13.07.2015 Views

lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl

lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl

lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

gedestilleerd. Dauwmeter: drososcoop *oditendeondens.donkdebiet watervolume per m/sdeclinatie horizontale kompasafwijking, metmendiaanvlak 'afwijking, noordoostingdeek watermerk *daak. geffel. veek. ruigtedeel / (Frl) toponiem voor gemeente, vroegeregrietenij "streek: 2 aandeel i/d grond *leut; 3(Peel) turfveldjedeemstering <strong>het</strong> vallen v/d avond, tgv dageraaddeep (NHld) veenwijk «-diepdeimat (Gr) oppervlaktemaat *deimt, dagmaatdeimt (Waterland) oppeniaktemaat •deimat. dagdeiningzeegolven ontstaan uit zeegang elders, endus <strong>het</strong> oorspronkelijke windveld ontlopen zijn.herkenbaar aan regelmatige en afgeronde vormenen domineren v lange golven (normaleperioden 7-12 sec) fbruintje < deining < grofzee]*roiling, moerzeedeizig mooi weer dat terug loopt naar nevelig enmistig tS"zeevlamdekanaat kerkelijke eenheid v meerdere parochies[parochie < dekanaat < bisdom]dekzand tot enkele meters dik pakket v grofkorreligewindafzettingen (met goede afronding enmattenng) die grote gebieden in O-Nld als eendeken bedekt en reliëf met vlakke ruggenvormt, tijdens <strong>het</strong> einde v/d ijs'ijd (Weichselien)afgezetdekzandkop kleine heuvel bestaande uit dekzanddekzandrug lage duinrug bestaande uit opgehooptdekzand. vaak o d overgang v begroeideen onbegroeide ondergronddekzandvlakte vlakgelegen dekzandgebieddel / (Lb) vlakke, langgerekte en brede inzinkingi e grotere dalhelling en op plateau-oppervlakte,meestal met een geringe helling i/d lengterichting;2 (NBr) komvormige laagte tussen tweezandige ruggen op de flank v/e waterscheiding;3 (Hld) duinvallei; 4 kuil ï d weg; 5 lage slootkantdie een paar maal per jaar moet wordenopgehaald (vaak zandige oevers, bv door kruisendestroomrug)delft gedolven (gegraven) of verdolven (vergraven)watersloot *delte. duif. dulve. «raaf. grachtdelfstof / (mijnb) een natuurlijke concentratie véén of meer mineraalsoorten dat commercieel inwinbare hoeveelheid aanwezig is, in Nld (oppervlakte):grind, zand zandsteen (Twente, Z-Lb). klei. keüeem. mergel, ijzeroer, veen,bruinkool; 2 minerale bovengrond of brandstofdelle (Lb) brede, komvormige tot vlakke dal vormaan de rand v e plateau, veelal <strong>het</strong> eerste gedeelte<strong>van</strong> een dieper droogdal 'S"deldellen (Frl) moerasgrond waar de kmpklei geërodeerdwas, ofwel <strong>het</strong> venig oppervlak aangetastdelling / laagte of inzinking v/d bodem *kuil. vlaai;2 glooiing; J uitgraving *saddijedelsleuf (Gr) boerenkleiwinput *daüegat. aardhalingdelta een stroomafwaartse vertakking v/e laagvlakte-nviermet tussen de rivierarmen en dekustlijn een driehoekig gebied bestaande uitwaaiervormig afzettingen v meegevoerd grind,zand of slib. Delta's ontwikkelen zich <strong>het</strong> bestein zeeën met zwak getij en zwakke kuststroming.Het gehele zeekleigebied is op te vattenals de delta v Rijn/Maas/Scheldedelte (Frl) delf, dolte *mineringdelven (uit)spitten «^bosbouwkundigegrondbewerkingdempen dichtgooien v kuilen, slotendendrografie boom(groei)beschrijvingdenudatie de afslijting en ontbloting v/d ondergronddoor verwijdering v/d bodem, <strong>het</strong> resultaatv/d inwerking v/d zwaartekracht. Denudatieis vooral actief in hellende gebieden met weinigplantengroei, terwijl afwisselend bevriezen enontdooien v/d grond dit proces sterk versneld@L: denudare 'ontbloten'departement administratief gebiedsdeel v/h KoninkrijkHolland (1806-1810) ongeveer volgensonze huidige provmciegrenzendepressie / gebied met lage luchtdruk: 2 gebiedlager ligt dan de zeespiegel. Ons polderlandvormt kunstmatige depressies, zonder menselijkingrijpen zou <strong>het</strong> geen land zijn *inzinkingderg dargderink zwarte turf *baggelaar. dieperderivatie zijdelingse afwijking v geschoten projectieagv coriolis-invloed, drift en spinderrie 1 grondsoort die ontstaat waar zeeklei opveen rust: 2 kortvezelig, min of meer mei kleivermengd laagveen *woese; 3 onderste laag vlaagveenderring (VI) turf *Uot, tourbe, stookdesolaat / woest, onbebouwd v land; 2 verwoestdet stuk Steen *kei. scheversteendetritus klein deeltje v dode planten of dieren,speciaal i/e laag op de bodem v zoetwaterdeunt landmaat <strong>van</strong> 1/4 hadevotiekruis kruisbeeld langs de openbare weg"S 1 monumentdiagram sc<strong>het</strong>smatige illustratie = grafiekdialect streektaal "idioom, tongval, plat. volksspraak.patteis. boers, gouwspraakdiatomeeënaarde materiaal dat bijna geheelbestaat uit de in zoet- of zoutwater bezonkenkiezelige pantsers v ééncellige microscopischeplantjes (diatomeeën) "infusoriënaarde. kiezelgoer24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!