Ouders en schOOl

Zonder relatiegeen prestati eFelix MeijerIn Het Kleine Jenaplan schreef Peter Petersen over de rol van oudersin de school: ‘In een jenaplanschool ontleent het hele leidinggevenin tucht en onderwijs zijn uiteindelijke kracht onmiskenbaar aan hetfeit dat onderwijzers openlijk,voor de ogen van alle kinderen,samenwerken met deouders, dat school en ouderlijkhuis in elkaar grijpen en datzo het beste verbond geslotenwordt in welks beschutting eenschool ook maar kan gedijen: deschoolgemeenschap.’Een jenaplanschool als leef- enwerkgemeenschap van en voorbetrokkenen vraagt om betrokkenheidvan allen: ouders,kinderen, groepsleiders entegenwoordig ook steeds meerde omgeving, zoals in de BredeSchool.De gedachte achter ‘It takesa village to raise a child.’ sluitmooi aan bij wat Petersenbedoeld heeft. Er is een heelnetwerk nodig rond een kind,waarin betrokkenheid een vande sleutelwoorden is. Betrokkenheidvan ouders bij deschool, maar ook betrokkenheidvan groepsleiders bij het gezin,waarin het kind opgroeit.Eind 2011 deed minister VanBijsterveldt een oproep aanouders om meer te participeren in het onderwijsvan hun kind, in de veronderstelling dat zelfs gedwongen participatiemeer betrokkenheid oplevert. Of zou ze een verborgen agendahebben en hopen dat het werk, dat door de bezuinigingen en ontslagenniet meer gedaan kan worden, door ouders overgenomenwordt? Hoe het ook bedoeld is, in jenaplanscholen is vaak eengrote groep ouders actief. Dat zegt iets overde ouders, maar net zo veel over de school:de manier waarop groepsleiders met oudersomgaan is bepalend voor hun betrokkenheiden de gezamenlijke verantwoordelijkheid voorhet kind.Dat wil niet zeggen dat hierin geen winst meerte behalen is, zeker wanneer verbondenheid dekern van een optimale omgeving voor een kindwordt. Van scholen vraagt dat om nog bewusterte investeren in de relatie met het kind én zijnouders.In de jenaplanopleiding volgen cursisten gedurende een schooljaareen kind uit hun stamgroep. Ze kijken naar het kind in allerlei situatiesom het beter te leren kennen. Een van de opdrachten is een huisbezoekmet als doel het kindin zijn eigen omgeving te zienen om kennis te maken metzijn ouders, broertjes en zusjes.Ouders voelen de betrokkenheiden verbondenheid van degroepsleider met hun, waardoorde gezamenlijke verantwoordelijkheidvoor het kindeen extra dimensie krijgt. Bijgroepsleiders is de verbazingover het effect van zo’n bezoekiedere keer weer opvallend.Een greep uit enkele logboeken:‘Nu begrijp ik waarom hijop school zo stil is.’ ‘Nu ik zijninteresses ken, kan ik daaropinspelen.’ ‘Ik bepaal op schoolveel te veel voor hem, omdat ikdenk dat hij het niet aan kan,terwijl hij thuis heel zelfstandigis.’ ‘Mijn band met het kind isveel intenser geworden.’ ‘Aldagen loopt ze te stralen datik vandaag bij haar thuis kometen.’ ‘Hij komt nu veel vakeriets spontaan aan mij vertellenof laten zien.’Het effect van het huisbezoekis niet meetbaar, wel zicht- envoelbaar. Het huidige kabinetdenkt zeker niet aan het huisbezoekals middel om de kwaliteitvan het primair onderwijs te verbeterenen de opbrengsten te verhogen om zo wereldwijd tot de top 5van de kenniseconomieën te gaan behoren. Toch geloof ik dat hetinvoeren van huisbezoeken, in ieder geval voorde derde- en zesdejaars, het kind, ouders en ookde school ten goede zal komen.Ik hoop dat veel schoolbesturen en teams alsreactie op het akkoord van de PO-raad en hetMinisterie het invoeren van huisbezoeken met alsmotto ‘Zonder relatie geen prestatie’ als meetbaardoel durven formuleren, waardoor er meererkenning en ruimte komt voor een van de kernwaardenvan het Jenaplan.Cartoon Frank de ManM E N S E N K I N D E R E N 131 maart 20121