Gouda Waterstad - watererfgoed.nl

Na de Franse tijd moest de economieuit een diep dal klimmen. In het beginging dat proces traag. Vooral na 1850werd de industrie langs de Turfsingelverder uitgebreid en gevarieerder.In 1822 begon dat met de vestiging vanbierbrouwerij ‘De Hand’, die het wateruit de Turfsingel gebruikte alsgrondstof. De vestigingsfactorenmoeten wel zeer aantrekkelijk zijngeweest, want de Goudse brouwindustriewas toen al 2 eeuwen overhaar hoogtepunt heen.Van korte duur was de aanwezigheidaan de Turfsingel van een bokkingrokerijrond 1820.Een tras- en verfstoffenmolen,aangedreven door paarden, werd in1834 opgericht en een jaar later alvervangen door een windmolen ‘St.Joseph’, waar ook hennep werdgebeukt. In 1853 is de molen ingerichtvoor het malen van koren en mout. In1896 is deze molen veranderd in eenmachinale krijtmalerij, aangedrevendoor een gasmotor. In 1885 was er eenkleimalerij opgericht met eenstoommachine, in een pakhuis aan deTurfsingel, vlak bij de “ St. Joseph”, meteen spoorbaan naar de Turfsingel. Hetbedrijf is in 1900 verkocht aan A.Vingerling, een houthandelaar die bij destoomkrijtmalerij een uitgebreid houtbewerkingbedrijfbegon, waarin gebruikwerd gemaakt van de stoomkracht uitde krijtmalerij. Waarschijnlijk heeftVingerling later de ‘St. Joseph’geannexeerd.Aan de binnenstadzijde van deTurfsingelgracht, de Vest, stonden in de19 e eeuw de windkorenmolens DeKorenbloem en De Roode Leeuw.Naast De Korenbloem verrees in 1834de windtras- en snuifmolen Het Fortuyn.In 1852 is De Korenbloem ookingericht voor het malen van schorsten behoeve van de leerlooierij.Molen de Roode LeeuwDe Roode Leeuw kreeg in 1904naast wind- ook mechanischeaandrijving.In 1844 breidde Adrianus Jonker zijnpottenfabriek aan de Turfsingel uit.Uit dit familiebedrijf kwam later dePlateelbakkerij Zuid-Holland (1898-1964) voort, die uiteindelijk eenenorm terrein tussen de Raam,Verloren Kost en de Vest zoubeslaan. Een bestaande scheepswerfbij het Buurtje wilde in de jaren40 uitbreiden, maar kreeg twee keergeen vergunning van de gemeente.Deze werf is waarschijnlijk rond 1880opgeheven.Rond 1850 kwam de industrialisatiegoed op gang. Gouda kreeg in 1853een gasfabriek op een terrein tussenVerlorenkost, Nonnenwater, HogeGouwe en Vest.23