lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl

zinker buis (bv water- of gasleiding) onder eenwaterloop doorvoerend, veelal 1/2 m diep i/dbedding; buis tot gemeenschap v/h water tussenkanalen en sloten onder dammen en dijkenzinking laagte *dullaard. dollard, dolagezinkstuk njshout-constructie die door ballast vstenen tot zinken wordt gebracht als bodem- ofoeverbeschermingzinkval 1 diepe geul in kustwater *val; 2 (lit)onpeilbare diepte *abisgronde. slond, zwalkzittert sitterdzodde (Utr) overgebleven restant v/e legakker^rietzoddezode 1 sterk doorwortelde en daardoor samenhangendeaardlaag met veelal een dikte v 5 cm eneen organisch stofgehalte tussen 8-15% (i/ddiepte sterk aflopend), a/h oppervlak v grasland(vgl tegenstelling met bouwvoor op akkerland);2 afsteeksel *lipzode. zwaarde, staartzode, likzode, plag,zudde. belte. torsch. vlifc, waas, wrase @G: sathazodiakaallicht zelden zichtbare zwakke kegelvormigelichtschijn i/h begin v/d lente en i/d herfstvoor zonsopgang en na zonsondergang i/dstreek v/d dierenriem (interplanetaire stof- enelectronenwolkën tussen zon en aarde) •oppositielicht**" schijnselzoei 1 (Kempen) meertje i/d heide *zijp, fonteintje,wieltje; 2 (NBr) mestvochtzoekweg (Zld) klein onverhard binnenweggetjevan de kreekrug doodlopend i/d poelgrond•wegering, aardgatzoel l plaatselijke ondiepe waterkom @G: sula; 2aangenaam en warm zacht weer, de tijd v/h jaarin aanmerking genomenzoelte het weerlichten zonder donderzoet water water met een zoutgehalte 20°C oplooptZOITierdijk *griendkadezomeren naoogsten *sangenzomerland land dat slechts met een zomerdijktegen het buitenwater beveiligd wordt *uiterwaardzomerpeil hoogtestand v/h polderpeil tijdens dezomermaanden (hoger dan i/d winter), in engerezin het door de overheid vastgesteld polderpeil,te handhaven gedurende een bepaalde tijd i/dwinter «-pegelmolenzomervagen zomervalgenzomervalgen het braak' laten liggen v bouwlandgedurende een zomer om het door ploegen eneggen te zuiveren v onkruid *zomervagen, zomervorenzomervlaag zomerse buizomervoren zomervalgenzomerweg zandweg door laag gelegen land die's-winters niet begaanbaar iszomp moeras, draslandzompvaart (Twente) schoksgewijs bevaren v/d(eigenlijk te) kleine beekjes door telkens eendam op te werpen en na opstuwing v/h waterdoor te steken, waarna men snel enige honderdenmeters af kon leggen "dammenzone gebiedsstrook met speciale kenmerken, diezich echter niet volgens een scherpe scheidingslijnlaat begrenzen *belt, gordelzonk 1 ondiepe laagte tussen heuvels; 2 laagte ofzakking i/h veldzonneharp in duidelijk afgescheiden bundelswaargenomen zonnestraling, zoals die zich vaakbij op- of ondergaande zon in bossen voordoet*blikzonneleer vrij erfgoed •allodiumzonneschijn 1 (meteor) grootheid, uitgedrukt i/haantal uren dat de zon schijnt (dwz niet achterde wolken schuil gaat); 2 percentage v/d tijdwaarin de zon boven de horizon staat, dat zijschijnt. De Bilt meet jaarlijks gemiddeld injanuari 22%, in juni 45% en in juli 40%zonnewijzer primitief (statisch) instrument terbepaling v/d tijd mbv zonnestralen *gnomon,herdersuurwerk, tijdringzonshoogte de boog gemeten langs de verticalecirkel, vanaf de horizon tot de plaats die de zondaarboven inneemtzool grond waarop een dijk rustZOOm buitenrand *kant, berm, boord @G: saumazzoor droog, dorzoper stroming i/h zeewater tussen banken evenwijdiga/h strandzorgdijk dijk veiligheidshalve aangelegd achtereen zwakke zeewering *inlaagdijk, vijfeodezout mineraal bestanddeel, meestal mbt NaCl vanzeewater of voor plantengroei belangrijke bodemzouten(Ca-, Mg- en K-verbindingen)zout(afval) berg zeik133