2.13.86 Inventaris van het archief van het Ministerie van ... - gahetNA

Nummer archiefinventaris: 2.13.86 

Inventaris van het archief van het Ministerie van 

Defensie: Artillerie-Inrichtingen, 1813-1941 (1942- 

1972) 

J. M. M. Cuijpers en H. E. M. Mettes 

Nationaal Archief, Den Haag (c) 1999 

This finding aid is written in Dutch.

2.13.86 Artillerie-Inrichtingen 3 

I N H O U D S O P G A V E 

Beschrijving van het archief......................................................................................7 

Aanwijzingen voor de gebruiker................................................................................................9 

Openbaarheidsbeperkingen.......................................................................................................9 

Beperkingen aan het gebruik......................................................................................................9 

Aanvraaginstructie...................................................................................................................... 9 

Citeerinstructie............................................................................................................................ 9 

Archiefvorming.........................................................................................................................10 

Geschiedenis van de archiefvormer..........................................................................................10 

1 Voorgeschiedenis............................................................................................................... 10 

2 De Artillerie Stapel- en Constructiewerkplaatsen, 1813-1886...........................................10 

3 Het (Staats)bedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 1887-1940..................................................11 

Den Haag:......................................................................................................................... 13 

Hembrug:.......................................................................................................................... 13 

Delft:................................................................................................................................. 13 

4 Liquidatie en afwikkeling van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 1940-1952...14 

5 De N.V. Nederlandsche Machinefabriek Artilllerie-Inrichtingen, 1945-1980....................15 

7 Geschiedenis van de organen van de aangetroffen gedeponeerde archieven..................17 

Geschiedenis van het archiefbeheer..........................................................................................17 

De verwerving van het archief..............................................................................................19 

Inhoud en structuur van het archief.........................................................................................20 

Inhoud....................................................................................................................................... 20 

Selectie en vernietiging.............................................................................................................20 

Verantwoording van de bewerking...........................................................................................21 

Ordening van het archief...........................................................................................................25 

Verwant materiaal....................................................................................................................27 

Beschrijving van de series en archiefbestanddelen................................................29 

De artillerie stapel- en constructiemagazijnen, 1813-1886 (1887-1918)........................................29 

Directeur, 1813-1886 (1887-1918)..............................................................................................................29 

Stukken van algemene aard................................................................................................................29 

Stukken betreffende bijzondere onderwerpen...................................................................................32 

Pyrotechnische Werkplaatsen, vanaf 1860 deel uitmakend van de Pyrotechnische school, 1818-1886 

(1887-1913).................................................................................................................................................36 



Geweerwinkel/Inspecteur der draagbare wapenen, 1814-1886 (1887-1894)..........................................39 



Geschutgieterij, 1824-1886 (1887-1904)...................................................................................................42 


Stukken betreffende bijzondere onderwerpen..................................................................................42 

Wapenkeuringcommissie te Luik, 1816-1856...........................................................................................43 

Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Antwerpen, 1817-1930...................................................43 

Wapenskeuringcommissie Suhl en Solingen, Elberfeld, 1833-1841........................................................44 

Wapenkeuringcommissie te Maastricht, 1842-1873................................................................................44 

Vuurwerkerij, 1846-1860..........................................................................................................................44 

Inspectie der buskruitfabricage, 1846-1887.............................................................................................44 

IJzergieterij, 1841-1889..............................................................................................................................45 

Artillerie-Inrichtingen, vanaf 1912 Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, (1886) 1887-1941 

(1942-1972).................................................................................................................................... 46 

Stukken van algemene aard.....................................................................................................................46 

Stukken betreffende bijzondere onderwerpen.......................................................................................69

4 Artillerie-Inrichtingen 2.13.86 

Organisatie...........................................................................................................................................69 

Instelling, ontwikkeling, doel en opheffing...................................................................................69 

Administratief en financieel beheer...............................................................................................73 

Gebouwen, werken en terreinen....................................................................................................76 

Delft/Rijswijk.............................................................................................................................76 

's-Gravenhage............................................................................................................................77 

Hembrug....................................................................................................................................77 

Overige.......................................................................................................................................81 

Personeel........................................................................................................................................82 

Taakuitvoering.....................................................................................................................................87 

Algemeen........................................................................................................................................87 

Materiaal.........................................................................................................................................88 

Algemeen...................................................................................................................................88 

Instrumenten.............................................................................................................................92 

Brandblusmiddelen en brandveiligheid...................................................................................95 

Paardentuig, pontonmaterieel en pioniersgereedschappen...................................................95 

Wapens en munitie........................................................................................................................96 

Draagbare wapens en mitrailleurs...........................................................................................96 

Geschut......................................................................................................................................99 

Munitie.....................................................................................................................................104 

Ontplofbare stoffen.................................................................................................................107 

Chemische en fysische strijdmiddelen.....................................................................................110 

Rijdend, vliegend en varend materieel.........................................................................................114 

Algemeen..................................................................................................................................114 

Rijwielen, rijwielonderdelen en rijwielreparatiemateriaal......................................................114 

Automaterieel en onderdelen..................................................................................................115 

Motorrijwielen..........................................................................................................................115 

Pantser- en gevechtswagens...................................................................................................116 

Personenauto's en autogereedschappen................................................................................116 

Vracht-, aanhang - en terreinwagens......................................................................................116 

Voorraden, verpakking en opslag.................................................................................................118 

Opleidingen....................................................................................................................................119 

Contacten met het Departement van Koloniën...........................................................................120 

Contacten met het Departement van Marine..............................................................................122 

Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen in liquidatie, vanaf 1 januari 1943 afdeling E van De 

Commissaris voor de behartiging van de belangen van de voormalige Nederlandsche 

Weermacht, later afdeling B5, vanaf 1 september 1948 afdeling B5 van het Ministerie van 

Oorlog, afwikkeling Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, (1939-1940) 1941-1952 (1953)......124 

N.V. Nederlandsche Machinefabriek Artilllerie-Inrichtingen, 1941-1966.....................................132 

Gedeponeerde archiefbescheiden...............................................................................................134 

Commissie voor de bezoldiging en titulatuur van de burgerlijke ambtenaren bij de Centrale 

Magazijnen en bij 's Rijks Magazijn van Geneesmiddelen, 1910-1911....................................................134 

Archiefbescheiden inzake J.F. Weijnman, chef van dienst bij het Staatsbedrijf der Artillerie- 

Inrichtingen, later belast met de liquidatie, later als hoofd van de afdeling B 5 van het ministerie van 

Oorlog, ook als lid van de commissie voor de Artillerie-Inrichtingen, 1940-1960................................134 

Archiefbescheiden ontvangen en opgemaakt door dr J. H. de Boer als lid van diverse commissies, 

1935-1939.................................................................................................................................................134 

Archiefbescheiden gevormd en ontvangen door de directeur-voorzitter, president-directeur als lid of 

voorzitter van commissies, fondsen.......................................................................................................134 

Van het Munitiebureau (1915-1920, 1939-1940) en de directiecommissie, later directorium van het 

Centraal Orgaan..................................................................................................................................134 

Als lid van de commissie voor de binnenlandsche verwerking van gelden voor het Defensiefonds, 

1936.....................................................................................................................................................135 

Als voorzitter van de commissie inzake controle van de eigendommen van het departement van 

defensie en de Artillerie-Inrichtingen bij de particuliere nijverheid (Controle commissie P.N.- 

CCPN), 1939-1941................................................................................................................................136 

Vervallen toegang......................................................................................................................... 137


Eindnoten...............................................................................................................139


Beschrijving van het archief 

B E S C H R I J V I N G V A N H E T A R C H I E F 

Naam archiefblok: 

Ministerie van Defensie: Artillerie-Inrichtingen, 1813-1941 (1942-1972) 

Periode: 

1813-1941 

Archiefbloknummer: 

D27515 

Omvang: 

121.4 meter; 3023 inventarisnummers 

Taal van het archiefmateriaal: 

Het merendeel der stukken is in het Nederlands. Een klein gedeelte is gesteld in talen als het 

Engels en het Frans. 

Soort archiefmateriaal: 

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften. Het 

archief bevat enkele foto's. 

Archiefbewaarplaats: 

Nationaal Archief, Den Haag 

Archiefvormers: 

Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen, 1813-1886 

Directie der Artillerie Stapel- en Constructiewerkplaatsen / Pyrotechnische werkplaatsen, 1818- 

1860 

Pyrotechnische School / Pyrotechnische werkplaatsen, 1860-1886 

Geweerwinkel te Delft 

Geweermakers Werkplaatsen 

Inspectie der Draagbare Wapenen, 1852-1887 

Werkplaats der Draagbare Wapenen 

Geschutgieterij, 1824-1886 

Wapenkeuringscommissie te Luik, 1816-1856 

Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Antwerpen, 1817-1830 

Wapenkeuringscommissie Suhl en Solingen, Eberfeld, 1833-1841 

Wapenkeuringscommissie te Maastricht, 

Vuurwerkerij, 1846-1860 

Inspectie der buskruitfabricage, 1846-1887 

IJzergieterij, 1841-1889 

Artillerie-Inrichtingen, 1887-1912 

Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 1912-1942 

Munitiebureau 

Centraal Orgaan voor de voorziening in de behoeften van de Weermacht (COW) 

Commissaris voor de behartiging van de belangen van de voormalige Nederlandse Weermacht / 

Afdeling E, 1943 

Commissaris voor de behartiging van de belangen van de voormalige Nederlandse Weermacht / 

Afdeling B5, 1943 

Ministerie van Oorlog / Afdeling B5: Afwikkeling Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 1948-1952


N.V. Nederlandse Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen, 1941-1966 

Commissie voor de bezoldiging en titulatuur van de burgerlijke ambtenaren bij de Centrale 

Magazijnen en bij 's Rijks Magazijn van Geneesmiddelen 

Weijnman, J.F. 

Boer, dr. J.H. de 

Samenvatting van de inhoud van het archief: 

De Artillerie-Inrichtingen en voorgangers te Delft, 's-Gravenhage en Hembrug bij Zaandam waren 

werkplaatsen waar militair materieel werd geproduceerd ten behoeve van de Nederlandse 

strijdmacht. Naast algemene stukken van de directies van deze instellingen (vooral 

correspondentie) bevat dit archief stamboeken van militair en burgerlijk personeel alsmede 

stukken over technische ontwikkelingen in binnen- en buitenland alsmede over de productie van 

munitie, geschut, vuur-, slag- en steekwapens, gereedschap, paardentuig en voertuigen (o.m. de 

spreekwoordelijke "dienstfiets") en de beproeving van buitenlandse wapens en pantserstaal.


Aanwijzingen voor de gebruiker 

Aanwijzingen voor de gebruiker 

Openbaarheidsbeperkingen 

OPENBAARHEIDSBEPERKINGEN 

Volledig openbaar 

Beperkingen aan het gebruik 

BEPERKINGEN AAN HET GEBRUIK 

Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden 

voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen 

krachtens het auteursrecht. 

Het archief kent geen materiële beperkingen 

Aanvraaginstructie 

AANVRAAGINSTRUCTIE 

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via 

de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de 

volgende stappen te volgen: 

1. U maakt een profiel aan op www.gahetna.nl, en logt vervolgens in; 

2. Via de archiefinventaris (alleen de beschrijvingen met rode nummers) selecteert u het 

gewenste archiefstuk door op de knop 'Reserveren' te klikken; 

3. In het volgende scherm geeft u aan op welke dag u het archiefstuk wilt inzien; 

4. Indien u zich bevindt in de studiezaal en een tafelnummer heeft ontvangen kunt u dit 

nummer vermelden. Als u geen tafelnummer heeft kunt u tafelnummer 777 laten staan; 

5. Vervolgens bevestigt u uw reservering door deze te versturen. 

Citeerinstructie 

CITEERINSTRUCTIE 

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en 

zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling. 

VOLLEDIG: 

Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Defensie: Artillerie-Inrichtingen, 1813-1941 (1942- 

1972), nummer toegang 2.13.86, inventarisnummer ... 

VERKORT: 

NL-HaNA, Artillerie-Inrichtingen, 2.13.86, inv.nr. ...


Archiefvorming 

Archiefvorming 

Geschiedenis van de archiefvormer 

GESCHIEDENIS VAN DE ARCHIEFVORMER 

1 Voorgeschiedenis 

1 VOORGESCHIEDENIS 

Over de geschiedenis tot begin 19e eeuw staan ons niet bijzonder veel gegevens ter beschikking. 

Op 4 augustus 1679 besloten de gecommitteerde Raden van de Edel-Mogende Heeren Staten van 

Holland en Westfriesland een affuitmakerij op te richten. Ruim twee weken later werd vastgesteld 

dat deze in Delft gevestigd diende te worden, in 's lands loodsen in de Houttuinen aan de Singels. 

Wellicht heeft de aanwezigheid van deze magazijnen, alsmede de centrale ligging van Delft een rol 

gespeeld bij de keuze van Delft als vestigingsplaats. Ook zal hierbij hebben meegespeeld dat deze 

stad ver achter de waterlinie lag, met het rampjaar 1672 nog vers in het geheugen. Tenslotte was 

daar nog Hendrik Ewoutszoon van Bleiswijck, een regent afkomstig uit Delft die voor deze stad 

zitting had in de gecommiteerde Raden. Misschien heeft hij nog in de Raden gelobbyd voor Delft 

als vestigingsplaats. De oprichting van de affuitmakerij werd voorafgegaan door meerdere 

oorlogen en conflicten. 1 

Verder is bekend dat circa 1750 in de werkplaats 6 houtwerkers en vier smeden tewerkgesteld 

waren. Voor het onderhoud van geweren waren 17 werklieden verantwoordelijk. 

2 De Artillerie Stapel- en Constructiewerkplaatsen, 1813-1886 

2 DE ARTILLERIE STAPEL- EN CONSTRUCTIEWERKPLAATSEN, 1813-1886 

De vereniging van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden op het Congres van Wenen had zijn 

directe uitwerking op de Delftse bedrijven. 

In oktober 1830 werd besloten over te gaan tot de oprichting van een ijzergieterij. Dit was een 

direct gevolg van de Belgische opstand. 

In 1845 werd een slagkruitfabriek opgericht, in 1869 gevolgd door een patroonfabriek. Beide 

werden opgezet om de afhankelijkheid van het buitenland te verminderen. De patroonfabriek 

werd ook nodig vanwege de behoefte aan metalen patronen voor de nieuwe Beaumont 

achterlaadgeweren. 

Ondertussen werden op 1 april 1860 de pyrotechnische werkplaatsen, het vuurwerkers- en 

scheikundig laboratorium en de slagkruitfabrieken afgescheiden van de Directie der Artillerie 

Stapel- en Constructiewerkplaatsen en verenigd tot een afzonderlijke directie, te weten de 

Pyrotechnische School. 2 

De Pyrotechnische School had onder meer ten doel "(...) de Officieren en Onderofficieren van het 

Wapen der Artillerie (...) bekend te maken met al wat het vak der pyrotechnie betreft." 

Daarnaast werd de School "(...) bestemd tot het verrigten der werkzaamheden die tot dus ver in 

het Vuurwerkers-Laboratorium, in de Pyrotechnische Werkplaats en aan de Slagkruidfabriek, 

alsmede in het voormalig Scheikundig Laboratorium (...) werden uitgevoerd." 

1 Heinz Nägele en Dick Schaap, Geen oorlog, geen munitie - De geschiedenis van 300 jaar militaire produktie 

(Haarlem, 1979) 35. 

2 KB van 22 mei 1860, nr. 42.


3 Het (Staats)bedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 1887-1940 

3 HET (STAATS)BEDRIJF DER ARTILLERIE-INRICHTINGEN, 1887-1940 

In 1887 werd een belangrijke reorganisatie doorgevoerd. De werkplaatsen voor draagbare 

wapenen (voorheen geweerwinkel genaamd), de pyrotechnische school, de 

constructiewerkplaatsen, allen te Delft, de ijzergieterij te Den Haag en de geschutgieterij werden 

onder één directeur der Artillerie-Inrichtingen verenigd. 

Tussen 1895 en 1899 werd het bedrijf der Artillerie-Inrichtingen voor het grootste deel verplaatst 

naar het Hemveld, later Hembrug te Zaandam. Dit vanwege de strategische ligging binnen de 

Waterlinie, achter de Stelling van Amsterdam. Aldaar werden gevestigd de patroonfabriek, de 

vuurwerkerij en de projectielfabriek met ijzergieterij, onder de benaming munitiefabriek, alsmede 

de werkplaats voor draagbare wapenen en een magazijn. 

In 1904 werd de geschutgieterij, die na de verplaatsing van de Artillerie-Inrichtingen in Den Haag 

bleef gevestigd, opgeheven. 

Volgens het Koninklijk Besluit van 30 maart 1905, nr. 42, ressorteerden toentertijd onder de 

Artillerie-Inrichtingen de directie en de keuringscommissie, de stapelmagazijnen en de 

constructiewerkplaatsen, de munitiefabriek, de werkplaatsen voor draagbare wapenen en 

herstelwerkplaats voor geschut, de magazijnen te Hembrug en de commissie van proefneming te 

Den Haag. 

In 1906 werd op verzoek van de minister van Oorlog de commissie Goedkoop ingesteld, met als 

opdracht te onderzoeken of de Artillerie-Inrichtingen op de bestaande voet kon worden 

gehandhaafd. Een aantal aanbevelingen van deze commissie werden daadwerkelijk ten uitvoer 

gebracht. Er werd een commerciële boekhouding ingevoerd en de functies van hoofd van de IVe 

afdeling van het ministerie van Oorlog en directeur der Artillerie-Inrichting werden in één persoon 

verenigd. Dit laatste ter bespoediging van de afdoening van allerlei zaken. De invoering van de 

commerciële boekhouding liep vooruit op de instelling van het Staatsbedrijf, waarmee de AI 

geheel onafhankelijk van de begroting van het ministerie van Oorlog kwam te staan. 

Vanaf 1 januari 1912 werden de Stapelmagazijnen te Delft afgescheiden van de Artillerie- 

Inrichtingen. Onder de naam Magazijnen der Artillerie te Delft werden ze verder bestemd voor het 

opleggen van artilleriemateriaal voor het Veldleger. 3 

Bij Wet van 31 oktober 1912, houdende aanwijzing van de Artillerie-inrichtingen als Staatsbedrijf 

(Stb. 330) werd de "(...) tak van Staatsdienst van de Artillerie-inrichtingen aangewezen als 

Staatsbedrijf in de zin der wet van 16 februari 1912 (Stb. 85)". Het daarop volgend jaar werd bij 

besluit van 16 januari 1913, houdende vaststelling van een voorschrift voor het Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen (Stb. 34) 4 , de dienst van deze inrichtingen en het daarop te houden toezicht 

geregeld. Artikel 1 van dit besluit schetste in enkele pennenstreken de taak van het bedrijf, 

namelijk 

"(...) het tegen betaling vervaardigen en herstellen van artillerie-materiaal en (...) het verrichten 

van daarmede verband houdende werkzaamheden, zoowel ten behoeve van de Departementen 

van algemeen Bestuur en van 's Rijks Koloniën, als van andere openbare lichamen of van 

particuliere personen of inrichtingen." 

3 Recueil militair, bevattende de wetten, besluiten en orders betreffende de Koninklijke Nederlandsche landmacht. 

(Voortaan: RM) 1911 ('s-Gravenhage, 1911) 663. 

4 Gewijzigd bij KB van 16 januari 1913, Stb 34.


De verdere uitwerking van dit Besluit werd gegeven in het Koninklijk Besluit van 31 januari 1913, nr. 

62. 5 Hierin werd bepaald, dat tot de Artillerie-Inrichtingen werden gerekend de Munitiefabriek en 

de Werkplaatsen voor Draagbare Wapenen en de daarbij horende magazijnen. Deze waren 

gevestigd aan de Hembrug. Verder behoorden tot de AI de Constructie-Werkplaatsen te Delft. 

Vanaf eind januari 1913 zetelde de directie te Hembrug. 6 De personele unie van directeur AI en 

hoofd van de IVe afdeling van het ministerie van Oorlog, in 1907 ingesteld, werd weer opgeheven. 

In 1914 werd een regeling getroffen inzake diensten welke tot dan toe zonder nadere machtiging 

door de Artillerie-Inrichtingen werden uitgevoerd. In deze regeling werden een 15-tal diensten 

genoemd die deze instelling verrichtte, alsmede de grond waarop deze verricht werden. 7 

Met ingang van 11 december 1924 werd de afdeling zadelmakerij van de constructiewerkplaatsen 

overgeplaatst van Delft naar Hembrug. 8 Enkele maanden later, op 1 maart 1925, volgden de 

afdelingen houtwerkerij (wagenmakerij) en ververij. 9 

In 1926 werd de Wapenfabriek verenigd met de Munitiefabriek, waardoor een nieuwe afdeling 

Technische Zaken ontstond 

Bij Koninklijk Besluit van 9 september 1929, Stb. 348 werden de KB's van 16 januari 1913 en 12 juli 

1917 ingetrokken en werd een nieuw voorschrift Artillerie-Inrichtingen vastgesteld. De 

doelstellingen werden opnieuw beschreven, verruimd en gepreciseerd. Artikel 1 kwam aldus tot de 

volgende taakstellingen: 

a. het vervaardigen, wijzigen of herstellen en onderhouden van voorwerpen, in de eerste 

plaats van wapens en ander oorlogsmateriaal; 

b. aanschaffen van wapens en ander oorlogsmateriaal; 

c. doen van onderzoekingen, geven van raad en verleenen van medewerking met betrekking 

tot de werkzaamheden, bedoeld onder a. en b.; 

d. medewerken aan de voorbereiding tot het in tijden van oorlogsgevaar en oorlog voorzien 

in de materieele behoeften van de weermacht; 

e. opleiden van personeel, bestemd voor technische diensten bij Land- en Zeemacht; 

f. bewijzen van andere diensten. 

Door de overkomst van personeel van de directie vanuit Den Haag naar de Hembrug werd een 

nieuwe afdeling Algemene Zaken opgericht. 

De juridische grondslag voor de bedrijfsvorm van de Artillerie-Inrichting tot 1941, het staatsbedrijf, 

werd gevormd door de Comptabiliteitswet (wet van 21 juli 1927, Stb. 259), de Bedrijvenwet (wet 

van 21 juli 1928, Stb. 259) en voorts de wetten van 29 juli 1928, Stb. 511 en van 18 maart 1931, Stb. 

259. 

De Comptabiliteitswet regelde in zijn algemeenheid het beheer en de verantwoording van 's Rijks 

financiën en de inrichting van de staatsbegroting. In artikel 88 werd de mogelijkheid geschapen 

voor bepaalde takken van de rijksdienst afwijkende beheerregels te stellen. Dit geschiedde 

middels de Bedrijvenwet 1928 ten aanzien van onder andere de Artillerie-Inrichtingen. 

5 RM 1913, 128-137. 

6 RM 1913, 71. 

7 Zie eindnoot 1. 

8 Legerorders bevattende de wetten, besluiten, ministerieele beschikkingen, kennisgevingen en mededeelingen 

van belang voor de Nederlandsche landmacht (voortaan: Legerorders) 1924 ('s Gravenhage, 1924) nr. 429. 

9 Legerorders 1925, nr. 92.


Staatsbedrijven waren administratieve eenheden met een eigen bedrijfskas, konden afschrijvingen 

plegen, maar mochten geen onafhankelijk beheer voeren en waren geen zelfstandig 

rechtspersoon. 10 

Medio 1938 werd de directiezetel weer teruggeplaatst naar Den Haag. De taken tussen de drie 

directieleden werd als volgt verdeeld; directeur-voorzitter ir. A. Groothof werd belast met de 

dagelijkse leiding, ir L.L.E. Ornstein had als hoofdtaak de mobilisatievoorbereiding terwijl G. 

Houtwipper zich boog over de administratie. 

Na de herziening van de bedrijfsorganisatie kende de Artillerie-Inrichtingen de volgende locaties: 

Den Haag: 

DEN HAAG: 

• Directie 

• Algemeen Secretariaat 

• Hoofdadministratie (Financiële en commerciële administratie) 

• TAVO, Technische aanschaffingen en voorlichting (Specialisten, plan- en controlebureau, 

technisch aanschaffingsbureau) 

Hembrug: 

HEMBRUG: 

• Fabriek met bijbehorende hulpdiensten, fabrieksadministratie en magazijnen 

Delft: 

DELFT: 

• Diverse doublures van werkplaatsen in oorlogstijd 

• Werkplaatsen in vredestijd, o.a. instrumenten en perserij voor koperen staven 

• Scheikundig laboratorium 

• Auto-exploitatie 

• Magazijnen, waaronder het Centrale Mobilisatiemagazijn 

Begin 1939 werd het auto- en motorbedrijf van de AI overgeplaatst van de Hembrug naar Delft. 11 

In maart van dat jaar vertrokken de afdelingen optiek en instrumenten en het magazijn-autoonderdelen 

ook naar de Hooikade 2 te Delft. 12 Vanaf mei 1939 vestigde het scheikundig 

laboratorium zich aan de Julianalaan te Delft. 13 In 1939 bedroeg het aantal werknemers 4440. 

Op 8 september 1939 vertrok D. van den Berg, die tot dan toe als chef van het Metallografisch 

Laboratorium werkzaam was geweest, tesamen met ir N.A. Leyds in opdracht van de directie van 

de Artillerie-Inrichtingen naar de Verenigde Staten. Hun taak was om aldaar de aflevering van door 

de AI geplaatste bestellingen te bespoedigen, contacten te leggen en voorstellen aan de directie te 

doen voor de aanschaf van materialen en goederen. Bij besluit van het Directorium van het 

Centraal Orgaan voor de voorziening in de behoefte van de Weermacht van 18 januari 1940, nr. 22 

werd ir L.L.E. Ornstein, directeur van het Staatsbedrijf, als vertegenwoordiger van het Royal 

Netherlands Arsenal naar New York gezonden. 

10 CAD, gewoon verbaalarchief Ministerie van Oorlog, 12 december 1946, nr. 937 en 5 augustus 1947, nr. 231. 

11 Legerorders 1939, nr. 51. 




4 Liquidatie en afwikkeling van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 1940-1952 

4 LIQUIDATIE EN AFWIKKELING VAN HET STAATSBEDRIJF DER ARTILLERIE-INRICHTINGEN, 1940- 

1952 

Na de capitulatie in mei 1940 kwam de doelstelling van het Staatsbedrijf te vervallen. Hoofdvraag 

voor de directie werd hoe de aanwezige productiemiddelen dienstig te maken aan het Nederlands 

belang en in stand te houden, zonder de bezetter direct tot voordeel te zijn bij de oorlogsvoering. 

Tevens diende het persoonlijk belang van het personeel zo goed mogelijk gediend worden. Men 

richtte zich daarbij aanvankelijk op de productie van zogenaamde vredesproducten, vooraleerst in 

de vorm van gereedschap, meetmiddelen en landbouwwerktuigen. 

Bij directiebesluit 519 van 11 juli 1940 werd de Commissie van Advies van het Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen ingesteld. In deze commissie namen drie leden zitting, te weten een 

juridisch, een financieel en een industrieel adviseur. De commissie had tot taak de directie als een 

soort college van advies bij te staan. Leden waren ir A. Groothof als voorzitter en industrieel 

adviseur, jhr mr G.W. van der Does als juridisch adviseur en als financieel adviseur werd F. Zaalberg 

van Zelst aangewezen. 

Krachtens besluit van de Secretarissen-Generaal van de Departementen van Financiën en van 

Handel, Nijverheid en Scheepvaart werd per 6 oktober 1941 14 de naamloze vennootschap N.V. 

Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen 15 opgericht. 16 Er werden 200 aandelen van ? 

10.000,- uitgegeven, waarvan er 199 in bezit van de Staat kwamen, terwijl 1 aandeel in handen van 

de Twentse Bank kwam. Al snel kwam ook dit ene aandeel in handen van de Staat. Deze NV kreeg 

van het Staatsbedrijf, dat in liquidatie ging, in eigendom het fabrieksterrein met opstallen gelegen 

aan de Hembrug, de afdeling optiek en instrumentmakerij te Delft en de inrichting van het 

directiehoofdkwartier in 's-Gravenhage. Onder de directie werden twee bedrijfsonderdelen 

geplaatst, te weten administratieve en commerciële zaken en fabriekszaken. 

Krachtens artikel 4 van het Besluit van 24 juni 1941 betreffende de oprichting van de Naamloze 

Vennootschap Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichingen, werd het Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen geliquideerd. De directie van het Staatsbedrijf in liquidatie vestigde zich te 

Delft aan de Hooikade 1. De Commissaris voor de behartiging van de belangen van de voormalige 

Nederlandsche Weermacht bepaalde dat per 1 januari 1943 de liquidatie als beëindigd moest 

worden beschouwd. 17 Bij de algehele liquidatie van het Staatsbedrijf werd het Autobedrijf per 1 juli 

1942 overgedragen aan het Departement van Justitie, terwijl het Scheikundig Laboratorium 

overging naar de Centrale Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek. De 

resterende werkzaamheden werden ondergebracht bij de afdeling E van voornoemd 

commissariaat. Later werden deze taken overgenomen door de afdeling B5. 

Op 1 september 1948 werd de afdeling B5, afwikkeling defensiecontracten van het ministerie van 

Oorlog, opgeheven onder gelijktijdige instelling van de Afdeling B5, afwikkeling Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen. Hoofd van de afdeling werd J.F. Weijnman. 18 De afdeling kwam te 

ressorteren onder de Directie Administratieve Diensten en beheerde de nog aanwezige, danwel 

door recuperatie verkregen of nog te verkrijgen voorraden en machines en het technisch en 

personeelsarchief. 

14 Bijvoegsel tot de Nederlandsche Staatscourant 16 oktober 1941, nr. 202. 

15 Verordnungsblatt für die bezetzten Niederländischen gebiete Jahr 1941 - Verordeningsblad voor het bezette 

Nederlandsche gebied 1941, 125, blz. 527-530. 

16 Verordeningsblad nr. 28, dd 8 juli 1941. Inv. nr. 2605. 

17 Bij brief van 15 december 1942, nr. 110. 

18 CAD, gewoon verbaalarchief van het Ministerie van Oorlog, 19 maart 1949, nr. 1.


In 1952 gaf de minister van Oorlog de afdeling B5 opdracht de liquidatie van deze afdeling uiterlijk 

op 1 juli 1952 te beëindigen. 19 Desalniettemin duurde het tot eind december 1953 totdat de 

opheffing daadwerkelijk geëffectueerd werd. 20 

5 De N.V. Nederlandsche Machinefabriek Artilllerie-Inrichtingen, 1945-1980 

5 DE N.V. NEDERLANDSCHE MACHINEFABRIEK ARTILLLERIE-INRICHTINGEN, 1945-1980 

Na afloop van de Tweede Wereldoorlog werd, krachtens Besluit van 17 september 1944, houdende 

vaststelling van het Besluit bezettingsmaatregelen (Nr. E 93) de NV als rechtsvorm voorlopig 

gecontinueerd en als zodanig geclassificeerd in groep C van de verordeningen van de bezetter, wat 

in concreto betekende dat de bezettingsregeling uitgevaardigd door of vanwege de Duitse 

bezetter van 6 oktober 1941 21 , waarbij de NV Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen 

werd opgericht, voorlopig gehandhaafd bleef. Wel werd artikel 2 van het Statuut, waarin de 

productie en de doelstellingen van de onderneming werden geregeld, aan de veranderde situatie 

aangepast. Luidde aanvankelijk in 1941 de doelstelling "het vervaardigen (...) en handelen in 

voorwerpen van welke aard dan ook", na de oorlog werd deze gespecificeerd, namelijk " (...) in 

oorlogsmateriaal". 

In 1946 voerden een vertegenwoordiger van de Koninklijke landmacht en van de marine overleg 

om tot een gemeenschappelijke grondslag te komen voor het wederom in dienst stellen van de 

Artillerie-Inrichtingen Hembrug. Deze herstart werd mede urgent om politiek onafhankelijkheid te 

zijn van het buitenland en ook om buitenlandse valuta uit te sparen. Verder speelde de 

werkgelegenheid een rol, en tenslotte moest de bevoorrading van leger en vloot in Nederlands- 

Indië veilig gesteld worden. De delegaties bereikten volledige overeenstemming tijdens de 

bespreking. De Artillerie-Inrichtingen Hembrug zou in principe op zo kort mogelijke termijn 

opnieuw uitsluitend ten dienste van het leger moeten gaan produceren, en datzelfde leger zou in 

de directie een overwegende invloed uitoefenen. Aan de Hembrug zouden munitie, wapens en 

geschut en reservedelen geproduceerd moeten worden. 22 

Op 6 februari 1947 bracht de minister van Oorlog een bezoek aan de NV Nederlandsche 

Machinefabriek Artilllerie Inrichtingen. Hij had een bespreking met de directie en men kwam 

gezamenlijk tot de conclusie dat de Nederlandse staat geen behoefte had aan een 

gereedschapsfabriek maar aan een munitie- en wapenfabriek. In zijn slotzin liet de minister over 

zijn gevoelen in deze materie geen onduidelijkheid bestaan. "(...) eenig streven, van welke zijde 

ook, om tot een ander standpunt te geraken (kon door de minister niet) worden gewaardeerd." 23 

In april 1948 was nog geen besluit gevallen over de bouw van een munitiefabriek. Zo werd de 

mogelijkheid overwogen om samen met zuiderbuur België zo'n fabriek op te zetten. 24 

Het Amerikaanse War Assets Administration stelde in 1947 25 miljoen dollar ter beschikking om 

zogenaamde war assets -bedrijfsmiddelen voor oorlogsvoering - aan te schaffen. De regering 

overwoog met deze gelden in de Verenigde Staten de benodigde machineriën aan te schaffen om 

een een munitiefabriek in te richten. 

19 Inv..nr. 2761. 

20 CAD, gewoon verbaalarchief Ministerie van Defensie, 28 december 1953, nr. 102362. 

21 Bijvoegsel tot de Nederlandsche Staatscourant 16 oktober 1941, nr. 202 . 

22 CAD, geheimverbaalarchief Ministerie van Oorlog, 31 december 1946, nr. F 289. 

23 CAD, geheim verbaalarchief Ministerie van Oorlog, 24 februari 1947, nr. O 41 

24 CAD, geheim verbaalarchief Ministerie van Oorlog 1948, 21 april 1948, nr. F 74.


Bij Koninklijke boodschap van 15 september 1948 werd de Staten-Generaal een ontwerp van wet 

voorgelegd tot nadere vaststelling van de regeling betreffende de oprichting van de NV 

Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen. Omdat de bijbehorende Memorie van 

Toelichting onvoldoende sterk beargumenteerd bleek te zijn, werd het wetsontwerp (1948-937) op 

12 april 1950 ingetrokken. 25 

Een tweede wetsontwerp (nr. 2359 van 1951) werd eveneens ingetrokken. Daarop werd in 1953 een 

interdepartementale commissie onder leiding van de staatssecretaris van Oorlog F.J. Kranenburg 

ingesteld, welke tot taak kreeg de ministers van Economische Zaken, van Binnenlandse Zaken, van 

Financiën en van Oorlog schriftelijk te adviseren inzake welke juridische vorm passend zou zijn 

voor de NV, alsmede op welke wijze de rechtspositie van het personeel regeling behoefde. 26 De 

commissie diende op 6 november 1954 een rapport in met een ontwerp van wet tot instelling van 

een Nationaal Bedrijf Artillerie-Inrichtingen. In het concept Memorie van Toelichting werd nog 

eens goed het unieke karakter van de Artillerie-Inrichtingen geschetst. Het onderscheidde zich, zo 

stelde de Memorie, op talloze manieren van particuliere ondernemingen: door haar herkomst 

(afstamming van het staatsarsenaal), haar producten (wapens, munitie), haar afzet (voornamelijk 

defensie) en haar nationaal karakter. De commissie kwam op grond van het nationaal karakter van 

de Artillerie-Inrichtingen enerzijds tot de conclusie dat de vorm van NV daarvoor oneiglijk was, 

terwijl anderzijds de noodzaak bestond om het bedrijf rechtspersoonlijkheid toe te kennen. De 

commissie kwam daarop tot de conclusie dat de beste oplossing van dit dilemma besloten lag in 

een (publiekrechterlijke) rechtspersoon sui generis dat wil zeggen een vorm van 

rechtspersoonlijkheid, die niet kan worden ondergebracht in één der vakjes van in onze 

maatschappij bestaande rechtspersoonlijkheden, op zich zelf staand wat haar vorm betreft; deze 

kan slechts door wet gecreëerd worden. 27 Als benaming voor deze rechtspersoon werd Nationaal 

Bedrijf gekozen. 28 

Op basis van het rapport Kranenburg werd in 1955 wederom een wetsontwerp, nr 4170 ingediend, 

met als strekking de instelling van een Nationaal Bedrijf Artillerie-Inrichtingen. Ook dit ontwerp 

haalde het Staatsblad niet. In augustus 1957 werd de zoveelste poging ondernomen; een gewijzigd 

wetsontwerp 1957 werd ingediend. Onder druk van het parlement werd in dit ontwerp als 

rechtspersoonlijkheid voor de Artillerie-Inrichtingen wederom het Staatsbedrijf - in de zin van 

artikel 88 van de Comptabiliteitswet - gekozen. Tenslotte werd het Staatbedrijf Artillerie- 

Inrichtingen op 1 januari 1959 ingesteld bij wet van 20 maart 1958 (Stb. 177). 29 Als hoofdtaak kreeg 

het bedrijf het vervaardigen van en de handel in wapens, munitie en ander oorlogsmateriaal. 

Eind 1969 gaf de minister van Defensie raadgevend bureau ir B.W. Berenschot uit Amsterdam de 

opdracht een onderzoek in te stellen naar de structuur van het Staatsbedrijf. Daarnaast werd 

datzelfde bedrijf opgedragen een aanvullend onderzoek te doen naar de logistieke betekenis van 

de Artillerie-Inrichtingen voor de krijgsmacht. Sedert de begrotingsbehandeling in oktober van dat 

jaar - waar ook de begroting van de Artillerie-Inrichtingen werd vastgesteld - bestond er een 

toestand van twijfel en onzekerheid onder het personeel inzake de toekomst. Perspublicaties 

verergerden deze toestand. Medio 1970 bood Berenschot zijn rapport aan de Secretaris-Generaal 

van Defensie aan. In 1970 bestond de taak van de Artillerie-Inrichtingen uit het vervaardigen en 

renoveren van munitie voor de Nederlandse krijgsmacht, de rivisie en het onderhoud van wapens 

en wapenonderdelen, het beheer van een afdeling optiek en instrumenten en de productie van 

25 CAD, geheim verbaalarchief Ministerie van Oorlog. 24 maart 1950, nr. C 70 en 29 maart 1950, I 74. 

26 CAD, gewoon verbaalarchief Ministerie van Oorlog, 17 oktober 1953, nr. 92690. 

27 CAD, archief Ministerie van Oorlog, 1955-1980, in bewerking: Beleidsterrein militair materieel, dossier 240299. 

28 CAD, gewoon verbaalarchief Ministerie van Oorlog, 25 november 1954, nr 141742. 

29 Voor stukken inzake de ontwerp van wet en de juridische status van de Arttillerie-Inrichtingen na 1951: CAD, het 

archief van het ministerie van Defensie, beleidsterrein militair materieel, dossiers 206460, 240299, 388813, 

293090.l


precisiemachines. Er waren drie vestigingen, het bekende Hembrug te Zaandam, een kleine 

vestiging voor optiek te Delft. Daarnaast was er een dochteronderneming, de N.V. Pyro te 

Ossendrecht. Hier vonden laboreer- en renoveerwerkzaamheden plaats. 

Ten gevolge van onder meer een dalende behoefte aan munitie, zowel in Nederland als in het 

buitenland, de onmogelijkheid munitie te exporteren, omdat bij de Artillerie-Inrichtingen geen 

wapenontwikkeling meer plaats vond, werd een herstructurering onvermijdelijk. 

Uiteindelijk werd de militaire productie van het Staatsbedijf per 1 januari 1973 overgenomen door 

Eurometaal N.V. Deze overname werd mogelijk gemaakt bij wet van 22 november 1972 (Stb. 674). 

Hiermee werd het voortbestaan van het Staatsbedrijf zinloos. 

Bij wet van 18 december 1974 (Stb. 771) werd het Staatsbedrijf Artillerie-Inrichtingen dan ook met 

ingang van 1 januari 1975 opgeheven. 

7 Geschiedenis van de organen van de aangetroffen gedeponeerde archieven 

7 GESCHIEDENIS VAN DE ORGANEN VAN DE AANGETROFFEN GEDEPONEERDE ARCHIEVEN 

De Commissie voor de bezoldiging en titulatuur van de burgerlijke ambtenaren bij de Centrale 

Magazijnen van Militaire Kleeding en Uitrusting en bij 's Rijks Magazijn van Geneesmiddelen werd 

ingesteld bij ministeriële beschikking van 16 juni 1910. De taak van de commissie bestond uit het 

ontwerpen van een regeling om de salariëring en titulatuur van burgerambenaren bij de Centrale 

Magazijnen van Militaire Kleeding en Uitrusting en bij 's Rijks Magazijn van Geneesmiddelen zo 

mogelijk in overeenstemming te brengen met de Artillerie-Inrichtingen. De commissie werd na het 

uitbrengen van haar verslag op 11 juli 1911 ontbonden. 

Het munitiebureau (vanaf 1939 deel uitmakend van het Centraal Orgaan voor de voorziening in de 

behoeften van de Weermacht (COW) werd voor de eerste maal ingesteld bij beschikking van de 

ministers van Oorlog en Marine van 30 juni 1915 nr. 3, respectievelijk 1 juli 1915 nr. S 45. Het doel 

van het munitiebureau was medewerking van de Nederlandse industrie te verzekeren bij de 

vervaardiging van munitie, opdat aanvulling daarvan onder alle omstandigheden gewaarborgd 

zou zijn. Bij beschikking van 19 juni 1920, nr. 102 30 van de minister van oorlog werd het 

munitiebureau weer opgeheven. 

Bij besluit van het Directorium van het COW van 18 oktober 1939 nr. 10 werd het munitiebureau 

opnieuw ingesteld. Het bestond uit drie leden, te weten de directeur voor het materieel der 

landmacht (voorzitter), de directeur van het COW en de directeur-voorzitter van de Artillerie- 

Inrichtingen, alsmede een algemeen gedelegeerde en een secretaris. De instelling van dit bureau 

had verstrekkende gevolgen voor de Artillerie-Inrichtingen. Verzoeken om opgaaf van prijs en 

levertijd, opdrachten tot aanmaak of aanschaf, verzoeken of opdrachten voor onderzoek en 

voorlichting, voorzover betrekking hebbende op materiaal dat bij de directeur voor het materiaal 

der landmacht in beheer was, dienden voorgelegd te worden aan het munitiebureau. De algemeen 

gedelegeerde kon zelfstandig in naam van de directeur-voorzitter Artillerie-Inrichtingen handelen, 

briefwisseling voeren en stukken ondertekenen. Voor de uitvoering van zijn taken kon hij 

beschikken over het personeel van de TAVO. 

Geschiedenis van het archiefbeheer 

GESCHIEDENIS VAN HET ARCHIEFBEHEER 

Vanaf de vestiging van de Artillerie-Inrichtingen aan de Hembrug eind 19e eeuw bestond het 

onderhavige archief formeel uit drie afdelingen: 

• Munitiefabriek; 

• Draagbare wapenen; 



• Magazijnen. 

In 1898 werden bij ministeriële beschikking de procedures inzake aanvragen van diverse 

autoriteiten bij afdelingshoofden van de Artillerie-Inrichtingen geregeld. Bij deze aanvraag moest 

voortaan melding worden gemaakt van de ministeriële aanvraag of machtiging waarop deze 

gegrond was. De medeondertekening van de directeur op facturen, vrachtbrieven en dergelijke 

kwam te vervallen. Vragen om inlichtingen en mededelingen betreffende de uitvoering van 

gegeven bevelen moesten worden gericht tot de betrokken afdelingshoofden. 31 

De reeds gememoreerde vereniging van de Wapenfabriek met de Munitiefabriek in 1926, met als 

resultante een nieuwe afdeling Technische Zaken, had ook zijn repercussies op de archiefvorming. 

Alleen de index B -verantwoording wapens - bleef zelfstandig archief vormen 

Bij ministeriële beschikking van 27 oktober 1938, nr. 289 werd bepaald dat alle correspondentie 

voortaan zou lopen via de directie, gezeteld op het hoofdbureau, Lange Voorhout 102 te Den 

Haag. 32 

In verband met de invoering van een voorlopige regeling postbehandeling en de inrichting van een 

eigen archief bij de afdeling TAVO, stelde het hoofd TAVO in juli 1939 voor de archieven op een 

uniforme manier in te delen. Bij elk afdelingsarchief zouden hoofdgroepen moeten worden 

onderscheiden, afgeleid van de taken van de desbetreffende afdeling. Deze hoofdgroepen zouden 

worden aangeduid met letters, bijv. A voor administratie, M voor munitie en G voor geschut. 33 Het 

is echter niet bekend of voornoemd voorstel ook daadwerkelijk is ingevoerd. 

Met ingang van 16 maart 1942 werd het correspondentie-archief van het Autobedrijf opgeheven 

en ondergebracht in het directie-archief. Vanaf die datum werden dus alle inkomende en 

uitgaande brieven in het directie-archief opgenomen. De minuten van de door de directie te 

tekenen brieven dienden vooraf door het betrokken afdelingshoofd worden geparafeerd. Bij het 

directie-archief werd een zogenaamde bewakingsagenda aangehouden. 34 

In januari 1943 werden na een bespreking met de commissaris voor de belangen van de 

voormalige Nederlandse weermacht nieuwe richtlijnen voor het afwikkelingsbureau Artillerie- 

Inrichtingen vastgesteld, waaronder de behandeling van de correspondentie. Ingekomen stukken 

werden op de tot dan toe gebruikelijke manier geagendeerd en behandeld. Van belangrijke 

stukken werd direct een afschrift gemaakt dat via de afdeling E naar eerdergenoemde commissaris 

werd gestuurd. Uitgaande directiestukken werden voortaan door deze commissaris getekend. Het 

briefhoofd luidde voortaan: Commissaris voor de belangen van de v.m. Nederlandsche weermacht 

- afdeeling E - Afwikkelingbureau A.I. 

Het archief van het Centraal Mobilisatie Magazijn (CMM) 35 bevatte oorspronkelijk 220 mappen, 

gerangschikt naar bedrijf, waarin per fabrikant werd geregistreerd welke productiemiddelen door 

de Artillerie-Inrichtingen, of door haar aangeschaft voor rekening van het ministerie van Defensie 

aan particuliere bedrijven in bruikleen waren afgestaan. Elke map bevatte zogenaamde 

eindrecapitulatiestaten en inspectieverslagen. Daarnaast kwamen er 7 omslagen betreffende de 

grondslagen waarop het archief gebaseerd was in voor. Verder was er onder meer een map met 

correspondentie betreffende terugzendingen en verplaatsingen van gereedschappen. 

31 Recueil militair, bevattende de wetten, besluiten en orders betreffende de Koninklijke Nederlandsche landmacht. 

1898 ('s-Gravenhage, 1898) 275. 


33 Brief van het hoofd TAVO aan de directeur, nr. 1530U van 25 juli 1939. In: inv.nr. 2321. 

34 Kennisgeving nr. 17 van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen inliquidatie, 14 maart 1942. 

35 Het Centraal Mobilisatie Magazijn werd ingesteld bij Directie Besluit op 18 april 1939, nr. 135, de organisatie werd 

nader vastgesteld bij Directie Belsuit 2 juni 1939, nr. 176. De hoofdtaak van het CMM bestond uit het registreren 

van elders opgeslagen Rijksgoederen.


De archieven werden van 1914 tot 1933 opgeslagen op de zolders van de bureaugebouwen aan de 

Hembrug. Door de sterke toename van het correspondentiearchief in combinatie met het geringe 

draagvermogen van de zolders werd besloten een deel van het centraal archief te verplaatsen naar 

het W(estelijk?) bureelgebouw, en wel naar de voormalige papierkamer. De opberging was als 

gevolg van deze overplaatsing onoverzichtelijk en wat meer telt, het archief werd verspreid over 

diverse locaties. 

Het bij de Artillerie-Inrichtingen aanwezige archief werd in 1933 aan een bewerking onderworpen. 

Daarbij werd het grootste gedeelte dat "(...) voor het bedrijf geacht werd geen waarde meer te 

bezitten en ook uit historisch oogpunt beschouwd, niet meer voor opbewaring in aanmerking 

kwam, vernietigd." Er was toentertijd archief onder beheer vanaf 1813. In 1933 werden 5 kisten 

archiefbescheiden overgedragen aan het Legermuseum te Doorwerth 36 , terwijl wat genoemd 

werd "(...) de boeken op het archief hebbende (...)", waarmee naar alle waarschijnlijkheid de 

indicateurs en agenda's worden bedoeld, werden bewaard. 37 

Aangenomen werd, dat Geheim Algemene Zaken bij de overplaatsing van de directie naar 's- 

Gravenhage in 1938 werd meegenomen en mogelijk met de geheime archieven Directie en 

Vestiging Delft bij het begin van de oorlog in 1940 ter plaatse opgeruimd c.q. vernietigd werden. 

Het archief van het voormalig Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen werd in bewaring gegeven 

bij de sectie militaire geschiedenis van de bevelhebber der landstrijdkrachten. Mede gezien de 

geringe raadpleegfrequentie van dit archief en de slechte bouwkundige staat van de 

bewaarruimte, verzocht het hoofd van de sectie op 13 september 1983 aan het hoofd CAD dit 

archief over te nemen. 38 

De verwerving van het archief 

DE VERWERVING VAN HET ARCHIEF 

Overbrenging van een overheidsarchief 

36 Doorwerth werd in de Tweede Wereldoorlog vernietigd; de onderhavige stukken zijn naar alle waarschijnlijkheid 

dus ook verloren gegaan. 

37 Nota Archief der Artillerie-Inrichtingen van 30 december 1933. 

38 CAD, bureau beheer, onderdeelsmap 1019.


Inhoud en structuur van het archief 

Inhoud en structuur van het archief 

Inhoud 

INHOUD 

Het directiearchief was samengesteld uit de vroegere afdelingsarchieven van algemeene zaken, 

technische zaken en gedeeltelijk aanschaffingen. 

Het geheim archief was niet compleet. Zo ontbraken onder andere Geheim Algemene Zaken, 

Directie en Vestiging Delft vanaf ongeveer Juni 1938 en Hoofd Fabriek 1941. 

Daarnaast bleek dat van verschillende onderwerpen correspondentie zowel in het gewone als in 

het geheime archief voorkomt. 

Selectie en vernietiging 

SELECTIE EN VERNIETIGING 

Er werden geen archiefbescheiden vernietigd tijdens de bewerking in 1941. De bewerker was echter 

een andere mening toegedaan: "Mijns inziens zou een groot gedeelte vernietigd kunnen worden, 

aangezien dit thans van geen waarde voor de historie van het bedrijf is. Bij een eerstvolgende 

herordening zou dan dit gedeelte onder aanwijzing van een daartoe bevoegde autoriteit kunnen 

worden vernietigd." 

Het hoofd van Bureau 3 van het Militair Kabinet schreef in een nota van 30 september 1945 aan 

het hoofd van de afdeling B 5 dat "voor vernietiging mogen m.i. niet in aanmerking worden 

gebracht de belangrijke stukken, welke betrekking hebben op: 

1. Artillerie-Inrichtingen; 

2. Pyrotechnische School; 

3. z.g. Geweerwinkel; 

4. Vuurwerkerij te Delft, 

5. Constructie Werkplaatsen te Delft; 

6. Stapelmagazijnen te Delft. 

In het bijzonder de stukken, welke betrekking hebben op de aanschaffing van materieel en de 

bewapening van de Koninklijke Nederlandse landmacht, [dienen] alhier te worden bewaard." 

In 1954 vroeg de NV toestemming aan de minister van Oorlog om over te mogen gaan tot 

vernietiging van een deel van de comptabele bescheiden (betalingsstukken, kas-, giro-, 

crediteuren-, debiteuren-, inkoop- en verkoopboeken, journalen, grootboeken) over 1920-1953. 

Dit bestand was ongeselecteerd en ongeschoond overgedragen aan de NV. De minister vroeg de 

Algemene Rekenkamer of zij bezwaar tegen vernietiging van genoemde bescheiden tot 1935 had. 

In 1986 werd door het CAD een selectie op het archief van de afdelingen Aanschaffingen en 

Administratie toegepast, waarbij respectievelijk 7 en 32 meter archiefbescheiden werden 

vernietigd. Van deze vernietiging werden verklaringen opgesteld. 39 

Selectie op te bewaren en te vernietigen archiefbescheiden vond plaats met als richtsnoer de Lijst 

van voor vernietiging in aanmerking komende archiefbescheiden van het ministerie van Defensie 

uit 1987. Daarnaast werd de selectie uitgevoerd op basis van het door de CAS opgestelde Voorstel 

toepassing [...] V-categorieën op het archief AI. 



De selectie in te bewaren en voor vernietiging in aanmerking komende archiefbescheiden werd 

deels gebaseerd op de Lijst van te vernietigen archiefbescheiden van het ministerie van Defensie 

('s-Gravenhage, 1987). Aangezien deze vernietigingslijst bij de bewerking niet geheel kon worden 

toegepast, is een Lijst van voor vernietiging in aanmerking komende categoriën archiefbescheiden 

samengesteld. Voornoemde lijst is gebaseerd op het door de CAS opgesteld Voorstel toepassing 

[...] V-categorieën op het archief AI. 

De dossiers inzake de afwikkeling van defensiecontracten van op 15 mei 1940 uitstaande orders, 

afgesloten vóór 10 mei 1940 (inv.nrs. 2731-2733, 2834, 2836-2844, 2933, 2936-2943) zijn 

grotendeels vernietigd, behoudens een aantal dossiers, die als zogenaamde voorbeelddossiers 

bewaard zijn gebleven. Op deze manier is het mogelijk te reconstrueren hoe destijds voornoemde 

contracten werden afgehandeld. 

Om te bepalen welke dossiers voor bewaring in aanmerking kwamen, zijn een aantal criteria 

opgesteld, aan de hand waarvan de voor bewaring in aanmerking komende dossiers werden 

geselecteerd. Deze criteria zijn: 

• dossiers inzake opdrachten bij grote bedrijven, zoals Bofors, DAF en Oerlikon; 

• dossiers inzake opdrachten groter dan 100.000 gulden; 

• dossiers inzake opdrachten voor levering van geschut, voertuigen e.d. 

De dossiers inzake opdrachten tot levering van grondstoffen, standaardmunitie en onderdelen zijn 

vernietigd. 

Tijdens de bewerking is in totaal 28,83 strekkende meter archiefbescheiden over de jaren 1880- 

1956 vernietigd. De omvang van het archief bedraagt na de bewerking 106,5 strekkende meter. 

Verantwoording van de bewerking 

VERANTWOORDING VAN DE BEWERKING 

Over de lotgevallen van de archieven is weinig bekend. In 1863 werd een deel van het Directiearchief 

vernietigd. In dezelfde tijd was 1e luitenant-magazijnmeester, later chef de bureau J. Blok 

bezig met de inventarisatie van dit archief. Ook een deel van de Antwerpse archieven werd 

geselecteerd en bewerkt. Tevens werd toestemming verkregen om directiestukken en -registers 

die van "(...) geen waarde (...)" waren na 10 jaar te vernietigen. 40 

In juni 1941 stelde de chef van dienst J.F. Weijnman een rapport 41 op waarin de toenmalige 

toestand van het archief werd geschetst en waarin tevens een voorstel werd gedaan voor 

schoning, opslag, ordening en vorming van de archieven van de Artillerie-Inrichtingen. Hij schreef 

dit rapport mede naar aanleiding van een voorstel van het hoofd fabriek om "(...) het aanwezige 

papier eenvoudig in een oven te stoppen (...)" omdat "(...) dit waarschijnlijk niemand gemis zal 

brengen." Gelukkig dacht Weijnman er anders over. Sterker, Weijnman onderkende de uniciteit 

van de Artillerie-Inrichtingen-archieven. "(...) Industriegeschiedenis is nog weinig geschreven en in 

de gevallen waarin zulks is geschied, is de stof steeds leerrijk voor het heden. Waar kunnen de 

gegevens, welke wij nog bezitten -. veel is reeds met ruwe hand vernietigd - beter geschift, 

geordend en bewaard worden dan aan ons bedrijf zelf, indien de archivaris tenminste het belang 

duidelijk inziet. (...) Feit is (...) dat ons bedrijf een der oudste is en verschillende tijdperken een 

vooraanstaande plaats heeft ingenomen." Ook onderstreepte hij het belang van een goed 

archiefbeheer. "Ik ga dus (...) van het standpunt uit, dat ons bedrijf een archief dient te bezitten. 

Het doel van dit archief is m.i. tweeledig. 

40 W.B. Westhof, De Oorsprong, Ontwikkeling en tegenwoordige toestand der Artillerie-Inrichtingen te Delft 

benevens de feestelijke herdenking van het 200jarig bestaan op 22 November 1879 ('s-Gravenhage, 1880) 66, 

(Inv. nr. 2704). 

41 Inv.nr. 2321: Rapport Centraal-archief 1941, opgesteld door de chef van dienst J.F. Weijnman.


1. Het voortdurend bewaren van de voornaamste bescheiden, welke de ontwikkelingsgang 

van ons bedrijf aangeven, alsmede merkwaardige feiten op verschillend gebied vastleggen. 

2. Het bewaren gedurende een zekere periode van die papieren, welke voor een juiste 

beoordeling van de loopende zaken, dienen geraadpleegd en daarom niet gemist kunnen 

worden." 

Weijnman onderkende de volgende archiefvormers, naar analogie van de bestaande bureaus: 

a. directie; 

b. boekhouding; 

c. aanschaffing; 

d. personeelszaken; 

e. verkoop; 

f. algemene zaken; 

g. enkele afzonderlijk werkenden. 

Daarnaast werd een geheim archief gevormd. 

Nagenoeg alle correspondentie liep over het centraal archief. Daardoor konden de 

correspondentiearchieven van de afdelingen als duplicaten beschouwd worden. Deze duplicaten 

mochten, aldus Weijnman, nooit in het centraal archief terechtkomen. In zijn nota geeft Weijnman 

diverse adviezen over bewaartermijnen van bescheiden, alsmede het beheer daarvan. De 

afdelingsarchieven beschouwde Weijnman als werkarchieven. 

Weijnman concludeerde dat het centraal archief de beschikking diende te krijgen over een 

behoorlijke opslagruimte, voldoende groot en verlicht en brandveilig. Het geheel moest komen te 

staan onder een bekwaam beheerder. Een bewerking in de vorm van sorteren en vernietigen zou 

enkele maanden arbeid vergen. 

Mede op grond van het door Weijnman opgestelde rapport werd het Afwikkelingsbureau 

Artillerie-Inrichtingen belast met de bewerking van de archieven. 42 

De richtlijnen voor deze bewerking, vastgesteld in overleg met Weijnman, waren: " 

1. opbergen op onderwerp; 

2. vernietigen van onbelangrijke stukken, welke geen waarde voor de historie van het bedrijf 

hebben; 

3. van de jaren 1938 en later meer behouden, dan dit in voor gaande jaren het geval was." 

Het archief werd ingedeeld in een aantal rubrieken, te weten: 

1. Algemeen van 1926 en 

2. Algemeen van 1926; Diverse onderwerpen waaronder correspondentie betreffende enkele 

personeelszaken: 

3. Automaterieel; Rijwielen; Motorrijwielen; Voertuigen 

4. Ontplofbare stoffen; Onderzoek, vervoer en berging van ontplofbare stoffen; Voorraden; 

Paardentuig; Pontonmaterieel; Pioniersgereedschappen 

5. Brandblusmaterieel; Cursussen militairen; Hoefbeslag; Helmen; Introductie inventaris; 

Instrumenten; Keuring Materieel 

6. Geschut 

7. Handvuurwapens; Mitrailleurs 

8. Geschutsmunitie; Diverse munitie; Patronen kl. Kaliber 

9. Chemische Strijdmiddelen 

10. Gebouwen en Terreinen; Hembrug, Delft, Den Haag, Rijswijk en Algemeen 

42 Bron: Résumé betreffende het ordenen van de archieven van het voormalige Staatsbedrijf der Artillerie- 

Inrichtingen. In: inv.nr. 2321.


11. Departement van Koloniën 

12. Departement van Marine 

13. Technische aanschaffing en voorlichting (TAVO); Royal Netherlands Arsenal; Contracten 

14. Afwikkelingsbureau Artillerie-Inrichtingen; Bezetting Duitse Weermacht; Afwikkeling 

opdrachten particuliere nijverheid 

15. Centraal orgaan voorzieningen Weermacht (C.O.W.); Centraal mobilisatie magazijn 

(C.M.M.) 

Het geheim archief werd op onderwerp geordend. 

De rubrieken van het geheim archief waren: 

1. Bestuur en structuur van het bedrijf der Artillerie-Inrichtingen 

a. bestuur en bedrijf 

b. personeelszaken 

c. dienst der Artillerie-Inrichtingen in tijd van oorlog of oorlogsgevaar 

d. commissies inzake de Artillerie-Inrichtingen en het Rijkspersoneel 

e. gebouwen en terreinen 

f. Directie Werkarchief 

2. Algemeen; Diverse onderwerpen 

3. Automaterieel; 

Rijwielen; 

Motorrijwielen; Vliegtuigen; 

Voertuigen; 

Chemische Strijdmiddelen; 

Instrumenten; 

Ontplofbare stoffen; 

Materiaal en materieel 

4. Geschut; 

Handvuurwapens; 

Mitrailleurs; 

Munitie 

Op basis van deze rubrieken werden indexen samengesteld. 

In het derde verslag verrichtingen over 1948 van het Afwikkelingsbureau Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen 43 wordt melding gemaakt van het feit dat de ordening van de archieven 

Personele Zaken en Administratie gereed is. De "werkadministratie" van laatstgenoemd archief 

werd vernietigd, zodat 18.500 kilogram archiefbescheiden als oud papier kon worden verkocht. In 

1948 werd wederom begonnen met de sortering, ordening en selectie van het 

correspondentiearchief. Er werd ingezet om te komen tot een overzichtelijk geheel. Dat dit nodig 

was, werd teruggevoerd op herhaalde wijzigingen in de archiefvoering gedurende 1937-1941, 

verschillende overplaatsingen van het archief en tenslotte vanwege het optreden van de Duitse 

bezetter in het bedrijf in 1944-1945, hetgeen had geleid tot een wanordelijk archief. Men stond 

voor een verre van gemakkelijke taak, aldus het jaarverslag. 

De bewerking van de archieven liep dan ook zeker door tot juli 1952, toen de afdeling B5 tenslotte 

werd geliquideerd. In het 6e jaarverslag wordt gememoreerd dat met de aanvang van de ordening 

van het directiearchief 1938-1941 is gestart, terwijl deze exercitie voor wat betreft het archief 

Technische Zaken was voltooid. Een vijftal afdelingsarchieven en het Geheim Archief moesten nog 

aangepakt worden. Zover zou het echter niet komen. De archieven van de administratie, de 

correspondentiearchieven en het personeelsarchief werden in 1952 overgedragen aan de NV 

43 CAD, geheim verbaalarchief Ministerie van Oorlog , 9 mei 1949, nr. E 91.


Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen. Dit alles onder voorwaarde, dat de 

bescheiden deskundig beheerd en opgeslagen zouden worden en geen vernietiging plaats zou 

vinden zonder voorkennis van de minister. 44 

Tijdens de bewerking door een medewerker van het CAD van het archief van het Centraal Orgaan 

voor de voorziening in de behoeften van de Weermacht (COW) in 1990, werden 2 meter 

archiefbescheiden, behorende tot het archief COW uit het archief directie AI gelicht en gevoegd in 

het archief van COW. 45 

Op 8 september 1994 werd het archief AI van het CAD naar de centrale archief selectiedienst (CAS) 

te Winschoten overgebracht, alwaar het bewerkt zou worden. 

Betreffende de bewerking door de CAS het volgende. In het archiefbewerkingsplan 46 concludeert 

het CAS dat op het einde van de Tweede Wereldoorlog de oorspronkelijke orde verloren is gegaan 

en het archief opnieuw werd geordend in 15 hoofdrubrieken. Er werd geen rekening gehouden met 

de organisatorische indeling van het archief. De archiefbescheiden werden daarom op onderwerp 

geordend. 

De CAS hanteerde het jaar 1887 als cesuur. In dat jaar werd namelijk de naam Artillerie- 

Inrichtingen geïntroduceerd en werd het bedrijf ingrijpend gereorganiseerd. Men onderkende 

derhalve twee blokken, te weten een blok Rechtsvoorgangers (de archieven van de Artillerie 

Stapel- en Constructiewerkplaatsen, 1813-1886) en een blok Artillerie-Inrichtingen (1887-1956). 

Daarnaast werden nog een aantal gedeponeerde archieven aangetroffen. 

Zowel het eerste als het tweede blok werden verdeeld in de rubrieken Stukken van algemene aard, 

waaronder de toegangsmiddelen, brievenboeken etc werden geplaatst, en de rubriek Stukken 

betreffende bijzondere onderwerpen. 

De ordening van het tweede blok, met name de rubriek Stukken betreffende bijzondere 

onderwerpen, werd gebaseerd op de hoofdindeling, zoals die tijdens de bewerking door het 

Afwikkelingsbureau in de jaren '40 werd aangebracht. Mocht tijdens de bewerking echter blijken 

dat een hoofdrubriek te veel zou uitdijen, dan zou een nadere onderverdeling worden gemaakt. 

Door omstandigheden werd met de CAS overeengekomen de bewerking van het archief te 

beëindigen. Het reeds bewerkte en het nog te bewerken gedeelte, in totaal 140 strekkende meter, 

werden op 4 juli 1995 wederom naar het CAD overgebracht 47 , alwaar een aantal medewerkers 

medio 1998 de bewerking weer ter hand namen. Inzake deze bewerking wordt verwezen naar het 

hoofdstuk Verantwoording van de bewerking. 

In 1996 werd het archief van de Artillerie Stapel en Constructie Magazijnen te Delft (4,8 strekkende 

meter over de jaren 1813-1872 en voorzien van een plaatsingslijst), in beheer bij het rijksarchief 

Zuid-Holland uitgeleend aan het Defensie archieven-, registratie- en informatiecentrum. Dit 

archief werd meegenomen in het inventarisatieproject AI. 

De tijdens de bewerking door de CAS gemaakte beschrijvingen en toegekende inventarisnummers 

zijn in eerste instantie gehandhaafd en er is voortgegaan met het toekennen van 

inventarisnummers. Naderhand zijn een groot aantal van de door de CAS vervaardigde 

beschrijvingen samengevoegd, waardoor reeds toegekende inventarisnummers kwamen te 

44 CAD, het gewoon verbaalarchief van het ministerie van Oorlog, 5 juli 1952, nr. 305196. 

45 Zie: J.M.M. Cuijpers, CAD.nr.112: Inventaris van archieven met betrekking tot de economische en industriële 

verdedigingsvoorbereiding, ('s-Gravenhage, 1994) 16. 

46 Archiefbewerkingsplan voor het archief van de Artillerie-Inrichtingen en voorgangers van het ministerie van 

Defensie 1813-1958 (Winschoten 1994). 



vervallen. Deze nummers zijn niet opnieuw toegekend. Nadat de archiefbescheiden waren 

beschreven en aan de beschrijvingen een inventarisnummer was toegekend, zijn alle 

beschrijvingen binnen de rubrieken op chronologie gerangschikt. Het gevolg hiervan is dat de 

beschrijvingen wel in chronologische, maar niet in numerieke volgorde zijn geplaatst. 

Mede hierdoor is besloten een index op te nemen, waarin wordt aangegeven welke 

inventarisnummers zijn gebruikt en op welke pagina de toegekende nummers te vinden zijn. Deze 

index is als bijlage opgenomen. 

Tijdens de bewerking is als gedeponeerd archief aangetroffen het archief van het Royal 

Netherlands Arsenal, later Arsenal Department van de Netherlands Purchasing Commission (NPC) 

over de jaren 1939-1944. Dit archief werd afgescheiden en opgenomen in de inventaris NPC 48 

onder de inventarisnummers 86-112. Voor de geschiedenis van het Royal Netherlands Arsenal en 

de verantwoording wordt verwezen naar voornoemde inventaris. 

Het tekeningarchief Artillerie-Inrichtingen is in een aparte inventaris beschreven. Hierin vindt u 

ook informatie inzake de samenstelling, registratie en het beheer van dit archief. 

Ordening van het archief 

ORDENING VAN HET ARCHIEF 

De ordening van het archief is in grote lijnen gebaseerd op de indeling zoals deze door het CAS in 

het archiefbewerkingsplan is beschreven en onderhavige inventaris is dan ook als volgt 

opgebouwd: 

Blok 1 bevat de archieven van de Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen over de jaren 1813- 

1886 (1887). In dit blok is ook het door het rijksarchief Zuid-Holland uitgeleend bestanddeel 

opgenomen. In tegenstelling tot het hierna volgende blok, was het nog mogelijk om de 

verschillende archiefvormers te onderscheiden. De navolgende archiefvormers zijn aangetroffen: 

a. de directeur, 1813-1887 (1918); 

b. Wapenkeuringcommissie te Luik, 1816-1856 

c. Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Antwerpen, 1817-1830 

d. Wapenskeuringcommissie Suhl en Solingen, Elberfeld, 1833-1841 

e. Vuurwerkerij 1846-1860 

f. Inspectie der buskruitfabricage, 1846-1887 

g. IJzergieterij, 1841-1849 

h. Pyrotechnische Werkplaatsen, vanaf 1860 deel uitmakend van de Pyrotechnische School, 

1818-1886 (1913); 

i. Geweermakerij/Inspecteur der draagbare wapenen, 1814-1913; 

j. Geschutgieterij, 1824-1904. 

k. Wapenkeuringcommissie te Maastricht, 1842-1873. 

Van de archiefvormers b tot en met g werden alleen stukken van algemene aard aangetroffen. 

Blok 2 bevat het archief van de Artillerie Inrichtingen over de periode (1886) 1887-1941 (1972). De 

indeling van dit archief is, behoudens enkele aanpassingen, gebaseerd op de ordening van na de 

Tweede Wereldoorlog (zie hoofdstuk Geschiedenis van het archief). 

De inschrijfmiddelen zijn opgenomen in de rubriek Stukken van algemene aard. De overige 

archiefbescheiden zijn op onderwerp opgenomen in de rubriek Stukken betreffende bijzondere 

onderwerpen. Betreft de analysekaarten (inv.nrs. 2621-26241) het volgende. Deze zijn in eerste 

instantie aangelegd in 1925 door het Scheikundig Laboratorium en werden constant bijgewerk. In 

48 H.E.M. Mettes, Inventaris van de archieven van de Netherlands Purchasing Commission en haar 

rechtsvoorgangers te San Diego en New York, 1939-1945, Rijswijk, 1998 (CAD nr. 148.6).


1942 zijn ze overgenomen door TNO. Sporadisch werden ze bijgehouden tot 1972. Er is voor 

gekozen ze toch op te nemen in deze afdeling aangezien het merdendeel van de gegevens die op 

de kaarten zijn vastgelegd door het Scheikundig Laboratorium zijn aangebracht. 

Blok 3 bevat het archief van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen in liquidatie (vanaf 1 januari 

1943 afdeling E van De Commissaris voor de behartiging van de belangen van de voormalige 

Nederlandsche Weermacht, vanaf 1 september 1948 afdeling B5, afwikkeling Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen) over de jaren (1939) 1940-1953. Binnen dit blok zijn de stukken op 

onderwerp beschreven. Verder zijn in de onderhavige afdeling alle stukken geplaatst inzake de 

afwikkeling van contracten. Weliswaar is deze afwikkeling reeds gestart direct na de capitulatie in 

mei 1940, maar aangezien het hier één bedrijfsproces betreft en de dossiers bezwaarlijk 

gescheiden konden worden, is uit praktische overwegingen besloten alle dossiers, dus ook die 

reeds voor de liquidatie van het Staatsbedrijf zijn geopend toch onder deze afdeling te plaatsen. 

De N.V. Nederlandsche machinefabriek artillerrie-inrichtingen vormt het 4e blok. 

Blok 5 bevat de aangetroffen gedeponeerde archieven, te weten de archieven van: 

• de Commissie voor de bezoldiging en titulatuur van de burgerlijke ambtenaren bij de 

Centrale Magazijnen en bij 's Rijks Magazijn van Geneesmiddelen, 1910-1911; 

• J.F. Weijnman, chef van dienst bij het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, later belast 

met de liquidatie, later als hoofd van de afdeling B 5 van het ministerie van Oorlog, ook als 

lid van de commissie voor de Artillerie-Inrichtingen, 1940-1960; 

• dr. J.H. de Boer als lid van diverse commissies, 1935-1939; 

• directeur-voorzitter, president-directeur als voorzitter of lid van commissies, fondsen, 

1915-1920, 1936, 1939-1941.


Verwant materiaal 

Verwant materiaal


Beschrijving van de series en archiefbestanddelen 

B E S C H R I J V I N G V A N D E S E R I E S E N 

A R C H I E F B E S T A N D D E L E N 

De artillerie stapel- en constructiemagazijnen, 1813-1886 (1887-1918) 

Directeur, 1813-1886 (1887-1918) 

Stukken van algemene aard 

DE ARTILLERIE STAPEL- EN CONSTRUCTIEMAGAZIJNEN, 1813-1886 (1887-1918) 

DIRECTEUR, 1813-1886 (1887-1918) 

STUKKEN VAN ALGEMENE AARD 

2130 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 

1813-1817, 1819-1839, 1851, 1854, 1857, 1859-1861, 1863, 1868, 1870, 1872, 1877, 1879- 

1883, 1887. 1 pak 

106-156 Brievenboeken, 

1813-1841. 51 delen 

106 1813-1814 (1-112). 

107 1814 (112-311). 

108 1814 (312-731). 

109 1815 (1-784). 

110 1815 (785-1734). 

111 1817 

112 1818 

113 1819 

114 1820 

115 1821 

116 1822 

117 1823 

118 1824 

119 1825 (1-555). 

120 1825 (556-886). 

121 1826 (1-448). 

122 1826 (449-901). 

123 1826 (902-1099)-1827 (1-149). 

124 1827 (150-400). 

125 1828 (1-561). 

126 1828-1829 (562-786) (1-331). 

127 1832 (248-1029). 

128 1832 (1032-1615). 

129 1832 (1615-2486). 

130 1832-1833 (2487-2761) (1-506). 

131 1833 (507-1205). 

132 1833 (1206-1850). 

133 1833-1834 (1851-2015) (1-416). 

134 1834 (417-1100). 

135 1834 (1101-1677). 

136 1834 (1677-2072). 

137 1835 (1-661).


138 1835 (662-1430). 

139 1835 (1431-1786). 

140 1836 (1-650). 

141 1836 (651-1144). 

142 1836-1837 (1145-1673) (1-100). 

143 1837 (101-767). 

144 1837 (769-1320). 

145 1837-1838 (1321-1581) (1-273). 

146 1838 (274-870). 

147 1838 (871-1470). 

148 1838 (1471-1955). 

149 1839 (1-573). 

150 1839 (574-1134). 

151 1839 (1135-1721). 

152 1839-1840 (1722-2190) (1-140). 

153 1840 (141-751). 

154 1840 (752-1358). 

155 1840 (1359-2107). 

156 1840-1841 (2108-2322) (1-34). 

2140-2141 Ingekomen instructies, 

1815-1823, 1825-1840 2 pakken 

2140 1815-1823, 1825-1832 

2141 1833-1840 

157-169 Registers van ontvangen orders, agenda's van ingekomen stukken, 

1815-1829, 1834-1841. 13 delen 

157 1815 (1812)-1817 (3230). 

158 1817 (3231)-1819 (4652). 

159 1819 (4653)-1821 (14244). 

160 1822 (14245)-1823 (15157). 

161 1824 (15158)-1826 (16501). 

162 1826 (16502)-1827 (17306). 

163 1827 (17307)-1829 (18219). 

164 1834 (23712)-1836 (36472). 

165 1836 (36473)-1837 (37712). 

166 1837 (37713)-1838 (39347). 

167 1838 (39348)-1839 (40409). 

168 1839 (40410)-1840 (42035). 

169 1840 (42035)-1841 (42677). 

104 Brievenboek van het bureau van de directeur, 

1820-1823. 1 deel 

2118-2119 Stukken betreffende jaarverslagen van diverse dienstonderdelen, 

1821-1822, 1824, 1826-1827, 1829-1835. 2 pakken 

Zie ook inv. nrs. 2139, 

694-709, 2258-2296, 2760. 

2118 1821-1822, 1824, 1826-1827, 1829-1833 

2119 1834-1835


105 Brievenboek van de directeur, generaal-majoor U. Huguenin, 

1830-1832. 1 deel 

2139 Jaarverslagen, geschiedkundig overzicht van de verrigtingen, welke gedurende het 

jaar 1833-1835 bij de directie der Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Delft 

hebben plaatsgehad, 

1833-1835, 1840. 1 pak 

Zie ook inv. nrs. 2118-2119, 694-709, 2258-2296, 2760 

170-240 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken, 

1841-1887. 71 delen 

Zie ook inv. nrs. 461-653, 1011-1076. 

170 1841 (2307). 

171 1841 (2308)-1842 (894). 

172 1842 (895-2096). 

173 1842 (2097)-1843 (2249). 

174 1843 (2250)-1844 (3138). 

175 1844 (3139)-1845 (2663). 

176 1845 (2664)-1847 (465). 

177 1847 (466)-1848 (1378). 

178 1848 (1379)-1849 (1302). 

179 1849 (1303)-1850 (1383). 

180 1850 (1384)-1851 (1353). 

181 1851 (1354)-1852 (1275). 

182 1852 (1276)-1853 (690). 

183 1853 (691)-1854 (198). 

184 1854 (199-2908). 

185 1854 (2909) -1855 (2396). 

186 1855 (2397) - 1856 (1549). 

187 1856 (1550) -1857 (635). 

188 1857 (636)-1858 (120). 

189 1858 (121)-1859 (402). 

Met los inliggend: Lijst in handen gestelde stukken. 

190 1859 (403-3071). 

191 1859 (3072)-1860 (2520). 

192 1860 (2521)-1861 (1548). 

193 1861 (1549)-1862 (1061). 

194 1862 (1062)-1863 (398). 

195 1863 (399-2951). 

196 1863 (2952)-1864 (2131). 

197 1864 (2132)-1865 (2015). 

198 1865 (2016)-1866 (1948). 

199 1866 (1949)-1867 (1854). 

200 1867 (1855)-1868 (495). 

201 1868 (496-3030). 

202 1868 (3031)-1869 (727). 

203 1869 (728-3387). 

204 1869 (3388)-1870 (1851). 

205 1870 (1852)-1871 (228).


206 1871 (229-2952). 

207 1871 (2953)-1872 (1433). 

208 1872 (1434-4364). 

209 1872 (4365)-1873 (2661). 

210 1873 (2662-5478). 

211 1873 (5479)-1874 (2736). 

212 1874 (2737-5665). 

213 1874 (5666)-1875 (2709). 

214 1875 (2710-5345). 

215 1875 (5346)-1876 (677). 

216 1876 (678-3265). 

217 1876 (3266-5787). 

218 1876 (5788)-1877 (354). 

219 1877 (355-2797). 

220 1877 (2798-5170). 

221 1877 (5171-8135). 

222 1877 (8136)-1878 (2458). 

Met los inliggend: Brief van 13 december 1880, nr. 35, inzake pioniersgereedschap 

bij de korpsen van het Veldleger. 

223 1878 (2459-5999). 

224 1878 (6000-9409). 

225 1878 (9410)-1879 (2869). 

226 1879 (2870-6123). 

227 1879 (6124)-1880 (1295). 

228 1880 (1296-4518). 

229 1880 (4519)-1881 (370). 

230 1881 (371-3654). 

231 1881 (3655)- 1882 (1690). 

232 1882 (1691)- 1883 (607). 

233 1883 (607-3642). 

234 1883 (3643)-1884 (2305). 

235 1884 (2306)-1885 (596). 

236 1885 (597-3147). 

237 1885 (3148)-1886 (1321). 

238 1886 (1322-4019). 

239 1886 (4020)-1887 (990). 

240 1887 (991-3224). 

2907 Register houdende aantekeningen van het bureau der artillerie betreffende de 

begroting in verband met het aanschaffen van geschut, wapens en ander materiaal, 

1877. 1 deel 

2650 Onderwerpklapper met verwijzingen naar het betreffende dossiernummer, 

[1855-1902]. 1 deel 

Stukken betreffende bijzondere onderwerpen 

STUKKEN BETREFFENDE BIJZONDERE ONDERWERPEN 

2129 Stukken betreffende militair transport te water, 

1813, 1815-1826, 1828-1840. 1 pak


2128 Stukken betreffende beveiligen, reparatie en onderhoud, aan- en verkoop van 

gebouwen en terreinen, 

1813-1819, 1821-1839, 1841-1844. 1 pak 

2143 Stukken betreffende de financiële administratie, 

1813-1821. 1 pak 

2133-2137 Stukken betreffende verlof, strafopleggen, tijdelijk dienstverband, aanstellen, 

ontslag, overplaatsen en bevordering van personeel, 

1813-1841. 5 pakken 

2133-2134 Algemeen, 

2133 1813-1831 

2134 1832-1840 

2135 Bij de constructiewerkplaatsen en de ijzergieterij, 1830-1840. 

2136-2137 Bij de geweerwinkel, 1818-1827, 1830-1841 

2136 1818- 1827, 1830-1833 

2137 1834-1841 

2131 Stukken betreffende het instellen en de organisatie van de artillerie- en 

stapelconstructie magazijnen, 

1814-1815, 1817, 1819, 1821-1832, 1834-1835, 1837-1839, 1841, 1843-1844, 1846-1848, 

1855, 1860- 1861. 1 pak 

2124-2125 Stukken betreffende het proefnemen met en vervaardigen van granaten en andere 

projectielen, 

1814-1815, 1819-1822, 1824-1825, 1830-1831, 1834-1839, 1841-1842, 1846, 1849-1850, 

1852-1854, 1856-1863, 1868. 2 pakken 

2124 1814-1815, 1819-1822, 1824-1825, 1830-1831, 1834-1839, 1841-1842, 

1846, 1849-1850, 1852-1853 

2125 1854, 1856-1863, 1868 

2101-2117 Stukken betreffende het aanmaken, aankopen, aanvragen en leveren van 

materiaal, 

1814-1816, 1819, 1828, 1830-1839, 1841-1843. 17 pakken 

2101-2110 Algemeen, 1814-1816, 1819, 1828, 1830-1832 

2101 1814 

2102 1815 januari-mei. 

2103 1815 juni-december. 

2104 1816-1819 

2105 1828, 1830, januari-augustus. 

2106 1830, september-december. 

2107 1831, januari-juni. 

2108 1831, juli-december. 

2109 1832, januari-juni. 

2110 1832, juli-december. 

2111-2113 Aan de Oost-Indische koloniën, 1814-1821, 1825-1838.


2111 1814-1821, 1825-1826 

2112 1827-1834 

2113 1834-1838 

2116 Aan de West-Indische koloniën, 1815-1819, 1821-1822, 1824-1828, 

1831-1834, 1836-1839. 

2114-2115 Aan de marine, 1822-1831. 

2114 1822-1826 

2115 1827-1831 

2117 Aan het bestuur van de kust van Guinee, 1823, 1826, 1831, 1833, 1836- 

1841, 1843. 

2142 Ingekomen administratieve voorschriften, 

1814-1819. 1 pak 

2122-2123 Stukken betreffende het beproeven en vervaardigen van affuiten, 

1814-1831, 1833-1835, 1837-1841. 2 pakken 

2122 1814-1831, 1833-1834 

2123 1835, 1837-1841 

2174 Stamboek der heeren officieren, aangelegd 1816 en bijgehouden tot 1887. 

1816-1887. 1 deel 

2900-2901 Registers van daggelden van de werklieden, 

1818-1820, 1829. 1 deel en 1 katern 

2900 1818 september-1820 juli., deel 

2901 1829 

2132 Stukken betreffende sollicitaties en verzoeken om plaatsing, 

1819-1835. 1 pak 

2120 Stukken betreffende het opmaken en vervaardigen van tafels van afmeting en 

benaming en tekeningen van artilleriemateriaal, 

1820-1837, 1839-1840. 1 pak 

2127 Stukken betreffende de samenstelling, opheffing en taakverrichtingen van 

keuringscommissies, 

1821-1822, 1824-1826, 1828, 1831-1832, 1836-1840. 1 pak 

2175 Stamboek van de burgerbeambten der Artillerie Stapel en Constructie Magazijnen, 

sedert 5 april 1887 stamboek der constructie werkplaatsen, aangelegd 1833 en 

bijgehouden tot 1918, nrs. 1-245, 

1833-1918. 1 deel 

Zie ook inv. nr. 2176. 

2138 Stukken betreffende pensioenen van burgerambtenaren en werklieden, 

1837-1838, 1842, 1844, 1846, 1848, 1850-1853, 1855-1856, 1858-1859, 1861, 1863- 

1873. 1 pak 

2126 Stukken betreffende de fabricage van slagkruid en slaghoedjes, 

1841-1853, 1857-1858. 1 pak


2181 Stamboek der controleurs en schrijvers, aangelegd 1846 en bijgehouden tot 1856, 

1846-1856. 1 deel 

Met los inliggend een katern, Extract uit het stamboek der burgerlijke beambten. 

2121 Stukken betreffende het beproeven van licht veldgeschut, 

1848-1849. 1 pak 

2176-2180 Stamboeken van de burgerwerklieden, Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen 

sedert 5 april 1877 stamboeken constructie werkplaatsen, 

1830-1918. 5 delen 

2176 Stamboek n° 1 van de burgerwerklieden, Artillerie Stapel en 

Constructiemagazijnen sedert 5 april 1877 stamboek n° 1 constructie 

werkplaatsen, aangelegd 1830 en bijgehouden tot 1901, nrs. 1-260, 

1830-1901. 

2177-2180, Stamboek n° 2 van de burgerwerklieden, Artillerie Stapel en 

Constructiemagazijnen sedert 5 april 1877 stamboek n° 2 constructie 

werkplaatsen, aangelegd 1855 en bijgehouden tot 1918, nrs. 1-2315, 

1830-1901. 

2177 1830-1903, nrs. 1-601. 

2178 1871-1915, nrs. 602-1355. 

2179 1877-1916, nrs. 1877-2003. 

2180 1893-1918, nrs. 2004-2351. 

242 Brief betreffende het beschrijven van 21 vaandeltjes aanwezig in de 

Stapelmagazijnen te Delft, met bijlage, 

1863. 1 stuk 

243 Stukken betreffende het schenken van materiaal door de Artillerie Stapel- en 

Constructiemagazijnen aan het Rijksmuseum van Nederlandse Geschiedenis en 

Kunst te 's-Gravenhage, 

1863-1879, 1897. 1 omslag 

2388 Stukken betreffende inspecties door de inspecteur generaal der artillerie, 

1868-1871. 1 omslag 

244 Stukken betreffende het verzoek van de Inspecteur der Draagbare Wapenen tot 

afgifte van wapenen die voor sloop in aanmerking komen, 

1869. 1 omslag 

245 Stukken betreffende het bestemmen van diverse artillerievoorwerpen afkomstig 

van het departement van Oorlog, 


246 Stukken betreffende de opgave van voorwerpen verzonden aan de tentoonstelling 

ter gelegenheid van de nationale wedstrijd voor werklieden van 1871 welke worden 

bestemd voor de modelzaal van de Artillerie Stapel- en Constructiewerkplaatsen, 


2905 Stukken betreffende het beproeven van een granaatkartets van 8,7 cm, 

1876-1877. 1 omslag


2904 Circulaire van de minister van Oorlog over verslapping van de militaire geest en 

krijgstucht in het leger, 

1877. 1 stuk 

2666 Stukken betreffende feestelijkheden bij het 200-jarig bestaan der Artillerie Stapel- 

en Constructie-Magazijnen op 22 november 1879, gedrukt, 

1879. 2 stukken 

2902 Betalingslijst der Geëmploijeerden bij de Artillerie Stapel- en 

Constructiemagazijnen, 

1887. 1 deel 

2389 Stukken betreffende het aanschaffen van een gasdrukmeter, 


Pyrotechnische Werkplaatsen, vanaf 1860 deel uitmakend van de Pyrotechnische school, 1818-1886 (1887-1913) 


PYROTECHNISCHE WERKPLAATSEN, VANAF 1860 DEEL UITMAKEND VAN DE 

PYROTECHNISCHE SCHOOL, 1818-1886 (1887-1913) 


251-260 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Pyrotechnische School, 

1859-1886. 10 delen 

Zie ook inv. nrs. 310-313, 724-736 en 747-779. 

251 1859-1862 

252 1863-1865 

253 1866-1868 (289). 

254 1868 (290)- 1870 (182). 

255 1870 (183)-1871 (1400). 

256 1871 (1401)-1873 (987). 

257 1873 (989)-1876 (169). 

258 1876 (170)-1878 

259 1879-1882 (859). 

260 1882 (860)-1886 


1861-1885. 2 delen 

261 1861-1877 

Met los inliggende bescheiden. 

262 1877-1885 



247 Stukken betreffende het totstandkomen van de contracten tussen de Inspecteur 

der Buskruitfabrikage en buskruitmakers voor het maken en leveren van buskruit, 

1818-1824, 1832-1833, 1841. 1 omslag 

248 Circulaire van de Gezamenlijke Buskruitmakers van Noord-Holland en Utrecht aan 

de inspecteur der buskruid fabrieken inzake het beheer van deze firma door J.J. 

Bredius en J. Holmes, 

1845. 1 stuk


249 Stukken betreffende het verstrekken van advies door de inspecteur der buskruid 

fabrieken aan de minister van Oorlog inzake de geleden schade bij de ontploffing in 

de buskruitfabriek te Nieuwendam en de brand in de buskruitfabriek te Muiden, 

1848-1849. 1 omslag 

250 Brief van de kapiteinvuurwerker Köhler aan de directeur der Artillerie Stapel- en 

Constructiemagazijnen inzake een ontploffing bij het bereiden van een 

lichtkogelsas te Delft, minuut, 

1859. 1 stuk 

2185 Stamboek der heeren officieren van de Pyrotechnische School, aangelegd 1860 en 

bijgehouden tot 1887, 

1860-1887. 1 deel 

1125 Stamboek der burgerlijke ambtenaren bij de Pyrotechnische School, aangelegd 

1860 en bijgehouden tot 1912, 

1860-1912. 1 deel 

Zie ook inv. nrs. 2182-2184. 

263 Brief betreffende de inspecteur der artillerie inzake het aanbieden van het verslag 

van de Commissie voor de Proeven met het getrokken Geschut tegen Pantserplaten 

inzake de uitkomst der schoten uit het kanon 30 libra (Engelse ponden, 453 gram) 

zwaar getrokken, met bijlage, 

1866. 1 stuk 

264 Beschouwingen over het opstel Die Fortschritte der letzten sechs Jahren, 

voorkomende in de Allgemeine Schweizerische Militair-Zeitung, tiende jaargang 

1865 nummer 39 - 47, door A.M. Mazel, kapitein bij het Regiment Veldartillerie, 

1866. 1 katern 

265 Beschouwingen over het schietkatoen, bereid volgens de methode van den 

Oostenrijkse generaal-majoor Baron Lenk, door eerste luitenant J.W. Bergansius, 

1866. 1 stuk 

266 Rapport van tweede luitenant F. Halverhout inzake de proeven genomen tot 

scheikundige herkenning van linnen en katoenen draden in weefsel, 

1866. 1 stuk 

267 Extract uit het beknopt verslag van de Commissie tot het Beproeven van 

Watermijnen over de springproeven gedaan op de Goudplaat nabij Veere ten einde 

de lading voor schokmijnen te bepalen, 


268 Stukken betreffende het aanmaken en leveren van patroonhulzen voor en het 

wijzigen van de achterlaadgeweren, 

1867-1869. 1 omslag 

271 Lastgeving van de minister van Oorlog aan J.W. Bergansius, om zich ter beschikking 

te stellen van de directeur der Pyrotechnische School, afschrift, 

1869. 1 stuk


272 Circulaire van de inspecteur der Buskruidfabricage inzake het vergelijkend 

onderzoek van het buskruit van model Nr. 2 met andere soorten, 

1869. 1 stuk 

273 Stukken betreffende de overname van het beheer van de patroonfabriek, 


274 Rapport van kapitein F.H. Usener inzake de buskruitfabricage in Zweden, 

1870. 1 stuk 

275 Circulaire van de opperbevelhebber van het Mobiele Leger inzake het handhaven 

van de neutraliteit, afschrift, 

1870. 1 stuk 

276 Verslagen inzake de geschiedenis en werkzaamheden van de patroonfabriek door 

de eerste luitenants P. Dannenbargher en Altink, 

1870, 1872. 1 omslag 

2182-2184 Stamboek n°2 der burgerwerklieden bij opgemelde inrichting, aangelegd 1860 en 

bijgehouden tot 1913, nrs. 1-1947, 

1860-1913. 3 delen 

2182 1860-1913, nrs. 1-453. 

2183 1878-1913, nrs. 454-1344. 

2184 1898-1913, nrs. 1345-1947. 


277 Circulaire van officieren van het leger inzake het inzamelen van gelden ter viering 

van het zilveren jubileum van de regering van Zijne Majesteit de Koning, 

1873. 1 stuk 

2325 Strafregister voor de officieren van de Pyrotechnische School, aangelegd 1874 en 


1874-1907. 1 katern 

278 Reisverslag van het bezoek van majoor R.A.W. Sluiter, aan Italië en Zwitserland ter 

bestudering van een verbeterde wijze van het gieten van bronzen geschut, met 

geleidebrief, 

1875. 1 stuk 

279 Memorie van tweede luitenant R.A.H. van der Wall, inzake het vervaardigen van het 

gewijzigd model van de Zwitserse percussiebuis, met geleidebrief, 

1875. 1 stuk 

280 Stukken betreffende het voorbereiden van de feestelijkheden ter gelegenheid van 

het 200-jarig bestaan van de Artillerie-Inrichtingen te Delft, 


281 Stukken betreffende een onderzoek naar de oorzaak van het voortijdig springen 

van een granaat bij het laden van een kanon van 15 centimeter, 

1882. 1 omslag


282 Rapporten van de kapiteins C.L.W. Moorrees en F.G.A. Scherer inzake het 

beproeven van verschillende buskruitsoorten in het Nederlandse stalen kanon van 

30,5 centimeter nr. 2, op het schietterrein van de firma Fried Krupps te Meppen, 

met bijlagen, 

1882-1883. 1 omslag 

283 Stukken betreffende de heroprichting van de buskruitfabriek te Muiden, 


284 Brief van de minister van Oorlog inzake het leveren van het buskruit voor het stalen 

kanon van 30,5 centimeter, mede in verband met de ontploffing in de 

buskruitfabriek te Muiden, 

1883. 1 stuk 

Geweerwinkel/Inspecteur der draagbare wapenen, 1814-1886 (1887-1894) 


GEWEERWINKEL/INSPECTEUR DER DRAAGBARE WAPENEN, 1814-1886 (1887-1894) 


13-22 Brievenboeken en kopieboeken van de Geweerwinkel, 

1820-1845. 10 delen 

Voor vervolg zie inv. nrs. 47-48 en serie agenda's, zie inv. nrs. 51-58. 

13 1820-1825 (251). 

14 1825 (252)-1829 (508). 

15 1829 (509)-1831 (746) en 1832 (44). 

16 1832 (45)-1834 (505). 

17 1834 (506)-1838 (978). 

18 1838 (979)-1839 (132). 

19 1839 (133)-1840 (164). 

20 1840 (165)-1841 (225). 

21 1841 (226)-1844 (157). 

22 1845 

47-48 Brievenboeken van de Geweermakers Werkplaatsen 1846-1851, 

Wapenkeuringcommissie 1852-1859 te Maastricht, 

1846-1859. 2 delen 

47 1846-1855 

48 1856-1859 

23-35 Brievenboeken van ingekomen stukken bij de Inspectie der Draagbare Wapens, 

1825-1847, 1849-1852. 13 delen 

23 1837-1843 

Met los inliggend: Staten der onbeantwoord gebleven brieven, gedane vragen en 

voorstellen aan het Departement van den grootmeester der artillerie gerigt door 

den inspecteur der draagbare wapenen, alsmede aantekening wegens de 

contracten gesloten door de inspectie der draagbare wapenen. 

24 1825-1837 (39). 

25 1837 (40)-1838 (258). 

26 1838 (259)-1839 

27 1840 -1841 (288). 

28 1841 (289)-1842 

29 1843 (455).


30 1843 (456)-1844 (93). 

31 1844 (94). 

32 1845 -1846 (128). 

33 1846 (129)-1847 

34 1849 (38)-1850 (262). 

35 1850 (263)- 1852 

42-44 Registers van ingekomen stukken ("orderboeken") van de Geweerwinkel, 

1840-1842, 1845 3 delen 

42 1840-1841 (198). 

43 1841 (199)-1842 

44 1845 

51-58 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Geweerwinkel, 

1846-1856, 1863-1869, 1875-1887. 8 delen 

Wordt voorafgegaan door serie brievenboeken en kopieboeken, zie inv. nrs. 13-22. 

51 1846 (1-177). 

52 1846 (1-329)-1847. 

53 1848-1849 

54 1850-1851 

55 1852-1856 

56 1863-1869 

57 1875-1878 (322). 

58 1878 (323)-1887 

70-93 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Inspectie der Draagbare 

Wapenen, 

1852-1887. 24 delen 


70 1852-1854 (1170). 

71 1854 (1171)-1856 (633). 

72 1856 (634)-1857 (1051). 

73 1857 (1052-)-1859 (1065). 

74 1859 (1066)-1861 (590). 

75 1861 (591)-1863 (286). 

76 1863 (287)-1864 (1096). 

77 1864 (1097)-1866 (97). 

78 1866 (98)-1867 (1140). 

79 1867 (1141)-1868 

80 1869-1871 (146). 

81 1871 (147)-1872 (173). 

82 1872 (174)-1873 (885). 

83 1873 (886)-1874 (1388). 

84 1874 (1389)-1876 (1156). 

85 1876 (1157)-1877 (1309). 

86 1877 (1310)-1878 (1332). 

87 1878 (1333)-1879 (1612). 

88 1879 (1613)-1881 (1169). 

89 1881 (1170)-1883 (382). 

90 1883 (383)-1884 (274).



91 1884 (275-1902). 

92 1884 (1903)-1886 (212). 

93 1886 (213)-1887 (245). 


2195-2200 Stamboek der burgerwerklieden bij de inspectie, later werkplaats der draagbare 

wapenen, aangelegd 1814 en bijgehouden tot 1913, 

1814-1913. 6 delen 

2195 1814-1898, nrs. 1-297. 

2196 1867-1906, nrs. 298-593. 

2197 1880-1905, nrs. 594-846. 

2198 1892-1905, nrs. 847-1143. 

2199 1901-1910, nrs. 1144-1532. 

2200 1906-1913, nrs. 1553-1895. 


2191 Stamboek der burgerlijke ambtenaren bij de inspectie der draagbare wapenen, 

aangelegd 1826 en bijgehouden tot 1912, 

1826-1912. 1 deel 

Zie ook inv. nr. 2195-2200. 

2190 Stamboek der beambten, aangelegd 1827 en bijgehouden tot 1877, 

1827-1877. 1 deel 

Met los inliggend een register (naamindex). 

2189, 2193-2194 

Stamboek der werklieden, aangelegd in 1846 en 1876 en bijgehouden tot 1879, 

1846-1878. 3 delen 

2193 1846-1878 

2194 1860-1878 

Inv. nrs. 2193- 2194 en 2192 overlappen elkaar wat betreft gegevens. 

2189 1876-1879 

1104,2192 Stamboeken van de burgerwerklieden bij de geweerwinkel, 

1829, 1855-1878. 1 deel en 1 katern 

1104 1829, 1 katern 

2192 Aangelegd in 1855 en bijgehouden tot 1878. 

Inv. nrs. 2193- 2194 en 2192 overlappen elkaar wat betreft gegevens. 

2326 Strafregister van de officieren werkzaam bij de inspectie der draagbare wapenen, 

aangelegd 1859 en bijgehouden tot 1902. 

1859-1902. 1 katern 

2903 Stamboek der officieren bij de inspectie werkplaats der draagbare wapenen, 

aangelegd in 1877 en bijgehouden tot 1894, 

1877-1894. 1 deel 

285 Stukken betreffende het ontslag van personeel, dat de sociaal-democratische 

beginselen aanhangt, 

1887, 1893. 1 omslag


Geschutgieterij, 1824-1886 (1887-1904) 


GESCHUTGIETERIJ, 1824-1886 (1887-1904) 


286 Agenda van ingekomen stukken van en uitgaande stukken aan het Departement 

van de Grootmeester der Artillerie, 

1837-1841. 1 deel 

287-288 Agenda's van ingekomen stukken, 

1841-1857. 2 delen 

287 1841-1850 

288 1851-1857 

289-290 Agenda's van uitgaande stukken, 

1841-1857. 2 delen 

289 1841-1850 

290 1851-1857 


1857-1886. 8 delen 

Zie ook inv. nrs 316-330. 

291 1857 (24)-1860. 

292 1861-1862 

293 1863-1866 (232). 

294 1866 (233)-1868 (198). 

295 1868 (196)-1871(1-292). 

296 1871 (1-73)-1877 (1-37). 

297 1877 (1-508)-1881. 

298 1882-1886 



2906 Stukken betreffende richtlijnen voor het vervaardigen, herstellen en opleveren van 

materiaal, 

1824, 1827. 1 omslag 

2825 Handleiding tot de kennis der vervaardiging van het bronzen geschut in 's Rijks 

Gieterij te 's Gravenhage - Breda, 

1859. 1 stuk 

2186-2187 Stamboek der werklieden, aangelegd in 1871 en bijgehouden tot 1903, 

1871-1903. 2 delen 

2186 1871-1903, nrs. 1-137. 

2187 1896-1903, nrs. 138-166. 

2188 Stamboek der ambtenaren, aangelegd in 1871 en bijgehouden tot 1904, 

1871-1904. 1 deel 

299 Stukken betreffende de aanmaak van geschut van Uchatius-brons, 

1875-1877. 1 omslag


300 Brief van de minister van Oorlog inzake het inwinnen van inlichtingen over de 

aanmaak van staalbronzen geschut in Rusland, 

1876. 1 stuk 

Wapenkeuringcommissie te Luik, 1816-1856 

WAPENKEURINGCOMMISSIE TE LUIK, 1816-1856 

3-9 Brievenboeken van de Wapenkeuringcommissie te Luik, 

1816-1822, 1828-1830, 1844-1856. 7 delen 

3 1816-1820 

4 1821-1822 

5 1828-1830 

6 1844 (255)-1845 (587). 

7 1846 (1-454), 1847 (1-330), 1848 (1-150). 

8 1848 (151-296), 1849 (1-216), 1850 (1-157), 1851 (1-140), 1852 (1-135), 

1853 (1-155). 

9 1854 (1-175), 1855 (1-150), 1856 (1-99). 

Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Antwerpen, 1817-1930 

ARTILLERIE STAPEL- EN CONSTRUCTIEMAGAZIJNEN TE ANTWERPEN, 1817-1930 

10-12 Agenda's van ingekomen stukken van de Artillerie Stapel- en 

Constructiemagazijnen te Antwerpen, 

1817-1826. 3 delen 


10 1817-1819 

11 1820-1823 

12 1824-1826 

97-103 Brievenboeken van de Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Antwerpen, 

1817-1826. 7 delen 

97 1817 

98 1818 

99 1819-1820 

100 1821-1824 

Diverse los inliggende bescheiden. 

101 1825-1826, aan de kapitein magazijnmeester. 

102 1825-1826, aan autoriteiten en bedrijven. 

103 1825-1826, aan de onderdirecteur kapitein Heydenreich, de Opzigter 

der Geweerwinkel en de keuringscommissie van 

artillerievoorwerpen. 

1 Manuaal van de Artillerie Stapel- en Constructiemagazijnen te Antwerpen, 

1821-1823. 1 deel 

2 Brievenboek betreffende orders voor de Constructie- en Geweerwinkel; orders voor 

de Magazijnmeester, 

1822-1825. 1 deel 

36-37 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Artillerie Stapel- en 

Constructiemagazijnen te Antwerpen, 

1826-1830. 2 delen



Met los inliggend diverse bescheiden. 

36 1826-1828 

37 1829-1830 

Wapenskeuringcommissie Suhl en Solingen, Elberfeld, 1833-1841 

WAPENSKEURINGCOMMISSIE SUHL EN SOLINGEN, ELBERFELD, 1833-1841 

38-41 Brievenboeken van de Wapenskeuringcommissie Suhl en Solingen, Elberfeld, 

1833-1841. 4 delen 

38 1833 (41-)-1836 (23). 

39 1836 (24)-1837 

40 1838-1839 

41 1840-1841 

Wapenkeuringcommissie te Maastricht, 1842-1873 

WAPENKEURINGCOMMISSIE TE MAASTRICHT, 1842-1873 

45-46 Brievenboeken van de Wapenkeuringcommissie te Maastricht, 

1842-1845. 2 delen 

45 1842-1843 (406). 

46 1843 (407)-1845 

47-48 Brievenboeken van de Geweermakers Werkplaatsen 1846-1851, 

Wapenkeuringcommissie 1852-1859 te Maastricht, 1846-1859. 

47 1846-1855 

48 1856-1859 

2 delen 

94-96 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Wapenskeuringscommissie 

te Maastricht, 

1860-1873. 3 delen 


94 1860-1863 

95 1864-1869 

Met los inliggende staat aangevende de plaats alwaar de goedkeuringsmerken op 

de wapenen en verwisselstukken moeten worden geslagen. 

96 1870-1873 

Vuurwerkerij, 1846-1860 

VUURWERKERIJ, 1846-1860 

49-50 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Vuurwerkerij, 

1846-1860. 2 delen 

49 1846-1850 (20). 

50 1850 (21) -1860 

Inspectie der buskruitfabricage, 1846-1887 

INSPECTIE DER BUSKRUITFABRICAGE, 1846-1887 

59-64 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Inspectie der 

buskruitfabricage, 

1846-1887. 6 delen 

59 1846-1848 

60 1849-1861 

61 1862-1870


IJzergieterij, 1841-1889 

62 1870-1876 

63 1877-1887 

64 1887 

IJZERGIETERIJ, 1841-1889 

65-69 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de IJzergieterij, 

1847-1861, 1870-1889. 5 delen 

Zie voor de jaren 1900-1902 inv. nr. 303. 

65 1847-1861 

Dient gerestaureerd te worden. 

66 1870-1873 

67 1874-1877(276). 

68 1877 (277)-1881 

69 1882-1889


Artillerie-Inrichtingen, vanaf 1912 Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, (1886) 1887-1941 (1942-1972) 


ARTILLERIE-INRICHTINGEN, VANAF 1912 STAATSBEDRIJF DER ARTILLERIE- 

INRICHTINGEN, (1886) 1887-1941 (1942-1972) 


310-313 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Pyrotechnische 

Werkplaatsen, 

1886-1891. 4 delen 


310 1886 (379)-1888 (799). 

311 1888 (800)-1889 (999). 

312 1889 (1000)-1890 (849). 

313 1890 (850)-1891 (268). 

314-315 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de afdeling Werkplaats voor 

Draagbare Wapens, Geheim Archief, 

1886-1915. 1 omslag en 1 deel 

314 1886-1899 (202)., omslag 

315 1899 (203)-1915 (8). 

694-709, 

2258-2296 

Jaarverslagen, 

1886-1940. 55 omslagen 

Van 1889-1915 bovendien de jaarverslagen van diverse afdelingen, met bijbehorende 

correspondentie. 

Zie ook inv. nrs. 2118-2119, 2139, 2760. 

2258 Over het jaar 1886. 






















2261 Over het jaar 1908.


































304 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken van de Werkplaats voor Draagbare 

Wapenen, 

1887-1892. 1 deel 

2816 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken, 

1887-1902. 1 pak 

316-330 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Geschutgieterij, 

1887-1904. 15 delen 

Zie ook inv. nrs. 291-298 en 331-385. 

316 1887-1892 

317 1893 (1-777). 

318 1894 (1-1138). 

319 1893 (1-777)-1894 (1-1138). 

320 1895 

321 1896 

322 1897


323 1898 (769). 

324 1898 (770). 

325 1899 

326 1900 

327 1901 

328 1902 

329 1903 

330 1904 

331-385 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Inspectie en de 

Werkplaatsen voor Draagbare Wapens, 

1887-1912. 55 delen 


331 1887 (246-2690). 

332 1887 (2691)-1888 (2102). 

333 1888 (2103)-1889 (782). 

334 1889 (783-1926). 

335 1889 (1927-3391). 

336 1889 (3392-3539)-1890 (1218). 

337 1890 (1219-2580). 

338 1890 (2581)-1891 (554). 

339 1891 (555-1741). 

340 1891 (1742-2965). 

341 1891 (2966)-1892 (979). 

342 1892 (980-2301). 

343 1892 (2302)-1893 (300). 

344 1893 (301-1354). 

345 1893 (1355-2499). 

346 1893 (2500)-1894 (596). 

347 1894 (597-1664). 

348 1894 (1665-2638). 

349 1894 (2639)-1895 (875). 

350 1895 (876-1832). 

351 1895 (1833)-1896 (746). 

352 1896 (747-1874). 

353 1896 (1875)-1897 (386). 

354 1897 (387-1759). 

355 1897 (1760)-1898 (177). 

356 1898 (178-1103). 

357 1898 (1104-2482). 

358 1898 (2483)-1899 (729). 

359 1899 (730-2122). 

360 1899 (2123)-1900 (696). 

361 1900 (697-1446). 

362 1900 (1447-2172). 

363 1900 (2173)-1901 (461). 

364 1901 (462-1311). 

365 1901 (1314-1878). 

366 1901 (1879)-1902 (155). 

367 1902 (156-887).


368 1902 (888-1663). 

369 1902 (1664)-1903 (388). 

370 1903 (389-1670). 

371 1903 (1671-2174). 

372 1903 (2175)-1904 (467). 

373 1904 (468-1254). 

374 1904 (1255-2092). 

375 1904 (2093-2886). 

376 1905 (1-1212). 

377 1905 (1213-2181). 

378 1905 (2182)-1906 (904). 

379 1906 (905-2113). 

380 1906 (2114)-1907 

381 1908 

382 1909 

383 1910 

384 1911 

385 1912 

386-407 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van Algemene Zaken serie B, 

verantwoording van wapens 

1887-1913. 22 delen 

386 1887-1888 (639). 

387 1888 (640)-1889 (692). 

388 1889 (693)-1890 (712). 

389 1890 (713)-1892 (89). 

390 1892 (90)-1893 (439). 

391 1893 (440)-1895 (189). 

392 1895 (190)-1897 (295). 

393 1897 (296)-1898 (484). 

394 1898 (485)-1899 (622). 

395 1899 (623)-1901 (399). 

396 1901 (400)-1902 (943). 

397 1902 (944-1097)-1903 (1206). 

398 1903 (1207)-1904 (943). 

399 1904 (944)-1905 (393). 

400 1905 (394)-1906 (350). 

401 1906 (351)-1907 (192). 

402 1907 (193)-1908 (427). 

403 1908 (428)-1909 (946). 

404 1909 (947)-1910 (894). 

405 1910 (895)-1911 (952). 

406 1911 (953)-1912 (1097). 

407 1912 (1098)-1913 (207). 

408-411 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Directie van de Artillerie- 

Inrichtingen, Geheim Archief, 

1887-1914. 4 delen 

408 1887-1898 

409 1899-1900 (97).


410 1900 (79)-1905 (63). 

411 1905 (64)-1914. 

412-460 Indicateurs van ingekomen en uitgaande stukken van de Constructie Werkplaatsen, 

1887-1925. 49 delen 

412 1887-1888 (478). 

413 1888 (479)-1889 (774). 

414 1889 (775)-1890 (584). 

415 1890 (585)-1891 (256). 

416 1891 (257)-1892 (125). 

417 1892 (126-846). 

418 1892 (847)-1893 (716). 

419 1893 (717)-1894 (460). 

420 1894 (461)-1895 (250). 

421 1895 (251)-1896 (127). 

422 1896 (128-1006). 

423 1896 (1007)-1897 (827). 

424 1897 (828)-1898 (711). 

425 1898 (712)-1899 (526). 

426 1899 (527)-1900 (337). 

427 1900 (338)-1901 (263). 

428 1901 (264)-1902 (31). 

429 1902 (32)-1903 (194). 

430 1903 (195)-1904 (419). 

431 1904 (420)-1905 (436). 

432 1905 (437-1301). 

433 1905 (1302-2086). 

434 1906 (1-1556). 

435 1906 (1557)-1907 (945). 

436 1907 (946)-1908 (399). 

437 1908 (400-1799). 

438 1908 (1800)-1909 (1479). 

439 1909 (1480)-1910 (202). 

440 1910 (203-1470). 

441 1910 (1471)-1911 (414). 

442 1911 (415-1397). 

443 1911 (1398)-1912 (984). 

444 1912 (985)-1913 (1158). 

445 1913 (1159)-1915 (299). 

446 1915 (300-2369). 

447 1915 (2370)-1916 (526). 

448 1916 (527-3099). 

449 1916 (3100)-1917 (68). 

450 1917 (69-3119). 

451 1917 (3120)-1918 (1430). 

452 1918 (1431)-1919 (435). 

453 1919 (436)-1920 (707). 

454 1920 (708)-1921 (445). 

455 1921 (446)-1922 (322).


456 1922 (323)-1923 (318). 

457 1923 (319-2467). 

458 1923 (2468)-1924 (1185). 

459 1924 (1186)-1925 (159). 

460 1925 (160-419). 

461-653 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Directie der Stapel- en 

Constructiemagazijnen, 

1887-1933, 1935-1938. 142 delen en 51 banden 


461 1887 (3225-4016)-1888 (840). 

462 1888 (841-2000). 

463 1888 (2001)-1889 (71). 

464 1889 (72-1370). 

465 1889 (1371-2558). 

466 1889 (2559)-1890 (860). 

467 1890 (861-2310). 

468 1890 (2311)-1891 (579). 

469 1891 (580-1979). 

470 1891 (1980)-1892 (268). 

471 1892 (269-1772). 

472 1892 (1773)-1893 (218). 

473 1893 (219-1747). 

474 1893 (1748-3254). 

475 1894 (1-1507). 

476 1894 (1508-2635). 

477 1894 (2636)-1895 (604). 

478 1895 (605-1965). 

479 1895 (1966-3301). 

480 1895 (3302)-1896 (1179). 

481 1896 (1180-2684). 

482 1896 (2685-4107). 

483 1896 (4108)-1897 (1035). 

484 1897 (1036-2341). 

485 1897 (2342-3412). 

486 1897 (3413-4559). 

487 1897 (4560)-1898 (979). 

488 1898 (980-2085). 

489 1898 (2086-3199). 

490 1898 (3200-4267). 

491 1898 (4268)-1899 (1009). 

492 1899 (1010-2103). 

493 1899 (2104-3412). 

494 1899 (3413)-1900 (201). 

495 1900 (202-1509). 

496 1900 (1510-3001). 

497 1900 (3002-4154). 

498 1900 (4155-)-1901 (1050). 

499 1901 (1051-2499). 

500 1901 (2500-3950).


501 1902 (1-1400). 

502 1902 (1401-2827). 

503 1902 (2828)-1903 (611). 

504 1903 (612-2069). 

505 1903 (2070-3564). 

506 1903 (3565)-1904 (867). 

507 1904 (868-2308). 

508 1904 (2309-3469). 

509 1904 (3470-4476). 

510 1905 (1-1342). 

511 1905 (1343-2713). 

512 1905 (2714-3833). 

513 1905 (3834-4841). 

514 1906 (1-1045). 

515 1906 (1046-2063). 

516 1906 (2064-3178). 

517 1906 (3179)-1907 (136). 

518 1907 (137-1637). 

519 1907 (1638-3284). 

520 1907 (3285)-1908 (913). 

521 1908 (914-2621). 

522 1908 (2622)-1909 (1081). 

523 1909 (1082-2406). 

524 1909 (2407)-1910 (654). 

525 1910 (655-2325). 

526 1910 (2326)-1911 (147). 

527 1911 (148-1776). 

528 1911 (1777-3231). 

529 1911 (3232)-1912 (961). 

530 1912 (962-2557). 

531 1912 (2558)-1913 (432). 

532 1913 (433-2039). 

533 1913 (2040)-1914 (246). 

534 1914 (247-1905). 

535 1914 (1906)-1915 (191). 

536 1915 (192-1632). 

537 1915 (1633-3649). 

538 1915 (3650)-1916 (961). 

539 1916 (962-3289). 

540 1916 (3290-4991). 

541 1916 (4992)- 1917 (175). 

542 1917 (176-1285). 

543 1917 (1286-3603). 

544 1917 (3604-5012). 

545 1917 (5013-6492). 

546 1917 (6493)-1918 (238). 

547 1918 (239-1619). 

548 1918 (1620-2763). 

549 1918 (2764-4270).


550 1918 (4271-6060). 

551 1918 (6061-7841). 

552 1918 (7842-9493). 

553 1918 (9494)-1919 (1098). 

554 1919 (1099-2640). 

555 1919 (2641-4170). 

556 1919 (4171-5954). 

557 1919 (5955)-1920 (443). 

558 1920 (444-2273). 

559 1920 (2274-4175). 

560 1920 (4176)-1921 (501). 

561 1921 (502-1703). 

562 1921 (1704-2910). 

563 1921 (2911-5570). 

564 1921 (5571)-1922 (2056). 

565 1922 (2057-4078). 

566 1922 (4079)-1923 (478). 

567 1923 (479-2190). 

568 1923 (2191-3850). 

569 1923 (3851)-1924 januari(1-410). 

570 1924 februari(1-936). 

571 1924 (937-2059). 

572 1924 (2060-3531). 

573 1924 (3532-5335). 

574 1924 (5336-7128). 

575 1924 (7129-8931). 

576 1924 (8932-10778). 

577 1924 (10779-11689). 

578 1925 (1-2156). 

579 1925 (2157-4695). 

580 1925 (4696-6744)-1926 (1-757). 

581 1926 (758-3407). 

582 1926 (3408-5987). 

583 1926 (5988)-1927 (1398). 

584 1927 (1399-3320). 

585 1927 (3321-5179). 

586 1927 (5180-7395). 

587 1927 (7396-10480). 

588 1927 (10481)-1928 (1697). 

589 1928 (1698-3744). 

590 1928 (3745-5820). 

591 1928 (5821-8028). 

592 1928 (8029-10117). 

593 1928 (10118)-1929 (1047). 

594 1929 (1048-3125). 

595 1929 (3126-5241). 

596 1929 (5242-7418). 

597 1929 (7419-9539). 

598 1929 (9540)-1930 (1109).


599 1930 (1110-3260). 

600 1930 (3261-5381). 

601 1930 (5382-7631). 

602 1930 (7632-8916). 

603 1930 (8910-9629)., band 

604 1930 (9630-10187)., band 

605 1931 (1-624)., band 

606 1931 (625-1212)., band 

607 1931 (1213-1928)., band 

608 1931 (1929-2780)., band 

609 1931 (2781-3620)., band 

610 1931 (3621-4350)., band 

611 1931 (4351-4971)., band 

612 1931 (4972-5778)., band 

613 1931 (5779-6669)., band 

614 1931 (6670-7551)., band 

615 1931 (7552-8385)., band 

616 1931 (8386-9603)., band 

617 1932 (1-1250)., band 

618 1932 (1251-2503)., band 

619 1932 (2504-3751)., band 

620 1932 (3752-5252)., band 

621 1932 (5253-6899)., band 

622 1932 (6900-8352)., band 

623 1932 (8353-9307)., band 

624 1933 (1-1799)., band 

625 1933 (1800-3621)., band 

626 1933 (3622-5308)., band 

627 1933 (5309-6845)., band 

628 1933 (6846-8101)., band 

629 1933 (8102-9213)., band 

630 1935 (1-1610)., band 

631 1935 (1611-3201)., band 

632 1935 (3202-4802)., band 

633 1935 (4803-6397)., band 

634 1935 (6398-7998)., band 

635 1935 (7999-9700)., band 

636 1936 (1-1612)., band 

637 1936 (1614-3201)., band 

638 1936 (3202-4999)., band 

639 1936 (5000-6602)., band 

640 1936 (6603-8200)., band 

641 1936 (8201-10286)., band 

642 1937 (1-1698)., band 

643 1937 (1699-3500)., band 

644 1937 (3501-5400)., band 

645 1937 (5401-7293)., band 

646 1937 (7304-9504)., band 

647 1937 (9505-12109)., band


648 1938 (1-2003)., band 

649 1938 (2004-4000)., band 

650 1938 (4001-5996)., band 

651 1938 (6006-8000)., band 

1 vel ontbreekt. 

652 1938 (8001-9999)., band 

653 1938 (10000-10574)., band 

654-693 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van Algemene Zaken serie C, 

1888-1912. 37 delen en 3 banden 

654 1888 (87)-1889 (709). 

655 1889 (710)-1890 (683). 

656 1890 (684)-1891 (412). 

657 1891 (413)-1892 (301). 

658 1892 (302-1698). 

659 1892 (1699)-1893 (1367). 

660 1893 (1368)-1894 (980). 

661 1894 (981)-1895 (283). 

662 1895 (284-1316). 

663 1895 (1317)-1896 (375). 

664 1896 (376-1624). 

665 1896 (1625)-1897 (806). 

666 1897 (807-1784). 

667 1897 (1785)-1898 (120). 

668 1898 (121-1131). 

669 1898 (1132-2075). 

670 1898 (2076)-1899 (340). 

671 1899 (341-1234). 

672 1899 (1235-2284). 

673 1899 (2285)-1900 (851). 

674 1900 (852-1979). 

675 1900 (1980)-1901 (918). 

676 1901 (919-1953). 

677 1901 (1954)-1902 (957). 

678 1902 (958-1959). 

679 1903 (1-1044). 

680 1903 (1045)-1904 (85). 

681 1904 (86-1172). 

682 1904 (1173)-1905 (168). 

683 1905 (169-1087). 

684 1905 (1088-1991). 

685 1906 (1-1073). 

686 1906 (1074)-1907 (390). 

687 1907 (391-1648). 

688 1908 (1-1258). 

689 1908 (1259)-1909 (688). 

690 1909 (689-1805). 

691 1909 (1806)-1910 (1283)., band 

692 1910 (1284)-1911 (581)., band 

693 1911 (582)-1912 (18)., band


309 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken van de Wapenkeuringcommissie te 

Maastricht, 

1888-1890. 1 deel 


710-723 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Vuurwerkerij, 

1890-1914. 14 delen 

710 1890 (36)-1891 (168). 

711 1891 (169)-1892 (232). 

712 1892 (233)-1894 (269). 


713 1894 (270)-1896 (523). 


714 1896 (524)-1898 (479). 


715 1898 (480)-1899 (1040). 

716 1899 (1041-1901 (136). 

717 1901 (137)-1902 (667). 

718 1902 (668)-1905 (143). 

719 1905 (144)-1906 (720). 

720 1906 (721)-1908 (69). 

721 1908 (70-1909 (564). 

722 1909 (566-)-1911. 

723 1912-1914 

306 Index van voorschriften, 

1891-1913. 1 deel 

div. nrs. Verslagen van dienstreizen van functionarissen in dienst van de Artillerie- 

Inrichtingen naar het buitenland voor besprekingen bij bedrijven, 

1892-1893, 1912, 1916, 1926-1930, 1934, 1937-1940. 3 pakken en 1 omslag 

1284 1892-1893, omslag 

2824 1912, 1916, 1926-1928 

2060 1929-1930, 1934, 1937-1938 

2356 1939-1940 

1106, 2355 Stukken betreffende dienstreizen naar de Verenigde Staten van D. van den Berg en 

ir. N.A. Leyds, mede in verband met werkzaamheden ten bate van de Royal 

Netherlands Arsenal te New York onder leiding van ir L.L.E. Ornstein, alsmede 

communicatie met hen, 

1939-1940. 2 pakken 

2355 1939 

1106 1940 

724-736 Indicateurs van ingekomen en uitgaande stukken van de Pyrotechnische 

Werkplaatsen, 

1892-1899. 13 delen 


724 1892 (1373)-1893 (756). 

725 1894 (480-1483). 

726 1894 (1484)-1895 (216).


727 1895 (217-1134). 

728 1895 (1135-1803). 

729 1895 (1804)-1896 (191). 

730 1896 (192-1515). 

731 1896 (1516)-1897 (220). 

732 1897 (221-1710). 

733 1897 (1711)-1898 (226). 

734 1898 (227-1689). 

735 1898 (1690-2612). 

736 1898 (2613)-1899 (841). 

737 Klapper op de agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de 

Munitiefabriek, Geheim Archief, 

1893-1911. 1 deel 

2223-2239 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de afdeling analyse van het 

Scheikundig Laboratorium, 

1894-1939. 16 delen 

2223 1894-1902 

2224 1903-1907 

2225 1908-1909 

2226 1910-1911 

2227 1912-1914 

2228 1915-1917 september 19. 

2229 1917 september 19-1920. 

2230 1921-1922 

2231 1923-1925 

2232 1926-1928 augustus 9. 

2233 1928 augustus 10-1931. 

2234 1932-1934 mei 12. 

2235 1934 mei 12-1935. 

2236 1936 

2237 1937-1938 augustus 11. 

2238 1938 augustus 11-1939 november 15. 

2239 1939 november 15-1942. 

738-746 Klappers op de indicateurs van de Munitiefabriek, 

1897-1914, 1918-1925. 9 delen 

738 1897-1914 

739 1918 

740 1919 

741 1920 

742 1921 

743 1922 

744 1923 

745 1924 

746 1925 

747-797 Indicateurs van ingekomen en uitgaande stukken van de Munitiefabriek, 

1899-1925. 51 delen



747 1899 (842-1806). 

748 1899 (1807-2756). 

749 1899 (2757)-1900 (132). 

750 1900 (133-1105). 

751 1900 (1106-1993). 

752 1900 (1994)-1901 (315). 

753 1901 (316-2674). 

754 1901 (2675)-1902 (1943). 

755 1902 (1944)-1903 (1150). 

756 1903 (1151)-1904 (1584). 

757 1904 (1585)-1905 (2211). 

758 1905 (2212)-1906 (3235). 

759 1906 (3236)-1908 (798). 

760 1908 (800). 

761 1909 (2465). 

762 1909 (2466)-1910 (1773). 

763 1910 (1774)-1911 (899). 

764 1911 (900)-1912 (1364). 

765 1912 (1365)-1914 (1000). 

766 1914 (1001)-1915 (1200). 

767 1915 (1201)-1916 (2085). 

768 1916 (2086-)-1917 (772). 

769 1917 (773-2100). 

770 1917 (2101-2649). 

771 1917 (2650-3115). 

772 1918 (1-808). 

773 1918 (809-1608). 

774 1918 (1609-2949). 

775 1918 (2950-3714). 

776 1918 (3715)-1919 (517). 

777 1919 (518-1386). 

778 1919 (1387-2345). 

779 1919 (2346-3298). 

780 1919 (3299)-1920 (783). 

781 1920 (784-1702). 

782 1920 (1703-2638). 

783 1920 (2639-3621). 

784 1920 (3622)-1921 (910). 

785 1921 (911-2027). 

786 1921 (2028-3115). 

787 1921 (3116-4115). 

788 1922 (1-1381). 

789 1922 (1382-2812). 

790 1922 (2813)-1923 (420). 

791 1923 (421-1380). 

792 1923 (1381-2525). 

793 1923 (2526)-1924 (895). 

794 1924 (896-2133).


795 1925 (1-1195). 

796 1925 (1196-2385). 

797 1925 (2386-2928). 

305 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken van de IJzergieterij, 

1900-1902. 1 deel 

Zie voor de jaren1847-1889 inv. nrs. 65-69. 

798-812 Klappers op de agenda's van de Vuurwerkerij, 

1900-1908, 1910-1915. 15 delen 

Inv. nrs. 800-801 met los inliggend nummerregister en inv. nrs. 802-812 met los inliggend 

vergelijkende index. 

798 1900 

799 1901 

800 1902 

801 1903 

802 1904 

803 1905 

804 1906 

805 1907 

806 1908 

807 1910 

808 1911 

809 1912 

810 1913 

811 1914 

812 1915 

2390 Maandverslagen van de hoofdingenieur der Artillerie-Inrichtingen, 

1901-1904. 1 omslag 

813-815 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Projectielenfabriek, 

1902-1906. 3 delen 

813 1902 (202)-1903 (254). 

814 1903 (255)-1904. 

815 1905-1906 

816-817 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Munitiefabriek, Geheim 

Archief, 

1903-1914. 2 delen 

816 1903-1908 (153). 

Met los inliggend gedeelte van agenda 1903, nrs. 1-25. 

817 1908 (154)-1914 (54). 

301 Klapper van ingekomen en uitgaande stukken van de Directie der Artillerie- 


1905-1913. 1 deel 

818-822 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Werkplaats voor Draagbare 

Wapens ("Aanschaffingen"), 

1907-1913. 5 delen 

Zie ook inv. nrs. 883-884.


818 1907-1909 (115A). 

819 1909 (116A). 

820 1910 

Met los inliggend een index, incompleet. 

821 1911-1912 (211A). 

822 1912 (212A)-1913. 

824-836 Indicateurs van ingekomen en uitgaande stukken van de directie van Artillerie- 


1907-1938. 11 delen en 2 banden 

824 1907-1909 (228). 

825 1909 (229)-1914. 

826 1915-1917 (320). 

827 1917 (321)-1918 (673)., band 

828 1918 (674)-1921 (290)., band 

829 1921 (291)-1924. 

830 1925-1927 (244). 

Met los inliggend typoscript van een deel van de agenda, voornamelijk 

betreffende chemische oorlogvoering, 1926-1927. 

831 1927 (245)-1932(759). 

832 1927 (245)-1931, pers. zaken. 

Met los inliggend index inzake chemische oorlogsvoering en 

oorlogsvoorbereiding, 1927 (245) -1931 (330). 

833 1932-1935 (412), pers. zaken. 

834 1935 (414-)-1936, pers. zaken. 

835 1937-1938 (992), pers. zaken. 

836 1938 (994)-1938 , pers. zaken. 

308 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken van de Magazijnen Hembrug, 

1909. 1 deel 

2242-2254 Klappers op de agenda's van het Scheikundig Laboratorium, 

1910-1921, 1923. 13 katernen 

2242 1910 

2243 1911 

2244 1912 

2245 1913 

2246 1914 

2247 1915 

2248 1916 

2249 1917 

2250 1918 

2251 1919 

2252 1920 

2253 1921 

2254 1923 

837-850 Klappers op de agenda's van de afdeling Aanschaffingen, 

1911-1924. 14 delen 

837 1911 

838 1912


839 1913 

840 1914 

841 1915 

842 1916 

843 1917 

844 1918 

845 1919 

846 1920 

847 1921 

848 1922 

849 1923 

850 1924 

851-882 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Wapenfabriek, 

1913-1925. 32 delen 

851 1913 

852 1914 (985). 

853 1914 (986)-1915 (483). 

854 1915 (484-1965). 

855 1915 (1966). 

856 1916 (2023). 

857 1916 (2024). 

858 1917 (1549). 

859 1917 (1550). 

860 1918 (1847). 

861 1918 (1848-2561). 

862 1918 (2562-3337). 

863 1918 (3338). 

864 1919 (1403). 

865 1919 (1404-2658). 

866 1919 (2659). 

867 1920 (1675). 

868 1920 (1676-2801). 

869 1920 (2802)-1921 (844). 

870 1921 (845-2094). 

871 1921 (2095). 

872 1922 (1325). 

873 1922 (1326-2550). 

874 1922 (2551-3858). 

875 1922 (3859)-1923 (1045). 

876 1923 (1046-2184). 

877 1923 (2185-3302). 

878 1923 (3303)-1924. 

879 1925 (1353). 

880 1925 (1354-2605). 

881 1925 (2606-3823). 

882 1925 (3824-4733). 

883-884 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van de Wapenfabriek, 

1914. 2 delen



883 1914 (919A). 

884 1914 (920A-1257A). 

Div. nrs. Kennisgevingen Fabriek, directie en hoofd vestiging Delft, bekendmakingen van de 

directie aan het personeel, 

1914-1921, 1930-1933, 1936, 1938-1942 2 pakken en 1 omslag 

2387 1914-1921 

2310 1930-1933, 1936, 1938-1942. 

2932 Vestiging Delft, 1939-1942., omslag 

2992 Mobilisatieverslagen van de munitiefabriek, 

1916-1917. 1 omslag 

2919-2921 Stukken betreffende reglementen en instructies voor diverse afdelingen, 

1923, 1926-1927, 1931, 1934-1941. 2 omslagen en 1 pak 

2919 Fabriek Hembrug, 1923, 1926-1927, 1931, 1934-1941., pak 

2920 Vestiging Delft, 1939. 

2921 Scheikundig laboratorium, 1939. 

885-886 Klappers algemeen van Hoofd Fabriek Hembrug, Geheim Archief, 

1924-1925. 2 delen 

885 1924 - AZ, Geh. MF. 

886 1925 - AZ, Geh., MF, WF. 

2947-2959 Kwartaalverslagen, alsmede de door de afdelingen verstrekte gegevens, benodigd 

voor het samenstellen van de verslagen. 

1925-1926, 1931-1941 13 omslagen 

2947 1925 4e kwartaal 

2948 1926 1e - 3e kwartaal 

2949 1931 

2950 1932 

2951 1933 

2952 1934 

2953 1935 

2954 1936 

2955 1937 

2956 1938 

2957 1939 

2958 1940 

2959 1941 1e-2e kwartaal 

887-899 Klappers op de agenda's van de afdeling Technische Zaken, 

1926-1938. 13 delen 

887 1926 

888 1927 

889 1928 

890 1929 

891 1930 

892 1931 

893 1932


894 1933 

895 1934 

896 1935 

897 1936 

898 1937 

899 1938 

3013-3018 Stukken betreffende contacten met buitenlandse autoriteiten, 

1926-1932, 1934-1938. 4 omslagen en 2 pakken 

3013 Noorwegen, 1926-1930 

3014 Zwitserland, 1926-1930. 

3015 Zweden, 1926-1932, 1936-1938. 

3016-3018 Denemarken, 1926-1937. 

3016 1926-1927, pak 

3017 1928-1929, pak 

3018 1930-1932, 1934-1937 

900-983 Indicateurs van ingekomen en uitgaande stukken van de afdeling Technische 

Zaken, 

1926-1938. 84 delen 

900 1926 (985). 

901 1926 (986-1920). 

902 1926 (1921-3682). 

903 1926 (3684-5780). 

904 1926 (5782-7698). 

905 1926 (7700-9364). 

906 1926 (9366-9878). 

907 1927 (795). 

908 1927 (796-1598). 

909 1927 (1599-2384). 

910 1927 (2385-3182). 

911 1927 (3183-3985). 

912 1927 (3986-4804). 

913 1927 (4805-5676). 

914 1927 (5677)-1928 (652). 

915 1928 (653-1443). 

916 1928 (1444-2218). 

917 1928 (2219-3002). 

918 1928 (3003-3786). 

919 1928 (3787-4577). 

920 1928 (4578-5372). 

921 1928 (5373). 

922 1929 (779). 

923 1929 (780-1580). 

924 1929 (1581-2419). 

925 1929 (2420-3261). 

926 1929 (3262-4082). 

927 1929 (4083-4877). 

928 1929 (4878-5672).


929 1929 (5673)-1930 (550). 

930 1930 (551-1347). 

931 1930 (1348-2122). 

932 1930 (2123-2896). 

933 1930 (2897-3705). 

934 1930 (3706-4512). 

935 1930 (4513-5424). 

936 1930 (5425). 

937 1931 (1170). 

938 1931 (1171-2234). 

939 1931 (2235-3504). 

940 1931 (3505-4699). 

941 1931 (4700-5867). 

942 1931 (5868). 

943 1932 (1099). 

944 1932 (1100-2199). 

945 1932 (2200-3299). 

946 1932 (3300-4397). 

947 1932 (4398-5500). 

948 1932 (5501-6590). 

949 1932 (6591). 

950 1933 (1100). 

951 1933 (1101-2199). 

952 1933 (2200-3301). 

953 1933 (3302-4399). 

954 1933 (4400-5500). 

955 1933 (5501). 

956 1934 (1200). 

957 1934 (1201-2582). 

958 1934 (2583-3802). 

959 1934 (3803-5003). 

960 1934 (5004). 

961 1935 (1198). 

962 1935 (1199-2400). 

963 1935 (2401-3602). 

964 1935 (3603-4800). 

965 1935 (4801-6002). 

966 1935 (6003). 

967 1936 (1202). 

968 1936 (1203-2601). 

969 1936 (2602-4002). 

970 1936 (4003-5295). 

971 1936 (5296-6400). 

972 1936 (6401). 

973 1937 (1203). 

974 1937 (1204-2601). 

975 1937 (2602-3999). 

976 1937 (4000-5390). 

977 1937 (5391).


978 1938 (1345). 

979 1938 (1346-2685). 

980 1938 (2686-3681). 

981 1938 (3682-4956). 

982 1938 (4957-6301). 

983 1938 (6302). 

996-998 Indicateurs van uitgaande stukken van de afdeling Technische Zaken, 

1938. 3 delen 

996 1938 (7899-8704). 

997 1938 (8705-9589). 

998 1938 (9590-10047). 

1001-1008 Indicateurs van ingekomen stukken van de afdeling Technische Zaken, 

1938-1939. 8 delen 

1001 1938 (7899-8699). 

1002 1938 (8700-9614). 

1003 1938 (9615-10515). 

1004 1938 (10323-11466). 

1005 1939 (1-1000). 

1006 1939 (1001-2000). 

1007 1939 (2001-3000). 

1008 1939 (3001-3711). 

2589-2617 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van het Scheikundig Laboratorium 

1926-1942. 26 pakken en 3 omslagen 

2589 1926-1928, nr. 1045. 

2590 1928, nrs. 1047-1240. 

2591 1928, nrs. 1241-1372. 

2592 1929, nrs. 1001-1110. 

2593 1929, nrs. 1111-1173. 

2594 1930, nrs. 1001-1170. 

2595 1930, nrs. 1173-1227. 

2596 1931, nrs. 1002-1070. 

2597 1931, nrs. 1071-1113. 

2598 1932, nrs. 1001-1064. 

2599 1932, nrs. 1066-1098. 

2600 1933, nrs. 1001-1029. 

2601 1933, nrs. 1031-1071. 

2602 1934, nrs. 1001-1029. 

2603 1934, nrs. 1030-1092. 

2604 1935, nrs. 1001-1041. 

2605 1935, nrs. 1042-1085. 

2606 1936, nrs. 1001-1040. 

2607 1936, nrs. 1041a-1084. 

2608 1937, nrs. 1001-1097. 

2609 1938, nrs. 1011-1054. 

2610 1938, nrs. 1056-1084. 

2611 1938, nrs. 1088-1121. 

2612 1939, nrs. 1001-1037.


2613 1939, nrs. 1041-1074. 

2614 1940, nrs. 1001-1022. 

2615 1941, nrs. 1004-1033., omslag 

2616 1942, nrs. 1001-1099., omslag 

2617 1942, nrs. 1101-1183., omslag 

984-994 Klappers op de agenda's c.q. indicateurs van Algemene Zaken, 

1927-1937. 11 delen 

984 1927 

985 1928 

986 1929 

987 1930 

988 1931 

989 1932 

990 1933 

991 1934 

992 1935 

993 1936 

994 1937 

303 Register van voorschriften Algemene Zaken, 

1928-1931. 1 deel 

2961-2963 Maandverslagen, 

1937-1939. 2 stukken en 1 omslag 

2961 Directie, 1937 december-1938 april., omslag 

2962 Metallografisch laboratorium, 1939 mei. 

2963 Fabriek Hembrug, 1939 mei. 

995 Klapper van ingekomen en uitgaande stukken van de Directie van Artillerie- 

Inrichtingen, Geheim Archief, A t/m P, 

1938. 1 deel 

2946 Aantekeningen inzake toespraken van directieleden tot het personeel, 


999-1000 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van het hoofd fabriek Hembrug 

(HF), 

1938-1939. 2 delen 

999 1938 (6HF-936HF). 

1000 1939 (1HF-592U). 

2931 Bekendmakingen van het hoofd van de afdeling Technische Aanschaffing en 

Voorlichting aan het personeel, 

1938-1939. 1 omslag 

2960 Verslagen van dienstreizen van functionarissen in Nederland en besprekingen bij 

bedrijven alhier, 

1938-1940. 1 pak 

2922 Stukken betreffende directieopdrachten en het uitvoeren daarvan,


1938-1940. 1 pak 

2923 Telexberichten, 

1938-1941. 1 omslag 

2926-2930 Directiebesluiten, 

1938-1941. 4 omslagen en 1 pak 

2926 Inhoudsopgave over 1938-1940. 

2927 1938 

2928 1939, pak 

2929 1940 

2930 1941 


2744 Alfabetische index op contracten, 

1938-1942. 1 deel 

1009-1010 Agenda's van ingekomen en uitgaande stukken van het hoofd fabriek Hembrug, 

Geheim Archief, 

1938-1942. 1 deel en 1 omslag 

1009 1938 (HF1-)-1939 (-303). 

1010 1940 (HF1G-)-1942 (-FS12 in G)., omslag 

Alleen ingekomen stukken. 

1011-1047 Agenda's van ingekomen stukken van de directie, 

1938-1941. 37 delen 

Zie ook inv. nrs. 170-240, 461-463, 1048-1060 en 1061-1076. 

1011 1938 (10575-11999). 

1012 1938 (12000). 

1013 1939 (AZ900). 

1014 1939 (AZ901-AZ1598). 

1015 1939 (AZ1599-AZ2397). 

1016 1939 (AZ2398-AZ2594). 

1017 1939 (Dir 1-Dir 999). 

1018 1939 (1000-1999). 

1019 1939 (2000-2999). 

1020 1939 (3000-4000). 

1021 1939 (4001-5000). 

1022 1939 (5001-6000). 

1023 1939 (6001-7234). 

1024 1940 (1000). 

1025 1940 (1001-1996). 

1 vel ontbreekt. 

1026 1940 (2001-3000). 

1027 1940 (3001-4000). 

1028 1940 (4001-5000). 

1029 1940 (5001-5999). 

1030 1940 (6000-7001). 

1031 1940 (7002-7999). 

1032 1940 (8000-8999). 

1033 1940 (9000-10001).


1034 1940 (10002-11101). 

1035 1940 (12002-12992)-1941 (12993-13090). 

1036 1941 (1-1000). 

1037 1941 (1001-2000). 

1038 1941 (2001-3000). 

1039 1941 (3001-4000). 

1040 1941 (4001-5000). 

1041 1941 (5001-6000). 

1042 1941 (6001-7000). 

1043 1941 (7001-8000). 

1044 1941 (8001-9000). 

1045 1941 (9001-10000). 

1046 1941 (10000-10980). 

1047 1941 (10980-11431). 

1061-1062 Agenda's van uitgaande stukken van de directie, 

1938-1939, 1941. 1 omslag en 1 deel 

Zie ook inv. nrs. 170-240, 461-463 en 1011-1060, 1063-1076. 

1061 1938-1939, 1 deel 

1062 1941 (6804-7279). 

2410 Notulen van vergaderingen van de directie met de directeur materiaal landmacht, 

hoofd afdeling IV B van het ministerie van Defensie, de directeur Centraal Orgaan 

voor de voorziening in de behoeften van de weermacht en de directeur Artillerie- 

Inrichtingen in het kabinet van de minister en diensthoofden, 

1938, 1940. 1 omslag 

Div. nrs. Instructies voor het personeel, 

1938-1941. 2 pakken en 1 stuk 

2924 1938-1939 

2925 1940-1941 

2241 Poster inzake een instructie te zwijgen over defensiezaken, 1940, 

stuk 

307 Agenda van ingekomen stukken van het Hoofd Fabriek Hembrug (HF) (HF6000 i - 

HF7559 i), 

1939. 1 band 

2735 Memoranda inzake telefoonnotities van gesprekken met directieleden en 

werknemers op dienstreis over levering van wapens, munitie en instrumenten, 


1077 Besluiten en kennisgevingen van de directie, met bijlagen, 

1939, 1941. 1 omslag 

2385 Agenda's en notulen van wekelijkse vergaderingen van hoofd fabriek en/of hoofd 

technische aanschaffing en voorlichting en/of hoofd van de dienst administratie en 

comptabiliteit en/of RCt, 

1939-1940. 1 omslag 

2705 Ingekomen en minuten van uitgaande geheime stukken bij het Centraal


Laboratorium, 

1939-1940. 1 omslag 

1080 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken van de Directie van de Artillerie- 

Inrichtingen Geheim Archief, 

1939 (272)-1941 (68). 1 deel 

2908-2918 Weekrapporten van onderdelen en afdelingen, alsmede correspondentie hierover, 

1939-1941. 7 omslagen en 4 pakken 

2908 Administratie en comptabiliteit, 1939 oktober - 1940 april. 

2909 Algemene Dienst, 1941 januari (nrs. 20 - 24) 

2910 Boekhouding, 1941 januari - september. 

Vanaf mei halfmaandelijks. Niet compleet. 

2911 DHK (= Directie Hoofdkantoor?)/Hollerith, 

1941 januari - oktober. 

2912-2915 Fabriek Hembrug, 

2912 1939 januari - juli (nrs. 1 - 30), pak 

2913 1939 augustus - december (nrs. 31 - 52) , pak 

2914 1940 januari - april, oktober 

2915 1941 januari - september (nrs. 1 - 27) , pak 

Vanaf mei halfmaandelijks en vanaf september maandelijks. 

2916 Scheikundig laboratorium, 1939 juli - 1941 augustus. 

Niet compleet. 

2917 Technische Aanschaffingen en Voorlichting, 1939 juni-september. 

2918 Vestiging Delft, vanaf 19 juli 1940 Fabriek Delft, 1939-1941 augustus., 

1 pak 

Vanaf mei 1941 halfmaandelijks. Niet compleet. 

2944 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van en aan de commissie Woltmans 

1940-1941. 1 omslag 

2809 Register houdende gegevens inzake contracten, overeenkomsten en octrooien, 


2818 Stukken betreffende de stand van zaken bij en afgehandelde productie door de AI 

voor de Duitse bezetter, 

1941. 1 pak 


Organisatie 

Instelling, ontwikkeling, doel en opheffing 


ORGANISATIE 

INSTELLING, ONTWIKKELING, DOEL EN OPHEFFING 

2357,1108 Stukken betreffende de interne organisatie, de vestiging en verplaatsing, instructie 

van functionarissen en de mobilisatietaak van onderdelen van de Artillerie- 

Inrichtingen, 

1879-1941, met lacunes. 2 pakken 

Zie ook inv. nr. 1112-1115. 

2357 1879-1913 

1108 1914-1941


1081 Verslag van het Permanent Technisch Comité voor Artillerie- en Genie-Zaken inzake 

de beginselen van de inrichting en de bewapening van de verdedigingsliniën en de 

versterkingen, 


1082 Nota van het hoofd der Werkplaats voor Draagbare Wapenen, voor het hoofd der 

Stapelmagazijnen inzake het uitbreiden van de bergplaats voor steenkolen, 

afschrift, 

1890. 1 stuk 

2734 Stukken betreffende een mogelijke verplaatsing van de geschutgieterij van 's- 

Gravenhage naar Amsterdam, 

1891-1892. 1 omslag 

2667 De toekomst onzer artillerie-inrichtingen, overdruk van een artikel van de hand van 

R. Witte, werktuigkundig-ingenieur bij de Artillerie-Inrichtingen, oorspronkelijk 

verschenen in De Militaire Spectator, 

1892 1 stuk 

2314 Stukken betreffende het instellen en de werkzaamheden van de commissie 

Goedkoop, ingesteld bij beschikking van de minister van Oorlog, dd. 20 januari 

1906 inzake de Artillerie-Inrichtingen, 

1906-1908 1 pak 

2668 Staatsbladen houdende vaststelling van een voorschrift voor het Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen, overdrukken, 

1913, 1929. 2 katernen 

2360 Stukken betreffende het samenstellen, de taakverrichting en het eindverslag van de 

commissie in zake den vredesarbeid der Artillerie-Inrichtingen, 

1919-1920. 1 omslag 

2703 Stukken betreffende de particuliere geweerfabriek te Kuilenburg (Culemborg), 

opgericht in 1763 welke begin 19e eeuw naar Luik werd verplaatst, 


2358 Stukken betreffende het instellen en de verslaggeving van de commissie van 

onderzoek naar het bestuur en het bedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 

1921, 1923-1924. 1 omslag 

1083 Stukken betreffende het verenigen van diverse laboratoria, 


2359 Stukken betreffende een onderzoek naar de mogelijkheid om de Artillerie- 

Inrichtingen om te zetten in een naamloze vennootschap, 


1084 Stukken betreffende de exploitatie en de opgaven van statistische gegevens van de 

autodiensten te Amsterdam en Rotterdam, 

1925, 1927. 1 omslag


1085 Stukken betreffende de overname en de overdracht van de Postautodiensten te 

Amsterdam, Rotterdam en Groningen aan het Staatsbedrijf der Posterijen, 

Telegrafie en Telefonie, 

1919, 1926, 1929-1930. 1 omslag 

2669 Berijmde geschiedenis van 's-Rijks Artillerie-Inrichtingen door G.G.G. Post, gedicht 

over de geschiedenis van de Artillerie-Inrichtingen ter gelegenheid van het 300jarig 

bestaan, 


Het 200-jarig bestaan zelf werd gevierd in 1879. 

2312 Stukken betreffende de vergaderingen en het eindrapport van de Commissie van 

toezicht op de reorganisatie der Artillerie-Inrichtingen, 

1930-1931 1 pak 

2403 Stukken betreffende de organisatie van het Centraal Laboratorium alsmede de 

samenwerking van dit instituut met de Artillerie-Inrichtingen, 

1932-1933, 1935-1936. 1 omslag 

2384 Stukken betreffende de organisatie van de bewakingsdienst, de brandweer en de 

luchtbescherming, 

1937-1939, 1941. 1 pak 

1086 Stukken betreffende de dislocatie der Artillerie-Inrichtingen, 


1087 Stukken betreffende het mogelijk opheffen van de houtwerkerij, 


1089 Stukken betreffende het directiebesluit inzake de voorlopige regeling van het 

autobedrijf te Delft, naar aanleiding van een bedrijfsreorganisatie, 


1090 Instructie inzake het bestrijden van brand, met bijlagen, 

1938. 1 stuk 

1091 Rapport betreffende de organisatie en de productie van de afdeling centrale meting 

en de onderafdeling gereedschapsmakerij, met bijlagen, 

1938. 1 stuk 

1093 Stukken betreffende een mogelijke reorganisatie van de werkwijze en de 

personeelsformatie van de bouwkundige dienst, 


1095 Verslagen van het Scheikundig Laboratorium inzake de organisatie, het personeel 

en de aard en indeling van de werkzaamheden, 


1096 Verslagen van vergaderingen, alsmede een rapport van de Commissie van 

Onderzoek inzake de organisatie van het technisch officierspersoneel, met bijlagen, 

1938. 1 omslag


1097 Stukken betreffende het instellen van een Centraal Magazijn Delft als afdeling van 

de vestiging Delft en een Secretariebureau Personele Zaken, 

1938-1939. 1 omslag 

1098 Stukken betreffende het ontwerpen van een regeling voor het verlenen van 

toegang tot de Artillerie-Inrichtingen aan de Hembrug, 

1938-1939. 1 omslag 

2316 Staten houdende een schematisch overzicht van de opbouw van de Artillerie- 

Inrichtingen, 

[1938], 1941 1 omslag 

2315 Stukken betreffende de gevolgen van het opheffen van de detachering bij de 

Artillerie-Inrichtingen en overbrenging van de Technische Aanschaffings- en 

Voorlichtingsdienst naar 's-Gravenhage, 


1102 Stukken betreffende de herziening van de overeenkomst met het departement van 

Justitie inzake de uitvoering van de autodienst bij de Rijkswerkinrichtingen te 

Veenhuizen, 


1295 Stukken betreffende de taakverdeling tussen de Artillerie-Inrichtingen en het 

Centraal Orgaan voor de Voorzieningen in de behoeften van de weermacht, 


2399 Stukken betreffende het verplaatsen van de onderafdeling gasmaskers van de 

Hembrug naar Delft, 

1939-1940. 1 omslag 

1111 Stukken betreffende het vaststellen van de veiligheidsvoorschriften voor het 


1939-1940. 1 omslag 

1120 Stukken betreffende het op- en inrichten van een patroonfabriek, 

1939-1940. 1 omslag 

1307 Brief van de Centrale Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk 

Onderzoek inzake het aanbieden van een nota over de organisatie van het 

wetenschappelijk werk bij de diverse departementen, fotokopie, met bijlage, 

1940. 1 stuk 

2319 Stukken betreffende het samenwerken met alsmede de overname van aandelen 

van de Artillerie-Inrichtingen door Rheinmetall-Borsig AG, 

1940-1944 1 omslag 

2313 Stukken betreffende het oprichten van de NV Nederlandse Machinefabriek 

Artillerie-Inrichtingen, 

1941 1 pak 

2833 Stukken betreffende een vergelijkend onderzoek naar de organisatie van de


Administratief en financieel beheer 

Zwitserse en Nederlandse Artillerie-Inrichtingen, 

[1920] 1 omslag 

ADMINISTRATIEF EN FINANCIEEL BEHEER 

2349-2353 Stukken betreffende het ontwerpen, vaststellen en wijzigen van de bepalingen 

welke voor de magazijnen der Artillerie-Inrichtingen in werking treden en taken die 

moeten worden uitgevoerd bij mobilisatie, in tijden van oorlog of bij oorlogsgevaar, 

waaronder de overbrenging van materieel naar de Stelling van Amsterdam, 1893- 

1909, 1911-1914, 1923-1938. 5 pakken 

2353 1893-1905 

2349 1906-1909 

2350 1911-1914, 1923-1929 

2351 1930-1935 

2352 1936-1938 

2297 Rapport betreffende de administratie bij de Artillerie-Inrichtingen, 

1906 1 stuk 

2321 Stukken betreffende het selecteren, vernietigen, ordenen en inventariseren van 

bescheiden en (tekeningen-)archieven alsmede regels betreffende het voeren van 

correspondentie en de bedrijfsvoering bij het (tekeningen)archief van de (het 

voormalig Staatsbedrijf der ) Artillerie-Inrichtingen 

1910, 1921, 1923, 1925, 1933, 1939-1941, 1943-1944, 1946, 1952 [1954], 1986, z.d 1 pak 

2978 Verzameling van bepalingen verband houdende met het aanschaffen en 

verstrekken van benoodigdheden door de Artillerie-Inrichtingen (VBAI), 


2392 Stukken betreffende het opstellen van de (ontwerp)begrotingen, 

1913-1922, 1934-1940. 1 pak 

2396 Stukken betreffende het opstellen van de ontwerpbegroting voor de dienst van de 

chemische en fysische strijdmiddelen, met uitzondering van de militaire gasschool, 

1927-1930, 1937-1939. 1 omslag 

1364 Stukken betreffende begrotingsvoorstellen voor het aanschaffen, onderhouden, 

herstellen en beproeven van chemische en physische strijdmiddelen, 

1931-1940. 1 omslag 

2377 Stukken betreffende werkplannen, 

1935-1940. 1 pak 

1262 Stukken betreffende de ontwerpregeling voor de behandeling van zaken bij het 

Secretariebureau Personele Zaken (S.P.Z.) te 's-Gravenhage, 


1134 Stukken betreffende de opzet van een bibliotheek, documentatie- en knipseldienst 

alsmede de overdracht van deze bibliotheek, 

1938, 1940. 1 omslag


1122 Stukken betreffende het gebruik van afkortingen en codenummers in brieven, 

1938-1940. 1 omslag 

1135 Stukken betreffende het mechaniseren van de administratie door middel van het 

Hollerith-systeem bij de fabriek Hembrug, 

1938-1941. 1 pak 

1112-1115 Reglementen van de directie van organisatorische en blijvende aard, 

1938-1941. 4 omslagen 

1112 Bekendmakingen aan het stafpersoneel, 1938-1940. 

1113 Kennisgevingen, regelingen en instructies der directie en 

bedrijfsonderdelen, 1939-1941. 

1114 Regeling van de berichtgeving over de stand der orders, 1939. 

1115 Regeling betreffende de aanschaffingen, 1940-1941. 

2376 Stukken betreffende de begrotingen over 1939-1941, 

1938-1941. 1 omslag 

1138 Stukken betreffende de opzet van de personeelsadministratie, 

1939. 1 pak 

1139 Stukken betreffende het ontwerpen van een regeling tot behandeling der 

aanmaakorders, 


1140 Stukken betreffende het wijzigen van modelformulieren ingevolge de wijziging van 

de Algemene Vorderingswet, 


1143 Regeling van het kasbeheer bij het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, met 

wijziging, 


1299 Verslag van een bespreking inzake de inrichting van een centraal controlesysteem 

als controle op in het buitenland geplaatste bestellingen, 

1939. 1 stuk 

1136 Stukken betreffende het standaardiseren en modificeren van openstaande 

contracten en het afdoen daarvan, 

1939-1940. 1 omslag 

1494 Stukken betreffende de procedure en het gebruik van formulieren bij het keuren 

van materiaal, 

1939-1941. 1 omslag 

2742 Stukken betreffende de regeling inzake de uitgifte van en registratie en 

inventarisatie van de productiegoederen en gereedschappen in gebruik bij de 

particuliere nijverheid, 

1939-1942. 1 pak


1107 Stukken betreffende regeling van de tarieven, alsmede een instructie voor de 

calculators, 

1939, 1941. 1 omslag 

2378 Stukken betreffende overzichten van uitstaande bestellingen, aanwezige voorraden 

grondstoffen, aantal werknemers, 


2976 Brief van de Algemene Rekenkamer inzake het aanbieden van een uittreksel van 

een aan haar aangeboden rapport betreffende de controle van het geldelijk beheer 

bij de Artillerie-Inrichtingen over 1938, met bijlage, 

1940. 1 stuk 

2780 Stukken betreffende leveringsvoorwaarden gesteld door de Oberkommandos des 

Heeres, 


1149 Stukken betreffende het afhandelen en afdoen van correspondentie welke als 

gevolg van de capitulatie zinloos is geworden, 


1150 Stukken betreffende het versoberen van de bedrijfshuishouding, 


2383 Stukken betreffende het herzien van de juridische status, rechtspositie en grondslag 

van de Artillerie-Inrichtingen en de daar werkzame functionarissen, alsmede de 

taak ten gevolge van de Duitse bezetting, 

1940-1941. 1 omslag 

1311 Stukken betreffende het ontwerpen van regelingen voor het verantwoorden van de 

productie, 


2375 Stukken betreffende het splitsen en inventariseren van de magazijnvoorraad, 

alsmede het opzetten van een nieuwe voorraadadministratie, 


1155 Rapport van de Regeringscommissaris Industriële Verdedigingsvoorbereiding 

inzake het inrichten van de begrotingen bij de Artillerie-Inrichtingen, fotokopie, 

[1939] 1 stuk 

1422 Staat houdende de gereedschappen, maten enz., welke in iedere 

geweermakerwerkplaats aanwezig moet zijn, 

[1939] 1 stuk 

1313 Nota inzake een regeling voor de registratie van voorraden constructiematerialen, 

z.d. 1 stuk


Gebouwen, werken en terreinen 

Delft/Rijswijk 

GEBOUWEN, WERKEN EN TERREINEN 

Delft/Rijswijk 

1174 Stukken betreffende het verhuren, inbeslagnemen, beheren en verbouwen van de 

gebouwen Hooikade, Koningsveld en Julianalaan, 

1919, 1928-1941. 1 pak 

1159 Stukken betreffende het verkrijgen van vergunningen van de gemeente Delft voor 

ingebruikname van openbare gemeentegrond, tot bouwen, slootdemping, het 

hebben en onderhouden van hoofdbuizen van gas en water en het afvoeren van 

water in het gemeenteriool, 

1932, 1934, 1937-1938. 1 omslag 

1161 Nota van de directie inzake de gewijzigde indeling van huurders en de bestemming 

van gebouwen, 

1938. 1 stuk 

1383 Brief van de Commissie van Advies nopens Chemische en Aanverwante 

Verdedigingsvraagstukken betreffende het inrichten van een scheikundig 

laboratorium te Delft, 

1939. 1 stuk 

1239-1248 Stukken betreffende het bouwen, beschikbaarstellen, verhuren en gebruiken van 

de laboreerwerkplaatsen op het terrein Jaagpad/Lange Kleiweg te Rijswijk en aan 

boord van het S.S. Rijswijk, 

1938-1941 5 pakken en 5 omslagen 

1239-1241 Algemeen, 1938-1941. 

3 pakken 

1239 1938-1939 

1240 1939 

1241 1940-1941 

1242 Wegen en beplanting, 1938-1940., 1 pak 

1243 Aan- en verkoop en verhuur, 1938-1941. 

1244 Riolering, 1939-1940. 

1245 Elektrische installaties, gas- en waterleidingen. 1939-1941., pak 

1246 IJzer en staalconstructies, 1939-1941. 

1247 Vergunningen, 1939-1941 

1248 Schadeafhandeling, 1940-1941 

1166 Stukken betreffende het bouwen en uitbreiden van een instrumentmakerij, een 

optische glasslijperij en een auto- en motorrijwielherstel- en opslagplaats, 

1939, 1941. 1 omslag 

1167 Stukken betreffende het bouwen van bomvrije schuiltorens, schuilkelders en 

schuiltunnels op het terrein Julianalaan, 

1939-1940. 1 omslag 

1169 Stukken betreffende het inrichten van een lokaal voor de geneeskundige dienst, het


semitechnisch laboratorium en de afdeling gereedschapaanmaak, 

1939-1940. 1 omslag 

1170 Stukken betreffende het begrotingsplan 1940-1941 voor gebouwen, werken en 

terreinen, uitgezonderd de laboreerwerkplaatsen, 

1939-1940. 1 omslag 

1177 Stukken betreffende het ontwerpen van een Brandvoorschrift en een Instructie 

voor de ambtenaar, belast met de brandweer bij de Vestiging, 

1939-1940. 1 omslag 

1173 Stukken betreffende het inrichten en bebouwen van het werkterrein aan de Schie, 

1939-1941. 1 pak 

1176 Stukken betreffende het huren van het gebouw der voormalige sigarenfabriek 

Hillen van F.W. Braat NV, 


1178 Stukken betreffende het budgetteren van het onderhoud aan gebouwen, 


1179 Stukken betreffende het verhuren van onroerende goederen, 


1183 Algemene voorschriften voor het inrichten van elektrische installaties in opdracht 

van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen Vestiging Delft, 

z.d. 1 stuk 

's-Gravenhage 

's-Gravenhage 

1184-1186 Stukken betreffende het aankopen, beheren en verbouwen van gebouwen, 

1938-1941. 2 omslagen en 1 pak 

1184 Willemstraat. 1938-1940. 

1185 Herengracht 19, 1938-1940. 

1186 Lyceumplein, 1938-1941., pak 

Hembrug 

Hembrug 

2348 Stukken betreffende het verplaatsen van de vuurwerkerij van Delft naar de 

Hembrug, alsmede het bouwen van de patroonfabriek aldaar, met bestek en 

tekeningen, 

1894-1896. 1 pak 

1215 Stukken betreffende het bouwen, verbouwen en uitbreiden van de schietbanen, 

gebouwen 287 en 288, 

1896, 1920, 1931, 1935, 1937-1940. 1 omslag 

2574 Bestektekening van het bouwen van een munitiemagazijn, 

1901 1 stuk 

2984 Stukken betreffende het moderniseren en verbouwen van de munitiefabriek,


1906, 1910-1911. 1 omslag 

2985 Stukken betreffende het bouwen van een constructie- en herstellingswerkplaats 

alsmede magazijnen, 

1907, 1909. 1 omslag 

2569 Stukken betreffende het verbouwen en uitbreiden van lokaliteiten van de 

vuurwerkerij, waaronder gebouw 42 en 72b, 

1916, 1928-1930 1 omslag 

1190 Stukken betreffende het aankopen en onderhouden van de Trotyl- en 

Springstoffen Persfabriek, 

1918-1922. 1 omslag 

1191 Stukken betreffende het huren van het Maritiem Kolenmagazijn van de Staat der 

Nederlanden, 


1192 Stukken betreffende het bouwen en onderhouden van woningen en gebouwen aan 

de Havenstraat, 

1925, 1930-1939. 1 omslag 

2578 Stukken betreffende het verbouwen, uitbreiden en gebruiken van het huis Boelrijk, 

gebouw 75, en de gebouwen 12 en 41 als bureaus, 

1928, z.d. 1 omslag 

2568 Stukken betreffende het bouwen van een proevenloods met toren, gebouw 193, en 

een moffeloven aan de ververij, gebouw 55c, 


2570 Stukken betreffende het wegbreken van sierkappen aan gebouwen, 


2571 Stukken betreffende het bouwen van een wagenloods aan de mitrailleurfabriek, 


2572 Stukken betreffende het bouwen van een magazijn voor de patroonfabriek, 

gebouw 269, 

1928-1931. 1 pak 

2573 Stukken betreffende het uitbreiden van de geschutsherstelwerkplaats, 


2575 Stukken betreffende het aanbouwen van twee bijgebouwen aan de wagenmakerij, 


2576 Stukken betreffende het aanbouwen van een opzichtersbureau aan de 

instrumentenmakerij, 


2577 Stukken betreffende het verbouwen en uitbreiden van de trotylgieterij, gebouw 

274,


1929-1931. 1 omslag 

1193 Correspondentie met de commissie van advies inzake het verkopen van domeinen 

in gebruik bij het departement van Defensie, 

1929-1931. 1 omslag 

1194 Stukken betreffende het verkopen en verhuren van terreinstroken voor de aanleg 

van de provinciale weg Hembrug-Linnen, met tekeningen, 

1929-1931. 1 omslag 

2711 Stukken betreffende het bouwen van een gasmaskergebouw, nr. 275, 

1930, 1940 1 omslag 

2579 Stukken betreffende het bouwen van een politiekazerne, gebouw 282. 

1930-1931. 1 omslag 

2580 Stukken betreffende het bouwen van een autogarage, 

1930-1931. 1 omslag 

1195 Stukken betreffende het verbreden van het Noordzeekanaal ter plaatse van de 

trotylfabriek, het slopen van deze fabriek en de daarmee gepaard gaande ruil van 

gronden, 

1930-1938. 1 omslag 

2712 Plattegronden van het complex hembrug, 

1931-1932, 1934, 1940 1 omslag 

1197 Stukken betreffende het bouwen, beheren en onderhouden van een kademuur met 

verbindingsweg en kraanspoor naar het Algemeen Verdedigingspark, 

1931-1934. 1 omslag 

2679 Stukken betreffende het bouwen van 3 woonhuizen aan de Hemkade 22-24, 


1200 Stukken betreffende de spoorwegverbindingen van en naar de Artillerie- 

Inrichtingen, 

1934-1935, 1938-1940 1 omslag 

1201 Stukken betreffende het bouwen van wachterswoningen aan de Frogerweg en de 

Kanaalweg, met tekening, 

1935-1936. 1 omslag 

1202 Stukken betreffende het ophogen van terreinen der Artillerie-Inrichtingen, met 

tekening, 

1937-1938. 1 omslag 

2586 Stukken betreffende het bouwen van een schaftlokaal, gebouw 326, 

1937-1938. 1 omslag 

1203 Stukken betreffende het leggen van riolen naar zijkanaal G van het 

Noordzeekanaal, 

1937-1939, 1941. 1 omslag


1204 Stukken betreffende het overplaatsen van een deel van de Artillerie-Inrichtingen te 

Hembrug naar een terrein bij Gouda, 


2003 Bestektekeningen van gebouw 313 bestemd voor een kaneelolieinstallatie, 

1938 2 stukken 

1206 Begrotingen van de afdeling Bedrijfsdienst voor wijzigingen aan de gebouwen 610 

en 617 en het verbreden van de bestrating bij de gebouwen 608, 609 en 610, 


2674 Plantekeningen van de gebouwen nrs. 57 en 85, 


1207 Stukken betreffende werkzaamheden en onderhoud aan het wegennet, 

1938-1941. 1 omslag 

1208 Stukken betreffende het bepalen van de belastbare opbrengst van gebouwde en 

ongebouwde eigendommen, voor de bepaling van de hoogte van de aanslag van 

straatbelasting door de gemeente Zaandam, 


1209 Stukken betreffende het aanleggen van schuilloopgraven en bom- en gasvrije 

schuilplaatsen, 


1210 Stukken betreffende het verhuren en onderhouden van woningen eigendom van de 


1939-1941. 1 omslag 

2803 Stukken betreffende het uitbreiden van gebouw 288 voor de productie van 

draagbare wapenen en mitrailleurs, 


1222-1224 Stukken betreffende het aanvragen van kredieten voor het aanbesteden, bouwen, 

onderhouden en inrichten van diverse gebouwen en terreinen, 

1939-1941 2 pakken en 1 omslag 

1222 1939 

1223 1940 

1224 1941, omslag 

1227 Stukken betreffende het overdragen van het kruitmagazijn met wachterswoning in 

de IJpolder, wegens uitbreiding van de Westhaven te Amsterdam, 

1939-1941. 1 omslag 

1234 Stukken betreffende het verplaatsen van de drukkerij naar een eigen gebouw, 


1229 Stukken betreffende het maken van een bebouwingsplan voor de 

Laboreerwerkplaatsen II, met tekeningen, 

1940. 1 omslag


1231 Stukken betreffende het opnemen van bijzondere bepalingen in bouwbestekken, in 

verband met oorlogsgevaar, 


2807 Stukken betreffende de beschadiging en mogelijk herstel van de geschutfabriek, 

gebouw 320, 


2765 Stukken betreffende het beheer, onderhoud, gebruik, sloop, bouw en verbouw, 

verhuur en overgave en overname van gebouwen gelegen op het 

Hembrugcomplex, 

1940-1941. 1 omslag 

Zie ook inv. nrs. 2678 en 2681, 2716. 

Overige 

Overige 

1823 Stukken betreffende het bouwen en het gebruik van een tetrylfabriek in Naarden, 

alsmede het fabriceren en keuren van dit materiaal, 

1925, 1939-1942. 

1236 Stukken betreffende het bouwen van chauffeurswoningen te Millligen en 

Oldenbroek, alsmede vordering van woningen te Oldenbroek door de Duitse 

autoriteiten, 

1928-1932, 1940-1941. 1 omslag 

2987 Stukken betreffende de bouw van munitiemagazijnen, alsmede de opslag van 

munitie daarin, 

1932-1933, 1935, 1939-1940. 1 omslag 

2415 Stukken betreffende een aanbod tot verhuur van een gebouw gelegen aan het 

Marconiplein te Rotterdam, 


2977 Stukken betreffende het financieren en bestemmen van nog beschikbare bedragen 

aan gebouwen en terreinen, 


1495 Verslag van de bespreking tussen A. de la Porte en Ir Hubregtse betreffende het 

inrichten van een hulzenfabriek, 

1939. 1 stuk 

1249 Brief van de NV Chemische Fabriek "Naarden" te Naarden betreffende het verkopen 

van een terrein aan de Artillerie-Inrichtingen, met bijlage, fotokopie, 

1939. 1 stuk 

1250 Stukken betreffende het plaatsen van een houten gebouw voor de Commissie van 

Proefneming bij de Wassenaarsche Slag te Wassenaar, 

1939-1941. 1 omslag 

1251 Stukken betreffende het inrichten van laboreerloodsen te Bloemendaal, Overveen 

en Waalsdorp,


Personeel 

1939-1940. 1 omslag 

PERSONEEL 

2195-2200 Stamboek der burgerwerklieden bij de inspectie, later werkplaats der draagbare 

wapenen, aangelegd 1814 en bijgehouden tot 1913, 

1814-1913. 

2195 1814-1898, nrs. 1-297. 

2196 1867-1906, nrs. 298-593. 

2197 1880-1905, nrs. 594-846. 

2198 1892-1905, nrs. 847-1143. 

2199 1901-1910, nrs. 1144-1532. 

2200 1906-1913, nrs. 1553-1895. 

2191 Stamboek der burgerlijke ambtenaren bij de inspectie der draagbare wapenen, 


1826-1912 

2175 Stamboek van de burgerbeambten artillerie stapel en constructie magazijnen 

sedert 5 april 1887 stamboek der constructie werkplaatsen, aangelegd 1833 en 


1833-1918. 

2176 Stamboek n° 1 van de burgerwerklieden, artillerie stapel en constructie magazijnen 

sedert 5 april 1877 stamboek n° 1 constructie werkplaatsen, aangelegd 1830 en 


1830-1901. 

2177-2180 Stamboek n° 2 van de burgerwerklieden, artillerie stapel en constructiemagazijnen 

sedert 5 april 1877 stamboek n° 2 constructiewerkplaatsen, aangelegd 1855 en 


1855-1918. 

2177 1830-1903, nrs. 1-601. 

2178 1871-1915, nrs. 602-1355. 

2179 1877-1916, nrs. 1877-2003. 

2180 1893-1918, nrs. 2004-2351 

1125 Stamboek der burgerlijke ambtenaren bij de Pyrotechnische School, aangelegd 

1860 en bijgehouden tot 1912, 

1860-1912. 

2186-2187 Stamboek der werklieden, aangelegd in 1871 en bijgehouden tot 1903, 

1871-1903. 

2186 1871-1903, nrs. 1-137. 

2187 1896-1903, nrs. 138-166. 

2188 Stamboek der ambtenaren, aangelegd in 1871 en bijgehouden tot 1904, 

1871-1904. 

2324 Strafregister voor de officieren werkzaam bij de Artillerie-Inrichtingen, aangelegd 

1887 en bijgehouden tot 1895,


1887-1895. 1 katern 

2206 Stamboek der beambten - directie, aangelegd 1887 en bijgehouden tot 1913, 

1887-1913. 1 deel 

2340 Stukken betreffende het ontwerpen van een reglement inzake de rechten en 

plichten van werklieden werkzaam bij de Artillerie-Inrichtingen, 


2817 Aantekening, oorspronkelijk opgesteld door A.D. baron van Verschuer inzake een 

brochure, geschreven door Travailleur omtrent de werkomstandigheden en 

beloning van jonge werklieden en leerlingen werkzaam bij de Patroonfabriek en de 

grieven die hierover bij hen bestaan, met doorhalingen en verbeteringen, minuut, 

klad, 

1896. 1 stuk 

2207 Stamboek voor conducteurs der artillerie, aangelegd 1896 en bijgehouden tot 1923, 

1896-1923. 1 deel 

2204 Stamboek der werklieden - directie, aangelegd in 1897, bijgehouden tot 1910, 

1897-1910. 1 deel 

2201-2203 Stamboek voor burgerwerklieden, aangelegd 1897 en bijgehouden tot 1913, 

1897-1913. 3 delen 

2201 1897-1909, nrs. 1-24. 

2202 1902-1913, nrs. 25-52. 

2203 1906-1913, nrs. 53-67. 

2205 Stamboek voor burgerbeambten, aangelegd 1897, bijgehouden tot 1913, 1897-1913. 

1 deel 

2184 Stamboek n°2 der burgerwerklieden bij opgemelde inrichting, aangelegd 1898 en 

bijgehouden tot 1913, nrs. 1345-1947, 1898-1913. 

2338 Stukken betreffende krantenberichten inzake arbeidsomstandigheden bij de 

Artillerie-Inrichtingen en reacties daarop van de directie, 

1902-1903. 1 omslag 

2337 Stukken betreffende voorstellen van de commissie ter herziening van het 

werkliedenreglement om te komen tot een herziening van de bepalingen 

waaronder deze werklieden werkzaam zijn bij inrichtingen ressorterende onder het 

ministerie van Oorlog, 


2342 Stukken betreffende het oprichten en formeren van een werkliedencompagnie 

onder militair verband te Amsterdam en de militaire bewaking te Hembrug, 

1903, 1905, 1916-1919. 1 pak 

2208 Stamboek der burgerwerklieden N°2 munitiefabriek, IVe gedeelte, aangelegd 1904 

en bijgehouden tot 1913, 

1904-1913. 1 deel


3006 Stukken betreffende de benoeming van studenten tot buitengewoon opzichter, 


2339 Stukken betreffende reglementen, stemmingen, uitslagen en notulen van 

vergaderingen van werkliedenvertegenwoordigingen, later de dienstcommissie, 

1905-1911, 1928-1929, 1939-1941. 1 pak 


2209 Stamboek van onderofficieren en soldaten werkzaam bij de munitiefabriek, 


1905-1937. 1 deel 

2343-2345 Stukken betreffende (onderzoeken naar) de salariëring en arbeidsvoorwaarden van 

ambtenaren en officieren werkzaam in het bijzonder bij het Staatsbedrijf der 

Artillerie-Inrichtingen en van rijkswerklieden in het algemeen, 

1906-1914, 1917-1921, 1924, 1929-1931, 1938. 3 pakken 

2343 1906-1911 

2344 1912-1914, 1917-1918 

2345 1919-1921, 1924, 1929-1931, 1938 

3008 Stukken betreffende bedrijfsziekten en -ongevallen, 

1907, 1910-1911, 1929, 1939. 1 omslag 

2346 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van en aan de commissie van 

onderzoek voor de Artillerie-Inrichtingen, 

1916-1917. 1 pak 

2341 Notulen van vergaderingen van de directie met bestuurslieden van de Algemeenen 

Bond van losse werklieden, de Algemeenen Nederlandschen Rijkswerkliedenbond, 

de RK Rijkswerkliedenbond alsmede georganiseerd overleg met andere 

werkliedenorganisaties en vertrouwensmannen, 

1916-1919. 1 omslag 

2256-2257 Alfabetisch register houdende de namen en adressen van werknemers van het 


1918-1950. 2 katernen 

2256 1918-1938 

2257 1926-1950 

2982 Grafisch overzicht inzake de personele bezetting, salaris- en verzekeringsopbouw, 

leeftijdsverdeling, ongevallenpercentage en ziekteverzuim, 

1923. 1 stuk 


1258 De Bedrijfskrant - Orgaan van het Landelijk Comité van Rijkswerklieden, alsmede 

overgenomen stukken uit dit orgaan, 

1925-1926. 1 omslag 

2362 Stukken betreffende functiewaarderingsonderzoeken, 

1928, 1930-1932. 1 omslag


1379 Stukken betreffende voorschriften en mededelingen inzake oefeningen en 

cursussen voor het personeel en het benoemen van functionarissen in commissies 

op het gebied van de luchtbescherming der Artillerie-Inrichtingen, 

1928, 1937-1938, 1940. 1 pak 

2361 Stukken betreffende een plaatselijk onderzoek naar de waarde van de functies van 

de bureelbeambten 1e en 2e klasse bij de Rijkswerven te Willemsoord en te 

Hellevoetsluis en het Marine-etablissement te Amsterdam alsmede van de 

bureelambtenaren, 1e en 2e klasse bij het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen te 

Zaandam, 


2710 Loonschriften van het normalisatie bureau voor Arbeidszaken in de 

Metaalnijverheid, 

1931. 2 katernen 

1264 Stukken betreffende het registreren van de beroepen van burgerlijk 

dienstplichtigen, 


1265 Stukken betreffende gegevens voor het samenstellen van een overzicht van 

personeelsleden die lid zijn van een commissie, 


1413 Brief inzake de ontwerporganisatie voor de opleiding en indeling van doctoren in 

de natuurkunde, natuurkundige en elektrotechnische ingenieurs en 

instrumentmakers tot reserveofficier van speciale diensten, met bijlage, 

1939. 1 stuk 

1414 Stukken betreffende de werkzaamheden van de afdeling opleiding vaklieden, 


3021 Stukken betreffende de cursus meestersmidbankwerker, 

1939-1940. 1 pak 

1270 Stukken betreffende het verzoek van de directeur voor het Materieel der 

Landmacht, aan de minister van Defensie, om aan hem opdracht te verstrekken tot 

het ontwerpen van de maatregelen die nodig zijn voor het bij mobilisatie 

onmiddellijk kunnen beschikken over een korps materieelherstellers, 


3003 Convocaties voor en notulen van vergaderingen van de dienstcommissie met het 

hoofd fabriek Hembrug, 

1939-1940. 1 omslag 

1272 Stukken betreffende het beheer van het Hembrugfonds, 



1273 Stukken betreffende het instellen van een psychologisch onderzoek van kandidaten 

voor belangrijke functies,



3004 Stukken betreffende de bedrijfstoestand en de personeelssterkte na de 

gebeurtenissen van mei 1940, 


1274 Stukken betreffende het onderzoeken van de mogelijkheid tot de inzet van 

vrouwelijke arbeidskrachten, 


1275 Stukken betreffende het overplaatsen van personeel van de laboreerwerkplaatsen 

van de Fabriek Hembrug naar de Vestiging Delft, 


1276 Brief inzake het samenwerken met het Centraal Capitulantenbureau bij het 

plaatsen van bepaalde categorieën personen in overheidsdienst, met bijlagen, 

1940. 1 stuk 

1277 Stukken betreffende een onderzoek naar militairen, werkzaam bij de Artillerie- 

Inrichtingen, vermist na de oorlogshandelingen van mei 1940, 


2752 Stukken betreffende het inschakelen van werknemers van de Artillerie-Inrichtingen 

bij werkzaamheden voor de Duitse firma Pittler, 

1940-1941. 1 omslag 

2683 Stukken betreffende herziening van de salarissen, de collectieve 

arbeidsovereenkomst voor de metaalnijverheid en reglement voor de 

samenstelling van de werkliedenvertegenwoordiging ten gevolge van de omzetting 

van het Staatsbedrijf in een naamloze vennootschap, 

1940-1942. 1 omslag 

1282 Stukken betreffende de personeelssterkte, 

1940-1942. 1 omslag 

1283 Stukken betreffende het om- en bijscholen van werklieden die een onvoldoende 

vooropleiding hebben, 


3002 Stukken betreffende de tewerkstelling van arbeiders in Duitsland, de betaling en 

sociale omstandigheden aldaar, 

1941-1942. 1 pak 

2145-2172 Staten houdende personalia, werkverleden en diensttijdgegevens alsmede 

ontslaggegevens van personeel van de Artillerie-Inrichtingen, met incidenteel hierin 

los bijgevoegd salaris-, wachtgeld- en pensioenberekeningen, alfabetisch geordend 

op achternamen, 

[1912-1948]. 25 pakken en 3 omslagen 

2145 A. 

2146 B. 

2147 B-Bizel. 

2148 Broek-Bijl.


2149 C., omslag 

2150 Daalen-Doozel. 

2151 Draaijer-Dijkstra., omslag 

2152 E. 

2153 F. 

2154 G. 

2155 Haag-Van Hezel. 

2156 Hiloma-Huysman. 

2157 I-J. 

2158 Kaan-Knol. 

2159 Kobus-Kwart. 

2160 L. 

2161 M. 

2162 N., omslag 

2163 O. 

2164 P. 

2165 Q-R. 

2166 Saanen-Soubice. 

2167 Spaans-Van Sijtveld. 

2168 T-U. 

2169 Van der Vaart-Van der Veur. 

2170 Vinju-Vijlbrief. 

2171 W. 

2172 IJ-Z. 

2144 Inhoudsopgave op inventarisnummers 2145-2172, 

[1980]. 1 omslag 

Taakuitvoering 

Algemeen 

TAAKUITVOERING 

ALGEMEEN 

3007 Stukken betreffende de begrafenis van Koning Willem III, 


2993 Stukken betreffende bezoeken van leden van het Koninklijk Huis, 

1906-1907. 1 omslag 

2420 Rapport van kapitein W.J.C. Schuurman en kapitein-ingenieur G.A. Meyer 

betreffende een zending naar Keulen van 25 tot en met 30 september 1916 ter 

bezichtiging van de Ausstellung für Kriegsfürsorge en een bezoek aan de 

loopgraven, met geleidebrief, 

1916. 1 stuk 

2823 Verslag van de commissie bestaande uit majoor A. van Mens, kapitein jhr W. Roëll 

en kapitein J.J.G. baron Van Voorst tot Voorst van een bezoek aan het leger der 

Vereenigde Staten van Noord-Amerika te Coblenz en omstreken, 


2536 Brief van de minister van Defensie inzake het aanbieden van het boek Beknopt


overzicht van proeven en oefeningen welke in de jaren 1935 en 1936 bij het wapen 

der artillerie plaats hebben gehad, met bijlage, 

1938. 1 stuk 

2700 Stukken betreffende bezoeken van de ministers van Defensie en Koloniën, de 

secretaris-generaal en de opperbevelhebber der land- en zeestrijdkrachten aan de 

fabriek, 

1939-1940. 1 omslag 

2935 Stukken betreffende het uitvoeren van bijzondere opdrachten door het hoofd van 

de algemene dienst, 

1939-1940. 1 omslag 

2381 Stukken betreffende de organisatie van het Centraal orgaan voor de voorzieningen 

in de behoeften van de weermacht, 

1939-1940. 1 omslag 

2412 Stukken betreffende verslaggeving van gebeurtenissen tijdens de meidagen van 

1940, speciaal inzake de vestiging Delft, 


2994 Brief aan de redactie van De Standaard inzake de aanbieding van een artikel voor 

een speciale uitgave betreffende de paraatheid van Nederland, minuut, met 

bijlagen, 

1940. 1 stuk 

Materiaal 

Algemeen 

MATERIAAL 

Algemeen 

1511 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen en wijzigen van brancards, 

1891, 1936-1940. 1 omslag 

2979 Stukken betreffende reacties op een memorie van kapitein W.H. Terwisga inzake de 

aanmaak en herstel van legermateriaal door de particuliere nijverheid, 


2411 Stukken betreffende het afstaan van voorwerpen aan het artilleriemuseum in 

oprichting te kasteel Doorwerth, 



Div. nrs. Stukken betreffende de beproeving, aanschaf en aanmaak van stalen helmen en 

materiaal voor de vervaardiging daarvan, 

1916-1926, 1930-1931,1935-1941 4 pakken en 1 omslag 

2587 1916-1920 

2588 1921-1926 

1121 1930-1931, 1935-1938 

269 1939 

270 1940-1941, omslag 

2826 Brief van de minister van Oorlog inzake de aanbieding van het verslag van de


Staatscommissie betreffende de voorziening in de behoeften aan geschut, 

mitrailleurs, geweren, munitie en vliegtuigen, met bijlagen, 

1918. 1 stuk 

1314 Stukken betreffende overeenkomsten inzake het plaasten van benzinepompen, het 

in bruikleen nemen van pompinstallaties en/of de afname van benzine van de NV 

Bataafsche Import Maatschappij, Verkoopkantoor van Koninklijke Shell producten, 

voorheen NV Acetylena te 's-Gravenhage, 

1925-1941. 1 omslag 

2418 Stukken betreffende het inschakelen van de particuliere industrie bij de 

vervaardiging van oorlogsmaterieel, 

1925, 1930-1931, 1939-1940. 1 omslag 

2998 Stukken betreffende de beproeving van de vliegtuigmotor Hulsebos, 

1926,-1931, 1933, 1936. 1 omslag 

2421 Stukken betreffende een plan voor aanvulling en uitbreiding van de bewapening en 

uitrusting van het leger, 


2999 Stukken betreffende het beproeven van schoonmaakmiddelen voor aluminium en 

roestwerende middelen alsmede een onderzoek naar corrosie van metaal, 

1928, 1935-1936. 1 omslag 

2701 Circulaire van de chef van de generale staf inzake de economische 

oorlogsvoorbereiding, afschrift, met bijlage, 

1929. 1 stuk 

1286 Stukken betreffende het ontwerpen van de Handleiding voor officieren voor het 

materieel en voor meestersmedenbankwerkers, 

1932-1934. 1 omslag 

1287 Stukken betreffende het wijzigen van het Reglement voor de Bereden Artillerie, 

deel IIIa met betrekking tot de handelswijze bij de weigering van een schot, 


2534 Keuringsrapport inzake de metalografische beproeving van monsters pantserstaal 

afkomstig van diverse firma's voor de bouw van de kruiser 1930, met bijlagen, 

1933. 1 stuk 

2995 Stukken betreffende een onderzoek naar mogelijke vermoeiingsverschijnselen in de 

buizenconstructie van vliegtuigen, met name de Fokker C 1, 


2996 Stukken betreffende het ontwerpen van een nieuw herkenningsplaatje voor 

militairen, 

1935, 1937-1938. 1 omslag 

2997 Stukken betreffende de fabricage van messingproducten, 

1935, 1938-1941. 1 omslag


1758 Stukken betreffende het aanmaken en samenstellen van 

mitrailleurherstellerskisten, 

1935-1939. 1 omslag 

2828 Brief van de inspecteur der militaire luchtvaart inzake de instelling van de 

bewapeningscommissie voor de militaire luchtvaart, met bijlage, 

1936. 1 stuk 

2535 Verslag van een bezoek aan Polen van de commissie van deskundigen aan 

wapenfabrieken teneinde mogelijke levering van zoeklichten en andere materialen 

aan ons land te onderzoeken, 

1937. 1 stuk 

1290 Brief aan ir L.E.E. Ornstein te Amsterdam van de plaatsvervangend 

regeringscommissaris betreffende gegevens inzake de automatische keuring van 

massa-artikelen, afschrift, 

1938. 1 stuk 

1291 Nota van het Algemeen Secretariaat aan het hoofd van de technische 

aanschaffings- en voorlichtingsdienst inzake de behandeling van herstellingsorders, 

met bijlagen, 

1938. 1 stuk 

1891 Stukken betreffende het onderzoek naar de fabricage en de gebruiksmogelijkheden 

van aluminiumpoeder, 

1938, 1940. 1 omslag 

1294 Stukken betreffende het administratief handelen bij het herstellen van het 

materieel der landmacht, afschriften, 

1938-1939. 1 omslag 

1300 Stukken betreffende de beproeving en het gebruik van oliën, vetten en andere 

smeermiddelen, 

1938-1940. 1 omslag 

1902 Stukken betreffende het aanschaffen van observatietorens, 

1938-1940. 1 omslag 

2370 Memoranda betreffende besprekingen tussen de directeur materiaal landmacht en 

de directeur Artillerie-Inrichtingen, 

1939. 1 pak 

1394 Stukken betreffende de samenwerking met en hulpverlening aan de Nederlandse 

Staalfabrieken Demka te Utrecht, 


2813 Stukken betreffende de ijking en controle van meetgereedschap in oorlogstijd 

alsmede de werkzaamheden van de commissie voor advies op dit gebied, 

1939-1940. 1 omslag 

1302 Stukken betreffende een onderzoek door de Commissie van Advies nopens


Chemische en Aanverwante Verdedigingsvraagstukken naar het impregneren en 

conserveren van zandzakken, 

1939-1940. 1 omslag 

1389 Stukken betreffende een overeenkomst met de NV Chemische Industrie en 

Handelmaatschappij NeKiFa te Delft inzake het afgeven van een recept voor de 

bereiding van een kleefstof voor linoleum op basis van binnenlandse producten, 


1888 Stukken betreffende het aanschaffen van artillerie- en verbindingsmateriaal 

bestemd voor 3 artilleriemeetdienstcompagnie, 


2380 Stukken betreffende het beantwoorden van vragen gesteld door Duitse 

functionarissen, met name op het gebied van de voorhanden zijnde materialen, 

gereed product en machinerie, uitstaande bestellingen alsmede gebouwen, 


1890 Stukken betreffende het beproeven van de bereiding van zuiver roodkoper langs 

elektrochemische weg, 


2727 Stukken betreffende de verplaatsing van de bij de particuliere nijverheid geplaatste 

machines en gereedschap, eigendom van het ministerie van Defensie naar de 

Hembrug, 


1306 Brief van de directie aan het hoofd fabriek Hembrug betreffende de regeling 

aanvragen en reserveren van grondstoffen, met bijlage, 

1940. 1 stuk 

1308 Brieven van de Directeur voor het Materieel der Landmacht betreffende het verzoek 

niet in te gaan op rechtstreekse aanvragen van levering en herstelling van 

materieel, met bijlage, 


1319 Brief aan de voorzitter van de commissie ter bestudering van de krijgsgeschiedenis 

mei 1940 betreffende opgave van gevorderde motorbedrijfstoffen door 

buitenlandse legers, minuut, met bijlage, 

1940. 1 stuk 

2413,1117 Stukken betreffende het fabriceren van vredesproducten, zoals 

landbouwwerktuigen, brillenglazen en onderdelen van machines, 

1940-1941. 2 pakken 

2413 1940 

1117 1941 

1312 Verslag van de vergadering van de Zentralauftragstelle inzake de 

regeling van de grondstoffenvoorziening, met bijlagen, 1941., 1 stuk 

2741, 2747 Stukken betreffende de aanvraag, aanmaak, productie en levering van diverse 

materialen, grondstoffen en producten aan de Duitse Weermacht en Duitse 

partijen,


1940-1941. 2 pakken 

Zie ook inv. nr. 1305 

2741 1940 

2747 1941 

2391 Stukken betreffende de Verzameling van aanschrijvingen die betrekking hebben op 

de aanvragen tot inlevering, ontvangst en herstelling van materieel door de 


[1910]. 1 omslag 

2746 Stukken betreffende het transport per schip van de Verenigde Staten naar Hembrug 

van een 4" machine, met foto's van het laden van het schip, 

[1939]. 1 omslag 

Instrumenten 

Instrumenten 

2990 Stukken betreffende het beproeven van richtwijzers bestemd voor affuiten van 12 

centimeter lang, ontwikkeld door lt-kol G.K.C. baron van Lynden en sgt-maj Th. L. 

Dommershuyzen, 

1897-1898. 1 omslag 

2988 Stukken betreffende een onderzoek naar het toestel Enklaar, een mechanisme tot 

het beletten van te hoog afschieten van geweren op het gevechtsveld, 


Div. nrs. Stukken betreffende het ontwikkelen, beproeven, aanmaken en aanschaffen van 

vuurleidingtoestellen en toebehoren, alsmede de afwikkeling van opdrachten tot 

levering daarvan, 


1630 1920-1925, omslag 

1633 1926-1935 

1634 1936-1937 

1631 1938-1939 

1632 1940-1941 

2729 Afwikkeling van de opdrachten, 1940-1941, omslag 

Met retroacta. 

1650 Stukken betreffende instrumenten voor geluidsmeting, 

1922, 1929-1940. 1 pak 

1641 Stukken betreffende het keuren en aanschaffen van verrekijkers, 

1925-1930, 1933, 1935-1940. 1 pak 

1637 Stukken betreffende het aanschaffen van weerkundige instrumenten, 

1926, 1932. 1 omslag 

1638 Stukken betreffende het verkrijgen van inlichtingen over alsmede het aanschaffen 

van correctoren voor luchtafweergeschut, 

1926-1932. 1 omslag 

1639 Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van instrumenten voor het 

meten van aanvangsnelheden,


1926-1927, 1930-1931, 1936-1938. 1 omslag 

1636,1640 Stukken betreffende het aanschaffen, wijzigen, herstellen en testen van 

afstandmeters, theodolieten en terreinhoekmeters (sito-goniometers), 

1926-1940. 2 pakken 

1636 1926-1935 

1640 1936-1940 

1642 Stukken betreffende het aanschaffen, demonstreren en beproeven van film- en 

fotoapparaten, 

1927-1929, 1935-1936, 1940. 1 omslag 

1643 Stukken betreffende het aanschaffen, het beproeven en het vervaardigen van 

kompassen, 

1927-1940. 1 omslag 

1644 Stukken betreffende het aanschaffen van diverse instrumenten voor de meetdienst 

bij het oefeningsregiment, 


1645 Circulaire inzake de aanbieding van enkele schema's gebruikt in een methodiek 

ontwikkelt door A. Marcue waarmee het mogelijk is te navigeren vanuit een 

vliegtuig, met bijlagen, 

1928. 1 stuk 

1661 Stukken betreffende offertes, het ontwerpen van aanwijzingen voor het 

controleren, regelen en verbeteren van richtmiddelen, 

1928-1940. 1 pak 

1647 Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van hoogtemeters, 

1928-1940. 1 omslag 

1649 Stukken betreffende het aanschaffen en herstellen van controleklokken, 

1929, 1937. 1 omslag 

1358 Stukken betreffende het beproeven en controleren van zuurstoftoestellen, met 

tekeningen, 

1929-1940. 1 omslag 

1652 Stukken betreffende het beproeven en aanschaffen van luistertoestellen, 

1930, 1938-1940. 1 omslag 

1653 Stukken betreffende het testen van driehoeksmeters van R.J. Holscher en B.H. de 

Jong, 

1930-1931. 1 omslag 

1656 Stukken betreffende het beproeven en aanschaffen van reflexvizieren voor 

vliegtuigen, 

1931, 1939-1940. 1 omslag 

1658 Stukken betreffende het aanschaffen, vervaardigen en verbeteren van 

kaarthoekmeters en plaatsaanwijzers,


1931-1940. 1 omslag 

1659 Brief aan dr Michels van het Laboratorium natuurkunde inzake de beproeving van 

een vonkenchronograaf voor snelheidsmeting en de vergelijking met het Boulengé 

apparaat, minuut, met bijlagen, 

1934. 1 stuk 

1660 Stukken betreffende het aanschaffen van instrumenten voor vluchttijdmeting, 

1935-1936, 1938. 1 omslag 

2583 Stukken betreffende de vervaardiging van een proefmodel kompasrichtcirkel, 


1664 Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van tempeertoestellen, 

1935-1940. 1 pak 

1665 Stukken betreffende het aanschaffen, beproeven, slijpen en repareren van 

gasdrukmeettoestellen, 

1935-1940. 1 omslag 

1673 Stukken betreffende bescherming tegen röntgenstralen in het Metallografisch 

Laboratorium, 


1677 Stukken betreffende het aanschaffen en aanmaken van radiosondes, 

1939-1940. 1 pak 

1678 Stukken betreffende het beproeven en aanschaffen van koerssnelheidsmeters 

Gamma, 

1939-1940. 1 omslag 

1679 Stukken betreffende het beproeven en aanschaffen van loodsballonnen voor de 

weerdienst, 

1939-1940. 1 omslag 

1682 Stukken betreffende het aanschaffen, beproeven en herstellen van 

verlichtingsmiddelen voor instrumenten, 


1686 Stukken betreffende het verstrekken van informatie inzake de plannen en 

vorderingen omtrent het gebruik van de kathodestraal-oscillograaf als 

drukindicator in hulzen, 


1687 Stukken betreffende het vervaardigen van plaatsbepalingtoestellen in opdracht van 

het Depot Pontonniers en Torpedisten te Dordrecht, 


1692 Brief van het Hoofd Fabriek Delft inzake de analyse van de optische slijperij, 

1940. 1 stuk 

2802 Rapport inzake de grondbeginselen van de vuurleiding, z.d.


Brandblusmiddelen en brandveiligheid 

Brandblusmiddelen en brandveiligheid 

1 katern 

1100 Stukken betreffende onderzoeken naar de brandgevaarlijkheid van verschillende 

soorten munitie, 

1929-1934. 1 omslag 

3001 Stukken betreffende het beproeven van brandwerende materialen, 

1931, 1931, 1937-1938. 1 omslag 

3026 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, gebruik en onderhoud van 

brandblusapparatuur en - middelen, 

1931-1933, 1935-1938. 1 pak 

1324 Correspondentie met de directeur van het luchtvaartbedrijf betreffende een rapport 

inzake brandgevaar in pyroxylinverf en lakspuitinrichtingen, 


1331 Stukken betreffende brandveiligheid en brandbestrijding op luchtvaartgebied, 

1935-1940. 1 omslag 

1332 Brief van de inspecteur voor de bescherming van de bevolking tegen luchtaanvallen 

inzake de aanbieding van een rapport betreffende maatregelen voor de 

luchtbescherming en brandveiligheid in het Koninklijk Paleis aan het Noordeinde te 

's-Gravenhage, met bijlage, 

1938. 1 stuk 

3022 Stukken betreffende verleende medewerking bij de installatie van een 

brandblusinstallatie aan boord van het prinselijk jacht Piet Hein, 


1341 Stukken betreffende instructies teneinde brand te voorkomen, alsmede rapporten 

omtrent brandveiligheidsinspecties en brandoorzaken, veelal van gebouwen van de 


1932, 1939-1940. 1 omslag 

Paardentuig, pontonmaterieel en pioniersgereedschappen 

Paardentuig, pontonmaterieel en pioniersgereedschappen 

2827 Stukken betreffende het aanschaffen, aanmaken, herstellen en beproeven van 

paardentuig, 

1906, 1933, 1935-1940. 1 pak 

1829 Stukken betreffende het aanschaffen van pontonmaterieel voor het Korps 

Pontonniers en Torpedisten, 

1927, 1937. 1 omslag 

1830 Stukken betreffende het aanschaffen en keuren van pioniersmateriaal, 

1930, 1936, 1939. 1 omslag 

1831 Stukken betreffende regelingen voor het nummeren van gereedschap,


1932, 1940. 1 omslag 

1839 Stukken betreffende het aanschaffen, beproeven en het recht van aanmaak van 

Atos-boten geleverd door N.K. Hallström te Stockholm, 

1934-1937. 1 omslag 

1840 Stukken betreffende het aanschaffen, aanmaken, beproeven en wijzigen van 

vakwerkspanningen nr. 2, met het daarbij behorende materieel, voor het Korps 

Pontonniers en Torpedisten, 

1935-1939. 1 omslag 

1849 Stukken betreffende de eisen door het Korps Pontonniers en Torpedisten gesteld 

aan de samenstelling van touwsoorten, 


2585 Stukken betreffende het aanschaffen van een motorboot, groot 130 ton, voor het 

vervoer van buskruit, 


Wapens en munitie 

Draagbare wapens en mitrailleurs 

WAPENS EN MUNITIE 

Draagbare wapens en mitrailleurs 

2822 Stukken betreffende het leveren van geweren en patronen van 6,5 centimeter aan 

Nederlands-Indië, 


2561 Stukken betreffende het onderzoeken en aanschaffen van het geweer model 95, 

1896, 1915, 1917. 1 omslag 

Div. nrs. Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, wijzigen, verstrekken, vervoeren, 

keuren en repareren van mitrailleurs, 

1900, 1916-1920, 1925-1940 9 omslagen, 5 pakken en 1 katern 

2831 Van divers kaliber, 1900, 1926-1928, 1933, 1938-1940. 

1754, 2582 Van vliegtuigmitrailleurs alsmede onderdelen hiervoor, 1928-1929, 

1934-1940. 

2 pakken 

1754 1928-1929, 1934-1938. 

2582 1939-1940. 

2562 Aanschaf in de Verenigde Staten, Duitsland en Oostenrijk, 1916, 1918. 

2563 Van Lewis mitrailleurs, 1917-1918. 

1749 Van model (M.) 1908, M.08/Cav, M.08.13, M.08.15 en M.08.15/Cav en 

toebehoren, 1918, 1931-1939., pak 

2558-2559, 

1116 

Van model 1920, 1919-1920, 1925-1926, 1930-1940 

2 pakken en 1 omslag 

2558 1919-1920, 1925-1926, 1930. 

2559 1931-1935, pak


1116 1936-1940, pak 

1745 Van model 1918, model 1918 tegen luchtdoelen en model 1918 

vliegtuig, 1925, 1927-1940. 

1744 Van model 1925 en toebehoren, 1927-1930, 1935, 1939-1940. 

2566 Van luchtdoelmitrailleurs kaliber 7,9-12.7, 1936. 

1748 Van het keuren van mitrailleurs, onderdelen daarvan en patronen 

door de Keuringscommissie voor Mitrailleurs, 1929-1932, 1937-1940 

2646 Protokoll H6 über die Abnahme für Holland, rapport inzake het 

keuren van het machinegeweer FFL nr. 1502, 1935., katern 

1776 Aanschaf van een prototype mitrailleur Brenn kaliber 7,9 voor 

studiedoeleinden, 1940. 

1959 Stukken betreffende het leveren, keuren en beproeven van licht- en seinpistolen, 

seinpatronen en lichtkogels, met tekeningen, 

1916, 1918, 1929-1940. 1 pak 

1425 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen en aanmaken van 

geweergranaten en granaatwerpers, 

1916-1924, 1929, 1931-1932, 1935. 1 pak 

1423 Stukken betreffende de instructie voor de Keuringscommissie van mitrailleurs, 

draagbare wapenen en munitie, 

1921-1922 1 omslag 

1424 Stukken betreffende het invoeren van een procedure voor het keuren van 

wapenonderdelen, 

1921-1930. 1 omslag 

2560 Stukken betreffende het opleggen van wapens in garnizoensplaatsen, 

mobilisatiecentra, magazijnen en verdedigingswerken, voor mobilisatiedoeleinden, 

1924-1925, 1930-1938. 1 pak 

1747 Stukken betreffende het vaststellen van veiligheidsmaatregelen bij het schieten 

met mitrailleurs, 


1426 Stukken betreffende het leveren van automatische pistolen aan het ministerie van 

Financiën, 

1933-1936. 1 omslag 

1427 Stukken betreffende de beproeving van het parkeriseren van wapens, 

1934-1937. 1 omslag 

1428 Stukken betreffende het herzien van het voorschrift revolver, 


1429 Stukken betreffende het houden van proeven tot het ontdoen van overtollig traan 

uit bajonetscheden, 


1440 Stukken betreffende het fabriceren van geweerlopen voor jachtgeweren,


oorlogsgeweren en mitrailleurs, 

1936, 1939-1940. 1 omslag 

1759 Stukken betreffende het bevestigen van mitrailleurs, patroontrommels en 

munitietassen op motorrijwielen, 

1936, 1940 1 omslag 

1431 Stukken betreffende het herzien van het voorschrift geweermakers, 

1936-1937. 1 omslag 

2649 Stukken betreffende het AGA drukluchtoefenapparaat voor machinegeweren, 

1937 1 omslag 

1432 Stukken betreffende het aanschaffen, herstellen en verchromen van klewangs, 

1937, 1939-1941. 1 omslag 

2819 Stukken betreffende het aanschaffen van 2 centimeter automatische Solothurn 

wapenen met toebehoren, 

1937-1940. 1 omslag 

1434-1435 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen en reviseren van geweren en 

toebehoren tegen pantseringen, 

1937-1940. 1 omslag en 1 pak 

1434 1937-1938 

1435 1939-1940, pak 

1436 Stukken betreffende het herzien van de handleiding voor de officieren van 

wapening, meestergeweermaker en -zwaardveger, 


1437 Stukken betreffende het aanschaffen en keuren van pistolen model 1925 en 

toebehoren, 

1938-1940. 1 omslag 

1438 Stukken betreffende het aanschaffen en aanmaken van diverse verwisselstukken, 


1771 Brief aan de gasmeterfabriek Dordt inzake toezending van een verslag van een 

bespreking over de materiaalkeuze voor Spritzguss patroonspillen voor mitrailleurs, 

met bijlage, 

1939. 1 stuk 

1439 Stukken betreffende het reviseren van revolvers van het model Rijksveldwacht voor 

de burgerwachten, 


1441 Stukken betreffende het aanschaffen en aanmaken van diverse draagbare wapenen 

en bijbehorend materieel voor het Korps Politietroepen, 

1939-1940. 1 omslag 

1442 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, aanmaken en herstellen van 

draagbare wapenen en toebehoren,


1939-1940. 1 omslag 

1443 Stukken betreffende het beschikbaar stellen van draagbare wapenen en 

toebehoren aan de gemeentepolitie, 


1444 Stukken betreffende het inleveren van draagbare wapenen en munitie, 


1445 Stukken betreffende de mogelijke vervaardiging van geweerkolven van Lignostone, 


1446 Stukken betreffende het wijzigen van geweren model 1895 in automatische 

geweren door de firma Armi Automatiche Scotti te Italië, 


1448 Stukken betreffende het aanschaffen van vlammenwerpers, 


Geschut 

Geschut 

2739 Stukken betreffende eisen gesteld aan, de productie, aanschaf, beproeving, 

benaming, verbetering en bestemming van divers geschut, 

1887-1888, 1895, 1899-1908, 1924-1927, 1932, 1934, 1936-1937,1940-1941. 1 pak 

2991 Rapporten van 1e lt Den Beer Poortugael inzake een beschrijving van de productie, 

gasafsluiting van Nederlandse achterlaadvuurmonden, gebreken aan deze 

vuurmonden en het voorkomen daarvan, met schetstekeningen, 


1451-1452 Stukken betreffende het aanschaffen, verbeteren, repareren en testen van affuiten 

en kanonnen 7 Veld, 

1903-1904, 1924-1940. 2 pakken 

1451 1903-1904, 1924-1930 

1452 1931-1940 

2989 Stukken betreffende een onderzoek naar de oorzaken van een ongeval met, 

alsmede het wijzigen van de aanzetter en haak van het kanon 10 centimeter 

snelvuur, 

1907-1908, 1911. 1 omslag 

2820 Stukken betreffende de mogelijkheid en wenselijkheid van de aanmaak van stalen 

geschut van middelbaar en klein kaliber en mitrailleurs door het Staatsbedrijf, 


2424, 2525 Stukken betreffende tekeningen, het aanschaffen en bestemmen van 3,7 

centimeter geschut, 

1915, 1926-1928, 1931-1940 2 pakken 

2424 1915, 1926-1928, 1931-1935 

2525 1936-1940


2529 Stukken betreffende het aanmaken, beproeven, keuren, verbeteren en aanschaffen 

van kanonnen en houwitsers van 12 centimeter, 

1915-1916, 1918-1920, 1923, 1927, 1929, 1932-1938. 1 pak 

2530 Stukken betreffende het aanmaken van kanonnen van 6 centimeter tegen 

luchtdoelen en het aanschaffen van 3 stuks 13 ponds tegen luchtdoelkanonnen type 

Mk III/l van Armstrong Whitworth, 

1915-1916, 1923. 1 omslag 

2552 Stukken betreffende het beproeven, keuren en aanschaffen van verschillende 

soorten bommen- en granaatwerpers, 

1915-1919, 1925. 1 omslag 

2821 Stukken betreffende de overname van marinegeschut, 

1916, 1920-1926. 1 omslag 

2527 Stukken betreffende het aanmaken, beproeven, keuren en verbeteren van geschut 

van 7 centimeter inclusief toebehoren, 

1916-1918, 1923-1928, 1933, 1937-1938 1 pak 

2528 Stukken betreffende het aanmaken, beproeven, keuren en verbeteren van 

houwitsers van 15 centimeter, 

1916-1919, 1928, 1930-1931. 1 pak 

1464 Stukken betreffende onderzoeken naar de oorzaken van ongevallen bij het schieten 

met kanonnen van 15 kort en 15 lang 40, 

1918, 1929, 1935-1940. 1 omslag 

2531 Stukken betreffende de aanmaak van spoorwegaffuiten van 28 centimeter lang 45, 

1920-1924. 1 omslag 

1449 Stukken betreffende de verbeteringen aan verouderd geschut, zoals opvoering van 

het vermogen, 

1922-1925. 1 omslag 

2556 Stukken betreffende de beproeving van kanonnen van 8 centimeter, 

1923-1935 1 pak 

Div. nrs. Stukken betreffende het beproeven en aanschaffen van kanonnen van 10,5 

centimeter, 

1908-1909, 1924-1941. 9 pakken 

2550 1908-1909. 

1450 Firma Schneider, 1924-1926. 

2725 1924-1927. 

1328 Beproeving Bofors, 1926-1927. 

1457 1928. 

1487 1929-1936. 

2551 1937-1938. 

1118 1939 

1119 1940-1941


2533 Stukken inzake de Memorie betreffende de controle over den aanmaak van 

houwitsers, 


2555 Stukken betreffende het vervallen van kanonnen van 9 cm tegen luchtdoelen en de 

beproeving en aanschaf van luchtdoelgeschut van 8 cm, 

1925, 1927-1929, 1931. 1 omslag 

Div. nrs. Stukken betreffende het aanmaken, beproeven, keuren en verbeteren van 

luchtdoelgeschut van 7,5 centimeter inclusief toebehoren, 

1925, 1931, 1935-1941 8 pakken 

2538 1925, 1931, 1935, nr. 492. 

2539 1935, nr. 494-1046. 

2540 1935, nr. 1066-2240. 

2541 1936, nr. 6-1360. 

2542 1936, nr. 1374-1946. 

2548 1937 

2333 1938-1939 

2549 1940-1941 

Div. nrs. Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, verkrijgen van licenties tot 

aanmaak en het aanmaken van luchtdoelgeschut, kanonnen en munitie van 2 

centimeter, 

1925, 1927, 1936-1941 2 pakken en 1 omslag 

1732 1925, 1927, 1936-1938, omslag 

1092 1939 

1733 1940-1941 

2094-2095, 2332 

Stukken betreffende offertes, demonstraties, beproeving en levering van kaliber 2 

antitank en anti-luchtdoelgeschut, 

1925-1929, 1937-1940. 3 pakken 

2332 1925-1929 

2094 1937-1939 

2095 1940 

1454 Stukken betreffende het ontwerp van een onderzeebootkanon van 8,8 centimeter 

lang 45, 


1466 Stukken betreffende het aanmaken, aanschaffen, keuren (o.a. 

keuringsvoorschriften) en verbeteren van kanonnen van 5 en 6 centimeter, en 

toebehoren, bestemd voor kazematten, met tekeningen, 

1926-1940. 1 pak 

Div. nrs. Stukken betreffende het aanmaken, beproeven, keuren en verbeteren van 

vuurmonden van 4,7 centimeter, met munitie en toebehoren, o.a. van de firma 

Gebr. Böhler & Co. te Wenen, 

1926-1928, 1936-1939. 3 pakken 

2526 1926-1928, 1936-1937


1488 1938 

1486 1939 

1489 1940-1942 

1455 Stukken betreffende gegevens inzake het 3,2 centimeter kanon, 


2648 Affuiten -Inleiding en algemeenheden - Doel van den leergang - Onderverdeeling, 

1927 1 deel 

3023 Stukken betreffende de beproeving van het infanteriekanon Boxman van 3,1 

centimeter, 

1927-1928. 1 omslag 

2553,1462 Stukken betreffende de beproeving, aanmaak, wijziging en verbetering van mortier 

8, 

1927-1930, 1933, 1935-1940. 2 pakken 

2553 1927-1928 

1462 1929-1930, 1933, 1935-1940 

1490 Stukken betreffende de beproeving en aanschaf van 15 houwitser lang 15 en 17 en 7 

veld, 

1927-1940. 1 pak 

1465 Stukken betreffende de uitbranding, slijtage en aankopering van vuurmonden, 

1928-1930, 1938, 1940. 1 pak 

1463 Stukken betreffende de formulering van definitieve eisen als grondslag voor de 

aanbiedingen van nieuw luchtdoelgeschut, 

1928-1932. 1 omslag 

2537 Stukken betreffende proeven ter verhoging van het vermogen van veldgeschut, 


Div. nrs. Stukken betreffende offertes, demonstraties, beproeving en levering van 

luchtdoelkanonnen van 4 centimeter, 

1929, 1935-1940. 3 pakken 

2423 1929, 1935-1937 

2335 1938 

1109 1939-1940 

3024 Verslag van de schietproeven tegen vliegtuigvleugels met vuurmonden van licht 

kaliber, met bijlagen, 

1930. 1 stuk 

Div. nrs. Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van luchtdoelgeschut en 

mitrailleurs voor de luchtverdediging van de Zuiderzeewerken van de firma's 

Bofors, Solothurn en Vickers, 

1931-1937. 6 pakken en 1 omslag 

2736 1931-1932, omslag 

2543 1933, nr. 40-572.


2544 1933, bijlagen nr. 480/33. 

2545 1934, nr. 4-430. 

2546 1934, nr.472-1396. 

2547 1935-1936 

2336 1937 

1470 Stukken betreffende een onderzoek naar het meest geschikte kanon voor de 

bewapening van 2-motorige gevechtsvliegtuigen, 

1934-1935. 1 omslag 

2737 Stukken betreffende de bewapening van het fort Pannerden, 


1472 Stukken betreffende het keuren, inrichten en wijzigen van de 12 houwitser lang 14, 

1935-1938. 1 omslag 

1478 Stukken betreffende het vervoer van teruggevonden Nederlands geschut in de 

Straat van Messina (Italië) naar het Nederlands Legermuseum te Doorwerth, 



1473 Stukken betreffende het kanon van 4 pantserafweergeschut (paw), met bijlage, 

1937-1940 1 omslag 

2557 Stukken betreffende beschrijvingen en een offerte voor het leveren alsmede het 

aanschaffen van Goerz correctoren voor 4 centimeter geschut, 

1938-1940. 1 pak 

1346 Stukken betreffende het beproeven en aanschaffen van houwitsers van 10, 5 

centimeter, 

1938-1939. 1 pak 

1491 Stukken betreffende het aanschaffen van werktuigen en gereedschappen voor het 

inrichten van een werkplaats voor de meestersmedenbankwerker, 


1496 Stukken betreffende de aanmaak van veiligheidsinrichtingen minimum elevatie 

voor vuurmonden van 4 en 2 cm tegen luchtdoelen, 

1939-1940. 1 omslag 

1503 Stukken betreffende het beproeven van de aanmaak van hoogbelaste geschutlopen 

door middel van autofrettage, 

1939-1940. 1 omslag 

1502 Brief inzake de aanbieding van een overzicht van de stand van zaken bij 

geschutorders van de vuurmonden van 10 veld en 7,5 tegen luchtdoelen, met 

bijlage, 

1940. 1 stuk


Munitie 

Munitie 

2702 Stukken betreffende het aanschaffen, beproeven en produceren van patronen en 

hulzen, 

1879-1880, 1887-1890, 1910-1914, 1916-1926, 1929, 1931-1935, 1938-1939. 1 pak 

2974 Stukken betreffende het vervaardigen van stalen granaatkartetsen, 

1887-1888. 1 omslag 

1124, 2964 Stukken betreffende het beproeven, aanmaken, aanschaffen en keuren van 

(tijd-)schok- en uurwerkbuizen, 

1887-1888, 1902-1903, 1907, 1915, 1917, 1919-1922, 1924-1925, 1928-1940. 2 pakken 

1124 1887-1888, 1902-1903, 1907, 1915, 1917, 1919-1922, 1924-1925, 1928- 

1933 

2964 1934-1940 

Div. nrs. Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, aanmaken en ontwikkelen van 

geschutsmunitie, 

1906-1911, 1914, 1916-1943, 1949. 22 omslagen en 13 pakken 

1730 Van 24 lang 35 en 40, 1914, 1917, 1922, 1932, 1936, 1939-1940. 

1696-1700, 

1728 

Van 7 centimeter. 1906-1911, 1916-1917, 1922-1923, 1925-1940. 

1696 1906-1911, 1916-1917, 1922-1923, 1925-1929, pak 

1700 1930-1935, pak 

1697 1936-1938, pak 

1698 1939, pak 

1699 1940 

1728 Inzake rijproeven 1935-1938. 

1731 Van 7,5 centimeter, 1934-1942., pak 

1701 Van 6 centimeter, 1918-1940. 

2801 Van lichtspoormunitie, 1926-1930, 1938. 

1705 Van 12 houwitser, 1926-1940., pak 

1706 Van 12 lang 40, 1928-1929, 1935-1936, 1939-1940. 

1707 Van 10 veld, 1927-1940., pak 

1708 Van 15 centimeter, 1921, 1924, 1929-1930, 1933, 1935-1940. 

1709-1710 Van 8 mortier, 1929-1940. 

2 pakken 

1709 1929-1938 

1710 1939-1940 

1711 Van 15 lang 24 en 40, 1930-1933, 1935-1940. 

1712 Van 15 houwitser, 1919, 1921, 1930-1940. 

1713 Van 10 tegen luchtdoelen, 1931. 

1715 Van 5 centimeter, 1917, 1931-1939., pak 

1716 Van rookmunitie van 7, 8, en 12 centimeter, 1931-1932, 1935-1937, 

1939. 

1718 Van 8 staal, 1932-1933, 1939-1940.


1722 Van 7,4 centimeter, 1932, 1935-1936, 1938-1940. 

1724 Van 12 lang staal, 1927-1940., pak 

1725 Van 10 centimeter, 1934, 1938. 

1726 Van 12 centimeter, 1917, 1922, 1935, 1938. 

1727 Van 8 tegen luchtdoelen, 1928, 1935-1936. 

1734-1735 Van 4,7 centimeter, 1937-1940. 

1734 1937-1938 

1735 1939-1940, pak 

1736 Van 10,5 houwitser, 1938, 1940. 

2808 Van 4 tegen luchtdoelen, 1939, 1941-1943, 1949. 

2074 Van 2 centimeter, 1939-1940. 

1694-1695 Stukken betreffende het aanschaffen, aanmaken, ontwikkelen en beproeven van 

handgranaten, 1907, 1909-1911, 1915-1925, 1927, 1929, 1934-1940. 

2 pakken 

1694 1907, 1909-1911, 1915-1925 

1695 1927, 1929, 1934-1940 

2774 Stukken betreffende de commissie tot onderzoek naar de uitwerking op korte 

afstand cq. de verhoging van die uitwerking, de zogenaamde stopping power van 

de kogels van 6,5 millimeter van geweren en karabijnen, 

1912, 1919. 1 omslag 

2970 Stukken betreffende de beproeving, het opleggen van een reservevoorraad en de 

samenstelling van patronen, met name scherpe nr.1, 

1913-1914, 1927-1940. 1 pak 

2965 Stukken betreffende het beproeven, aanmaken en keuren van brisantgranaten en 

brisantpantsergranaten van divers kaliber, 

1914, 1917-1918, 1924-1925, 1934-1936, 1938-1939. 1 omslag 

2971 Brief aan de minister van Oorlog inzake de orderportefeuille van de munitiefabriek, 

minuut, met bijlagen, 

1916. 1 stuk 

1854 Stukken betreffende het beproeven, aanmaken en keuren van gronden 

landmijnen, 

1916, 1935-1940. 1 pak 

1737 Stukken betreffende het aanschaffen en aanmaken van munitie voor 

vliegtuigbewapening, 

1917, 1921-1922, 1926-1928, 1931, 1935-1940. 1 pak 

2408 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, keuren, ontwerpen en 

aanmaaken van gashandgranaten, traangashandgranaten en traangaspatronen. 

1918, 1927-1928, 1933-1937. 1 omslag 

1740 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, aanmaken en afleveren van 

diverse soorten geschutsmunitie en verpakkingsmiddelen hiervoor, 

1919, 1923-1924, 1937-1940. 1 omslag


2419 Stukken betreffende de installatie voor het fabriceren van 

geweerpatroononderdelen in Oost-Indië, 


1702 Stukken betreffende het keuren van herstelde munitie, 

1920-1921. 1 omslag 

1703 Stukken betreffende het keuren van munitie voor praktische oefeningen, 


1704 Stukken betreffende het ontwerpen van een voorschrift voor de keuring van 

patronen, 

1922-1925. 1 omslag 

2805 Stukken betreffende het voorschrift periodiek onderhoud en controle van 

munitieonderdelen aanwezig in de Pyrotechnische werkplaatsen en de magazijnen, 

1928, 1938. 1 omslag 

3027 Stukken betreffende het gebruik van grondmijnen danwel EST's als mijnversperring 

op de grote rivieren, 


2804 Stukken betreffende overzichten van gegevens inzake en de productie van 

projectielen, springladingen en geschutsladingen te gebruiken voor verschillende 

kanonnen, 


2968 Stukken betreffende periodiek onderzoek van munitie, 

1930, 1932-1940. 1 pak 

1100 Stukken betreffende onderzoeken naar de brandgevaarlijkheid van verschillende 

soorten munitie, 

1929-1934. 

Div. nrs. Stukken betreffende de aanbieding van opgaven van het keuren van 

gereedstaande, aangemaakte of herstelde munitie, 

1932-1940. 4 pakken 

1719 1932-1935 

1720 1936-1937 

1721 1938-1939 

1499 1940 

1723 Stukken betreffende het ontwerpen van de Handleiding voor de commandant van 

een Aanvullingsplaats voor Munitie, 


2973 Brief aan de voorzitter van de commissie van proefneming inzake de aanbieding 

van het eerste gedeelte van het overzicht projectielen, minuut, met bijlage, 

1933. 1 stuk


2967 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, aanmaken en keuren van brand- 

en rookbommen, 

1935-1940 1 pak 

2969 Stukken betreffende oefeningen in de munitieaanvulling, 

1934-1939. 1 omslag 

2966 Stukken betreffende de vorming van een oorlogsvoorraad bommen en 

ernstvuurwerk voor de militaire luchtvaart, 

1938-1939. 1 omslag 

2726 Stukken betreffende het aanschaffen van installaties en bijbehorend gereedschap 

voor het aanmaken van patronen, kardoeshulzen en granaten, 

1938-1939. 1 omslag 

1741 Stukken betreffende het herstellen en terbeschikking stellen van onschadelijke 

theorie- en exercitiemunitie, 

1939-1940. 1 omslag 

1743 Stukken betreffende het opslaan, vernietigen en opruimen van munitievoorraden, 

ontstekingsmiddelen en explosieven, 

1940, 1943, 1945-1946. 1 omslag 

2775 Register bevattende gegevens van buitenlandse patronen en kogels, 

[1917.] 1 katern 

Ontplofbare stoffen 

Ontplofbare stoffen 

Div. nrs. Stukken betreffende het keuren, benamen, aanmaken, samenstellen, gebruiken, 

aankopen en de voorraad van scherpe patronen, buskruit en andere 

springmiddelen, 

1892, 1894, 1896-1940. 5 pakken en 4 omslagen 

2217 1892, 1894, 1896-1910, omslag 

2218 1911-1914 

2219 1915-1917 

Met aantekeningen op enkele stukken gedateerd 1934-1935. 

2220 1918-1919, omslag 

2221 1920, omslag 

2222 1921, omslag 

2776 1922-1934 

1123 1940 

2806 Scherpe nr. 23 1927-1940 

1794,1094 Stukken betreffende het onderzoeken, beproeven, leveren, gebruiken en de 

werking van rookzwak buskruit, 

1893, 1902-1903,1915-1916, 1918, 1928-1941 2 pakken 

1794 1893, 1902-1903 

1094 1915-1916, 1918, 1928-1941 

2213 Stukken betreffende de oprichting en taakuitvoering van de buskruitfabriek Oude


Molen te Nieuwer-Amstel, 

1895, 1898-1900, 1903, 1907, 1909-1923. 1 pak 

2214 Stukken betreffende de taakuitvoering van de buskruitfabriek De Krijgsman te 

Muiden, 

1897-1926. 1 pak 

2298 Stukken betreffende herziening van het Reglement op het vervoer van ontplofbare 

stoffen, 

1904, 1908-1909, 1914. 1 pak 

Div. nrs. Stukken betreffende het vervoer danwel de doorvoer van springstoffen via land-, 

spoor- en waterwegen, de advisering daarover en het onderzoek daarnaar, 

1904-1940. 4 pakken 

1105 1904-1909 

2210 1910-1919 

2211 1920-1929 

1788 1930-1940 

1796 Stukken betreffende een onderzoek naar de mogelijkheid van fabricage van 

trinitrotol voor zwavelzuurbereiding te Amsterdam, 

1907, 1930-1931, 1937. 1 omslag 

2216 Stukken betreffende de advisering bij, het toezicht op en onderzoek naar de 

mogelijke oprichting van een dynamietfabriek te Grubbenvorst en de verlening van 

een vergunning daartoe, 

1907-1910. 1 omslag 

2215 Stukken betreffende de samenstelling en de wijze van bereiding waaraan buskruit 

en het schietkatoen bij levering dient te voldoen, 

1908-1923, 1930-1940. 1 pak 

2299 Stukken betreffende veiligheidsmaatregelen en -voorschriften voor het werken in 

ruimtes waar ontplofbare stoffen worden verwerkt en/of worden opgeslagen, 

1908, 1910, 1933 1 omslag 

2255 Register houdende gegevens inzake ongelukken en explosies in munitiefabrieken in 

binnen- en buitenland, 

1909-1915. 1 katern 

2212 Stukken betreffende het onderzoeken, aanschaffen en keuren van alsmede 

ongelukken bij het werken met trotyl, 

1910, 1913-1914, 1916-1917, 1922, 1927-1930, 1932-1933, 1935, 1937-1940 1 pak 

2300 Stukken betreffende het bereiden van knalkwik, 


2173 Stukken betreffende het eindverslag en het ontbinden van de commissie inzake het 

buskruitvraagstuk, 

1915-1916. 1 pak 

2302 Voorschrift voor het werken in het tetrylgebouwtje van het Scheikundig


Laboratorium, 


1778 Stukken betreffende het beproeven en vergelijken van patronen M 95 nr. 1 gevuld 

met Amerikaanse danwel Muider buskruit, 


1785 Stukken betreffende het verzoek van de minister van Oorlog om nadere toelichting 

op de brochure Het buskruitprobleem van G. de Bruin, 


1786 Stukken betreffende een onderzoek naar de ontplofbaarheid van 

ammoniumsulfaatsalpeter, 

1921-1922. 1 omslag 

2334 Stukken betreffende de ontdekking en het beproeven van tetrol, 

1923-1924 1 omslag 

1787 Brief van de Zündwaren-Fabrik Ferd. Wicke Nachfolger te Barmen betreffende het 

aanbieden van een rapport over die Möglichkeit einer Massenexplosion von 

Amorces bei starken auseren Einwirkungen, 

1925. 1 stuk 

1810 Correspondentie met de NV Nederlandse Springstoffenfabrieken betreffende het 

verzenden, leveren, keuren, beproeven en de voorraad van verschillende partijen en 

soorten buskruit, 

1925, 1935, 1938-1941 1 omslag 

1823 Stukken betreffende het bouwen en het gebruik van een tetrylfabriek in Naarden, 

alsmede het fabriceren en keuren van dit materiaal, 

1925, 1939-1940. 1 omslag 

1789 Stukken betreffende het verstrekken van inlichtingen aan de Commandant van het 

Korps Geleiders voor Ontplofbare Stoffen over de gevoeligheid van tetryl vermengd 

met tenminste 25% water, 

1926-1927. 1 omslag 

1793 Stukken betreffende het beproeven van de springstof Promethee, 

1928-1929. 1 omslag 

3028 Stukken betreffende een ontploffing in sasgebouw B bij het drogen van slagkwik, 


2975 Stukken betreffende het beproeven van ontploffingsklauwen en springladingen van 

torpedo's en mijnen, 

1933, 1935-1936, 1940. 1 omslag 

1369 Stukken betreffende een onderzoek naar de explosie in het kruitmagazijn aan de 

Hembrug te Zaandam, 

1934-1935. 1 omslag 

2647 Ontwerp kwalitatieve analyse van granaatvullingen,



2417 Rapport betreffende het onderzoek naar de oorzaak van een explosie in het 

magazijn voor berging van ontstekings- en ontploffingsmiddelen nr. 5 aan de 

Hembrug, 


1800 Stukken betreffende het beproeven van vlamvrij buskruit, 

1935, 1938. 1 omslag 

1803 Stukken betreffende het onderzoek naar het ontvlammingsmiddel Lucifax, 


1804 Stukken betreffende het produceren van ontplofbare stoffen, 


1805 Stukken betreffende het onderzoek naar de mogelijkheid van het gebruik van 

rookgevend buskruit nr. 1 in oefeningsspringbrisantgranaat, 


1807 Stukken betreffende het onderzoek naar de springstof Tri II, 

1938-1939. 1 omslag 

1818 Stukken betreffende inlichtingen over de veiligheidsspringstof "Samsonita", 


1821 Stukken betreffende het vullen van ladingsbussen voor mijnen met noodspringstof, 

1939-1940. 1 omslag 

1822 Stukken betreffende het aanschaffen, aanmaken, onderzoeken en toepassen van 

penthriet en penthryl, 

1939-1940. 1 pak 

1826 Brief van de NV Nederlandse Springstoffenfabrieken inzake het aanbieden van een 

verhandeling betreffende het navlammen van buskruit, met bijlage, 

1940. 1 stuk 

1827 Stukken betreffende het voortzetten van onderzoeken in het Scheikundig 

Laboratorium na de oorlogsdagen, 


2812 Beschrijving der buizen en ontstekingsmiddelen, 2e deel, 

z.d. 1 katern 

Chemische en fysische strijdmiddelen 

Chemische en fysische strijdmiddelen 

2636 Stukken betreffende proeven inzake het verwekken van nevels, rookmaskeringen 

en rooksluiers, ook uit vliegtuigen, de bescherming daartegen en de schadelijkheid 

van deze nevels, 

1917-1918, 1926-1940. 1 pak 

Div. nrs. Stukken betreffende het aanmaken, keuren, aanschaffen en vervaardigen van


gasmaskers en onderdelen daarvan, 

1919, 1921-1942. 7 pakken 

2401 1919, 1921-1928 

2402 1929-1933 

1110 1934-1937 

2625 1938-1939 

2626 1940-1941 

2629 Beschikkingen betreffende vergunningen, 002-020 1938-1941. 

2628 Beschikkingen betreffende vergunningen, 022-045 1935-1942. 

1353 Stukken betreffende het beproeven, aanmaken, aanschaffen en keuren van 

gaspatronen gevuld met chlooracetophenon, 

1923, 1929-1932. 1 omslag 

2398, 2630 Stukken betreffende het beproeven, aanmaken en aanschaffen van materiaal voor 

de bescherming tegen en de neutralisering en behandeling van verwondingen als 

gevolg van chemische strijdmiddelen door middel van kleding, gasverklikkers en 

impregneermiddelen, 

1925-1940. 2 pakken 

2398 1925-1938 

2630 1939-1940 

2632 Stukken betreffende onderzoeken naar methoden en proeven voor het registreren, 

detecteren en aantonen van strijdgassen alsmede de ontwikkeling van apparaten 

voor gasverkenning, 

1927, 1929-1932, 1934-1936, 1939-1940 1 pak 

Div. nrs. Analysekaarten, register houdende gegevens inzake chemische analyses van bij het 

Scheikundig Laboratorium, later Technologisch Laboratorium RVO-TNO ontvangen 

en verzonden stoffen, 

1925-1972. 1 kaartsysteem 

2634 Alfabetische onderwepklapper. 

2621 Acetaldehyde-Kwik. 

2622 Lactose-Pijpjes. 

2623 Raapolie-Strontiumperoxyde. 

2624 Talk-Zijde. 

2635 Stukken betreffende de kwalitatieve bepaling en het bereiden van 

chlooracetohenon, 

1927-1930, 1932-1933. 1 omslag 

2832 Brief van de minister van Defensie aan de minister van Onderwijs, Kunsten en 

Wetenschappen inzake inrichtingen en commissies, ressorterende onder defensie, 

die toegepast natuurwetenschappelijk onderzoek verrichten en de wettelijke 

regeling die hierop betrekking heeft, afschrift, 

1928. 1 stuk 

2637 Stukken betreffende het periodiek Mededeelingen van het Scheikundig 

Laboratorium der Art.-Inrichtingen. 

1928. 1 pak


2404 Stukken betreffende de instelling, taak, samenstelling en werkzaamheden van de 

Commissie voor Physische Strijdmiddelen, later Commissie van advies nopens 

chemische en aanverwante verdedigingsvraagstukken, 

1928-1940 1 pak 

1350 Rapporten van het Scheikundig Laboratorium betreffende gehouden proeven, met 

geleidebrieven, tekeningen en foto's, 

1928, 1930, 1938-1940. 1 omslag 

2400 Brieven van de commissie voor Physische Strijdmiddelen inzake de aanbieding van 

haar jaarverslagen, met bijlagen, 

1929-1937. 1 pak 

1357 Stukken betreffende het aanmaken, aanschaffen en beproeven van instructiedozen 

voor de opleiding van gasverkenners, 

1929-1940. 1 omslag 

1360 Stukken betreffende het beproeven van reukmeetinstallaties voor gasverkenners, 

1930-1931. 1 omslag 

1362 Brief aan de inspecteur der genie inzake de aanbieding van een overzicht van de 

gedurende 1930 op het gebied van de chemische verdedigingsvoorbereiding 

verrichte werkzaamheden, minuut, met bijlage, 

1931. 1 stuk 

1363 Stukken betreffende het aanschaffen, aanmaken en beproeven van 

rookhandgranaten en rookkaarsen, 

1931-1939. 1 omslag 

2631 Stukken betreffende het aanmaken, keuren, aanschaffen en vervaardigen van 

schuilplaatsgasfiltertoestellen, 

1932-1942. 1 pak 

2397 Stukken betreffende het vervaardigen van honden- en paardengasmaskers, 

1932, 1934-1935, 1937-1938, 1940 1 omslag 

2713 Verzamelde analyse-voorschriften ten dienste van het scheikundig-laboratorium 

der artillerie-inrichtingen, tweede bewerking 

1933. 1 band 

2643 Verslag inzake de bereiding van dinitronaphtaline, 


1367 Stukken betreffende het beproeven en aanmaken van een gasdichte duivenkast, 

1934-1935. 1 omslag 

1371 Stukken betreffende het verbeteren van een alarmsirene ter voorkoming van 

ongelukken, 

1935-1936 1 omslag 

2645 Verslag omtrent de werkzaamheden van de reserve officier scheikundige A.J.


Rutgers inzake een kritische beschouwing van de methode Malsallez, 


1372 Stukken betreffende het ontwerpen van een gasvrije kelder voor het Centraal 

Militair Hospitaal, 

1935-1936. 1 omslag 

1373 Stukken betreffende het vervaardigen en verstrekken van een handleiding voor het 

gebruik van luchtaanvoerslangen in kazematten, 

1935-1936. 1 omslag 

1374 Stukken betreffende de verkoop van een gasmasker en een gasdetectie-apparaat 

aan China, 


1375 Brief aan de firma G.L. Loos inzake de aanbieding van een verklaring betreffende 

een demonstratie van een toestel voor gasbescherming, minuut, met bijlagen, 

1936. 1 stuk 

2644 Stukken betreffende de samenstelling en bereiding van strijdgassen, 

1936-1937. 1 omslag 

1380 Stukken betreffende het beproeven van gasdichte deuren en staalplaten, 

1937-1939. 1 omslag 

2980 Stukken betreffende het aanschaffen van 10 douche- en ontsmettingsinrichtingen 

gebouwd op een Chevroletchassis, 


2981 Verslag van paardenarts J.G.C. van Vloten betreffende de gevoeligheid van paarden 

voor arsinen, met geleidebrief, 

1938. 1 stuk 

1382 Stukken betreffende het opslaan, aanmaken, verpakken, beproeven en de voorraad 

aan gassen en chemicaliën, 

1938-1940. 1 pak 

2354 Stukken betreffende het aankopen en beheren door de Artillerie-Inrichtingen van 

10.000 kilogram uranium, 

1939, 1945. 1 omslag 

3030 Werkverslagen van proefnemingen in het Centraal Laboratorium, 

1939-1940. 1 omslag 

2756 Stukken betreffende de samenwerking met NV Philips Gloeilampenfabriek en de 

Nederlandse staat bij onderzoek m.b.t. chemische en fysische strijdmiddelen ten 

dienste van de landsverdediging, 


1390 Stukken betreffende het wijzigen van overeenkomsten met proefpersonen, 

1940. 1 omslag


Rijdend, vliegend en varend materieel 

Algemeen 

RIJDEND, VLIEGEND EN VAREND MATERIEEL 

Algemeen 

2690 Stukken betreffende de overeenkomst met de maatschappij Trompenburg inzake 

de aankoop van ziekenauto's, volgauto's en water- en verkenningsvliegtuigen, type 

Sopwith, 

1916-1917. 1 omslag 

2694 Stukken betreffende het rapport Verzameling van gegevens betreffende de 

vliegdienst in het Duitsche leger, 


3000 Stukken betreffende het aanschaffen en bouwen van motorschepen alsmede de 

inventarislijsten van deze schepen, 

1926, 1940. 1 omslag 

1621 Circulaire van de directeur voor het materieel der landmacht inzake de aanbieding 

van de Lijst betreffende voertuigen, met bijlage, 

1934. 1 stuk 

2696 Stukken betreffende het aanschaffen van Fokker C IX, T V en G 1 vliegtuigen en 

onderdelen, met name bommenrekken, 

1934, 1937-1940. 1 pak 

1508 Stukken betreffende de bouw en inrichting van verbandkarren en -wagens, 

alsmede het voorzien van ziekenwagens van luchtbanden, 

1935-1937, 1939-1940. 1 omslag 

1534 Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van diverse vervoermiddelen, 

1936-1940. 1 pak 

1626 Stukken betreffende de nummering van motorrijtuigen in eigendom van de 



3012 Brief van het hoofd technische aanschaf en voorlichting, bureau rollend materiaal 

inzake de orderportefeuille, met bijlage, 

1939. 1 stuk 

Rijwielen, rijwielonderdelen en rijwielreparatiemateriaal 

Rijwielen, rijwielonderdelen en rijwielreparatiemateriaal 

1513 Stukken betreffende de samenstelling van kistjes met gereedschap en 

reserveonderdelen, bestemd voor rijwielherstellers, 

1925-1926, 1936-1937, 1939-1940 1 omslag 

1515 Stukken betreffende het aanschaffen, verstrekken, beproeven en wijzigen van 

rijwielen, onderdelen en uitrustingsstukken, 

1926, 1931-1940. 1 pak


2697 Stukken betreffende het vorderen en aanschaffen van rijwielen bij mobilisatie, 

1929-1931, 1933. 1 omslag 

1519 Tekening van het Nederlandse legerrijwiel, 

z.d. 1 stuk 

Automaterieel en onderdelen 

Automaterieel en onderdelen 

1530 Stukken betreffende het aanschaffen, beproeven, wijzigen, herstellen en 

produceren van banden en stopijzers, 

1932-1940. 1 omslag 

1531 Stukken betreffende het onderzoeken, beproeven en wijzigen van automaterialen 

en -onderdelen, 

1934, 1936-1939. 1 omslag 

1539 Stukken betreffende het aanbrengen van verlichtingsmiddelen, alsmede het 

beproeven en aanschaffen van verduisteringslampen voor motorvoertuigen, 

1938-1941. 1 omslag 

2371 Stukken betreffende aanmaak en herstelling van motormateriaal in oorlogstijd en 

de taakverdeling op dit gebied tussen de directeur voor het materieel der 

landmacht en de Artillerie-Inrichtingen, 

1939-1940. 1 omslag 

Motorrijwielen 

Motorrijwielen 

1550 Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van motorrijwielen en 

zijspannen alsmede onderdelen hiervoor, 

1926-1940, 1945-1946 1 pak 

1551 Stukken betreffende naam- en nummerlijsten van onderdelen van 

mitrailleurmotorrijwielen, 

1935-1938. 1 omslag 

2695 Stukken betreffende de organisatie van de regimenten motorrijders en het 

aanschaffen van materiaal voor genoemd regiment, 


1579 Stukken betreffende het aanschaffen van ontbrekende uitrustingsstukken voor de 

auto's en motorrijwielen van de verkeersdienst van de Marechaussee, 

1938-1939. 

1420 Stukken betreffende de exploitatie van motorvoertuigen bij het Wapen der 

Marechaussee en de rijkspolitie, 

1940-1941. 1 omslag 

1554 Brief van het hoofd van de afdeling vervoer aan het hoofd fabriek Delft betreffende 

opgave van aantal en exploitatiekosten van de bij het Directoraat-Generaal van 

Politie in dienst zijnde motorrijtuigen, met bijlage,


Pantser- en gevechtswagens 

1941. 1 stuk 

Pantser- en gevechtswagens 

1568 Stukken betreffende het keuren, beproeven en aanschaffen van pantserplaten, 

1891, 1905, 1931-1933, 1935, 1937-1941. 1 omslag 

2327-2331 Stukken betreffende het beproeven, bewapenen, uitrusten en aanschaffen van 

gevechts- en pantserwagens, 

1925, 1927-1940. 4 pakken en 1 omslag 

2327 1925, 1927-1934 

2328 1935 

2329 1936, omslag 

2330 1937 

2331 1938-1940 

1559 Stukken betreffende een kostenopgave voor de uitrusting van het Eskadron 

Pantserwagens met materieel voor de opleiding van personeel en oefeningen, 

1936-1937. 1 omslag 

1577 Staat houdende uittreksel van de correspondentie over 1926-1929 betreffende het 

aanschaffen van pantserwagens, 

[1930]. 1 stuk 

Personenauto's en autogereedschappen 

Personenauto's en autogereedschappen 

2692 Circulaire van de minister van Oorlog inzake een memorie betreffende het verslag 

van de legercommissie over de vervanging van paardentractie door autotractie, 

afschrift, met bijlage, 

1926. 1 stuk 

1578 Stukken betreffende een overzicht van gereedschappen voor meestermonteurs en 

autoherstelwerkplaatsen, 

1934-1935, 1937-1938. 1 omslag 

2698 Stukken betreffende een vergelijking tussen de uitrusting en prijs van de Krupp en 

de Bofors zeswieler, 


1579 Stukken betreffende het aanschaffen van ontbrekende uitrustingsstukken voor de 

auto's en motorrijwielen van de verkeersdienst van de Marechaussee, 

1938-1939. 1 omslag 

Vracht-, aanhang - en terreinwagens 

Vracht-, aanhang - en terreinwagens 

2691 Stukken betreffende de verhuur van legervrachtwagens onder beheer van de 

Artillerie-Inrichtingen, na afloop van de mobilisatie, 

1917, 1919, 1921-1922. 1 omslag 

1601 Stukken betreffende de beproeving en aanschaf van een geniegereedschapswagen, 

geniemunitiewagen en de inrichting en uitrusting van keukenaanhangwagens en


-voertuigen, 

1926, 1932, 1934-1935. 1 omslag 

1526 Stukken betreffende het aanmaken en herstellen van mitrailleur-, kabel- en 

munitiekarren, 

1926-1940. 1 pak 

2693 Stukken betreffende het demonstreren, beproeven, aanschaffen, herstellen en 

ombouwen van trekkers en terreinwagens, 


1600 Stukken betreffende het ontwerpen, beproeven, aanschaffen en wijzigen van 

verschillende soorten aanhangwagens, met tekeningen, 

1928-1940. 1 pak 

1620 Rapport van 1e lt J.E. Knight, inzake zijn bevindingen met het transport van 

kanonnen, 

1931. 1 stuk 

1604 Stukken betreffende het aanschaffen, wijzigen, beproeven en inrichten van bevels- 

en verbindingsmiddelenwagens, met tekeningen, 

1931-1940. 1 pak 

1602 Stukken betreffende het geven van commentaar op de beschouwingen van de 

Directeur voor het Materieel der Landmacht inzake een instrumentenvrachtwagen, 


1603 Stukken betreffende het wijzigen en beproeven van patroonwagens en het houden 

van een vergelijkende proef tussen een patroonwagen met paard en een 

patroonauto, 

1932-1940. 1 omslag 

1605 Stukken betreffende het geven van advies inzake het ombouwen van een 

postduivenwagen tot gereedschapswagen, 


3011 Stukken betreffende het aanschaffen van watertankwagens, 

1935-1936. 1 omslag 

1606 Stukken betreffende het aanschaffen, inrichten en beproeven van gereedschaps- en 

herstellingswagens en de uitrusting daarvan, 

1935-1940. 1 omslag 

1607 Stukken betreffende het aanschaffen, wijzigen, beproeven en onderhouden van 

keukenwagens en uitrustingsstukken, 

1935-1940. 1 pak 

1610 Stukken betreffende de eisen waaraan de cabines van vrachtauto's moeten 

voldoen, 


2980 Stukken betreffende het aanschaffen van 10 douche- en ontsmettingsinrichtingen


gebouwd op een Chevroletchassis, 

1938. 

1596 Stukken betreffende onderzoeken naar gebruik van motortrekkers bij het 

infanteriegeschut, 

1938-1939. 1 omslag 

1618 Stukken betreffende onderzoek naar de oorzaken van brand in munitievoorwagens, 

1939-1940. 1 omslag 

1504 Stukken betreffende voorstellen inzake het aanschaffen of aanmaken van caissons 

en voorwagens voor de houwitsers van 10.5 centimeter Krupp, 


Voorraden, verpakking en opslag 

VOORRADEN, VERPAKKING EN OPSLAG 

3025 Stukken betreffende een onderzoek naar de meest geschikte verpakking voor het 

opleggen van R Nitroglycerine, 


1627 Stukken betreffende het ontwerpen van een nieuwe Instructie Inventaris voor de 

Koninklijke landmacht, de handleiding voor de oplegging van het materiaal, deel 1, 

oplegging en onderhoud van ontplofbare stoffen en ernstvuurwerken, 

bestanddelen, pakmiddelen en gereedschappen, 


1479 Stukken betreffende het vormen en op peil houden van verbruiksvoorraden 

verwisselstukken voor geschut en voertuigen, 


1877 Stukken betreffende de toegestane maximale hoeveelheden springstof welke in de 

gebouwen aanwezig mogen zijn en het toezicht hierop, 

1937, 1939-1940. 1 omslag 

1880 Stukken betreffende het opslaan van mobilisatievoorraden springstof, 

1938-1939. 1 omslag 

1808 Stukken betreffende het produceren, opslaan en leveren van guadinenitraat (SM I) 

en ammoniumnitraat, 

1938-1941. 1 pak 

1742 Brief aan de directie der NV Emballage Fabrieken en Houthandel betreffende de 

opgave van het gewicht van de inhoud van verschillende verpakkingsmiddelen voor 

munitie, minuut, 

1940. 1 stuk 

2664 Register houdende gegevens inzake de aanwezige voorraad springstof alsmede de 

plaats van opslag, 


2751 Stukken betreffende de splitsing en opslag van de voorraad materialen, 

gereedschappen en halffabrikaten in beheer bij het Staatsbedrijf ten gevolge van de


Opleidingen 

splitsing van het bedrijf in een NV en een Staatsbedrijf in liquidatie, 


OPLEIDINGEN 

3010 Verslag van de 1e lt-vlieger P.F. van Dorst inzake de door hem gevolgde cursus in 

mitrailleurschieten en bommenwerpen uit vliegtuigen van 12 april tot 5 juni 1926 

gevolgd te Cazaux, 

1926. 1 stuk 

1395 Register houdende gegevens inzake opleidingen en cursussen gegeven aan de 


1926-1930. 1 band 

2633 Stukken betreffende de examinering en diplomering van cursisten van de militaire 

gasschool, 

1927-1939. 1 omslag 

1396 Brief van de lt-gen tit bd H.J.A. Feber inzake het aanbieden van een verslag van de 

voordracht van luitenant Brethouwer over vuurmondconstructie, gehouden voor 

het 2e en 3e studiejaar van de cursus voor hogere technische vorming van officieren 

op 29 april en 6 mei 1929, met bijlage, 

1930. 1 stuk 

1397 Stukken betreffende het opleiden van functionarissen van de gasdienst, 

1930-1932. 1 omslag 

2395 Stukken betreffende verslagen opgemaakt door reserveofficieren-scheikundigen 

naar aanleiding van hun detachering en praktische werkzaamheden bij het 


1930-1933, 1935-1936 1 pak 

1398 Brief aan de minister van Defensie inzake het al dan niet continueren van cursussen 

voor officieren van wapening door en bij de Artillerie-Inrichtingen, minuut, 

1931. 1 stuk 

3020 Stukken betreffende de cursussen vuurwerkerij, zadelmaker en wapens, 

1931-1939. 1 pak 

2699 Stukken betreffende de behoefte aan officieren die beschikken over een hogere 

technische vorming alsmede de organisatie, invulling en beëindiging van deze 

cursus en het beoordelen van cursisten, 

1931, 1933-1935, 1937-1938, 1940. 1 pak 

1400 Brief van de directeur voor het materiaal der landmacht inzake een ontwerp 

legerorder ter vervanging van legerorder 1921 nr.1 betreffende wapencursussen 

voor officieren bij de Artillerie-Inrichtingen, met bijlage, 

1933. 1 stuk 

1366 Verslag van een oefening in de luchtbescherming te Luik, afschrift, 

1933. 1 stuk


1402 Stukken betreffende toekomstig aantal op te leiden en technische eisen waaraan 

(dienstplichtige) werklieden en specialisten na beëindiging van de opleiding aan de 

Artillerie-Inrichtingen dienen te voldoen, 

1933-1940. 1 omslag 

1406 Stukken betreffende dienstplichtige A. van Gent inzake diens detachering en 

opleiding in behandeling en herstelling van instrumenten, 


2641 Verslagen van de proeven tijdens cursussen voor reserveofficieren-scheikundigen, 

1936, 1938 1 omslag 

1408 Stukken betreffende het programma, de detachering en beoordeling van 

kandidaten officier natuurkundige, 

1937, 1940. 1 omslag 

3009 Stukken betreffende het opleiden van personeelsleden tot reserveofficier voor 

speciale diensten, 


1409 Brief inzake het programma van de herhalingscursus voor gemeentelijke 

gasspecialisten, met bijlage, 

1940. 1 stuk 

Contacten met het Departement van Koloniën 

CONTACTEN MET HET DEPARTEMENT VAN KOLONIËN 

Div. nrs. Stukken betreffende het keuren, beproeven, leveren en verzenden van materiaal, 


Div. nrs. Munitiebestanddelen groot en klein kaliber, wapens, onderdelen en 

verwisselstukken, 1915-1940. 

1904 1915-1922 

1099 1923-1928 

1905 1929-1934 

1906 1935-1938 

1101 1939 

1907 1940 

1930-1931 Hulzen, 1926-1940. 

1930 1926-1938 

1931 1939-1940 

1963 Stalen helmen, 1930., omslag 

1979 Rijwielen, onderdelen en gereedschappen, 1935-1940., omslag 

1980 Chemicaliën en chemische strijdmiddelen, 1935-1937, 1939-1940., 

omslag 

1981 Instrumenten, 1935-1940. 

1957 Affuiten, kanonnen en mortieren, 1929-1939. 

1968 Gasmaskerkool, norit, 1930-1939., omslag 

2007 Staal voor de vervaardiging van pantsergranaten (zonder 

springlading), 1939., omslag


1911 Stukken betreffende het merken van munitie en onderdelen daarvan voor het 

vaststellen van jaar van aanmaak en herkomst ingeval van sloop of herstel, 


1916 Stukken betreffende het verstrekken van inlichtingen en adviseren over het 

fabriceren, beproeven en keuren van munitie, geschut en ander materiaal, 

1919-1920, 1924, 1927, 1929-1930, 1932, 1935, 1937-1940. 1 omslag 

1913 Stukken betreffende het leveren van goederen, 

1919-1922, 1924, 1926. 1 omslag 

1918 Brief van de minister van Koloniën inzake het toezenden van een nota betreffende 

het aanschaffen van oorlogsbehoeften bij de Artillerie-Inrichtingen, met bijlage, 

1922. 1 stuk 

1920 Stukken betreffende het al dan niet verstrekken van inlichtingen over de door de 

Artillerie-Inrichtingen toegepaste fabricagemethoden voor scherpe patronen door 

het departement van Oorlog in Nederlands-Indië aan buitenlandse fabrieken, 


1936 Stukken betreffende het leveren van een installatie voor de vervaardiging van 

slaghoedjes, alsmede materiaal en gereedschap voor deze installatie, 

1927-1930. 1 omslag 

1939 Stukken betreffende een bezoek van de 1e luitenant der Artillerie van het leger in 

Nederlands-Indië J.A. Fischer aan de Acieries et Forges de Firminy te Frankrijk, 


1941 Brief betreffende een samenvatting van de persoonlijke inzichten en ervaringen van 

kapitein J. Ouwehand over tempovertragers voor automatische wapens 

(ralentisseurs), 

1928. 1 stuk 

1943 Stukken betreffende opgaven van de eigendommen van het ministerie, welke bij de 

Artillerie-Inrichtingen in bewaring zijn, 


1947 Brief van het hoofd Generale Staf te Bandoeng inzake het aanbieden van een 

rapport over de elektrolytische bereiding van broomaceton in het gaslaboratorium 

te Bandoeng, met bijlage, 

1929. 1 stuk 

1984 Brief betreffende het aanbieden van het verslag van de majoor der artillerie van het 

KNIL ir I.C.W.J. Bijl, betreffende onderhoudsmiddelen voor draagbare wapenen, het 

verchromen van lopen en de fabricage van lopen van roestvrije staalsoorten, met 

bijlage, 

1936. 1 stuk 

1991 Brief betreffende het aanbieden van een verslag van de militair apotheker 2e klasse 

KNIL H.M. Tersteege over zijn detachering bij het Scheikundig Laboratorium van de 

Artillerie-Inrichtingen, met bijlage,


1937. 1 stuk 

2010 Stukken betreffende het samenstellen van een werkprogramma voor 

J.M.Wunderink ter voorbereiding van zijn functie als toezichthouder bij de centrale 

harderij bij de AI te Bandoeng, 


2814 Stukken betreffende het aantal in bewerking zijnde orders voor het departement 

van Koloniën in de fabrieken aan de Hembrug, 

1939-1940. 1 omslag 

1910 Stukken betreffende proeven met roestwerende verven en vernissen, 


Contacten met het Departement van Marine 

CONTACTEN MET HET DEPARTEMENT VAN MARINE 

2050 Stukken betreffende het leveren van verschillende soorten munitie en onderdelen 

daarvoor, 

1911, 1913, 1918, 1931, 1934-1937, 1939-1940. 1 pak 

2038,1103 Stukken betreffende het beproeven, keuren, aanschaffen en wijzigen van geschut, 

munitie en hulzen, 

1926-1929, 1931-1940. 2 pakken 

2038 1926-1929, 1931-1936 

1103 1937-1940 

2039 Stukken betreffende het beproeven, keuren, leveren, aanschaffen en wijzigen van 

bommen, mijnen, torpedo's en springstoffen, 

1927, 1929-1931, 1933-1940. 1 pak 

2027 Stukken betreffende de opgave van benodigde wijzigingen en aanvullingen op de 

Verzameling van keuringseisen, 

1928-1929, 1933, 1935-1936. 1 omslag 

2028 Brief inzake het aanbieden van een blauwdruk en beschrijving van een drijflicht, 

met bijlagen, 

1929. 1 stuk 

2031 Stukken betreffende het beproeven, keuren, leveren, aanschaffen en wijzigen van 

mitrailleurs, revolvers en geweren, alsmede toebehoren en munitie, 

1929-1940. 1 pak 

2034 Brief inzake het aanbieden van een rapport inzake het beproeven van 

pantserplaten voor het in aanbouw zijnde flottieljevaartuig der Koninklijke marine, 

met bijlage, 

1931. 1 stuk 

2044 Stukken betreffende het onderzoeken van proefstaven bestemd voor geschut en 

mitrailleurs voor Hr Ms de Ruijter en Hr Ms Tromp, geleverd door de firma Bofors, 

1935-1938. 1 omslag 

2053 Rapport van de adviseur-verificateur van 's Rijks zeeinstrumenten inzake de


organisatie en taak van een Centrale Instrumentendienst bij het Ministerie van 

Defensie, 

1937. 1 stuk 

2057 Stukken betreffende het onderzoeken van kettingschalmen, 

1937-1938. 1 omslag 

2065 Stukken betreffende het leveren van materieel aan het bataljon marinetroepen, 

1939-1940. 1 omslag 

2066 Stukken betreffende het aanschaffen van rijwielen en onderdelen voor Curaçao, 

1939-1940. 1 omslag 

2067 Brief aan de chef van de Marine Staf houdende het aanwijzen van de adjunct 

directeur Hamm als contactpersoon ten aanzien van het inleveren van het 

materieel der kustartillerie, 

1940. 1 stuk 

2069 Stukken betreffende het afwijzen van het verzoek van de directeur der rijkswerf om 

alle bestelorders die nog niet schriftelijk zijn bevestigd te annuleren, 


2070 Stukken betreffende het leveren van mangaanbrons, 

1940. 1 omslag


Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen in liquidatie, vanaf 1 januari 1943 afdeling E van De Commissaris voor de behartiging van de belangen van de voormalige Nederlandsche Weermacht, later afdeling B5, vanaf 1 september 1948 afdeling B5 van het Ministerie van Oorlog, afwikkeling Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, (1939-1940) 1941-1952 (1953) 

STAATSBEDRIJF DER ARTILLERIE-INRICHTINGEN IN LIQUIDATIE, VANAF 1 

JANUARI 1943 AFDELING E VAN DE COMMISSARIS VOOR DE BEHARTIGING VAN 

DE BELANGEN VAN DE VOORMALIGE NEDERLANDSCHE WEERMACHT, LATER 

AFDELING B5, VANAF 1 SEPTEMBER 1948 AFDELING B5 VAN HET MINISTERIE 

VAN OORLOG, AFWIKKELING STAATSBEDRIJF DER ARTILLERIE-INRICHTINGEN, 

(1939-1940) 1941-1952 (1953) 

2321 Stukken betreffende het selecteren, vernietigen, ordenen en inventariseren van 

bescheiden en (tekeningen-)archieven alsmede regels betreffende het voeren van 

correspondentie en de bedrijfsvoering bij het (tekeningen)archief van de (het 

voormalig Staatsbedrijf der ) Artillerie-Inrichtingen, 

1910, 1921, 1923, 1925, 1933, 1939-1941, 1943-1944, 1946, 1952 [1954], 1986, z.d 

1486, 1488-1489, 2526 

Stukken betreffende het aanmaken, beproeven, keuren en verbeteren van 

vuurmonden van 4,7 centimeter, met munitie en toebehoren, o.a. van de firma 

Gebr. Böhler & Co. te Wenen, 

1926-1928, 1936-1939. 1 pak 

2526 1926-1928, 1936-1937 

1488 1938 

1486 1939 

1489 1940-1942. 

1550 Stukken betreffende het aanschaffen en beproeven van motorrijwielen en 

zijspannen alsmede onderdelen hiervoor, 

1926-1940, 1945-1946. 

2742 Stukken betreffende de regeling inzake de uitgifte van en registratie en 

inventarisatie van de productiegoederen en gereedschappen in gebruik bij de 

particuliere nijverheid, 

1939-1942. 

2808 Stukken betreffende het beproeven, aanschaffen, aanmaken en ontwikkelen van 

munitie van 4 tegen luchtdoelen, 

1939, 1941-1943, 1949. 

2354 Stukken betreffende het aankopen en beheren door de Artillerie-Inrichtingen van 

10.000 kilogram uranium, 

1939, 1945. 

1282 Stukken betreffende de personeelssterkte, 

1940-1942. 

2307-2308 Stukken betreffende het instellen en werkzaamheden van de Commissie van Advies 

van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 

1940-1942. 2 pakken 

2307 1940 

2308 1941-1942 

2934 Stukken betreffende het afhandelen van de ten name van het ministerie van


Defensie afgesloten contracten, het instellen van een commissie van deskundigen 

daartoe en de werkzaamheden verricht door deze commissie, 

1940-1942. 1 pak 

Zie ook inv. nrs. 2731-2733, 2834, 2836-2844, 2933, 2936-2943. 

2651-2661 Opgave van: als "oorlogsbuit" afgegeven goederen, register houdende de 

boekwaarde of getaxeerde waarde van door het Staatsbedrijf der Artillerie- 

Inrichtingen, complex Hembrug geleverde krijgsbuitgoederen, met datum van 

levering en eindbestemming van de goederen, 

1940-1943. 11 banden 

2651 Deel 1, nrs. 1-812. 

2652 Deel 1a, nrs. 813-864. 

2653 Deel 1b, nrs. 864-1021. 

2654 Deel 1h, 1021-1176. 

2655 Deel 1c, nrs. 1-35. 

2656 Deel 1d, nrs. 35-97. 

2657 Deel 1e, nrs. 97-114. 

2658 Deel 1f, nrs.114-157, 1. 

2659 Deel 1g, nr. 1. 

2660 Deel 2. 

2661 Deel 3. 

2945 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van en aan W. Eimers, allen inzake 

de afwikkeling van contracten en defensiecontracten, 

1940-1944. 1 omslag 

2319 Stukken betreffende het samenwerken met alsmede het recht op aandelen van de 

Artillerie-Inrichtingen door Rheinmetall-Borsig AG, 

1940-1944. 

2082-2087 Stukken betreffende het beheren, scheiden, afvoeren en verkopen van voorraden 

(Duitse) oorlogsbuit, 


2085 oktober 1940 - augustus 1942. 

2086 september- december 1942., omslag 

2082 januari - augustus 1943. 

2087 september - december 1943., omslag 

2083 januari - april 1944. 

2084 mei 1944 - 1947 

Div. nrs. Dossiers inzake het afwikkelen van defensiecontracten van op 15 mei 1940 

uitstaande orders, 

1940-1948 12 omslagen en 10 pakken 


Met retroacata, 1938-1939. 

2938 Instructies , handleiding, administratieve en interne organisatie, 

1940. 

2939 Afgewikkelde contracten, concept D-lijst, 1941-1943., pak 

2940 Voorschotafwikkeling, Vo-lijsten, 1941-1943. 

2941 Nog niet afgewikkelde contracten, zogenaamde O-lijsten, 1941-1942. 

2943 Buitenlandse bestellingen, 1940.


2942 Stand van zaken bij de voortgang van de werkzaamheden bij het 

behandelen van de afwikkelingsdossiers, 1940-1942., pak 

2731 Van Berkels' patent te Rotterdam, 1940-1941., pak 

2732 Van Doorne's aanhangwagenfabriek NV, 1940-1941., pak 

2733 Fabrique National d'Armes de Guerre (FN) te Herstel, België, 1941, 

1946. 

2834 Gebroeders van der Vliet NV, Amsterdam inzake 4,7 

pantserafweergeschut Böhler, 1940-1941. 

2836 Firma J.B. van Heijst & zonen, 's-Gravenhage inzake 

luistertoestellen, 1940-1941. 

2837 Fabbrica Automibili Isotta Fraschini inzake luchtafweergeschut 2 

centimeter met patronen, 1940-1942., pak 

2838 Fried. Krupp AG inzake 10,5 houwitser met munitie, 1940-1942. 

2839 Mechanische Werkstätte Neubrandenburg inzake 

bommenwerpafrichtingen voor de Fokker T 5 en G 1, 1940-1942, 

1945. 

Met retroacta, 1938-1939 

2840 Firma J.B. van Heijst & zonen, 's-Gravenhage inzake 

bommenwerpafrichtingen voor de Fokker T 5 en G 1, 1940-1948., pak 

2841 NV Van Rees & Greve, vertegenwoordiger voor Aktiebolaget Bofors 

inzake kanonnen 4 tegen luchtdoelen, en materiaal voor 10,5 

centimeter veldgeschut lang 42, 1940-1947., pak 

Met retroacta, 1939. 

2842 Rotterdamsche Droogdok Maatschappij, 1940-1948., pak 

2843 Werkzeugmaschinenfabrik Oerlikon Bührle & Co inzake kanonnen 2 

tegen luchtdoelen, 1940-1948., pak 

met retroacta, 1939. 

2844 NV Dordtsche Metaalindustrie Johan de Witt inzake 4,7 

pantserafweergeschut, 1940-1947., pak 

2933 Alard Fils & Co. inzake mitrailleurs Browning vleugelmodel 7,9 

millimeter, pistolen model 1925, patronen, 1940. 


2936 Firma Lindeteves Stokvis inzake 3,7 luchtdoelgeschut, 1940. 

Met retoacta, 1939. 

2937 W. Bernet & Co. NV vertegenwoordiger van A.G. Skoda Werke inzake 

20 batterijen 4 stuks vuurmonden 7,5 centimeter tegen luchtdoelen, 

1940. 


2719 Stukken betreffende onderhandelingen met Oerlikon inzake de afwikkeling van 

contracten en opdrachten welke medio 1940 werden gestaakt, 

1940, 1942, 1951-1952. 1 omslag 

1743 Stukken betreffende het opslaan, vernietigen en opruimen van munitievoorraden, 

ontstekingsmiddelen en explosieven, 

1940, 1943, 1945-1946. 1 omslag 

2766 Nota van het hoofd van de afdeling E van het ministerie van Defensie inzake een 

overzicht van de gang van zaken betreffende het afwikkelen van op 15 mei 1940 nog 

lopende bestellingen, 

1941. 1 stuk


2771 Persberichten inzake uitkomsten van vergaderingen van de dienstcommissie bij het 

Staatsbedrijf in liquidatie, 


2662 Laufende Bestellungen bei der niederländischen Privatindustrie am 15. Mai 1940, 

wovon die untenstehenden Güter auf Vorschussabkommen bei der Firma 

zurückgeblieben sind, register houdende gegevens inzake op 15 mei 1940 

uitstaande orders, 

1941-1942. 1 band 

2075 Directiebesluiten betreffende diverse onderwerpen, 

1941-1942. 1 omslag 

Zie ook inv. nrs. 2926-2930 

2079 Stukken betreffende het geven van cursussen, 

1941-1942. 1 omslag 

2717 Stukken betreffende het vorderen van motorvoertuigen, 

1941-1942. 1 omslag 

2755 Stukken betreffende de overdracht van machines, materialen en grondstoffen aan 

de naamloze vennootschap, 

1941-1942. 1 pak 

3002 Stukken betreffende de tewerkstelling van arbeiders in Duitsland, de betaling en 

sociale omstandigheden aldaar, 

1941-1942. 

2759 Ingekomen stukken van de NV, hoofdzakelijk directiebesluiten inzake de 

organisatie en personeelsbezetting, 

1941-1942, 1950-1951. 1 omslag 

2663 Laufende Bestellungen bei der niederländischen Privatindustrie am 15. Mai 1940, 

wovon die Abwicklung beendet ist, register houdende gegevens van op 15 mei 1940 

uitstaande orders die afgehandeld zijn, 

1941-1943. 1 band 

2078 Stukken betreffende het beschikbaarstellen van brandweermaterieel aan derden, 

1941-1943. 1 omslag 

2721 Stukken betreffende het vorderen van 4 centimeter tegen luchtdoelen kanonnen, 

halffabrikaten alsmede reservedelen, als krijgsbuit, 

1941-1944. 1 omslag 

2754 Stukken betreffende het verplicht afstaan als oorlogsbuit van metalen en 

chemicaliën alsmede specificaties van voorraden, 

1941-1944. 1 pak 

2088 Stukken betreffende het onderzoeken van de stabiliteit van buskruit, 

1941-1946. 1 omslag


2718 Stukken betreffende het vestigen van het Staatsbedrijf in liquidatie te Delft 

alsmede de taakuitvoering, 

1941-1951. 1 omslag 

2778 Stukken betreffende werkzaamheden van het Autobedrijf, 


2779 Stukken betreffende het toekennen van wachtgeld aan ontslagen joodse 

arbeidscontractanten, 


2715 Stukken betreffende het voorzien van DAF overvalauto's van motorgasinstallaties, 


2768 Brief van ir F.Q. den Hollander aan M. Wessig te Berlijn inzake de aanbieding van 

een kopie van een brief betreffende de toestand in Nederlands-Indië, minuut, met 

bijlage, 

1942. 1 stuk 

2769 Brief van ir F.Q. den Hollander aan A. Vogel inzake de aanbieding van een kopie van 

een brief van het College van Secretarissen-Generaal betreffende zijn besluit de 

functie van voorzitter van de directie van de Artillerie-Inrichtingen te blijven 

vervullen, minuut, met bijlage, 

1942. 1 stuk 

2092 Stukken betreffende de samenstelling van de dienstcommissie, 


2685 Brief van de directeur-voorzitter aan de directeur G. Houtwipper inzake het verloop 

van algehele liquidatie van het Staatsbedrijf, afschrift, 

1942. 1 stuk 

2686 Stukken betreffende de uitzending naar en tewerkstelling van Nederlandse 

arbeiders in Duitsland, 


2687 Stukken betreffende de opgave aan Der Industriebeauftragte des Oberkommandos 

der Wehrmacht beim Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen van het aantal 

werkzame joodse werknemers bij de Artillerie-Inrichtingen, 


2688 Stukken betreffende de werkzaamheden van kapitein ir D.H.G. Brethouwer 

gedurende zijn detachering bij het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 


2639 Stukken betreffende de overgave van het Scheikundig Laboratorium aan de 

Nederlandsche Centrale Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk 

Onderzoek (TNO) alsmede de taxatie van roerende en onroerende goederen, 

1942-1943. 1 omslag 

2764 Stukken betreffende onderzoeken naar en de uitvoering van de liquidatie van het


Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 

1942-1943. 1 omslag 

2767 Stukken betreffende het overdragen van het Autobedrijf aan het Departement van 

Justitie en het Scheikundig Laboratorium aan de Centrale Organisatie voor 

Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek, 

1942-1944. 1 pak 

2762 Stukken betreffende het beheer van het Hembrugfonds en het beheer der 

koffiekamers, 

1942, 1948, 1952. 1 omslag 


2835 Stukken betreffende het inbeslagnemen door de Duitse bezetter van motorboten 

eigendom van de Artillerie-Inrichtingen, de teruggave daarvan, het herstel, de 

bruikleen en verhuur van deze boten, 

1942-1950. 1 omslag 

1048-1060 Agenda's van ingekomen stukken van de directie, 

1942-1952. 13 omslagen 

Zie ook inv. nrs. 170-240, 461-463 , 1011-1047 en 1061-1076. 

1048 1942 (2000). 

1049 1942 (2001-4001). 

1050 1942 (4002). 

1051 1943 

1052 1944 

1053 1945 

1054 1946 

1055 1947 

1056 1948 

1057 1949 

1058 1950 

1059 1951 

1060 1952 

1063-1076 Agenda's van uitgaande stukken van de directie, 

1942-1953. 14 omslagen 

Zie ook inv. nrs. 170-240, 461-463 en 1011-1062. 

1063 1942 

1064 1942 (2203-4451). 

1065 1942 (4452). 

1066 1943 

1067 1944 

1068 1945 

1069 1946 

1070 1947 

1071 1948 

1072 1949 

1073 1950 

1074 1951 

1075 1952


1076 1953 

2716 Stukken betreffende het gebruik en beheer van gebouwen, werken en terreinen van 

het voormalig Staatsbedrijf 

1942-1954. 1 omslag 

2720 Correspondentie met de directeur van het Nederlandsch Legermuseum Generaal 

Hoefer inzake het ter beschikking stellen aan dit museum van twee ijzeren 

voorladers, 


2773 Richtlijn voor de behandeling van correspondentie en andere administratieve 

aanwijzingen voor het afwikkelingsbureau Artillerie-Inrichtingen, 

1943. 1 stuk 

2097 Stukken betreffende de overname van de bibliotheek van het voormalig 

Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen door de commissaris voor de belangen van 

de Nederlandsche weermacht alsmede de overbrenging naar het bibliotheekdepot 

te Leiden in 1952, 

1943-1945, 1952. 1 omslag 

2758 Stukken betreffende het rapporteren van plunderingen door of in opdracht van 

Duitse instanties en mogelijke andere oorlogsmisdrijven begaan ter kennisgeving 

aan de Nederlandse commissie inzake oorlogsmisdaden, 

1945-1947. 1 omslag 

2304 Stukken betreffende het opsporen van staal, gereedschap en machines afkomstig 

van de Artillerie-Inrichtingen welke door de Duitse bezetter uit Nederland zijn 

geroofd, 

1945-1949. 1 omslag 

2724 Nota aan de secretaris-generaal inzake het aanbieden van een notitie betreffende 

een overzicht van het buitfonds Rüstungs-inspection Niederlande, met bijlagen, 

1946. 1 stuk 

2704 Brief van D. de Vries aan Weijnman inzake het aanbieden van het boek De 

oorsprong, ontwikkeling en tegenwoordige toestand der Artillerie-Inrichtingen te 

Delft benevens de feestelijke herdenking van het 200-jarig bestaan op 22 

November 1879, geschreven door W.B. Westhof, met bijlage, 

1946 1 stuk 

2748 Dossier inzake een onderzoek naar het weghalen, het verkopen en de bestemming 

van machines en werktuigen van de Artillerie-Inrichtingen welke op last van de 

Rüstungsinspektion werden verkocht aan de firma E. Lehner, met retroacta, 


3033 Nota's inzake de rechtsvorm van de Artillerie-Inrichtingen alsmede de daarmee 

samenhangende rechtspositie voor het personeel, 

1946-1947. 2 stukken 

2760 Stukken betreffende jaarverslagen en verslagen van verrichtingen van het 

afwikkelingsbureau, later bureau B5 van het ministerie van Oorlog,


1946-1951. 1 pak 

Zie ook inv. nrs. 2118-2119, 2139, 694-709, 2258-2296. 

2770 Correspondentie met mr C.W. de Vries inzake gegevens betreffende de 

geschiedenis van de Artillerie-Inrichtingen, met name rond de jaren 1914-1918, 


2722 Stukken betreffende het uitbetalen van stakingslonen en -boeten aan 

rechthebbenden inzake ingehouden loon van de stakingsdag in februari 1941, 

1948-1949. 1 omslag 

2723 Correspondentie met de NV Nederlandsche machinefabriek AI inzake het betalen 

van een rekening en de vereffening hiervan uit het Buitfonds, 


2749 Catalogus ener bijzonder belangrijke publieke veiling voor chemische en andere 

industrieën van machinerieën, metalen en technische materialen ingevolge directe 

opdracht van het Ministerie van Financiën (Bureau Herstelbetalings- en 

Recuperatiegoederen) ..., 


2099 Stukken betreffende het aanvragen van machtigingen tot het aanschaffen en 

dragen van het Mobilisatie Oorlogskruis, 

1950-1952. 1 omslag 

2761 Stukken betreffende het beëindigen van de afwikkeling van de zaken van het 

voormalig Staatsbedrijf, 

1950, 1952. 1 omslag 

2673 Correspondentie met W.J. Bongers uit Kaapstad inzake een affuitage van een 

Caronnade scheepskanon, 


2745 Stukken betreffende een inventarisatie van werktuigen eigendom van het 

Staatsbedrijf onder beheer van het afwikkelingsbureau Artillerie-Inrichtingen, 

[1941-1942, 1947]. 1 pak 

2730 Alfabetische index op werken afwikkelingsdossiers van op 15 mei 1940 lopende 

bestellingen, met aantekeningen omtrent de wijze van afdoening, 

[1941-1954]. 

1 katern Zie inv. nrs. 2731-2733, 2834, 2836, 2844, 2933, 2936-2943.


N.V. Nederlandsche Machinefabriek Artilllerie-Inrichtingen, 1941-1966 

N.V. NEDERLANDSCHE MACHINEFABRIEK ARTILLLERIE-INRICHTINGEN, 1941- 

1966 

2683 Stukken betreffende herziening van de salarissen, de collectieve 

arbeidsovereenkomst voor de metaalnijverheid en reglement voor de 

samenstelling van de werkliedenvertegenwoordiging ten gevolge van de omzetting 

van het Staatsbedrijf in een naamloze vennootschap, 

1940-1942. 

2311 Stukken betreffende het opstellen van de openingsbalans van de NV 

Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen, 


2317 Stukken betreffende vergaderingen van de Raad van Commissarissen van de NV 

Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen, 

1941-1944 1 pak 

2810 Agenda van ingekomen en uitgaande stukken bij de Raad van Commissarissen, 

1941-1949. 1 katern 

2689 Stukken betreffende de pensioenrechten van personeel dat bij het Staatsbedrijf in 

vaste dienst was en is overgegaan naar de naamloze vennootschap, 


2682 Stukken betreffende ontslagvergunningen van de directeur-generaal van den 

arbeid alsmede toestemming tot het ontslaan wegens einde arbeidsovereenkomst, 


1305 Stukken betreffende de aanvraag, aanmaak, productie en levering van diverse 

materialen, grondstoffen en producten aan de Duitse Weermacht en Duitse 

bedrijven, 

1942-1943. 1 pak 

Zie ook inv. nrs. 2741 en 2747 

2684 Stukken betreffende de benoeming van een sociaal voorman vanwege het 

Nederlandsche Arbeidsfront alsmede andere activiteiten van deze organisatie, 

1942-1943. 1 omslag 

3031 Stukken betreffende de spoorwegverbindingen van en naar de Artillerie- 

Inrichtingen, 

1942, 1944, 1952-1954, 1959 1 omslag 

2627 Besluiten en kennisgevingen van de directie, met bijlagen, 


Zie inv. nr. 1077 

1079 Agenda van ingekomen stukken van de liquidatie van magazijngoederen, 

materialen, gereedschap, werktuigen, 

1944-1952. 1 omslag 

2670 Stukken betreffende de behandeling in de Staten-Generaal van de wetsontwerpen


inzake de bekrachtiging van de oprichting van een naamloze vennootschap 

Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen, de toepassing van artikel 5 

van de Pensioenwet ten aanzien van het personeel van deze vennootschap en de 

instelling van het Nationaal Bedrijf Artillerie-Inrichtingen, 

1946-1958 1 omslag 

2379 Stukken betreffende ontwerpen voor het logo van het meetinstituut Bemetel-TNO, 


2675 Stukken betreffende de registratie van beeldmerken, 

1951-1952. 1 omslag 

2676 Akten houdende het oprichten van de stichting Sociaal Fonds voor het personeel 

der Artillerie-Inrichtingen en de stichting Aanvullingsfonds der Artillerie-Inrichting, 

afschriften, 

1953, 1956. 2 stukken 

2665 Grafische overzichten inzake de personele bezetting, salaris- en 

verzekeringsopbouw,leeftijdsverdeling, ongevallenpercentage en ziekteverzuim, 

1955-1959. 1 omslag 


2672 Stukken betreffende het bouwen en inrichten van een munitiefabriek in het kader 

van het facilities assistence program van de Verenigde Staten, 


2677 Stukken betreffende het beproeven van het Armalite AR 10 geweer, 

1958-1962. 1 omslag 

2678 Stukken betreffende het opruimen van een houten en de bouw van een betonnen 

aanlegsteiger in zijkanaal G, 


2681 Akte van ingebruikgeving van terreinen met opstallen, met bijlage, 

1966. 1 stuk


Gedeponeerde archiefbescheiden 

GEDEPONEERDE ARCHIEFBESCHEIDEN 

Commissie voor de bezoldiging en titulatuur van de burgerlijke ambtenaren bij de Centrale Magazijnen en bij 's Rijks Magazijn van Geneesmiddelen, 1910-1911 

COMMISSIE VOOR DE BEZOLDIGING EN TITULATUUR VAN DE BURGERLIJKE 

AMBTENAREN BIJ DE CENTRALE MAGAZIJNEN EN BIJ 'S RIJKS MAGAZIJN VAN 

GENEESMIDDELEN, 1910-1911 

2322 Agenda, 

1910-1911. 1 katern 

2323 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken bij de commissie, 

1910-1911. 1 omslag 

Archiefbescheiden inzake J.F. Weijnman, chef van dienst bij het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, later belast met de liquidatie, later als hoofd van de afdeling B 5 van het ministerie van Oorlog, ook als lid van de commissie voor de Artillerie-Inrichtingen, 1940-1960 

ARCHIEFBESCHEIDEN INZAKE J.F. WEIJNMAN, CHEF VAN DIENST BIJ HET STAATSBEDRIJF 

DER ARTILLERIE-INRICHTINGEN, LATER BELAST MET DE LIQUIDATIE, LATER ALS HOOFD 

VAN DE AFDELING B 5 VAN HET MINISTERIE VAN OORLOG, OOK ALS LID VAN DE 

COMMISSIE VOOR DE ARTILLERIE-INRICHTINGEN, 1940-1960 

2306 Stukken betreffende het liquideren van het Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 

1940-1956. 1 pak 

2309 Stukken betreffende besprekingen van Weijnman met de commissie onderzoek 

militair aankoopbeleid inzake het aanschaffen van helmen alsmede de 

verslaggeving hiervan, 

1958-1960. 1 omslag 

Archiefbescheiden ontvangen en opgemaakt door dr J. H. de Boer als lid van diverse commissies, 1935-1939 

ARCHIEFBESCHEIDEN ONTVANGEN EN OPGEMAAKT DOOR DR J. H. DE BOER ALS LID 

VAN DIVERSE COMMISSIES, 1935-1939 

2638 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken bij dr J.H. de Boer als lid van de 

Oorlogsgassencommissie der Nederlandse Chemische Vereeniging en de 

Commissie voor Chemie en Luchtbescherming, 

1935-1938. 1 omslag 

2640 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken als lid van de subcommissie 

rookmaker van de commissie van advies nopens chemische en aanverwante 

verdedigingsvraagstukken, welke onderzoek deed naar de mogelijkheid om door 

toevoeging van een rookmaker aan springstoffen het springpunt van projectielen 

duidelijker waarneembaar te maken, 

1937-1939. 1 omslag 

Archiefbescheiden gevormd en ontvangen door de directeur-voorzitter, president-directeur als lid of voorzitter van commissies, fondsen 

ARCHIEFBESCHEIDEN GEVORMD EN ONTVANGEN DOOR DE DIRECTEUR-VOORZITTER, 

PRESIDENT-DIRECTEUR ALS LID OF VOORZITTER VAN COMMISSIES, FONDSEN 

Van het Munitiebureau (1915-1920, 1939-1940) en de directiecommissie, later directorium van het Centraal Orgaan 

VAN HET MUNITIEBUREAU (1915-1920, 1939-1940) EN DE DIRECTIECOMMISSIE, 

LATER DIRECTORIUM VAN HET CENTRAAL ORGAAN 

2393, 2811 Stukken betreffende het instellen, de samenstelling, werkzaamheden en opheffen 

van het munitiebureau, 

1915-1920. 1 omslag en 1 pak 

2393 Correspondentie.


2811 Grafische overzichten., pak 

2394 Convocaties en notulen van vergaderingen van het munitiebureau, 

1915-1920. 1 pak 

2365 Stukken betreffende de organisatie van het Centraal Orgaan, de werkzaamheden 

voor dit orgaan uitgevoerd door functionarissen van de Artillerie-Inrichtingen en 

het opheffen van dit orgaan, 

1937-1940. 1 omslag 

2366 Stukken betreffende het instellen, instructie van de secretaris en algemeen 

gedelegeerde en de verhouding tot de Artillerie-Inrichtingen van het 

munitiebureau, 


2363-2364 Agenda's en notulen van vergaderingen van de directiecommissie, later directorium 

van het Centraal Orgaan, afschriften, 

1939-1940. 2 pakken 

2363 1939 

2364 1940 

2374 Directoriumbesluiten, afschriften, 

1939-1940. 1 omslag 

2373 Stukken betreffende het verlenen van industrieel verlof aan dienstplichtigen, die bij 

het uitvoeren van een bepaalde industriële taak voor de krijgsmacht, door 

vakbekwaamheid of routine tijdelijk of blijvend onmisbaar danwel onvervangbaar 

zijn in het betrokken bedrijf, 

1939-1940. 1 omslag 

2367 Ingekomen notulen van vergaderingen van het munitiebureau, 

1939-1940. 1 pak 

2369 Stukken betreffende het afdoen van punten besproken in vergaderingen van het 

munitiebureau, 

1939-1940. 1 omslag 

2372 Weekrapporten van besprekingen van de directeur Artillerie-Inrichtingen met het 

directorium van het Centraal Orgaan, 


2368 Weekverslagen van het munitiebureau, 


Als lid van de commissie voor de binnenlandsche verwerking van gelden voor het Defensiefonds, 1936 

ALS LID VAN DE COMMISSIE VOOR DE BINNENLANDSCHE VERWERKING VAN 

GELDEN VOOR HET DEFENSIEFONDS, 1936 

2416 Ingekomen en minuten van uitgaande stukken van en aan de voorzitter van de 

commissie, 

1936. 1 omslag


Als voorzitter van de commissie inzake controle van de eigendommen van het departement van defensie en de Artillerie-Inrichtingen bij de particuliere nijverheid (Controle commissie P.N.-CCPN), 1939-1941 

ALS VOORZITTER VAN DE COMMISSIE INZAKE CONTROLE VAN DE EIGENDOMMEN 

VAN HET DEPARTEMENT VAN DEFENSIE EN DE ARTILLERIE-INRICHTINGEN BIJ DE 

PARTICULIERE NIJVERHEID (CONTROLE COMMISSIE P.N.-CCPN), 1939-1941 

2706 Ingekomen notulen van vergaderingen van de 1e-25e vergadering, 

1939-1940. 1 omslag 

2707 Ingekomen maandrapporten inzake de werkzaamheden van de controledienst 

productiegoederen, 

1939-1940. 1 omslag 

2708 Stukken betreffende de organisatie en taakuitvoering van het Centraal Mobilisatie 

Magazijn, 

1939-1941. 1 pak


Vervallen toegang 

VERVALLEN TOEGANG 

3029 Plaatsingslijst van het gewoon en het geheim archief van de Artillerie-Inrichtingen, 

vervaardigd door het Afwikkelingsbureau Staatsbedrijf der Artillerie-Inrichtingen, 

[1954] 1 pak


Eindnoten 

E I N D N O T E N 

Eindnoot 1 - RM 1914, 415-421. 

Het betreft de volgende diensten: 

1. Verstrekken en herstellen van draagbare wapenen en daarvoor bestemde verwisselstukken 

, toebehooren, gereedschappen, maten, enz. 

2. Verstrekken van onderhoudsmiddelen en algemeene behoeften voor wapenen, rijwielen, 

paardentuig en voor het materiaal der Artillerie bij de korpsen en de magazijnen. 

3. Verstrekken en herstellen van benoodigdheden als: richtblokken, richtcontroleurs enz., 

kanonslagen e.d., ijzeren blokjes voor patroontasschen. 

4. Verstrekken en herstellen van contrôleklokjes en van de benoodigdheden daarvoor. 

5. Herstellen van voertuigen ten behoeve van de Geneeskundige Dienst. 

6. Verstrekken van benoodigdheden voor winterbeslag. 

7. Geven van technische adviezen en verleenen van medewerking bij aanschaffing van, het 

nemen van proeven enz, met artilleriemateriaal. 

8. Verleenen van hulp bij het herstellen van rijwielen. 

9. Verstrekken en herstellen van brandblusmateriaal, behoorende tot het materiaal der 

artillerie, in verantwoording bij de Plaatselijke- en Garnizoenscommandnaten en bij de 

inrichtingen van onderwijs. 

10. Onderzoeken en herstellen van de inrichtingen van beweegkracht en verlichting, alsmede 

van de hefwerktuigen, enz, op de pantserforten. 

11. Houden van cursussen als hieronder zijn vermeld: 

a. wapencursussen voor officieren; 

b. opleidings- en herhalingscursussen voor meesters-geweermaker en -zwaardveger; 

c. opleidings- en herhalingscursussen voor miliciens-geweermakers; 

d. opleidingscursus voor miliciens tot hulpgeweermaker ten behoeve van het mitraileurmaterieel 

van het veldleger; 

e. opleidings- en herhalingscursussen van onderofficieren-vuurwerker der Vesting- 

Artillerie; 

f. cursussen voor officieren, ressorteerende onder den Inspecteur der Vesting-Artillerie, 

ten behoeve van het goede onderhoud van het materieel der Vesting-Artillerie; 

g. idem voor officieren, ressorteerende onder den Inspecteur der Bereden-Artillerie, ten 

behoeve van het goede onderhoud van het materieel der Bereden-Artillerie; 

h. cursussen voor officieren der Mitrailleurafdeelingen, ten behoeve van het goede 

onderhoud van het materieel; 

i. herhalingscursussen voor meesters smid-bankwerker der Bereden-Artillerie. 

12. Uitoefenen van toezicht op het onderhoud en beheer der draagbare wapenen, in gebruik 

bij de korpsen en inrichtingen van het leger en de landweer, enz, bestaande in: 

• het houden van toezicht op de verantwoording van de wapenen en van de 

reparatieboeken. 

• het houden van wapeninspectiën en het beschikbaar stellen van personeel ten behoeve 

van het houden van inspectiën over draagbare wapenen door de betrokken 

autoriteiten. 

13. Onderzoeken van pikrinezuur in beheer bij het Regiment Genietroepen. 

14. Herstellen van keukenwagens.

2.13.86 Inventaris van het archief van het Ministerie van ... - gahetNA

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?