Het weer in de Alpen - NKBV

Alpenkam heerst zeer slecht weer met langdurige regen.De ondergrens van de bewolking ligt hierbij dicht boven dedalbodem. Aan de stuwingszijde en rond de bergkammenheerst er vaak een stormachtige, koude wind.Aan de noordkant van de Alpenkam lost de dalendebewolking snel op, ontstaat een warme valwind, en kanmen tegen de bergkammen een markante wolkenrandwaarnemen, de föhnmuur (Duits: Föhnmauer). Dedalende lucht ten noorden van de Alpenkam wordtdaarbij warmer en droger. De temperatuur aan denoordzijde van de Alpen kan hierdoor soms wel 10 tot20 °C hoger zijn dan aan de zuidkant van de Alpen. Ditwordt veroorzaakt doordat de opstijgende vochtige luchtminder snel afkoelt dan de dalende droge lucht opwarmt.Door de föhnwind wordt de bewolking boven deVooralpen en aan de voet van de bergen opgelosten ontstaat zeer droge en heldere lucht. Zo ontstaateen wolkenloos gebied, een zogenaamd föhnvenster(Föhnloch). In de bergdalen worden soms windstoten vanmeer dan 120 km/h gemeten en op de bergtoppen komenzelfs windsnelheden boven 150 km/h voor.Altocumulus Lenticularis, Föhnvisjes boven de Ortler.De zuid-föhn kan enkele dagen aanhouden, maar is tocheen onbetrouwbaar weertype, omdat het plotseling kanverdwijnen. Sterke zuid-föhnsituaties ontstaan vooralbij een uit het westen naderend koufront. De omslagvan föhnwind naar de koufrontpassage kan zeer abruptzijn. Typisch voor deze situatie is dat in de westelijkeAlpen de föhnwind de bewolking van het naderendefront niet meer kan oplossen, zodat de hemel bedektraakt en het gaat regenen. Tegelijkertijd neemt in deOost-Alpen de föhn in sterkte toe, waarbij het onbewolktweer blijft, tot het koufront passeert. Een föhnsituatietreedt vooral op in het voor- en najaar. In de winter kandoor de temperatuurstijging als gevolg van föhn hetlawinegevaar sterk toenemen.Een föhnmuur tijdens een zuidföhn, op de grens vanZwitserland en Italië (boven de Breithorn)Bij föhn zie je vaak karakteristieke lensvormigeföhnwolken (altocumulus lenticularis), die op grotehoogte ontstaan in de zuidelijke luchtstroming aande lijzijde van de bergen. Deze wolken worden doorhun karakteristieke vorm ‘viswolken’ genoemd (Duits:Föhnfische). De wolken blijven als het ware op hun plaatshangen en zitten ‘vastgeplakt’ aan de stroomopwaartsgelegen bergketen. Ze ontstaan doordat de lucht bij hetpasseren van een bergketen in een golfbeweging raakt.In de stijgende delen van de golf groeien de wolken aanen in de dalende gebieden lossen de wolken weer op. Eenaantal uur voor het invallen van de föhn ziet men somsboven de bergdalen al föhnvissen ontstaan.20