lexicon van het nederlandse landschap - Voetvanoudheusden.nl

thië centraal plein als openbare vegaderplaats ineen esdorp, tgv hnnk (randplem) *tieheim. tijgkote.tyhuystichelgat waterplas, vooral langs rivieren ontstaanagv kleiwinning voor baksteenfabncage [tichelgat< onland] "leemdobbe. kleiput •S'üntgrondingtie centraal dorpsplein van esdorpen, tgv brink(randplem)tielgevoet lengtemaattiendakkerdorp (NBr) kerkdorp gesticht na 1000n Chr temidden tussen oudere akkerdorpengelegen en verbonden met kerkepadentiendland pachtgrond waarbij 1/10 v/d oogstdiende te worden afgestaan als pachtsom a/dtiendgaarder, later door de Staat vervangenrente van 5.5%tiendweg smalle, vaak onverharde weg evenwijdiga/d rivierdijk op kortere afstand v/d hofstedendan een polderkade, op te vatten als binnendijksezomerkadetienije omhe: üngtiere (Frl) droogoven *thereti-heim gerichtsplaatstij 1 stroming r'h water die voortkomt uit dewerking v eb en vloed; 2 tijdvak v ca 6 uurwaarin de zeespiegel van hoogte veranderttijdszone met meridianen samenvallende strokenwaarin een internationaal vastgestelde tijd heerst(zönetijd); de grenzen geven de hoogste zonnestandper vol uur; de Bilt ligt zo'n 40 minutenvan de hoogste zonnestand (zuiderzon)tijgkote rechtshuis *tyhuys «"thii*tijhaven kleine haven waarin de schepen alleenbij vloed kunnen komen *vloedhaventijl reeks graanschoven of gnendhouttijrivier benedenrivier waarin eb en vloed goedmerkbaar is en veelal aanleiding geeft tot doorbrakenbuiten de oevers en kreekvormingtil (Gr Frl) vaste en oorspronkelijk houten bruggetjetimp hoekig stuk landtins hertogeli|ke rechten opgelegd aan landherentippe (Dr) driehoekig stuk land *fok. ümp. tempelstuktjamme (Gr) treksloot "Haan. sien @()F: lia + ame'trekken + u ater'tjariet (Gr) kreektjasker (Frl'Ov) eenvoudige kleine poldermolenwaarbi] de bok (met de daarop rustende- molenas)op de wind kan worden gezet »u.indmientjuch (Frl) deel v e gemeenschappelijk grondbezit(weidegebied) dat telkens onder de gebruikersverdeeld wordt *tuk. besprektocht / vrij sterke zuiging v e luchtstroom; 2kunstmatige, althans genormaliseerde waterlussinedie water uit hein- ot kavelsloten afvoert"medegang. trekker, zeeg; 3 groeikracht V/d grond; 4in het bos uitgekapt padtochtgat een door de tochtwind opengehoudenwindwak *trekgattoe toerkamptoeg bebladerde boomtaktoegangsweg ontsluitingsweg *passagetoegebocht glooiendtoelaag bovenste bodemhorizont m veenweidegebieden,door slootmodder of bagger opgebracht*toemaaktoeleg breedte v/e dijk gemeten op maaiveldhoogtetoeleidingskanaal kanaal dat vers water aanvoertnaar andere kanalentoemaak ; (Utr/Hld) slootbagger vermengt metstalmest of compost dat na droging en rijpingover het land werd uitgespreid *toelaag; 2 slootbaggergebruyikt voor vullandtoemaat het gras dat opgroeit nadat er voor deeerste maal gehooid is *etgroen. nagrastoen turntoepad pad dat de af te leggen weg bekort, veelaleen niet-publieke (eigen) weg *doorsteektoerkamp bouwland dat twee jaar tevoren graslandwas *ioetoeristenvoorziening voor recreatie aangebrachtegrootschalige voorziening als jachthaven, campingtoert torttoeslag / afdamming; 2 deel v/d marke dat omheindis, als bijzonder eigendomtoevaart vaart die een kortere weg maakt danandere vaartentoevlot overstromingtoevluchtsoord uitwijkplaats *onthoud. weerkerk.wierde. sielletoewater besloten water, door de vorst dichtliggendtogel kweek, ook voor harde oude rietstengels enwortelstol / grensplaats waar goederencijns betaaldWordt ad gaarder 'mute. weerd. vaar. costume; 2kleine ronde schelf, bv v vlastolhoom slagboom met passagegeld-verschuldigingtolhek bareeltolhuis gabeltoinmd (NBr) kleine grafheuvel @L tumulus. tomba'graftongbekken langgerekte oerdalen door landijslobbenuitgeschuurd en langs de randen opgestuwdtongduin tongvormig duintongval uitspraak *dialect. idioomtonyhrug wiphrus;111