viWTA Is er plaats voor hernieuwbare energie in Vlaanderen?

“Is er plaats voor hernieuwbare energie in Vlaanderen?” viWTA- studie 2004 – PE03 -1
1 POTENTIEELANALYSE VAN HERNIEUWBARE ENERGIE
1.1 Definitie van het begrip potentieel
Een belangrijke motivatie voor de toepassing van hernieuwbare energiebronnen is
hun potentieel grote bijdrage tot de energievoorziening, wegens het grote en
onuitputbare fysische aanbod van hernieuwbare energiestromen in de ecosfeer.
De totale geraamde energie-inhoud van het fysische aanbod van deze
energiestromen komt overeen met 3000 maal het jaarlijkse wereldenergiegebruik.
1.1.1 Randvoorwaarden bij de bepaling van het potentieel
Het voor de eindgebruiker nuttig bruikbare aandeel van dit fysisch aanbod wordt
gereduceerd door diverse randvoorwaarden, die echter niet statisch zijn maar
kunnen evolueren in de loop van de tijd.
Tabel 3 geeft een overzicht van deze randvoorwaarden. Voor de analyse van de
potentieelstudies naar hun reductiefactoren worden de bijhorende codes vermeld
in de overzichtstabellen van bijlage 2.
1.1.2 Verschillende niveaus van potentieel
De raming van de reducties tengevolge van deze beperkingen leidt tot de
berekening van verschillende niveaus van potentieel. Diverse auteurs hanteren
onderling verschillende definities voor het onderscheid tussen niveaus van
potentieel. In het AMPERE-rapport [AMP 00] worden volgende definities
voorgesteld:
• Het aanbod stelt de maximaal mogelijke aanwezige hoeveelheid primaire
hernieuwbare energie voor.
• Het theoretisch potentieel komt overeen met het aanbod, na omzetting in
elektriciteit waarbij een bepaald omzetrendement dient te worden
verondersteld.
• Het technisch potentieel houdt rekening met fysische beperkingen, waarbij
vooral de beperkte beschikbaarheid van het theoretisch aanbod wordt
uitgedrukt.
• Het economisch potentieel is in principe wat overblijft als men enkel de
concurrentiële energiebronnen weerhoudt. Dit potentieel is afhankelijk van de
maatregelen die worden genomen om de duurdere hernieuwbare energie te
stimuleren
Het ODE-rapport [ODE 97] hanteert volgend onderscheid:
• Het “fysisch potentieel” hangt af van het aanbod van stromingsenergie.
• Het “technisch realiseerbaar potentieel” hangt af van de technologie om het
fysisch potentieel om te zetten in nuttig bruikbare energie. Het hangt af van de
stand van de techniek, en van sociaal-geografische randvoorwaarden (bv.
plaatsbeperking).
• Het “maatschappelijk aanvaardbaar macro-economisch potentieel” hangt af
van de investerings- en onderhoudskosten van hernieuwbare
energiesystemen, van de eindverbruikersprijzen van de concurrerende
energiesystemen (die steunen op de niet hernieuwbare reserves aan
energiegrondstoffen), en van de waarde die men aan de toekomst en aan
toekomstige generaties hecht (verdiscontering).
• Het “micro-economisch potentieel” hangt af van de feitelijke markt (bv. van de
tarieven die onafhankelijke Vlaamse elektriciteits-producenten voor hun
product krijgen), en dus van politieke en institutionele factoren. Economische
rendabiliteit is daarom tot op zekere hoogte geen objectieve, maar een
subjectief-politieke aanstuurbare factor.
Deelrapport: potentieelanalyse 14/100