lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl

ide ankerplaats of aanlegplaats voor schepen,werf in zeedorpen *ydeidelplaaLs onbebouwd of leeg terreinidiolect persoonlijk taalgebruik binnen de algemenelandstaalidioom tongval, dialectie (Hld) natuurlijk watertje «s"aeiemker bijenhouder *bijman. imker. imme. ijm. ijmker.b ijkerier mestvocht *gieries (Dr) schapekamp *ecsiesermannechies harde, scherpe soort turf vanplanteresten (ijzermannetje)iest 1 (Frl) landcomplex *east; 2 (Frl) los akkerperceel*eastijs kristallijn bevroren water met een dichtheid v0.916 dm 5 , ofwel een volume dat 1/11 groter isdan van eenzelfde hoeveelheid water (eigenschappen:drijven v ijs, uitzetten)ijsbank massa opeengestapelde ijsschotsen i/erivier of zee die de vaart belemmert *ijsdamijsbezetting mate waarin een vaarweg of anderwater is bezet met ijs, in tienden uitgedruktijsblink heldere, witte glans a/d gezichtseinder,veroorzaakt door weerschijn v/e ijsveld, vglweerschijn «waterluchtijsbok stevig paalwerk dat dient om brughekken,pijlers ea voorwerpen welke in of nabij stromendwater staan te beschermen tegen kruiendijs, vgl schamppaal *beerijsdag (meteor) dag dat de temperatuur beneden0°C blijft, in De Bilt gemiddeld 12 per jaarijsdoorgang voor scheepvaart oegaanbare geul*slochter. slopijsgang het zich bewegen v drijfijs op de stroomof het getijijsgat "tochtgat, wak. bijt. lom, cunet. loeme. glop. slop.treksat. weigatijskaar overelkaar geschoven en zich opgestapeldeijsschotsen bij het kruien v/e rivier, ook dedaarbij ontstane ijsdamijsmare ijsschol, schotsijsnaalden kleine onvertakte ijskristallen, dielangzaam vallen bij strenge koude en weinigwind. Zij kunnen bij bewolkte maai ook bijonbewolkte hemel vallen en glinsteren in datgeval in het zonlicht (men spreekt dan van 'hetZllvert') *poolsneeu>*ijspegel *kekele, kijkel. tapijsregen bevroren regen, neerslag v min of meerheldere ijskorrels die glad. hard en bros zijn,ontstaat door bevriezing tijdens het vallenijssel zwartwater (gevolg v veengrond langsafbrokkelende oevers @G: ae + saal 'donker water'ijsstroom 1 gletsjer; 2 koude, ijsrijke zeestroomijsvoet zoom v landvast ijs die a/h strand vastgevrorenzit en zich niet met het getij meebeweegtijswig bodemstructuur (scheur, naald) die zichzelftijdens vorst uitdiept doordat het aanvriezendwater uit de omgeving aantrekt. Een netwerkvan ijswiggen resulteert i/e polygoonstructuurijzel een tamelijk homogene en doorzichtigeijskorst, die ontstaat (1) ofwel wanneer onderkoelderegen of motregendruppels de grond ofandere vaste voorwerpen raakt terwijl de tempdaarvan onder of slechts weinig boven nul is,ofwel (2) wanneer gewone (mot)regen valt opoppervlakten waarvan de temperatuur flinkbeneden nul is. Uzel leidt vaak a/h einde v/evorstperiode de dooi inijzerkuil (Veluwe) voormalige winrungsput vklapperstenen, ijzerconcreties rond kleiklompjein riviersediment «s"slakkenhoopijzeroer een ijzererts dat vooral in vlakke landstrekenin dalen en moerassige oorden op geringediepte voorkomt *zode-ijzersteen. moeras- ofmoddererts. veld- of weide-erts, poelertsikkelhiem (Frl) brinkillietklei kleigronden met K-fixatie, waardoorbemesting vaak niet het te verwachten effectsorteert, in Nld oa Maaskleiilluviaal horizont bodemhorizont die met voedingsstoffenis verrijkt door oplossing uit debovengrond en i/h illuviaal horizont is neergeslagen*B-horizontimker bijenhouder «*iemkerimmigratie 'intrek, vestiging, inkomingimmissie inworp v vaste, vloeibare of gasvormigestoffen of van geluid i/h milieuimmuniteit ommuurd zelfstandig stedelijk kwartierv/d geestelijkheid (kannuniken)impe (Kempen) heuvel @G; humpaimpermeabel water-ondoordringbaarincrustatie korstvorming v minerale stoffen bijeen warmwaterbronindijk binnendijkindijken afsluiten v aangewassen grond of buitendijksegrond met een dijkindrift landweg, toegangsweginfiltratie verschijnsel van indringing v water i/dbodem, droog zand infiltreert slecht door dewaterafstotende werking v korrelomhullendehumuszuren, leidende tot flinke afspoeling i/dduinen *inzijging. insiepeling49