MER/OTB N31 Traverse Harlingen
MER/OTB N31 Traverse Harlingen MER/OTB N31 Traverse Harlingen
eoordeeld. Aantasting bijvoorbeeld is niet alleen mogelijk door vergraving, maar ookophoging of andere wijzigingen in het bodemprofiel.Aardkundige waarden in het plangebied zullen worden geïnventariseerd met behulp vande eerste laag van de Cultuurhistorische Waardenkaart (CWK) van de ProvincieFryslân, zoals ook in het streekplan is aangegeven. Informatie wordt aangevuld metbehulp van het archeologisch onderzoek.4.3.3 CultuurhistorieRijksmonumenten zijn beschermd in het kader van de monumentenwet 1988. Allereerstwordt dan ook getoetst op verdwijnen of verstoring van beschermde monumenten.Tevens zijn tijdens het Monumenten Inventarisatie project cultuurhistorisch waardevollepanden van recentere datum geselecteerd. Ook deze panden uit de modernebouwkunst worden bij deze toetsing meegenomen.Het begrip ‘verstoring’ moet in een brede context worden gezien: afbraak, verplaatsing,wijziging, beschadiging en aantasting zijn allemaal vormen van verstoring en wordendaarom onder dit begrip geschaard. Het gaat niet alleen om de verstoring van hetobject, maar ook om de verstoring van de directe omgeving van het monument. Deverstoring van beschermde stads -of dorpsgezichten wordt niet meegenomen omdatzich in het studiegebied geen beschermde gezichten bevinden.Het tweede criterium is dat van veranderingen van cultuurhistorisch waardevolleelementen, structuren en patronen. Ook voor deze elementen geldt dat verandering inbrede zin moet worden beschouwd. Voorbeelden van verandering zijn niet alleenverstoring of aantasting, verandering van context, of verdwijnen, maar ook herstel vanoude lijnen.Voor de inventarisatie voor het aspect cultuurhistorie is gebruik gemaakt van deCultuurhistorische Waardenkaart (CWK) van de Provincie Fryslân van 2011(http://www.Fryslân.nl/binfo/chk/inhoud/startchk.htm). Deze gegevens zijn aangevuldmet literatuur van de gemeente Harlingen.Op de Cultuurhistorische WaardenKaart worden zowel verdwenen structuren als nogherkenbare structuren genoemd. Voor de effectbeschrijving wordt uitgegaan vanstructuren die nog steeds in één of andere vorm aanwezig zijn, en waarvan de waardedoor nieuwe ontwikkelingen kan veranderen. Ook de rijksmonumenten zijngeïnventariseerd met behulp van de CWK.N31 Traverse Harlingen LAC9W2569/R043/901473/NijmDefinitief rapport - 14 - 2 december 2011
5 HUIDIGE SITUATIE EN AUTONOME ONTWIKKELINGEN5.1 InleidingIn dit hoofdstuk is eerste de ontstaansgeschiedenis van Harlingen beschreven. Diebeschrijving vormt de basis voor de huidige situatie. Tot slot zijn de verwachteautonome ontwikkelingen beschreven.5.2 OntstaansgeschiedenisHet plangebied ligt in het noordelijke zeekleigebied, in Westergo. In dit gebied zijn vanafhet begin van het Holoceen kwelders ontstaan die met name in de periode IJzertijd-Romeinse tijd intensief zijn bewoond. (Bewoonbare) kwelderwallen ontstonden in hetplangebied vanaf ca. 300 voor Chr. Op de kwelderwallen werden terpen opgeworpen.Het dorp Midlum is op een dergelijke terp ontstaan, evenals het oude Almenum.Van deze terpen zijn diverse vondsten bekend, waaronder diverse vondsten uit de 6 e en7 e eeuw na Chr. In de kerkterp van Almenum zijn scherven aardewerk uit de 7 e en 8 eeeuw gevonden. Het terpdorp Almenum is inmiddels geheel in het stedelijk gebied vanHarlingen opgenomen.De ontstaansgeschiedenis van de stad Harlingen begint in de 12 e eeuw. Het wasaanvankelijk een buurtschap van vissers en schippers die bij het kerkdorp Almenumhoorde. In het dorp Almenum is in 1157 een klooster gesticht, Ludingakerke. Demonniken groeven grachten ten westen van Almenum, om de handelsvaart betermogelijk te maken. Hierdoor werd Ludingakerk een van de rijkste kloosters in Friesland.De handelsvesting kreeg vermoedelijk zijn naam van de State Harlinga. Harlingen werddoor de handel zo belangrijk dat ze in 1234 stadsrechten kreeg.Historische kaart van Harlingen uit 1664 (Bron: Wikipedia)Aanvankelijk stond Harlingen in de schaduw van universiteitsstad Franeker, maar doorde verbinding met de zee nam de welvaart gestaag toe. Handel op Engeland, Hamburg,Scandinavië en andere Oostzeelanden bracht voorspoed. In 1500 werd een eersteN31 Traverse Harlingen LAC9W2569/R043/901473/NijmDefinitief rapport - 15 - 2 december 2011
- Page 1: MER/OTB N31 Traverse HarlingenDeelr
- Page 5 and 6: SAMENVATTINGIn dit deelrapport Land
- Page 7: BIJLAGEN1.Literatuurlijst2.Verklare
- Page 10 and 11: Het studiegebied voor cultuurhistor
- Page 12 and 13: Figuur 2.2: Voorkeursalternatief me
- Page 14 and 15: Deze herziene wet behandelt de besc
- Page 16 and 17: worden bij de grotere kernen om cor
- Page 18 and 19: De gemeente is voornemens een facet
- Page 20 and 21: 4 BEOORDELINGSKADER4.1 InleidingIn
- Page 24 and 25: haven gegraven. In de tweede helft
- Page 26 and 27: Structuur en samenhangDe in tweeën
- Page 28 and 29: Figuur 5.2: STRUCTUUR EN SAMENHANG:
- Page 30: Figuur 5.4: BEELD EN SFEER: zicht,
- Page 33 and 34: Foto: Viaduct KimswerderwegFoto: Ko
- Page 35 and 36: Daarnaast is er vanaf de Koningsbru
- Page 37 and 38: Het zuidelijke deel van het onderzo
- Page 39 and 40: 5.3.3 CultuurhistorieBinnen het pla
- Page 41 and 42: 5.4.3 CultuurhistorieMonumenten en
- Page 43 and 44: Dezelfde locatie is tevens ook éé
- Page 45 and 46: 6.3.3 Effecten cultuurhistorieVerst
- Page 47: 8 MITIGERENDE EN COMPENSERENDE MAAT
- Page 50 and 51: LITERATUURLIJSTRijksnota’s en wet
- Page 52 and 53: VERKLARENDE WOORDENLIJSTm.e.r. = Mi
- Page 54 and 55: COMPLETE LIJST CULTUURHISTORISCHE W
- Page 56: COMPLETE LIJST HISTORISCHE LIJNSTRU
5 HUIDIGE SITUATIE EN AUTONOME ONTWIKKELINGEN5.1 InleidingIn dit hoofdstuk is eerste de ontstaansgeschiedenis van <strong>Harlingen</strong> beschreven. Diebeschrijving vormt de basis voor de huidige situatie. Tot slot zijn de verwachteautonome ontwikkelingen beschreven.5.2 OntstaansgeschiedenisHet plangebied ligt in het noordelijke zeekleigebied, in Westergo. In dit gebied zijn vanafhet begin van het Holoceen kwelders ontstaan die met name in de periode IJzertijd-Romeinse tijd intensief zijn bewoond. (Bewoonbare) kwelderwallen ontstonden in hetplangebied vanaf ca. 300 voor Chr. Op de kwelderwallen werden terpen opgeworpen.Het dorp Midlum is op een dergelijke terp ontstaan, evenals het oude Almenum.Van deze terpen zijn diverse vondsten bekend, waaronder diverse vondsten uit de 6 e en7 e eeuw na Chr. In de kerkterp van Almenum zijn scherven aardewerk uit de 7 e en 8 eeeuw gevonden. Het terpdorp Almenum is inmiddels geheel in het stedelijk gebied van<strong>Harlingen</strong> opgenomen.De ontstaansgeschiedenis van de stad <strong>Harlingen</strong> begint in de 12 e eeuw. Het wasaanvankelijk een buurtschap van vissers en schippers die bij het kerkdorp Almenumhoorde. In het dorp Almenum is in 1157 een klooster gesticht, Ludingakerke. Demonniken groeven grachten ten westen van Almenum, om de handelsvaart betermogelijk te maken. Hierdoor werd Ludingakerk een van de rijkste kloosters in Friesland.De handelsvesting kreeg vermoedelijk zijn naam van de State Harlinga. <strong>Harlingen</strong> werddoor de handel zo belangrijk dat ze in 1234 stadsrechten kreeg.Historische kaart van <strong>Harlingen</strong> uit 1664 (Bron: Wikipedia)Aanvankelijk stond <strong>Harlingen</strong> in de schaduw van universiteitsstad Franeker, maar doorde verbinding met de zee nam de welvaart gestaag toe. Handel op Engeland, Hamburg,Scandinavië en andere Oostzeelanden bracht voorspoed. In 1500 werd een eerste<strong>N31</strong> <strong>Traverse</strong> <strong>Harlingen</strong> LAC9W2569/R043/901473/NijmDefinitief rapport - 15 - 2 december 2011