lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl
lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl
toom i visrijke plek, plek waarheen de vis trektof ïha een groep dieren *aalstal; 2 harde toom:stenige ondieptetoort torttopgras gras voor de eerste snedetopogeen veen: in zijn ontstaan afhankelijk v/dplaatselijke gesteldheid (topografie) v/h terreintoren «"wachttorentorf 1 graszode, aardkluit; 2 turftorneel torentje, borstweringtorrent sterk stromend water, stortbeektorsch 1 (O-Nld) gras- of heidezode *piag; 2aardkluit met wortelpoltort / uitwerpselen, mn gedroogde schape- ofkoeiemest *toort. toert; 2 afval, vuilnistotenbulten (Gld) grafveldtra / open plek i' bos, als afscheiding, brandgangof weg sleuf < tra < dreef]; 2 gang, loop of paddoor het vee platgetrapt *trade, tretse; 3 een doorhet veen aangelegd pad; 4 kaatsbaantragel (Zws-Vl) trekpad langs vaart *jaagpad.treilpad. lijnpadtrageldijk kadijk. leidijktralie een met een hekwerk afgezette plaatstranchee l loopgraaf *tranckijs; 2 greppeltranckijs loopgraaf *trancheetrans / a/d overzijde, danwei dwarsdoor; 2 ruimtedie een kerk omgeeft; 3 omheiningtransect een karakteristieke lijn (dwarsdoorsnee)of representatieve strook als hulp voor hetinventariseren v e bepaald gebiedtransgressie relatieve zeespiegelstijging, positievestrandverschuiving of opdringen v/d zeetranspiratie verdamping door plantentransversaalduin «•dwarsduintrap voetspoor *prenttrappeleind «" gewendetrappenakker terrasvormige akker tegen eenheuvel gelegentravaat korte, hevige windvlaag met stortregentravalje (Zld) permanente of tijdelijke, open stal(bij dorpsplein, paardenmarkt) waarin eenhoefsmid het paard vastzet dat hij wil beslaan*hoefstaltraverse 1 stroomgebied v/e overlaat dwars doorde velden, om verder stroomafwaarts het waterweer op de rivier te lozen *groene rivier= loopvdd; 2 verbindingsweg of tunnel; 3 wal ofverdedigingswerk loodrecht op de vuurlijnrichtingtrecht oversteekplaats i/e rivier *drecht. tricht, veer@L: trajectumtrechter granaat-inslagkegeltrechtervormige riviermonding: estuariumtreek «srtreilpadtreilpad trekpad langs vaart *trekel. treek, tragel,jaagpad. h)npadtrek 1 grote verhuizing voor overwintering; 2voorgeschreven baan *koers; J spoor "lezetrekel (Utr) treilpadtrekgat / windwak i/h ijs; 2 hoekige plas ontstaandoor Uitvening *petgat, weertrekgras kweektrekker tochtsloottrekpad pad voor de jaagpaarden v trekschuiten"jaagpad. treilpad. lijnpadtreksloot een door bemaling stromende ontwatermgssloot*tjammetrekvaart waterweg voor trekschuiten *ioopdieptrepas / doorgang, pas *repas; 2 nauw pad; 3marktvlektresk (Frl) driestret afstandtretdore kleine sluistretse voetspoor, wandelweg, veespoor *tradetricht trechttril veen laagveen dat op drijvende zwiep zoderust. kenmerkend v matig voedselnjk verlandingsstadium(zegge) in kwelzonestroebeling vermindering v/h doorzicht v water""blondje, drobeling. dikwater. beroering, terbeltrofiegraad de mate waarin voedingsstoffenbeschikbaar zijn i/h milieu waarbij onderscheidenkunnen worden: voedselarm (oligotroof),matig voedselrijk (mesotroof), voedselnjk (eutroof)en overbemest (hypertroof) «Veentrog l diepzeegeul; 2 uitloper v/e lagedrukgebiedtronk afgeknotte boomstam (tronkboom = knot-WÜg) 'stooftrullo prehistorische ronde woning v veldkeientudergerse graasweide met vee a/h stik *tuurweidetufkrijt (Z-Lb) zachte, mergelachtige kalksteentuier stuk grond waarop men een dier laat grazentuil (Gld) bouwland (werkland) *tuyltuimeldijk dijk naast een dam en hoger dan dezetuin l afgeperkt stuk grond "volkstuin, kruidhof @G:tün 'achteruit' «"boerentuin; 2 heining, afperking ofomtuining *vrede. glint. keube, kobe, tuun; " vlechtwerkv twijgen en palen ofwel dood hout, vglhaag (levend hout) *rijswerk, plei, vekentuinaarde humusaarde *erfttuinbouw produktiesector v/d landbouw gekenmerktdoor een zeer intensieve teelt v groente,fruit, bloembollen, bloemen of bomen *glasbouwtuineerdgrond een kleigrond met een donkerebovengrond, >50 cm, die is opgebracht, opgevarenof opgebaggerd *hofland, hovingetuinhuisje glonëtte, prieeltuinkunst broderietuinwal wal v gras- en heideplaggen. meestalonbegroeid en 1 m hoog ter afperking v/e tuin112
in houtarme gebieden [balk < tuinwal < vestingwal]*tuunwoaltje. schapenwaltuk (Ov) deel v/d gemene grond dat telkensonder de gebruikers verdeeld wordt *tjuchtumulus ronde aarden (prehistorisch opgeworpen)grafheuvel, soms met vaste onderbouw *tommel'S'grafplaatstunede omheinde plaatstunnel gegraven en vaak rechtlijnige onderaardsegang, vgl grot (natuurlijk) "traverseturbine samenstel v elkaar kruisende wegenwaarbij de verticale projectie het beeld vertoontv/e schoepenrad, vgl sterrebos «knooppunt, sterneturf (oppervlakte)brandstof v hei met de wortelsen mos, gaf minder warmte dan moer maarbrandde langer *ba?gelaar. derink. dieper, dosterd. gal,gliede. pof. runturf. sponturf. pijperturf. haardbrand.haverstro. klot. brand, schadde. leur. lever, vinketurfaarde veenaardeturfhoofd turfkadeturfhoop zwüturfkanaal een voor de turfafvoer aangelegdvaarwater *compagnievaart, monde. diep. wijk. praamgracht.moervaartturfkade laadplaats bij turftransport over water*lent. anthooft, turfhoofdturfsteekplaatS *veen, moer(grond), peel. turfhei, klien.binnen/buitenveentusculum bolvormige terreinverhogingtussengebied enclavetussenweg weg tussen een dijk en het watertuunhaag veekering die is gemaakt v palen endode takken, waar later meidoorns en anderestruiken spontaan zijn opgeschoten, soms zovergaande dat v/d oorspronkelijke haag niets meerte zien istuunvvoal (Texel) met heggen begroeide lagedijkjes als omheining v weiden •«"tuinwaltuurweide graasland met huisvee a/h stik, voorali/h najaar om het etgroen te laten grazen •huliekamptuyl tuiltweelicht schemeringtweesprong wegsplitsing "vork. scheldetwijgwaard rijswaardtwilhout rijshouttwisk (NHld) kruispunt v twee wegen *quatrehras@OE: wicen;twistland stuk land waarover onduidelijkheidbestaat tav eigendomsrechten *hadd. klamdijk.klammad. kibbelslajr. kijfland. krakeelveld. -triiland.walstattyhuys rechtsgebouw •tijgkotc «Mi-iië113
- Page 63 and 64: kruisland (Zld/NBr) landstuk door g
- Page 65 and 66: Llaadplaats aan de oever gelegen la
- Page 67 and 68: leek (Frl) beekje *iekleem / kleiac
- Page 69 and 70: looierskuil kuil waarin de huiden v
- Page 71 and 72: Mmaaidag oppen laktemaat, volgens d
- Page 73 and 74: mennegat landweg (over het land v a
- Page 75 and 76: molenwerf matmoles (Ov/Gld) stenen
- Page 77 and 78: Nnaakt / kaal of onbegroeid terrein
- Page 79 and 80: noodweg notwegnoord windrichting, h
- Page 81 and 82: omloop / tijdsverschil in bosbouw t
- Page 83 and 84: opdriebomen opmetenopdrijven met de
- Page 85 and 86: slepen, ten tijde voor ingebruiknam
- Page 87 and 88: parelbliksem zeldzame vorm v blikse
- Page 89 and 90: plat / platkaart: kaartprojectie vo
- Page 91 and 92: pseudo-asar dekzandrug die grote ui
- Page 93 and 94: ecognitie betaling voor gebruik v/e
- Page 95 and 96: iggeling (bosb) heinhoutrijen (bosb
- Page 97 and 98: ooster wild- of veedrempel bij natu
- Page 99 and 100: schapedrift grond waarover een kudd
- Page 101 and 102: schraalland 1 ontwaterd of juist on
- Page 103 and 104: 4 elk der afdeling waarin bouwland
- Page 105 and 106: sneeuw of landijs; te onderscheiden
- Page 107 and 108: sprunk (Z-Lb) bron *sprengspui afsl
- Page 109 and 110: stiltegebied gebied v enkele km 2 w
- Page 111 and 112: stroomversnelling plaatselijk sterk
- Page 113: thië centraal plein als openbare v
- Page 117 and 118: Vvaag 1 vettigheid v/d grond mn doo
- Page 119 and 120: hebben ingenomen. Als vegetatieland
- Page 121 and 122: vingerlijn boogvormige stuw- of sch
- Page 123 and 124: voorhof / neerhof; 2 voorplein v/e
- Page 125 and 126: wwaadplaats doorwaadbare kruisplaat
- Page 127 and 128: waterlossing een zelfstromende, geg
- Page 129 and 130: wieling draaikolk op plaats waar tw
- Page 131 and 132: woud (W-Nld) moeraswildernis v els,
- Page 133 and 134: zeebank zandbank *haak. kat, rifzee
- Page 135 and 136: zinker buis (bv water- of gasleidin
- Page 137: zwier (Lb) ploegland, bouwland @L c
in houtarme gebieden [balk < tuinwal < vestingwal]*tuunwoaltje. schapenwaltuk (Ov) deel v/d gemene grond dat telkensonder de gebruikers verdeeld wordt *tjuchtumulus ronde aarden (prehistorisch opgeworpen)grafheuvel, soms met vaste onderbouw *tommel'S'grafplaatstunede omheinde plaatstunnel gegraven en vaak rechtlijnige onderaardsegang, vgl grot (natuurlijk) "traverseturbine samenstel v elkaar kruisende wegenwaarbij de verticale projectie <strong>het</strong> beeld vertoontv/e schoepenrad, vgl sterrebos «knooppunt, sterneturf (oppervlakte)brandstof v hei met de wortelsen mos, gaf minder warmte dan moer maarbrandde langer *ba?gelaar. derink. dieper, dosterd. gal,gliede. pof. runturf. sponturf. pijperturf. haardbrand.haverstro. klot. brand, schadde. leur. lever, vinketurfaarde veenaardeturfhoofd turfkadeturfhoop zwüturfkanaal een voor de turfafvoer aangelegdvaarwater *compagnievaart, monde. diep. wijk. praamgracht.moervaartturfkade laadplaats bij turftransport over water*lent. anthooft, turfhoofdturfsteekplaatS *veen, moer(grond), peel. turfhei, klien.binnen/buitenveentusculum bolvormige terreinverhogingtussengebied enclavetussenweg weg tussen een dijk en <strong>het</strong> watertuunhaag veekering die is gemaakt v palen endode takken, waar later meidoorns en anderestruiken spontaan zijn opgeschoten, soms zovergaande dat v/d oorspronkelijke haag niets meerte zien istuunvvoal (Texel) met heggen begroeide lagedijkjes als omheining v weiden •«"tuinwaltuurweide graasland met huisvee a/h stik, voorali/h najaar om <strong>het</strong> etgroen te laten grazen •huliekamptuyl tuiltweelicht schemeringtweesprong wegsplitsing "vork. scheldetwijgwaard rijswaardtwilhout rijshouttwisk (NHld) kruispunt v twee wegen *quatrehras@OE: wicen;twistland stuk land waarover onduidelijkheidbestaat tav eigendomsrechten *hadd. klamdijk.klammad. kibbelslajr. kijfland. krakeelveld. -triiland.walstattyhuys rechtsgebouw •tijgkotc «Mi-iië113