technisch
potentieel wordt bepaald door de beschikbare oppervlakte voor installatie van fotovoltaïsche
zonnepanelen.
1. EPIA, Photovoltaics in 2010 [EPIA 96]
Een studie van de European Photovoltaic Industry Association (EPIA) vindt voor België (cijfers van
1992) 77 km 2 gunstig georiënteerde daken op gebouwen (tabel 2.23 p. 153, Vol.3 14 ), als volgt verdeeld:
43 km 2 op huizen, 20 km 2 op kantoren, scholen e.d. en 14 km 2 op industriële gebouwen. Bij een
toekomstig PV-systeemrendement van 15% 15 geeft dat een technisch realiseerbaar potentieel op
gebouwen in België van 9,2 TWh per jaar in 2010. Het veronderstelde geïnstalleerde PV-vermogen is
dan 13,15 GWp of 1,3 kWp per inwoner 16 .
2. O. Hohmeyer, Long Term Integration of photovoltaics into the European Energy System
[Hoh 94]
De studie van Hohmeyer in het kader van het project “Long-Term Integration of Renewable Energy
Sources into the European Energy System” berekent het techisch realiseerbaar PV-potentieel in de
EU-lidstaten voor het jaar 2050. Als toekomstig PV-systeemrendement wordt 18,4% op daken
vooropgesteld en voor PV-systemen op gevels een 40% lager rendement. Dit systeemrendement is
gebaseerd op het celrendement van een “gemiddelde” zonnecel, nl. 21,4% 17 en een inrekening van
systeemverliezen.
Het technisch realiseerbaar PV-potentieel wordt berekend op basis van de geschikte oppervlakte voor
België: 58,9 km2 daken en 32,25 km 2 gevels. Het resultaat is een elektrische productie van 14,47
TWh/jaar.
3. M. van Brummelen, Estimation of the Potential of PV Systems in OECD Countries [Bru 94]
Dit onderzoek berekent voor België een totale voor PV geschikte oppervlakte van 173 km 2 . Daarvan
zijn 96 km 2 beschikbaar op braakliggende gronden (2% van het landbouwareaal werd verondersteld, op
basis van Nederlandse ramingen) en 77 km 2 op daken (EPIA heeft deze cijfers overgenomen). De
raming van de gebouwoppervlakten is gebaseerd op statistische analyse van het gebouwenbestand en
omrekening per inwoner van gedetailleerde buitenlandse potentieelstudies (Nederland voor kantoren,
Zweden voor industriële gebouwen). De rekenmethode veronderstelt een dekkingsgraad van 44% van
de oppervlakte met PV-panelen op gunstige platte daken en gronden; op hellende daken daalt de
dekkingsgraad tot 20%.
Op basis van deze oppervlakteraming worden twee types potentieel berekend:
• Technisch PV-potentieel: met een systeemrendement van 15% 18 levert 173 km 2 PV 25,95 TWh per
jaar. De PV-productie op daken alleen (77 km 2 ) zou 11,55 TWh per jaar opleveren (eigen
berekening).
• Economisch PV-potentieel: dit wordt alleen globaal berekend voor de Europese OECD-landen, in
functie van een variabel toekomstig prijsniveau.
4. S. Nielsen, Integration of photovoltaics into the future global energy system [Nie 97]
Deze studie is eigenlijk een samenvattende analyse van PV-potentieelramingen in verschillende
scenario's voor de Europese Unie, waaronder dat van Hohmeyer (zie hoger). Het "Fair market
scenario" veronderstelt een aangroeiende marktintroductie onder invloed van doorrekening van externe
kosten van fossiele en nucleaire energieproductie. Voor 2050 wordt het geïnstalleerde PV-vermogen in
14 zie [EPIA 96] Vol.3, p. 153, tabel 2.23
15 huidige systeemrendement van een netgekoppeld PV-systeem met goede polykristallijne modules in België: 10%
16 zie [EPIA 96] Vol.3, p. 159, tabel 2.28
17 in 2004 produceert het bedrijf Sunpower al kristallijn silicium cellen met een rendement van 20%, zie www.sunpowercorp.com.
18 voor België met een jaarlijkse instraling van 1000 kWh/m 2 geeft 15% systeemrendement 150 kWh / m 2 per jaar
Deelrapport: potentieelanalyse 95/100