lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl
lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl
poorter zware bundel rijshoutpoot / zware lange topstek bij griendhoutsorterinc;2 vruchtboom: J plantstek *peut. peuterpoppen opborrelenporiënvolume bodemvolume dat niet door korrelswordt ingenomenporrie plantaardig afval v bollenkwekenjenporring ronding \ h oppervlak v klinkerbestratingportambacht rechtsgebied v/e stadporte ommuurde plaats (stad), zonder stadsrechtof stadsvrijhetdportulaankaart oude kaart met kust- en routebeschrijvingen kompasrichting, als voorloper v/dlatere zeekaartenpositie opstelling v/h geheel v militaire verdedigingswerkeni/h terreinpositielicht navigatielichtpossemate (O-Nld) slecht ontwaterd land metoorspronkelijk veel gagelbegroeiingpossessie landbezit, mn v overzeese koloniënpost / toezichtspunt voor bewaking: 2 stevigeplank als voetbrug over sloten "waterribbe, vlonder;j kleine kogel bij jagerijpostdistrict aparte regio met een centraal knooppuntvoor postverspreidingpostgraven (veend) het zwaarste veen graven,waarbij de uitgegraven grond op grote afstandtegen een hoogte moet worden opgekruldpostweg brede historische straatweg mede voorpostverkeer aangelegdpot / leger v/e haas; 2 (bosb) benaming voorkunstmatige kuilen v/h overzanden van zaad i/hbos; 3 zeeboezem, zeearm: 4 kolk, plas ofkreekgatpotduiker noolput langs de straatkantpoten jong broedsel uitzetten (viskweek), injagerij wild half vastbinden in de hoop dat zezich los weten te werken en zich i/d nabijheidzullen blijven ophoudenpoterne onderaardse gang door de hoofdwal v/emilitaire verdedigingswal *sluippoortpotklei (Gr) zware, zeer compacte donkergekleurdeklei die bovenin het bodemprofiel vaakontkalkt is (voor >75% bestaande uit leem),afgezet in smeltwatermeren in diep uitgeschuurdetunneldalen uit de ijstijd (Eistenen), somspakketten vormend van >1OO diktepotpolder (VI) overlooppoider langs een groteregenrivier die bij zeer hoog water volloopt enzodoende een extra berging voor het rivierwatervormt [uiterwaard < potpolder]potstal 1 schapemest met heideplaggen vermenstdat op de essen werd gebracht, na 1500 in uebruikgeraakte wijze v bemesting op armezandgrond: 2 veestal in zandgebieden•^schaapskooipounsmiet (Frl) pondsmaatpraamgracht turfafvoervaartprakbos bos v zo"n 20-jarig eikehakhout datomgehakt zal worden waarna de grond zalworden omgespitprakken helm en stro met een schop de grond indrukken voor het vastleggen v duinen tegenzandverstuivingprater weideopzichter, boswachterpratten (tuinb/bosb) niet goed willen groeien*kwijnenprayeel siertuin *prieeiprayerie landouwpreg (bosb) korte (0.45 m) wügestekken voorbuitendijkse hakgriendenpreit weiland, weideprenk (NBr) ?prent (jag) wildspoor in weke grond of sneeuwprieel i lieflijk oord, paradijs; 2 aangelegde tuin,bloementum *prayeel; 3 tuinhuisje of anderbouwsel als element v/e siertuin *weesje. koepel,foelge, gadereem, loofhut, lommerhuisje. luchthuisjepriel l (ZHld/Zld) kleine geutje die door hetafstromende ebwater op slikgronden gevormdwordt [priel < ebschaar] *spriel; 2 (Waddenzee)benaming voor vertakkingen v/d bevaarbaregeulenpriemen schemerenprik *talhout. sprokkelprikkeldraad gestekeld ijzerdraad *pumdraad.pinnekensdraadprinsdom deel v/e koninkrijkprise de plaats (rivier, duinpomp) waar eendnnkwatermaatschappij haar water opneemtproduktiebos bosbouw waarbij bos is aangeplantvrijwel uitsluitend voor houtproduktie, vaak alsmonocultuur, bv den (mijnhout), populier (pulp)profetenblees paardevijg, paardetortprofiel de denkbeeldige doorsnede v/e terreinvormprojectiemethode "wafbeeldingsmethodepromenade wandelwegpronknaald gedenknaald *obeiiskproosdij plaats of gebied v/e proost, kapittel ofkanunnik verbonden a/e kathedrale of collegialekerk *kloosterprosput put waarin vüders hun afval werpen*afvalputprots (bosb) zijn omgeving beheersende, slechtgevormde bomen die bij dunning wordt verwijderdprovestgoed proosdij landprovincie l staatkundig onderdeel v/ rijk *gewest;2 platteland, ïtt de (Rand)stad *streekprut modder, slikprutpolder kleine polder88
pseudo-asar dekzandrug die grote uiterlijkegelijkenis vertoont met een smeltwaterrugpseudorizon valse horizonpuin 1 massa vergruisde steen *schorre; 2 graanstoppelsna afmaaiïngpuinafglijding aardverschuivingpuinglooiïng versterking v/e dijkbeloop metbrokken puinpuinwaaier kegelvormige afzetting v/e stroom(rivier of smeltwatervloed) waar deze in vlakkerterrein komt [puinwaaier < overslag < delta]pulle, pulre moeraspulver stofaspummel vochtig hooi of stalmest dat gebruiktwerd ter verdichting v rijswerkenpunt 1 spits uitstekend gedeelte v/h vasteland ofeiland *oerd. nes. tong; 2 uitzichtpunt of afgesprokenplaats; 3 afzondelijk samenstel v wiepen enrijslagen met turnen, voor afdekking v/h beloopa/d rivierzijde v kribben die samengesteld zijnuit baardwerkpuntdraad prikkeldraadpunten jagen op watervogels mn eenden, vanuiteen bootje (punter)puntgracht militaire barrière met taluds en ongelijkehelling, en een in een punt toegegravenbodemput 1 gegraven waterkom of vijver; 2 boorputvoor winning v delfstoffen; 3 uitgraving iha;veenput, bouwput *fbssepyriet gereduceerd bodemmineraal, FeS 2 *koperpilQquadrangulatie romeinse landindeling, veelal tbvex-militairen uitgezette rationele blokverkavelingvan 707x707 m of fracties daarvan, in Lbmogelijk nog het basisplan vormend voor dedorpsplanning *centuriatiequakjeswater duinmeertje @: kwak (kleine reiger)quatrebras vierarmig verkeerspunt *kruispunt,twisk;quic levend vee, stuks veequicborn springbron, fonteinquicsant drijfzand *kwikzandquoteboek landboek, erfregister, kadaster89
- Page 39 and 40: geschulpte laag bij rijsbossen: met
- Page 41 and 42: ak milieu (zie aanslibbing) en rela
- Page 43 and 44: grondverbetering beëming. bemestin
- Page 45 and 46: elemmert infiltreren v smelt- en re
- Page 47 and 48: hel / bevroren plek i/d grond *hal;
- Page 49 and 50: hoofdsteen / hoeksteen als bescherm
- Page 51 and 52: ide ankerplaats of aanlegplaats voo
- Page 53 and 54: jaagpad pad langs een trekvaart voo
- Page 55 and 56: kame vlaksnewijze smeltwaterafzetti
- Page 57 and 58: kielsponning ingraving v zo'n 30 cm
- Page 59 and 60: kluis / (Utr) werfkelder langs grac
- Page 61 and 62: neerslag. De neerslag is dikwijls k
- Page 63 and 64: kruisland (Zld/NBr) landstuk door g
- Page 65 and 66: Llaadplaats aan de oever gelegen la
- Page 67 and 68: leek (Frl) beekje *iekleem / kleiac
- Page 69 and 70: looierskuil kuil waarin de huiden v
- Page 71 and 72: Mmaaidag oppen laktemaat, volgens d
- Page 73 and 74: mennegat landweg (over het land v a
- Page 75 and 76: molenwerf matmoles (Ov/Gld) stenen
- Page 77 and 78: Nnaakt / kaal of onbegroeid terrein
- Page 79 and 80: noodweg notwegnoord windrichting, h
- Page 81 and 82: omloop / tijdsverschil in bosbouw t
- Page 83 and 84: opdriebomen opmetenopdrijven met de
- Page 85 and 86: slepen, ten tijde voor ingebruiknam
- Page 87 and 88: parelbliksem zeldzame vorm v blikse
- Page 89: plat / platkaart: kaartprojectie vo
- Page 93 and 94: ecognitie betaling voor gebruik v/e
- Page 95 and 96: iggeling (bosb) heinhoutrijen (bosb
- Page 97 and 98: ooster wild- of veedrempel bij natu
- Page 99 and 100: schapedrift grond waarover een kudd
- Page 101 and 102: schraalland 1 ontwaterd of juist on
- Page 103 and 104: 4 elk der afdeling waarin bouwland
- Page 105 and 106: sneeuw of landijs; te onderscheiden
- Page 107 and 108: sprunk (Z-Lb) bron *sprengspui afsl
- Page 109 and 110: stiltegebied gebied v enkele km 2 w
- Page 111 and 112: stroomversnelling plaatselijk sterk
- Page 113 and 114: thië centraal plein als openbare v
- Page 115 and 116: in houtarme gebieden [balk < tuinwa
- Page 117 and 118: Vvaag 1 vettigheid v/d grond mn doo
- Page 119 and 120: hebben ingenomen. Als vegetatieland
- Page 121 and 122: vingerlijn boogvormige stuw- of sch
- Page 123 and 124: voorhof / neerhof; 2 voorplein v/e
- Page 125 and 126: wwaadplaats doorwaadbare kruisplaat
- Page 127 and 128: waterlossing een zelfstromende, geg
- Page 129 and 130: wieling draaikolk op plaats waar tw
- Page 131 and 132: woud (W-Nld) moeraswildernis v els,
- Page 133 and 134: zeebank zandbank *haak. kat, rifzee
- Page 135 and 136: zinker buis (bv water- of gasleidin
- Page 137: zwier (Lb) ploegland, bouwland @L c
poorter zware bundel rijshoutpoot / zware lange topstek bij griendhoutsorterinc;2 vruchtboom: J plantstek *peut. peuterpoppen opborrelenporiënvolume bodemvolume dat niet door korrelswordt ingenomenporrie plantaardig afval v bollenkwekenjenporring ronding \ h oppervlak v klinkerbestratingportambacht rechtsgebied v/e stadporte ommuurde plaats (stad), zonder stadsrechtof stadsvrij<strong>het</strong>dportulaankaart oude kaart met kust- en routebeschrijvingen kompasrichting, als voorloper v/dlatere zeekaartenpositie opstelling v/h geheel v militaire verdedigingswerkeni/h terreinpositielicht navigatielichtpossemate (O-Nld) slecht ontwaterd land metoorspronkelijk veel gagelbegroeiingpossessie landbezit, mn v overzeese koloniënpost / toezichtspunt voor bewaking: 2 stevigeplank als voetbrug over sloten "waterribbe, vlonder;j kleine kogel bij jagerijpostdistrict aparte regio met een centraal knooppuntvoor postverspreidingpostgraven (veend) <strong>het</strong> zwaarste veen graven,waarbij de uitgegraven grond op grote afstandtegen een hoogte moet worden opgekruldpostweg brede historische straatweg mede voorpostverkeer aangelegdpot / leger v/e haas; 2 (bosb) benaming voorkunstmatige kuilen v/h overzanden <strong>van</strong> zaad i/hbos; 3 zeeboezem, zeearm: 4 kolk, plas ofkreekgatpotduiker noolput langs de straatkantpoten jong broedsel uitzetten (viskweek), injagerij wild half vastbinden in de hoop dat zezich los weten te werken en zich i/d nabijheidzullen blijven ophoudenpoterne onderaardse gang door de hoofdwal v/emilitaire verdedigingswal *sluippoortpotklei (Gr) zware, zeer compacte donkergekleurdeklei die bovenin <strong>het</strong> bodemprofiel vaakontkalkt is (voor >75% bestaande uit leem),afgezet in smeltwatermeren in diep uitgeschuurdetunneldalen uit de ijstijd (Eistenen), somspakketten vormend <strong>van</strong> >1OO diktepotpolder (VI) overlooppoider langs een groteregenrivier die bij zeer hoog water volloopt enzodoende een extra berging voor <strong>het</strong> rivierwatervormt [uiterwaard < potpolder]potstal 1 schapemest met heideplaggen vermenstdat op de essen werd gebracht, na 1500 in uebruikgeraakte wijze v bemesting op armezandgrond: 2 veestal in zandgebieden•^schaapskooipounsmiet (Frl) pondsmaatpraamgracht turfafvoervaartprakbos bos v zo"n 20-jarig eikehakhout datomgehakt zal worden waarna de grond zalworden omgespitprakken helm en stro met een schop de grond indrukken voor <strong>het</strong> vastleggen v duinen tegenzandverstuivingprater weideopzichter, boswachterpratten (tuinb/bosb) niet goed willen groeien*kwijnenprayeel siertuin *prieeiprayerie landouwpreg (bosb) korte (0.45 m) wügestekken voorbuitendijkse hakgriendenpreit weiland, weideprenk (NBr) ?prent (jag) wildspoor in weke grond of sneeuwprieel i lieflijk oord, paradijs; 2 aangelegde tuin,bloementum *prayeel; 3 tuinhuisje of anderbouwsel als element v/e siertuin *weesje. koepel,foelge, gadereem, loofhut, lommerhuisje. luchthuisjepriel l (ZHld/Zld) kleine geutje die door <strong>het</strong>afstromende ebwater op slikgronden gevormdwordt [priel < ebschaar] *spriel; 2 (Waddenzee)benaming voor vertakkingen v/d bevaarbaregeulenpriemen schemerenprik *talhout. sprokkelprikkeldraad gestekeld ijzerdraad *pumdraad.pinnekensdraadprinsdom deel v/e koninkrijkprise de plaats (rivier, duinpomp) waar eendnnkwatermaatschappij haar water opneemtproduktiebos bosbouw waarbij bos is aangeplantvrijwel uitsluitend voor houtproduktie, vaak alsmonocultuur, bv den (mijnhout), populier (pulp)profetenblees paardevijg, paardetortprofiel de denkbeeldige doorsnede v/e terreinvormprojectiemethode "wafbeeldingsmethodepromenade wandelwegpronknaald gedenknaald *obeiiskproosdij plaats of gebied v/e proost, kapittel ofkanunnik verbonden a/e kathedrale of collegialekerk *kloosterprosput put waarin vüders hun afval werpen*afvalputprots (bosb) zijn omgeving beheersende, slechtgevormde bomen die bij dunning wordt verwijderdprovestgoed proosdij landprovincie l staatkundig onderdeel v/ rijk *gewest;2 platteland, ïtt de (Rand)stad *streekprut modder, slikprutpolder kleine polder88