Stichting Pensioenfonds Productschappen - PFP

InhoudsopgaveInleiding ...................................................................................................................................................................... 21. Kerncijfers ........................................................................................................................................................... 31.1. Dekkingsgraad ............................................................................................................................................. 31.2. Rendement .................................................................................................................................................. 51.3. Vermogensmutaties ..................................................................................................................................... 71.4. Wegingen portefeuille .................................................................................................................................. 82. Risicoparagraaf ................................................................................................................................................... 92.1. Balansrisico ................................................................................................................................................. 92.2. Renterisico ................................................................................................................................................. 112.3. Valutarisico ................................................................................................................................................ 12Bijlage 1: Verklarende woordenlijst ....................................................................................................................... 13augustus 2011 1

InleidingVoor u ligt de vermogensbeheer maandrapportage van Stichting Pensioenfonds Productschappen (PfP). Dezerapportage heeft betrekking op de maand augustus 2011.Ontwikkeling van de dekkingsgraadDe afgelopen maand is de dekkingsgraad gedaald van 125.1% naar 119.7%. De rekenrente waarmee deverplichtingen worden verdisconteerd, daalde in augustus door van 3.4% naar circa 3.2%. De waardeontwikkelingvan de matching portefeuille was hierdoor in augustus ook weer positief, maar tegelijkertijd steeg door de rentedalingook de waarde van de verplichtingen. Het totale fondsvermogen, inclusief overige balansposten, daalde echter met €2.7 miljoen naar € 442.7 miljoen, onder meer vanwege de fors neerwaartse beweging van de aandelenmarkten. Dewaarde van de verplichtingen steeg met € 13.5 miljoen naar € 369.7 miljoen.PortefeuilleontwikkelingenEen belangrijke ontwikkeling in augustus was de verwerking van het bestuursbesluit om de weging van Franseobligaties te reduceren, en het beleid ten aanzien van de rente afdekking ten opzichte van de pensioenverplichtingente verlagen van 75% naar 65%. Er is voor circa € 31.2 mln Franse langlopende obligaties verkocht en hiervoor zijnDuitse, Oostenrijkse en Nederlandse obligaties teruggekocht. Ook is een nieuwe inflatieswap afgesloten, omdat éénvan de verkochte Franse obligaties een inflatiegerelateerde obligatie was en het aanbod ‘Noord-Europese’inflatieobligaties beperkt is (alleen Duitsland heeft er één uitgegeven met een korte looptijd). Om de renteafdekkingomlaag te brengen naar 65% zijn twee posities in renteswaps tegengesloten.Verder is in augustus is de lichte overweging van Europese en Noord-Amerikaanse aandelen teruggebracht tot op denormweging. Hiertoe is uit beide categorieën € 1 mln. onttrokken. De opbrengst (€ 2 mln) is geïnvesteerd in aandelenopkomende landen.€ 0.9 mln. is onttrokken aan het vermogen onder beheer bij Mn Services. In 2011 tot nu toe is € 4.5 mln onttrokken.Rendement- en vermogensontwikkelingHet rendement van de matching portefeuille week deze maand significant af van het rendement van depesnioenverplichtingen. Dit is te verklaren door het negatieve rendement op bedrijfsobligaties. Door de toegenomenonzekerheid is de risicopremie op bedrijfsobligaties gestegen (de spreads zijn opgelopen), wat betekent dat dekoersen van de obligaties zijn gedaald. Verder zijn inflatie obligaties ook in waarde gedaald door de gedaaldeinflatieverwachting. De verplichtingen stegen juist sterk in waarde (4.09%). Langlopende nominale obligaties(+3.29%) en de rente swaps (+6.9%) stegen wel aanzienlijk in waarde.In de returnportefeuille stegen alleen de beleggingscategorieën obligaties opkomende landen en hedge funds inwaarde. De waardering van hedge funds loopt altijd een maand achter, zodat nu de juli-waardering verwerkt is indeze rapportage. De overige categorieën waren allen negatief, met als negatieve uitschieter Europese aandelen, dieonder invloed van de huidige besluiteloosheid van de Europese Unie het meest moesten inleveren (-/-9.90%).BalansrisicoDe tracking error (balansrisico) is een maatstaf voor de verwachte beweeglijkheid van de waarde van de beleggingenten opzichte van de nominale pensioenverplichtingen. In augustus is de tracking error gestegen van 8.8% naar 9.3%.Dit is mede het gevolg de aanpassing van het niveau van de renteafdekking (stijging van de T.E. ). De afdekking vanhet renterisico is gedaald van 73.6% naar 63.4%.augustus 2011 2

1. Kerncijfers1.1. DekkingsgraadBedragen inmlnEURBeleggingenSaldoOverigebalanspostenNominalePensioenverplichtingenAanwezigsurplusNominaleDekkingsgraadVereisteDekkingsgraadUltimo 2010 441.3 -6.5 348.6 86.2 124.7% 111.7%Ultimo juli 2011 451.1 -5.7 356.2 89.2 125.1% 111.2%Ultimo aug 2011 449.5 -6.8 369.7 73.0 119.7% 111.6%De dekkingsgraad is vastgesteld op basis van de meest recente informatie zoals aangeleverd door de administrateurvan de pensioenverplichtingen. De dekkingsgraad ultimo 2010 is gebaseerd op de cijfers uit de jaarrekening van hetfonds.Op basis van risicoberekeningen kan een interval berekend worden waarbinnen zich de nominale dekkingsgraad hetkomende jaar naar verwachting bevindt. De spreiding tussen de maximum en de minimum dekkingsgraad wordtkleiner naarmate het risicoprofiel van de beleggingsportefeuille dichter bij de verplichtingen ligt. De risicoberekening isgebaseerd op een 95% betrouwbaarheidsinterval.150%140%130%120%110%100%90%Feitelijke DGRNegatief scenarioPositief scenario80%Minimaal vereiste dekkingsgraadDec/09 Feb/10 Apr/10 Jun/10 Aug/10 Oct/10 Dec/10 Feb/11 Apr/11 Jun/11 Aug/11 Oct/11 Dec/11 Feb/12 Apr/12 Jun/12 Aug/12Figuur 1.1: prognose ontwikkeling dekkingsgraadTer indicatie wordt hieronder de ontwikkeling van de reële dekkingsgraad weergegeven. Een reële dekkingsgraadvan 100% betekent dat het aanwezige vermogen voldoende is ter dekking van de nominale pensioenverplichtingeninclusief de verwachte inflatie.augustus 2011 3

Dekkingsgraad op basis van Reële pensioenverplichtingen:Bedragen in mlnEURBeleggingenSaldo Overigebalans postenReële PensioenverplichtingenAanwezigsurplusReëleDekkingsgraadUltimo 2010 441.3 -6.5 506.9 -72.2 85.8%Ultimo juli 2011 451.1 -5.7 534.3 -88.9 83.4%Ultimo aug 2011 449.5 -6.8 539.8 -97.1 82.0%De reële pensioenverplichtingen zijn vastgesteld uitgaande van een scenario waarin alle thans opgebouwde rechtennaar de toekomst jaarlijks worden verhoogd met de huidige inflatieverwachting. De gehanteerde inflatieverwachting isgelijk aan de Europese prijsinflatie – ‘Harmonised Index of Consumer Prices excluding Tobacco’, welke door de marktis ingeprijsd in de waarde van de inflatieswaps.augustus 2011 4

1.2. RendementOnderstaande tabel toont het maandrendement en year-to-date rendement van de portefeuille (PF), evenals hetbenchmarkrendement (BM) en het verschil tussen beiden, de out- of underperformance (OP). Verder is inonderstaande tabel de toegevoegde waarde in honderdduizend euro’s opgenomen (TW). Ter vergelijking is ook hetrendement van de voorziening pensioenverplichtingen opgenomen. Het rendement op de voorzieningpensioenverplichtingen bestaat uit de bijschrijving van rente (oprenting) en het effect van de renteverandering op devoorziening pensioenverplichtingen.augustus 2011 jaar 2011Rendement PF BM OP TW PF BM OP TWVoorziening pensioenverplichtingen 4.08% 6.96%Totaal Rendement portefeuille -0.18% -0.10% -0.08% -3.5 2.90% 2.94% -0.04% -1.9Kosten -1.0 -6.6Selectiebijdrage 1.7 7.7Wegingsbijdrage -4.2 -3.1Matching Portefeuille 1.88% 1.94% -0.06% -1.6 6.28% 6.19% 0.09% 2.1Vastrentende Waarden 1.48% 1.50% -0.02% -0.5 6.13% 5.99% 0.15% 3.3Langlopende Staatsobligaties 3.29% 3.29% 0.00% 0.0 7.44% 7.44% 0.00% 0.0Inflatie Obligaties -1.06% -1.06% 0.00% 0.0 7.41% 7.41% 0.00% 0.0Investment Grade Bedrijfsobligaties -1.18% -1.23% 0.04% 0.3 2.07% 1.54% 0.54% 3.4Onderhandse Leningen 0.00% 0.00% 0.00% 0.0 0.00% 0.00% 0.00% 0.0Matching Overlay 3.74% 3.74% 0.00% 0.0 3.96% 3.96% 0.00% 0.0Rente Afdekking 6.90% 6.90% 0.00% 0.0 7.13% 7.13% 0.00% 0.0Inflatie Afdekking -0.87% -0.87% 0.00% 0.0 -0.87% -0.87% 0.00% 0.0Liquide Middelen 0.07% 0.07% 0.00% 0.0 1.05% 0.56% 0.49% 0.7Return Portefeuille -3.39% -3.46% 0.07% 1.2 -2.07% -2.24% 0.17% 3.2Hoogrentende Waarden -3.21% -3.12% -0.09% -0.6 0.58% 0.62% -0.05% -0.2Hoogrentende Bedrijfsobligaties -4.34% -3.95% -0.39% -1.5 0.29% 0.79% -0.49% -1.8Bank Loans -3.22% -3.38% 0.16% 0.2 0.35% -0.30% 0.65% 0.7Europa -6.07% -5.91% -0.16% -0.2 -2.18% -2.32% 0.14% 0.1Verenigde Staten -4.03% -3.26% -0.77% -1.4 1.67% 2.95% -1.28% -2.2Hoogrentende Staatsobligaties -1.76% -2.14% 0.38% 1.1 0.97% 0.32% 0.65% 1.9Opkomende Markten 0.37% 0.50% -0.13% -0.3 6.58% 5.91% 0.67% 1.5Ontwikkelde Landen -11.24% -11.24% 0.00% 0.0 -19.90% -19.90% 0.00% 0.0Aandelen -6.06% -6.26% 0.20% 1.3 -6.41% -6.47% 0.05% 0.0Noord Amerika -5.63% -5.69% 0.06% 0.1 -1.04% -1.78% 0.74% 1.3Europa -9.90% -9.94% 0.04% 0.1 -10.87% -10.81% -0.06% -0.1Verre Oosten -7.85% -7.90% 0.04% 0.0 -12.76% -12.51% -0.25% -0.2Opkomende Landen -8.08% -9.11% 1.04% 1.6 -14.45% -14.79% 0.33% 0.3Private Equity -0.16% -0.16% 0.00% 0.0 4.46% 4.46% 0.00% 0.0Onroerend Goed -0.07% -0.07% 0.00% 0.0 -2.86% -2.95% 0.10% 0.2Alternatieve Investeringen -0.12% -0.62% 0.50% 1.3 2.71% 1.07% 1.64% 3.8augustus 2011 5

augustus 2011 jaar 2011Rendement PF BM OP TW PF BM OP TWGrondstoffen -1.68% -1.73% 0.04% 0.0 4.36% 3.91% 0.45% 0.5Hedge Funds 1.11% 0.28% 0.84% 1.2 3.36% 1.81% 1.56% 1.7Special Products -2.52% -2.52% 0.00% 0.0 -44.20% -44.20% 0.00% 0.0Valuta Afdekking 0.00% 0.00% 0.00% 0.0 0.00% 0.00% 0.00% 0.2augustus 2011 6

1.3. VermogensmutatiesOnderstaande tabel geeft de rendementsmutaties (RM) en de ‘stortingen en onttrekkingen’ (S&O) in de afgelopenmaand en vanaf begin van het jaar weer. De ‘stortingen en onttrekkingen’ op het niveau van beleggingscategorieënbetreffen feitelijk de netto aan- en verkopen binnen de verschillende beleggingscategorieën. De stortingen enonttrekkingen op totaal portefeuille niveau betreffen het saldo van de in- en uitstroom van gelden.Vermogen in mln EURPrimomaandaugustus 2011 jaar 2011RMS&OUltimomaandPrimojaarRMS&OUltimomaandVoorziening pensioenverplichtingen 355.7 14.5 -0.5 369.7 348.6 24.1 -3.0 369.7Matching Portefeuille 276.0 5.2 -0.6 280.6 262.6 16.8 1.2 280.6Vastrentende Waarden 257.6 3.8 0.0 261.3 246.7 15.0 -0.4 261.3Langlopende Staatsobligaties 152.2 5.0 0.0 157.2 140.0 11.1 6.0 157.2Inflatie Obligaties 41.2 -0.4 0.0 40.8 44.3 2.8 -6.3 40.8Investment Grade Bedrijfsobligaties 64.2 -0.8 0.0 63.4 62.4 1.0 0.0 63.4Onderhandse Leningen 0.0 0.0 0.0 0.0 0.1 0.0 -0.1 0.0Matching Overlay 5.8 1.4 0.0 7.2 5.8 0.3 1.2 7.2Rente Afdekking 5.8 1.5 0.0 7.4 5.8 1.6 0.0 7.4Inflatie Afdekking 0.0 -0.1 0.0 -0.1 0.0 -1.3 1.2 -0.1Liquide Middelen 12.6 0.0 -0.6 12.0 10.1 1.5 0.4 12.0Return Portefeuille 175.1 -6.0 -0.3 168.8 178.7 -4.1 -5.7 168.8Hoogrentende Waarden 67.3 -2.2 -0.3 64.8 57.2 0.1 7.4 64.8Hoogrentende Bedrijfsobligaties 37.6 -1.7 0.0 36.0 34.8 0.0 1.2 36.0Bank Loans 10.3 -0.3 0.0 9.9 9.9 0.0 0.0 9.9Europa 9.7 -0.6 0.0 9.2 11.2 -0.3 -1.8 9.2Verenigde Staten 17.6 -0.7 0.0 16.9 13.7 0.2 3.0 16.9Hoogrentende Staatsobligaties 29.7 -0.5 -0.3 28.8 22.5 0.1 6.2 28.8Opkomende Markten 24.0 0.1 0.0 24.1 22.5 1.4 0.2 24.1Ontwikkelde Landen 5.7 -0.6 -0.3 4.8 0.0 -1.2 6.0 4.8Aandelen 61.6 -3.8 0.0 57.8 75.8 -4.1 -13.9 57.8Noord Amerika 15.3 -0.8 -1.0 13.5 20.6 0.1 -7.2 13.5Europa 13.5 -1.2 -1.0 11.2 15.7 -1.4 -3.1 11.2Verre Oosten 4.7 -0.4 0.0 4.4 8.2 -0.7 -3.1 4.4Opkomende Landen 14.0 -1.3 2.0 14.7 18.4 -2.7 -1.0 14.7Private Equity 14.1 0.0 0.0 14.1 13.0 0.6 0.6 14.1Onroerend Goed 21.0 0.0 0.0 21.0 21.6 -0.6 0.0 21.0Alternatieve Investeringen 25.2 0.0 0.0 25.2 25.6 0.5 -0.9 25.2Grondstoffen 10.4 -0.2 0.0 10.2 13.9 0.6 -4.3 10.2Hedge Funds 14.3 0.2 0.0 14.4 10.7 0.3 3.3 14.4Special Products 0.6 0.0 0.0 0.5 1.0 -0.4 0.0 0.5Valuta Afdekking 0.0 0.0 0.0 0.0 -1.6 0.0 1.6 0.0Totale Portefeuille 451.1 -0.8 -0.9 449.5 441.3 12.7 -4.5 449.5augustus 2011 7

1.4. Wegingen portefeuilleIn het Beleggingsplan 2011 zijn de afspraken vastgelegd met betrekking tot de verdeling over de verschillendebeleggingscategorieën, de ‘actuele norm’. Onderstaande tabel zet deze actuele norm af tegen de feitelijke verdelingover de beleggingscategorieën.Categorie Actuele norm Feitelijke wegingMatching Portefeuille 63.4% 62.4%Vastrentende Waarden 58.7% 58.1%Matching Overlay 1.6% 1.6%Liquide Middelen 3.0% 2.7%Return Portefeuille 36.6% 37.6%Hoogrentende Waarden 13.9% 14.4%Hoogrentende Bedrijfsobligaties 7.5% 8.0%Bank Loans 1.9% 2.2%Europa 1.8% 2.0%Verenigde Staten 3.7% 3.8%Hoogrentende Staatsobligaties 6.5% 6.4%Opkomende Markten 5.1% 5.4%Ontwikkelde Landen 1.3% 1.1%Aandelen 12.3% 12.9%Noord Amerika 2.8% 3.0%Europa 2.2% 2.5%Verre Oosten 1.1% 1.0%Opkomende Landen 3.1% 3.3%Private Equity 3.1% 3.1%Onroerend Goed 4.7% 4.7%Alternatieve Investeringen 5.7% 5.6%Grondstoffen 2.4% 2.3%Hedge Funds 3.2% 3.2%Special Products 0.1% 0.1%Valuta Afdekking 0.0% 0.0%Totale Portefeuille 100.0% 100.0%augustus 2011 8

2. Risicoparagraaf2.1. BalansrisicoEen maatstaf voor de mate waarin het gevoerde beleid aansluit op het gewenste risico-rendementprofiel van hetfonds is het balansrisico. Dit is een maatstaf die de verwachte beweeglijkheid van de waarde van de beleggingen tenopzichte van de waarde van de (nominale) voorziening pensioenverplichtingen meet.Balansrisico Feitelijk Beleggingsplan BandbreedteUltimo maand 9.3% 6.0% - 10.0% n.v.t.12%10%8%2.2% 2.2% 3.0%6%9.3% 9.2% 8.9% 9.1% 9.0% 8.8%Zone doelstelling4%6.6% 6.6%6.3%MatchingportefeuilleReturnportefeuille2%Totale portefeuille0%Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov DecFiguur 2.1: ontwikkeling maatstaf balansrisico4.0%3.0%3.1% 3.1%2.3%2.0%1.2% 1.3%1.4%Zone doelstellingExcess return (YTD)1.0%0.3%0.0%Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec-1.0%-2.0%-3.0%-4.0%-4.1%-5.0%Figuur 2.2: ontwikkeling gerealiseerde excess return (YTD)augustus 2011 9

In figuur 2.1 is weergegeven welke bijdrage aan het risico voortkomt uit de Return Portefeuille en MatchingPortefeuille. Het risico dat voortkomt uit de Matching Portefeuille is het gevolg van de “mismatch” tussen debeleggingen in deze portefeuille en de ontwikkeling van de waarde van de verplichtingen, welke gevoelig is voorveranderingen in de swaprente. De mismatch ontstaat voornamelijk door verschillen in waardeontwikkeling tussenstaatsobligaties en de swaprentecurve en de ontwikkeling van de creditspreads op bedrijfsobligaties ten opzichte vande swaprentecurve. Het balansrisico dat voortkomt uit de Return Portefeuille betreft het risico op de zakelijkewaarden beleggingen in relatie tot de beweeglijkheid van de pensioenverplichtingen door renteveranderingen.Het feitelijke balansrisico kan boven het beoogde balansrisico uitkomen, zoals gehanteerd als uitgangspunt in hetbeleggingsplan. De oorzaak kan liggen in een bewuste afwijking ten opzichte van het beleid in het beleggingsplan:indien er meer risico wordt genomen versus de verplichtingen en dus een hoger balansrisico wordt gerealiseerd. Eenandere oorzaak kan zijn dat de markten dusdanig volatiel zijn dat het feitelijke balansrisico hoger ligt dan het beoogdebalansrisico uit het beleggingsplan, terwijl het beleid wel in lijn is met het beleggingsplan.augustus 2011 10

2.2. RenterisicoHet renterisico is het risico dat veranderingen in de marktrente leiden tot veranderingen in de waarde van devastrentende portefeuille en van de pensioenverplichtingen.In onderstaande tabel is de feitelijke rente-afdekking afgezet tegen de nominale rente-afdekking volgens de norm vanhet Beleggingsplan. Voor de berekening van de feitelijke renteafdekking is uitgegaan van de beleggingen dieonderdeel uitmaken van de Matching Portefeuille exclusief liquiditeiten. NB: eventuele allocaties rondom maandeindezijn hierin opgenomen.Rente-afdekking Feitelijk Beleggingsplan* BandbreedteNominaal in % van de pensioenverplichtingen 63.4% 65.0% 5.0%*) Per 1 augustus is uit hoofde van een bestuursluit de renteafdekking verlaagd naar 65%.4.5%4.0%3.5%3.0%2.5%2.0%1.5%1.0%0.5%31-Dec-201031-Jul-201131-Aug-20110.0%0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50Looptijd >Figuur 2.2: ontwikkeling rentetermijnstructuurIn onderstaande figuur is de gemiddelde nominale rentevoet (IRR) van het fonds weergegeven waartegen depensioenverplichtingen worden verdisconteerd. Als de gemiddelde rentevoet daalt, stijgt de waarde van depensioenverplichtingen en omgekeerd.augustus 2011 11

4.0%3.9%3.8%3.85%3.82%3.77%3.7%3.6%3.5%3.45%3.4%3.3%3.2%3.17%3.1%3.0%Dec2009Dec2010Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec2011Figuur 2.3: ontwikkeling gemiddelde interne nominale rentevoet van de pensioenverplichtingen (IRR)2.3. ValutarisicoValutarisico is het risico dat de waarde van beleggingen verandert als gevolg van veranderingen in valutakoersen.De kolom ‘Totale positie in valuta’ in de tabel geeft aan welk percentage van de totale portefeuille is belegd in dedesbetreffende valuta. In de kolom ‘Beoogde afdekking conform beleid’ staat welk percentage afgedekt moet wordenvolgens het Beleggingsplan. Dit hoeft niet per se de totale positie te zijn. Afgesproken kan bijvoorbeeld zijn om hetvalutarisico van bepaalde (illiquide) beleggingen niet af te dekken. De feitelijke omvang van de valuta-afdekking staatin de kolom ‘Omvang afdekking’. De laatste twee kolommen geven het verschil aan tussen de twee laatstgenoemdepercentages en de bandbreedte waarbinnen dit verschil moet liggen.ValutaTotale positie invalutaBeoogdeAfdekkingconform beleidOmvangafdekkingAfwijkingBandbreedteAmerikaanse Dollar (USD) 18.9% 16.3% 16.0% 0.3% +/- 1.0%Britse Pond (GBP) 0.9% 0.9% 0.8% 0.1% +/- 0.2%Japanse Yen (JPY) 0.6% 0.6% 0.7% -0.1% +/- 0.1%Overig 5.7% 0.0%augustus 2011 12

Bijlage 1: Verklarende woordenlijstActuele normDe Actuele norm betreft de waardeontwikkeling van de benchmark vanaf hetlaatste rebalancing moment.Benchmark (BM)De Benchmark is een objectieve maatstaf waartegen de behaalde rendementenvan de beleggingsportefeuille worden afgemeten.DekkingsgraadEen (globale) indicator voor de financiële positie van een pensioenfonds. Hierbijwordt de contante waarde van de activa gedeeld door de contante waarde van deverplichtingen.Matching OverlayOnderdeel van de matching portefeuille, bestaande uit rente- en/of inflatie-swapsmet als doel om de rente afdekking van de matching portefeuille op het beoogdeniveau te brengen.Matching PortefeuilleDe matching portefeuille heeft als doelstelling om het rendement van deverplichtingen van het fonds zo goed mogelijk na te bootsen. De matchingportefeuille bestaat in de regel hoofdzakelijk uit (staats)obligaties, liquiditeiten enrenteswaps.Minimaal vereiste dekkingsgraadDoor de Nederlandse Bank voorgeschreven minimum dekkingsgraad waaraan eenpensioenfonds moet voldoen (doorgaans rond 105%). Bij de berekening wordtrekening gehouden met de specifieke situatie van het fonds.Nominale renteBij het vaststellen van de nominale rente wordt gebruik gemaakt van de actuelemarktrente op het moment van rapportage.Nominale pensioenverplichtingenSinds het van kracht worden van de nieuwe Pensioenwet en het FinancieelToetsingskader worden de verplichtingen contant gemaakt tegen de nominaleswaprente.Outperformance (OP)Is het resultaat van de portefeuille beter dan de benchmark, dan is er sprake vanoutperformance. Is deze slechter dan is er sprake van underperformance.Portefeuillerendement (PF)Rendement welke binnen de feitelijke portefeuille is behaald, uitgedrukt inprocenten.Reële renteOm de reële rente te bepalen wordt rekening gehouden met de invloed van inflatie.De reële rente is bij benadering de actuele marktrente waarop eeninflatieverwachting in mindering is gebracht.augustus 2011 13

Reële pensioenverplichtingenIn dit geval worden de verplichtingen contant gemaakt tegen de reële rente. Bij dewaardering van de verplichtingen wordt dan rekening gehouden met eeninflatieverwachting.Rendementsmutatie (RM)De waardeontwikkeling uitgedrukt in een absoluut bedrag (meestal euro’s).Rente-swapEen rente-swap is een contract waarbij twee partijen afspreken over een bepaaldenotional de rente uit te wisselen, waarbij bijvoorbeeld een partij de korte rentebetaalt in ruil voor een lange rente. De andere partij ontvangt de korte rente enbetaalt de lange rente.Return portefeuilleDe returnportefeuille heeft als doelstelling om overrendement te behalen boven opde doelstelling van de matching portefeuille. Dit overrendement kan bijvoorbeelddienen voor het herstel van de vermogenspositie en om toeslagen te kunnentoekennen.Toegevoegde waarde (TW)Dit is het overrendement uitgedrukt in een absoluut bedrag (meestal euro’s).Tracking error ten opzichte van deverplichtingen (Balansrisico)Begrip waarmee een indicatie wordt gegeven van de mate van afwijking tussen hetrendement van een beleggingsportefeuille en de waardeontwikkeling van deverplichtingen.Year-to-date (YTD) Portefeuille/benchmarkrendement op jaarbasis met de daarbij behorendeperformance.Vereiste dekkingsgraadDe vereiste dekkingsgraad is zodanig vastgesteld dat, met betrekking tot depensioenverplichtingen uit hoofde van de pensioenovereenkomst, de kans op eentekort aan middelen in relatie tot de pensioenverplichtingen gedurende een jaarkleiner is dan 2.5 procent. Hierdoor kan met zekerheid van 97.5 procent wordenvoorkomen dat het pensioenfonds binnen een periode van een jaar over mindermiddelen beschikt dan de pensioenverplichtingen groot zijn.augustus 2011 14

DisclaimerDe inhoud van deze pagina’s is gebaseerd op informatie zoals die ons bekend was. Mn Services heeft dezeuitgave met de grootste zorgvuldigheid samengesteld, echter is zij niet verantwoordelijk voor eventueleonjuistheden of omissies in deze uitgave en vrijwaart zij zich van iedere schade die daaruit mocht ontstaan. Deinformatie in deze uitgave kan niet worden beschouwd als advies van welke aard dan ook. Eventuele acties dieworden ondernomen op basis van informatie zoals verstrekt in deze uitgave zijn de verantwoordelijkheid vandegene die de actie onderneemt.augustus 2011 15

MaandrapportageBurgemeester Elsenlaan 329Postbus 52102280 HE Rijswijkaugustus T (070) 2011 3 160 61516F (070) 3 160 434www.mn.nl