viWTA Is er plaats voor hernieuwbare energie in Vlaanderen?

“Is er plaats voor hernieuwbare energie in Vlaanderen?” viWTA- studie 2004 – PE03 -1
7. Delegatie van macht: burgers krijgen een deel van de macht toebedeeld in het
onderhandelingsproces tussen overheid en burgers :
8. Burgercontrole :burgers hebben de volledige zeggenschap over een
programma of een instelling, bepalen het beleid en de toepassing ervan.
“Echte” participatie start pas in fase 3, deze van de informatie. Ook dit
participatieniveau is volgens Boulanger (in [FRDO 03]) echter onbevredigend,
omdat het geen evaluatie van keuzemogelijkheden toelaat (hij vat dit onder de
noemer “deliberatie”) 19 .
In een proces van “deliberatie” worden deelnemers immers uitgenodigd hun
standpunten met die van anderen te confronteren, deze te begrijpen, en eventueel
hun eigen standpunten uit te diepen of te wijzigen, zodat uiteindelijke beslissingen
breed gelegitimeerd worden zelfs al komen ze niet overeen met hun individuele
voorkeuren.
Deze opvatting van deliberatie leidt tot een onderscheid tussen twee grote
categorieën van participatie:
• participatie die geen deliberatie nastreeft
• participatie die gedeeltelijk of volledig op deliberatie steunt, zoals debat met als
doel een consensus over een gemeenschappelijk standpunt;
Een meer bruikbare participatieladder, met uitsluiting van “manipulatie” en
“therapie”, is dan de volgende:
Daarenboven kunnen bij hogere niveaus van betrokkenheid elk van de lagere
niveaus tegelijkertijd gehanteerd worden, om alle belanghebbenden te betrekken
en te informeren.
2.3.2 Vormen van participatie
Een verdere indeling van participatie is gebaseerd op een aantal dualiteiten die in
de literatuur worden onderscheiden [FRDO 03], [Bruy 01]:
• direct / indirect
• formeel / informeel
19 “deliberatie” definieert de auteur als het aanzetten van deelnemende burgers om “weloverwogen
voorkeuren” te ontwikkelen, d.w.z. afgewogen keuzes die niet uitsluitend gemotiveerd zijn door een
gebrek aan kennis of door private individuele belangen, los van het gemeenschappelijke belang.
Deelrapport: belemmeringen, draagvlak en aanbevelingen 53/208