Jaarverslag 2004web.indd - Prins Bernhard Cultuurfonds

mensen is cultuur een dode letter. Het Cultuurfonds hecht grote waardeaan alle vormen van ‘meedoen’, aan educatie, amateurbeoefening enzelfwerkzaamheid, aan projecten die een specifieke doelgroep willenbenaderen, aan festivals, podiumproducties en tentoonstellingendie bepaalde facetten van de cultuur op een bijzondere wijze onderde aandacht brengen. Het Cultuurfonds wil het meedoen financieelmogelijk maken. Meedoen en laten meedoen: het investeren incultuur is alleen zinvol wanneer het bereik gegarandeerd is.Het Cultuurfonds kan niet alle projecten ondersteunen. Naast algemenerichtlijnen waaraan alle aanvragen worden getoetst, zijn er specifiekerichtlijnen waarin de verschillende ondersteuningsmogelijkhedenworden toegelicht en waarin beoordelingscriteria zijn opgenomen.In het algemeen geldt dat het Cultuurfonds alleen bijzondere projecten(en een beperkt aantal investeringen) ondersteunt. Projecten dienennaar het oordeel van het fonds inhoudelijk bijzonder en kwalitatiefwaardevol te zijn en direct aan te sluiten bij de doelstelling van hetCultuurfonds. Bij de beoordeling is er extra aandacht voor projectendie zich richten op zelfwerkzaamheid, de deelname van amateursof het bereiken van specifieke doelgroepen. Het Cultuurfondssteunt alleen rechtspersonen zonder winstoogmerk.Of een project bijzonder genoemd kan worden, hangt af van verschillendefactoren. Natuurlijk gaat het vooral om de inhoud. Maar het fondsbekijkt ook hoe een project zich verhoudt tot de gebruikelijke activiteitenvan een aanvrager en tot het werkveld. Het fonds weegt mee of eenaanvrager zich extra inspant om de juiste doelgroep te bereiken enof een project uitzonderlijke kosten met zich meebrengt. Bijna altijdbetrekt het Cultuurfonds deskundige adviseurs bij de beoordelingvan projecten. Zij bepalen uiteindelijk of een project inhoudelijkbijzonder en kwalitatief waardevol is. Overigens heeft het landelijkfonds de beoordeling van subsidieverzoeken gedelegeerd aan vasteadviescommissies. Zie voor de samenstelling van deze commissies p. 43 e.v.Behandeling van subsidieverzoekenEen subsidieverzoek wordt behandeld door een van de vijftien afdelingenof door het landelijk bureau. De afdelingen behandelen projecten vanplaatselijk, regionaal of provinciaal belang. Stelregel is dat een aanvraagthuishoort bij de afdeling die het gebied bestrijkt waarbinnen het projectplaatsvindt. Wanneer het Cultuurfonds een project van landelijk belangacht, wordt de aanvraag door het landelijk bureau behandeld. Ompraktische redenen gaat een verzoek dat bij drie of meer afdelingen isingediend, naar het landelijk bureau. In sommige gevallen is een afwijkendetaakverdeling afgesproken. Die zijn in de richtlijnen aangegeven.Door de geografische spreiding van de afdelingen kan het Cultuurfonds goedinspelen op provinciale, regionale of lokale situaties. Afdelingen kunnendan ook bepaalde prioriteiten stellen bij de toekenning van subsidies. Deprioriteiten die een afdeling stelt, worden in de loop van 2005 gepubliceerd opde website.Op de Nederlandse Antillen en Aruba is een zelfstandig Prins BernhardCultuurfonds werkzaam. Projecten die zich daar afspelen worden door datfonds behandeld. (Zie hiervoor ook het hoofdstuk Organisatie, p. 58 e.v.)BudgetJaarlijks wordt vastgesteld hoe groot het activiteitenbudget is. Dit is hetbudget dat beschikbaar is voor subsidies, prijzen en eigen initiatieven. Vanhet activiteitenbudget wordt ongeveer de helft uitgegeven door de vijftienafdelingen, de andere helft door het landelijk fonds. Hierbij wordt o.a.uitgegaan van inwonersaantallen. Het Cultuurfonds Flevoland heeft dusminder te besteden dan het Cultuurfonds Zuid-Holland. Op pagina 83 e.v. is telezen hoe het budget is verdeeld. Het budget van het landelijk bureau wordtverdeeld over de genoemde zes werkterreinen en het Cultuurfondsbeurzenprogramma.Met deze verdeling van het activiteitenbudget beoogt het Cultuurfondseen brede spreiding van beschikbare middelen. Het steunt zo jaarlijksbijna vierduizend projecten. De bijdragen verschillen per project, maarzijn, vergeleken met de bijdragen van enkele collega-fondsen, relatiefbescheiden. De afdelingen kennen voor een aantal projecten en investeringenstandaardbijdragen. Op de pagina’s 115 t/m 176 staat de verantwoording vanalle ondersteunde projecten in 2004.Evaluatie van projectenHet Cultuurfonds kent formeel twee besluitmomenten bij het toekennenvan subsidies. Het eerste moment is de inhoudelijke beoordeling van eenaanvraag. Wanneer deze positief is, wordt op basis van de aangeleverdebegroting een bepaald bedrag in het vooruitzicht gesteld. Dit bedrag wordt pasuitbetaald wanneer het project heeft plaatsgevonden of wanneer de kostenwaarvoor de bijdrage werd toegekend zijn gemaakt. De aanvrager verzoekt hetCultuurfonds dan om uitbetaling van het toegezegde bedrag. Op dat momentvindt de tweede beoordeling plaats. Beoordeeld wordt dan of het project isuitgevoerd conform de aanvraag en de ingediende begroting. Als dat zo is,wordt de bijdrage uitbetaald. Als dat niet zo is, behoudt het Cultuurfonds zichhet recht voor om het toegezegde bedrag lager vast te stellen of helemaal nietuit te keren. De aanvrager is hiervan op de hoogte; een van de voorwaardenbij een toezegging is dat tussentijdse wijzigingen in projectplan of begrotingmoeten worden doorgegeven aan het fonds. Omdat het Cultuurfondsaltijd achteraf betaalt, komt het niet of nauwelijks voor dat bijdragenonverschuldigd worden uitbetaald of moeten worden teruggevorderd.Evaluatie subsidiebeleidIn 2004 is binnen alle geledingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds(landelijk bureau, afdelingen, commissies en besturen) nagedacht engepraat over het subsidiebeleid. De gesprekken gingen over de positie vanhet Cultuurfonds, de rol die het vervult in de samenleving, de rol die hetdaarin wíl vervullen en de manier waarop dat het beste kan gebeuren.Verder kwam de definitie van cultuur aan de orde en de wijze waarophet Cultuurfonds die hanteert op een aantal werkterreinen. Daaropaansluitend werden de verschillende ondersteuningsmogelijkheden die10 11