31.07.2015 Views

Theo Witte - Lezen voor de Lijst

Theo Witte - Lezen voor de Lijst

Theo Witte - Lezen voor de Lijst

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

duen in hun ontwikkeling? (2) Welkemechanismen zijn verantwoor<strong>de</strong>lijk<strong>voor</strong> <strong>de</strong> overgang van het enenaar het volgen<strong>de</strong> stadium? Dezekernvragen zijn nauw verbon<strong>de</strong>nmet <strong>de</strong> ontwikkelingstheorie van Piaget,die als <strong>de</strong> grondlegger van <strong>de</strong>mo<strong>de</strong>rne ontwikkelingspsychologiewordt beschouwd. Ontwikkelingwordt door hem en zijn navolgersge<strong>de</strong>finieerd als een opeenvolgingvan kwalitatief verschillen<strong>de</strong> stadia.Elk stadium kenmerkt zich door eenspecifieke manier van or<strong>de</strong>nen, integrerenen transformeren van kennisover <strong>de</strong> werkelijkheid.Het algemeen ontwikkelingspsychologischeka<strong>de</strong>r van dit on<strong>de</strong>rzoekis gebaseerd op <strong>de</strong> tweegrondleggers van <strong>de</strong> mo<strong>de</strong>rne ontwikkelingspsychologie,Piaget enVygotsky die bei<strong>de</strong>n ook van grotebetekenis zijn geweest <strong>voor</strong> <strong>de</strong>leerpsychologie. Zij nemen tegengestel<strong>de</strong>posities in waar het gaatom <strong>de</strong> drijfkrachten van ontwikkeling.Bei<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rkennen <strong>de</strong> invloedvan zowel biologische als omgevingsfactorenop <strong>de</strong> ontwikkeling,maar ze verschillen in het belangen <strong>de</strong> rol die ze aan <strong>de</strong>ze factorentoekennen. Bei<strong>de</strong> bena<strong>de</strong>ringenzijn in <strong>de</strong> afgelopen <strong>de</strong>cennianaar elkaar toe gegroeid. Navolgersvan Piaget, zoals Kohlberg, on<strong>de</strong>rkennen<strong>de</strong> invloed van <strong>de</strong> omgevingen situatie, en kennen min<strong>de</strong>r belangtoe aan <strong>de</strong> leeftijd. Bij <strong>de</strong> navolgersvan Vygotsky, zoals VanParreren, zien we een toena<strong>de</strong>ringtot een Piagetiaanse visie omdat zeeen structuur (ontwikkelings-sequentie)in <strong>de</strong> ontwikkeling on<strong>de</strong>rkennen.De theorie over literaire ontwikkelingis nauw verbon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong>ontwikkelingspsychologie. Applebee,Thomson en Appleyard on<strong>de</strong>rzochten<strong>de</strong> literaire ontwikkelingvan diverse groepen proefpersonen.De Ne<strong>de</strong>rlandse docenten Nelck-daSilva Rosa en Schlundt Bodienon<strong>de</strong>rzochten <strong>de</strong> vorming van<strong>de</strong> leesattitu<strong>de</strong> van hun leerlingenin relatie tot <strong>de</strong> ego-ontwikkelingsstadiavan Loevinger. In een aan literatuurverwante discipline, namelijkkunstbeschouwing, is door Housen,Parsons en Gardner on<strong>de</strong>rzoekgedaan naar fasering in <strong>de</strong> esthetischeontwikkeling. Al <strong>de</strong>ze ontwikkelingsmo<strong>de</strong>llenzijn vaak gerelateerdaan <strong>de</strong> cognitieve ontwikkelingstheorievan Piaget en <strong>de</strong> daaraanontleen<strong>de</strong> morele ontwikkelingstheorievan Kohlberg en convergerennaar vijf à zes ontwikkelingsfasen.Deze mo<strong>de</strong>llen bie<strong>de</strong>nin principe een theoretische basis<strong>voor</strong> <strong>de</strong> fasering van <strong>de</strong> literaireontwikkeling.Uit <strong>de</strong> ontwikkelingstheorieënwor<strong>de</strong>n vijf aannames ge<strong>de</strong>stilleerd<strong>voor</strong> ontwikkelingsgericht literatuuron<strong>de</strong>rwijs.In <strong>de</strong> eerste plaatsmoeten verschillen<strong>de</strong> niveaus of fasenzijn ge<strong>de</strong>finieerd zodat <strong>de</strong> docenten <strong>de</strong> leerling zich kunnen oriënterenop het ontwikkelingsproces,<strong>de</strong> oriënteringsbasis. Tentwee<strong>de</strong> moet het ‘fundament’ waaropwordt <strong>voor</strong>tgebouwd stevig ge-8

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!