Theo Witte - Lezen voor de Lijst

de boekenlijsten die op school wordenverstrekt, de moeilijke verkrijgbaarheidvan een gewenstboek en de jaarlijkse aanschaf vaneen pakket boeken, zoals GroteLijsters. Ook het klassikaal lezen enanalyseren van een boek belemmertde literaire ontwikkeling.Vooral als de klas qua literaire competentieheterogeen is. Voor hetdaadwerkelijk lezen van de boekenis het belangrijk dat het lezen vanvier boeken per jaar door de docentwordt gereguleerd. Voor het realiserenvan leesvoldoening is het belangrijkdat de docent ingrijpt alsblijkt dat de leerling met het verkeerdeboek bezig is.LeesdossieropdrachtenHet leesdossier bevat onder meerontwikkelingsverslagen, zoals deleesautobiografie en het balansverslag,en van elk boek een leesverslag.De leesverslagen blijken hetonderwijsleerproces overwegend tebelemmeren; de ontwikkelingsverslagenzijn daarentegen een belangrijkestimulerende factor. Een kenmerkvan het leesverslag is het gebrekaan variatie. Leerlingen zien deopdrachten vooral als doe-taken(handelingsdelen) en weten evenalshun leraren meestal niet wat ze ervanleren. Hierdoor neemt de belangstellingvoor de leesverslagensnel af, behalve bij leerlingen diezichzelf een duidelijk doel stellen.Gebleken is ook dat de leerlingenvaak op het internet naar andereleesverslagen kijken, omdat ze nietin staat zelfstandig een structuuranalysete maken. Ook een grotekeuzevrijheid werkt belemmerendomdat dit bij leerlingen de suggestiewekt van vrijblijvendheid. Eenbelangrijke stimulerende kwaliteitvan het leesdossier is dat de verslagende literaire ontwikkeling vanleerlingen documenteren en henhouvast bieden bij de voorbereidingvan het mondelinge examen.SturingDe docent heeft een sturende rol.Belangrijk is dat hij een repertoirevan persoons- en taakgerichte begeleidingsstrategieëntot zijn beschikkingheeft zodat hij kan inspelenop verschillende typen leerlingenen hen kan motiveren en adequaatkan begeleiden bij de uitvoering vanhun taken. Betrokkenheid bij de literaireontwikkeling van de leerling(ongeacht hun niveau), enthousiasmevoor literatuur en de taken, engedifferentieerde vakkennis zijn belangrijkestimulerende factoren. Stimulerendvoor het leerproces is interactietussen de docent en deleerlingen. De dialoog functioneertals constructie van kennis door leraaren leerlingen, waarbij naast deboeken en kennis van de docent,ook de ervaringen van leerlingenbelangrijke kennisbronnen vormen.Belemmerend is de nadruk op zelfstudieen begeleiding op afstand.Het studiehuis veroorzaakt veel geïsoleerdwerken door leerlingen entijd voor grondige feedback door dedocent is er vaak niet.21